Udział Polski w operacjach pokojowych i misjach stabilizacyjnych
Udział Polski w misjach pokojowych i stabilizacyjnych
Wynika z założenia doktrynalnego o gotowości do udziału Polski w działaniach prewencyjno - stabilizacyjnych, reagowaniu kryzysowym oraz działaniach wojennych.
Warto zwrócić uwagę na fakt motywowania udziału w operacjach pokojowych ONZ w
sposób idealistyczny. Podkreśla się, że jest to wkład Polski w pokojowy i bezpieczny
rozwój całej ludzkości. Wynika on po części z doświadczenia wojnami, jakich doznał
naród polski, co powoduje gotowość do aktywnego udziału w przeciwdziałaniu
wojnom i konfliktom zbrojnym i zapewnienia bezpieczeństwa innym narodom.
Symbolicznym wyrazem doceniania polskiego wkładu było powierzenie zadania odbioru Pokojowej Nagrody Nobla otrzymanej przez ONZ w 1988 roku polskiemu żołnierzowi,
który reprezentował wszystkich uczestników operacji pokojowych.
a) Udział Polski w operacjach pokojowych ONZ
Początek udziału Polaków w operacjach na rzecz pokoju datuje się na rok 1953 i związany jest z wysłaniem obserwatorów do misji poza systemem ONZ - w Korei, Indochinach i Nigerii. Dla przykładu na Półwyspie Koreańskim przebywało na początku prawie 400 Polaków, jednak stopniowo personel był zmniejszany aż do wycofania po cofnięciu zgody na polską obecność przez władze KRLD w 1995 roku,
Udział zwartych kontyngentów w operacjach ONZ rozpoczął się w 1973 roku, kiedy to Polska wystawiła 800-osobowy kontyngent dla potrzeb misji UNEF II na Wzgórzach Golan. Jej częściową kontynuacją była misja UNDOF prowadzona na tamtym terenie, w skład której także weszli Polacy. Dla przykładu na tych samych zasadach w latach 1989 - 90 żołnierze polscy pełnili służbę w Namibii w ramach misji UNTAG, a od 1992 roku w misji UNIFIL w Libanie (kontyngent rozwijany w trakcie pełnienia służby),
W 1991 roku WP wzięło udział w wojnie w Zatoce Perskiej w składzie stworzonej na tę okoliczność koalicji 38 państw mającej mandat RB ONZ. Polski kontyngent w stanowiły dwa okręty; ratowniczy i szpitalny (319 osób) i był podporządkowany władzom saudyjskim. Misja ta służyć miała umocnieniu pozycji międzynarodowej Polski będącej w czasie transformacji ustrojowej i ukazać prozachodni, a szczególnie proamerykański kierunek polityki zagranicznej. Podobnemu celowi służyło wysłanie 60 żołnierzy GROMu na operację na Haiti w 1994 roku, gdzie koalicja 28 państw pod przewodnictwem USA na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa miała za zadanie usunięcie z wyspy junty wojskowej i przywrócenie do władzy demokratycznie wybranego prezydenta Aristide'a,
Pierwsze polskie jednostki operacyjne w operacjach pokojowych pojawiły się w 1992 roku w ramach sił UNPROFOR (wcześniej było to tylko zabezpieczenie logistyczne i medyczne). Kontyngent liczący na początku około 900 żołnierzy wypełniał zadania mandatowe w okolicy Krajiny. Zajmował się monitorowaniem rejonu odpowiedzialności poprzez stosowanie takich środków jak m.in. patrole, kontrola dostępu, punkty obserwacyjne, ochranianie ważnych obiektów i konwojów humanitarnych, kontrole wycofanie wojsk i grup paramilitarnych,
Początkiem udziału jednostek operacyjnych w operacjach wymuszania pokoju w 1995 roku były misje w Bośni i Hercegowinie w ramach sił IFOR i SFOR. Koniec lat 90 - tych XX wieku jest okresem apogeum polskiego zaangażowania w operacjach pokojowych. W 1998 roku Polska zajmowała pierwsze miejsce pod względem liczebności żołnierzy wśród państw wystawiających swe wojska na potrzeby operacji pokojowych ONZ (985 żołnierzy, 48 policjantów i 48 obserwatorów). Dodatkowo w 1999 roku w Kosowie podjęli służbę żołnierze polscy w ramach sił KFOR.
b) Udział Polski w operacjach wojskowych NATO
Przykład operacji w Afganistanie
Początek obecności 2002 r. - około 300 osób, w połowie roku redukcja i tak do 2007 r.
Wtedy decyzja o znaczącym zwiększeniu kontyngentu i pierwsza zmiana około 1200 żołnierzy.
X 2008 odpowiedzialność za prowincję Ghazni. Około 1600 żołnierzy
2009 r wzmocnienie, 2000 żołnierzy
Obecnie VI zmiana PKW
Etapy:
I - 2002
II - 2004 (ISAF)
III - 2006/2007
IV - 2008
c) Udział Polski w operacjach wojskowych UE
W związku z przejmowaniem przez UE odpowiedzialności za bezpieczeństwo Europy zakres
działań przyjęty w ramach tzw. Deklaracji Petersberskiej znalazł się w sferze jej kompetencji.
W ramach prowadzonych działań Wojsko Polskie uczestniczyło w Misji Obserwacyjnej
Wspólnoty Europejskiej w b. Jugosławii (w latach 1991 - 1996), misji policyjnej w Mostarze
oraz Operacji Concordia działającej na terenie Macedonii od 2003 roku, kiedy to po podpisaniu traktatu akcesyjnego do UE stało się już faktycznie elementem struktur sił zbrojnych UE.
Znaczniejszy kontyngent wystawiony został do operacji Althea polegającej na przejęciu przez
UE 2 grudnia 2004 roku odpowiedzialności od NATO za stabilizację Bośni i Hercegowiny.
W ramach tej operacji działa obecnie około 210 polskich żołnierzy.
Wynikało to z konieczności podkreślenia znaczenia, jakie przykładała Polska do Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (CFSP Common Foreign and Security
Policy) i chęci umacniania jej struktur, a nie polegania jedynie na sojuszu z USA, za co była krytykowana przez europejskich partnerów po zaangażowaniu się w Iraku.
PKW Kongo, składający się ze 130 żołnierzy, przede wszystkim Żandarmerii Wojskowej (jej oddziałów specjalnych) realizował zadania w ramach misji UE w dniach od 19 czerwca do 16 grudnia 2006 roku.
Do głównych zadań polskiego kontyngentu należało: zabezpieczenie Dowództwa Sił EUFOR w Kinszasie, ochrona sił EUFOR na lotnisku N'Djili, w tym zadania eskortowe oraz ograniczone zadania saperskie.
30 stycznia 2008 roku Prezydent RP podpisał postanowienie o użyciu PKW w misji UE w Republice Czadu i Republice Środkowoafrykańskiej (siły operacyjne złożone przede wszystkim z żołnierzy Żandarmerii Wojskowej i 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej).
Zadania: patrolowanie terenu, ochronę konwojów z pomocą humanitarną i ważnych obiektów stałych, zapewnienie bezpieczeństwa personelowi ONZ oraz organizacjom pozarządowym, udzielanie pomocy lokalnej ludności oraz przesiedleńcom, a w szczególnych wypadkach interwencje i reagowanie na przypadki łamania praw człowieka.
Okres funkcjonowania 15 III 2008- 15 III 2009. Od następnego dnia jako misja ONZ, już nie UE. Liczebność 400 żołnierzy, po przejęciu misji przez ONZ 330
Wyszukiwarka