TOKSYKOMANIA WYKŁAD

DR ZAJĘCKA

WYKŁAD 1

ŚRODKI UZALEŻNIAJĄCE

ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE ŚRODKI BEHAWIORALNE

Narkotyki Leki Nikotyna Kofeina automaty komputer praca

do gry seks

(czynne) jedzenie

telewizor(bierne) zakupy

Toksykomania (politoksykomania w zależności czy dany środek jest brany równocześnie z innymi czy kolejno) - używanie i nadużywanie środków narkotycznych w celach nieleczniczych (1993 Cz. Cekiera)

Termin „toksykom” pojawił się blisko 100lat temu. Oznacza przyjmowanie substancji chemiczny, syntetycznych czy naturalnych, które szkodliwie wpływają na organizm oraz psychikę człowieka. Druga część źródłosłowie wywodzi się z języka greckiego „mania” - szał, obsesja, obłęd, zarówno w psychologii jak psychiatrii określenie to jest używane dla oznaczenia zaburzeń psychicznych wywołanych środkami szkodliwymi dla organizmu.

Cz. Cekiera (1985 str. 48-49) słowem „toksykomania” określa nadmierne używanie jak i nałogowe nadużywanie, środków leczniczych, lecz nie w celu leczniczym bądź innych środkach naturalnych lub syntetycznych odurzających i nieodurzających. Mogą one działać pobudzająco bądź relaksująco, zawsze jednak szkodliwie dla zdrowia i organizmu ludzi. Autor pod pojęciem tym rozumie wszelkie nałogowe używanie szkodliwych dla organizmu środków nie tylko wówczas gdy powstało już uzależnienie.

Ostrowska (1983) jest to nawyk do określonego lub systematycznego nadmiernego przyjmowania różnych środków, które szkodliwie działają na organizm ludzi. Nawyk do okresowego lub systematycznego zażywania środka ma działanie szkodliwe. Ma wtedy, gdy człowiek ma nieodpartą chęć zażywania środka ale jeszcze nie przymus. Zażywanie środków narkotycznych nie wymaga zwiększania dawek a człowiek nie jest od nich uzależniony fizycznie.

4 cechy.

Nałogowe zażywanie substancji uzależniającej powoduje, że potrzeba jej przyjęcia staje się silniejsza niż potrzeba jedzenia:

1. nałogowe zażywanie - nie osłabi jej nic poza zaspokojeniem

2. jest podstawowy - nie liczy się nic oprócz niej ważniejsza od rodziców, szkólmy, przyjaciół

3. automatyczna - przychodzi i mija jest sterowana wewnętrznym mechanizmem

4. trwała - jest wpisana w psychikę jednostki

Toksykomania - jest to zażywanie szkodliwych środków, nawet gdy nie ma charakteru nałogu. Przyzwyczajenie, nawyk nie może być traktowany jako toksykomania.

Definicja wg Komisji Ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Toksykomania to stan depresji lub przewlekłej intoksykacji przynoszący jednostce……..!!!!!!?

Art. 6 ustawy z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkotykom. Dz. U. 1997 nr 75 poz. 468

używanie - wprowadzanie do organizmu człowieka środka odurzającego, substancji psychotropowej lub środka zastępczego, niezależnie od drogi podania,

Nadużywanie wg Czesława Cekiery - nadmierne przyjmowanie danego środka toksycznego zbyt często zbyt dużo w nieodpowiednim czasie. O nadużywaniu mówimy gdy trwa ponad miesiąc wiąże się z zaburzeniami fizycznymi, psychicznymi, spostrzegawczymi, oceny, sądu. Nadużywanie może prowadzić do uzależnienia.

O nadużywaniu mówimy gdy:

• trwa ponad 1 miesiąc i nie ma już charakteru eksperymentów

• istnieją zauważalne skutki negatywne w sferze fizycznej i psychicznej

• występuje zależność psychiczna

Nadużywanie może prowadzić do uzależnienia.

Uzależnienie (1964 Komitet Ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia - WHO) jest to stan psychiczny a niekiedy także fizyczny. Wynika z interakcji między żyjącymi organizmami a środkami uzależniającymi charakteryzuje się zmianami zachowania lub innymi reakcjami, które zawsze zawierają przymus brania tego środka w sposób ciągły lub okresowo w celu doświadczania jego psychicznych efektów w celu uniknięcia złego samopoczucia związanego z jego braniem.

Wskaźniki, które świadczą o uzależnieniu (koncentracja na następujących objawach):

• odczuwanie silnego pragnienia, przymusu zażywania danego środka narkotycznego

• trudności w kontrolowaniu zachowania, które jest związane z jego zażywaniem

• wystąpienie zespołu abstynencyjnego tzn. objawów fizycznych i psychicznych po przerwaniu zażywania środka lub zmniejszeniu dawek. Objawy te są charakterystyczne dla danego środka ale bywają często zróżnicowane w zależności od stopnia uzależnienia, wielkości przyjmowanej dawki, rodzaju środka jak cech indywidualnych osób. Do objawów fizycznych można zaliczyć: nudności, potliwość, wysięk z nosa, wzrost temperatury ciała, skurcze, wymioty. Do objawów psychicznych można zaliczyć: omamy, psychozy, lęki, apatie, irytacje

• wzrost tolerancji na dany środek co oznacza konieczność zwiększania dawek zażywanej substancji dla uzyskania działania równemu początkowemu. Może dojść do zażywania tak dużej ilości, że nastąpi wstrząs chemiczny i często śmierć, ponieważ organizm nie będzie mógł przyjąć i przetworzyć takiej ilości toksyn (2002 Wrona J.)

• przyjmowanie środka pomimo wiedzy o jego szkodliwości zarówno psychicznej jak fizycznej i społecznej

• ograniczenie różnorodnych wzorów zachowań związanych z jego przyjmowaniem

• koncentrowanie własnej aktywności na zdobywaniu oraz zażywaniu substancji psychoaktywnej lub na odwracaniu niepożądanych następstw jej działania.

Używka - środek spożywczy zwykle bez wartości odżywczej (niekiedy szkodliwy dla zdrowia) pobudzający system nerwowy: kawa, herbata, alkohol, przyprawy, tytoń. Również substancje psychoaktywne

Środki toksyczne - substancje szkodliwe dla organizmu żywego, szczególnie te, które wywołują zjawiska uzależnienia psychicznego lub fizycznego albo obydwa łącznie.

Odwołując się do aktów prawnych środki odurzające lub psychotropowe to każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działająca na ośrodkowy układ nerwowy umieszczona w wykazie środków odurzających i psychotropowych.

Właściwości środków odurzających zdolność do:

1. wywoływania określonego zespołu doznań psychicznych, które może przybierać różne formy zależne od odbiorcy. Pobudzenie, odprężenie, halucynacje.

2. Zależność psychiczna - silne nie dajace się opanować pragnienie zażycia środka

3. Zależność fizyczna - wywołana zmianą organicznych… powstała na skutek długotrwałego oddziaływania danego środka na procesy metaboliczne ustroju w wyniku czego powstaje przyzwyczajenie komórkowe???

4. wzrost tolerancji powstały w wyniku stopniowego przyzwyczajenie organizmu do działania środka

5. wyniszczenia organizmu

Narkomania charakteryzuje się :

• nieodparte pragnienie, potrzebą lub wewnętrznym przymusem stałego zażywania

• stałe dążenie do zwieszania dawki

• zależność psychiczna i fizyczna

• objawy abstynencji

Stan psychiczny i fizyczny wypływa ze wzajemnego oddziaływania miedzy żywym organizmem a środkami toksycznymi, charakteryzuje się zmianą zachowania oraz innymi reakcjami, które zawsze zmierzają do tego aby zażywać środki stale lub regularnie ze względu na ich działanie na psychikę a także aby zapobiegać nieprzyjemnym stanom płynącym z ich braku. Tolerancja musi wystąpić ale nie musi. Jedna osoba może być uzależniona od więcej niż jednego środka odurzającego.

Narkomania - stałe lub okresowe używanie w celach niemedycznych środka odurzającego lub substancji psychotropowych albo środków zastępczych w wyniku czego może powstać lub powstało uzależnienie.

Uzależnienie - jest to proces przebiegający fazowo. Zaczyna się ono od pierwszego kontaktu z substancją toksyczną czyli tzw. iniekcji narkotycznej której choć nie wszyscy, którzy spróbowali narkotyków kontynuują ich zażywanie.

2 faza uzależnienia - zwana eksperymentowaniem - trwa dopóki charakter z narkotykami ma charakter sporadyczny i człowiek zna i wie jak się czuje po różnych narkotykach.

Gdy dany narkotyk nie wystarcza to szuka się i wraca się do substancji wcześniejszych, staje się czymś bardzo ważnym dla człowieka i mogą doprowadzić do zmian fizycznych i psychicznych liczy się tylko substancja jest to rozwijające się uzależnienie.

Przymus odurzania się narkotykami jest niezbędny a samopoczucie człowieka jest normalne gdy odurzy się głównym celem osoby jest zdobycie narkotyku.

Uzależnienie fizyczne - stan biologiczny - przystosowanie się organizmu do przyjmowania substancji. Jest ono sztuczne wytworzona potrzebą biologiczną, która objawia się przymusem brania danego środka odstawienie powoduje zaburzenie i zespół abstynencyjny

Uzależnienie psychiczne - głęboki przymus zażywania środka lub wykonania pewnej czynności manifestujący się narastającym napięciem, rozdrażnieniem, lękiem, niepokojem. Osoba uzależniona ma wrażenie, że rozładuje się w danym momencie podniecenie, złe samopoczucie.

Uzależnienie społeczne - socjologia - uzależnienie od grupy, chęć przynależenie od danej grupy a wtórnie od środków narkotycznych. Charakter:

• kulturowy

• obrzędowy

Bezwzględne respektowanie reguł, zasad, obyczajów. Silny motyw społeczno - psychologiczny pociąga ta chęć uzależnienie społeczne???

WYKŁAD 2 08-10-2006

Choroba alkoholowa

Alkohol towarzyszy od zalania dziejów powstał w wyniku fermentacji winogron i ziarna jęczmiennego. Algol - zły duch, proszek

Działanie alkoholu:

• tłumienie lęku

• zagrzewanie do walki

• rozluźnienie

• podejmowanie decyzji

Zmiany funkcji napojów alkoholowych (kumulacja funkcji)

1. fizjologiczne

2. psychologiczne

3. społeczne

4. ekonomiczne

5. polityczne

Negatywne konsekwencje picia alkoholu:

• zatrucia

• przewlekłe nadużywanie

Charakter następstw społecznych

• płaszczyzna moralna obraz zepsucia rozpusty, łamanie norm, zła wola jednostki, grzechy

Konsekwencje zdrowotne i społeczne:

Zespół uzależnienia od alkoholu to choroba przewlekła i śmiertelna.

Światowa Organizacja Zdrowia 1951 r.

Choroba ta powoduje że ludzie niedotknięci nie są w stanie kontrolować swojego picia i nie kontrolują swojego zachowania po spożyciu

Alkoholik (społecznie przeświadczenie) ten kto śpi na ławce, ten kto pije spirytus, denaturat, kto umiera na marskość wątroby, to ruina człowieka, śmierć z powodu uzależnienie jest poprzedzona ruiną jest to proces stopniowy

Mity o alkoholu:

• dopóki ktoś nie bije żony to nie jest alkoholikiem

• pije piwo albo dobre trunki to nie jest alkoholikiem

• nie pije od rana

• nie pije w poście

• alkoholikiem jest ten kto podejmuje leczenie a ten co się nie leczy a pije nim nie jest

definicja odnosi się do złożonych zachowań ludzi

alkoholizm rozwija się w czasie ujecie lekarskie - może być traktowany jako choroba chroniczna. Dynamiczny proces

Fazy:

1. Początek

2. rozwinięcie

3. skutki

4. ….

W przypadku choroby alkoholowej można ją zaleczyć ale nie wyleczyć, do końca życia będzie ta osoba alkoholikiem. Jeśli ktoś potrafi kontrolować picie można go nie nazywać alkoholikiem. Proces uzależnienia alkoholowego jest procesem nieodwracalnym. Nie wystarczy zaprzestanie picia. Proces zdrowienia jest procesem długotrwałym, tak jak proces uzależnienia.

Poza ekscytacja sięgania młodych ludzi po alkohol i eksperymentowanie to dają groźne efekty. Alkohol wpędza w huśtawkę nastroju - eliminowanie nastroju, rozluźnienie, przyjemne doznania, zmiana nastroju.

2 reguły

Pierwsze doświadczenia związane z alkoholem są przyjemne, nastrój można kontrolować po spożyciu alkoholu skutki są minimalne lub żadne. Odkrywa się to co sprawia i jak działa wypicie jednego kieliszka i kolejnych, uczenie się i eksperymentowanie. Wszystko w polskiej kulturze związane jest z alkoholem. Odmienne wzory świętowania proponuje kościół.

Wzrasta ilość okazji do wypicia lub bez żadnej przyczyny.

Geneza chęci do wypicia - poszukiwanie alkoholu, organizm neguje negatywne skutki alkoholowe

Pocenie się, wymioty itd. Skutki to zmniejsza ryzyko uzależnienia się od alkoholu. Tzw. mocna głowa nie chroni przed uzależnieniem od alkoholu, takie osoby więcej tracą niż zyskują. Ale za to zyskują podziw otoczenia „ile ty możesz wypić”,

wg stereotypu wzór prawdziwego mężczyzny - mocna głowa do alkoholu, część spośród tych osób po wielu latach stanie się alkoholikami.

Okazje do wypicia - jest to wstępna faza do alkoholizmu

Faza krytyczna - palimpsesty - przerwy w życiorysie, luki w pamięci. W tej fazie jest wszystko dłuższe i bardziej dotkliwe, samopoczucie jest dobre ale przechyla się w stronę cierpienia i sięga się po następną dawkę alkoholu by zniwelować skutki tego cierpienia tzw. klin. Alkohol obniża lęk, dodaje odwagi, dostarcza ulgi, sprzyja uzyskiwaniu pozytywnego nastroju ale poprawa ta jest złudna i chwilowa. Kac fizyczny jest leczony klinem i dopada nawet tych co mają mocną głowę. Pojawia się kac moralny - pojawiają się zachowania ekstrawaganckie. W fazie krytycznej pojawia się po raz pierwszy system iluzji i zaprzeczenia. Zaprzecza się nadmiernemu piciu. Uzasadnia się picie. Energia poświęcona jest wyjaśnieniu przyczyn picia sobie i innym. Budowanie usprawiedliwień dla tego co było i budowanie ideologii do tego co za sobą ociąga - życie mało warte, korzyści towarzyskie, wzorce osób. Nasilają się objawy i ich ilość picie przechodzi w nową jakość to alkohol sięga po człowieka niezbędna jest specjalistyczna pomoc. Gdy rośnie ilość spożywanego alkoholu zdrowy organizm przytomnieje i przyzwyczaja się do dawek występuje zmożona praca organizmu, wzrost tolerancji na spożywany alkohol jest mylnie interpretowany.

Alkohol zaczyna rządzić życiem człowieka. Występuje obawa przed brakiem alkoholu, picie przed imprezą, picie w samotności, zachowania aspołeczne, nie liczenie się z innymi ludźmi, zaczyna to rzutować jakość kontaktów społecznych.

W fazie bardziej zaawansowanej występują spontaniczne próby abstynencji - picie tylko w weekendy, przysięga żonie, sobie, księdzu itd. Ale kończy się powrotem do życia i picia. Alkoholicy uspakajają się, bo skoro potrafią nie pić tydzień to nie ma problemu. To spontaniczne podejmowanie abstynencji STANOWI DOWÓD UZALEŻNIENIA i dowód na stratę kontroli nad piciem i własnym życiem, jeżeli ktoś nie jest alkoholikiem nie potrzebuje sobie tego udowadniać a tym bardziej innym, ktoś kto nie jest alkoholikiem nie potrzebuje niczego udowadniać. Mechanizm iluzji zlikwiduje wątpliwości alkoholika.

Mechanizm obronny - racjonalizacja, uzasadnianie sobie i innym czegoś, obrona swojego honoru, udowadnianie aby wyciszyć ból, obronić się przed wściekłością i zasłonić wstyd. Jeżeli dobrze działają mechanizmy obronne to pozwolą na konfrontacje jeśli nie to będzie upierał się przy swoim, ciągle usprawiedliwianie się i wymyślanie nowych powodów. Ten system jest jak motto. Wszystko pochłonie. Wiedza o chorobie alkoholowej służy piciu Jestem alkoholikiem to muszę pić. Alkoholicy w duchu nigdy nie przyznają się że mają problem z piciem. Jest to choroba zaprzeczenia i iluzji. Wiele rzeczy widzi się w zupełnie innym zwierciadle inna interpretacja faktów. Zaprzeczanie dotyka wszystkich członków rodziny. Żona kryje męża, dzwoni do pracy, załatwia zwolnienia, przeczy temu co kryje się w domu. Dochodzi do tego, że ukrywa się przed innymi ile się wypiło. Następuje później obniżenie tolerancji na alkohol. Kieliszek lub 2 powodują stan upojenia alkoholowego. Ciągłe picie powoduje, że organizm usuwa rozkład alkoholu w pewnym tempie przeważnie kończy się to odtruciem w szpitalu i gromadzeniem sił do następnego picia. Dalsze picie powoduje wyniszczenie organizmu, załamanie społeczne, picie niekonsumpcyjnych alkoholów. Alkoholik to osoba, która ma kilka twarzy, dlatego tak trudno zerwać więzi. Raz jest aniołkiem, idealnym mężem ojcem, a raz tyranem i katem. Alkoholik doświadcza siebie jest osobą na wiecznej huśtawce bez stanów pośrednich, przez cały okres picia alkohol uszkadza narządy wewnętrzne (serce, wątrobę, żołądek, …) tępo niszczenia jest bardzo różne. Ukrywanie prawdy sprzyja alkoholizmowi.

Amerykańska klasyfikacja zaburzeń i chorób psychicznych (DSM - IV) uzależnienie od alkoholu jest to nieprawidłowy wzorzec picia prowadzący do klinicznie znaczących uszkodzeń somatycznych lub zaburzeń psychicznych. Aby można mówić o alkoholizmie muszą wystąpić 3 podstawowe objawy z pośród:

1. wzrost tolerancji na alkohol: konieczność spożywania coraz większych dawek w celu uzyskania oczekiwanego rezultatu lub o wiele mniejsze rezultaty wywołane działaniem alkoholu w wyniku spożycia takiej samej dawki tego środka.

2. wystąpienie stanów abstynencyjnych, które mogą się przejawiać w dwóch formach a mianowicie: w formie zespołu abstynencyjnego wzmożona reaktywność układu wegetatywnego ; napady drgawkowe, lęki, omamy, nudności, wymioty, drżenia rąk, zaburzenia snu, nadmierna potliwość lub w formie picia alkoholu lub innych substancji celem uniknięcia lub złagodzenia symptomów omawianego zespołu

3. utrata kontroli nad ilością spożywanego alkoholu częstsze picie i spożywanie większych dawek

4. podejmowanie prób abstynencyjnych lub ograniczanie ilości spożywanego alkoholu, zakończone fiaskiem

5. czasochłonne poszukiwanie alkoholu wymagają pieszego zaangażowania, wolniejsze powracanie do pełni sił po spożyciu

6. zaniedbywanie innych form działalności będące efektem spożywania alkoholu

7. picie pomimo niepokojących wieści o pogarszającym się stanie zdrowia

Szkodliwe picie DSM-IV taki wzorzec picia powoduje szkody zdrowotne natury somatycznej lub psychiczne za szkodami zdrowotnymi często idzie zaburzenie funkcjonowania społecznego

Nadużywanie - nieprawidłowy wzorzec picia prowadzący do klinicznie znaczących szkód somatycznych lub zaburzeń psychicznych.

Alkohol umożliwia podtrzymywania starych oraz nawiązywanie nowych kontaktów towarzyskich.

Wzór śródziemnomorski - tak ja w Pol.

Wzorzec anglosaski - powolne picie wina

Wzorzec skandynawski - alkohol wysokoprocentowy w dużych ilościach

Społeczne funkcje alkoholu:

1. fizjologiczne

2. psychologiczne

3. korzyści społeczne

4. ekonomiczne - zyski ze sprzedaży alkoholu trafiają do dochodów państwa

5. polityczne - zatargi polityczne, rozgrywki polityczne

F10.2 - symbol statystyczny choroby - „Zespół objawów somatycznych, behawioralnych i poznawczych, w których picie alkoholu staje się priorytetem nad innymi ważnymi zachowaniami.

W ciągu roku muszą wystąpić 3 objawy:

1. silna potrzeba spożycia alkoholu

2. brak kontroli nad zachowaniem, spożywaniem alkoholu, czasem picia i ilością

3. pojawienie się systemu abstynencyjnego po odstawieniu lub zmniejszeniu ilości dawek lub stosowanie różnych zamienników w celu zmniejszenia odczuwania tego stanu.

4. wzrost tolerancji na alkohol, potrzeby spożywania większych dawek.

5. spożywanie pomimo posiadanej wiedzy na temat szkodliwości (L. Cierpiałkowska 2000)

J.Melibruda

Ludzie piją alkohol żeby wyeliminować przykre doznania, obawy, rozluźnić się, by nie myśleć o problemach, znaleźć się w „odmiennym stanie”

Style picia wg Kępińskiego 1973

1. Typ neurastyczny - zmniejszenie zmęczenia lub rozdrażnienia

2. Kontaktowy - podtrzymanie lub nawiązanie kontaktów z innymi ludźmi bądź to w celu zmniejszenia dystansu miedzy osobami

3. Dionizyjski - przeżycie nowych wrażeń, oderwanie od rzeczywistości

4. Heroiczny - dodanie odwagi, poczucie mocy i siły, dlatego może realizować swoje marzenia, na które wcześniej nie miałby odwagi

5. Typ samobójczy - żeby ze sobą skończyć w bardziej uświadomionych celach autodestrukcyjnych

6. Ucieczkowe - od oderwania się od kłopotów i zmartwień

7. Spontaniczne - w celach towarzyskich czy poszukiwaniu przyjemności

Fazy i objawy charakterystyczne E.M. Jelinek.

I. Faza wstępna prealkoholowa trwająca od kilku miesięcy do kilku lat, zaczyna się od konwencjonalnego stylu picia. Człowiek zaczyna odkrywać, że alkohol, prócz dawania przyjemności, potrafi uśmierzać różne przykre stany emocjonalne, wzrasta jego tolerancja na alkohol.
II. Faza ostrzegawcza zaczyna się w momencie pojawienia się luk pamięciowych - palimpsestów. Ma to miejsce wtedy, gdy człowiek, nie tracąc przytomności, nie może przypomnieć sobie swojego postępowania oraz okoliczności związanych z piciem. Dla diagnozy uzależnienia ważne jest powtarzanie się takich sytuacji oraz fakt pojawiania się ich nawet po spożyciu niewielkiej ilości alkoholu. Faza ta charakteryzuje się koncentracją na alkoholu, piciu po kryjomu, tworzeniu sytuacji do wypicia, poczuciem winy z powodu picia.
III. Faza krytyczna rozpoczyna się od utraty kontroli nad piciem, Człowiek wyszukuje przeróżne argumenty na usprawiedliwienie swojego picia, pojawiają się stany agresji zamiennie ze stanami wyrzutów sumienia. Podejmowane są próby uzyskania kontroli nad piciem, przez wyznaczanie sobie okresów czasu całkowitej abstynencji. Pojawia się użalanie nad sobą, kończące się często próbami samobójczymi. Dezorganizacji ulegają stosunki z otoczeniem, przerwany zostaje kontakt z przyjaciółmi, problemy w pracy, a często jej utrata. Zaczyna być coraz więcej kłopotów ze zdrowiem, spowodowanych przez alkohol. Zaczyna się poranne picie alkoholu tzw. "klin".
IV. Faza przewlekła zaczyna się wraz z wystąpieniem wielodniowych ciągów. Narastają konflikty z otoczeniem, utrata rodziny, pracy, zmniejsza się tolerancja na alkohol. Występują problemy ze zdrowiem: nasilone objawy abstynencyjne, zaburzenia snu, psychozy alkoholowe. Nie podjęcie leczenia na tym etapie może doprowadzić do śmierci.

Alkoholizm:

1. Alkoholizm typu Alfa - obejmuje kontrolowane i umiarkowane picie alkoholu, które pomaga w uzyskaniu ulgi, lepszego samopoczucia psychicznego lub usunięcia przykrych dolegliwości somatycznych. Mogą wystąpić społeczne szkody wynikające z picia alkoholu.

2. Alkoholizm typu Beta - jest to nadmierne picie alkoholu powodującym fizyczne szkody w organizmie, takie jak uszkodzenie wątroby, nieżyt żołądka, zapalenie wielonerwowe. Nie występują objawy, świadczące o uzależnieniu psychicznym i fizycznym organizmu.

3. Alkoholizm typu Gamma - to nadmierne, trwające długi czas nadużywanie alkoholu, które powoduje chorobę alkoholową z towarzyszącymi jej objawami psychicznego i fizycznego uzależnienia, zaburzeniami zachowania i zmianami osobowości. Cechy tego alkoholizmu to: utrata kontroli nad rozpoczętym piciem, tolerancja alkoholu, przystosowanie metabolizmu komórkowego do alkoholu, objawy abstynencyjne.

4. Alkoholizm typu Delta - występuje niemożność utrzymania trzeźwości z powodu występowania objawów abstynencyjnych nawet po krótkim czasie nie picia, z jednoczesną początkową kontrolą ilości wypijanego alkoholu. Pojawia się zwiększona tolerancja, przystosowanie metabolizmu i objawy abstynencyjne. Ten typ alkoholizmu występuje tam, gdzie ludzie piją w sposób ciągły niskoprocentowe trunki. Sprawia to, że alkohol utrzymuje się na stałym poziomie w organizmie, nie wywołując wyraźnych objawów zatrucia. Szkody społeczne i zdrowotne zauważalne są w późniejszym czasie.

5. Alkoholizm typu Epsilon - okresowe upijanie się osoby potrafiącej utrzymać abstynencję nawet rok i nie doświadczającej wtedy silnego pragnienia alkoholu. Gdy jednak zacznie pić, to robi to w sposób bardzo intensywny, aż do wystąpienia silnych objawów fizycznych i psychicznych.

Toninger 2 typy alkoholizmu:

1. Związane ze środowiskiem i występowaniem u kobiet neurotyków depresji przed 25 rokiem życia. Rozwija się szybko, ciągi picia, okres abstynencji. Podejście do siebie krytyczne do siebie i problemu.

2. Mniej związane ze środowiskiem dotyczy płci męskiej, rozwija się przed 25 rokiem życia często przechodzi z ojca na syna. Występują tu zachowania antysocjalne, skłonności do nowości, unikania stresu, zabiegania o aprobatę otoczenia. (Woronowicz 1994)

Etiologia choroby alkoholowej:

Niektórzy ludzie pijąc w sposób szkodliwy nigdy nie zostaną alkoholikami. Wpływa na to stopień dojrzałości organizmu, głównie ma tutaj wpływ wiek po 25 roku życia uzależnienie rozwija się przez kilka lub kilkanaście lat.

Przyczyny:

1. Czynniki społeczne, psychiczne, kulturowe, które nakładają się na podłoże czynniki biologiczne. W latach 40 próbowano wyodrębnić alkohol rodzinny - u osób u rodzin nadużywających alkoholu dziedziczy się podatność, predyspozycje do uzależnienia. 60% uzależnionych nie miało uzależnionych przodków. U 30-45% azjatów pojawia się zaczerwienienie twarzy, bóle głowy, nudności i to przyczynia się, że nie będą próbować spożywania alkoholu u osób, które posiadają enzym o słabym rozkładaniu alkoholu. Jeżeli enzym łączy się to wyzwala to potrzebę picia alkoholu. Ważną rolę odgrywa środowisko zewnętrzne, które może ograniczać picie alkoholu. Ważną role pełni dostępność zakupu spożywanego alkoholu.

2. Cechy osobowości: niedojrzałość emocjonalna, problemy z pokonywaniem trudów, 40- latki i starsi alkoholicy u których zachowania i reakcje funkcjonują na poziome nastoletniej młodzieży nie są w stanie adekwatnie funkcjonować normalnie. Mała podatność na frustracje, wysoki niepokój, lęki, niska samoocena lub perfekcjonizm, wyższość i poczucie winy.

3. Teorie psychologiczne: może wynikać z podświadomej skłonności do samozniszczenia oraz konfliktu it, ego i superego, objaw przewlekłej choroby emocjonalnej lub próba rozwiązania konfliktu wewnętrznego. Barak silnej woli, niedojrzała osobowość

4. Duchowa koncepcja alkoholizmu: alkohol staje się obiektem relacji przy jego pomocy zaspakajane są potrzeby, wartości, znaczenia, wypełnianie pustki życia, niemożliwość rozwijania posiadanych talentów daje na chwilę poczucie jednostce wspólnoty.

Destrukcja, mechanizmy, czynniki powodujące pobudzenie tego mechanizmu:

• Wewnętrzne - destrukcyjna orientacja życiowa, choroby somatyczne

• Zewnętrzne - i psychologiczne

• nałogowe regulowanie emocji

• iluzji i zaprzeczenia

• rozdwajania ja

Podstawowy mechanizm psychologiczny, który tworzy zaprzeczenie

Podporządkowanie alkoholowi staje się źródłem podstawowych przyjemności. Chcemy alkoholem uśmierzyć ból, doznane przykrości. Te nałogowe stereotypy dotyczą odporności na stany przykre, które uśmierza alkohol: cierpienie, ulga, przygnębienie, pobudzenie w stanie uczuć nie znajdzie się potwierdzenie przerwania picia, bo alkohol jest niezbędny

Obrona przed wszelkimi informacjami, które zagrażają piciu budowanie i podtrzymanie wizje specyficznego picia. Alkoholicy poprawiają przyszłość i przeszłość interpretują ją po swojemu, tworzą iluzje i wizje totalnie nierealistyczne (co się stanie jak się wyprowadza) nie potrafią przyjąć tego do wiadomości. Pomniejszają znacznie sytuacji, znaczenie samego siebie w życiu, to nie mój problem, jestem ofiarą okoliczności, manipulują i minimalizują. Przyznają się do problemu alkoholowego ale tak, że on jest ale jest znacznie mniejszy, tak wszyscy piją lub mniej. Występują zniekształcenia procesu poznawczego. Przedstawianie siebie w innym świetle, nie potrafią rozmawiać o alkoholu, minimalizują problem. Potrafią odwracać uwagę, rozkładać problemy na czynniki pierwsze.

Rozpraszanie i rozdwajanie „ja” - dezintegracja osobowości. Obrona siebie samego przez bezsilnością, załamanie poczucia wartości. Rozdwojenie ja idealnego i realnego. Ochrona przed ingerencją tej osoby ze strony innych osób. Mechanizmy usprawiedliwiania powodują, że alkoholik widzi siebie innego niż jest w rzeczywistości.

Wykład 3 04.11.2006

Szkody społeczne nadużywanie alkoholu.

1. Indywidualne

2. Funkcjonowanie rodziny z problemami alkoholowymi.

Szkody zdrowotne

Zachowanie z ryzykiem, który może prowadzić do problemu.

3 typy

1. Szkody dla pijącej jednostki

2. Szkody dla rodziny jednostki

3. Szkody dla społeczeństwa

Pogłębiony wywiad lekarski. Kiedy ostatnio, jak długo ktoś z rodziny zachęcał do leczenia, lekarz powinien być wyczulony na odpowiedzi pacjenta. Odpowiedziami pacjenta są pseudowyjaśnienia, iluzje, zaprzeczenia. Kwestionariusze, które nie wymagają specjalistycznego przygotowania MAST -jest krótki - 24 pytania. Jeżeli na pytania padła odpowiedź TAK 4 razy to można być spokojnym.

Alkohol jest rozpuszczany w wodzie dlatego szybko przenika do organizmu człowieka i szybko się wchłania. 5-10% w stanie nie zmienionym reszta zostaje strawiona lub wnika w wątrobę, mięśnie.

10g w ciągu 1 h u mężczyzny

8,5 - 10 g w ciągu godziny u kobiety

po 1,5 godzinie od spożycia przenika do kory mózgowej. Każda ilość alkoholu powoduje zmiany w działaniu organizmu, komórki młodsze ulegają zmianie szybciej.

Fazy upojenia alkoholowego.

0.2 -0.5	wpływa na koordynację wzrokowo - ruchową. Występuje stan euforii
0,5 - 1,5	Lekkie upojenie, spowolnienie refleksu, bardzo pobudzeni, gadatliwi
1,5 - 2,5	Objawy dostrzegane, bełkotliwa mowa, zmienność nastrojów, obniżona tolerancja na innych, agresywność
2,5 - 4,5	Obniżona zdolność do kontroli zachowań, zanikanie przytomności dawka śmiertelna

Reakcje na niewielką ilość alkoholu:

• Powikłane - przemijająca i krótkotrwała choroba

• Padaczka podobne

• Omamy, iluzje

Doznania chorobowe, którym towarzyszy lęk. Popełnianie czynów karalnych

• Patologiczne - sen terminalny nie pamięć w stanie upicia

Złożona postać upicia zwykłego - na osobę, która spożyła alkohol zadziała bodziec w formie urazu emocjonalnego.

Niebezpieczne dla zdrowia.

Wpływ alkoholu dotyczy wszystkich tkanek i narządów:

Żołądek, przewód pokarmowy, nieżyty żołądka, rak żołądka, przełyk, niedowaga, wyniszczenie organizmu.

• Stosunkowo mało na jelito cienkie, grube (wydalanie)

• Wątroba - metabolizowanie alkoholu nadmierne gromadzenie się tłuszczu - alkohol powoduje odtłuszczanie się wątroby, zmiany te są odwracalne jeśli przestanie się pić. Jeśli nie to marskość wątroby. Obrzęki, anemia, niedobór białka, 4 razy bardziej podatne kobiety na marskość wątroby niż mężczyźni. Śpiączka wątrobowa i zgon.

• Brak wit. A - alkohol powoduje szkody - sucha skóra, niewidzenie o zmroku

• Brak wit. B - przebarwienia, popękane naczynia krwionośne na twarzy, zapalenie spojówek

• Powiększenie serca, otłuszczenie

• Nadciśnienie tętnicze - stały wzrost przy stosunkowo małej konsumpcji może prowadzić do udaru mózgu

• Układ oddechowy - stany zapalne jamy nosowej, krtani, oskrzeli, niewydolność nerek

• Nieprawidłowe wydzielanie hormonów (feminizacja - rozwinięcie się wtórnych cech męskich, osłabia się zarost; u kobiet zanika miesiączkowanie)

• Rany, złamania bardzo wolno się goją, szybciej się starzeją

• Nerwobóle, niedowład, porażenia

• 50-60 przypadków osób występują zmiany zanikowe mózgu i móżczku.

Psychozy alkoholowe powstają w wyniku długotrwałego picia, są to zaburzenia świadomości.

Powikłania:

1. ostre psychozy alkoholowe

1. majaczenie alkoholowe

2. ostra halucynoza (omamica) alkoholowa

2. przewlekłe psychozy alkoholowe

1. paranoja alkoholowa

1a) delirium tremens - majaczenie drżęnne, biała gorączka. Występuje w ciągu 72 godzin od zaprzestania picia. Poprzedzone wegetatywnymi objawami abstynencyjnym, zaburzenia świadomości, urojenia, iluzje, ruchliwe małe zwierzątka, potworzy, postaci. Człowiek czuje, że coś po nim chodzi, dziwne zapachy, smaki. Jest przekonany, ze bierze udział w sytuacjach w pracy w domu. Może się czuć osaczony, chowa się, ucieka, sam atakuje osoby. Te objawy nasilają się w nocy. Przedtem śmiertelność wynosiła 20% teraz tylko 1%.

1b) druga w częstotliwości występowania w psychozach alkoholowych, omamy słuchowe, chory słyszy głosy, które mu grożą, oskarżają, żywo dyskutują na jego temat. Urojenia przekonanie, ze chory ma wrogów, że jest śledzony, podsłuchiwany, gdzieś kiedyś to zasłyszał.

2) mogą trwać latami. Paranoja alkoholowa (alkoholowy obłęd zazdrości, alkoholowy zespół Otella). Występuje najczęściej u mężczyzn po 40 roku życia. Początek - nadmierna podejrzliwość wobec partnerki. Później nabierają urojeń. Wyobraża sobie zdrady, śledzi, sprawdza swoją kobietę. Pogróżki, wymusza przyznanie się do winy. Zawężenie zainteresowania, zaniedbanie pracy, liczy się to aby udowodnić, że zdradza męża alkoholika. Dochodzi do agresji i zabójstwa.

2b) Psychoza Korsakowa po wielu latach intensywnego picia. Zapadają częściej kobiety niedobór vit. Z gr B - co prowadzi do upośledzenia w zakresie zapamiętania. Zanik pamięci krótkotrwałej i zastępują zmyślonymi historiami i zapalenie wielonerwowe zaburzenia nastroju głębokie otępienie alkoholowe - ostatni etap w wyniku zmian organizmu w mózgu zaburzenia uwagi, zapamiętywania, sprawności intelektualnej. Skutki początkowo odczuwane przez pijącego później przez otocznie.

Nadużywanie alkoholu - zaburzenia płodności u noworodków bezpośrednio po urodzeniu dziecka, objawy abstynencyjne, zaburzenia snu, drżenie, opóźniony wzrost, spowolnione reakcje (Kobiety w okresie ciąży piły)

Alkoholowy zespół płodowy (FAS) dość rzadko występuje:

• wzrost przed i pourodzeniowy (upośledzony wzrost, niska waga ciała i obwód głowy zaburzenia centralnego układu ruchowego zmiany w obrębie twarzo - czaszki, mała głowa, oczy, krótki nos, spłaszczona twarz, te dzieci bardzo szybko umierają a tym które przeżyją występują wady wzroku, słuchu, upośledzenia niski wzrost. Nie wszystkie dzieci są chore. U niektórych kobiet pijących alkohol podczas ciąży rodzą się dzieci bez tego zespołu.

• 2,5 mln osób nadużywa alkoholu

• 700 tyś wymaga leczenia

• 150 tyś objętych jest leczeniem psychiatrycznym.

Rodzina z problemem alkoholowym a rodzina bez problemu alkoholowego

1. jeżeli jeden z członków rodziny pije to niszczy siebie i swoje otoczenie. Dopóki rodzina jest wspólnotą to doświadczają trudnej sytuacji. Lęk, cierpienie, wstyd, to wszystko sprawia, że życie rodziny odbiega od życia normalnej rodziny. Pozytywna tożsamość akceptacja siebie samego, mam swoje ograniczenia ale je akceptuje i moje potrzeby są tak samo ważne jak innych. W rodzinie z problemami alkoholowymi bardzo trudno o tożsamość. Alkoholik i rodzina są związane więzami krzywdy, urazy, nieadekwatność, emocjonalność ogniskuje się wokół wstydu, grzechu, urazu.

2. Otwarte i skuteczne komunikowanie się. Wstyd, lęk każą kłamać, obawa przed zepsuciem relacji z rodzicem pijącym a dziećmi. Obawa co będzie jak alkoholik przyjdzie z pracy pijany. Pojawia się rozdrażnienie, obawy.

3. Wzajemność - ludzie jeden drugiemu są w stanie dawać oparcie, pomóc sobie nawzajem. Nie wypełnia się umów, terminy nie są dotrzymywane wsparcie, energia przepływa w jedną stronę, trzeba dawać alkoholikowi wsparcie, tłumaczyć go i jego zachowanie

4. Otwartość - połączenie ze światem zewnętrznym, rozmawia się z ludźmi. Zamykają się przed innymi, przestaje się zapraszać ludzi do siebie, przez wstyd, goście to sygnał do picia dla osoby uzależnionej. Rodzina ta zostaje samotna. Trudno jest to przełamać sięgnąć po pomoc i to sprzyja chorobie alkoholowej.

Doświadczenia dziecka.

Nigdy nie wiedzą na co mogą liczyć nikt ich nie wysłucha, tylko jedne obietnice są spełniane, raz są kochane a raz nie. Ten chaos sprawia, że dziecko odrywa się od rzeczywistości, musi znaleźć sobie świat w którym będzie czuć się dobrze. Dostosowanie się do funkcjonowania w takiej rodzinie. Zasady:

1. Nie ufać

2. Nie mówić

3. Nie odczuwać

Rodzice sami nie wiedzą jak postąpić. Oczekują, ze dziecko zachowa to w tajemnicy, nie mówią że wstydu, strachu i maja nadzieję, że to się więcej nie powtórzy, że to ostatni raz owocuje to zaprzeczanie w dorosłości samotnością.

Ufając naraża się na krzywdę. Dziecko jest pozbawione poczucia bezpieczeństwa, słabe, niepewne, są pozbawione ufności.

Zasada nie odczuwać - dziecko nie zastanawiało się nad tym co czuje, trzeba być twardym, nie poddaj się emocją, dziecko uczy się, że miłość nie była miłością prawdziwą, nie ma miłości bezinteresownej.

• Wypieranie

• Nie akceptacja istniejącego stanu rzeczy

• Racjonalizacja

• Projekcja

• Zaprzeczenie

• Izolacja

• Selektywny brak uwagi

• Automatyzm - rodzina zaczyna przystosowywać się

Fazy:

1. Zaprzeczenie obecności problemu

1. Incydenty nadmiernego picia

2. Próby interwencji (opór osoby pijącej)

2. Ukrywanie negatywnych konsekwencji picia osoby uzależnionej

1. Incydenty alkoholowe nasilają się rośnie izolacja

2. Pogarszają się relacje małżeńskie

3. Zaburzenie emocjonalne u dzieci

4. Próby zaprzestani picia przez alkoholika

3. Dezorganizacja życia rodzinnego

1. Faza chaosu

2. Rezygnacja z prób sprawowania kontroli nad partnerem alkoholikiem.

3. Co może zmniejszyć jej napicie nie to co za miesiąc rok.

4. Pogłębianie problemów emocjonalnych - zaburzenia zachowania

4. Próba reorganizacji rodziny:

1. Żona podejmuje próbę kontroli nad życiem rodzinnym, pojawia się litość uczucia opiekuńcze, które zastępują agresje, wrogość

2. Pomniejszenie skutków negatywnego zachowania

5. Ucieczka rodziny od problemu

1. Żona odsuwa się od męża - koncentracja na problemach z pracą, dziećmi, w szkole

6. Reorganizacja części rodziny

1. Osoba uzależniona podejmuje leczenie

2. Nauczenie się życia bez osoby uzależnionej

7. Powrót do zdrowia całej rodziny

1. Alkoholik osiągnął stabilizację, kiedy jest zaleczony

2. Próby radzenia z różnymi problemami

Każda faza może trwać kilka lat lub zatrzymać się i nie przesunie się do kolejnej. Alkoholik nie potrafi decydować swoim życiem.

Przystosowanie się dzieci. Typologia ról dziecka w rodzinie alkoholika.

1. Bohater rodzinny (heros osoba odpowiedzialna) tą rolę pełni najstarsze dziecko, największa miłość, akceptacja są predysponowane do trudnych zadań zajmowanie się rodzicami u młodszym rodzeństwem. Stają się rodzicami własnych rodziców. Odwracanie ról dziecka w roli osoby dorosłej. Dorośli ukrywają fakt picia rodzica. Jest zamieszanie, niepokój. Dziecko samo bardzo szybko wchodzi w rolę, przekonanie, że musi być silny, odważny, prace chce wykonywać perfekcyjnie, szybko. Poczucie winy, że był niesumienny, że to jego wina, złość do rodziców, że stawiają rodzinie trudne zadania. W miarę trwania roli, złość na siebie że nie zaspakaja swoich potrzeb, że tylko potrzeby innych. Traci dzieciństwo, szybki kurs dorastania.

2. Zagubione dziecko (dziecko we mgle, aniołek, nie widoczne dziecko). Ktoś kogo nie ma dzieci średnie, które nie potrafią odnaleźć się w rodzinie, w szkole. Nie zwraca na siebie uwagi w żaden sposób. Jest wycofane w świat marzeń, fantazji, w kont domu. Trudno dojść do tego gdzie przebywają. Trudności z kontaktami w utrzymaniu ich, nie potrafią sobie pomóc w sytuacji trudnej.

3. Maskotka (błazen, klaun, dziecko rozbrajające, niosące ulgę). Jest przemiłe urocze, pełne wdzięku, rozładowuje napięcie towarzyszące tej rodzinie poprzez sprytnie opowiedziany dowcip. To ukochane dziecko. Nikt nie traktuje go poważnie. Zatracają granice między śmiechem, płaczem, bólem, przyjemnością. Rola wesołka - dobra mina do złej gry. Dzieci bardzo wrażliwe, Potrzeby emocjonalne ich nie są zaspakajane.

4. Wyrzutek (kozioł ofiarny) dziecko bardzo narażone na niszczącą grę. To przez Ciebie mama pije, boli głowa, próbuje naśladować bohatera rodzinnego ale nie jest w stanie mu dorównać. Pogłębia się frustracja cierpienia, kozła ofiarnego. Odbiorca agresji alkoholowej pijącego rodzica. Wagaruje, ucieka z domu stwarza problemy chce zwrócić na siebie uwagę, szuka wsparcia w grupie rówieśniczej. Stosuje odwet, boi się uczuć, zranienia. Sięga po alkohol stając się kandydatem do przedłużenia alkoholizmu. Łamanie prawa, jest w kolizji z normami, sprawia negatywne wrażenie ale są pełni bólu i cierpienia.

Te role rzadko występują w czystej postaci. Najłatwiej zrobić to kiedy dzieci chodzą do przedszkola.

Test rodziny (rysunek rodziny przez dziecko)

1. Kredki świecowe, temperówka, arkusz białego papieru

2. Mówi się, że nie ważne jaką rodzinę, bo jest to metoda projekcyjna

3. Obserwacja w trakcie rysunku, czy coś mówi, jak długo poświęca czasu danej postaci

4. Porozmawiać z dzieckiem, kiedy oddaje rysunek, pochwalić, zapytać co się tam dzieje

5. Wywiad o faktycznym stanie rodziny

Wskaźniki diagnostyczne:

1. Rozmieszczenie postaci na rysunku ←→↑↓ Najbardziej prawidłowe jak wykorzystują całą przestrzeń.

Przesunięcie w dół - stany depresyjne, biała przestrzeń, problemy, które ma ale nie potrafi sobie poradzić. Jest jakiś problem. W której ćwiartce rysuje.




2) Powietrze 3) ogień




1) Woda 4) ziemia

Przeszłość i bierność przyszłość aktywność

1. woda - zajęcie się sobą, zatrzymanie w rozwoju, cofnięcie do etapu, kiedy było się szczęśliwym

2. powietrze - bierność życiowa, niechęć do angażowania się, obserwator życia, brak odwagi do działania

3. ogień - nastawienie na cel zaangażowanie aktywność

4. ziemia - ciężar przytłaczająca materia, porażka.

Paleta barw:

Bogate kolory - żywa emocjonalność, 1 - 2 barwy - zahamowanie niepokój.

Ciemne - pesymizm

Jasne - optymizm

Niebieska - pragnienie miłości zacisznego i uporządkowania środowiska, potrzeba uczuć

Brązowa - dążenie do osiągnięcia poczucia bezpieczeństwa.

Żółta - spontaniczność, swobodą otwartość

Zielona - zdecydowanie, tendencja bycia niezależnym od wpływów środowiskowych

Czerwona - dążą do pełni życia dobrego sukcesu

Czarna - nicość, koniec, sprzeciwiają się temu co jest takie jak być powinno.

Nacisk kredki:

Mocny - silne, napięcia, odwaga, gwałtowność, brutalność

Słaby - nieśmiałość, łagodność, nerwice, niepokój.

Postacie będą stały na czymś. W rodzinie alkoholika są zawieszone w próżni, bo w rodzinie brak podstawy, stałości, poczucie bezpieczeństwa.

Typ emocjonalny - krzywe zaokrąglone linie, postacie dynamiczne, coś się dzieje na obrazku

Typ racjonalny - linie proste sztywne, wyizolowane, żadnej akcji działania.

Barwa czerwona i czarna to agresja, przekonanie o małej własnej wartości, poczucie winy.

• Waloryzacja - postać narysowana jako pierwsza, większa od innych, najstaranniej, użycie dużej ilości kolorów

• Dewaloryzacja - osoba, której dziecko się boi, pominięta może być w rysunku, ostatni z boku kartki mniejszy od innych postaci i niestarannie narysowany

Relacje odległości:

1. prawdziwe relacje albo takie jakie chciałoby dziecko żeby było, żeby ta rodzina taka była.

2. duża odległość niechęć brak zahamowania.

Osoba neurotyczna - dużo białych przestrzeni - zajmują znaczną częścią kartki, mało barwny rysunek, użyte 1- 2 barwy, blade, szare, bardzo słaby nacisk na kartkę, brak ruchu na rysunku, postacie rysowane na sztywno, postaci na rysunku jest bardzo mało. Rysunek zajmuje lewą część kartki. Będzie brakowało podstawy. Brakuje elementów ciała. Brak elementów dodanych (drzewo trawka). Siebie dziecko narysowało ukrytego siebie za skałą, albo osoby, które chcą go zaatakować.

Podwyższona tendencja do agresji. 2 barwy czerwona - czarna. Duże postacie tak wielkie, że one wychodzą poza kartkę, zwierzęta agresywne, mocny nacisk na kartce, zaznaczenie wulgarne różnic seksualnych.

WYKŁAD 4

26.11.2006

Alkoholizm	Koalkoholizm, współalkohlizm osoba współuzależniona
Koncentracja całego życia wokół picia	Koncentracja myśli uczuć i zachowań wokół picia alkoholu przez bliskich
Subiektywne poczucie przymusu picia	Subiektywne poczucie konieczności odciągnięcia alkoholika od alkoholu
Nawroty picia powtarzające się po okresie abstynencji	Podejmowanie i załamywanie się prób powstrzymywanie się od typowych reakcji na picie
Zmiany tolerancji na alkohol	Nadzieja na uzyskanie kontroli nad piciem alkoholika i ograniczenie go do bezpiecznych rozmiarów
Objawy abstynencyjne	Doświadczenie przykrych stanów emocjonalnych (niepokoju rozdrażnienie) w okresie gdy alkoholik przestaje pić
Doświadczenie złagodzenia i wycofania się objawów abstynencji po powrocie do picia	Zmniejszenie się intensywności przykrych stanów uczuciowych (towarzyszących w przerwie w piciu) w okresach powrotu alkoholika do picia
Poczucie niemożności rozstania się z alkoholem na zawsze	Poczucie niemożności rozstanie się z alkoholikiem na zawsze mimo okresów pragnień odejścia od niego.

3 grupy koncepcji współuzależnienia

1. choroba - jedna z wielu form procesu nałogowego.

2. - zaburzenie osób, które kształtują się w rodzinach macierzystych. Traktuje się żony alkoholików jako nieświadome winowajczynie picia męża

3. zaburzenie emocjonalne - które powstało na skutek zaburzeń męża i przeciążenia sprawami związanymi z piciem

Współuzależnienie - te zjawiska, które są niekorzystne dal żony alkoholika i ułatwiają picie alkoholikowi.

P.I.A.MELODY - proces chorobowy, który wyrasta i rozwija się w rodzinie generacyjnej. Rozwijają się uzależnienia od:

• pracy - behawioralnych czynności

• seksu

• miłości

• behawioralnych czynności

Jest to upośledzenie dojrzałości spowodowane urazem z dzieciństwa w taki sposób, że przeszkadza im to w codziennym życiu.

Symptomy:

• trudności w poznawaniu własnej wartości(trudności w kochaniu samego siebie)

• trudność w wytaczaniu granic między sobą a innymi ludźmi. Trudność w rozumieniu własnej osobowości

• trudność we właściwym poznaniu obiektywnej prawdy o sobie. Trudność w określeniu tego kim się jest i w jaki sposób można dzielić siebie z innymi ludźmi

• Trudność we właściwym adresowaniu swoich dorosłych potrzeb i pragnień

• Trudność w troszczeniu się o siebie

Osoby współuzależnione są to osoby, które kochają za bardzo. Uzależniają się od cierpienia i przyzwyczajają się od nieodwzajemnionych uczuć

Współuzależniony jest dotknięty w takim stopniu w jakim jest uzależniony od alkoholika. Zaprzeczanie podtrzymuje chorobę alkoholową.

Współuzależnieni komunikują osobie uzależnionej, że zawsze zajmą się szkodami spowodowanymi, przez alkoholika. Zawsze mogą gderać, narzekać ale nigdy nie są w stanie stawić takiego oporu aby przeciwstawić się alkoholikowi.

W zaburzenie osobowości, które uaktywniło się w rodzinie którą założyła osoba. Partnerzy są w sytuacji patologicznego uzależnienia od siebie. Biorą odpowiedzialność za siebie i czyny lub zrzucają to na innych. Są to związki niedojrzałe Współuzależnienie może być rozpoznawane następującymi sztywnymi cechami:

• Sztywność postaw

• Powtarzalność zachowania

Zostają utrwalone te sposoby utrwalone i powielane. Ta sztywność myślenia została wyuczona w rodzinie generalnej i uniemożliwia to rozwiązanie problemów własnych i rodziny.

Cechy rozpoznawania uzależnienia:

Uzależnienie poczucia własnej wartości od zdolności do wywierania wpływu na uczucia i zachowania swoje i innych ludzi, pomimo powtarzających się niepowodzeń i cierpień w tym zakresie. Przejawia się w 4 sferach funkcjonowania jednostki, wynika to z:

1. zniekształconego stosunku do siły woli i sprawowania kontroli. Osoba współuzależniona ma przekonanie, że siłą swojej woli może wpływać i kształtować podobnie jak alkoholik ona ma przekonanie, że może doprowadzić do nie picia.

2. rozbudowany system zaprzeczenia, podtrzymywanie kontroli i wypływu na osobę uzależnioną. Utrzymaniu pozytywnej oceny siebie.

3. niskie poczucie własnej wartości próbują podwyższyć to poczucie własnej wartości przez działanie na osobę uzależnioną. Jeżeli nie przynosi to efektó to powoduje to wzajemną wrogość

4. Zaburzenie samooceny granic własnego ja - partner sygnalizuje jak powinna czuć się osoba uzależniona

5. Lęki i zaburzenia tożsamości w kontaktach interpersonalnych. Nie wiedzą kim są jakie mają potrzeby, doświadczają lęków, że zostaną odrzucone. Tendencja do wchodzenia w bliskie związki z osobami przejawiającymi zaburzenia osobowości czy uzależnionymi od środków chemicznych.

6. Obecność co najmniej 3 z następujących objawów zaburzeń:

• zaburzenia regulacji życia emocjonalnego, nadmierne tłumienie, utrata kontroli

• stany depresyjne - osoby współuzależnione kumulują złość, poczucie bezradności kiedy nie potrafią poradzić sobie z uczuciami

• stan pogotowia emocjonalnego - nadmierna czujność

• czujność nadużywanie substancji psychoaktywnych leki przeciwdepresyjne, alkohol, narkotyki w przypadku dzieci

• zaburzenia psychosomatyczne - ciało wysyła sygnały, że brakuje równowagi

• pozostawienie w bliskich związkach z osobą uzależnioną co najmniej 2 lata bez szukania pomocy z zewnątrz.

KONCEPCJA TRAKTOWANIA

Współuzależnienie jako reakcja na stres. Zaburzenie emocjonalne - reakcja na sytuacje w której żyje osoba współuzależniona. Nasilenie widać tym większe im partner pije więcej. Należy traktować uzależnienie jako reakcje na stres, które potem jest wyciszone w trakcje abstynencji. Podejmuje działania, które maja poprawić tą sytuacje ale dochodzi do paradoksu - utrwalenie choroby.

Brutal Szczepański:

2 sposoby radzenia sobie:

1. konfrontacja z partnerem rozwiązanie problemu, racjonalizacja

2. poszukiwanie wsparcia społecznego

3. stosowanie strategii ucieczkowo - unikowych np. używanie środka uspakajanych, objadanie się

4. Nasilone potrzeby dominacji autonomii, agresji i wykazania się

5. Nasilona potrzeba doznania opieki uległości, pomocy, oparcia, bezpieczeństwa.

Syndrom Dorosłych Dzieci Alkoholików. To są wszystkie osoby, które wychowywały się w rodzinie z problemem alkoholowym osoby które doświadczają problemów z niemożliwości oderwania się od problemów, konsekwencji doświadczeń dorastania w towarzystwie osoby pijącej.

2,5 miliona osób pije

1,5 miliona wychowuje się w rodzinie z problemami alkoholowymi

Tworzy się syndrom DDA - dorosłe dziecko alkoholika

Problemy osób które pochodzą z rodzin alkoholowych:

1. Domyślanie się jakie zachowanie jest normalne (przejęcie patologicznych wzorców) brak pozytywnych wzorców, brak harmonii ludzie nie potrafią odróżnić tego co jest normalne a co nie. W kontaktach zachowują się sztywnie i asekuracyjnie. Nie mają pojęcia jak wygląda normalne życie. Bezkrytyczne naśladowanie innych. Ochrona siebie przed bolesną rzeczywistością - ucieczka w świat marzeń.

2. trudności z przeprowadzaniem swoich zamiarów od początku do końca. Obawiają się, że nie potrafią zrobić wszystkiego dobrego. Poczucie doskonałości blokuje ich, chcą uniknąć krytyki innych osób, niezadowolenia ze swojej pracy. Liczne pomysły i plany kończyły się na deklaracjach. Jest to wyuczony sposób bycia.

3. DDA - kłamią gdy mogłyby powiedzieć prawdę. Kłamstwo było norma aby zaprzeczyć problemowi alkoholowemu, udawać że wszystko jest w porządku. Pozwalało uniknąć kary, aby nie powiedzieć prawdy. Ukryć silne emocje - lepiej ich nie wyzwalać niż narazić się na atak ze strony innych.

4. Osądzanie bezlitosne samego siebie, krytyczne ocenianie i nastawienie do siebie. DDA - postrzegają siebie negatywnie potrafią podtrzymać ten negatywny obraz samego siebie. W momencie kiedy odnoszą sukces to ten sukces bagatelizują.

5. DDA - traktują siebie bardzo poważnie. Rodzice rzadko się śmiali, wygłupiali, napięcia, wrogość. Uważają zabawę za dziecinadę i robienie z siebie głupka. Traktują życie, pracę, naukę śmiertelnie poważnie. Wypalają się w pracy, zamartwiają się

6. Z Dorosłymi Dziećmi Alkoholików trudno nawiązać bliskie kontakty. Wynikają z braku poczucia bezpieczeństwa. Raz były karane raz nie za złe zachowania, są nieufne, ostrożne. Potrzebują i pragną poczucia bezpieczeństwa. Jeśli ktoś je pochwali czują się wspaniale.

7. DDA - przesadnie reagują na zmiany na które nie mają wpływu, że jeśli uda mu się wszystko kontrolować to koszmar z dzieciństwa nie wróci. Dąży do tego aby wszystko było bardzo dobrze zaplanowane. Silny lęk przed zmianą, jakąkolwiek.

8. DDA - bezustannie potrzebują potwierdzenia i uznania. Wizerunek negatywny samego siebie. Ten deficyt z dzieciństwa starają się być doskonałymi aby inni ich doceniali, trudno im przyjąć pozytywne komunikaty z zewnątrz. Traktują je jako nieszczere. Nie wierzą w to że są lubiani. Terapeuci to DDA w większości.

9. DDA - myślą, że różnią się od wszystkich innych, nikt nie jest w stanie ich zaakceptować. Izolowanie się całej rodziny. W grupach odczuwają wstyd, skrępowanie. Przekonanie, że są dziwne, że nikt ich nie lubi

10. DDA - są nadmiernie odpowiedzialni albo nieodpowiedzialni. W pracy biorą coraz więcej obowiązków lub posądzani są o lenistwo bo boją się zawieść

11. DDA - są lojalne nawet w obliczu dowodów, że druga struna na to nie zasługuje. Są bardziej odporni na sytuacje. Wybierają niewłaściwych partnerów. Często cierpią ale są to emocje, które doskonale znają nie potrafią odejść, bo nie wiedzą jak wygląda zdrowy związek.

12. DDA - ulegają impulsom nie mają nad takim zachowaniem kontroli. Jeśli czegoś pragną to nie potrafią czekać. Obawiają się, że jeśli nie dostaną tego teraz to te potrzeby nie będą już zaspokojone.

13. W kontaktach z własnymi dziećmi DDA nie potrafią odnaleźć się w roli rodzica. Sądzą, ze mogliby skrzywdzić własne dzieci. Nie potrafią rozmawiać z własnymi dziećmi, wyolbrzymiają problemy dzieci. Często odkładana jest decyzja o dzieciach na jakiś czas. Część DDA rezygnuje z życia osobistego i czuwa nad rodzicami, żeby się nie krzywdzili, starają się spędzać czas wolny z rodzicami.

14. DDA - jest to człowiek wyobcowany i smutny…

23

Środki odurzające i psychotropowe

Alkohol

Substancje pobudzające system nerwowy

Urządzenia pobudzające nadmierne interakcje

Czynności nadmiernie angażujące

---