Zarządzanie i ekonomika W3 2.03.2006
Struktura zgonów - Polska 2004:
Choroby układu krążenia - 47%
Nowotwory złośliwe - 24%
Przyczyny zewnętrzne (urazy, zatrucia, wypadki) - 7%
Pozostałe - 22%
Trzy pierwsze stanowią 78% zgonów.
W Polsce jest tendencja spadkowa umieralności z powodu chorób krążenia. Nowotwory złośliwe - tendencja jest wzrostowa, współczynnik umieralności systematycznie wzrasta.
Problem chorób nowotworowych w Polsce.
5 lat od momentu zachorowania na nowotwór złośliwy przeżywa w Polsce 42% pacjentów, podczas gdy w Hiszpanii 56%, w Belgii 58%, we Francji ponad 60%. Ponadto Polacy mają najtrudniejszy dostęp do nowoczesnych leków onkologicznych. Mniejsze szanse Polaków chorych na nowotwory złośliwe.
5-letnia przeżycia - mówi o ciężkości nowotworu i jego rokowaniu.
Przewidywalne dalsze trwanie życia
Obliczane na podstawie tablic umieralności. Swoisty sposób przedstawiania współczynnika umieralności w różnych grupach wiekowych. Koncentrujemy się na konkretnych rocznikach. Oddzielnie dla każdej płci. Służy do przewidywania dalszego trwania życia na podstawie prawdopodobieństwa zgonu oszacowanego oddzielnie dla każdej grupy wiekowej. Obliczane na podstawie wcześniejszych zgonów. Prognozujemy dalszą długość życia dla danego rocznika i danej płci.
- dla grupy 0 - 2004 ♂ - 70,7; ♀ - 79,5 (prognozowana średnia długość życia dla noworodka) (tendencja zwyżkowa)
- dla grupy 60 - 2004 ♂ - 17,4; ♀ - 22,6 (prognozowana długość życia 60-ciolatków)
Średnia długość życia prognozowana dla noworodka płci żeńskiej urodzonego w 2004 roku to 79,5 lat. Jeżeli weźmiemy pod uwagę 60-cioletnią kobietę i zsumujemy z 22,6 lat to otrzymamy większą średnią niż prognozowana przez długość życia noworodka. Ponieważ w grupie 0 są pewne osobniki, które nie pokonają ryzyka związanego z osiągnięciem 60 lat, wynik ten jest większy.
Informacja ta jest chętnie stosowana do porównań międzynarodowych, najczęściej brana jest pod uwagę grupa 0.
Starzenie się społeczeństwa
W większości państw rozwiniętych ekonomicznie w ostatnim 10-cioleciu obserwuje się starzenie ludności, wzrost udziału osób w wieku podeszłym (60-65 lat i więcej) w ogólnej liczbie ludności kraju.
Poziom zaawansowania w procesie starzenia się jest oceniony za pomocą skali starzenia się - E. Rosset w 1959 roku skonstruował skalę złożoną z 3 kategorii wyodrębnionych za pomocą obserwowanego w określonej populacji odsetka ludzi w wieku 60 lat i więcej:
przedpole starzenia się 8-9,9 %
starzenie się 10-11,9 %
starość demograficzna 12 % i więcej
W demografii posługujemy się demograficznym progiem starości, o społeczeństwie starzejącym się mówimy, gdy przekroczy demograficzny próg starości:
odsetek osób pow. 65 roku życia wynosi więcej niż 7%
odsetek osób pow. 60 roku życia wynosi więcej niż 12%
W Polsce od końca lat 70-tych mamy do czynienia ze społeczeństwem starym:
odsetek osób pow. 65 r. ż. wynosi 12,96%
odsetek osób pow. 60 r. ż. wynosi 17,02% (obydwa progi są przekroczone)
W demografii posługujemy się również graficznym przedstawieniem struktury populacji - piramidą wieku:
(Polska w 2001 roku)
Projekt Narodowego Programu Zdrowia (NPZ) na lata 2005-2016
Cel strategiczny: poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności.
Kierunki działań dla osiągnięcia celu:
zmniejszenie różnic w zdrowiu i dostępie do świadczeń
kształtowanie prozdrowotnego stylu życia
tworzenie środowiska życia, pracy i nauki sprzyjającego zdrowiu
(Pole zachowań decyduje o zdrowiu w 50%)
Główne założenia - zarys polityki zdrowotnej Polski.
19 celów operacyjnych:
I kat. - cele ogólne:
zmniejszenie różnic terytorialnych i społecznych w stanie zdrowia
aktywizacja jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych na rzecz zdrowia społeczeństwa
II kat. - cele dot. czynników ryzyka i działania w zakresie promocji zdrowia
zwiększenie aktywności fizycznej
poprawa sposobu żywienia i jakości zdrowotnej żywności oraz zmniejszenie występowania otyłości
spadek rozpowszechnienia palenia tytoniu (ok. 25% dorosłych pali, ♂ 20%, ♀ 30%)
zmniejszenie i zmiana struktury spożycia alkoholu oraz zmniejszenie szkód zdrowotnych spowodowanych alkoholem (obniżenie do 6l/osobę/rok, obecnie 9l/osobę/rok)
ograniczenie używania substancji psychoaktywnych i związanych z tym szkód zdrowotnych
zmniejszenie narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku życia i pracy
poprawa stanu sanitarnego kraju
zmniejszenie liczby wypadków oraz ich skutków (w wypadkach ginie 5 tys. os/rok, w Polsce 1 na 10 zgonów to wypadki, w UE 1 na 36) (3x wyższa śmiertelność z powodu wypadkach komunikacyjnych)
promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym
III kat. - cele dotyczące wybranych populacji
poprawa opieki nad matką i dzieckiem
usprawnienie wczesnej diagnostyki zaburzeń zdrowotnych i czynnej opieki nad dziećmi i młodzieżą
tworzenie warunków do zdrowego aktywnego życia osób starszych
tworzenie warunków do aktywnego życia osób niepełnosprawnych (ok. 10% ma jakiś stopień niepełnosprawności)
IV kat. - cele dotyczące działania systemu ochrony zdrowia
poprawa jakości i efektywności usług ochrony zdrowia
rozbudowa kadr i infrastruktury dla potrzeb promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
usprawnienie wczesnej diagnostyki i czynnej opieki nad osobami z chorobami nowotworowymi, układu krążenia (w tym udaru mózgu), układu oddechowego, układu ruchu
wzrost skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym
3 elementy NPZ
cele strategiczne
3 obszary działania
19 celów operacyjnych - konkretyzacja działań