Katarzyna Sułkowska
Grupa X
Fizjoterapia ,stacjonarne
Rok 1 ,Sum
Paluch koślawy (łac. hallux valgus),zwany też jako hallux .Jest to deformacja przodostopia na poziomie 1 stawu śródstopno- paliczkowego(MTP). Może być spowodowane bocznym podwichnięciem stawu MTP i/lub wewnętrznym przemieszczeniem bliższego paliczka palucha a także zniekształceniem stawu międzypaliczkowego. Występować może pronacja palucha . Szczególnie jest to widoczne gdzie zachodzi tzw. konflikt pomiędzy 1 a 2 palcem stopy. Zwykle towarzyszy temu płasko-koślawe ustawienie stopy. Charakterystycznym jest też poszerzenie się stopy, Pod wpływem zniekształceń zmienia się biomechanika stopy. Nierównomiernie rozkłada się ciężar ciała, paluch nie jest już wystarczająco silnym punktem podparcia w czasie chodu. Pogarsza się wytrzymałość struktur stabilizujących stopę, osłabieniu ulegają mięśnie. W skrajnych przypadkach pojawia się stan zapalny torebki stawowej stawu śródstopno-paliczkowego palucha, obrzęk okolicy, bolesność, i może wystąpić również przerost nasady dalszej pierwszej kości śródstopia. Stan taki może być wskazaniem do leczenia operacyjnego. Częściej występuje u kobiet, co tłumaczy się słabszym układem więzadłowo-torebkowym ich stóp. Grupą szczególnie zagrożoną są kobiety uprawiające taniec klasyczny (balet) ze względu na niefizjologiczne obciążenia stóp w pointach.
Występują jako uwarunkowanie genetyczne.
Mięśnie osłabione i rozciągnięte przy wadzie palucha koślawego:
Mięsień prostownik długi palucha
Mięsień zginacz długi palucha
Mięsień prostownik krótki palucha
Mięsień odwodziciel palucha
Mięsień zginacz krótki palucha
Mięsień przywodziciel palucha
Przyczyny:
Noszenie ciasnego obuwia,
Chodzenie na wysokim obcasie(obniżenie łuku poprzecznego stopy)
Otyłość
Stojący tryb życia
przykurcz ścięgna Achillesa lub mięśnia brzuchatego łydki
płaskostopie
Objawy:
bóle przy chodzeniu,
stany zapalne kaletki,
obrzęk kaletki,
pieczenie od spodu pod głowami kości śródstopia.
bolesne odcisków i modzeli na stopach
kształtują się palce młoteczkowate.
ból po stronie przyśrodkowej, także dolegliwości ponad grzbietową częścią stawu, dodatkowo także bolesność spowodowana zniekształceniem pozostałych palów lub metatarsalgią
trudności w doborze obuwia
ograniczenia w aktywności fizycznej
nieestetyczny wygląd
ograniczenia zgięcia grzbietowego palucha
sztywność szczególnie poranna
Jako leczenie zachowawcze stosuje się wkładki do butów, intensywne ćwiczenia stóp połączone z tapingiem podologicznym. Zabieg operacyjny stosuje się tylko wtedy gdy ból jest niedozniesienia lub funkcjonalność uległa trwałemu zaburzeniu. Ćwiczenia przywracają utracone sklepienie podłużne powstałe na skutek opadania i rozchodzenia się kości śródstopia.
Taping podologiczny po odpowiednim rozpoznaniu stanu chorobowego polega na naklejeniu odpowiedniej taśmy na aktywujące mięśnie kończyn dolnych. Prawidłowo wykonany taping daje natychmiastową ulgę. Dodatkowo w warunkach domowych proponuje się stosowanie leków przeciwzapalnych.
Taping jest wskazaniem do leczenia:
stanu zapalnego stawu podstawnego palucha (torebki maziowej),
zmiany deformacyjne stawów np. Hallux Valgus
inne deformacje stóp jak: koślawość i szpotawość, stopa wklęsła, opadanie stopy w stawie, rozchodzenie się kości,
korekta palców: młotkowego,
palucha koślawego
Taping palucha koślawego:
Cel: Skorygowanie patologicznej pozycji i utrzymanie prawidłowego ustawienia elementów palucha.
I sposób:
Pw: pozycja pół siedząca ,pacjent utrzymuje skorygowaną pozycje palucha.
Oklejenie
1. plaster (ok.1,5 cm)szerokość bocznej krawędzi palucha
Długość ok.20 cm w kształcie litery I
2.plaster w kształcie litery Y
W pierwszej kolejności naklejamy plaster w kształcie I
Baza bez naprężenia po bocznej stronie palucha przez jego szczyt ,plaster po przyśrodkowej stronie palucha z naprężeniem ok 25-100% w kierunku brzegu przyśrodkowego stopy .Koniec plastra bez naprężenia.
Plaster w kształcie litery Y
Kleimy ten plaster poprzecznie do plastra pierwszego, bocznie na wysokości głowy I kości śródstopia z bazą po stronie przeciwnej .Naprężenie wąsów 25-50%,końcówka bez naprężenia.
II sposób:
Pw: Pozycja półsiedząca, stopa oparta o podłoże
Oklejenie:
1 Plaster w kształcie litery Y( krótkie wąsy tak aby objęły palucha)
2 Plaster w kształcie litery V długość ok 15 cm
Pierwszy plaster kleimy od strony przyśrodkowej stopy .Bazą są dwa wąsy które kleimy w koło palucha, następnie stopa w maksymalnym zgięciu grzbietowym i doklejamy pozostałą cześć plastra lekko naciągając dalej po stronie przyśrodkowej stopy.
Drugi plaster naklejamy od strony podeszwowej. Na głowie I kości śródstopia kleimy bazę natomiast wąsy naklejamy z naprężeniem ok 50%, jeden wąs naklejamy skośnie w góre przez staw skokowy i kończymy na kostce bocznej, drugi wąs naklejamy wzdłuż paliczków bliższych a następnie kończymy na brzegu bocznym stopy. Końcówki bez naprężenia
Korekcja palców młoteczkowatych
Cel: Skorygowanie patologicznej pozycji i utrzymanie prawidłowego położenia elementów palców stopy.
Pw: pozycja półsiedząca ,stopa oparta o podłoże lub leżenie tyłem.
Oklejenie:
Należy przygotować dwa plastry w kształcie litery I
1 plaster (ok 1cm) szerokość palca, długość ok 20 cm
2 plaster(ok 2,5 cm szerokości) długość tak aby objoł część grzbietową i podeszwową stopy
Pierwszy plaster przyklejamy na bocznej krawędzi palca (palec w pozycji maksymalnie skorygowanej)
Baza bez naprężenia po stronie podeszwowej palca przez jego szczyt. Po stronie grzbietowej palca kleimy łącznie z jego zgięciem podeszwowym. Naprężenie plastra ok 25-100% w kierunku grzbietowej strony stopy. Końcówka bez naprężenia.
Drugi plaster doklejamy poprzecznie do pierwszego na wysokości jego połowy przez cały obwód stopy. Uzyskując stabilizacje pierwszego.
Należy pamiętać że taping nie usunie całkiem wady jaką jest paluch koślawy może się przyczynić do poprawy wyglądu estetycznego stopy, oraz do zmniejszenia bólu gdy zmiany są funkcjonalne. Jednak gdy zmiany są już na poziomie strukturalnym pozostaje operacja.
Bibliografia:
http://www.rehabilitacja-pruszkow.pl/artykuly/32.pdf
E.Mikołajewska ,,Kinesiotaping”,wyd PZWL,Warszawa 2011,s 119-124.