WSKAZNIKI, Analiza ekonomiczna


    • WSKAŹNIK

    • FORMUŁA

OPIS

OCENA WYKORZYSTANIA MAJĄTKU TRWAŁEGO I MAJĄTKU OBROTOWEGO PRZEDSIĘBIORSTWA

produktywność

(obrotowość)

majątku ogółem

przychody ze sprzedaży

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa ogółem

  • informuje on o zdolności majątku do generowania przychodów

  • pożądane jest, by ten wskaźnik był możliwie wysoki, gdyż oznacza to, że jedna jednostka majątku generuje kilka czy kilkadziesiąt jednostek przychodów

  • jego wysokość uzależniona jest od branży - te przedsiębiorstwa, które wymagają dużego zaangażowania zasobów, zwłaszcza majątku trwałego, mają z reguły niższe wskaźniki

  • przychody bierzemy z rachunku zysków i strat

produktywność majątku trwałego

przychody ze sprzedaży

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa trwałe

  • wyraża efekt produkcyjny uzyskiwany z jednostki zasobu majątku trwałego

  • wzrost współczynnika produktywności jest zjawiskiem pożądanym, bo oznacza poprawę wykorzystania majątku trwałego, przyspieszenie szybkości krążenia i zmniejszenie jego zaangażowania dla uzyskania jednostki efektu

produktywność rzeczowego majątku trwałego

przychody ze sprzedaży

0x08 graphic
0x01 graphic

rzeczowe aktywa trwałe

  • informuje on o tym, ile jedna jednostka rzeczowych aktywów trwałych generuje jednostek przychodów

  • rzeczowe aktywa trwałe bierzemy z tabelki rzeczowe aktywa trwale

produktywność majątku obrotowego

przychody ze sprzedaży

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa obrotowe

  • informuje on o wykorzystaniu majątku obrotowego

  • ANALIZA ROTACJI AKTYWÓW OBROTOWYCH

obrotowość należności

(w liczbie obrotów)

przychody ze sprzedaży + VAT

0x08 graphic
0x01 graphic

przeciętne należności

  • określa on ile razy w ciągu roku przedsiębiorstwo odtwarza stan swoich należności

  • według standardów zachodnich wskaźnik ten powinien mieścić się w przedziale 7-1015

  • jeśli wskaźnik ten jest o wiele wyższy niż średni w branży, oznacza to, że w stosunku do ogólnie przyjętych w branży warunków kredytowania przedsiębiorstwo zbyt krótko kredytuje swoich odbiorców, co może prowadzić do utraty znacznej ich części

  • zbyt długie kredytowanie odbiorców prowadzi natomiast do nadmiernego zamrażania środków i powstania kosztów utraconych możliwości

  • wydłużenie okresu kredytowania odbiorców może być wynikiem świadomych działań, mających na celu zwiększenie rozmiarów sprzedaży

  • może też być wyrazem zbyt łagodnej polityki kredytowania odbiorców i małej skuteczności służb zajmujących się windykowaniem należności w firmie

obrotowość należności

(w liczbie dni)

przeciętne należności  360dni

0x08 graphic
0x01 graphic

przychody ze sprzedaży + VAT

  • informuje on o liczbie dni kredytowania odbiorców, czyli o okresie spłaty należności

  • jeżeli wskaźnik ten wzrasta, to czas oczekiwania na spłatę należności się wydłuża - jest to dla przedsiębiorstwa sytuacja niekorzystna

  • jeżeli wskaźnik ten się zmniejsza, to znaczy ze odbiorcy szybciej regulują swoje płatności, a przedsiębiorstwo prędzej odzyskuje swoje pieniądze za sprzedane towary i usługi, co jest korzystne

obrotowość zapasów

(w liczbie obrotów)

przychody ze sprzedaży

0x08 graphic
0x01 graphic

przeciętne zapasy

  • informuje on o tym, ile razy w ciągu rozpatrywanego okresu przedsiębiorstwo dokonuje wymiany zapasów

  • jeżeli jest on wysoki to przedsiębiorstwo często odnawia zapasy

obrotowość zapasów

(w liczbie dni)

przeciętne zapasy  360dni

0x08 graphic
0x01 graphic

przychody ze sprzedaży

  • określa on liczbę dni zalegania zapasów w przedsiębiorstwie

  • jest on krótki, gdy wskaźnik obrotowości jest wysokim czyli gdy przedsiębiorstwo często odnawia zapasy

  • kiedy rotacja zapasów w ciągu roku jest niewielka, to cykl zapasów w dniach jest długi

      • OCENA POSTĘPU TECHNICZNEGO NA ODCINKU WYPOSAŻENIA W ŚRODKI TRWAŁE

wyposażenie zatrudnionego w majątek

aktywa

0x08 graphic
0x01 graphic

zatrudnienie ogółem

wyposażenie zatrudnionego w majątek trwały

aktywa trwałe

0x08 graphic
0x01 graphic

zatrudnienie ogółem

techniczne uzbrojenie pracy

TUP

rzeczowe aktywa trwałe

0x08 graphic
0x01 graphic

zatrudnienie robotników

  • jest to wskaźnik obrazujący substytucję pracy żywej pracą uprzedmiotowioną

  • mierzy nasycenie przedsiębiorstwa majątkiem trwałym

techniczne uzbrojenie pracy (w relacji do wartości maszyn i urządzeń)

maszyny i urządzenia

0x08 graphic
0x01 graphic

zatrudnienie robotników bezpośrednio produkcyjnych

      • ANALIZA WYKORZYSTANIA MASZYN I URZĄDZEŃ

ekstensywne wykorzystanie

m i u

czas faktyczny pracy m i u

0x08 graphic
0x01 graphic

czas potencjalny pracy m i u

  • wiąże się z długością czasu zaangażowania obiektów w procesie wytwórczym

intensywne wykorzystanie

m i u

wydajność faktyczna m i u

0x08 graphic
0x01 graphic

wydajność potencjalna m i u

  • dotyczy wykorzystania parametrów technicznych maszyn i urządzeń

  • wydajność to dana produkcja w jednostce czasu pracy maszyn

  • porównanie faktycznej wydajności z wydajnością teoretycznie możliwą do osiągnięcia

integralne wykorzystanie

m i u

wskaźnik ekstensywnego wykorzystania  wskaźnik intensywnego wykorzystania

  • określa on jednocześnie wykorzystanie mocy maszyn i urządzeń oraz wykorzystanie czasu pracy

wykorzystanie zdolności produkcyjnej

m i u

wielkość wykonanej produkcji

0x08 graphic
0x01 graphic

zdolność produkcyjna

  • informuje nas o wielkości dostępnej zdolności produkcyjnej, która jest rzeczywiście wykorzystywana

      • FORMUŁA DO BADANIA PRZYCZYNOWO-SKUTKOWEGO PRODUKTYWNOŚCI AKTYWÓW TRWAŁYCH

Pmt = Pśt (ŚT/MT)

Pmt - produktywność majątku trwałego

Pśt - produktywność środków trwałych

ŚT - środki trwałe

MT - majątek trwały

      • OCENA POLITYKI INWESTYCYJNEJ I POLITYKI Z ZAKRESU ODPISÓW AMORTYZACYJNYCH

zużycie rzeczowego majątku trwałego

wartość umorzenia środków trwałych

0x08 graphic
0x01 graphic

wartość brutto środków trwałych

(wartość początkowa środków trw.)

informacje bierzemy z tabelki „zmiany środków trwałych”

wysoka wartość wskaźnika informuje o:

  • zaawansowanej strukturze wiekowej środków trwałych przedsiębiorstwa

  • konieczności ponoszenia większych wydatków na konserwacje i remonty

  • trudnościach w należytej realizacji zadań produkcyjnych

  • potrzebie gromadzenia środków na inwestycje w celu odtworzenia środków trwałych

pokrycie nakładów inwestycyjnych z odpisów amortyzacyjnych

amortyzacja środków trwałych

0x08 graphic
0x01 graphic

inwestycje w środki trwałe

  • jeżeli wartość tego wskaźnika jest poniżej 1, to oznacza, że przedsiębiorstwo finansuje procesy odtworzeniowe środków trwałych z innych źródeł niż odpisy

  • niska wartość tego wskaźnika świadczy o wysokiej randze innych źródeł finansowania inwestycji - sytuacja taka występuje zwłaszcza wtedy, kiedy przedsiębiorstwo intensywnie powiększa zasoby środków trwałych

odnowienie majątku trwałego

środki trwałe uzyskane z działalności inwestycyjnej

0x08 graphic
0x01 graphic

wartość brutto środków trwałych

  • informuje on o aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstwa

  • wysoki i rosnący wskaźnik odnowy świadczy o odmładzaniu i unowocześnianiu środków trwałych

      • OKREŚLANIE ZADŁUŻENIA I NIEZALEŻNOŚCI FINANSOWEJ

zadłużenie majątku (ogólne zadłużenie)

zobowiązania ogółem

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa (pasywa) ogółem

  • określa udział zobowiązań w finansowaniu całkowitego majątku przedsiębiorstwa

  • kiedy wartość jego rośnie, to tym samym zwiększa się udział kapitałów obcych, a zmniejsza się udział kapitałów własnych; następuje wzrost uzależnienia przedsiębiorstwa od kapitałów obcych

  • powinien być on w granicach od 0,57 do 0,67

  • wysoki wskaźnik może być dla przedsiębiorstwa dużym ryzykiem finansowym, związanym z koniecznością spłaty kredytów wraz z odsetkami na wypadek pogorszenia się sytuacji finansowej w przyszłości

  • wysoki wskaźnik może też być szansą do osiągania korzyści z dźwigni finansowej, ale tylko wtedy gdy przeciętne oprocentowanie kredytów jest niższe od stopy rentowności całego majątku

  • niski poziom wskaźnika i jego spadek oznaczają zmniejszenie stopnia zadłużenia przedsiębiorstwa, czyli wzrost jego samodzielności finansowej

  • właściciele kapitału obcego wolą niski wskaźnik, ponieważ daje on im poczucie większego bezpieczeństwa i szanse na odzyskanie kapitałów w wypadku likwidacji

zadłużenie kapitałów własnych

zobowiązania ogółem

0x08 graphic
0x01 graphic

kapitał własny

  • wzrost jego oznacza większe zaangażowanie obcych źródeł finansowania w stosunku do źródeł własnych, a więc zwiększenie stopnia zadłużenia przedsiębiorstwa

podstawowy wskaźnik struktury pasywów

kapitał własny

0x08 graphic
0x01 graphic

kapitał obcy

  • jest miarą skali samofinansowania

  • wysoki poziom kapitałów własnych jest gwarancją stabilnych podstaw finansowych przedsiębiorstwa i dużej jego niezależności od obcych źródeł finansowania

  • jednak wysoki poziom bezpieczeństwa finansowego nie musi być zawsze korzystny z punktu widzenia rentowności

      • OKREŚLANIE ZADŁUŻENIA KRÓTKO I DŁUGOTERMINOWEGO

zadłużenie krótkoterminowe

zobowiązania krótkoterminowe

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa (pasywa) ogółem

  • informuje o tym, jaka część majątku przedsiębiorstwa jest finansowana zobowiązaniami długoterminowymi

  • kapitały krótkoterminowe są najbardziej ryzykowne, więc wskaźnik ten powinien być jak najniższy

zadłużenie długoterminowe

zobowiązania długoterminowe

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa (pasywa) ogółem

  • informuje o tym, jaka część majątku przedsiębiorstwa jest finansowana zobowiązaniami długoterminowymi

  • korzystna sytuacja pod względem zadłużenia występuje wtedy, gdy wskaźnik ten jest wysoki i niewiele ustępuje wskaźnikowi ogólnego zadłużenia - jest on wówczas oznaką decydującego udziału zobowiązań długoterminowych w ogólnym zadłużeniu, co jest mniej kosztowne i mniej ryzykowne

      • BADANIE WIARYGODNOŚCI KREDYTOWEJ I WYPŁACALNOŚCI FIRMY

zdolność (pewność) kredytowa

nadwyżka finansowa

0x08 graphic
0x01 graphic

zadłużenie efektywne

  • nadwyżka finansowa = zysk netto + amortyzacja

  • zadłużenie efektywne = kapitały obce - inwestycje krótkoterminowe

  • mówi nam, ile zadłużenia możemy pokryć nadwyżką finansową

zdolność kredytowa

(w latach)

zadłużenie efektywne

0x08 graphic
0x01 graphic

nadwyżka finansowa

  • ile lat potrzeba, by spłacić zadłużenie z nadwyżki finansowej z tego roku

wiarygodność kredytowa

nadwyżka finansowa (zysk netto)

0x08 graphic
0x01 graphic

raty kredytowe

  • raty kredytowe = raty kapitałowe + odsetki w danym roku

  • informuje o tym, ile % obciążeń kapitałowo-odsetkowych możemy zapłacić

  • wskaźnik ten nie powinien być niższy od 1

  • gdy wartość jego jest wyższa od 1 to dobrze to świadczy o zdolności przedsiębiorstwa do obsługi długu

  • jeżeli wskaźnik ten rośnie to znaczy to, że przedsiębiorstwo efektywnie zainwestowało kredyt

  • niski poziom i malejąca tendencja może być sygnałem utraty zdolności przedsiębiorstwa do terminowej spłaty kredytu

wiarygodność kredytowa

(w latach)

raty kredytowe

0x08 graphic
0x01 graphic

nadwyżka finansowa

  • ile lat potrzeba, by spłacić raty kredytowe z nadwyżki finansowej z tego roku

uproszczony wskaźnik wiarygodności kredytowej

nadwyżka finansowa

0x08 graphic
0x01 graphic

odsetki do zapłacenia w danym roku

  • informuje o tym, ile odsetek możemy pokryć z nadwyżki finansowej

  • im poziom jego jest wyższy, tym korzystniej należy ocenić wypłacalność

  • niski poziom zwiększa prawdopodobieństwo niewypłacalności i upadku przedsiębiorstwa

uproszczony wskaźnik wiarygodności kredytowej

(w latach)

odsetki do zapłacenia w danym roku

0x08 graphic
0x01 graphic

nadwyżka finansowa

  • ile lat potrzeba, by spłacić odsetki z tego roku z tegorocznej nadwyżki finansowej

      • OCENA SAMOFINANSOWANIA PRZEDSIĘBIORSTWA

struktury kapitału własnego

kapitały pozyskane z działalności

0x08 graphic
0x01 graphic

kapitał zakładowy

  • kapitały pozyskane z działalności = kapitał własny - kapitał zakładowy

  • jaki jest stosunek kapitałów wypracowanych do tych, jakie wnieśli właściciele

akumulacji zysku

kapitały pozyskane z działalności

0x08 graphic
0x01 graphic

kapitał własny

  • mówi nam, ile % kapitału pochodzi z wypracowanych zysków a ile to kapitał akcyjny(1-%)

  • tendencje obu wskaźników muszą być takie same, bo gdy się różnią to są nieścisłości

      • OCENA EFEKTYWNOŚCI WYKORZYSTANIA KAPITAŁÓW HANDLOWYCH FIRMY

finansowanie handlowe

przeciętne zadłużenie handlowe

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa (pasywa) ogółem

  • przeciętne zadłużenie handlowe = (zobowiązania wobec dostawców na koniec okresu - początek okresu)/2

obrotowość zobowiązań handlowych

(obrotów)

zużycie surowców usług obcych oraz koszt sprzedanych materiałów

0x08 graphic
0x01 graphic

przeciętne zadłużenie handlowe

  • im wyższy tym niższa skala wykorzystania kapitałów handlowych do finansowania działalności firmy i tym lepsze postrzeganie firmy w oczach wierzycieli

cykl zobowiązań handlowych

(dni)

przeciętne zadłużenie handlowe

 360 dni

0x08 graphic
0x01 graphic

zużycie surowców usług obcych oraz koszt sprzedanych materiałów

  • informuje, po ilu dniach średnio firma spłaca swoje zobowiązania

OCENA SPOSOBU SFINANSOWANIA AKTYWÓW TRWAŁYCH (BADANIE ZACHOWANIA ZŁOTEJ REGUŁY FINANSOWEJ)

wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym

kapitał własny

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa trwałe

  • gdy jest równy 1 to znaczy, że zachowana jest złota reguła finansowa - mocne są podstawy przedsiębiorstwa i jest to symptomem niezależności finansowej

  • wskaźnik ten powinien mieścić się w przedziale (0,5;1), co ogranicza ryzyko utraty płynności - sprzyja to finansowaniu przez przedsiębiorstwo także obrotowych składników majątku, co dodatkowo stabilizuje płynność krótkoterminową

  • w przypadku strategii zachowawczej poziom wskaźnika jest zbliżony do 1, natomiast dla strategii agresywnej przyjmuje wartości zbliżone do 0,5

  • gdy jest mniejszy od 1

wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym

kapitał stały

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa trwałe

  • kapitał stały = zobowiązania (kapitały obce) długoterminowe + kapitał własny

  • powinien mieć on wartość większą od 1, gdyż wtedy nadwyżka kapitału stałego ponad aktywa trwałe może być przeznaczona na finansowanie majątku obrotowego

  • gdy ma wartość mniejszą od 1 to kapitał stały nie pokrywa aktywów trwałych - pokrywa je kapitał krótkoterminowy i wpływa to negatywnie na płynność finansową, bo gdy trzeba było nagle spłacić zobowiązania krótkoterminowy, to byłby to ogromny problem, bo trzeba byłoby upłynnić majątek trwały

  • gdy ma wartość < 1 to jest to tanie, ale ryzykowne

      • ANALIZA PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ W UJĘCIU STATYCZNYM

wskaźnik natychmiastowej płynności

(I stopnia, I rodzaju)

inwestycje krótkoterminowe

0x08 graphic
0x01 graphic

zobowiązania bieżące i krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe bierne

  • informuje o tym, ile % zobowiązań bieżących możemy zapłacić natychmiast

  • każda branża ma swoje przedziały optymalne, przyjmuje się, że wskaźnik ten powinien być w przedziale od 0,1 do 0,3

  • zbliżanie się do tego przedziału jest pozytywne, a oddalanie się od niego jest negatywne

wskaźnik płynności szybkiej

(II stopnia, II rodzaju)

inwestycje krótkoterminowe

+ należności

0x08 graphic
0x01 graphic

zobowiązania bieżące i krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe bierne

  • informuje o stopniu pokrycia zobowiązań bieżących aktywami o dużej płynności

  • jego wartość powinna kształtować się na poziomie od 0,8 do 1,2 - taka wielkość umożliwia szybką spłatę zobowiązań bieżących

  • gdy wartość jest poniżej 0,8 to przedsiębiorstwo może mieć trudności z terminowym regulowaniem wszystkich zobowiązań bieżących

wskaźnik płynności bieżącej

(III stopnia, III rodzaju)

inwestycje krótkoterminowe

+ należności + rozliczenia międzyokresowe + zapasy

=aktywa obrotowe

0x08 graphic
0x01 graphic

zobowiązania bieżące i krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe bierne

  • informuje, ile razy aktywa obrotowe pokrywają zobowiązania bieżące

  • dobra sytuacja płynności finansowej występuje, gdy aktywa obrotowe są od 1,4 do 2 razy większe od zobowiązań bieżących - jest to sytuacja bezpieczna

  • wzrost, przy założeniu prawidłowej jego wysokości, oznacza poprawę płynności finansowej oraz zmniejszenie ryzyka związanego z obsługą zadłużenia

  • spadek może być symptomem trudności płatniczych przedsiębiorstwa

  • gdy wskaźnik jest nadmiernie wysoki, np.=3 to wynikać to może z nie zainwestowanych środków pieniężnych, z nadmiernych zapasów materiałów i wyrobów gotowych lub z trudno ściągalnych należności

  • nadmiernie wysoka wartość wskaźnika jest uzasadniona, gdy środki pieniężne są ulokowane w rentownych papierach wartościowych

  • jeżeli wskaźniki szybkiej i bieżącej płynności mieszczą się w wyznaczonych przedziałach, a różnica między nimi nie jest zbyt duża to należy ocenić to pozytywnie

        • OBLICZANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA KAPITAŁ PRACUJĄCY

zapotrzebowanie na kapitał pracujący

= stan środków obrotowych działalności bieżącej (zapasy + należności krótkoterminowe + rozliczenia międzyokresowe

- źródła finansowania działalności bieżącej (zobowiązania bieżące ) (nieoprocentowane?)

stopień zaspokojenia potrzeb na kapitał pracujący

= rzeczywisty kapitał pracujący wg danych z bilansu (majątek obrotowy - zobowiązania krótkoterminowe podstawowe)

- zapotrzebowanie na kapitał pracujący

saldo inwestycji krótkoterminowych

stan inwestycji krótkoterminowych

- zobowiązania oprocentowane

= ujemny stan inwestycji krótkoterminowych - płynność netto negatywna lub dodatni - płynność netto pozytywna

  • płynność netto negatywna - zapotrzebowanie na kapitał pracujący było większe, niż wyniosła jego wielkość rzeczywista, co wpłynęło ujemnie na stan inwestycji krótkoterminowych

  • płynność netto pozytywna - zapotrzebowanie na kapitał pracujący było mniejsze, niż wyniosła jego wielkość rzeczywista, co wpłynęło dodatnio na stan inwestycji krótkoterminowych

wyznaczenie kapitału pracującego

= majątek obrotowy (zapasy + należności + rozliczenia międzyokresowe + inwestycje krótkoterminowe)

- zobowiązania krótkoterminowe

      • OCENA POZIOMU I ZMIAN WIELKOŚCI KAPITAŁU PRACUJĄCEGO

niedobór kapitału pracującego

zapotrzebowanie na KP - KP

wskaźnik pokrycia zapotrzebowania na kapitał pracujący

kapitał pracujący

0x08 graphic
0x01 graphic

zapotrzebowanie na kapitał pracujący

  • jeżeli kapitał jest większy od zapotrzebowania to jest nadmiar i jest to sytuacja niekorzystna - wtedy wskaźnik >1

  • gdy jest niedobór to wskaźnik <1 - kapitał pracujący jest mniejszy niż zapotrzebowanie na ten kapitał tez ocena negatywna, bo zbyt mała ilość finansowania

relacja kapitału pracującego do aktywów obrotowych

kapitał pracujący

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa obrotowe

relacja kapitału pracującego do aktywów ogółem

kapitał pracujący

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa ogółem

  • płynność finansowa przedsiębiorstwa nie budzi zastrzeżeń, gdy udział kapitału pracującego w aktywach jest zbliżony do udziału zobowiązań bieżących w kapitale całkowitym

  • zbyt wysoka jego wartość świadczy o nieefektywnej działalności przedsiębiorstwa (zmniejsza możliwość zysku)

  • zbyt niska wartość utrudnia spłatę zobowiązań

wskaźnik natężenia kapitału pracującego

kapitał pracujący

0x08 graphic
0x01 graphic

przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów

  • kapitał pracujący liczymy z danych bilansu analitycznego

  • przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów odczytujemy z rachunku zysków i strat

  • wzrost informuje o wzroście kapitału stałego w finansowaniu działalności operacyjnej oraz o tym, że może to zapewnić większą stabilność finansową

  • spadek informuje o spadku kapitału stałego w finansowaniu działalności operacyjnej oraz o tym, że może to wpłynąć na mniejszą stabilność finansową

      • ANALIZA CYKLU KONWERSJI GOTÓWKI

cykl obrotu zapasów w dniach

przeciętny stan zapasów

 liczba dni w okresie

0x08 graphic
0x01 graphic

przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów

  • wskaźnik ten obrazuje skalę zamrożenia kapitałów w finansowaniu zapasów

  • poziom tego wskaźnika informuje jak długo przeciętnie zapasy oczekują na sprzedaż (co ile dni przedsiębiorstwo odnawia swoje zapasy dla zrealizowania określonej sprzedaży)

  • wysoki wskaźnik - wolny obrót zapasów

  • niski wskaźnik - szybki obrót zapasów - przedsiębiorstwo działa sprawniej; w przypadku zapasów wyrobów gotowych świadczy o występowaniu znacznego popytu na te towary, o łatwości ich sprzedaży i o krótkim okresie ich magazynowania

cykl rotacji należności

przeciętny stan należności krótkoterminowych

 liczba dni w okresie

0x08 graphic
0x01 graphic

przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów + VAT należny

  • wskaźnik ten informuje, jak długo przeciętnie firma oczekuje na wpływ środków pieniężnych za sprzedane produkty

  • zbyt długi cykl należności w dniach świadczy o nieskutecznej polityce ściągania należności

  • krótki okres ściągania należności bywa rezultatem wyjątkowo surowej polityki finansowej przedsiębiorstwa, która może prowadzić do hamowania sprzedaży

  • dłuższy okres ściągania należności niż w branży może stać się przyczyną nadmiernego obciążenia kapitału obrotowego należnościami i zwiększyć prawdopodobieństwo powstania należności nieściągalnych

cykl operacyjny

cykl obrotu zapasów w dniach

+ cykl rotacji należności w dniach

  • cykl ten to okres jaki upływa pomiędzy wydatkowaniem środków na zakup zapasów a ich odzyskaniem z tytułu spłaty należności

  • wydłużenie cyklu może oznaczać pogorszenie płynności finansowej

cykl rotacji zobowiązań krótkoterminowych

przeciętny stan zobowiązań krótkoterminowych  liczba dni w okresie

0x08 graphic
0x01 graphic

wartość zakupionych materiałów, towarów i usług + VAT naliczony

  • przeciętny stan zobowiązań krótkoterminowych odczytujemy z bilansu analitycznego

  • stan zobowiązań krótkoterminowych nieoprocentowanych (rezerwy i zobowiązania krótkoterminowe - zobowiązania oprocentowane)

  • wartość zakupionych materiałów, towarów, robót i usług odczytujemy z informacji dodatkowej

  • VAT naliczony odczytujemy z informacji dodatkowych

  • gdy cykl ulega wydłużeniu to poprawia to sytuację finansową

  • gdy cykl ulega skróceniu to pogarsza to sytuację finansową przedsiębiorstwa

cykl konwersji gotówki

cykl operacyjny - cykl rotacji zobowiązań krótkoterminowych w dniach

  • jeśli wzrostowi długości cyklu operacyjnego nie towarzyszy adekwatne wydłużenie się cyklu spłaty zobowiązań to firmie zagraża utrata płynności finansowej

  • cykl konwersji gotówkowej jest optymalny, gdy nie wykazuje zmian w czasie i jest możliwie najkrótszy

      • RENTOWNOŚĆ OBROTU

wskaźnik rentowności sprzedaży - ROS

zysk netto

0x08 graphic
0x01 graphic

przychody ogółem

  • mówi, ile zł zysku będziemy mieli ze 100 zł przychodów - ile procent zysku osiągniemy z uzyskanego przychodu

  • im większy tym lepiej - przedsiębiorstwo może uzyskiwać mniejsze rozmiary sprzedaży do osiągnięcia określonej kwoty zysku

  • wartość tego wskaźnika świadczy o opłacalności sprzedaży

wskaźnik rentowności netto

zysk netto

0x08 graphic
0x01 graphic

koszty ogółem

  • mówi o tym, jak dochodowe jest ponoszenie kosztów (które w większym stopniu zależą od przedsiębiorstwa niż przychody)

  • im jest on wyższy tym lepiej

  • ile każde 100 zł kosztów pozwala wygenerować zysku netto

wynikowy poziom kosztów

koszty ogółem

0x08 graphic
0x01 graphic

przychody ogółem

  • mówi, jaki procent przychodów należy przeznaczyć na ponoszenie kosztów

  • np. gdy równy jest 0,993 tzn., że 99,3% przychodów musi być przeznaczone na pokrycie kosztów, a więc zysk brutto stanowi 0,7% przychodów

RENTOWNOŚĆ AKTYWÓW (KAPITAŁÓW)

wskaźnik prosty rentowności aktywów (kapitałów) - ROA = wskaźnik rentowności majątku

zysk netto

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa (kapitały) ogółem

  • informuje on o wielkości zysku netto przypadającego na jednostkę zaangażowanego w przedsiębiorstwie majątku

  • informuje, jak efektywnie przedsiębiorstwo zarządza swoim majątkiem

  • jeżeli on wzrasta to jest to objaw poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, gdy maleje, to sytuacja się pogarsza

wskaźnik pełny rentowności aktywów (kapitałów) - ROA pełny

zysk netto + odsetki(1-d)

0x08 graphic
0x01 graphic

aktywa (kapitały ogółem)

  • (1-d) - tarcza podatkowa

  • zysk netto jest wynagrodzeniem kapitału własnego

  • odsetki są wynagrodzeniem kapitału własnego

  • gdy w firmie mamy tylko kapitał własny to ROA=ROA pełny

wskaźnik rentowności kapitałów własnych - ROE

zysk netto

0x08 graphic
0x01 graphic

kapitał własny

  • określa on zdolność przedsiębiorstwa do wypracowywania zysku z każdej złotówki zaangażowanego kapitału własnego

  • dzięki niemu właściciele oceniają przedsiębiorstwo; jest to stopa zwrotu z kapitału własnego; nim porównuje się biznesy; jest to najważniejszy wskaźnik dla właścicieli

  • mówi, ile czystego dochodu zarabiają właściciele z każdych 100 zł zainwestowanych

      • FORMUŁY ROA DO BADANIA CZYNNIKOWEGO RENTOWNOŚCI AKTYWÓW

ROA = Mt/M Ps/Mt x Zn/Ps

Mt - aktywa trwałe

M - aktywa całkowite

Ps - przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów

Psp - przychody ze sprzedaży produktów

Zn - zysk netto

ROA = Psp/Ps Ps/Mt Mt/M x Zn/Psp

      • ANALIZA PUNKTU OBOJĘTNOŚCI

punkt obojętności

zapłacone odsetki

 kapitały całkowite

0x08 graphic
0x01 graphic

kapitały obce

  • to taki poziom zysku operacyjnego dla którego nie ma znaczenia, czy firma korzysta czy nie z kapitału obcego

  • każdy wyższy zysk operacyjny wskazuje na dodatnie efekty dźwigni finansowej, czyli na zasadność wykorzystania kapitałów obcych

  • każdy niższy poziom zysku operacyjnego wskazuje na brak zasadności wykorzystania kapitałów obcych

      • OCENA RYNKOWEJ WARTOŚCI FIRMY

zysk na akcję - EPS

zysk netto

0x08 graphic
0x01 graphic

liczba wyemitowanych akcji

  • pokazuje, jakie korzyści dostanie akcjonariusz, gdy posiada daną liczbę akcji

  • nie jest miarodajny

  • niska i malejąca wielkość wskaźnika może prowadzić do wyzbywania się akcji danego przedsiębiorstwa, natomiast wysoki wskaźnik zachęca do trzymania akcji takiego przedsiębiorstwa, ponieważ może on prowadzić do wzrostu ceny rynkowej akcji

stopa zyskowności akcji

zysk na akcję

0x08 graphic
0x01 graphic

cena rynkowa akcji

  • wskaźnik dobry do porównywania konkurencyjności akcji

  • im jest wyższy tym lepszy

stopa dywidendy

dywidenda na akcję

0x08 graphic
0x01 graphic

cena rynkowa akcji

  • charakteryzuje on udział dywidendy w cenie rynkowej akcji

  • jakich korzyści z tytułu zysku mogą spodziewać się akcjonariusze

  • wysoki poziom tego wskaźnika obrazuje skalę korzyści osiąganych przez akcjonariuszy

  • niski jego poziom może wskazywać na duże zyski zatrzymane, które mogą być przeznaczone na zwiększenie kapitałów własnych i rozwój przedsiębiorstwa

  • jest to bardzo dobry wskaźnik

relacja ceny rynkowej akcji do zysku netto na każdą akcję

cena rynkowa akcji

0x08 graphic
0x01 graphic

zysk na akcję

  • informuje on, ile razy cena rynkowa akcji jest większa od zysku przypadającego na akcję

Analiza pionowa to badanie 100% aktywów i pasywów.

Analiza pozioma bilansu to porównanie poszczególnych składników aktywów i pasywów

Majątkiem jest wszystko to, co ma określoną wartość, jest niezbędne do działalności przedsiębiorstwa i osiągania korzyści.

Podstawowym kryterium podziału poszczególnych składników majątku w ujęciu rzeczowym (aktywa) jest kryterium płynności(→ majątek trwały i obrotowy), tzn. łatwości z jaką mogą być one zamienione na gotówkę.

Kryterium podziału majątku przedsiębiorstwa w ujęciu finansowym (pasywa) jest kryterium własności (→majątek własny i obcy).

Bezpośrednio do osiągania zysku przyczynia się majątek obrotowy, dlatego majątku trwałego powinno być w przedsiębiorstwie tyle ile jst niezbędne do prowadzenia działalności.

Negatywne konsekwencje utrzymywania nadmiernie wysokich zapasów:

Negatywne konsekwencje utrzymywania niskiego poziomu zapasów:

Głównym celem analizy zapasów jest rozpatrzenie ich wielkości, ustalenie tendencji zmian, ocena struktury i wykorzystania zapasów.

Powstanie należności zwiększa płynność majątkową, ponieważ przybliża przedsiębiorstwo do otrzymania gotówki. Należności mają istotny wpływ na sytuację finansową przedsiębiorstwa. Mogą oddziaływać pozytywnie, gdy odbiorcy w ustalonych terminach i wysokościach regulują swoje płatności lub niekorzystnie, kiedy termin płatności się wydłuża, lub powstaje wątpliwość co do odzyskania należności.

Wielkość należności wpływa na:

Pasywa są odzwierciedleniem finansowym posiadanych kapitałów. Pasywa odzwierciedlają sposoby pozyskiwania pieniędzy.

Im wyższe zadłużenie tym większe ryzyko finansowe. Firma może pozwalać sobie na duże ryzyko finansowe, gdy w branży jest niskie ryzyko operacyjne (ryzyko nie osiągnięcia oczekiwanego zysku finansowego).

Najtańszy jest kapitał krótkoterminowy, najdroższy jest kapitał własny, bo istnieje wtedy koszt alternatywny i nie ma osłony podatkowej.

Kapitały to ogół źródeł finansowania majątku przedsiębiorstwa.

Kapitały informują o tym, kto sfinansował poszczególne składniki majątku, na jaki okres i na jakich warunkach.

Kapitały dzielą się na:

Kapitał stały = kapitały własne + kapitały obce długoterminowe (nie ma potrzeby odnawiania ich przez dłuższy okres)

Ta część kapitału stałego, która finansuje majątek obrotowy, jest określona kapitałem obrotowym lub kapitałem pracującym. Zadaniem kapitału obrotowego w przedsiębiorstwie jest zmniejszenie ryzyka wynikającego z unieruchomienia części majątku obrotowego (zapasów, należności) lub też wynikającego ze strat związanych z tymi środkami, np. z trudnością sprzedaży wytworzonych wyrobów. Stanowi on pewnego rodzaju element bezpieczeństwa ułatwiający zachowanie płynności finansowej.

KON = kapitał stały - majątek trwały - jest to podejście kapitałowe

KON = majątek obrotowy - kapitały obce krótkoterminowe - jest to podejście majątkowe

3 sytuacje:

Wzrost poziomu KON może następować w rezultacie:

Spadek poziomu KON jest rezultatem:

Dźwignia finansowa (kapitałowa) to różnica między rentownością kapitałów własnych (ROE) a rentownością majątku (ROA).

Pozytywny efekt dźwigni finansowej zależy od:

Efekt ten wzrasta w miarę zwiększania udziału kapitałów obcych w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa, jeżeli stopa odsetek płaconych od kapitałów obcych jest niższa od wskaźnika rentowności majątku.

Korzystając z kapitałów obcych można znacznie poprawić rentowność kapitałów własnych, bo na ogół kapitał własny jest droższy od kapitału obcego. Właściciele firm ponoszą bowiem większe ryzyko niż dawcy kapitałów obcych, dlatego żądają większego zwrotu zaangażowanych kapitałów. Dodatkowo koszt kapitałów obcych obniżany jest przez efekt osłony podatkowej.

Działanie dźwigi finansowej nie zawsze ma charakter pozytywny, ponieważ angażowanie kapitału obcego ma swoje granice. Kredytodawcy, przy wysokim zadłużeniu przedsiębiorstwa, odmawiają dalszego kredytowania lub zwiększają stopę oprocentowania kredytów. W takiej sytuacji spada z reguły zysk przedsiębiorstwa. Jeżeli odsetki od kapitałów obcych są wyższe od osiągniętego zysku, wówczas dźwignia finansowa nabiera charakteru ujemnego.

Stopień dźwigni finansowej = ROE - ROA pełny - im ROE jest mniejsze od ROA tym gorzej, tym większe ujemne oddziaływanie dźwigni finansowej (maczuga dobija)

Stopień dźwigni finansowej = ROE/ROA pełny i np. jeżeli stopień dźwigni = 2,08 to znaczy, że jeżeli zysk operacyjny zmieni się o 1% to zyskowność netto kapitałów własnych zmieni się o 2,08%

Im wyższy zysk operacyjny, tym mniejszy stopień dźwigni finansowej i mniejsze ryzyko finansowe.

Złota zasada finansowania - majątek długotermiowy powinien być pokryty długoterminowym kapitałem

Złota zasada bilansowa - aktywa=pasywa

Złota reguła bilansowania - całość majątku trwałego powinna być sfinansowana kapitałem własnym

Płynność finansowa:

Aby zapewnić sobie płynność w każdym momencie, to strumień wpływów powinien być taki sam jak strumień wypływów.

Podmiot płynny - ułatwia zachowanie wypłacalności, bo w danej chwili ma środki

Wypłacalność to zdolność firmy do spłaty zobowiązań w terminie.

Podmiot wypłacalny - płaci na czas i w pełnych kwotach.

rentowne = dochodowe = przynosi zyski

wynik finansowy to nie zawsze zysk, bo może być też stratą

Koszty różnią się od przychodów m.in. tym, że powstają wewnątrz przedsiębiorstwa, natomiast przychody powstają na zewnątrz, na rynku. Koszty są więc kategorią wewnętrzną, co ma bardzo ważne znaczenie dla analizy kosztów i racjonalnego ich kształtowania.

Koszty własne są powszechnie uznawane za jeden z najważniejszych syntetycznych wskaźników charakteryzujących gospodarność przedsiębiorstwa.

Podstawowym celem analizy kosztów własnych:

Zakresem całościowej analizy kosztów przedsiębiorstw produkcyjnego objęte są:

Układ rodzajowy kosztów obejmuje:

Na podstawie obserwacji kształtowania się kosztów w układzie rodzajowym można ustalić, jakie składniki kosztów są istotne i które wykazują największe zmiany. Układ rodzajowy pozwala na wyodrębnienie kosztów materialnych i niematerialnych. Na podstawie zmian w strukturze kosztów rodzajowych można określić kierunki rozwoju przedsiębiorstwa oraz uzyskać ogólną orientację w poziomie jego technicznego wyposażenia, zakresie powiązań kooperacyjnychm poziomie pracochłonności i materiałochłonności produkcji.

Badanie układu rodzajowego kosztów można sprowadzić do:

Obniżka (zwyżka) kosztów - aby można było wnioskować o faktycznej zwyżce lub obniżce kosztów rodzajowych, należy zmiany tych kosztów porównać ze zmianami produkcji: korzystne zmiany - wskaźnik dynamiki całkowitych kosztów rodzajowych < wskaźnik dynamiki produkcji

Zmiany w strukturze kosztów powinny zmierzać do: