Królestwo: Animalia (Zoa)
Podkrólestwo: Parazoa
Podkrólestwo: Epiteliozoa (Podkrólestwa: Placozoa i Eumetazoa- tkankowce właściwe, takie które posiadają już właściwie wykształcone tkanki poczynając od tkanki nabłonkowej i tkanki mięśniowej a skończywszy na tkance nerwowej)
Porównanie dwóch układów uznanych za decydujące jeżeli chodzi o zaliczenie do Eumetazoa
|
Układ mięśniowy |
Układ nerwowy |
Parazoa |
+ (?) |
- |
Placozoa |
- |
- |
Eumetazoa |
+ |
+ |
Podkrólestwo: Parazoa (nibytkankowce, pdseudotkankowce)
Typ: Porifera (gąbki)
około 8 000 gatunków głównie morskich, tylko około 150 słodkowodnych; żyją pojedynczo, kolonijnie
ciało kształtu nieregularnego, wielkości od kilku mm do 2 m (te bardzo duże zamieszkują z reguły bardzo duże głębokości)
wykazują różne formy organizacji morfologicznej (ascon- najbardziej prymitywny (mamy jedną grupę w obrębie typu Porifera u której ten jest takim typem dominującym wyraźnie, sycon, leucon)
brak właściwych tkanek (w mezohylu, czyli pomiędzy epidermą a gastroderma mamy dużą grupę rozmaitych komórek ale żaden z tych typów komórek nie tworzy wyżej zorganizowanej struktury jaką jest tkanka)
często występuje szkielet: organiczny lub mineralny (bądź mieszany; gąbki z Desmospongie gdzie szkielet będzie mieszany- organiczno- mineralny- grupa gąbek najliczniejsza, czyli będzie to grupa która będzie skupiała wokół siebie ponad 90% współcześnie występujących gatunków)
brak komórek nerwowych (są komórki wrażliwe na bodźce- lofocyty, ale tak do końca nikt nie wie jaką one spełniają funkcję) i właściwych komórek mięśniowych (występują tylko pojedyncze komórki kurczliwe)
rozród bezpłciowy- fragmentacja, pączkowanie
rozród płciowy z wieloma typami larw (jest to o tyle istotne ponieważ larwy odgrywają bardzo dużą rolę właśnie w rozważaniach pochodzenia zwierząt wielokomórkowych- czyli te formy o których mówiliśmy: gastrea, placula, bilaterogastrula- one w pewnym sensie również są jakby odpowiednikami, czyli właśnie w tych różnego typu larwach upatruje się przodków zwierząt wielokomórkowych, czyli przypuszcza się że ci przodkowie mogli właśnie w ten sposób wyglądać)
Podtyp: Cellulariae (gąbki komórkowe)
ciało wykazuje budowę ascon, sycon, leucon
szkielet mineralny, organiczny (krzemionkowo- sponginowy)
Gromada: Calcarea (gąbki wapienne)
szkielet z igieł wapiennych lub zwarty w postaci aragonitu (aragonit- odmiana polimorficzna węglanu wapnia)
w organizacji morfologicznej dominuje typ ascon
gatunki płytkich wód morskich (do 75 m) wymagające dużego zasolenia
z reguły żyją pojedynczo (3-10 m) lub w koloniach
celoblastula i amfiblastula (najczęściej występujące larwy w obrębie tej gromady)
Bardzo mocno rozpowszechnione w Europie, I żyjący pojedynczo, II kolonijnie, nie są zbyt dużych rozmiarów
Sycon raphanus
Drugi człon odnosi się do kształtu przypominającego taką trochę większą rzodkiewkę. Bardzo prymitywna gąbka, żyje w pojedynkę, w wodach zasolonych, żyjąca stosunkowo blisko brzegów: zakolach, u podstawy wodorostów, rzadziej na kamieniach
Leucosolenia sp. (Błaszak str. 52)
Gatunek kolonijny, najczęściej porastający np. jakieś zwalone pnie drzew, kamienie; niekiedy jest tak bardzo rozrośnięty że tworzy takie bardzo charakterystyczne podwodne łąki
Gromada: Demospongiae (gąbki różno szkieletowe)
szkielet krzemionkowy lub krzemionkowo- sponginowy
przeważnie kolonijne (niewielka część żyje samotnie)
Im bardziej zawansowana grupa tym rzadziej można spotkać osobnika który będzie żył w pojedynkę
parenchymula, celoblastula, amfiblastula
postać dojrzała zawsze typu leucon
do tej gromady należy 80- 90% obecnie żyjących gatunków morskich oraz wszystkie słodkowodne
większość występuje w strefach płytkich
Ephydatia fluviatilis- nawodnik rzeczny (Błaszak str. 50)
(bardzo charakterystyczne płatowate ciało, barwy żółtawej bądź mlecznej, rozmiarów od kilku do kilkunastu centymetrów, rosnący przy dnie, czasami zdarza się że występują osobniki zielonkawe, ale kolor ten jest tylko postrzegany przez opalizację wody)
Euspongilla lacustris- nadecznik stawowy
(różne kolory: beżowawe, zielonkawe, krzaczkowate, gęsto rosnące, kolonijne, w bardzo płytkich przybrzeżach czystych zbiorników stojących)
Spongina officinalis (Błaszak str. 50)
Podtyp: Symplasmae (gąbki syncycjalne)
brak warstwy gastralnej j dermalnej ( występuje takie bardzo charakterystyczne syncytium- brak wyraźnego zróżnicowania komórkowego)
szkielet z igieł krzemionkowych (trójosiowych)
wyłącznie morskich, większość głębinowa 500- 1000 m
postać dojrzała- typ leucon
rzadko kolonijne
Gromada: Hexactinellida (gąbki szklane)
osobniki dorosłe żyją samotnie, gatunki kolonijne- nieliczne
część gatunków posiada połyskujący szkielet przypominający szkło
niektóre gatunki współżyją z koralowcami, stułbiopławami, skorupiakami
Euplectella aspergillum (Błaszak str. 53)
(zamieszkuje na dość znacznych głębokościach w pobliżu filipi np., Ameryki Płnocnej. Odławiana, można ją przygotować w taki sposób że ten jej szkielet tworzy coś na wzór abażuru- tzw. kosz Wenery
Część gąbek jest także jadalne, część jest jadowita (uśmiercanie zwierząt), z punktu ekologicznego są jednymi z najważniejszych- filtratory, oczyszczają wodę.