SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO

W WARSZAWIE

Katedra Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej

Projekt Organizacji Gospodarstwa Leśnego

Sporządził:

gr. 3

Rok akademicki 1999/2000

Lokalizacja:

Nadleśnictwo X jest położone w II krainie przyrodniczo leśnej(Mazursko-podlaskiej), dzielnicy 3.Skład gatunkowy jest charakterystyczny dla tego rejonu Polski. Przeważa sosna i olsza, nieduży jest udział świerka, jesiona, brzozy i dęba. Mały udział świerka w składzie gatunkowym może wynikać np. z niewłaściwie prowadzonej gospodarki leśnej, przeważajacemu udziałowi siedlisk nieodpowiednich dla świerka lub wynikać z faktu położenia naszego nadleśnictwa w południowo-zachodniej części krainy. Do dalszych rozważań przyjąłem ostatnie dwa warianty. Oczywiście istnieją w tym nadleśnictwie pewne zaległości w czynnościach hodowlanych. Świadectwem tego jest niewłaściwy skład gatunkowy drzewostanów. Nie można jednak wykluczyć błędów w sklasyfikowaniu siedlisk i wynikających z tego rozbieżności . Przykładem może być powierzchnia nr.26 o siedlisku LMb. Najprawdopodobniej jest to OLJ sądząc tylko po d-stanie. Ocena taka jest jednak niepełna(nie można z powodu braku danych ocenić wszystkich składników klasyfikacji siedlisk),wiec do dalszych obliczeń i analiz przyjąć należy, że wszystko jest zrobione jak należy przez taksatorów.

PODZIAŁ OBIEKTU NA GOSPODARSTWA

	So				zrąb	Brz	Js		Ol			Św	Suma
	I	III	II/III	III/IV		I	I	II	I	I/II	II	I
Bśw		503,43	84,49	168,2	23,78								779,91
BMśw													0
LMśw	275,7					44,56							320,26
LMw	199,9											53,9	253,75
Lśw												37,36	37,36
OlJ							91,7	45,71	192,15	37,98	129,1		496,64
LMb									41,06				41,06
Razem	475,6	503,43	84,49	168,2	23,78	44,56	91,7	45,71	233,21	37,98	129,1	91,26	1928,98

Kraina Mazursko-Podlaska obejmuje północno-wschodnią część Polski. Jest położona w zasięgu ostatniego zlodowacenia, więc cechuje się urozmaiconą rzeźba powierzchni i dość dużymi wysokościami względnymi. Lesistość duża. Znaczną powierzchnię krainy zajmują jeziora polodowcowe. Granica tej krainy pokrywa się w przybliżeniu z granica świerka(Picea abies). Pod względem klimatycznym jest to oprócz obszarów górskich najzimniejsza kraina Polski. Duża liczba dni z przymrozkiem- powyżej 130;dni mroźnych powyżej 50 rocznie. szczególnie chłodne są rejony położone na północnym wschodzie (Olecko,Suwałki). Jest to tak zwany biegun zimna w Polsce. Ostatnie przymrozki występują jeszcze po 5 maja. Opad 500-600 mm rocznie. Na ogół mniejszy w części południowej, większy w północnej i północno-wschodniej. Ujawnia się wpływ jezior na opady. Pokrywa śnieżna zalega do 90 dni. Długość okresu wegetacyjnego poniżej 160 dni. Początek robót polowych na ogół w pierwszej dekadzie kwietnia. Duża ilość silnych wiatrów. Głównymi gatunkami lasotwórczymi są tu: sosna, dąb, świerk, olsza, brzoza. Siedliska z reguły nie są zasobne, przeważają siedliska borowe, zwłaszcza bór świeży.

GOSPODARSTWO NR 1

Zajmuje łącznie 756.13ha. Stanowią je przede wszystkim drzewostany na siedliskach Bśw. Gatunkiem dominującym jest sosna o przeciętnej bonitacji III. GTD dla tego gospodarstwa po uwzględnieniu siedliska i regionalizacji przyrodniczo leśnej przyjąłem sosnowy. Przyjęty został także sposób zagospodarowania: zrębowy. Stosowana rębnia Ib. Wymieniona rębnia została przyjęta ponieważ w LP raczej nie zaleca się stosowania Ia, oraz dlatego, że dla monokultur sosnowych jest to najlepszy sposób odnowienia. Co prawda nowe zasady hodowli lasu przewidują stosowanie odnowienia pod osłoną d-stanu(przy bardzo krótkim okresie osłony) lecz nie są one jeszcze przyjęte. Celem produkcji będzie drewno tartaczne średnie(określone na podstawie tablic Borzemskiego). Obecnie trzeba je z pewnym przybliżeniem nazwać drewnem wielkowymiarowym drugiej klasy grubości. Przy takim założeniu kolej rębu wynosi 120 lat. Docelowy skład gatunkowy będzie kształtował się następująco: 8So2Brz.

GOSPODARSTWO NR 2

Obejmuje 611.37 ha. Drzewostany na siedliskach: LMśw, LMw, Lśw. Gatunkami panującymi są tu: sosna, świerk i brzoza. Skład gatunkowy d-stanów odbiega i to znacznie od optimum określonego wg. Zasad Hodowli Lasu. Przeciętna bonitacja gospodarstwa wynosi I, zarówno dla poszczególnych gatunków jak i całego gospodarstwa. Tak wysokie bonitacje wynikają oczywiście z zasobności siedlisk, które są nieodpowiednie dla tych gatunków. Co prawda miąższość osiągana przez te gatunki jest znaczna, jednakże produkcyjność siedlisk nie jest wykorzystana. Jakość techniczna tych gatunków najprawdopodobniej jest kiepska co rzutuje i będzie rzutowało na wynik finansowy Nadleśnictwa. Obecne obiekty są wynikiem masowych zalesień zdewastowanych d-stanów w czasie II wojny światowej. Występują także młode powierzchnie które posiadają niewłaściwy skład czy to odnowieniowy, czy to docelowy gatunkowy. Może to wynikać z zaniedbań cięć pielęgnacyjnych, oraz nieprzewidzianych zdarzeń losowych. Przyjęty został sposób zagospodarowania przerębowo-zrębowy o okresie odnowienia około 16 lat. Zastosuje się do przebudowy tych d-stanów rębnie IIe. Kolej rębu przyjąłem w granicach 100 lat.. Jest to rozwiązanie kompromisowe pomiędzy pilnością przebudowy a udziałem drzewostanów starszych klas wieku (występują powierzchnie na których las jest w VI klasie wieku które zajmują 68 ha ). GTD dla tego gospodarstwa przyjąłem w zależności od siedliska. I tak na siedliskach LMśw i Lśw docelowy skład gatunkowy będzie następujący 5Db3Św2Kl,Lp, a w LMw : 4Św4So2Kl,Db. Taki podział ma uzasadnienie ponieważ świerk na siedliskach wilgotnych znajduje optimum rozwoju oraz cechuje się wysoka produkcyjnością. Stanowi tez ważny element urozmaicania składu gatunkowego lasu.

GOSPODARSTWO NR 3

Zajmuje ono 537.7 ha. Gatunkami panującymi są olsza i jesion o przeciętnej bonitacji I/II. W skład gospodarstwa wchodzą d-stany na siedliskach OlJ i LMb. W tym przypadku proponuję przyjąć dwa typy gospodarcze drzewostanów dla poszczególnych siedlisk. Dla siedlisk OlJ przyjąłem skład gatunkowy:Js6Ol3Brz1, a dla LMb Ol7So2Brz1. To ostatnie siedlisko może stać się odpowiednie dla Js gdyż występuje on tam i osiąga II bonitacje. Należałoby więc ustalić czy mógłby się tam pojawić i pełnić rolę wartościowej domieszki. Ten postulat można uzasadnić tym, że udział jesiona w polskich lasach ciągle spada oraz tymże drewno jesionowe osiąga wysokie ceny i jest poszukiwane na rynku. Ważne jest to także ze względu na zwiększanie bioróżnorodności w lasach i ich naturalnej odporności.. W zasadzie skład gatunkowy nie odbiega istotnie od GTD. Sposobem zagospodarowania będzie zrębowy przy zastosowaniu rębni Ib. Rozważałem zastosowanie którejś z rębni częściowych, lecz rębnia Ib wg leśników praktyków bardzo dobrze się sprawdza przy takim siedlisku i takim składzie gatunkowym. Celem produkcji będzie drewno wielkowymiarowe(dawne tartaczne). Kolej rębu przyjąłem 80 lat.

TABELE KLAS WIEKU (Załącznik nr 1)

Pomocne są one w porównaniu stopnia zgodności gospodarstw czy całego obrębu z układem normalnym. Można stwierdzić, że żadne z gospodarstw nie jest zgodne z układem normalnym. Szczególnie duża powierzchnię zajmują d-stany młodszych klas wieku, co jest zjawiskiem niekorzystnym dla N-ctwa. Tan stan rzeczy ma bezpośrednie przełożenie na wynik finansowy. Tabele te dają nam więc pogląd co do przyszłości użytkowania lasu. Przez najbliższe lata powierzchniowo będą przeważać cięcia pielęgnacyjne, które jak każdy wie nie przynoszą zbyt wielkich zysków, raczej straty. Należy też zająć się uporządkowywaniem ładu przestrzennego Obrębu. W gospodarstwach 2 i 3 nie ma powierzchni w KDO lub KO co świadczy o niestosowaniu w przeszłości rębni złożonych. Przynajmniej w gospodarstwie nr. 2 powinny one być przeprowadzane. Przy planowanej przebudowie tych d-stanów należy to uwzględnić gdyż Służba Leśna najprawdopodobniej nie jest wystarczająco doświadczona w przeprowadzaniu takich rębni. W tabelach wg gatunków rzeczywistych i ich rzeczywistego wieku widać wyraźnie zachwianie zarówno między składami gatunkowymi jak i procentowym udziałem miąższości w klasach wieku. Odbiega ten obraz także od układu normalnego. W gospodarstwie drugim w klasach wieku od Va wzwyż brak jest świerka natomiast pojawia się dąb. Może to wskazywać na pewną modę wśród leśników na sadzenie świerka, gdyż w klasach wieku najmłodszych znów jest niedobór świerka a pojawia się dąb. Należy się zastanowić czy należy dążyć za wszelka cenę do uregulowania składu gatunkowego na całym obszarze obiektu gdyż często o występowaniu lub nie świerka w danych d-stanach decyduje zróżnicowanie mikrosiedliskowe lasu. W gospodarstwach ogólnie należy dążyć do poprawienia struktury miąższościowej w kierunku optimum czyli lasu normalnego(dotyczy to przede wszystkim gospodarstw 1 i 3).

WIEKI DOJRZAŁOŚCI RĘBNEJ DLA GOSPODARSTW

Obliczenia i poszczególne wieki zamieszczone są w załączniku nr 2

	WDN	WDI	WDT
Gospodarstwo nr 1	120 lat	80 lat	120lat
Gospodarstwo nr 2	pow. 140 lat	70 lat
Gospodarstwo nr 3	pow.80 lat	35 lat

Określone wieki dojrzałości rębnej służą do określania kolei rębu dla gospodarstw., wiec w obiekcie nr 1 przyjąłem kolej rębu 120 lat co jest wartością maksymalną (WDN=120 lat). Przyjęty cel produkcji to drewno wielkowymiarowe w drugiej klasie grubości. Przy wyborze należało kierować się przede wszystkim wiekiem dojrzałości technicznej gdyż po pierwsze jest to obowiązująca zasada w LP, po drugie jest to uzasadnione ze względów ekonomicznych. Należy prowadzić gospodarkę surowcem drzewnym na zasadach maksymalizacji zysku a największy wpływ na to ma jakość drewna. Dzięki takiemu postępowaniu znajdą się pieniądze i na inne funkcje lasu, oraz wszelkie inne wydatki(np. renty dla byłych właścicieli). Struktura powierzchniowa sprzyja takiemu rozwiązaniu. Nie pozyska się w najbliższym 10cio leciu znacznej powierzchni co będzie sprzyjać pełnieniu przez to gospodarstwo innych funkcji niż produkcyjne, co przy dzisiejszych protestach ekologów nabiera sporego znaczenia.

Dla gospodarstwa nr 2 przyjąłem kolej rębu na poziomie 100 lat. Wynika to przede wszystkim z potrzeby przebudowy d-stanów której nie można wykonać jednocześnie na całej powierzchni a należy ja maksymalnie przyśpieszyć nie tracąc zbyt dużo z wartości lasu. Co prawda najlepiej by było gdyby kolej rębu ustalić na 70 lat. Na przeszkodzie stoi to, że w wieku powyżej 70 lat znajduje się blisko 200ha, co stanowi około 30 % powierzchni obiektu. Wycięcie takiego obszaru nie byłoby korzystne czy to ze względów organizacyjnych, czy ze znalezieniem nabywców na surowiec. Ze względów hodowlanych i ochronnych także nie byłoby to zalecane. Podstawowym kryterium jednak jest zachowanie ciągłości użytkowania i trwałości lasu.

Dla gospodarstwa nr 3 kolej rębu została przyjęta na wysokości 80 lat. Podyktowane jest to przede wszystkim dojrzałością naturalną drzewostanu. Nie badana była dojrzałość techniczna więc nie można jej brać pod uwagę. Sądząc jednak po siedlisku i własnościach produkcyjnych gatunków (Js, Ol) można przyjąć, że w wieku 80 lat drzewostan będzie zawierał w przeważającej mierze drewno wielkowymiarowe tak obecnie poszukiwanych gatunków. Może da się wybrać nawet trochę sortymentów specjalnych (sklejka, okleina). Użytkowanie drzewostanu przy takiej kolei rębu nie wpłynie także ujemnie na jego strukturę przestrzenną. Usunięte zostanie niespełna 16 % powierzchni gospodarstwa, co nie stanowi zagrożenia co do trwałości użytkowania. Przyszłym pokoleniom leśników też coś zostawimy by mogli gospodarować.

ETATY UŻYTKÓW RĘBNYCH

W gospodarstwach zrębowych:

Gospodarstwo nr 1

1. wg dojrzałości drzewostanów

Kategoria rębności	Powierzchnia w ha	Miąższość w m3
d-stany przeszłorębne R+1	0	0
d-stany rębne R	34,73	6599
d-stany bliskorębne r-1	114,98	27100
KO KDO	0	0

-z zapasu d-stanów ostatniej klasy wieku.

E_r,r+1 = 34,73ha/20 =1,74ha/rok

E_r,r+1 = 6599m3/20 =330m3/rok

- z zapasu d-stanów dwóch ostatnich klas wieku

E_r-1,r,r+1 = (34,73+114,98)/40 = 3,74ha/rok

E_r-1,r,r+1 = (27100+6599)/40 = 842m3/rok

2. wg zrównania średniego wieku

Klasy wieku	Nr.kl.wieku	Pow.kl.wieku	Iloczyn	Zrównanie	Współcz.	Zapas kl.wieku	Iloczyn
	j	Pj(ha)	Pj*j	powierzchni	Q	Zj (m3)	q*Zj
Ia	1	108,27	108,27
Ib	2	108,55	217,1
IIa	3	81,17	243,51
IIb	4	0	0
IIIa	5	65,43	327,15
IIIb	6	58,11	348,66
IVa	7	139,62	977,34
IVb	8	69,05	552,4
Va	9	65,34	588,06
Vb	10	49,64	496,4	380,52	0,767	14097	10806
VI	11,5	34,73	399,395	399,395	1	6599	6599
VII	13,5	0	0	0
RAZEM		779,91	4258,285	779,91			17405
Etat zrównania = 17405 m3/10lat
Średni wiek gospodarstwa jśr=4258,285/779,91=5,5
więc: średni numer podklasy wieku równy jest 5.5 czyli średni wiek gospodarstwa wynosi: 50 lat

3. etat optymalny określany jako bliższy etatowi zrównania z przedziału etatów z dojrzałości. Z powyższych danych wiec wynika, że etat optymalny będzie wynosił 8425m3/10lat (842m3/rok). Przyjęty więc został etat wg dojrzałości d-stanów z dwóch ostatnich klas wieku.

Gospodarstwo nr 3

1. wg dojrzałości drzewostanów

Kategoria rębności	Powierzchnia w ha	Miąższość w m3
d-stany przeszłorębne R+1	37,98	9305
d-stany rębne R	127,99	54876
d-stany bliskorębne r-1	59,91	19291
KO KDO	0	0

-z zapasu d-stanów ostatniej klasy wieku.

E_r,r+1 = (37,98+127,99)ha/20 =8,3ha/rok

E_r,r+1 = (9305+54876)m3/20 =3209m3/rok

- z zapasu d-stanów dwóch ostatnich klas wieku

E_r-1,r,r+1 = (37,98+127,99+59,91)ha/40 = 5,65ha/rok

E_r-1,r,r+1 = (9305+54876+19291)m3/40 = 2087m3/rok

2. wg zrównania średniego wieku

Klasy wieku	Nr.kl.wieku	Pow.kl.wieku	Iloczyn	Zrównanie	Współcz.	Zapas kl.wieku	Iloczyn
	j	Pj(ha)	Pj*j	powierzchni	Q	Zj (m3)	q*Zj
Ia	1	124,1	124,1
Ib	2	0	0
IIa	3	35,94	107,82
IIb	4	67,59	270,36
IIIa	5	65,15	325,75
IIIb	6	37,88	227,28
IVa	7	89,01	623,07
IVb	8	53,9	431,2
Va	9	37,17	334,53
Vb	10	32,72	327,2
VI	11,5	67,91	780,965	611,370	0,783	22410	17543
VII	13,5	0	0	0
RAZEM		611,37	3552,275	611,37			17543
etat zrównania wynosi 17543m3/10 lat
średni numer podklasy wieku wynosi:
jśr=3552,275/611,37=5,8
czyli średni wiek gospodarstwa jest równy:53 lata

3. etat optymalny wyniesie 2087 m3/rok czyli 20870 m3/10lat. Jest to etat z dojrzałości d-stanu wg dwóch ostatnich klas wieku.

W gospodarstwach przerębowo-zrębowych

Gospodarstwo nr 2

1. wg dojrzałości d-stanów

Kategoria rębności	Powierzchnia w ha	Miąższość w m3
d-stany przeszłorębne R+1	69,89	23708
d-stany rębne R	67,91	22410
d-stany blisko rębne r-1	142,91	73309
KO KDO	0	0

-z zapasu d-stanów ostatniej klasy wieku.

E_r,r+1 = (69,89+67,91)ha/(20+8) =4,9ha/rok

E_r,r+1 = (23708+22410)m3/(20+8) =1647m3/rok

- z zapasu d-stanów dwóch ostatnich klas wieku

E_r-1,r,r+1 = (69,89+67,91+142,91)ha/(40+8) = 5,85ha/rok

E_r-1,r,r+1 = (23708+22410+73309)m3/(40+8) = 2488m3/rok

2. wg zrównania średniego wieku

Klasy wieku	Nr.kl.wieku	Pow.kl.wieku	Iloczyn	Zrównanie	Współcz.	Zapas kl.wieku	Iloczyn
	j	Pj(ha)	Pj*j	powierzchni	q	Zj (m3)	q*Zj
Ia	1	134,44	134,44
Ib	2	0	0
IIa	3	59,47	178,41
IIb	4	47,16	188,64
IIIa	5	89,6	448
IIIb	6	59,91	359,46
IVa	7	80,18	561,26
IVb	8	47,81	382,48	176,75	0,462	15347	7092
Va	9	0	0	0	0	0	0
Vb	10	37,98	379,8	379,80	1	9305	9305
VI	11,5	0	0
VII	13,5	0	0
RAZEM		556,55	2632,49	556,55			16397
etat wg zrównania średniego wieku jest równy 16397 m3/10lat
średni numer podklasy wieku wynosi:
jsr=2632,49/556,55=4,7
więc średni wiek gospodarstwa jest równy:42 lata

c)Etat wg potrzeb hodowlanych jest najważniejszym i przyjmuje się go jako obowiązujący w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe. Jest to oczywiste dla każdego leśnika. Etat ten ma za zadanie odnowienia czy przebudowy d-stanów. Cechuje się tym, że wszelkie działania w lesie zostają podporządkowane hodowli tychże lasów. Jest to zgodne z obowiązującymi przepisami oraz konwencjami podpisanymi przez Polskę. Ustawa o lasach nakłada na LP obowiązek prowadzenia gospodarki na zasadzie zrównoważonego rozwoju oraz zachowania trwałości lasów. Konwencja z Rio nakłada obowiązek zachowania bioróżnorodności, jej ochrony i stałego nadzoru. Etat określony wg potrzeb hodowlanych po części realizuje te założenia gdyż wynika on nie z chęci zysku kosztem użytkowanych powierzchni ale jest w zgodzie z szeroko pojmowaną ekologizacja leśnictwa, która powoli nabiera coraz większego znaczenia. Takie założenia spowodować mogą, że lasy nie będą rabunkowo eksploatowane. W przypadku gospodarstwa nr2 gdzie będzie stosowana rębnia IIe taki etat jest, więc w pełni uzasadniony. Pierwszym krokiem w przebudowie będzie wycięcie gniazd na obszarze d-stanów rębnych i przeszłorębnych. Zostaną one wycięte na powierzchni 137,8ha. Trzeba uwzględnić, że gniazda zajmą 30% powierzchni, więc powierzchnia cieć wynosi 41.34ha. Ważniejszy w tym przypadku jest etat miąższościowy, więc obejmie on 11529m3/10lat po uwzględnieniu faktu, ze gniazda wycinane są w miejscach przerzedzonych.(wycięte zostanie około 25% miąższości). Dopiero w następnych okresach przystąpi się do dalszego postępowania w ramach tych rębni. Przy określaniu etatu przyjąłem założenie rozdrobnienia d-stanów w ten sposób, że nie trzeba tych powierzchni odnawiać w dwóch nawrotach. Wszystkie spełniają warunek szerokości maksymalnej powierzchni użytkowanej rębnią IIe.

ETAT UŻYTKÓW PRZEDRĘBNYCH

Gospodarstwo nr 1

Klasa	Nr grupy	Skład	V wg gat.	Wsk. trzeb.	Wielkość użytkowania
wieku	drzewost.	Gatunkowy	na całej pow.	wg gat.	przedrębnego (m3/rok)
IIa	21	9So	0	0,015		0
		1Brz	0	0,01		0
IIb						0
IIIa	19	10So	12497	0,015		187
IIIb	2	10So	7322	0,015		110
IVa	5	10So	9858	0,015		148
	24	10So	4737	0,015		71
IVb	8	10So	10081	0,015		151
Razem						667

Etat użytków przedrębnych = 667m³/rok

Gospodarstwo nr 2

Klasa	Nr grupy	Skład	V wg gat.	Wsk. trzeb.	Wielkość użytkowania
wieku	drzewost.	Gatunkowy	na całej pow.	wg gat.	przedrębnego (m3/rok)
IIa	11	9So	1581	0,015		24
		1Św	252	0,015		4
IIb	14	7So	10138	0,015		152
		3Db	4191	0,012		50
IIIa	17	8So	14594	0,015		219
		2Św	4756	0,015		71
IIIb	22	7So	7538	0,015		113
		3Św	3864	0,015		58
Razem						691

Etat użytków przedrębnych = 691m³/rok

Gospodarstwo nr 3

Klasa	Nr grupy	Skład	V wg gat.	Wsk. trzeb.	Wielkość użytkowania
wieku	drzewost.	Gatunkowy	na całej pow.	wg gat.	przedrębnego (m3/rok)
Ib
IIa	18	9Ol	13797	0,01		138
		1Brz	773	0,01		8
IIb	26	10Ol	14855	0,01		149
IIIa	6	5Js	4891	0,01		49
		5Ol	4205	0,01		42
	35	7Js	6232	0,01		62
		3Db	2502	0,012		30
razem						478

Etat użytków przedrębnych = 478 m³/rok

ETAT CAŁKOWITY

Gospodarstwo nr 1

Etat użytków rębnych	842 m3/rok
Etat użytków przedrębnych	667 m3/rok
Etat całkowity	1509 m3/rok

Gospodarstwo nr 2

Etat użytków rębnych	1153m3/rok
Etat użytków przedrębnych	691 m3/rok
Etat całkowity	1844 m3/rok

Gospodarstwo nr 3

Etat użytków rębnych	2087m3/rok
Etat użytków przedrębnych	478 m3/rok
Etat całkowity	2565m3/rok

WSKAŹNIKI PRODUKCYJNOŚCI I UŻYTKOWANIA

Gospodarstwo nr 1

Podklasa	Numer	Pow. grup		Spodziew.przyrost V sumy gat.				Wielkość pozy.sumy gat.				Wu/Wp
wieku	grupy	drzewostanów(ha)		m3/pow./10lat		m3/ha/rok		m3/pow./10lat		m3/ha/rok
Ia	36	23,78		0		0		0		0		0
		30	84,49		0		0		0		0		0
	Ib	27	43,2		0		0		0		0		0
		31	65,35		0		0		0		0		0
IIa	21	81,17		0		0		0		0		0
IIb
IIIa	19	65,43		5170		7,9		1870		2,9		0,36
IIIb	2	58,11		2560		4,4		1100		1,9		0,43
IVa	5	64,43		2710		4,2		1480		2,3		0,55
		24	75,19		4810		6,4		710		0,9		0,15
IVb	8	65,34		2210		3,2		1510		2,3		0,72
Va	10	65,34		2420		3,7		0		0		0
Vb	13	49,64		2230		4,5		0		0		0
Razem blisko		741,47		22110		2,98		6670		0,90		0,30
i przedrębne
Użytki rębne	16	34,73		1010*0,75=757		2,18		8425		24,26		11,13
Całe gospo.		779,91		22867		2,93		15095		1,94		0,66

Dla gospodarstwa nr 1 wskaźniki po okresie gospodarczym nie są korzystne, Chociaż nie tragiczne. Szczególnie widać to w porównaniu przyrostu i pozyskania. W danym okresie pozyskamy około 66% masy, która nam przyrośnie.. Ogólnie przyjmuje się, że w LP powinno się ono kształtować na poziomie 40% przyrostu. Jednak w tym gospodarstwie była to konieczność ze względu na duży udział d-stanów starszych. Wybrany został etat wg dojrzałości d-stanu z dwóch ostatnich klas wieku. Etat ten brany jest na podstawie Va, Vb i VI klasy wieku. Jest to etat najbliższy etatowi zrównania. Radą na ten stan rzeczy byłoby podwyższenie wieku rębności co najmniej o klasę wieku. Spowoduje to zmianę założonego celu produkcji. Słaba bonitacja siedliska raczej nie pozwala na zmianę tego celu.. D-stany te są młode i przyjęcie za etat optymalny etatu bliższego etatowi zrównania średniego wieku powoduje dość duże cięcia by utrzymać ten dość niski średni wiek. Ogólnie wszystkie gospodarstwa mają ten wiek niższy od średniej dla lasów państwowych. Średni wiek gospodarstwa nie spadnie nam drastycznie przede wszystkim z powodu braku d-stanów przeszłorębnych. Cięcia przedrębne kształtują się na przyzwoitym poziomie, lecz są one określone w sposób szacunkowy(wg wskaźnika trzebieżowego), więc może się on mocno zmienić w czasie wykonywania. Zadecyduje o tym gospodarz terenu, czyli leśniczy wykonujący szacunki brakarskie. By zmniejszyć niekorzystną tendencję w gospodarstwie należałoby się skupić na obniżeniu etatu użytków rębnych. Jeżeli jednak przyjęty cel produkcji jest dla nas korzystny (z wielu względów) to należy postępować zgodnie z wyliczeniami. W następnym okresie gospodarczym relacja przyrostu i pozyskania powinna być na właściwym poziomie. Pobranie 66% przyrostu nie jest złe, choć zalecane by było obniżenie go do poziomu przyjętego dla LP 40%.

Gospodarstwo nr 2

Podklasa	Numer	Pow. grup		Spodziew.przyrost V sumy gat.				Wielkość pozy.sumy gat.				Wu/Wp
wieku	grupy	drzewostanów(ha)		m3/pow./10lat		m3/ha/rok		m3/pow./10lat		m3/ha/rok
Ia	28	79,54		0		0		0		0		0
		3	44,56		0		0		0		0		0
Ib
IIa	11	35,94		0		0		280		0,8		-
IIb	14	67,59		7030		10,4		2020		3,0		0,3
IIIa	17	65,15		8400		12,9		2900		4,5		0,3
IIIb	22	37,88		3750		9,9		1710		4,5		0,5
IVa	33	51,65		4700		9,1		0		0		0
		34	37,36		239		6,4		0		0		0
IVb	25	53,9		8520		15,8		0		0		0
Razem blisko		473,57		32639		6,9		6910		1,5		0,2
i przedrębne
Użytki rębne	7,29,32	137,8		4792		3,5		11529		8,4		2,4
Całe gospo.		611,37		37431		6,1		18439		3,0		0,5

W gospodarstwie nr 2 pozyskanie i przyrost są na właściwym poziomie. Jest to po części mylące gdyż do użytkowania bierze się tylko 30% powierzchni (z tytułu zakładania gniazd). W następnym okresie gospodarczym pozyskanie najprawdopodobniej przekroczy przyrost. Jest to uzasadnione koniecznością przebudowy d-stanów oraz uregulowaniem stosunków powierzchniowych i miąższościowych. Nie można tego jednak stuprocentowo podciągać pod las normalny gdyż ta koncepcja nie sprawdza się przy rębniach złożonych oraz dlatego, iż poglądy na funkcje pełnione przez lasy zmieniły się dość radykalnie. Po okresie gospodarczym zostaną nam d-stany rębne i przeszłorębne przygotowane do prac odnowieniowych na powierzchni międzygniazdowej.

Gospodarstwo nr 3

Podklasa	Numer	Pow. grup		Spodziew.przyrost V sumy gat.				Wielkość pozy.sumy gat.				Wu/Wp
wieku	grupy	drzewostanów(ha)		m3/pow./10lat		m3/ha/rok		m3/pow./10lat		m3/ha/rok
Ia	1	44,46		0		0		0		0		0
		20	48,92		0		0		0		0		0
		23	41,06		0		0		0		0		0
Ib
IIa	18	59,47		5950		10		1460		2,5		0,2
IIb	26	47,16		4290		9,1		1490		3,2		0,3
IIIa	6	45,71		3240		7,1		910		2,0		0,3
		35	43,89		3690		8,4		92		0,2		0,0
IIIb	9	59,91		4850		8,1		0		0		0
Razem blisko		390,58		22020		5,6		3952		1,0		0,2
i przedrębne
Użytki rębne	15,12,4	165,97		7612		4,6		2087		1,3		0,3
Całe gospo.		556,55		29632		5,3		6039		1,1		0,2

W tym gospodarstwie pozyskanie stanowi tylko 20% przyrostu. Jest to przede wszystkim spowodowane dość wysoką koleją rębu, a co za tym idzie małą ilością d-stanów przeszłorębnych. Spory wpływ na taki stan rzeczy ma nieduża miąższość drzewostanów bliskorębnych a co za tym idzie rozłożenie całej miąższości d-stanów rębnych, przeszłorębnych i bliskorębnych na okres 40 lat. Można byłoby podnieść pozyskanie do poziomu około 40% ale wyliczony etat wynika z potrzeb ładu przestrzennego w tym gospodarstwie. Można także obniżyć kolej rębu do około 60-70%. Nie jest to jednak konieczne gdyż raz podzielone gospodarstwo powinno być prowadzone w ten sam sposób przez następne okresy gospodarcze a co za tym idzie można zwiększyć pozyskanie w następnych okresach. Niekorzystne jest ciągłe zmienianie poglądów na sposoby postępowania z daną grupą d-stanów gdyż wprowadza to nieład i kłopoty z prowadzeniem właściwej gospodarki. Nie można wykluczyć, że za parę lat ktoś będzie chciał przebudować te d-stany i doprowadzi do masowych cięć i spadku zarówno miąższości jak i średniego wieku. Należy więc z rozwagą podchodzić do tych powierzchni i nic pochopnie nie projektować. Nie powinno się więc w tym gospodarstwie obniżać koleji rębu zwłaszcza, że skład gatunkowy jest odpowiedni dla tych siedlisk. Natura resztę dopracuje sama. Można by było obniżyć kolei rębu gdy istniałaby możliwość deprecjacji na pniu. Olsza i jesion są gatunkami dla których podana kolej rębu nie powoduje takich szkód, jesion mógłby jeszcze długo stać na pniu(przyjmuje się nawet dla niego wiek rębności w granicach 160 lat).Uogólniając proponuję zostawić kolei rębu na poziomie 80 lat.

Dla obrębu nie przeprowadzono analizy, gdyż miałaby tylko znaczenie orientacyjne. Główne efekty przyjętych sposobów organizacji gospodarstw leśnych najlepiej widać w poszczególnych gospodarstwach. Można je odnieść do zastosowanych rębni, kolei rębu, sposobów zagospodarowania itd. Biorąc pod uwagę tylko przyrost i pozyskanie można stwierdzić, że kształtuje się ono na przyzwoitym poziomie tj. około 40-50%. Dobrze to rokuje na przyszłość, gdyż d-stany zgodnie z Ustawą o lasach oraz Zarządzeniem 11a DGLP mogą pełnić nie tylko funkcje produkcyjną. W miarę upływu czasu będzie rosła ich zasobność, średni wiek oraz będzie rosło dopasowanie gatunków do siedlisk.

8

---