Egzamin na ostatnim wykładzie - 2 pytania - teoretyczne i praktyczne
- kwotowanie paczki
- teoria z wykładów
Mariusz.szuster@ue.poznan.pl - mail
Logistyka
Zadania I procesy logistyczne
Zaopatrzenie |
Produkcja |
Dystrybucja |
|
|
|
INCOTERMS 2000
Przewozy:
Całopojazdowe
Drobnicowe
TRANSPORT MORSKI
1 cbm (m3) = 1000kg
20 euro w/m min.
Przykład:
2 m3 / 1200 kg - 2 x 20 euro = 40 euro
1,5 m3 / 3500 kg - 3 x 20 euro = 70 euro
0,5 m3 / 400 kg - 20 euro
TRANSPO
RT LĄDOWY
1 cbm = 330 kg
20 euro w/m min.
Przykład:
3 m3 / 600 kg - 3 x 20 euro = 60 euro
2,5 m3 / 990 kg - 3 x 20 euro = 60 euro
4 m3 / 3300 kg - 10 x 20 euro = 200 euro
TRANSPORT POWIETRZNY
1 cbm = 166,6 kg
100 euro w/m min.
Przykład:
2,5 m3 / 300 kg - 2,5 x 100 euro = 250 euro
4 m3 / 833 kg - 5 x 100 euro = 500 euro
Rynek dóbr konsumpcyjnych i produkcyjnych
Większa liczba nabywców końcowych |
Mniejsza liczba nabywców |
Przewaga obrotu detalicznego |
Przewaga obrotu bezpośredniego |
Większa liczba transakcji przy mniejszej średniej ilości towarów i ich wartości |
Mniejsza liczba transakcji i większa średnia ilość towarów i wartość jednostkowa |
Popyt jest wynikiem upodobań nabywców i ma większą elastyczność cenową |
Popyt jest zdeterminowany technicznie i ma mniejszą elastyczność cenową |
Brak trwałych powiązań między producentami/dostawcą a nabywcą końcowym |
Liczne trwałe powiązania między producentem/dostawcą a nabywcą końcowym |
Inna struktura kanałów dystrybucji - wyraźna przewaga obrotu bezpośredniego. Brak anonimowości w kontaktach między sprzedawcą i nabywcą. Stosowanie umów na dostawę towarów, które w chwili ich zawierania nie są jeszcze wyprodukowane. Pewne ograniczenia mechanizmy rynkowego.
Incoterms 2000
EXW = EX Works (z zakładu, ...oznaczone miejsce)
Wszystkie środki transportu
Sprzedający wypełnia swoje obowiązki związane z dostawą, gdy udostępni towar kupującemu w swojej siedzibie. Sprzedający nie jest odpowiedzialny za załadunek na środek transportu kupującego.
FCA = Free Carrier (...oznaczone miejsce)
Wszystkie środki transportu
Formuła FCA oznacza, że sprzedający zobowiązany jest dostarczyć towar przewoźnikowi (lub innej osobie, np. spedytorowi), wyznaczonemu przez kupującego. Koszty dostawy, na zasadniczej drodze przewozu, pokrywa kupujący. Po wydaniu towaru przewoźnikowi, ryzyko przejmuje kupujący. W Incoterms 2000 zrezygnowano ze szczegółowego określenia, odrębnie dla poszczególnych gałęzi transportu, miejsca i sposobu przekazania towaru przewoźnikowi. Obecnie znaczenie to uproszczono, pozostawiając tylko dwa warianty dostawy, w zależności od miejsca, gdzie jest dokonywana, a mianowicie:
jeśli tym miejscem jest zakład lub magazyn sprzedającego, to dostawę uważa się za dokonaną, gdy towary zostały załadowane na środek transportu podstawiony przez przewoźnika,
jeśli jest to inne miejsce niż zakład lub magazyn sprzedającego (np. terminal, port) dostawę uważa się za dokonaną po przekazaniu towaru przewoźnikowi, na środku transportu wysłanym przez sprzedającego; wyładunek towaru ze środka transportu nie należy do obowiązków sprzedającego.
Jeżeli kupujący nie podał sprzedającemu nazwy miejsca przekazania towaru lub przewoźnika, któremu towar ma być dostarczony, albo terminu przekazania towaru, lub gdy wyznaczony przez niego przewoźnik z jakiś względów towaru nie przyjął, spada na niego całe ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru ( pod warunkiem jednak, że towar został należycie wyodrębniony jako przedmiot umowy ).
FAS = Free Alongside Ship (...oznaczony port załadunku)
Morski lub wodny śródlądowy
Formuła FAS oznacza, że sprzedający wypełnia swe obowiązki dostawy, kiedy towar został umieszczony wzdłuż burty statku, na nabrzeżu portu morskiego lub śródlądowego, w oznaczonym porcie załadunku.
W Incoterms 2000 do obowiązków sprzedającego należy dokonanie odprawy celnej eksportowej i poniesienie kosztów z tym związanych.
Formuła ta ma zastosowanie w przypadku, gdy słaba jest infrastruktura portowa, a urządzenia dźwigowe statku gwarantują bezpieczne pobieranie ładunku z nabrzeża.
FOB = Free On Board (...oznaczony port załadunku)
Morski lub wodny śródlądowy
Formuła FOB oznacza, że sprzedający zobowiązany jest dostarczyć towar przewoźnikowi wyznaczonemu przez kupującego. Koszty dostawy, na zasadniczej drodze przewozu, nie są opłacone przez sprzedającego. Ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru przechodzi ze sprzedającego na kupującego w momencie gdy towar przekroczył linię burty statku w porcie załadunku.
Formuła FOB wymaga od sprzedającego dokonania odprawy celnej towarów przeznaczonych na eksport.
Kupujący musi ponieść wszystkie koszty i pozostałe ryzyko związane z transportem, od momentu kiedy towar znajdzie się na statku.
CFR = Cost and Freight ( ....oznaczony port przeznaczenia)
Morski lub wodny śródlądowy - dla transportu kombinowanego, zaleca się stosować incoterm CPT
Formuła CFR oznacza, że sprzedający musi zorganizować transport (zawrzeć umowę przewozu) i ponieść związane z tym koszty. Jest on również zobowiązany do dostarczenia towaru przewoźnikowi, a jeśli jest ich kilku, pierwszemu z nich. W tym miejscu ryzyko uszkodzenia i utraty towaru przechodzi na kupującego.
Jeżeli kupujący chce ubezpieczyć towar, sprzedający ma obowiązek udzielić informacji koniecznych do ubezpieczenia towaru.
CIF = Cost, Insurance and Freight ( ....oznaczony port przeznaczenia)
Wyłącznie morski i sródlądowy - dla transportu kombinowanego, zaleca się stosować incoterm CIP
Zakres obowiązków, podział kosztów i ryzyka w formule CIF jest podobny jak w CFR, przy czym jest on rozszerzony o obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia i pokrycia jego kosztów.
W przypadku formuły CIF, sprzedający musi przekazać kupującemu dowód zawarcia umowy ubezpieczenia, aby ten mógł dochodzić ewentualnych roszczeń od ubezpieczyciela.
Ryzyko utraty lub uszkodzenia tworu przechodzi ze sprzedającego na kupującego w momencie gdy towar przekroczył burtę statku, w porcie załadunku.
CPT = Carriage Paid to (...oznaczone miejsce przeznaczenia)
Wszystkie środki transportu, również transport kombinowany
Formuła CPT oznacza, że sprzedający ma obowiązek zawarcia umowy o przewóz do określonego punktu przeznaczenia i opłacenia kosztów przewoźnego. Jest on zobowiązany do dostarczenia towaru przewoźnikowi, jeśli jest ich kilku, pierwszemu z nich. W tym miejscu ryzyko uszkodzenia i utraty towaru przechodzi na kupującego.
"Przewoźnik" oznacza każdą osobę, która w umowie przewozu podejmuje się wykonać lub spowodować wykonanie przewozu transportem kolejowym, samochodowym, morskim, lotniczym, śródlądowym lub będącym kombinacją tych gałęzi transportu. Warunki CPT wymagają, aby sprzedający dokonał odprawy celnej eksportowej towarów przeznaczonych na sprzedaż.
CIP = Carriage and Insurance Paid to (....oznaczone miejsce przeznaczenia)
Wszystkie środki transportu, również transport kombinowany
W porównaniu do formuły CPT zakres obowiązków sprzedającego jest rozszerzony o obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia i pokrycia jego kosztów.
DES = Delivered Ex Ship (...oznaczony port przeznaczenia)
Transport morski, śródladowy lub transport kombinowany
Formuła DES oznacza, że sprzedający wypełnia swoje obowiązki związane z dostawą, gdy towar bez dokonania odprawy celnej w imporcie, został postawiony do dyspozycji kupującego na statku, w oznaczonym porcie przeznaczenia. Sprzedający ponosi wszystkie koszty i ryzyko związane z dostarczeniem towaru do oznaczonego portu przeznaczenia.
DEQ = Delivered Ex Quay (...oznaczony port przeznaczenia)
Transport morski, śródladowy lub transport kombinowany
W Incoterms 2000 obowiązkiem sprzedającego jest postawienie towaru do dyspozycji kupującego, na określonym nabrzeżu, w porcie przeznaczenia. Nie ma natomiast obowiązku dokonania odprawy celnej importowej, gdyż jest to już obowiązek kupującego. Ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru przechodzi ze sprzedającego na kupującego w momencie gdy towar jest postawiony do dyspozycji kupującego na nabrzeżu lub przystani w oznaczonym porcie przeznaczenia w uzgodnionym terminie lub okresie.
DDU = Delivered Duty Unpaid (...oznaczone miejsce przeznaczenia)
Wszystkie środki transportu
Formuła DDU oznacza, że sprzedający wypełnia swoje obowiązki związane z dostawą, gdy towar został postawiony do dyspozycji kupującego w oznaczonym przez niego miejscu. Sprzedający ponosi koszty i ryzyko związane z dostawą towaru, z wyłączeniem ceł, podatków i innych oficjalnych opłat w kraju kupującego.
Strony mogą dokonywać modyfikacji tej formuły, np.: DDU (VAT Paid) - DDU (VAT opłacony).
DDP = Delivered Duty Paid (...oznaczone miejsce przeznaczenia)
Wszystkie środki transportu
Formuła DDP oznacza, że sprzedający ponosi koszty:
dostarczenia towaru do uzgodnionego punktu w oznaczonym miejscu przeznaczenia, w uzgodnionym terminie lub okresie i postawienia go do dyspozycji kupującego;
sporządzenia i wysłania faktury handlowej lub przekazu elektronicznego będącego jego ekwiwalentem;
uzyskania licencji eksportowej i importowej lub innych upoważnień, oraz dokonania formalności celnych w eksporcie, tranzycie i imporcie;
cła, podatków i innych opłat związanych z eksportem, tranzytem i importem;
zawarcia umowy przewozu;
zawiadomienia kupującego o wysyłce towarów jak również innego zawiadomienia wymaganego w celu umożliwienia kupującemu podjęcia kroków, które są normalnie niezbędne do przejęcia towaru;
dostarczenia zlecenia wydania towaru i / lub zwyczajowego dokumentu transportowego lub ekwiwalentnego przekazu elektronicznego;
kontroli jakościowej, mierzenia, ważenia, liczenia, które są niezbędne do dostarczenia towaru do dyspozycji kupującego w uzgodnionym punkcie w oznaczonym miejscu przeznaczenia i czasie;
opakowania i jego znakowania wymagane do przewozu, o ile dany towar nie jest zwyczajowo transportowany bez opakowania.
Formuła DDP odzwierciedla sytuację w której sprzedający przyjmuje na siebie największe zobowiązania, odwrotnie jak przy formule EXW.
DAF = Delivered at Frontier (...oznaczone miejsce)
Wszystkie środki transportu, pod warunkiem granicy lądowej
Formuła DAF oznacza, że sprzedający wypełnia swoje obowiązki związane z dostawą gdy towar, po dokonaniu odprawy celnej w eksporcie, został postawiony do dyspozycji w oznaczonym miejscu na granicy, ale przed granicą celną kraju sąsiedniego. Dlatego bardzo ważne jest, aby granica była zdefiniowana precyzyjnie poprzez podanie punktu i miejsca.
INCOTERMS 2010
W Incoterms 2010 występują dwie kategorie reguł:
- odnoszące się do wszystkich rodzajów transportowych (CIP, CPT, DAP, DAT, DDP, EXW, FCA)
- odnoszące się wyłącznie do transportu morskiego oraz wodnego śródlądowego (CFR, CIF, FAS, FOB)
Usunięto 4 dotychczasowe reguły (DAF, DES, DEQ, DDU) i wprowadzono dwie nowe (DAP, DAT)
Zarówno DAT jak i DAP odnoszą się do wszystkich środków transportu i szczególnie nadają się do przesyłek kontenerowych.
DAT - Delivered at Terminal - dostarczone do terminalu (sprzedający odpowiada za dowiezienie towaru do określonego terminalu i jego rozładunek, sprzedający ma obowiązek dostarczenia ładunku do określonego terminalu w danym porcie - w tym miejscu koszty i ryzyko przechodzą na kupującego) DAT zastępuje dotychczas stosowaną DEQ.
DEP - Delivered at Place - dostarczone od miejsca (sprzedający odpowiada za dostarczenie towaru do określonego miejsca, natomiast jego rozładunek jest w gestii kupującego). Sprzedający dostarcza do określonego miejsca, w tym miejscu koszty (w tym koszt rozładunku) i ryzyko przechodzi na kupującego. DAP zastępuje dotychczas stosowane DAF, DES i DDU.
Kwestia cła została pominięta celowo, ponieważ Incoterms 2010 odnoszą się zarówno do handlu międzynarodowego jak i krajowego.
Tak jak poprzednie wersje, Incoterms 2010 muszą być elementem umowy między sprzedającym a kupującym, aby stały się wiążące. Należy jednak pamiętać, że ustalenia i prawa rządzące umową handlową mają pierwszeństwo przed Incoterms.
Incoterms 2010 nie dotyczą opisu towarów, cen warunków płatności, transferu praw własności, gwarancji i innych zobowiązań, własności intelektualnej ani przepisów prawnych.
Logistyka zaopatrzenia to zespół decyzji i działań przedsiębiorstwa pozwalający na realizację zakupów z najbardziej korzystnych (jakościowo, cenowo, terminowo) źródeł.
Zadania realizowane w ramach logistyki zaopatrzenia polegają przede wszystkim na dostarczaniu zamówionych surowców, materiałów (także pomocniczych i eksploatacyjnych), półprodukty, części zamiennych, wyrobów gotowych (co występuje zwłaszcza w działalności handlowej) oraz innych komponentów umożliwiających wykorzystanie posiadanych zasobów rzeczowych i ludzkich wraz z towarzyszącymi im informacjami (np. aprobaty techniczne, decyzje o dopuszczeniu do obrotu na terenie danego kraju - przemysł farmaceutyczny).
Zaopatrzenie to zespół działań niezbędnych do nabycia dóbr i usług zgodnych z wymaganiami odbiorcy.
Przedmiotem zaopatrzenia mogą być:
surowce
materiały pomocnicze i eksploatacyjne
półprodukty
wyroby gotowe (w tym maszyny i urządzenia)
Decyzje w zakresie zaopatrzenia muszą uwzględniać warunki występujące na rynku, które kształtowane są przede wszystkim przez takie czynniki jak:
charakterystyka nabywców towarów
działalność dostawców
działalność konsumentów
ograniczenia obrotu poszukiwanym towarem
międzynarodowy przepływ towarów
Charakterystyka nabywanych towarów dotyczy przede wszystkim wymagań w zakresie:
transportu (środek transportu, jego wyposażenia)
magazynowania (wielkości powierzchni, lokalizacja, dojazd, warunki rozładunku i składowania)
opakowania (wielkość, materiał)
oznakowania (jednostek lub partii towaru)
Działalność dostawców obejmuje zwłaszcza:
stopień spełniania wymagań ilościowych i jakościowych odbiorcy
stopień specjalizacji
możliwość zapewnienia wymaganego okresu współpraca
nastawienie na zacieśnianie współpracy z odbiorcą i obustronne doskonalenie (partnerstwo)
Działalność konkurentów. Uwzględnia się:
wolumen produkcji i sprzedaży
lokalizację
zasięg oddziaływania
źródła zaopatrzenia
potencjał rozwoju
wykorzystywane rozwiązania logistyczne
Ograniczenia obrotu poszukiwanym towarem. Jest to związane z koncesjonowaniem, koniecznością monitorowania przez jednostki zewnętrzne przelewu towaru i użycia (leki, substancje szkodliwe dla zdrowia).
Międzynarodowy przepływ towarów. Różnice w wymaganiach dotyczących transportu i przechowywania towarów, standaryzacji, dokumentacji przewozu i składowania, opóźnień wynikających z niskiej przepustowości przejść granicznych.
Zaopatrzenie można rozumieć jako:
strukturę organizacyjną przedsiębiorstwa (komórka, dział pracownicy)
całość systemu na który składa się zaopatrzenie własne, dostawcy zewnętrzni oraz powiązania między nimi (organizacyjne, techniczne i informacyjne)
czynności zapatrywania więc ogól czynności prowadzących dodo starczania dóbr zaopatrzeniowych do odpowiedniego miejsca (przetwarzanie materiałów lub miejsca sprzedaży) w odpowiednim czasie (aby nie występowały przestoje produkcyjne i mogła być realizowana sprzedaż) ilości (takiej, aby z jednej strony mogły być realizowane cele firmy -produkcja , sprzedaż, a drugiej strony nie powstawały nadmierne koszty zapasów) i jakość (bez uszkodzeń, czy braków)
Określenie przedmiotu zakupu (decyzja make Or buy?)
Analiza i segmentacja rynku zaopatrzenia (gdzie kupować?)
Wybór dostawców (kto będzie nas zaopatrywać?)
Planowanie (harmonogramowanie) dostaw (co, w jakich ilościach i kiedy kupować?)
Działania operacyjne związane z realizacją dostaw
Kontrola i ocena wykonywania dostaw
Strategic sourcing - to obowiązująca w całym przedsiębiorstwie strategia pozyskiwania materiałów, towarów, półproduktów oraz usług, wbudowana w ogólną strategię firmy i uwzględniająca zjawiska występujące na rynkach zaopatrzenia. W wielu przedsiębiorstwach dział zaopatrzenia pełni zwykle funkcję służebną wobec działu produkcji, kupując na jego zlecenie po możliwie najniższych cenach surowce i materiały według narzuconej specyfikacji harmonogramu. Podstawową cechą organizacji stosujących w swoim zarządzaniu strategic sourcing jest szeroki zakres kompetencji działu zaopatrzenia oraz istotny wpływ tego działu natworzenie planów strategicznych całej firmy.
Metale ziem rzadkich - (pierwiastki ziem rzadkich) nazwa zwyczajowa rodziny pierwiastków chemicznych, w skład której wchodzi 17 pierwiastków chemicznych (15 lantanowców oraz skand i itr). Od lat były one wykorzystywane w AGD (tak jak cer w kuchenkach) czy też fotografice (jak skand w lampach błyskowych). Jednak dopiero ostatnia dekada wywołała prawdziwe zainteresowanie metalami ziem rzadkich 0 rośnie bowiem znaczenie odnawialnych źródeł energii - rośnie bowiem znacznie odnawialnych źródeł energii, gdzie są one wykorzystywane na masową skalę. Metale ziem rzadkich są niezbędne do wytwarzania wielu produktów wysokiej technologii. Są one wykorzystywane do produkcji dysków Twardów, telewizorów plazmowych, smart fonów, telefonów komórkowych, laserów, radarów, urządzeń rentgenowskich i wielu innych urządzeń wysokiej technologii.
Znaczenie praktyczne mają także:
lantan koprodukcji klisz rentgenowskich i katalizatorów do produkcji spalin - jest także bardzo ważnym elementem budowy silnika samochodzie hybrydowym
europ koprodukcji czerwonego fosforu w ekranach CRT
gadolin do produkcji zielonego fosforu w ekranach CRT
samar
neodym
erb
W USA pojawiły się głosy, że masowa produkcja aut elektrycznych i hybrydowych spowoduje że uzależnienie USA od zagranicznej ropy zamieni się w uzależnienie od zagranicznych dostaw metali rzadkich.
O ile dostawców ropy jest na świecie wielu, o tyle ziem rzadkich są niemal wyłącznie importowane z Chin. Chiny posiadają największe etapy ziem rzadkich (około jednej trzeciej światowych zasobów) oraz praktycznie zdominowały ten rynek. Choć metale ziem rzadkich występują na całym świecie i wydobycie jest opłacalne głównie w Chinach. Tam też wydobywa się w 97% ich światowej produkcji.
Chiny w ostatnim czasie ograniczyły eksport metali ziem rzadkich oraz podniosły związane z nim podatek, a także zakazały zagranicznym firmom inwestycji w ten sektor w Chinach, chcąc najwyraźniej czerpać korzyści monopolu. Od 2006 roku Chiny co roku zmniejszają o 5-10 % kwoty eksportowe metali ziem rzadkich. Zmniejszając eksport metali ziem rzadkich, Chiny chcą zoptymalizować swoje korzyści, np. wzmocnić swoje własnej przedsiębiorstwa branży wysokich technologii i dyktowania warunków odbiorcom. Chiny chcą utworzyć rezerwy strategiczne metali ziem rzadkich potrzebnych szczególnie w przemyśle elektronicznym, lotniczym i wojskowym. Rezerwy strategiczne przewiduje się dla wolframu, antymonu, molibdenu, germanu, galu, cyny, tantalu i cyrkonu. Zmniejszenie eksportu przez Chiny powoduje drastyczne ograniczenie jego podaży na rynku globalnym co w konsekwencji sprzyja dynamicznym wzrostom cen. Obecnie wartość rynku to 1,2 mld USD z silną tendencją wzrostową.
Zmniejszenie przez Chiny kwot eksportowych spotkało się z ostrą reakcją na całym świecie, szczególnie w USA, które są największym importem ziem rzadkich. Według prognoz w 2012 roku chiński popyt krajowy na ziemie rzadkie zrówna się z krajową produkcją. Taki scenariusz oznacza praktycznie zanik podaży ziemnego surowca narybku globalnym. Specjaliści przewidują że do 2014 roku popyt globalny przekroczy 200 tyś ton rocznie. Co ciekawe obecnie wynosi 134 tyś ton rocznie przy podaży na poziomie 124 tyś ton a niedobór pokrywany jest z zapasów.
Strategia
Do pełnego określenia strategii zaopatrzeniowej należy uwzględnić ustalenia dotyczące:
źródeł dostaw
zakresu kooperacji
liczby dostawców
dostępności terytorialnej i przestrzennej (protekcjonizm)
stopień centralizacji (np. przy dostawach do sieci sklepów)
charakteru związków (np. partnerstwo)
sposobu zaopatrywania
Źródła dostaw: dostawy zewnątrz - klasyczne zakupy dóbr produkowanych poza przedsiębiorstwem. Dostawy z wewnątrz - strategia realizująca specyficzną formę outsourcingu kapitałowego. Zakupy dóbr produkowanych przez dostawców użytkujących odpłatnie nieruchomości odbiorcy. Zaopatrzenie z utrzymaniem zapasów:
Zalety:
Uniezależnienie od wahań zaopatrzenia zewnętrznego
Korzyści z nabywania większych ilości (np. rabaty)
Szybka dyspozycja materiałów po wystąpieniu zapotrzebowania
Duża „odporność” na wahania popytu lub opóźnienia dostaw
Korzyści wynikające z wielkości zamówień (ekonomicznym, partie, upusty)
Wady:
Wysokie zaangażowanie kapitału
Wysokie koszty magazynowania
Większe zamrożenie kapitału i wyższe koszty magazynowania (???)
Logistyka zaopatrzenia -sposoby zaopatrywania
Źródła dostaw- dostawy zewnątrz / dostawy na zamówienie
Zaopatrzenie realizowane dla konkretnego zapotrzebowania
Zalety:
- niskie zaangażowanie kapitału
- niski koszty magazynowania
Wady:
- oczekiwanie na materiał
- ryzyko opóźnień produkcji
- wydłużenie cyklu produkcyjnego
Stosowanie -> produkty o dużej dostępności rynkowej i trudno przewidywalnym zapotrzebowaniu
Dostawy - zsynchronizowane
Synchronizacja dostaw z produkcją lub zużyciem
Próba połączenia zalet dostaw na magazyn i na zamówienie oraz unikanie ich wad.
Zalety:
- krótkie czasy przepływu materiałów (bezpośrednie zaopatrywanie miejsc produkcji)
- niewielki poziom zamrożenia kapitału i niskie koszty magazynowania (poziom zapasów bezpieczeństwa)
Źródła dostaw
Dostawy z zewnątrz
Dostawa zsynchronizowana z produkcją
Zalety:
- krótkie czasy przepływu materiałów
- zapasy magazynowe w formie niewielkich zapasów bezpieczeństwa
- niskie zaangażowanie kapitału
- niskie koszty magazynowania
Warunki:
- niezawodni dostawcy
- ścisła współpraca dostawcy z odbiorcą
- istnienie systemu planowania i sterowania dostawami pomiędzy przedsiębiorstwami (zamówienia ramowe)
- zaawansowana integracja informacyjna między dostawcami a odbiorcą - np. zastosowanie EDI
ZAKRES KOOPERACJI
Zakupy samodzielne - tradycyjna koncepcja realizacji zakupów na potrzeby własne
Zakupy wspólne - formy realizacji - konsorcja zakupowe i spółdzielnie, współpraca niezależnych pod względem prawnym i finansowym
Jedyny dostawca - szczególny przypadek posiadania jedynego dostawcy - monopol dostaw
Pojedynczy dostawca - jeden dostawca odpowiedzialny za dostawy określonej pozycji zakupów
Zalety - ścisłe relacje między dostawcą i odbiorcą - możliwość współpracy na zasadzie partnerstwa
- pewność dotrzymania warunków dostawy, możliwość doskonalenia dostaw
Wady - ryzyko związane z posiadaniem jednego dostawcy 9 brak nacisku konkurencji, utrata ciągłości dostaw przy zakłóceniach w produkcji dostawcy itp.)
Podwójny dostawca - zaopatrywanie przedsiębiorstwa w określoną pozycję przez dwóch dostawców
Wielu dostawców -zaopatrywanie w określoną pozycję przez wielu dostawców
Zalety - duże bezpieczeństwo zakupów - zapewnienie ciągłości i niezawodności dostaw, małe uzależnienie poddostawców i wymuszenie konkurencji -podnoszenie wymagań.
Wady - utrudniona i założona obsługa logistyczna i administracyjna dostaw, brak korzyści i związanych z dużymi zakupami problemy z utrzymaniem poziomu jakości
Zakupy scentralizowane - zarządzanie zakupami skupione w jednostce centralnej - łączenie potrzeb podległych jednostek
Zalety: silniejsza pozycja negocjacyjna - wielkość obrotów, większe partie zakupów, mniejsze jednostkowe koszty obsługi zakupu i dostaw transportowych - większe partie. Zapewnienie jednakowego standardu kupowania produktów dla wszystkich jednostek
Wady - mniejsze możliwości elastycznej odpowiedzi na lokalne potrzeby, wydłużenie czasu obsługi zamówienia. Większe ryzyko podjęcia błędnych decyzji w jednostce centralnej
Zakupy zdecentralizowane - zarządzenie zakupami rozproszone na jednostki
Zalety: - bardziej elastyczniejsze reakcje przy zakupach, łatwiejsze dostrzeganie i wykorzystywanie lokalnych okazji, korzystniejszych zakupów
Wady: brak korzyści wynikających zakupów większych ilości surowców, kupowanie tych samych materiałów u różnych dostawców - różne parametry i poziom jakości
Forma mieszana - próba wykorzystania zalet zakupów scentralizowanych i zdecentralizowanych przy uniknięciu lub zmniejszeniu ich niedogodności, poprzez utworzenie zespołów realizujących zakupy lokalne wyróżnieniem asortymentu nie podlegającego decentralizacji - centralne zakupy wybranych grup materiałowych
Logistyka: to proces planowania, wykonywania i kontroli, wydajnego i sprawnego przepływu oraz magazynowania surowców, pół-fabrykatów i wyrobów gotowych, a także usług i stosownych informacji, odźródeł wydobycia surowców do klienta, zgodnie z jego oczekiwaniami.
Outsourcing w logistyce - to koncepcja zarządzania organizacjami polegająca na przenoszeniu powiązanych ze sobą procesów biznesowych do podmiotów zewnętrznych, które na własne ryzyko przejmują nad nimi funkcje zarządcze i wykonawcze
To skrót angielskiego zwrotu outsider - resoursed using, oznaczającego wykorzystywanie zasobów zewnętrznych - do realizacji zadań prowadzonych tradycyjnie przez własny personel, wykorzystujący wewnętrzne zasoby przedsiębiorstw.
Działania polegające na rezygnacji z samodzielnej realizacji wybranych zadań i powierzeniu ich niezależnym jednostkom (podmiotom), które zapewnią oczekiwany przez zleceniodawcę poziom jakości wykonania, przy nie większych kosztach.
Teoretyczne granice outsourcingu sięgają od zera do 100%. Górna granica oznacza, że właściciele firmy [przekazują wszelkie czynności związane z jej funkcjonowaniem zewnętrznym podmiotom, a ona sama ma charakter wyłącznie wirtualny. Dolna granica oznacza tradycyjną działalność prowadzoną w oparciu o własne zasoby.
Potencjalne skutki braku outsourcingu - brak możliwości - lub ograniczone możliwości - konkurowania z firmami korzystającymi z outsourcingu. W przypadku planowanej ekspansji nadmierny wzrost kosztów, w porównaniu do konkurencyjnej działalności opartej na zasobach zewnętrznych.
Outsourcing versus contracting
Założenie długookresowej współpracy |
Tymczasowy charakter współpracy (np. na potrzeby zaspokojenia okresowo większego popytu) |
Powtarzalne działania na rzecz organizacji w ramach przyjętego podziału pracy |
Możliwość wykonywania czynności dwutorowo (własny personel i zewnętrzny) |
Cele stosowania outsourcingu
Z reguły organizacje, które pierwszy raz stosuje rozwiązania oparte na outsourcingu robią to w celu ograniczenia kosztów lub usprawnienia jednej funkcji lub nawet czynności.
W wielu przypadkach firma uzyskuje dostęp do zasobów, z których korzystają także konkurencji - nie jest to źródłem przewagi konkurencyjnej.
Outsourcing jest źródeł tworzenia przewagi konkurencyjnej, gdy firma korzystając z outsourcingu jest lepiej przystosowana do szybkiej implementacji nowej technologii, zaoferowania klientom nowego produktu, dysponuje większymi możliwościami sprostania nagłym zmianom popytu.
Większe możliwości ekspansji i rozwoju bez ponoszenia nakładów na nowe inwestycje. Dostęp do zaawansowanych i kosztownych technologii, których organizacja nie jest w stanie samodzielnie pozyskać, co przekłada się na wyższą jakość wyrobów lub usług.
Poprawa jakości, uzyskana dzięki lepszym standardom wykonywania czynności pomocniczych, realizowanych przez podmioty zewnętrzne. Zwiększenie elastyczności - szczególnie w przypadku szybko rozwijających się technologii, częstych zmian struktury popytu - np. w przemyśle odzieżowym. Osiągnięcie większej sprawności w wybranych obszarów.
Możliwość skoncentrowania się na kluczowych kompetencjach, stanowiących rdzeń specjalności przedsiębiorstwa (core competences, core activity) i zapewniających przewagę konkurencyjną. Uwolnienie kapitału na potrzeby inwestycyjne w obszarze kluczowej działalności.
Transfer nie[pewności popytu na firmę zewnętrzną (przydatne przy dużych wahaniach popytu). Obniżenie kosztów działań (oszczędności mogą dotyczyć np. zarobków pracowników, gdy firma zewnętrzna może realizować zadania taniej, wykorzystując efekt skali)
Dostęp do nowych zasobów (przez rozwój kontaktów) - firmy szukając dostawcy usługi outsourcingowej mogą znaleźć dostawców innych usług. Stymulowanie rozwoju metod oceny procesów lub funkcji przekazywanych na zewnątrz (podobne narzędzia mogą zostać wykorzystane do oceny procesów i funkcji realizowanych w firmie).
Inicjowanie i kreowanie zmian. Tworzenie warunków do zmiany Identyfikowanie kluczowych kompetencji i funkcji pomocniczych może doprowadzić do spojrzenia z innej perspektywy na realizowane funkcje i procesy.
Usługi konsultingowe np. prowadzenie księgowości, doradztwo personalne, finanse, zarządzanie zasobami ludzkimi. Zarządzanie przepływem informacji, marketing i sprzedaż, logistyka - magazynowanie, dostawy, transport, spedycja.
Kryteria stosowania outsourcingu
Strategiczne znaczenie zasobów i procesów
Konieczna częstotliwość korzystania danej funkcji
Możliwość dysponowania zlokalizowanymi na zewnątrz zasobami
Pewność i niezawodność zlokalizowana na zewnątrz funkcji
Jakość zewnętrznie realizowanych funkcji
Koszty realizacji zadań w organizacji w porównaniu z kosztami ich realizacji poza organizacją
Szybkość zaspokajania zgłaszanej potrzeby przez podmiot zewnętrzny
Ryzyko stosowania outsourcingu
Utrata kontroli nad całością procesów, w tym kontrolą jakości
Utrata kontroli nad informacjami strategicznymi
Nadmiernego uzależnienia poddostawcy usług outsourcingu
Powstania konfliktu pomiędzy celami finansowymi dostawcy usług outsourcingowej i celami związanymi z jakością usług odbiorcy
Dezintegracji funkcji i procesów pozostających w przedsiębiorstwie
Źródła niepowodzeń
Koszty połączone outsourcingiem - firmy często dokonują zbyt niskiej wyceny:
- kosztów znalezienia i oceny dostawców
- zarządzania relacją
- monitorowania realizacji kontraktu pod kątem zgodności z ustaleniami określonymi w umowie
W wielu przypadkach szczegółowe oszacowanie przyszłych kosztów związanych z realizacją projektu związanego z wdrożeniem outsourcingu jest niemożliwe ze względu na długoterminowe oddziaływanie na organizację.
Ukrytym kosztem outsourcingu jest koszt wdrożenia firmy zewnętrznej.
Skrajnym przypadkiem jest zmiana operatora lub powrót do samodzielnej realizacji zadań.
W efekcie tylko 40% projektów opartych o outsourcing prowadzi do sukcesu.
Operatorzy logistyczni
Pojęcie 3 PL (third party logistics) - nazywane także outsourcingiem logistyki, oznacza realizację przez zewnętrzne firmy działań logistycznych, które tradycyjnie wykonywało w obrębie organizacji. Funkcje spełniane przez takiego operatora mogą obejmować cały proces zarządzania łańcuchem dostaw bądź też tylko wybrane działania należące do procesu.
Korzystanie z usług operatorów logistycznych powodować ma, że zadania logistyczne będą wykonywane sprawniej niż przy samodzielnej ich realizacji.
Funkcje przekazywane na zewnątrz można podzielić na dwie grupy:
- zogniskowane na transporcie
Zogniskowane na logistyce (oprócz transportu także zarządzanie zapasami, przechowywanie, montaż, pakowanie, kontrola jakości, zarządzanie dystrybucją, zarządzanie zaopatrzeniem)
Korzyści uzyskiwane dzięki operatorom 3 PL
Początkowo główną korzyścią dla firm korzystających z operatorów 3PL było ograniczanie kosztów, skupienie na podstawowej działalności i uwolnienie kapitału. W ostatnim czasie pojawiły się tendencje do uzyskiwania przewagi konkurencyjnej, podnoszenia poziomu świadczonych usług (poprzez skrócenie czasu dostawy, kompletacji albo zwiększenie elastyczności). Przyjmowane rozwiązanie często obejmują usługi tworzące wartość dodaną, jak np. montaż końcowy, pakowanie, kontrolę jakości, usługi informacyjne.
Logistyka międzynarodowa - Mariusz Szuster
Michał Banach Strona 1