Sprawozdanie
PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN
Temat: Korekcja zazębienia i uzębienia kół zębatych
Wykonali :
Otto Mateusz
Ozga Krzysztof
Musiał Mateusz
Orzeł Krzysztof
1. Cel ćwiczenia:
-Poznanie istoty i skutków korekcji
- Rysowanie uzębienia zerowego, korygowanego przy pomocy stanowiska modelującego proces nacinania zębów metodą obwiedniową przy pomocy zębatki
2. Przebieg ćwiczenia:
Na specjalnie przygotowanym papierze rysowaliśmy zarys zębów. Ćwiczenie przeprowadzały 3 osoby, z czego jedna przytrzymywała wzornik, druga kręciła korbą, co powodowało przemieszczenie kartki, a trzecia rysowała ołówkiem zarys zębów. Pozostała część grupy obserwowała i kontrolowała pracę kolegów. Uzębienie skorygowane uzyskaliśmy przez odsunięcie zębatki w przypadku koła małego, a w przypadku koła dużego przez dosunięcie zębatki.
3. Dane i obliczenia:
Dane: |
Koło małe |
Koło duże |
Liczba zębów |
9 |
27 |
Moduł |
m=10mm |
m=10mm |
Kąt przyporu |
α=200 |
α=200 |
Wsp. luzu wierzchołkowego |
C=0,2m |
C=0,2m |
Wsp. wysokości zęba |
y=1 |
y=1 |
Wsp. skrócenia zęba |
Δy=0 |
Δy=0 |
Koło małe:
Wielkość geometryczna
|
Koło nie korygowane
|
Koło korygowane |
średnica podziałowa
|
10·9=90 mm |
10·9=90 mm |
średnica głów(wierzchołków) zęba
|
90+(2·10)=110 mm |
90-(2·10)=70 mm |
średnica stóp(podstaw) zęba
|
90-(2·12)=66 mm |
90+(2·12)=114 mm |
wysokość głowy zęba
|
10·(1+0+0)=10 mm |
10·(1+0,5+0)=15 mm |
wysokość stopy zęba
|
10·[(1-0) +0,2]=12 mm |
10·[(1-0,5)+0,2]=7 mm |
wysokość zęba
|
10+12=22 mm |
15+7=22 mm |
Koło duże:
Wielkość geometryczna |
Koło nie korygowane
|
Koło korygowane |
średnica podziałowa
|
10·27=270 mm |
10·27=270 mm |
średnica głowy zęba
|
270+(2·10)=290 mm |
270-(2·10)=250 mm |
Wielkość stopy zęba
|
270-(2·12)=246 mm |
270+(2·12)=294 mm |
wysokość głowy zęba
|
10·(1+0+0)=10 mm |
10·(1-0,5+0)=5 mm |
wysokość stopy zęba
|
10·[(1-0) +0,2]=12 mm |
10·[(1+0,5)+0,2]=17 mm |
wysokość zęba
|
10+12=22 mm |
5+17=22 mm |
4. Wnioski:
Korekcja P-O kół zębatych zapobiega podcinaniu zębów, co wpływa pozytywnie na ich współpracę, oraz czas w którym koła mogą pracować bezawaryjnie. Każda forma korekcji w jednym kole ma wpływ na koło drugie. Zwiększając wysokość głowy zęba w kole pierwszym obniża się ona w kole drugim i na odwrót. Ta sama sytuacja dotyczy takich parametrów jak: wysokość stopy zęba, średnica głowy zęba, oraz średnica stopy zęba. Podczas ćwiczenia laboratoryjnego po wykonaniu obliczeń, oraz dokonano korekcji uzębienia zwiększając średnicę głowy, średnicę stopy zęba pierwszego, a zmniejszając te parametry w zębie drugim. Wysokość głowy i wysokość zęba pierwszego została zmniejszona, podczas gdy zwiększono te parametry dla zęba drugiego. Dodatkowo można zauważyć, iż po korekcji dodatniej w małym kole wrąb zmniejszył się, natomiast grubość zęba zwiększyła. Korekcja ujemna natomiast wskazuje że zmniejszyła się szerokość wrębu, a zwiększyła grubość zęba.
Odpowiedzi na pytania kontrolne ze skryptu :
1. Na czym polega istota korekcji P-O i kiedy można ją stosować?
Korekcja ta polega na tym, że dla koła mniejszego stosuje się odsunięcie narzędzia w celu wyeliminowania podcinania, natomiast do koła drugiego - dosunięcie narzędzia- zębatki o taką samą wartość. Jest to korekcja bez zmiany odległości osi. Można ją stosować gdy suma zębów w przekładni jest co najmniej równa podwójnej liczbie granicznej zębów:
Dzięki korekcji zęby nie są podcinane, zwiększa się grubość zęba u podstawy, zwiększa się odcinek ewolwentowego zarysu zęba przez co maleje poślizg, rośnie cichobieżność i sprawność przekładni, wydłuża się żywotność.
2. Jakie są cech charakterystyczne korekcji P i kiedy ją można stosować?
Korekcja P charakteryzuje się zawsze zmianą odległości osi. Można ją stosować gdy nie jest spełniony warunek :
lub w przypadku gdy względy konstrukcyjne wymagają przesunięcia osi.
3. W jaki sposób określa się graniczne współczynniki korekcji?
Graniczne górne wartości
można określić na podstawie liczby zębów z wykresu na krzywej O(ostrzenie), zaś wartość dolną
na krzywej P(podcinanie zębów). Współczynnik x musi się zawierać pomiędzy krzywymi O i P.
4. Jak wpływa korekcja na geometrię zazębienia?
Korekcja powoduje następujące skutki:
-zwiększ (zmniejsza) się wielkość promienia wierzchołków i stóp koła małego (koła dużego).
-zwiększa (zmniejsza) się grubość zęba koła małego (dużego)mierzona na okręgu podziałowym.
-następuje zwiększenie stopnia pokrycia.
-występują korzystniejsze poślizgi.
-zwiększenie grubości zębów u podstawy.
5. Jak wpływa korekcja na wytrzymałość zębów?
Korekcja dodatnia zawsze zwiększa wytrzymałość zęba na zginanie, zmniejsza tarcie na skutek zmniejszenia poślizgu. Następuje zmniejszenie naprężeń stykowych w wyniku zmniejszenia krzywizny ewolwenty.