Mirosław Naleziński Gdynia, 1 stycznia 2006
81-457 Gdynia
Stoczniowców 11
słownik Mirnala
Rada Języka Polskiego
Wydział I PAN
Większość z omawianych haseł rozważano w kilkudziesięciu postulatach zgłoszonych do RJP.
Hasła czytamy zgodnie z polskimi zasadami językowymi, co jest podstawową regułą stosowaną podczas tworzenia niniejszego słownika. Przy niektórych hasłach podano polską wymowę (w przypadku odbiegania od stosowanego obecnie niepolskiego sposobu czytania).
Położono nacisk na wyeliminowanie liter q, v, x ze słów, które przyjmujemy do słownictwa polskiego. Eliminowanie tych liter popierają także inne słowniki. Przyjęto również, że polskie słowa nie mogą rozpoczynać się od litery y, nie mogą zawierać niemego h oraz nie powinny zawierać literowych zdwojeń w przypadku ich nieczytania. Polski wyraz może zawierać samodzielną literę c jedynie pod warunkiem czytania jej po polsku; może występować wespół z innymi literami jako związki ch, ci, cz także pod warunkiem oczywistego dla Polaka sposobu czytania.
Mamy łacińską nazwę pierwiastka ytterbium (od nazwy szwedzkiego miasta Ytterby), ale w naszym języku (po zastosowaniu dwóch wspomnianych zasad) przyjęto nazwę iterb (od tego miasta wzięły nazwy także inne pierwiastki - erb, itr, terb).
Wielkie i długowieczne amerykańskie drzewo to sekwoja, choć w innych językach dominuje nazwa sequoia (także ang./łac.), która pochodzi od Indianina o imieniu Sequoyah.
Słowa boycott, convoy, coqueluche i cowboy zostały przyjęte w sposób przyjazny do naszego języka jako bojkot, konwój, koklusz i kowboj, czego należałoby życzyć innym wyrazom kandydującym do słownika polskiego.
Czerwonymi czcionkami opisano słowa, które powinny opuścić słowniki języka polskiego albo powinny być wyróżnione odmiennym krojem pisma, niebieskimi czcionkami - słowa, które powinny zagościć w naszych słownikach, zielonymi czcionkami - słowa uznane za terminy polskie, przywołane jako przykłady, fioletowymi czcionkami - przytoczone obce wyrazy. Podkreślono wybrane słowa jako dość kontrowersyjne (w deklinacji), jednak kwalifikujące się do zastosowania w naszym języku.
Poniższy zbiór haseł jest otwartą listą do dyskusji. Zbiór ten będzie powiększany o kolejne słowa oraz będzie aktualizowany na internetowej witrynie.
Błędy będą poprawiane...
2000 - rok dwutysięczny, rok dwa tysiące pierwszy, NIE dwutysięczny pierwszy; pod. rok tysiąc dziewięćsetny, ale tysiąc dziewięćset czterdziesty piąty
9 mld 876 mln 543 tys. 210 - NIE (sposób pisania liczb stosowany przez jedną z najpopularniejszych gazet); poprawny zapis 9 876 543 210 a. 9876543210 ew. 9.876.543.210
acydofil - NIE acidofil, granulocyt kwasochłonny; acydofila, acydofilu; acydofile, acydofili a. acydofilów; także mleko acydofilne, NIE acidofilne
agencja Reutera - NIE Reutersa; pod. dania Mc Donalda, NIE Mc Donaldsa, słownik Webstera, NIE Webstersa
Ałła - imię żeńskie; Ałły, Alle, Ałłę, Ałłą, Alle, Ałło; Ałły, Ałł, Ałłom, Ałły, Ałłami, Ałłach, Ałły; pod. Anna, Ann (-nn-=-łł-, -nnie=-lle)
antypoda - mieszkaniec na przeciwległym krańcu Ziemi; antypodę; antypodzi
atelier [ateljer] - NIE [atelje] (fr.), pracownia artystyczna; atelieru, atelierowi, atelier, atelierem, atelierze; ateliery, atelierów, atelierom, ateliery, atelierami, atelierach; także atelierowy; pod. (fr.) fizylier [fizyljer] oraz (fr.) Molier [moljer] (wyj. bier. lp. i lm., mian. lm.)
audyt - NIE audit; pod. audytor, audytorium, audytorski, audytoryjny
autsajder - NIE outsider [autsajder], zawodnik (drużyna) niebędący faworytem; autsajdera, autsajderowi, autsajdera, autsajderem, autsajderze; autsajderzy, autsajderów, autsajderom, autsajderów, autsajderami, autsajderach; pod. snajper
awokado - NIE ndm., owoc; awokada, awokadu, awokado, awokadem, awokadzie; awokada, awokad, awokadom, awokada, awokadami, awokadach; także awokadowy; pod. torpedo
bajpas - NIE bypas [bajpas], NIE bypass [bajpas] (ang. by-pass), obejście, omijka, pomost (naczyniowy), czyli operacyjnie wszczepione naczynie poboczne omijające niedrożną tętnicę; także operacja polegająca na wszczepieniu naturalnego lub sztucznego fragmentu naczynia krwionośnego, raczej obchodzenie, omijanie, pomostowanie; bajpasa, bajpasowi, bajpas, bajpasem, bajpasie; bajpasy, bajpasów, bajpasom, bajpasy, bajpasami, bajpasach; pod. pas (przedmiot)
balejaż - NIE balayage (fr.), metoda farbowania włosów; balejażu; balejaży a. balejażów, balejażom; pod. makijaż, wiraż
bezkresie - rozległy obszar; bezkresia, bezkresiu, bezkresie, bezkresiem, bezkresiu; bezkresia, bezkresi, bezkresiom, bezkresia, bezkresiami, bezkresiach; pod. bezludzie, zadupie
biatlon - NIE biathlon (łac./gr.), dwubój narciarski; biatlonu, biatlony; pod maraton, NIE marathon
Biblia - wyłącznie od wielkiej litery jako religijne dzieło, w przenośni (potocznie) biblia - jakakolwiek ważna książka; NIE jako część tytułu w rodzaju - biblia bibliofila, bimbrownika, biznesmena, budowniczego autostrad, działkowicza, erotomana, fałszerza, gangstera, hobbysty, Internetu, majsterkowicza, nastolatki, nieletniej matki, nimfomanki, panienki z dobrego domu, piłkarza nożnego, planowania rodziny, płatnego mordercy, podatnika, polonisty, programisty, rozwódki, satanisty, seksu, turysty, ulicznicy, witamin, wulkanizatora, wyrobów hutniczych...; Biblii, Biblię, Biblią; także biblijnie, biblijny
bilbord - NIE billboard (ang.), tablica z reklamą; bilbordu, bilbordowi, bilbord, bilbordem, bilbordzie; bilbordy, bilbordów, bilborom, bilbordy, bilbordami, bilbordach; bilbordowy
biling - NIE billing (ang.), wydruk należności telefonicznych; bilingu, biling, bilingiem; bilingi, bilingach; bilingowy
bitels - członek brytyjskiego muzycznego zespołu The Beatles (Bitelsi) oraz sympatycy tego zespołu; bitelsa, bitelsowi, bitelsa, bitelsem, bitelsie; bitelsi, bitelsów, bitelsom, bitelsów, bitelsami, bitelsach; (sympatyczki) bitelska, bitelski, bitelsce, bitelskę, bitelską, bitelsce; bitelski, bitelsek, bitelskom, bitelski, bitelskami, bitelskach; także bitelsowski, bitelsówy
biznesa - NIE bizneswoman [biznesłumen, biznesuymen] (dziwna mieszanka słownictwa polskiego i angielskiego), kobieta interesów, biznesmenka; biznesy, biznesie, biznesę, biznesą, biznesie; biznesy, biznes, biznesom, biznesy, biznesami, biznesach; pod. baronesa
blanik - przerzut oraz dwa i pół salta w przód w pozycji łamanej (gimnastyka, skoki przez konia; pierwszy wykonał tę ewolucję Polak Leszek Blanik w 2002); blanika, blanikowi, blanika, blanikiem, blaniku; blaniki, blaników, blanikom, blaniki, blanikami, blanikach
bojkot - NIE boycott (ang.), zmowa przeciw np. osobie, państwu, mająca na celu utrudnienie a. uniemożliwienie normalnych kontaktów; bojkotu, bojkotowi, bojkot, bojkotem, bojkocie; bojkoty, bojkotów, bojkotom, bojkoty, bojkotami, bojkotach; bojkotować, bojkotowany
bordo - NIE jako przymiotnik; jedynie bordowy; NIE kupiła żakiet bordo i czarną spódnicę, ale kupiła bordowy żakiet i czarną spódnicę, wszak NIE kupiła kurtkę zieleń; pod. brązowy, fioletowy
bordo - NIE jako przysłówek; jedynie bordowo; NIE szafki pomalowali na bordo, ale szafki pomalowali na bordowo; wszak NIE szafki pomalowali na biel; pod. brązowo, fioletowo
bordo - wino od nazwy miasta we Francji; ndm
bordo - nazwa koloru; borda, bordu, bordo, bordem, bordzie; borda, bordów, bordom, borda, bordami, bordach; pod. biel, brąz, czerń, czerwień, fiolet, zieleń, żółć
bordowawy - nazwa odcienia; pod. białawy, brązowawy, czerniawy, czerwonawy, fioletowawy, zielonkawy, żółtawy
bordowić - barwić na bordowo; bordowię, bordowisz, bordowi, bordowimy, bordowicie, bordowią; bordowiłam, bordowiłem, bordowiłaś, bordowiłeś, bordowił, bordowiła, bordowiło, bordowiliśmy, bordowiłyśmy, bordowiliście, bordowiłyście, bordowili, bordowiły; bordów, bordówcie, bordówmy; także bordowiono by; bordowiąc, bordowiący; pod. bielić, brązowić, czernić, czerwienić, fioletowić, zielenić, żółcić; ponadto zabordowić, zabordowię itd.
oraz zabordowiać; zabordowiałam, zabordowiałem, zabordowiałaś, zabordowiałeś, zabordowiał, zabordowiała, zabordowiało, zabordowialiśmy, zabordowiałyśmy, zabordowialiście, zabordowiałyście, zabordowiali, zabordowiały; zabordowiaj, zabordowiajcie, zabordowiajmy; także zabordowiano by; zabordowiając, zabordowiający; pod. zabielać, zabrązowiać, zaczerniać, zaczerwieniać, zafioletowiać, zazieleniać, zażółcać
bordowieć - zmienić kolor na bordo; bordowieję, bordowiejesz, bordowieje, bordowiejemy, bordowiejecie, bordowieją; bordowiałam, bordowiałem, bordowiałaś, bordowiałeś, bordowiał, bordowiała, bordowiało, bordowialiśmy, bordowiałyśmy, bordowialiście, bordowiałyście, bordowiali, bordowiały; bordowiej, bordowiejcie, bordowiejmy; także bordowiejąc, bordowiejący; pod. bieleć, brązowieć, czernieć, czerwienieć, fioletowieć, zielenieć, żółknąć; ponadto zbordowić, zbordowię itd.; pod. zbieleć, zbrązowieć, sczernieć, sczerwienieć, sfioletowieć, zzielenieć, zżółknąć
bordowienie - barwienie na kolor bordowy; bordowienia, bordowieniu, bordowienie, bordowieniem, bordowieniu; bordowienia, bordowień, bordowieniom, bordowienia, bordowieniami, bordowieniach; pod. bielenie, brązowienie, czernienie, czerwienienie, fioletowienie, zielenienie, żółcenie
bublia - żartobliwie o poważnej księdze zawierającej błędy (aluzja do buble/biblia); bublii, bublię, bublią; bublie, bubliom, bubliami, bubliach
bungalow - NIE [bangalou, bungalou] (ang.), jednopiętrowy a. parterowy dom; bungalowowi, bungalowie; bungalowy, bungalowów
butik - NIE boutique [butik] (fr.), ekskluzywny sklep z ubiorami; butiku, butikiem; butiki, butikami; butikowy
C, c - litera polska; słowo zawierające tę literę (również litery ch) nie może być przyjęte w poczet polskiej terminologii, jeśli nie jest ono czytane według polskich zasad językowych (np. casting, champion)
celografia - NIE cellografia, technika graficzna; celografii, celografię, celografią; celografie, celografii; celograficzny
celon - NIE cellon, tworzywo sztuczne; celonu, celonie; celony, celonach; celonowy; pod. balon
celoryt - NIE celloryt, kompozycja graficzna; celorytu, celorycie; celoryty, celorytach; celorytowy
celulit - NIE cellulit, NIE cellulitis (łac.), zniekształcona tkanka tłuszczowa o wyglądzie skórki pomarańczy; celulitu, celulitowi, celulit, celulitem, celulicie; celulity, celulitów, celulitom, celulity, celulitami, celulitach; celulitowy
cepelin - NIE zeppelin [ceppelin] (niem.), sterowiec skonstruowany przez Ferdynanda Zeppelina; cepelina, cepelinowi, cepelinem, cepelinie; cepeliny; cepelinów, cepelinom, cepelinami, cepelinach; także cepelinowski, cepelinowy, wszak kardan - przegub Cardana, NIE cardan; również rodzaj pieroga
clou [klu] - NIE (fr.), główny punkt programu; wyłącznie gwóźdź
czas - NIE rok (miesiąc, tydzień, dzień) czasu, ale jedynie rok (miesiąc, tydzień, dzień)
czempion - NIE champion [czempion] (ang.), mistrz pewnej dyscypliny, zwł. sportowej; czempiona; czempioni/czempiony (ludzie/nieludzie); czempionka, czempionki; czempionki, czempionek
czemu - komu a. czemu się przyglądasz?; NIE w znacz. dlaczego?; NIE czemu im się przyglądasz?, ale dlaczego im się przyglądasz?; pod. NIE czemu się spóźniłaś?, NIE czemu nie kupiłeś?, NIE czemu nie odrobiliście zadań?, NIE czemu zjadł wszystkie ciastka?; natomiast poprawnie podlegać czemuś (np. prawu ciążenia)
czystki etniczne - NIE; skandaliczny termin oznaczający mordowanie przedstawicieli jednego narodu przez zwyrodnialców innej narodowości; wyeliminować z encyklopedii i słowników albo zaznaczyć niestosowność tego określenia; także NIE czystki ideologiczne, NIE czystki klasowe, NIE czystki kulturalne, NIE czystki religijne
dag - NIE dkg (dawniej), skrócona nazwa jednostki masy dekagram (deka = da), czyli 100 gramów, NIE 100 gram; także 0,1 kg
design [dizajn] - NIE (ang.); jedynie projekt, plan; również NIE designer [dizajner], wyłącznie projektant
diler - NIE dealer (ang.), sprzedawca; dilera, dilerze; dilerzy, dilerów, dilerach; także dilerka, dilerki; dilerski; pod. speaker - spiker
dizel - NIE diesel [dizel] (niem.), silnik skonstruowany przez Rudolfa Diesla; dizla, dizlowi, dizlem, dizlu; dizle, dizli, dizlom, dizlami, dizlach; wszak gilotyna - przyrząd Guillotina, NIE guillotina
dizelizacja - NIE dieselizacja
dizlowski - NIE dieslowski
dizlowy - NIE dieslowy
dogaresa - NIE dogaressa, małżonka weneckiego doży; dogaresy, dogaresie, dogaresę, dogaresą, dogaresie; dogaresy, dogares, dogaresom, dogaresy, dogaresami, dogaresach; pod. stewardesa
dokąd - (NIE gdzie) pojadą; quo vadis - (gdzie/dokąd) idziesz (zmierzasz), polszczyzno?
dokąd by - (NIE gdzie by) wyruszyć
dokądś - (NIE gdzieś) uciekli
dokądkolwiek - (NIE gdziekolwiek) wyjechała
dokądże - (NIE gdzież) się wybierzemy
dokładnie - szereg znaczeń, jednak NIE w znaczeniu tak, właśnie (tak), otóż to, masz rację, istotnie, oczywiście, owszem; ang. exactly, niem. genau
dubing [dubing] - NIE dubbing [dabin'] (ang.); dialogowy podkład w innym języku niż język oryginalnego dzieła filmowego; dubingu; dubingi; także dubingowy, zdubingowany
dubler [dubler] - NIE [dabler] (ang.); aktor zastępczy, dodatkowa wzmacniająca płyta; dublera, dublerowi, dublera (aktor) a. dubler (płyta), dublerem, dublerze; dublerzy (aktorzy) a. dublery (płyty), dublerów, dublerom, dublerów (aktorzy) a. dublery (płyty), dublerami, dublerach; dublerka (aktorka); dublerowy
dymaka - erotyczny chojrak (żart.); dymaki, dymace, dymaka, dymakiem, dymace; dymaki, dymak(ów), dymakom, dymaki, dymakami, dymakach; także dymaczy; pod. jebaka
dymajło - erotyczny chojrak (żart.); dymajły, dymajle, dymajłę, dymajłą, dymajle; dymajły, dymajłów, dymajłom, dymajły, dymajłami, dymajłach; pod. wykidajło
dynga - NIE dinghy (hindi/ang.), NIE dingi, gumowa łódź ratunkowa; dyngi, dyndze, dyngę, dyngą, dyndze; dyngi, dyng, dyngom, dyngi, dyngami, dyngach; pod. Getynga
dypis - NIE dipis (wysiedleniec, ang. D.P. = displaced persons); osoba przesiedlona w latach 1939-1945 z kraju okupowanego do Rzeszy, która nie wróciła do ojczyzny; dypisa, dypisowi, dypisa, dypisem, dypisie; dypisi, dypisów, dypisom, dypisów, dypisami, dypisach; (ona) dypisa, dypisy, dypisie, dypisę, dypisą, dypisie; dypisy, dypis, dypisom, dypisy, dypisami, dypisach
Dział Controllingu - NIE (z ang.); raczej Dział Kontroli
dzisiaj [dzisiaj] - NIE [dzisiej]
elastyk - człowiek uległy, podatna tkanina z włókien chemicznych; elastyka (elastyku - tkanina), elastykowi, elastyka (elastyk - tkanina), elastykiem, elastyku; elastycy (elastyki - tkaniny), elastyków, elastykom, elastyków (elastyki - tkaniny), elastykami, elastykach; pod. plastyk (osoba oraz tworzywo sztuczne)
eldorado - kraina dobrobytu; eldorada, eldoradu, eldorado, eldoradem, eldoradzie; eldorada, eldorad, eldoradom, eldorada, eldoradami, eldoradach; pod. tornado
emajl - NIE e-mail (ang.); NIE imejl, rodzaj wiadomości; emajla, emajlowi, emajl, emajlem, emajlu; emajle, emajli a. emajlów, emajlom, emajle, emajlami, emajlach; pod. koktajl, brajl; zdrob. emajlik, emajliczek; zgrub. emajlisko; także emajlowanko, emajlować, emajlowy, emajlowanie
e-poczta - NIE e-mail (ang.), odm. jak poczta; otrzymałem lub wysłałem e-pocztę; usługi e-pocztowe, skrzynka e-pocztowa; jeśli zaaprobujemy słowo pocztować (nadawać lub odbierać pocztę), to można byłoby przyjąć także słowo e-pocztować; pod. e-bank
europ - pierwiastek chemiczny (symbol Eu); europu, europowi, europ, europem, europie; pod. syrop, ukrop
europ - NIE euro, jednostka monetarna Unii Europejskiej; europa, europowi, europa, europem, europie; europy, europów, europy, europom, europami, europach; pod. filip (zając); także banknoty europowe; pod. dolarowe, markowe, złotowe; również europki, europówki; pod. złotówki, dolarówki (szereg znaczeń); europowiec, europizacja; pod. dolarowiec, dolaryzacja
Europ - nowo proponowane imię męskie; Europa, Europowi, Europa, Europem, Europie, Europie; Europowie, Europów, Europom, Europów, Europami, Europach, Europowie; pod. Ezop, Filip
Europa - nowo proponowane imię żeńskie; Europy, Europie, Europę, Europą, Europie, Europo; Europy, Europ, Europom, Europy, Europami, Europach, Europy
Europia - nowo proponowane imię żeńskie; Europii, Europii, Europię, Europią, Europii, Europio; Europie, Europii, Europiom, Europie, Europiami, Europiach, Europie; pod. entropia, rupia
faks - NIE fax (oryg.), dop. jedynie na wizytówkach itp., urządzenie telekomunikacyjne oraz rodzaj wiadomości; faksu, faksie; faksy, faksów, faksach; faksować, faksowanie, faksowany
fakser - NIE faxer, pracownik obsługujący faks; faksera, fakserowi, faksera, fakserem, fakserze; fakserzy, fakserów, fakserom, fakserów, fakserami, fakserach; także fakserka, fakserki, fakserce, fakserkę, fakserką, fakserce; fakserki, fakserek, fakserkom, fakserki, fakserkami, fakserkach; pod. traser, treser
fitnes - NIE fitness (ang.), ćwiczenia fizyczne, dbanie o kondycję, również sportowy strój; fitnesu, fitnesowi, fitnes, fitnesem, fitnesie; fitnesy, fitnesów, fitnesom, fitnesy, fitnesami, fitnesach; fitnesowo, fitnesowy
fitnesa a. fitneska - NIE fitnessa (ang./pol.), pani w fitnesowym stroju; fitnesy a. fitneski, fitnesie a. fitnesce, fitnesę a. fitneskę, fitnesą a. fitneską, fitnesie a. fitnesce; fitnesy a. fitneski, fitnes a. fitnesek, fitnesom a. fitneskom, fitnesy a. fitneski, fitnesami a. fitneskami, fitnesach a. fitneskach; (on) fitnes, fitnesa, fitnesowi, fitnesa, fitnesem, fitnesie; fitnesi, fitnesów, fitnesom, fitnesów, fitnesami, fitnesach
Gal Anonim - NIE Gall Anonim; polski kronikarz pochodzący z Francji (Galii, NIE Gallii)
garybaldczyk - NIE garibaldczyk; garybaldczycy, garybaldczyków, choć Garibaldi
gerylas - NIE gerryllas, hiszp. guerrilla (mała wojna), hiszpańscy partyzanci; gerylasa, gerylasowi, gerylasa, gerylasem, gerylasie; gerylasi, gerylasów, gerylasom, gerylasów, gerylasami, gerylasach; (ona) gerylaska, gerylaski, gerylasce, gerylaskę, gerylaską, gerylasce; gerylaski, gerylasek, gerylaskom, gerylaskę, gerylaskami, gerylaskach; pod. dryblas
gibon - NIE gibbon, małpa; gibona, gibonowi, gibona, gibonem, gibonie; gibony, gibonów, gibonom, gibony, gibonami, gibonach; przym. giboni
girl(a)sa a. girlaska - ang. girl (dziewczyna), (żart.) tancerka rewiowa; girl(a)sy a. girlaski, girl(a)sie a. girlasce, girl(a)sę a. girlaskę, girl(a)są a. girlaską, girl(a)sie a. girlasce; girl(a)sy a. girlaski, girl(a)s a. girlasek, girl(a)som a. girlaskom, girl(a)sy a. girlaski, girl(a)sami a. girlaskami, girl(a)sach a. girlaskach; (on) girlas, girlasa, girlasowi, girlasa, girlasem, girlasie; girlasi, girlasów, girlasom, girlasów, girlasami, girlasach
globalizacja - dawniej internacjonalizm; pod. komputer - dawniej elektroniczna maszyna cyfrowa
gospodyni - (tę) gospodynię; (te) gospodynie; pod. dynia (wyj. mian. lp.)
gościu - pot. gość (w mian. lp.), np. był tu jakiś gościu do ciebie; pod. teść - teściu
gram - jednostka masy (g) albo siły (G); 100 gramów, NIE 100 gram
gratis - przedmiot przekazany nieodpłatnie; gratisu, gratisowi, gratis, gratisem, gratisie; gratisy, gratisów, gratisom, gratisy, gratisami, gratisach; pod. zapis; także gratisowo, gratisowy; zdr. gratisek, gratisku, gratiskowi, gratisek, gratiskiem, gratisku; gratiski, gratisków, gratiskom, gratiski, gratiskami, gratiskach; pod. zapisek
gratis - młodzieniec przysłany na przyjęcie w torcie albo w policyjnym stroju; gratisa, gratisowi, gratisa, gratisem, gratisie; gratisi, gratisów, gratisom, gratisów, gratisami, gratisach
gratisa a. gratiska - dziewczyna przysłana na przyjęcie w torcie albo w policyjnym stroju; gratisy a. gratiski, gratisie a. gratisce, gratisę a. gratiskę, gratisą a. gratiską, gratisie a. gratisce; gratisy a. gratiski, gratis a. gratisek, gratisom a. gratiskom, gratisy a. gratiski, gratisami a. gratiskami, gratisach a. gratiskach; pod. mantys(k)a
gryl - NIE grill (ang.), ruszt; gryla, grylowi, grylem, grylu; gryle, gryli a. grylów, grylom, grylami, grylach; wszak goryl, NIE gorill; ang. gorilla
grylować - NIE grillować (z ang.), piec na ruszcie; także grylowanie, grylowany; pod. brylować, NIE brillować, drylować, NIE drillować, grylaż, NIE grillaż oraz NIE grillage
gryzel - NIE grizzly (ang.), NIE grizli, niedźwiedź północnoamerykański; gryzla, gryzlowi, gryzla, gryzlem, gryzlu; gryzle, gryzli a. gryzlów, gryzlom, gryzle, gryzlami, gryzlach; staroangielski - grisel
gwiazda - gwiaździe, NIE gwieździe (znakomitej gwiaździe muzyki młodzieżowej towarzyszyły tłumy fanów); natomiast przyglądałem się gwieździe na niebie (w pozaludzkim znaczeniu)
guturalny - NIE gutturalny; guturalne spółgłoski - gardłowe spółgłoski (np. w językach semickich)
H, h - NIE w pewnych sytuacjach; słowo zawierające tę literę (nieczytane h) nie może być przyjęte w poczet polskiej terminologii, bowiem nie jest polskim słowem (np. biathlon)
haker - NIE hacker (ang.), hobbysta komputerowy, ekspert (także domorosły) w sprawach systemów operacyjnych; hakera, hakerowi, hakera, hakerem, hakerze; hakerzy, hakerów, hakerom, hakerów, hakerami, hakerach; (ta) hakerka, hakerki, hakerce, hakerkę, hakerką, hakerce; hakerki, hakerek, hakerkom, hakerki, hakerkami, hakerkach; także hakerski; pod. doker, NIE docker (ang.)
Halowin [halowin] - NIE Halloween [helouin] (ang.), święto 31 października (zwłaszcza w USA); Halowinu, Halowinowi, Halowin, Halowinem, Halowinie; halowinowy
heros - bohater; herosa, herosowi, herosa, herosem, herosie; herosi (rzadziej herosy), herosów, herosom, herosów, herosami, herosach; (ona) herosa a. heroska (heroina), herosy a. heroski (heroiny), herosie a. herosce (heroinie), herosę a. heroskę (heroinę), herosą a. heroską (heroiną), herosie a. herosce (heroinie); herosy a. heroski (heroiny), heros a. herosek (heroin), herosom a. heroskom (heroinom), herosy a. heroski (heroiny), herosami a. heroskami (heroinami), herosach a. heroskach (heroinach); heroiczny
hobbysta - NIE hobbista (ang. hobby), amator, miłośnik, zbieracz; hobbysty, hobbyście, hobbystę, hobbystą, hobbyście; hobbyści, hobbystów, hobbystom, hobbystów, hobbystami, hobbystach; (ta) hobbystka, hobbystki, hobbystce, hobbystkę, hobbystką, hobbystce; hobbystki, hobbystek, hobbystkom, hobbystki, hobbystkami, hobbystkach; także hobbystyczny
hol - NIE hall [hol] (ang.), poczekalnia, korytarz w gmachu; holu, holowi, hol, holem, holu; hole, holów a. holi, holom, hole, holami, holach; wszak gol, NIE goal (ang.)
hol - lina; holu, holowi, hol, holem, holu; hole, holów, holom, hole, holami, holach
hominid - wysoko rozwinięty ssak (człowiekowaty); hominidy (człowiekowate małpy), hominidzi (człowiekowaci praludzie)
homonim czasownikowy różnoczasowy - słowo posiadające rozmaite znaczenia w zależności od zastosowanego czasu i osoby, np. (on/oni) kuli, myli, oddali, pili, skuli, spali, wydali, zmyli
host [host] - NIE host [houst] (ang.), gospodarz przyjmujący gości; hosta, hostowi, hosta, hostem, hoście; hości, hostów, hostom, hostami, hostach
hostesa [hostesa] - NIE hostessa, NIE hostesa [houstesa] (dziwna mieszanka słownictwa polskiego i angielskiego), gospodyni przyjmująca gości; hostesy, hostesie, hostesę, hostesą, hostesie; hostesy, hostes, hostesom, hostesy, hostesami, hostesach; ang. hostess; pod. baronesa
hunta - NIE junta [hunta] (hiszp.), władza przejęta przez armię; hunty, huncie, huntę, huntą, huncie; hunty, hunt, huntom, hunty, huntami, huntach; pod. renta
iglos - NIE igloo [iglu, iglo] (oryg.), NIE iglu, dom(ek) Inuitów (Eskimosów); iglosu, iglosowi, iglos, iglosem, iglosie; iglosy, iglosów, iglosom, iglosy, iglosami, iglosach; pod. Eskimos, NIE Eskimo (oryg.)
imaż - NIE image (fr./ang.), obraz, wizerunek; imażu; imaży a. imażów, imażom; pod. makijaż, wiraż
Inesa - NIE Inez, NIE Ineza, imię żeńskie; Inesy, Inesie, Inesę, Inesą, Inesie, Ineso; Inesy, Ines, Inesom, Inesy, Inesami, Inesach, Inesy; pod. Larysa, Nysa, Kwisa; zdr. Inusia (pod. Anusia) a. Ineska (pod. Tereska), Inusi a. Ineski, Inusi a. Inesce, Inusię a. Ineskę, Inusią a. Ineską, Inusi a. Inesce, Inusiu a. Inesko; Inusie a. Ineski, Inuś a. Inesek, Inusiom a. Ineskom, Inusie a. Ineski, Inusiami a. Ineskami, Inusiach a. Ineskach, Inusie a. Ineski; także Inesowy, Inusiowy a. Ineskowy
infantylizm językowy - określenie zmniejszające powagę urzędu, jeśli zostało zastosowane w dokumencie wyższej rangi; zastosowane w mowie potocznej, prywatnym liście, a nawet w gazecie, może nie razić, jednak zastosowane w przepisach administracyjnych, również w oficjalnych komunikatach rządowych i poważnych wiadomościach prasowych, telewizyjnych lub radiowych, a także w rozprawach naukowych, instrukcjach technicznych tudzież umowach handlowych, mogą razić swą językową infantylnością
Przykłady (cytaty z Konstytucji RP 1997)
Art.32.2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
(co z przestępcami?)
Art.71.2. Matka przed i po urodzeniu dziecka ma prawo do szczególnej pomocy władz publicznych, której zakres określa ustawa.
(matką zostaje się po urodzeniu dziecka)
Art.127.3. Na Prezydenta Rzeczypospolitej może być wybrany...
(można wybrać robaka na haka albo dziewczyna może wybrać sobie fajnego chłopaka na męża)
intyfada - NIE intifada [arab.], powstanie, bunt; intyfadzie, intyfadę; intyfady, intyfad; wszak intymny, NIE intimny
jak - NIE w znacz. jeśli, jeżeli oraz kiedy; np. NIE jak będzie padać, to zmokniesz (NIE zmokniesz, jak będzie padać), ale jeśli będzie padać, to zmokniesz (zmokniesz, jeśli będzie padać); NIE jak figura ma trzy boki i kąt prosty, to jest trójkątem prostokątnym, ale jeżeli figura ma trzy boki i kąt prosty, to jest trójkątem prostokątnym; NIE jak byliśmy młodsi, to częściej bywaliśmy w kinie, ale kiedy byliśmy młodsi, to częściej bywaliśmy w kinie
jak - zwierzę; jaka, jakowi, jaka, jakiem, jaku; jaki, jaków, jakom, jaki, jakami, jakach; przym. jaki
jankes - NIE Yankee [janki] (ang.), obywatel Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (żart.); jankesa, jankesowi, jankesa, jankesem, jankesie; jankesi, jankesów, jankesom, jankesów, jankesami, jankesach; (ona) jankeska, jankeski, jankesce, jankeskę, jankeską, jankesce; jankeski, jankesek, jankeskom, jankeski, jankeskami, jankeskach; przym. jankeski
jard - NIE yard [jard] (ang.), jednostka długości (ok. 0,9 metra); jarda, jardowi, jard, jardem, jardzie; jardy, jardów, jardom, jardy, jardami, jardach
jeden - w dokumentach niezbędny liczebnik przed rzeczownikiem, np. jeden tysiąc złotych, NIE tysiąc złotych, jeden rok, NIE rok
jeden - NIE w znacz. pewien, jakiś; np. był tu pewien pan, NIE jeden pan; wczoraj były jakieś wycieczki, NIE jedne wycieczki; pewnego dnia, NIE jednego dnia; pot. dop. byli tu tacy jedni goście, raczej byli tu pewni panowie
jura - NIE jury [żiri] (fr.), NIE ndm., komisja sędziowska, okres mezozoiku, pasmo górskie; jury, jurze, jurę, jurą, jurze; jury, jur, jurom, jury, jurami, jurach; pod. jurysdykcja
kakao - napój; NIE ndm.; kakaa, kakau, kakao, kakaem, kakau; kakaa, kakaów, kakaom, kakaa, kakaami, kakaach; kakaowy, kakaowo; pod. rodeo
kamping - NIE kemping, NIE camping (ang.), obozowisko; kampingu, kampingowi, kamping, kampingiem, kampingu; kampingi, kampingów, kampingom, kampingi, kampingami, kampingach; także kampingować, kampingowo, kampingowy, kampingujący; pod. kampus, NIE kempus
kampus - NIE campus (ang.), w krajach anglosaskich teren uczelni wraz z zabudowaniami; kampusu, kampusowi, kampus, kampusem, kampusie; kampusy, kampusów, kampusom, kampusy, kampusami, kampusach; także kampusowy
kasanowa - NIE casanowa, NIE kasanova oraz NIE casanova, kobieciarz (od nazwiska Casanova); kasanowy, kasanowie, kasanowę, kasanową, kasanowie; kasanowy, kasanowów, kasanowom, kasanowów, kasanowami, kasanowach
kasting - NIE casting [kastink] (ang.), raczej nabór, przegląd
klaun [klaun, klałn] - NIE clown [klaun], NIE klown [klaun], cyrkowy komik; klauna, klaunowi, klauna, klaunem, klaunie; klauni a. klauny, klaunów, klaunom, klaunów, klaunami, klaunach; także (ta) klauna, klauny, klaunie, klaunę, klauną, klaunie; klauny, klaun, klaunom, klauny, klaunami, klaunach; klaunowski, NIE clownowski [klaunowski], NIE klownowski [klaunowski]; pod. (ten) faun (wyj. faunowie a. fauny), (ta) fauna
klif - NIE cliff [klif] (ang.), faleza, urwisko; klifu; klify, klifów; także klifowy
Klif - nazwa własna supermarketu; (tego) Klifa
kloszard - NIE clochard (fr.), nędzarz; kloszarda, kloszardowi, kloszarda, kloszardem, kloszardzie; kloszardzi, kloszardów, kloszardom, kloszardów, kloszardami, kloszardach; pod. Ryszard (wyj. mian. lm.); także (ta) kloszarda, kloszardy, kloszardzie, kloszardę, kloszardą, kloszardzie; kloszardy, kloszard, kloszardom, kloszardy, kloszardami, kloszardach; pod. Ryszarda; kloszardowy
kobieta wyzwolona - k. o światłym umyśle; NIE k. nieuznająca konwenansów obyczajowych, NIE k. wszeteczna, upadła, NIE nimfomanka, mesalina (obecna interpretacja w mediach)
kolaż - NIE collage (fr.), kompozycja artystyczna; kolażu, kolażem; kolaże, kolaży, kolażami; także kolażowy
koledż - NIE college, szkoła półwyższa lub pomaturalna; koledżu, koledżowi, koledż, koledżem, koledżu; koledże, koledżów/koledży, koledżom, koledże, koledżami, koledżach; pod. brydż, NIE bridge
kolt - NIE colt (ang.), typ rewolweru; kolta, koltowi, koltem, kolcie; kolty, koltów, koltom, koltami, koltach; choć marka „Colt” - pod. jakikolwiek elektroluks, choć konkretnej marki, np. „Elektrolux”
kolizja - zderzenie pojazdów niepowodujące ofiar, zatem NIE w kolizji obu samolotów zginęło 71 osób
konkord - NIE concorde (fr.), klasa pasażerskich samolotów naddźwiękowych (Concorde, TU-144); konkorda, konkordowi, konkorda, konkordem, konkordzie; konkordy, konkordów, konkordom, konkordy, konkordami, konkordach
konwój - NIE convoy (ang.), zespół statków pod ochroną okrętów a. oddział wojskowy ubezpieczający transport broni lub jeńców; konwoju, konwojowi, konwój, konwojem, konwoju; konwoje, konwojów, konwojom, konwoje, konwojami, konwojach; konwojent, konwojentka; konwojować, konwojowany
kosmetyk - specjalista wykonujący zabiegi kosmetyczne; środek do poprawiania lub zachowywania urody ciała, zwłaszcza twarzy; kosmetyka (kosmetyku - środek), kosmetykowi, kosmetyka (kosmetyk - środek), kosmetykiem, kosmetyku; kosmetycy (kosmetyki - środki), kosmetyków, kosmetykom, kosmetyków (kosmetyki - środki), kosmetykami, kosmetykach; pod. plastyk (osoba oraz tworzywo sztuczne)
Kościół Katolicki - NIE Kościół katolicki
kowboj - NIE cowboy (ang.), amerykański pastrzerz, zdobywca Dzikiego Zachodu; kowboja, kowbojowi, kowboja, kowbojem, kowboju; kowboje, kowbojów, kowbojom, kowbojów, kowbojami, kowbojach; także kowbojski
kredo - NIE credo [kredo], najważniejsza zasada; kreda, kredu, kredo, kredem, kredzie; kreda, kred, kredom, kreda, kredami, kredach; pod. udo
kryl - NIE krill (ang.), skorupiak; kryla, krylowi, kryla, krylem, krylu; kryle, kryli a. krylów, krylom, kryle, krylami, krylach; pod. gryl
kserokopia - NIE xerokopia, rodzaj kopii; także kserokopiarka, kserowanie
kumulus - NIE cumulus, pojedyncza chmura; kumulusa/kumulusu, kumulusowi, kumulus, kumulusem, kumulusie; kumulusy, kumulusów, kumulusom, kumulusy, kumulusami, kumulusach; wszak kumulacja
kwiz [kfis] - NIE quiz [kuis] (ang.), rodzaj konkursu; kwizu, kwizowi, kwizem, kwizie; kwizy, kwizów, kwizom, kwizach; kwizowy; pod. dywiz, zwis
leasing [lizink] - NIE (ang.); wyłącznie dzierżawa
lek - medykament; leku, lekowi, lek, lekiem, leku; leki, leków, lekom, leki, lekami, lekach; także leczniczy
lek - jednostka monetarna w Albanii; leka, lekowi, leka, lekiem, leku; leki, leków, lekom, leki, lekami, lekach; także lekowy; pod. frank, frankowy
Lew - imię męskie; Lwa, Lwowi, Lwa, Lwem, Lwie; Lwowie, Lwów, Lwom, Lwów, Lwami, Lwach; pod. Zbigniew, Zbigniewowi, Zbigniewowie
lobbysta - NIE lobbista, osoba wywierająca wpływ na ustawodawcę; lobbysty, lobbyście, lobbystę, lobbystą, lobbyście; lobbyści, lobbystów, lobbystom, lobbystów, lobbystami, lobbystach; lobbystka, lobbystki, lobbystce, lobbystkę, lobbystką, lobbystce; lobbystki, lobbystek, lobbystkom, lobbystki, lobbystkami, lobbystkach; także lobbystyczny; pod. hobbysta; również lobbyng, NIE lobbing (ang.), wszak mityng, NIE meeting (ang.) oraz NIE miting
log - przyrząd do pomiaru prędkości; logu, logowi, log, logiem, logu; logi, logów, logom, logi, logami, logach
logo - znak firmowy; NIE ndm; loga, logu, logo, logiem, logu; loga, log, logom, loga, logami, logach; pod. oko (w sieci), oka, oku, ok; mango, manga, mangu, mang; sorgo, sorga, sorgu, sorg; tango, tanga, tangu, tang
lowelas - (nazw. Lovelace), uwodziciel; lowelasa, lowelasowi, lowelasa, lowelasem, lowelasie; lowelasi, lowelasów, lowelasom, lowelasów, lowelasami, lowelasach; (ona) lowelaska, lowelaski, lowelasce, lowelaskę, lowelaską, lowelasce; lowelaski, lowelasek, lowelaskom, lowelaski, lowelaskami, lowelaskach; pod. dryblas
łoś - zwierzę; łosia; łosie, łosi, łosiach; przym. łosi; także pot. do kumpla - ty łosiu!
mafioz - NIE mafioso [mafjozo] (z wł.), członek mafii; mafioza, mafiozowi, mafioza, mafiozem, mafiozie; mafiozi, mafiozów, mafiozom, mafiozów, mafiozami, mafiozach; (ona) mafiozka, mafiozki, mafiozce, mafiozkę, mafiozką, mafiozce; mafiozki, mafiozek, mafiozkom, mafiozki, mafiozkami, mafiozkach; także mafiozowski; pod. wirtuoz
malowalny - dający się pomalować (np. akryl malowalny po wyschnięciu)
Mao Zedong - NIE Mao Tse Tung, ew. Mao Tse-tung
marines - NIE marines [marinz] (ang.), żołnierz piechoty morskiej; marinesa, marinesowi, marinesa, marinesem, marinesie; marinesi (pot. marinesy), marinesów, marinesom, marinesów, marinesami, marinesach; pod. jankes; (ona) marinesa a. marineska, marinesy a. marineski, marinesie a. marinesce, marinesę a. marineskę, marinesą a. marineską, marinesie a. marinesce; marinesy a. marineski, marines a. marinesek, marinesom a. marineskom, marinesy a. marineski, marinesami a. marineskami, marinesach a. marineskach
matias - handlowa nazwa śledzia; matiasa, matiasowi, matiasa, matiasem, matiasie; matiasy, matiasów, matiasom, matiasy, matiasami, matiasach; przym. matiasi
matiasa - postawna, młoda dziewczyna zza Odry; matiasy, matiasie, matiasę, matiasą, matiasie; matiasy, matias, matiasom, matiasy, matiasami, matiasach
matros - (pot.) marynarz; matrosa, matrosowi, matrosa, matrosem, matrosie; matrosi (także matrosy), matrosów, matrosom, matrosów, matrosami, matrosach; pod. albatros (wyj. albatrosy); (ona) matroska, matroski, matrosce, matroskę, matroską, matrosce; matroski, matrosek, matroskom, matroski, matroskami, matroskach; pod. troska
Mazda - marka japońskiego samochodu; (tej) Mazdzie, NIE Maździe; pod. inne niesłowiańskie nazwy
media - NIE mass media, środki masowego przekazu (raczej w lm.); mediów, mediami, mediach; również w lp. ndm medium, czynniki (woda, gaz); także medialnie, medialny
menadżer - NIE manager [menadżer, menedżer], raczej NIE menedżer, kierownik; menadżera, menadżerowi, menadżera, menadżerem, menadżerze; menadżerowie a. menadżerzy, menadżerów, menadżerom, menadżerów, menadżerami, menadżerach; (ona) menadżerka, menadżerki, menadżerce, menadżerkę, menadżerką, menadżerce; menadżerki, menadżerek, menadżerkom, menadżerki, menadżerkami, menadżerkach; także menedżerski, menedżerstwo, menedżeryzm; pod. menażer
menu [menu] - NIE [meni] (fr.), spis, lista; ndm.
metresa - NIE metressa (z fr.), utrzymanka; metresy, metresie, metresę, metresą, metresie; metresy, metres, metresom, metresy, metresami, metresach; pod. Teresa; (on) metres, metresa, metresowi, metresa, metresem, metresie; metresi, metresów, metresom, metresów, metresami, metresach; przym. metresi
milenium - NIE millennium (łac.), tysiąclecie; lp. ndm.; lm. milenia, mileniów, mileniom, mileniami, mileniach; także milenijny, wszak NIE millennijny
molestator - osoba molestująca; molestatorowi; molestatorzy; molestować; pod. instalator, instalować; kontynuator, kontynuować
musi odpowiadać - NIE w dokumentach; wyłącznie powinien odpowiadać
myśliwy - (on) polujący na zwierzęta; myśliwego, myśliwemu, myśliwego, myśliwym, myśliwym; myśliwi, myśliwych, myśliwym, myśliwych, myśliwymi, myśliwych; (ona) myśliwa, myśliwej, myśliwej, myśliwą, myśliwą, myśliwej; myśliwe, myśliwych, myśliwym, myśliwe, myśliwymi, myśliwych; pod. księgowy/księgowa
na Prezydenta RP może być wybrany - NIE w dokumentach; jedynie na urząd Prezydenta może być wybrany
nazwy instytucji - na pieczątkach, informacjach, szyldach; np.
Urząd Miejski Gdynia - NIE Urząd Miejski w Gdyni
I Liceum Ogólnokształcące, Gdynia Orłowo - NIE I Liceum Ogólnokształcące w Gdyni Orłowie
Stocznia Remontowa „NAUTA”, Gdynia - NIE Stocznia Remontowa „NAUTA” w Gdyni
(wszak Port Lotniczy Gdańsk Rębiechowo - NIE Port Lotniczy w Gdańsku Rębiechowie)
niekumaty - pot. nierozgarnięty
obraz - szereg znaczeń, jednak NIE film; ang. picture
Ojczyzna - NIE ojczyzna w znaczeniu Polska w uroczystych dokumentach
ofiara - ofiarze, NIE ofierze w pewnych sytuacjach - ofiarze wypadku udzielono pierwszej pomocy, ukradli ofiarze torebkę, ale złożyć w ofierze; także o ofermie - ukradli ofierze forsę, daj spokój tej ofierze losu!
organa władzy - NIE organy władzy w znaczeniu urzędów administracji państwowej
owerlok - NIE overlock (ang.), maszyna krawiecka; owerloku, owerlokowi, owerlok, owerlokiem, owerloku; owerloki, owerloków, owerlokom, owerloki, owerlokami, owerlokach
padok - NIE paddock, raczej NIE paddok, teren, na którym odbywają się parady koni wyścigowych przed biegami; padoku, padokowi, padok, padokiem, podoku; padoki, padoków, padokom, padoki, padokami, podokach
Państwo - NIE państwo w znaczeniu Polska w uroczystych dokumentach
performer - NIE (ang.); jedynie wykonawca
pineska - NIE pinezka; pineski, pinesce, pineskę, pineską, pinesce; pineski, pinesek, pineskom, pineski, pineskami, pineskach
plastyk - twórca w dziedzinie plastyki; tworzywo sztuczne, NIE plastik (ang. plastic); plastyka (plastyku - tworzywo), plastykowi, plastyka (plastyk - tworzywo), plastykiem, plastyku; plastycy (plastyki - tworzywa), plastyków, plastykom, plastyków (plastyki - tworzywa), plastykami, plastykach; pod. kosmetyk, syntetyk, (osoba oraz produkt przemysłu kosmetycznego lub chemicznego); plastyczny, tylko plastykowy
PLN - NIE, wyłącznie zł, dopuszczalne wyłącznie w tabelach przeliczników walutowych
potomka - potomkini (córka); potomki, potomce, potomkę, potomką, potomce; potomki, potomek, potomkom, potomki, potomkami, potomkach
powołać na 5 lat - NIE w dokumentach; jedynie powołać na pięcioletnią kadencję
powołać nowego prezesa - NIE w dokumentach; jedynie powołać kolejnego prezesa
półtora - liczebnik ułamkowy; półtora jabłka - NIE półtorej jabłka; półtora roku, NIE półtorej roku; półtorej cegły
prefiks - NIE prefix (łac./ang.), telefoniczny numer operatora międzystrefowego; prefiksu, prefiksowi, prefiksem, prefiksie; prefiksy, prefiksów, prefiksom, prefiksami, prefiksach; wszak sufiks
przekonujący, przekonywający - NIE przekonywujący
pub [pub] - NIE [pab] (ang.), piwiarnia; pubu, pubowi, pub, pubem, pubie; puby, pubów, pubom, puby, pubami, pubach; także pubowy; pod. klub, NIE club [klab] (ang.)
puenta [puenta, płenta] - kulminacyjny punkt; puenty, puencie, puentę, puentą, puencie; puenty, puent, puentom, puenty, puentami, puentach; także puentować; ewentualnie pointa [pointa], NIE [puenta, płenta]; pointy, poincie, pointę, pointą, poincie; pointy, point, pointom, pointy, pointami, pointach; także pointować
Q, q - NIE; litera niepolska; słowo zawierające tę literę nie może być przyjęte w poczet polskiej terminologii, bowiem nie jest polskim słowem (np. quiz)
radio - urządzenie komunikacyjne; radia, radiu, radio, radiem, radiu; radia, radiów, radiom, radia, radiami, radiach; także radiowy; pod. studio
radioekspres - NIE radioexpress, szybki radiowy informacyjny przekaz, odpowiednik teleekspresu; radioekspresu, radioekspresowi, radioekspres, radioekspresem, radioekspresie; radioekspresy, radioekspresów, radioekspresom, radioekspresy, radioekspresami, radioekspresach; także radioekspresowo, radioekspresowy
recykling - NIE recycling [recykling, risajkling], proces przetwarzania zużytych przedmiotów; recyklingu; recyklingi; recyklingowo; recyklingowy
rekwiem - NIE requiem (łac.), msza żałobna; lp. ndm.; rekwiemy, rekwiemów, rekwiemom, rekwiemy, rekwiemami, rekwiemach; także rekwiemowy
rodeo - zawody sportowe; NIE ndm.; rodea, rodeu, rodeo, rodeem, rodeu; rodea, rodeów, rodeom, rodea, rodeami, rodeach; rodeowy, rodeowo; pod. wideo
rolbord - NIE rollboard (ang.), deskorolka z żaglem; rolbordu, rolbordowi, rolbord, rolbordem, rolbordzie; rolbordy, rolbordów, rolbordom, rolbordy, rolbordami, rolbordach; rolbordowy
rugbysta - NIE rugbista, gracz w rugby; rugbysty, rugbyście, rugbystę, rugbystą, rugbyście; rugbyści, rugbystów, rugbystom, rugbystów, rugbystami, rugbystach; (ona) rugbystka, rugbystki, rugbystce, rugbystkę, rugbystką, rugbystce; rugbystki, rugbystek, rugbystkom, rugbystki, rugbystkami, rugbystkach; także rugbystyczny; pod. hobbysta, lobbysta
Sancja - NIE Santia (oryg.), imię żeńskie; Sancji, Sancji, Sancję, Sancją, Sancjo; Sancje, Sancji, Sancjom, Sancje, Sancjami, Sancjach, Sancje; pod. Łucja
savoir-vivre [sawuar wiwr] - NIE (fr.), wyłącznie etykieta (towarzyska), znajomość zwyczajów towarzyskich; także NIE bon ton
sedeska - deska (choć zwykle nie z drewna...) na sedes; sedeski, sedesce, sedeskę, sedeską, sedesce; sedeski, sedesek, sedeskom, sedeski, sedeskami, sedeskach; sedeskowy
seksapil - NIE sex appeal, powab; seksapilu, seksapilem; seksapile, saksapili a. seksapilów
seksownie - NIE sexy
seksowny - NIE sexy
się - zaimek zwrotny; w tekstach oficjalnych, urzędowych, uroczystych (w zdaniach orzekających) powinien występować wyłącznie po słowie z nim związanym, np. (Konstytucja RP 1997) - NIE może się zebrać, ale może zebrać się; NIE gdzie się znajdują, ale gdzie znajdują się; NIE da się pogodzić, ale da pogodzić się
skwasz - NIE squash [skuosz] (ang.), kabaczek; także sportowa gra na korcie skwaszowym (kabakowym); skwasza (a. -u), skwaszowi, skwasz(a), skwaszem, skwaszu; skwasze, skwaszów, skwaszom, skwasze, skwaszami, skwaszach albo kabak
specjalna komisja - NIE speckomisja
specjalna ustawa - NIE specustawa
specjalne służby - NIE specsłużby
także NIE specdzieci, ale dzieci specjalnej troski, NIE specdziennikarz, ale dziennikarz od specjalnych zadań, NIE speclekarz, ale lekarz specjalista, NIE speclista, ale specjalna lista, NIE specminister, ale specjalnie powołany minister (np. do walki z żywiołem), NIE specobuwie, ale obuwie specjalne, NIE specoferta, ale specjalna oferta, NIE specpociągi, ale specjalne pociągi (np. kolonijne), NIE specpremia, ale specjalna premia, NIE specslalom, ale slalom specjalny, NIE specwysłannik, ale specjalny wysłannik (np. prasowy)
ssak - stałocieplny kręgowiec (także człowiek); ssakowi; ssaki, ssakom; także ssaczy; pod. gadzi, płazi, ptasi, rybi
standart - NIE standard (ang.), norma, poziom, stopień; standartu, standartowi, standart, standartem, standarcie; standarty, standartów, standartom, standarty, standartami, standartach; także standartowy, standartowo, standartowość; pod. dekolt
steward [steward] - NIE steward [stjuard] (ang.), kelner (zwykle w samolocie, na statku); stewardzi a. stewardowie; stewardowy; pod. Edward, kloszard
stewardesa [stewardesa] - NIE stewardessa, NIE stewardesa [stjuardesa] (ang. stewardess; dziwna mieszanka słownictwa polskiego i angielskiego), kelnerka (zwykle w samolocie, na statku); stewardesy, stewardesie, stewardesę, stewardesą, stewardesie; stewardesy, stewardes, stewardesom, stewardesy, stewardesami, stewardesach; także stewardesowy; pod. metresa
stosować przepisy do osób - NIE w dokumentach; raczej stosować przepisy wobec osób
striptis - NIE striptiz, NIE striptease (ang.), rozbieranie się przed widzem; striptisu, striptisowi, striptis, striptisem, striptisie; striptisy, striptisów, striptisom, striptisy, striptisami, striptisach; także striptiser(ka), striptisowy
studio - pomieszczenie, pracownia, zwykle radiowa, telewizyjna albo artystyczna; studia, studiu, studio, studiem, studiu; studia, studiów, studiom, studia, studiami, studiach; także studyjny; pod. radio
Studium Zarządzania Zasobami Ludzkimi - NIE; raczej Studium Zarządzania
suwenir - NIE souvenir, pamiątka; suweniru, suwenirowi, suwenir, suwenirem, suwenirze; suweniry, suwenirów, suwenirom, suweniry, suwenirami, suwenirach; suwenirowy
sylikon - NIE silikon, NIE silicon (oryg.), syntetyczna masa do wypełniania i uszczelniania; sylikonu, sylikonowi, sylikon, sylikonem, sylikonie; sylikony, sylikonów, sylikonom, sylikony, sylikonami, sylikonach; także sylikat, sylit; łac. silicium (krzem); pod. konsylium, NIE consilium oraz Sybilla, NIE Sibylla (oryg.); także zasylikonować, wysylikonowane
szedłem - czasownik (bezokol. iść); NIE szłem (choć szłam); także nadszedłem, NIE nadeszłem (choć nadeszłam), naszedłem, NIE naszłem (choć naszłam), poszedłem, NIE poszłem (choć poszłam), przeszedłem, NIE przeszłem (choć przeszłam), wszedłem, NIE weszłem (choć weszłam), wyszedłem, NIE wyszłem (choć wyszłam), przyszedłem, NIE przyszłem (choć przyszłam), zaszedłem, NIE zaszłem (choć zaszłam)
śmigus-dyngus - NIE śmingus-dyngus, wielkanocny zwyczaj polewania wodą; śmigusa-dyngusa, śmigusy-dyngusy
ta - zaimek; tej, tej, tę (czytam tę książkę, NIE czytam tą książkę, choć przeczytałem tamtą książkę), tą, tej; te, tych, tym, te, tymi, tych
„Teleekspres” - NIE „Teleexspress”, popularny piętnastominutowy serwis informacyjny (nazwa własna dziennika telewizyjnego); odm. patrz teleekspres
teleekspres - NIE teleexspress, szybki telewizyjny informacyjny przekaz, w szczególności znany codzienny serwis informacyjny o tejże nazwie; teleekspresu, teleekspresowi, teleekspres, teleekspresem, teleekspresie; teleekspresy, teleekspresów, teleekspresom, teleekspresy, teleekspresami, teleekspresach; także teleekspresowo, teleekspresowy
to - zaimek; NIE te dziecko, NIE te masło, NIE te mieszkanie, NIE te wydarzenie
toksyk - NIE toxic (ang.), narkoman; substancja trująca; toksyka (toksyku - substancja), toksykowi, toksyka (toksyk - substancja), toksykiem, toksyku; toksycy (toksyki - substancje), toksyków, toksykom, toksyków (toksyki - substancje), toksykami, toksykach; pod. plastyk (osoba oraz tworzywo sztuczne)
toplaska - ang. top (szczyt), lass (dziewczyna), urodziwa i wysoka pani (piosenkarka, aktorka, modelki); toplaski, toplasce, toplaskę, toplaską, toplasce; toplaski, toplasek, toplaskom, toplaski, toplaskami, toplaskach
toples - NIE topless, ang. top (szczyt), less (bez, pozbawiony), sposób ubierania się (zwykle na plaży), także damski jednoczęściowy strój (bez biustonosza); toplesu, toplesowi, toples, toplesem, toplesie; toplesy, toplesów, toplesom, toplesy, toplesami, toplesach; toplesowo, toplesowy
toplesa a. topleska - NIE toplessa (ang./pol.), pani w toplesowym stroju; toplesy a. topleski, toplesie a. toplesce, toplesę a. topleskę, toplesą a. topleską, toplesie a. toplesce; toplesy a. topleski, toples a. toplesek, toplesom a. topleskom, toplesy a. topleski, toplesami a. topleskami, toplesach a. topleskach; żart. (on) toples, toplesa, toplesowi, toplesa, toplesem, toplesie; toplesi, toplesów, toplesom, toplesów, toplesami, toplesach
(to) znaczy - NIE, nieładny a częsty początek wypowiedzi
trauler [trałler, trauler] - statek rybacki; traulera, traulerowi, trauler, traulerem, traulerze; traulery, traulerów, traulerom, traulerami, traulerach; także traulerski albo również trawler [trawler], NIE [trałler, trauler] (ang.), trawlera, trawlerowi, trawler, trawlerem, trawlerze; trawlery, trawlerów, trawlerom, trawlerami, trawlerach; także trawlerski; ang. trawler
triatlon - NIE triathlon, trójbój (sport.); triatlonu, triatlonowi, triatlonem, triatlonie; triatlony, triatlonów, triatlonom, triatlonami, triatlonach; także triatlonowy; pod. biatlon, NIE biathlon
tur - NIE tournée [turne] (fr.), NIE tour [tur] (fr.), NIE ndm., podróż artysty, orkiestry lub zespołu artystycznego do różnych miejscowości w kraju i za granicą w celu prezentowania spektaklu lub koncertu; wyścig; wymarły ssak; turu (tura - ssak), turowi, tur (tura - ssak), turem, turze; tury, turów, turom, tury, turami, turach; pod. mur (poza ssakiem)
tura - kolejność, runda; grupa (zestaw, partia) ludzi, zwierząt, przedmiotów; tury, turze, turę, turą, turze; tury, tur, turom, tury, turami, turach; pod. matura
tutaj [tutaj] - NIE [tutej]
tylko - NIE w dokumentach; raczej jedynie a. wyłącznie
ujęcie na gorącym uczynku przestępstwa - NIE w dokumencie; jedynie ujęcie podczas popełnienia przestępstwa
unit [uńit] - NIE [juńit] (ang.), jednostka chemiczna, agregat (np. dentystyczny aparat wieloczynnościowy); unitu, unitowi, unit, unitem, unicie; unity, unitów, unitom, unity, unitami, unitach; unitowy; pod. ebonit
V, v - NIE; litera niepolska; słowo zawierające tę literę nie może być przyjęte w poczet polskiej terminologii, bowiem nie jest polskim słowem (np. varia)
varia [warja] - NIE; jedynie rozmaitości; ew. waria [warja], warii; także wariacja, NIE variatio, NIE variacja
video - NIE; patrz wideo
vis-a-vis - NIE; jedynie naprzeciw
wat - jednostka mocy (W); 100 watów, NIE 100 wat
w ciągu kilku dni - NIE w dokumencie; raczej w okresie (w terminie) kilku dni
w czasie - NIE w dokumencie; raczej podczas
welingtonia [welingtońja] - NIE wellingtonia [łelingtońja, uelyngtońja], drzewo iglaste o wysokości do 130 m (USA); welingtonii, welingtonii, welingtonię, welingtonią, welingtonii; welingtonie, welingtonii, welingtoniom, welingtonie, welingtoniami, welingtoniach; od tytułu księcia Welington [uelyngton]
welingtony [welingtony] - NIE wellingtony [łelingtony, uelyngtony], skórzane a. gumowe buty; welingtonów, welingtonach; l.poj. welington, welingtona; od tytułu księcia Welington [uelyngton]
wekend [wekend] - NIE weekend [łikend, uykiend] (ang.), koniec tygodnia; wekendu, wekendowi, wekend, wekendem, wekendzie; wekendy, wekendów, wekendom, wekendy, wekendami, wekendach; także wekendowy, wekendowo; pod. Kuwejt, Darwin, Waszyngton
wideo - NIE video (oryg.), magnetowid; NIE ndm.; widea, wideu, wideo, wideem, wideu; widea, wideów, wideom, widea, wideami, wideach; wideowy, wideowo; pod. rodeo; wideokamera a. kamera wideo a. kamera (zwykle rodzaj kamery jest bez znaczenia albo oczywisty, wynikający z kontekstu); NIE videokamera, NIE kamera video
Wiliam [wiljam] - NIE William [uyliam] (ang.); Wiliam Szekspir, również William Shakespeare; pod. Jerzy Waszyngton (George Washington), Jan Wiklif (John Wycliffe)
wizaż - NIE visage (fr.), czynności wykonywane podczas charakteryzacji twarzy; wizażu; wizaży a. wizażów, wizażom; pod. makijaż, wiraż
wojskowy - (on) służący w wojsku; wojskowego, wojskowemu, wojskowego, wojskowym, wojskowym; wojskowi, wojskowych, wojskowym, wojskowych, wojskowymi, wojskowych; (ona) wojskowa, wojskowej, wojskowej, wojskową, wojskową, wojskowej; wojskowe, wojskowych, wojskowym, wojskowe, wojskowymi, wojskowych; pod. księgowy/księgowa
wolno - NIE w znaczeniu zezwala się; w dokumencie jedynie można, np. można (NIE wolno) przekazać sędziego do dyspozycji
w przypadku gdy - NIE w dokumencie; raczej jeżeli a. jeśli
w razie - NIE w dokumencie; jedynie w przypadku
X, x - NIE; litera niepolska; słowo zawierające tę literę nie może być przyjęte w poczet polskiej terminologii, bowiem nie jest polskim słowem (np. xerokopia)
Y, y - NIE na początku wyrazu; słowo rozpoczynające się od tej litery nie może być przyjęte w poczet polskiej terminologii, bowiem nie jest polskim słowem (np. yard)
za - NIE w znacz. za dużo oraz za wiele, raczej zbyt, nazbyt
zginąć - utracić bezpowrotnie (życie a. przedmioty); NIE w znaczeniu zaginąć; termin zbyt często stosowany w tym znaczeniu; natomiast zaginąć - utracić z szansą powrotu, odzyskania; poważna gafa, jeśli dotyczy ludzi, np. Rano, niedaleko swego domu, zginęło pięcioletnie dziecko. Pies podjął trop i poszukiwania trwają.
zł - NIE PLN (dopuszczalne jedynie w międzynarodowych zestawieniach walutowych), 1 złoty = 100 groszy, polska waluta
zmierzać do jak najszybszego przywrócenia - NIE w dokumencie; wyłącznie zmierzać do możliwie niezwłocznego przywrócenia
znaczy (się) - NIE, nieładny a częsty początek wypowiedzi
żelbet - także żelazobeton; NIE żelbeton; beton wzmocniony szkieletem wykonanym ze stalowego szkieletu; żelbetu, żelbetowi, żelbet, żelbetem, żelbecie; żelbety, żelbetów, żelbetom, żelbety, żelbetami, żelbetach; żelbetowy
żożoba - NIE jojoba [żożoba] (fr.) NIE jojoba [hohoba] (hiszp.), roślina tropikalna, także olejek stosowany w produkcji kosmetyków; żożoby, żożobie, żożobę, żożobą, żożobie; żożoby, żożob, żożobom, żożoby, żożobami, żożobach; pod. chudoba
Geografia
Terminy geograficzne powinny mieć budowę logiczną i estetyczną, zaś przyjęte z obcych języków powinny być przyjazne naszemu językowi.
Aleja Zwycięstwa - NIE aleja Zwycięstwa
Bulwar Nadmorski - NIE bulwar Nadmorski
Cmentarz Łostowicki - NIE cmentarz Łostowicki
Dworzec Białoruski - NIE dworzec Białoruski
Gmina Białowieska - NIE gmina białowieska
Kraj Stawropolski - NIE kraj stawropolski
Las Kabacki - NIE las Kabacki
Most Śląsko-Dąbrowski - NIE most Śląsko-Dąbrowski
Nabrzeże Albańskie - NIE nabrzeże Albańskie
Obwód Kaliningradzki - NIE obwód kaliningradzki; p. Królewia
Plac Kaszubski - NIE plac Kaszubski
Powiat Radomski - NIE powiat radomski
północna Polska - NIE Polska Północna
Skwer Kościuszki - NIE skwer Kościuszki
Trasa Łazienkowska - NIE trasa Łazienkowska
Ulica Stoczniowców - NIE ulica Stoczniowców
Województwo Gdańskie - NIE województwo gdańskie
Województwo Pomorskie - NIE województwo pomorskie
Ziemia Dobrzyńska - NIE ziemia dobrzyńska
wszak
Morze Bałtyckie (NIE morze bałtyckie, także NIE morze Bałtyckie), Półwysep Skandynawski (NIE półwysep skandynawski, także NIE półwysep Skandynawski),
Pustynia Błędowska (NIE pustynia błędowska, także NIE pustynia Błędowska),
Puszcza Kampinoska (NIE puszcza kampinoska, także NIE puszcza Kampinoska),
Królestwo Polskie (NIE królestwo polskie, także NIE królestwo Polskie)
wszystkie nazwy mieszkańców piszemy dużą literą niezależnie od kategorii geograficznej miejsca ich zamieszkiwania
Ałmatka - NIE ałmatka
Ammanka - NIE ammanka
Asuanka - NIE asuanka
Bakijka - NIE bakijka
Bazylejka - NIE bazylejka
Bejrutka - NIE bejrutka
Bernenka - NIE bernenka
Białostoczanka - NIE białostoczanka
Czorsztynianka - NIE czorsztynianka
Dąbrowianka - NIE dąbrowianka
Delijka - NIE delijka, NIE delhijka
Erewanka - NIE erewanka
Gdynianka - NIE gdynianka
Genuenka - NIE genuenka
Hanojka - NIE hanojka
Hawanka - NIE hawanka
Kabulka - NIE kabulka
Kocczanka - NIE kocczanka
Kolnianka - NIE kolnianka
Kopenhażanka - NIE kopenhażanka
Książanka - NIE książanka
Lizbonka - NIE lizbonka
Londynka - NIE londynka
Lublanka - NIE lublanka
Malborka - NIE malborka
Marburka - NIE marburka
Marsylianka - NIE marsylianka
Maskatka - NIE maskatka
Mesynka - NIE mesynka
Modenka - NIE modenka
Moskwianka - NIE moskwianka
Nikozyjka - NIE nikozyjka
Norymberka - NIE norymberka
Nowohucianka - NIE nowohucianka
Oranka - NIE oranka
Ostendka - NIE ostendka
Pekinka - NIE pekinka
Phenianka - NIE phenianka
Przemyślanka - NIE przemyślanka
Rawianka - NIE rawianka
Rudzianka - NIE rudzianka
Ryżanka - NIE ryżanka
Sajgonka - NIE sajgonka
Sławnianka - NIE sławnianka
Sofijka - NIE sofijka
Strasburka - NIE strasburka
Sztokholmka - NIE sztokholmka
Tangerka - NIE tangerka
Taszkientka - NIE taszkientka
Teheranka - NIE teheranka
Tiranka - NIE tiranka
Tokijka - NIE tokijka
Toledanka - NIE toledanka
Triestenka - NIE triestenka
Tucholanka - NIE tucholanka
Tulonka - NIE tulonka
Tunetanka - NIE tunetanka
Turczanka - NIE turczanka
Turynka - NIE turynka
Ułanbatorka - NIE ułanbatorka
Wałczanka - NIE wałczanka
Warszawianka - NIE warszawianka
Wersalka - NIE wersalka
Wiedenka - NIE wiedenka
Wilnianka - NIE wilnianka
Włochowianka - NIE włochowianka
Wołgogradka - NIE wołgogradka
Wrześnianka - NIE wrześnianka
Zabrzanka - NIE zabrzanka
Zakopianka - NIE zakopianka
Zamościanka - NIE zamościanka
Zaporożanka - NIE zaporożanka
Zgierzanka - NIE zgierzanka
Algierka - NIE algierka, mieszkanka Algieru (miasto); Algierce, Algierkę; Algierki, Algierek; także algierski; pod. Nigerka, mieszkanka Nigru (państwo), także nigerski
Algieryjka - NIE Algierka, mieszkanka Algierii (państwo); Algieryjce, Algieryjkę; Algieryjki, Algieryjek; także algieryjski; pod. Nigeryjka, mieszkanka Nigerii (państwo), także nigeryjski
Angwila - NIE Anguilla (oryg.), terytorium zależne pomiędzy obiema kontynentalnymi Amerykami; Angwili, Angwilę, Angwilą; także Angwilanka, Angwilance; Angwilanki, Angwilanek; Angwilanin, Angwilanie; angwilski
Antygwa i Barbuda - NIE Antigua i Barbuda (oryg.), państwo na wyspach pomiędzy obiema kontynentalnymi Amerykami; Antygwy i Barbudy, Antygwę i Barbudę, Antygwą i Barbudą; Antygwanka, Antygwance; Antygwanki, Antygwanek; Antygwanin, Antygwanie; antygwański; pod. Gwatemala, NIE Guatemala (oryg.)
Asuncja - NIE Asuncion (oryg.), stolica Paragwaju, NIE Paraguayu (oryg.) Asuncji, Asuncję, Asuncją; także Asuncjanka, Asuncjance; Asuncjanki, Asuncjanek; Asuncjanin, Asuncjanie; asuncki; pod. Moguncja, Moguncjanka, Moguncjanin; moguncki
Azeria - NIE Azerbejdżan, również NIE Azerbajdżan, państwo w Europie; Azerii, Azerię, Azerią; także Azerka, Azerce; Azerki, Azerek; Azer, Azera, Azerowi, Azerem, Azerze; Azerowie, Azerów, Azerom, Azerami, Azerach; azerski
Bakia - NIE Baku (oryg.), stolica Azerii (Azerbejdżan); Bakii, Bakię, Bakią; także Bakijka, Bakijce; Bakijki, Bakijek; bakijski
Baskia a. Baskonia - NIE (Kraj) kraj Basków, kraina w Hiszpanii; Baskii, Baskię, Baskią; także Bask; Baskijka, Baskijce; Baskijki, Baskijek; baskijski
Batumia - NIE Batumi (oryg.), stolica Adżarii (Gruzja); Batumii, Batumię, Batumią; także Batumianka, Batumiance; Batumianki, Batumianek; Batumianin, Batumianie; batumski; pod. Bytom, Bytomianka, Bytomianin; bytomski
Bengalia - NIE Bangladesz; Bengalii, Bengalię, Bengalią; także Bengalka, Bengalce; Bengalki, Bengalek; bengalski pod. Portugalia, Portugalka, Portugalczyk; portugalski
Belizja - NIE Belize (oryg.), państwo w Ameryce; Belizji, Belizji, Belizję, Belizją, Belizji; także Belizyjka, Belizyjki, Belizyjce, Belizyjkę, Belizyjką, Belizyjce; Belizyjki, Belizyjek, Belizyjkom, Belizyjki, Belizyjkami, Belizyjkach; Belizyjczyk, Belizyjczykowi; Belizyjczycy, Belizyjczykom; również belizyjski; pod. Rodezja, Rodezyjka; rodezyjski
Beliza - NIE Belize (oryg.), największe miasto Belizji; Belizy, Belizie, Belizę, Belizą, Belizie; także Belizanka, Belizanki, Belizance, Belizankę, Belizanką, Belizance; Belizanki, Belizanek, Belizankom, Belizanki, Belizankami, Belizankach; Belizanin, Belizaninowi; Belizanie, Belizan; również belizański
Bisawia - NIE Gwinea Bissau (oryg.), państwo w Afryce; Bisawii, Bisawię, Bisawią; także Bisawianka, Bisawiance; Bisawianki, Bisawianek; Bisawianin, Bisawianina; Bisawianie, Bisawian; bisawiański
Bisawa - NIE Bissau (oryg.), stolica Bisawii; Bisawy, Bisawę, Bisawą; także Bisawanka, Bisawance; Bisawanki, Bisawanek; Bisawanin, Bisawanina; Bisawanie, Bisawan; bisawiański
Bordo a. Bordowa - NIE Bordeaux [bordo] (oryg.), miasto we Francji; także Bordowianka, Bordowiance; Bordowianki, Bordowianek; Bordowianin, Bordowianina; Bordowianie, Bordowian; pod. Warszawa, Warszawianka, Warszawianin; warszawski
Botswana [botsfana] - NIE [botsuana] (oryg.), państwo w Afryce; Botswany, Botswanę, Botswaną; także Botswanka, Botswance; Botswanki, Botswanek; Botswanin, Botswanina; Botswanie, Botswanów; botswański
Brasylia - NIE Brazylia, stolica Brazylii; Brasylii, Brasylię, Brasylią; także Brasylianin; Brasylianie, Brasylian; Brasylianka, Brasyliance; Brasylianki, Brasylianek; brasylijski a. brasylski; pod. Marsylia, Marsylianka, Marsylianin; marsylski
Brazylia - państwo w Południowej Ameryce; Brazylii, Brazylię, Brazylią; także Brazylijka, Brazylijce; Brazylijki, Brazylijek; brazylijski
Brunea - NIE Brunei (oryg.), państwo w Afryce; Brunei, Bruneę, Bruneą; także Brunejka, Brunejce; Brunejki, Brunejek; brunejski; pod. Gwinea, Gwinejka, gwinejski
Burkinia - NIE Burkina Faso (oryg., do 1984 Górna Wolta), państwo w Afryce; Burkinii, Burkinię, Burkinią; także Burkinka, Burkince; Burkinki, Burkinek; burkiński
Burundia - NIE Burundi (oryg.), państwo w Afryce; Burundii, Burundię, Burundią; także Burundka, Burundce; Burundki, Burundek; burundzki; pod. Burgundia, Burgundka, burgundzki
Butania a. Butan - NIE Bhutan (oryg.), państwo w Azji; Butanii a. Butanu, Butanię a. Butan, Butanią a. Butanem; także Butanka, Butance; Butanki, Butanek; butański
Chilia [chilja] - NIE Chile [czile] (oryg.), państwo w Ameryce Południowej; Chilii [chi-], Chilię, Chilią; także Chilijka [chi-], Chilijce; Chilijki, Chilijek; chilijski [chi-]
Chylonia - dzielnica w Gdyni; na Chyloni, NIE w Chylonii
Czechy - NIE Republika Czeska na mapach z nieoficjalnymi nazwami państw (obecnie zwykle np. Kanada, Norwegia, Polska, Republika Czeska)
Czeczen - NIE Czeczeniec, mieszkaniec Czeczenii; Czeczen, Czeczena, Czeczenowi, Czeczena, Czeczenem, Czeczenie; Czeczeni, Czeczenów, Czeczenom, Czeczenów, Czeczenami, Czeczenach; także Czeczenka, Czeczence; Czeczenki, Czeczenek; czeczeński
Darwin [darwin] - NIE [darłin, daruyn] (oryg.), miasto w Australii, również postać; Darwina, Darwinowi, Darwin/Darwina (miasto/ postać), Darwinem, Darwinie; także Darwinka, Darwince; Darwinki, Darwinek; darwiński; pod. Berlin
Deli a. Dela - NIE Delhi (oryg.), stolica Indii; Deli a. Deli, Deli a. Delę, Deli a. Delę; także Delijka, Delijce; Delijki, Delijek; delijski
Dublin [dublin] - NIE [dablin] (oryg.), stolica Irlandii; Dublina
[du-], Dublinowi, Dublinem, Dublinie; także Dublinka [du-], Dublince; Dublinki, Dublinek; dubliński [du-]; pod. Berlin; Dubliny (nazwa polskiego miasta k. Kętrzyna)
Elefantia a. Iwojra/Iworia - NIE Wybrzeże Kości Słoniowej, państwo w Afryce; Elefantii a. Iwojry/Iworii, Elefantię a. Iwojrę/Iworię, Elefantią a. Iwojrą/Iworią; Elefantii a. Iwojrze/Iworii; także Elefantka a. Iwojranka/Iworianka, Elefantce a. Iwojrance/Iworiance; Elefant a. Iwojranin/Iworianin; Elefantowie a. Iwojranie/Iworianie; elefancki a. iwojrański/iworski
Erewan - NIE Erewań, NIE Erywań, stolica Armenii; (do) Erewanu (pod. do odm. nazw państw typu Iran, Iranu), Erewanowi, Erewanem, Erewanie; także Erewanka, Erewance; Erewanki, Erewanek; Erewanin (NIE erewańczyk), Erewanie (NIE erewańczycy); erewański
Eskimosja - obszar (bez administracyjnych granic) zamieszkały przez Eskimosów; Eskimosji, Eskimosję, Eskimosją; Eskimoska, Eskimosce; Eskimoski, Eskimosek; także eskimoski; zamiast Eskimosi proponowana jest nazwa Inuici; patrz Inuicja
Euroland a. Eurolandia - pot. Unia Europejska; Eurolandu a. Eurolandii, Eurolandowi a. Eurolandii, Euroland a. Eurolandię, Eurolandem a. Eurolandią, Eurolandzie a. Eurolandii; także (ona) Eurolandka, (on) Euroland (NIE Eurolandczyk), (one) Eurolandki, (oni) Eurolandowie (NIE Eurolandczycy); eurolandzki
Fareria - NIE Wyspy Owcze, kraina na Wyspach Owczych pod duńską administracją; Farerii, Farerię, Farerią; także Farerka, Farerce; Farer, Farerowie; farerski
Gana a. Gania - NIE Ghana (oryg.), państwo w Afryce; Gany a. Ganii, Ganę a. Ganię, Ganą a. Ganią; także Ganka, Gance; Ganki, Ganek; gański
Galisja - NIE Galicia (oryg.), kraina w Hiszpanii; Galisji, Galisję, Galisją; także Galisyjka, Galisyjce; Galisyjki, Galisyjek; galisyjski
Gurkowie (a. Gurcy) - NIE Gurkhowie, mieszkańcy Nepalu; (ona) Gurka, Gurki, Gurce, Gurkę, Górką, Gurce; Gurki, Gurek, Gurkom, Gurki, Gurkami, Gurkach; pod. marka; (on) Gurk, Gurka, Gurkowi, Gurka, Gurkiem, Gurku; Gurkowie (a. Górcy), Gurków; Gurkom, Gurków, Gurkami, Gurkach; pod. Mark (imię); gurkowski
Hel - miasto (w Helu) oraz półwysep (Półwysep Helski, na Helu) w Polsce
Innuicja - NIE; patrz Inuicja
Inuicja - inaczej Eskimosja, obszar (bez administracyjnych granic) zamieszkały przez Inuitów (inaczej Eskimosów); Inuicji, Inuicję, Inuicją; także Inuitka, Inuitki, Inuitce, Inuitkę, Inuitką, Inuitce, Inuitko; Inuitki, Inuitek, Inuitkom, Inuitki, Inuitkami, Inuitkach, Inuitki; Inuit, Inuita, Inuicie, Inuita, Initem, Inuicie, Inuito; Inuici, Inuitów, Inuitom, Inuitów, Inuitami, Inuitach, Inuici; inuicki
Kanbera - NIE Canberra (oryg.), stolica Australii; Kanbery, Kanberę, Kanberze; także (mieszkanka) Kanberka, Kanberce; Kanberki, Kanberek; kanberski
Kapowerdia - NIE Capo Verde (oryg.), NIE Wyspy Zielonego Przylądka, państwo u wybrzeży Afryki; Kapowerdii, Kapowerdię, Kapowerdią; także Kapowerdka, Kapowerdce; Kapowerdki, Kapowerdek; kapowerdzki; pod. Lombardia, Lombardka, lombardzki
Kapowerdy - NIE Capo Verde (oryg.), NIE Wyspy Zielonego Przylądka, archipelag u wybrzeży Afryki, na którym leży państwo Kapowerdia; Kapowerdów, Kapowerdom, Kapowerdami, Kapowerdach
Karakas - NIE Caracas (oryg.), stolica Wenezueli; Karakasu, Karakasowi, Karakas, Karakasem, Karakasie; a. ndm; także Karakaska, Karkasce; Karakaski, Karkasek; karakaski; pod. Burgas, Burgaska, burgaski
Kardyf - NIE Cardiff (oryg.), miasto w Walii; Kardyfu, Kardyfowi, Kardyf, Kardyfem, Kardyfie
Kasablanka - NIE Ad-Dar al-Bajda (oryg.), NIE Casablanca, miasto w Maroku; Kasablanki, Kasablance, Kasablankę, Kasablanką, Kasablance; także (mieszkanka) Kasablanka, Kasablanki, Kasablance, Kasablankę, Kasablanką, Kasablance; Kasablanki, Kasablanek, Kasablankom, Kasablanki, Kasablankami, Kasablankach; pod. Blanka; (mieszkaniec) Kasablanin, Kasablanina, Kasablaninowi, Kasablanina, Kasablaninem, Kasablaninie; Kasablanie, Kasablanów, Kasablanom, Kasablanów, Kasablanami, Kasablanach; kasablański; pod. Amerykanka, Amerykanie, amerykański
Kaukaz - NIE Kałkas; azjatycki obszar górski; Kaukazu, Kaukazie; kaukaski
Kebek - NIE Quebec (oryg.), prowincja Kanady; Kebeku, Kebekowi, Kebek, Kebekiem, Kebeku; także (mieszkanka) Kebeka, Kebeki, Kebece, Kebekę, Kebeką, Kebece; Kebeki, Kebek, Kebekom, Kebeki, Kebekami, Kebekach; pod. (miasto) Malbork, (mieszkanka) Malborka, również Rebeka; także kebecki
Kirybatia - NIE Kiribati (oryg.), państwo Oceanii; Kirybatii, Kirybatię, Kirybatią; także Kirybatka, Kirybatce; Kirybatki, Kirybatek; kirybacki
Komoria - NIE Komory, państwo położone na wyspach Komory; Komorii, Komorię, Komorią; także Komorka, Komorce; komorski
Kosowia - NIE Kosowo, kraina na Bałkanach; Kosowii, Kosowię, Kosowią; także Kosowianka, Kosowiance; Kosowianki, Kosowianek; kosowski
Królewia - NIE obwód kaliningradzki, kraina pomiędzy Polską a Litwą, ze stolicą w Królewcu (obecnie Kaliningrad); ros. Королевия, niem. Königsland, ang. Queensland; Królewii, Królewię, Królewią; także Królewianka, Królewiance; Królewianki, Królewianek; Królewianin, Królewianie, królewiański; pod. Królestwo Kongresowe - Królewiak, królewiacki; Królewiec - królewiecki
Kwitia - NIE Quito (oryg.), stolica Ekwadoru; Kwitii, Kwitię, Kwitia; także Kwityjka, Kwityjce; Kwityjki, Kwityjek; kwityjski; pod. Osetia, Osetyjka, osetyjski
Lankia - NIE Sri Lanka (oryg.), państwo w Azji (o nazwie wyspy Cejlon do 1972); Lankii, Lankię, Lankią; także Lankijka, Lankijce; Lankijki, Lankijek; lankijski
Lesotia a. Lesoto - NIE Lesotho (oryg.), państwo w Afryce; Lesotii a. Lesoto, Lesotię a. Lesoto, Lesotią a. Lesoto; także Lesotka, Lesotki, Lesotce, Lesotkę, Lesotką, Lesotce; Lesotki, Lesotek, Lesotkom, Lesotki, Lesotkami, Lesotkach; lesotyjski
Lasa a. Lasja - NIE Lhasa (oryg.), stolica Tybetu; Lasy a. Lasji, Lasę a. Lasję, Lasą a. Lasją; także Lasanka a. Lasjanka, Lasance a. Lasjance; Lasanki a. Lasjanki, Lasanek a. Lasjanek; lasańki a. lasjański
Leonia - NIE Sierra Leone (oryg.), państwo w Afryce; Leonii, Leonię, Leonią; także Leonijka, Leonijki, Leonijce, Leonijkę, Leonijką, Leonijce; Leonijki, Leonijek, Leonijkom, Leonijki, Leonijkami, Leonijach; leoński
Lichtensztajn a. Lichtensztyn - NIE Liechtenstein (oryg.), księstwo w Europie; Lichtensztajnu a. Lichtensztynu, Lichtensztajnowi a. Lichtensztynowi, Lichtensztajnem a. Lichtensztynem, Lichtensztajnie a. Lichtensztynie; także Lichtensztajka a. Lichtensztynianka, lichtensztański, a. lichtensztyński; pod. ajnsztajn (pierwiastek chem.), również Olsztyn, Olsztynianka, olsztyński
Limuzynia - NIE Limuzyna, NIE Limousin (oryg.), kraina we Francji; Limuzynii, Limuzynię, Limuzynią
Magreb - NIE Maghreb (oryg.), region w pn.-zach. Afryce; Magrebu, Magrebowi, Magreb, Magrebem, Magrebie; także Magrebka, Magrebce; Magrebki, Magrebek; magrebski
Malawia - NIE Malawi (oryg.), państwo w Afryce; Malawii, Malawię, Malawią; także Malawijka, Malawijce; Malawijki, Malawijek; malawijski; pod. Boliwia, Boliwijka, boliwijski
Maledywia - NIE Malediwy, państwo na wyspach Maledywach; Maledywii, Maledywię, Maledywią; także Maledywka, maledywski
Malgasja - inaczej Republika Malgaska, państwo na Madagaskarze; Malgasji, Malgasję, Malgasją; także Malgas, NIE Malgasz, Malgaska, NIE Malgaszka, Malgasce, NIE Malgaszce, Malgaski, NIE Malgaszki, Malgasek, NIE Malgaszek, Malgasowie, NIE Malgaszowie; malgaski
Malia - NIE Mali (oryg.), państwo w Afryce; Malii, Malię, Malią; także Malijka, Malijce; Malijki, Malijek; malijski; pod. Walia, Walijka, walijski
Meksykanin - NIE meksykanin, mieszkaniec miasta (także obywatel państwa)
Montewida - NIE Montevideo (oryg.), stolica Urugwaju; Montewidy, Montewidę, Montewidą; także Montewidka, Montewidce; Montewidki, Montewidek; montewidzki
Naura - NIE Nauru (oryg.), państwo Oceanii; Naury, Naurę, Naurą, Naurze; także Nauryjka, Nauryjce; Nauryjki, Nauryjek; nauryjski
Obłuże - dzielnica w Gdyni; na Obłużu, NIE w Obłużu
Odesa - NIE Odessa, miasto na Krymie; Odesy, Odesę, Odesą, Odesie; także Odeska, Odeski, Odesce, Odeskę, Odeską, Odesce; Odeski, Odesek, Odeskom, Odeski, Odeskami, Odeskach; pod. Tereska; odeski
Oksywie - dzielnica w Gdyni; na Oksywiu, NIE w Oksywiu
Orunia - dzielnica w Gdańsku; na Oruni, NIE w Orunii
Palawia - NIE Palau (oryg.), terytorium związane z USA; Palawii, Palawię, Palawią; także Palawianka, Palawiance; Palawianki, Palawianek; palawiański
Palawy - NIE Palau (oryg.), archipelag, na którym leży państwo Palawia; Palaw, Palawy, Palawami, Palawach; także Palawianka, Palawiance; palawski
Panamczyk - NIE panamczyk, mieszkaniec miasta (także obywatel państwa)
Peruwia - NIE Peru (oryg.), państwo w Ameryce Południowej; Peruwii, Peruwię, Peruwią; także Peruwianka, Peruwiance; Peruwianki, Peruwianek; peruwiański
Pogórze - dzielnica w Gdyni; na Pogórzu, NIE w Pogórzu
Rejkiawik - NIE Reykjavik (oryg.), stolica Islandii; Rejkiawiku, Rejkiawikowi, Rejkiawik, Rejkiawikiem, Rejkiawiku; także Rejkiawianka, Rejkiawiance; Rejkiawianki, Rejkiawianek; rejkiawiański
Rumia - miasto k. Gdyni; w Rumi, NIE w Rumii
Salomonia - NIE Wyspy Salomona, państwo na Oceanie Spokojnym zajmujące większą część archipelagu Wyspy Salomona; Salomonii, Salomonię, Salomonią; także Salomonianka, Salomoniance; Salomonianki, Salomonianek; Salomonianin, Salomonianina; Salomoninianie, Salomonian; salomoniański
Salomony - NIE Wyspy Salomona, archipelag; obecnie bez rozróżnienia państwa i wysp; Salomonów, Salomonom, Salomony, Salomonami, Salomonach; także Salomonka, Salomonce; Salomonki, Salomonek; Salomon, Salomonie; Salomoni, Salomonów; salomoński
Saragosa - NIE Saragossa (oryg.), miasto w Hiszpanii; Saragosy, Saragosę, Saragosą, Saragosie; także Saragoska, Saragosce; Saragoski, Saragosek; saragoski
Saudia - NIE Arabia Saudyjska, państwo na Półwyspie Arabskim; Saudii, Saudię, Saudią; także Saudyjka, Saudyjce; Saudyjki, Saudyjek; saudyjski
Słowacja - NIE Republika Słowacka na mapach z nieoficjalnymi nazwami państw (obecnie zwykle np. Luksemburg, Japonia, Malta, Republika Słowacka)
Słowen - NIE Słoweniec; Słowen, Słowena, Słowenowi, Słowena, Słowenem, Słowenie; Słoweni, Słowenów, Słowenom, Słowenów, Słowenami, Słowenach; także Słowenka, Słowence; Słowenki, Słowenek; słoweński
Słowin - NIE Słowiniec; Słowin, Słowina, Słowinowi, Słowina, Słowinem, Słowinie; Słowini, Słowinów, Słowinom, Słowinów, Słowinami, Słowinach; także Słowinka, Słowince; Słowinki, Słowinek; słowiński
Suazja - NIE Suazi (oryg.), państwo w Afryce; Suazji, Suazję, Suazją; także Suazyjka, Suazyjce; Suazyjki, Suazyjek; suazyjski; pod. Tunezja, Tunezyjka, tunezyjski; także Malezja, Malezyjka, malezyjski; ewentualnie Swazja (ang. Swaziland); Swazji, Swazję, Swazją; także Swazyjka, Swazyjce; Swazyjki, Swazyjek; swazyjski
Talin - NIE Tallin, NIE Tallinn (oryg.), stolica Estonii; także Talinianka, Taliniance; Talinianki, Talinianek; taliński
Tybilisja a. Tbilisja - NIE Tbilisi, stolica Gruzji; także T(y)bilisjanka, T(y)bilisjance; T(y)bilisjanki, T(y)bilisjanek; t(y)biliski; pod. Rosja, Rosjanka, rosyjski
Tompryncypia - NIE Wyspy Świętego Tomasza i Książęca, republika u wybrzeży Afryki na Zatoce Gwinejskiej; Tompryncypii, Tompryncypię, Tompryncypią; także Tompryncypianka, Tompryncypiance; Tompryncypianki, Tompryncypianek; tompryncypiański
Tuwalia - NIE Tuvalu (oryg.), państwo Oceanii; Tuwalii, Tuwalię, Tuwalią; także Tuwalijka, Tuwalijce; Tuwalijki, Tuwalijek; tuwalijski; pod. Walia, walijski
Ukrain - NIE Ukrainiec; Ukraina, Ukrainowi, Ukraina, Ukrainem, Ukrainie; Ukraini, Ukrainów, Ukrainom, Ukrainów, Ukrainami, Ukrainach; także Ukrainka, Ukraince; Ukrainki, Ukrainek; ukraiński
Waducja a. Waduza - NIE Vaduz (oryg.), stolica Lichtensztajnu (a. Lichtensztynu); Waducji a. Waduzy, Waducję a. Waduzę, Waducją a. Waduzą; także Waducjanka a. Waduzyjka, Waducjance a. Waduzyjce; Waducjanki a. Waduzyjki, Waducjanek a. Waduzyjek; waducjański a. waduzyjski
Waleta - NIE La Valletta (oryg.), stolica Malty; Walety, Waletę, Waletą; także Waletka, Waletce; Waletki, Waletek; waletański
Wankuwer - NIE Vancouver (oryg.), miasto w Kanadzie; Wankuweru, Wankuwerowi, Wankuwer, Wankuwerem, Wankuwerze; także Wankuwerka, Wankuwerce; Wankuwerki, Wankuwerek; wankuwerski; pod. Kair, Kairka
Wanuatia - NIE Vanuatu (oryg.), państwo Oceanii; Wanuatii, Wanuatię, Wanuatią; pod. Inguszetia; także Wanuatka, Wanuatce; Wanuatki, Wanuatek; wanuacki
Wejherowo - NIE Wejcherowo, NIE Wejerowo; miasto k. Gdyni
Welington [welington] - NIE Wellington [uelyngton] (oryg.), stolica Nowej Zelandii; Welingtonu, Welingtonowi, Welingtonem, Welingtonie; także Welingtonka, Welingtonce; Welingtonki, Welingtonek; welingtoński; pod. Waszyngton
Wirginia - NIE Wyspy Dziewicze, terytorium związane z USA; Wirginii, Wirginię, Wirginią; także Wirginka, Wirgince; Wirginki, Wirginek; wirgiński
Wirginy - NIE Wyspy Dziewicze, archipelag o nazwie państwa; Wirginów, Wirginach; także Wirginka, Wirgince; Wirginki, Wirginek; wirgiński
Witomino - dzielnica w Gdyni; na Witominie, NIE w Witominie
Zakopane - w Zakopanem, NIE w Zakopanym, stolica Tatr
Zymbawia - NIE Zimbabwe [zimbabłe, zimbabue] (oryg.), państwo w Afryce; Zymbawii, Zymbawię, Zymbawią; także Zymbawianka, Zymbawiance; Zymbawianki, Zymbawianek; zymbawski
Żydia - skupisko lub obszar zamieszkały przez Żydów poza ich ojczyzną (np. Polonia oraz Żydia amerykańska); ew. także państwo Izrael; Żydii, Żydię, Żydią
Z poważaniem Mirosław Naleziński
all rights reserved
Wyszukiwarka