GLIKOZYDY NASERCOWE
digitoksyna, gitalina, gitoksyna w naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea), i w naparstnicy wełnistej (Digitalis lanata),
adonidyna w miłku wiosennym (Adonis vernalis),
konwallamaryna w konwalii majowej (Convallaria maialis),
scillotoksyna w cebuli morskiej (Urginea maritima),
folineryna w liściach oleandra (Nerium oleander),
g-strofantyna w nasieniu Strophanthus gratus,
k-strofantyna w nasieniu Strophanthus kombe.
ZBUDOWANE z:
aglikonu o budowie steroidowej, zawierającego w pozycji 17. nienasycony pierścień laktamowy oraz reszty cukrowej zawierającej od 1 do 4 cząsteczek monosacharydów
GLIKOZAMINOGLIKANY
1. struktura
polisacharydy z powtarzających się jednostek disacharydowych
aminocukier + kwas uronowy
glukozoamina kw. glukuronowy
galaktozoamina kw. iduronowy
wchodzą w skład proteoglikanów
składnik substancji pozakomórkowej tkanki łącznej
struktura polianionu (wiązanie wody)
asocjacja z innymi składnikami tkanki łącznej
selektywna przepuszczalność błon granicznych
powinowactwo do kationów
udział w interakcjach komórka-komórka
zawierają grupę siarczanową
(z wyjątkiem kw. hialuronowego)
1. kwas hialuronowy
2. siarczan chondroityny
3. siarczan dermatanu
4. siarczan keratanu
5. siarczan heparanu
6. heparyna
1.Kwas hialuronowy
duża lepkość
duża objętość hydrodynamiczna
nie tworzy proteoglikanów
nierozgałęziony
udział w morfogenezie
warunkuje sprężystość i wytrzymałość tkanek
udział w migracji komórek nowotworowych
WYSTĘPOWANIE
tk. embrionalne
m. sercowy
torebki stawowe
ciało szkliste oka
STRUKTURA
-4-d-glukuronowy-1-3-n-acetyloglukozamina-1-
2.Siarczan chondroityny I i II
udział w procesach uwapnienia kości
rozwój i różnicowanie mięśni poprzecznieprążkowanych
transport związków niskocząsteczkowych
WYSTĘPOWANIE
chrząstki
zastawki serca
krążki międzykręgowe
mózg
zawartość rośnie wraz z wiekiem
STRUKTURA
-4-d-glukuronowy-1- 3-n-acetylogalaktozoamina-1-
3.Siarczan dermatanu
hamowanie uwapnienia tkanek
udział w fibrylogenezie
warunkuje przezroczystość rogówki
wiązanie lipoprotein lDL w ścianie naczyniowej
WYSTĘPOWANIE
skóra
ścięgna
naczynia tętnicze
zawartość rośnie z wiekiem
rogówka
miocyty gładkie
STRUKTURA
-4-l-iduronowy-1-3-n-acetylogalaktozamina-1-
4.Siarczan heparanu:
wysokie powinowactwo do błon komórkowych
udział w adhezji i migracji komórek
samoagregacja
interakcja z fibronektyną, lamininą, kolagenami I,III,V
udział w transporcie substancji do/z komórki
udział w filtracji kłębuszkowej
WYSTĘPOWANIE
hepatocyty
fibroblasty
neurony
komórki nowotworowe
błona podstawna kłębków nerkowych
ściana tętnicy
STRUKTURA
-4-d-glukuronowy-1- 4-n-acetylowana- glukozamina-1-
5.Heparyna
90% kwas iduronowy
10% kwas glukuronowy
tworzy proteoglikan 5000-15000
WYSTĘPOWANIE
komórki tuczne
bazofile
hepatocyty
płuca
skóra
FUNKCJA
WPŁYW NA ENZYMY : HAMOWANIE ATPazy, CA, ADH, elastaza, FA, FK, katalaza; AKTYWUJE kolagenazę, polimerazę DNA
WPŁYW NA HEMOSTAZĘ
AKTYWACJA INHIBITORÓW PROTEAZ SERYNOWYCH - ATIII
UWALNIANIE I AKTYWACJA t-PA
HAMOWANIE CZYNNIKA VIIa, IXa, Xa
HAMOWANIE RETRAKCJI SKRZEPU
UKŁAD IMMUNOLOGICZNY - AKTYWACJA MAKROFAGÓW, NK, WZROST EO I LIMFOCYTÓW
WPŁYW NA UKŁAD DOPEŁNIACZA - C4B9MAC პ NISZCZY MIKROBY
HAMUJE TWORZENIE KOMPLEKSÓW IMMUNOLOGICZNYCH.
DZIAŁA PRZECIWZAPALNIE I IMMUNOSUPRESYJNIE.
BLOKOWANIE INWAZYJNOŚCI NIEKTÓRYCH WIRUSÓW (HEPATITIS, AIDS)
METABOLIZM LIPOPROTEIN
UWALNIANIE LPL I HTGL (EKTOENZYMY) Z POŁĄCZEŃ Z SIARCZANEM HEPARANU
UWALNIANIE LDL Z POŁĄCZEŃ Z RECEPTOREM
HAMOWANIE WYCHWYTU ZMODYFIKOWANYCH LDL PRZEZ MAKROFAGI.
UKŁAD DOKREWNY - hamuje syntezę aldosteronu, GH, uwalnianie T4 i insuliny; obniża aktywność Acth, kortyzolu, ADH
METABOLIZM KSENOBIOTYKÓW - unieczynnia leki - naparstnica, streptomycyna, bradykinina, histamina, toksyny bakteryjne.