RACHUNEK RÓŻNICZKOWY FUNKCJI JEDNEJ ZMIENNEJ 62, Geodezja i Kartografia, I rok, Matematyka


RACHUNEK RÓŻNICZKOWY FUNKCJI JEDNEJ ZMIENNEJ CZ.2

Definicja 1. (zbiór wypukły)

0x01 graphic
- wypukły wtedy i tylko wtedy, gdy

0x01 graphic
odcinek o końcach x1, x2 jest zawarty w 0x01 graphic
.

0x08 graphic
Inaczej mówiąc, jeżeli potrafimy pokazać taki odcinek, którego końce należą do zbioru 0x01 graphic
, a on sam nie zawiera się w tym zbiorze, to 0x01 graphic
nie jest zbiorem wypukłym.

Definicja 2. (wypukłość funkcji)

Funkcja y = f (x) jest wypukła ku górze w 0x01 graphic
wtedy i tylko wtedy, gdy:

0x01 graphic

0x08 graphic

Funkcja y = f(x) jest wypukła ku dołowi w przedziale w 0x01 graphic
wtedy i tylko wtedy, gdy:

0x01 graphic

0x08 graphic

Zauważmy, że y = f(x0) + f'(x0)(x-x0) jest to równanie stycznej do wykresu funkcji w punkcie (x0,f(x0)), więc powyższą definicję można rozumieć tak:

Funkcja y = f(x) jest wypukła ku górze w 0x01 graphic
wtedy i tylko wtedy, gdy wykres funkcji w tym przedziale leży powyżej stycznej poprowadzonej w dowolnym punkcie o odciętej x0 0x01 graphic
.

Funkcja y = f(x) jest wypukła ku dołowi w 0x01 graphic
wtedy i tylko wtedy, gdy wykres funkcji w tym przedziale leży poniżej stycznej poprowadzonej w dowolnym punkcie o odciętej x0 0x01 graphic
.

Definicja 3. (punkt przegięcia)

Punkt (x0, f(x0)) jest punktem przegięcia wykresu funkcji y = f(x) wtedy i tylko wtedy, gdy przy przejściu przez ten punkt zmienia się wypukłość funkcji.

0x08 graphic

Inaczej: (x0, f(x0)) jest punktem przegięcia wtedy i tylko wtedy, gdy

0x01 graphic
f -wypukła ku górze

i jednocześnie 0x01 graphic
f -wypukła ku dołowi

lub

0x01 graphic
f -wypukła ku dołowi

i jednocześnie 0x01 graphic
f -wypukła ku górze.

Definicja 4. (ekstremum lokalne)

Niech 0x01 graphic
- otoczenie punktu 0x01 graphic
o promieniu 0x01 graphic
.

0x01 graphic
=0x01 graphic
.

Funkcja f(x) ma w punkcie x0 maksimum lokalne, jeśli

0x01 graphic
0x01 graphic
takie, że 0x01 graphic
0x01 graphic
mamy 0x01 graphic

Funkcja f(x) ma w punkcie x0 minimum lokalne, jeśli

0x01 graphic
0x01 graphic
takie, że 0x01 graphic
0x01 graphic
mamy 0x01 graphic
.

Definicja 5.

Drugą pochodną funkcji 0x01 graphic
w punkcie 0x01 graphic
nazywamy pochodną pierwszej pochodnej funkcji 0x01 graphic
w punkcie 0x01 graphic
i oznaczamy 0x01 graphic
.

Czyli:

0x01 graphic
.

Uwaga.

Kolejne pochodne funkcji 0x01 graphic
w punkcie 0x01 graphic
definiujemy następująco:

0x01 graphic

Definicja 6.

Przestrzeń funkcji ciągłych i n razy różniczkowalnych w sposób ciągły w przedziale 0x01 graphic
oznaczamy:

0x01 graphic

Badanie monotoniczności funkcji.

Niech funkcja 0x01 graphic
0x01 graphic
.

Wówczas:

Jeśli 0x01 graphic
, to funkcja rośnie w tym przedziale.

Jeśli 0x01 graphic
, to funkcja maleje w tym przedziale.

Jeśli 0x01 graphic
,to funkcja jest stała w tym przedziale.

Badanie wypukłości funkcji.

Jeżeli 0x01 graphic
i 0x01 graphic
, to funkcja jest wypukła ku górze w 0x01 graphic

.

Jeżeli 0x01 graphic
i 0x01 graphic
, to funkcja jest wypukła ku ku dołowi w 0x01 graphic
.

Warunek konieczny istnienia ekstremum

funkcji w punkcie.

Funkcja ciągła 0x01 graphic
ma w punkcie 0x01 graphic
minimum lub maksimum lokalne, jeśli 0x01 graphic
nie istnieje lub 0x01 graphic
.

Badanie istnienia ekstremów lokalnych funkcji.

Niech 0x01 graphic
i 0x01 graphic
.

Metoda porównywania znaków pochodnej

Jeśli 0x01 graphic
,

to funkcja 0x01 graphic
ma w punkcie 0x01 graphic
maksimum lokalne.

(tzn. jeśli pierwsza pochodna zmienia znak z „+” na „-” przy „przejściu” przez punkt 0x01 graphic
).

Jeśli 0x01 graphic
,

to funkcja 0x01 graphic
ma w punkcie 0x01 graphic
maksimum lokalne.

(tzn. jeśli pierwsza pochodna zmienia znak z „-” na „+” przy „przejściu” przez punkt 0x01 graphic
).

Metodę porównywania znaków pochodnej można zastosować również do tych wartości 0x01 graphic
, w których pochodna nie istnieje.

Metoda pochodnych wyższych rzędów.

Jeśli 0x01 graphic
, to 0x01 graphic
ma minimum lokalne w punkcie 0x01 graphic
.

Jeśli 0x01 graphic
, to 0x01 graphic
ma maksimum lokalne w punkcie 0x01 graphic
.

Jeśli natomiast okaże się, że 0x01 graphic
, to obliczamy kolejne pochodne 0x01 graphic
aż dojdziemy do takiej pochodnej, która w punkcie 0x01 graphic
nie równa się zeru.

Jeśli pierwszą z pochodnych różnych od zera jest pochodna 0x01 graphic
gdzie 0x01 graphic
liczba parzysta, to funkcja 0x01 graphic
ma w punkcie 0x01 graphic
minimum lokalne, gdy 0x01 graphic
, a maksimum lokalne gdy 0x01 graphic
.

Badanie istnienia ekstremów globalnych funkcji.

Aby znaleźć największą i najmniejszą wartość funkcji w danym przedziale 0x01 graphic
, obliczamy wszystkie jej maksima i minima lokalne wewnątrz tego przedziału, a także obliczamy wartości funkcji na końcach przedziału, w punktach nieciągłości funkcji i w punktach nieciągłości jej pochodnej.

Następnie ustalamy, która z obliczonych wartości jest największa, a która najmniejsza.

Warunek konieczny istnienia punktu przegięcia.

Funkcja 0x01 graphic
ma w 0x01 graphic
punkt przegięcia, jeśli 0x01 graphic
nie istnieje lub 0x01 graphic
.

Badanie istnienia punktów przegięcia.

Jeśli 0x01 graphic
i pierwsza pochodna nie zmienia znaku przy „przejściu” przez punkt 0x01 graphic
, to funkcja ma w 0x01 graphic
punkt przegięcia, w którym styczna jest równoległa do osi 0x01 graphic
.

Niech teraz 0x01 graphic
i 0x01 graphic
.

Metoda porównywania znaków pochodnej

Jeśli

0x01 graphic

lub

0x01 graphic
,

to funkcja 0x01 graphic
ma w 0x01 graphic
punkt przegięcia.

Tzn. jeśli druga pochodna zmienia znak z „+” na „-” lub z „-” na „+” przy „przejściu” przez punkt 0x01 graphic
, wówczas zmieni się także kierunek wypukłości krzywej, to mamy w 0x01 graphic
punkt przegięcia.

Metodę porównywania znaków pochodnej można zastosować również do tych wartości 0x01 graphic
, w których druga pochodna nie istnieje.

Metoda pochodnych wyższych rzędów.

Jeśli 0x01 graphic
oraz 0x01 graphic
, to funkcja 0x01 graphic
ma w 0x01 graphic
punkt przegięcia.

Jeśli natomiast okaże się, że również 0x01 graphic
, to obliczamy kolejne pochodne 0x01 graphic
aż dojdziemy do takiej pochodnej, która w punkcie 0x01 graphic
nie równa się zeru.

Wówczas jeżeli pierwsza różniąca się od zera pochodna będzie rzędu nieparzystego, to w 0x01 graphic
jest punkt przegięcia.

A'

x'

x”

f(x)

y=f(x0)+f'(x0)(x-x0)

x0

b

a

y

x

x

y

a

b

x0

y=f(x0)+f'(x0)(x-x0)

f(x)

p.p.

p.p.

y

x



Wyszukiwarka