ubezpieczenia., Studia, finanse, podstawy ubezpieczeń


UBEZPIECZENIA

Literatura:

„Ubezpieczenia gospodarcze” T.Sangowski - praca zbiorowa, wyd. II 2001r

„Ubezpieczenia w gospodarce rynkowej” - praca zbiorowa pod red. T.Sangowski, tom IV

„Vademecum ubezpieczeń (pośrednika ubezpieczeń)” Saga Printing Poznań 2000r

RYZYKO:

- jest to możliwość wystąpienia straty (szkody) majątkowej lub nie osiągnięcia założonych

celów gospodarczych np. dochody - zysku różniącego się od oczekiwanego.

RISK MANAGEMENT:

- zarządzanie ryzykiem jest ustawicznym wypełnieniem określonych, kolejnych procedur

towarzyszących procesowi podejmowania decyzji.

Procedury te kolejno obejmują:

- sformułowanie celów zarządzania ryzykiem

- identyfikację ryzyka

- ocenę ryzyka

- rozpatrywanie alternatyw i wybór narzędzi (ograniczanie ryzyka)

- wprowadzenie w życie dokonanych ustaleń (finansowanie ryzyka)

- bieżąca ocena sytuacji i weryfikacji działań (administrowanie ryzykiem)

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

- dochód / zysk - małe

- wypłacalność - średnie

- zdolność produkcyjna - duże

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

UBEZPIECZENIE - jest multiregulatorem procesów rozwoju gospodarki Narodowej zakłóconym przez zdarzenia losowe - klęski żywiołowe i nieszczęśliwe wypadki. Koszt tej regulacji rozkłada się bezpośrednio na z góry określone jednostki (prawne lub fizyczne) korzystające z tego regulatora.

UBEZPIECZENIE - urządzenie gospodarcze zapewniające pokrycie przyszłych potrzeb majątkowych wywołanych u poszczególnych jednostek przez odznaczające się pewną prawidłowością zdarzenia losowe, w drodze rozłożenia ciężaru tego pokrycia na wiele jednostek, którym te same zdarzenia zagrażają.

KLIENT

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

umowa prawna

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

koasekuracja

0x08 graphic
reasekuracja

STAROŻYTNA GRECJA - POCZĄTEK UBEZPIECZEŃ

AWARIA WSPÓLNA:

POŻYCZKA MORSKA:

UMOWA UBEZPIECZENIA:

0x08 graphic

ZU...................z........................UBEZPIECZAJĄCY

0x08 graphic

- umowa dwustronnie zobowiązująca

- umowa odpłatna, gdyż płacimy składkę

- umowa adhezyjna (adhezja to przystąpienie)

- mamy dwa podmioty - silny i słaby

- umowy transportowe

- umowa kwalifikowana - nie każdy może być zakładem ubezpieczeń

UBEZPIECZENIA:

- majątkowe (tylko na 1 rok)

- na życie (np. na 30 lat i co roku składka)

1990r - ustawa dotycząca ubezpieczeń

- nie ma Zakładu Ubezpieczeń, który sprzedaje jednocześnie ubezpieczenia majątkowe

i na życie. Zostało to wprowadzone, aby bronić konsumenta.

FORMA PRAWNA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ:

  1. Spółka akcyjna

- Kodeks spółek handlowych

- ustawa z 1990r mówi o spółkach akcyjnych, ale tylko jako Zakład Ubezpieczeń

S.A.

S.A. - Zakład Ubezpieczeń

1. Kapitał - 500000

2. Władze (każdy może wejść)

3. Akcje

1.Kapitał 800000 - 1400000 E

2.Szczególne władze

3.Akcje - podwyższenie kapitału

Te 3 regulacje wynikają z ustawy z 1990r i chronią konsumenta.

2). Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych - TUW

NADZÓR:

1.System publikacyjny (ZU zobowiązany do publikacji raz na rok danych o swojej

działalności)

2.System normatywny (ZU musi spełnić pewne warunki aby był Zakładem Ubezpieczeń)

3.System nadzoru państwowego oznacza, że przez cały czas może wejść do ZU kontrola i

sprawdzić ich księgi. W systemie nadzoru państwowego zawiera się system publikacji i

system normatywny.

KONTROLĘ NAD ZAKŁADEM UBEZPIECZEŃ W POLSCE SPRAWUJE:

PUNU - Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń w Warszawie, realizuje nadzór wynikający z ustawy z 1990r.

Trzy fundamenty:

1.Nadzór ZU

2.Nadzór pośrednictwa ubezpieczeniowego, np. wydawanie zezwoleń

3.Kontrola rynku - współpraca z ministrem gospodarki

UBEZPIECZENIOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY - UFG:

- realizowany jest w dwóch celach

np. przy OC - jedna osoba nie zapłaciła; przy wypadku musi zapłacić karę administracyjną,

ale także musi zwrócić kwotę wypłaconą przez UFG osobie poszkodowanej.

RU - Rzecznik ubezpieczonych

PIU - Polska Izba Ubezpieczeń, reprezentuje ZU

DZUb - Działalność ubezpieczeniowa

- bezpośrednia

- pośrednia - reasekuracja (ZU umawia się z ZR i część składki zwraca do ZR)

Powstanie Unii Europejskiej 1992r - Traktat z Maastricht

Europejska Wspólnota Gospodarcza - EWG w1958r Traktat Rzymski

Europejska Wspólnota Węgla i Stali - EWWiS w 1951r (Włochy, Niemcy, Francja i kraje Beneluxu).

Euroatom - lata 50

KONSTYTUCJA UNII - PRAWO PIERWOTNE:

PRAWO WTÓRNE - akty prawne realizujące zasady z prawa pierwotnego:

1.Rozporządzenia

2.Dyrektywy

3.Decyzje

4.Zalecenia/Opinie

ORGANY UNII:

Trzy sektory strefy gospodarczej:

1.banki

2.giełdy

3.ubezpieczenia

Ubezpieczenia powodują transfer kapitałów.

Z Konstytucji wynikają dwie bardzo ważne zasady:

1.zasada swobody osiedlania się na terenie Unii Europejskiej

2.zasada swobody świadczenia usług

ETAPY

1973 - 1994

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

I Generacja dyrektyw II GD III GD

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

1 dyrektywa 2 dyrektywa 1 dyrektywa 2 dyrektywa 1 dyrektywa 2 dyrektywa

majątkowa życiowa majątkowa życiowa majątkowa życiowa

1973r 1979r 1988r 1990r 1992 1992r

I GD II GD III GD

I Generalna Dyrektywa - aby zrealizować zasadę swobodnego osiedlania, ustalono, że:

1). Zakład Ubezpieczeń nie może prowadzić dwóch rodzajów działalności

2). musi przedstawiać (realizować) pewne warunki kapitałowe, narzucona forma prawna

3). ograniczenie zasad swobodnego osiedlania

II Generalna Dyrektywa - swoboda świadczenia usług

1).

2). w majątkowej wprowadzono podział na ryzyka duże (ubezpieczenia linii lotniczych,

statków - swoboda świadczenia usług) i masowe (OC i AC - ograniczona swoboda

świadczenia usług, dodatkowe ubezpieczenia)

III Generalna Dyrektywa - wprowadził jednolitą licencję

FUNKCJA UBEZPIECZENIA (cel):

gospodarczych, funkcje ujawniają ich istotę

FUNKCJE FINANSÓW:

FUNKCJA UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH począwszy od lat 70:

  1. Funkcja ochrony ubezpieczeniowej

  2. Funkcja kompensacyjna

  3. Funkcja prewencyjna

  4. Funkcja lokacyjna

  5. Funkcja inwestycyjna

  6. Funkcja kontrolna

  7. Funkcja redystrybucyjna

  8. Funkcja wychowawcza

FUNKCJA UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH w najnowszym literaturowym ujęciu:

  1. Funkcja ochrony ubezpieczeniowej

Zasady Ubezpieczeń Gospodarczych - określają wymagania jakie stawiane są świadczonym usługom ubezpieczeniowym:

1).zasada realności (pewności) - jest gwarancja, że zostanie wypłacone odszkodowanie

jest to gwarancja prawna i ekonomiczna.

-strata majątku - DAMNUM EMERGENS

-strata zysku - LUCRUM CESANS

3).zasada powszechności

4).zasada szybkości realizacji świadczenia bądź odszkodowania

2.Funkcja prewencyjna

3.Funkcja akumulacji kapitałowej

KANAŁY DYSTRYBUCJI:

POŚREDNICTWO UBEZPIECZENIOWE

0x08 graphic
0x08 graphic

Agent ubezpieczeniowy

Makler ubezpieczeniowy - broker

0x08 graphic
0x08 graphic

Broker ubezpieczeniowy Broker reasekuracyjny

Regulacje o działalności ubezpieczeń - ustawa z 1990r, K.C. zobowiązania:

  1. umowa agencji

  2. umowa zlecenia

  3. pełnomocnictwa

UMOWA AGENCJI:

UMOWA ZLECENIE:

Umowy te funkcjonują pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń a pośrednikiem.

W przypadku agenta mamy typową umowę agencji, agent ten zobowiązuje się do realizacji pewnych czynności prawnych lub faktycznych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń w sposób stały.

Agent dokonujący tylko czynności faktycznych np. naganianie klientów nie zawiera umów tylko pośredniczy w ich zawieraniu .

MAKLER UBEZPIECZENIOWY- BROKER - forma realizacji:

SKŁADKA UBEZPIECZENIOWA

Składkę ubezpieczeniową rozpatrujemy z dwóch punktów:

  1. Z pkt widzenia ubezpieczającego - jest ona ceną usługi ubezpieczenia, jest to koszt, który

musi ponieść ubezpieczający, aby przenieść ryzyko.

  1. Z pkt widzenia Zakładu Ubezpieczeniowego - jest to podstawowe źródło przychodu, stawka stanowi od 65% - 90% wszystkich przychodów ZU. Dodatkowo ona zobowiązaniem do wypłacenia świadczenia.

Składka ta składa się z elementów:

ZU

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
S odszkodowania, świadczenia

0x08 graphic
FU

0x08 graphic
S

Składka ta jest kosztem produkcyjnym ZU, jest ona najważniejszą częścią składki

ubezpieczeniowej. Ustalenie wysokości tej składki jest elementem najważniejszym, a

zarazem najtrudniejszym. To nie jest składka, którą płaci ubezpieczający.(60% stawki

brutto)

Narzuty:

  1. koszty administracyjne - są to koszty zarządzania oraz przygotowania kontraktu ubezpieczeniowego. (15% stawki brutto)

koszty administracyjne + składka czysta = składka ryzyka

  1. koszty akwizycji - są to koszty pozyskania klienta

składka ryzyka + koszty akwizycji = się składka handlowa

  1. odciążenia fiskalne ( podatki ) i parafiskalne (obowiązujące odpisy dokonywane przez ZU na rzecz np. Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Składka brutto = 100%

Pięć podstawowych elementów wpływających na wysokość narzutów:

  1. Struktura i wielkość portfela ubezpieczeniowego; im większy portfel ubezpieczeniowy tym narzuty są stosunkowo niższe, im bardziej poprawna struktura ubezpieczeniowa (wyrównanie ryzyka ) tym niższe narzuty.

  2. Zakres rzeczowy i terytorialny działalności ZU.

  3. Forma organizacyjna ZU; zwykle wyższe narzuty są w ZU działalności w formie S.A.

  4. Wielkość ZU; im większy ZU tym narzuty mniejsze.

  5. Konkurencja na rynku ubezpieczeniowym.

Na wysokość składki czystej wpływają elementy:

  1. Stopień pewności przyjętych wskaźników szkodowości sumy ubezpieczeniowej.

  2. Stopień indywidualizacji składki - uzależnienie składki czystej od ...

  3. System ubezpieczenia:

  1. system odpowiedzialności proporcjonalnej - odszkodowanie ubezpieczeniowe pozostaje w takim stosunku do wielkości szkody w jakim suma ubezpieczeniowa pozostaje do wartości ubezpieczeniowej przedmiotu ubezpieczenia

O/Wsz = Su/Wu REGUŁA PROPORCJI

gdzie: Wu - wartość ubezpieczenia

Su - suma ubezpieczenia

Wsz - wielkość szkody

O - odszkodowania

Przykład:

Wu = 1000 Wsz = 200

Su = 500 O = ?

  1. system ubezpieczenia na pierwsze ryzyko; ZU ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą w wysokości poniesionej przez ubezpieczającego szkody w kwocie nie wyższej niż suma ubezpieczenia

np. Wu = 1000

Su = 500 O = 200

Wsz = 200

  1. zakres ubezpieczenia - są to te ryzyka które są objęte odpowiedzialnością odszkodowawczą ZU

  1. okres rekurencji jest to przedział czasu w jakim dokonujemy globalnego rozkładu ryzyka

  1. ilość zawartych umów danego rodzaju, rozkład ryzyka

W przypadku ubezpieczenia na życie składka czysta składa się z dwóch elementów:

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

niedobór

0x08 graphic

składka

oszczędnościowa

ryzyko składki

0x08 graphic
21 22 ................................. 60

Metody ustalania składki ubezpieczeniowej:

  1. metoda składki repartycyjnej - polega na ustalaniu właściwej wysokości składki po upływie okresu ubezpieczeniowego

0x08 graphic
0x08 graphic
U świadczenia

0x08 graphic
0x08 graphic
U ZU

0x08 graphic
U odszkodowania

ΣO/ liczbę ubezpieczających

Najpierw znamy koszt usługi, a potem dopiero cenę .

  1. metoda składki stałej - polega na tym , że wysokość składki ubezpieczeniowej jest ostatecznie określana w momencie zawarcia umowy ubezpieczeniowej.

  2. metoda składki mieszanej - łączy cechy metody repartycyjnej i metody składki stałej.

ZU pobiera w momencie zawarcia umowy składkę zaliczkową, a gdy okaże się że po zakończeniu umowy koszty są wyższe to pobiera składkę dodatkową.

Zasada ustalania składki ubezpieczeniowej:

  1. zasada równowagi składek i świadczeń. Suma zebranej składki powinna być równa sumie wypłaconych odszkodowań i świadczeń.

  2. zasada proporcjonalności składek i świadczeń - mówi, że wysokość składki ubezpieczeniowej powinna odpowiadać indywidualnej wielkości ryzyka (wielkość ryzyka należy rozumieć jako wielkość możliwej szkody). W myśl tej zasady składka ubezpieczeniowa powinna być zależna od wielkości sumy ubezpieczeniowej.

Stosowanie tej zasady przynosi efekt - wnoszony ciężar w postaci składki ubezpieczeniowej pozostaje w prostym stosunku do oczekiwanego świadczenia

  1. zasada równowartości składek i świadczeń - zastosowanie składki sprawiedliwej. Istotą tej zasady jest nierównomierne narażenie na działanie ryzyka. Jeżeli ryzyko jest większe (stopień prawdopodobieństwo realizacji) tym składka powinna być wyższa. Zakłada różnicowanie składki w zależności od faktycznego zagrożenia.

Podstawowe wskaźniki techniczne stosowane w ubezpieczeniach:

  1. wskaźnik szkodowości sumy ubezpieczeniowej

Wsu = Q / Su gdzie: Q - odszkodowania wypłacone

Su - suma ubezp. wszystkich przedmiotów

Wartość tego wskaźnika informuje nas o tym jaka część Su zostaje wypłacona w postaci odszkodowania.

  1. wskaźnik szkodowości składki

Ws = Q / S gdzie: Q - odszkodowania wypłacone

S - wielkość składki zebrana w tym

samym okresie

Wskaźnik ten informuje jaka część zebranej składki ubezpieczeniowej jest

przeznaczona na wypłatę odszkodowania i świadczeń.

W przypadku obu wskaźników ZU jest zainteresowany tym, aby wartość ich była jak najmniejsza.

Wskaźniki mające wpływ na obliczenie wielkości składki ubezpieczeniowej:

  1. wskaźnik częstości wypadków

c = n / N gdzie: n - liczba wypadków w obiektach, które

są objęte ubezpieczeniem

N - całkowita liczba obiektów

Informuje nas o tym jaka liczba obiektów spośród obiektów ubezpieczonych zostało

dotkniętych zdarzeniem losowym.

  1. Wskaźnik rozszerzalności szkody

r = m / n gdzie: m - obiekty zniszczone i uszkodzone

n - liczba wypadków w obiektach

Informuje jaka liczba obiektów ulega zniszczeniu na skutek pierwszego zdarzenia.

  1. Wskaźnik intensywności wypadków

i = O / Su gdzie: O - suma odszkodowań wypłaconych za

uszkodzone obiekty

Su - suma ubezpieczenia obiektów

dotkniętych zdarzeniem losowym

PRZYKŁAD:

N - ogólna liczba obiektów = 50 000 budynków

Su - łączna suma ubezpieczenia = 500 000 000 zł

n - liczba wypadków = 50 pożarów

m - obiekty zniszczone = 150 budynków

su - łączna suma ubezpieczenia budynków = 2 000 000 zł

O - odszkodowania = 800 000 zł

Wsu = O / Su = 800 000 / 2 000 000 = 1,6 ‰

- oznacza to, że 1,6‰ spośród sumy ubezpieczenia musi zostać przeznaczona na wypłaty

odszkodowania i świadczeń.

r = m / n = 150 / 50 = 3

- oznacza to, że każde zdarzenie losowe obejmuje trzy budynki

i = O / Su = 800 000 / 2 000 000 = 0,4

- oznacza to, że przeciętne zniszczenie obiektu objętego zdarzeniem losowym wynosi 40%

UMOWA UBEZPIECZENIA

Pod pojęciem umowy ubezpieczenia rozumiemy umowę, której jedna ze stron Zakład Ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłacenia odszkodowania w przypadku zajścia zdarzenia losowego, natomiast druga ze stron ubezpieczający zobowiązany jest do opłacania składki ubezpieczeniowej.

Cechy Umowy Ubezpieczenia:

  1. Jest to umowa dwustronna, mamy dwie strony w umowie ubezpieczenia.

  2. Jest to umowa wzajemnie zobowiązująca.

  3. Jest to umowa wzajemna, to taka w której występuje ekwiwalentność świadczeń, polega to na tym, że ubezpieczający płaci składkę i za to kupuje gotowość ZU do wypłaty odszkodowania.

  4. Jest to umowa odpłatna, elementem odpłatności jest płatność składki.

  5. Jest to umowa o świadczenie usług (ubezpieczenie jest usługą).

  6. Jest to umowa nazwana, tzn. jest ona określona odrębnymi przepisami Kodeksu Cywilnego.

  7. Jest to umowa kwalifikowana, jedną ze stron jest zawsze ZU.

  8. Jest to umowa warunkowa, ZU wypłaca odszkodowanie wyłącznie przy zajściu zdarzenia losowego.

  9. Jest to umowa losowa, oznacza to, że wpływ na działanie tej umowy będzie miało prawo wielkich liczb.

  10. Jest to umowa adhezyjna, oznacza to, że do jej zawarcia dochodzi przez tzw. przystąpienie.

Strony Umowy Ubezpieczenia:

  1. Zakład Ubezpieczeń to podmiot, który odpłatnie przejmuje ryzyko. Zakład Ubezpieczeń musi spełniać określone wymogi.

  2. Ubezpieczający - jest to osoba na wniosek której zawierana jest Umowa Ubezpieczenia i która jest zobowiązana do opłacenia składki ubezpieczeniowej.

W stosunku prawnym ubezpieczenia są:

Najczęściej ubezpieczający i ubezpieczony to ta sama osoba.

Prawo do odszkodowania może być dowolnie przenoszone, przenoszenie prawa do odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia nazywa się cesją praw z tytułu umowy ubezpieczenia.

Zawarcie Umowy Ubezpieczenia, trzy tryby zawarcia:

  1. Tryb ofertowy (95%)

Tryb ofertowy prosty:

- Zakład Ubezpieczeń może przyjąć wniosek do ubezpieczenia i zgodzić się na

ubezpieczenie na określonych warunkach.

0x08 graphic
ZU UBEZPIECZAJĄCY

0x08 graphic
WnU

POLISA UBEZP.

- Jeżeli ZU nie dokona żadnej z tych opcji umowę uznaję się za zawartą w drodze

milczącego akceptu. Wówczas umowa zostaje zawarta od 15 dnia od daty złożenia

wniosku. Nie jest to możliwe w przypadku ubezpieczenia na życie.

Tryb ofertowy złożony:

0x08 graphic
0x08 graphic
ZU UBEZPIECZAJĄCY

WnU

KONTROFERTA

  1. Tryb rokowań:

  1. Tryb przetargowy:

Podstawowe dokumenty potrzebne przy zawieraniu Umowy Ubezpieczenia:

Na treść umowy mają wpływ:

Informacje zawarte we wniosku ubezpieczeniowym:

W praktyce ubezpieczający wypełnia już gotowy formularz, aby:

Każdy ZU ma inne wnioski ubezpieczeniowe i do każdego typu ubezpieczenia też są inne wnioski.

Kodeks Cywilny zawiera przepisy o ubezpieczeniach:

Ogólne warunki ubezpieczenia - to pewnego rodzaju regulamin przedstawiany przez ZU, który dotyczy konkretnej umowy ubezpieczenia.

Zawierają:

Są one po to, aby nie spisywać za każdym razem na nowo tych warunków, odrębnej umowy.

Polisa - to nie jest umowa ubezpieczenia, jest to dokument potwierdzający zawarcie umowy.

Zawiera:

Zakład Ubezpieczeń, który doręcz polisę jest zobowiązany do doręczenia również ogólnych warunków ubezpieczenia.

Wygasanie umowy ubezpieczenia - wygasa w dwóch przypadkach:

  1. Koniec okresu ubezpieczenia.

  2. Wyczerpanie sumy ubezpieczenia

lub dwa inne przypadki :

Rozwiązanie umowy ubezpieczenia:

Może też odstąpić ZU gdy ulegną zmianie okoliczności związane z ryzykiem

(ryzyko wzrasta).

Mogą też odstąpić obie strony po zajściu zdarzenia losowego powodującego

wypłatę odszkodowania.

Odpowiedzialność ZU występuje tylko wtedy kiedy ubezpieczający opłaca terminowo składkę ubezpieczeniową.

Zobowiązania ubezpieczonego, ubezpieczającego:

  1. Opłacanie składki.

  2. Podanie informacji niezbędnych do oceny ryzyka.

  3. Udzielenie informacji o zmianie ryzyka, a także w przypadku zajścia szkody:

Obowiązek Zakładu Ubezpieczeń:

Wypłata odszkodowania lub świadczenia w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia szkody, jest tylko jedno odstępstwo - gdy nie wszystkie okoliczności szkody są znane i wtedy ZU zobowiązany jest wypłacić odszkodowanie w ciągu 14 dni od daty wyjaśnienia tych okoliczności.

Prawo regresu Zakładu Ubezpieczeń:

Jest to prawo dotyczące roszczenia zwrotu wypłaconego odszkodowania do sprawcy (regres ubezpieczeniowy).

Odszkodowanie:

Odszkodowanie nie może powodować korzyści majątkowej u ubezpieczonego (poszkodowanego). Odszkodowanie ma służyć poprawieniu szkody, a nie powstaniu korzyści.

UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE

Ubezpieczenia komunikacyjne:

OC:

Odpowiedzialność cywilna - odszkodowanie otrzymuje poszkodowany z polisy sprawcy.

poszkodowanego

  1. każdy posiadacz samochodu zobowiązany jest do zawarcia tej umowy

  2. jej treść jest regulowana

  3. za niespełnienie tego obowiązku, nakładane są kary

STRATY:

  1. Uszkodzenie pojazdu - ubezpieczenie gwarantuje:

  1. Zniszczenie ładunku - ubezpieczenie gwarantuje:

  1. Utrata prawej ręki - ubezpieczenie gwarantuje:

Podstawą do wypłaty odszkodowania jest roszczenie poszkodowanego (za co?, ile?).

Jeżeli ZU odmówi wypłacenia odszkodowania przysługuje prawo do dochodzenia roszczenia na drodze sądowej.

Wysokość odszkodowania jest najczęściej przedmiotem spornym.

Na każdy pojazd musi być odrębna umowa, na okres 12 miesięcy, po upływie 12 miesięcy umowa ubezpieczenia nie wygasa tylko przedłuża się automatycznie na następne 12 miesięcy. Aby wygasła ta umowa konieczne jest wypowiedzenie jej.

Suma gwarancyjna to górna granica odpowiedzialności ZU, minimalna suma gwarancyjna wynosi 600 tys. EURO.

ZU może odmówić wypłaty odszkodowania:

OC obowiązuje tylko w Polsce, za granicę zabieramy zieloną kartę.

Funkcje OC:

OC nigdy nie zależy od wartości pojazdu.

0x08 graphic
pojemność silnika

0x08 graphic
Składka bazowa

miejsce zarejestrowania samochodu

Zniżki:

ZU ma obowiązek wydać zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia.

AUTO CASKO:

UBEZPIECZENIE GWARANTUJE ZWROT KOSZTÓW ZA:

ZU PONOSI ODPOWIEDZIALNOŚĆ GDY:


Gospodarka finansowa Zakładu Ubezpieczeń

Towarzystwo ubezpieczeniowe zaliczamy do firm świadczących usługi finansowe.

Majątek przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego

0x08 graphic

Struktura aktywów

0x08 graphic
Wartości niematerialne i prawne

0x08 graphic
Lokaty

Lokaty funduszów ubezpieczeń na życie dokonywane na rachunek i

0x08 graphic
ryzyko ubezpieczającego.

0x08 graphic
Należności i roszczenia

0x08 graphic
Inne składniki majątku

0x08 graphic
Rozliczenia międzyokresowe czynne

Najważniejszą rolę odgrywają lokaty - to około 80% wszystkich aktywów firmy ubezpieczeniowej.

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
O

0x08 graphic
S

0x08 graphic

0x08 graphic
S O

0x08 graphic

0x08 graphic
S

Lokaty O

(fundusz po stronie

aktywów)

Kapitały przedsiębiorstw ubezpieczeniowych - Pasywa, źródła finansowania

Kapitały przedsiębiorstw ubezpieczeniowych.

0x08 graphic
0x08 graphic

Kapitały własne

Kapitały obce

- kapitał podstawowy

- zobowiązania podporządkowane

- należne, lecz nie wniesione wpłaty na poczet kapitału podstawowego (wielkość ujemna)

- rezerwy techniczno- ubezpieczeniowe

- kapitał zapasowy

- rezerwy techniczno- ubezpieczeniowe dla ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający

- kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny

- pozostałe rezerwy

- pozostałe kapitały rezerwowe

- pozostałe zobowiązania i fundusze specjalne

- niepodzielny wynik finansowy z lat ubiegłych

- rozliczenia międzyokresowe bierne i przychody przyszłych okresów

- wynik finansowy roku obrotowego

Kapitały własne - pochodzą od akcjonariuszy (S.A.) lub od członków w przypadku

Towarzystw Ubezpieczeń.

Kapitały obce - środki stanowiące pokrycie Funduszu Ubezpieczeniowego, są to rezerwy

techniczno - ubezpieczeniowe (RTU), stanowią one ok. 70% kapitałów

Towarzystw Ubezpieczeń.

LOKATY:

Takie lokowanie środków, aby te lokaty spełniały następujące warunki:

  1. Lokaty powinny być rentowne (przynosić dochód)

  2. Lokaty powinny być bezpieczne ( powinno być zminimalizowane ryzyko utraty ulokowanych środków)

  3. Lokaty powinny być płynne (możliwość zamiany lokaty na gotówkę)

Trójkąt działalności lokacyjnej:

0x08 graphic
0x08 graphic
R

0x08 graphic
B P

Nadrzędnym celem działalności lokacyjnej jest spełnienie wszystkich 3 warunków.

Działalność lokacyjna Towarzystwa Ubezpieczeniowego polega na konstruowaniu portfela lokat, tak aby cały ten portfel w optymalny sposób spełniał te trzy warunki.

Towarzystwo Ubezpieczeniowe musi prowadzić bezpieczną działalność lokacyjną.

Uzyskanie dodatkowego dochodu z działalności TU:

  1. Poprawia wyniku finansowego

  2. Zwiększa konkurencyjne działanie TU

Płynność jest potrzebna, aby TU mogło terminowo wypłacać odszkodowania i świadczenia.

Nakłada się pewne ograniczenia na działalność inwestycyjną TU:

Nie we wszystkie instrumenty TU może lokować środki (jest 12 instrumentów, w które może)

Ograniczenia udziału pewnych lokat w portfelu inwestycyjnym mają za zadanie nie dopuścić do nadmiernego ryzyka finansowego.

REZERWY TECHNICZNO - UBEZPIECZENIOWE:

Rodzaje rezerw:

  1. rezerwy związane ze składką np. rezerwa składek, rezerwa na pokrycie rezerw nie wygasłych, rezerwa na wyrównanie szkodowości

Przykład: ubezpieczenie AUTOCASKO

1 rok

Wss = O / S = 100 / 80 = 1,25

O= 125% ubezpieczenia pochłonęło odszkodowanie

2 rok

Wss = O / S = 40 / 80 = 0,5

O = 50% ubezpieczenia pochłonęło odszkodowanie

3 rok

Wss = O / S = 120 / 80 = 1,5

O = 150% ubezpieczenia pochłonęło odszkodowanie

Dlatego tworzy się te rezerwy, aby pokryć ten niedobór.

  1. rezerwy związane z odszkodowaniami

- rezerwa na niewypłacone odszkodowania i świadczenia

- rezerwa na skapitalizowaną wartość rentowną, tworzy się ją wtedy jak wiemy, że

będzie się wypłacać, ale nie wie się kiedy, gdzie i ile

Przykład:

0x08 graphic
0x08 graphic
12 miesięcy

0x08 graphic
umowa na 1 rok

na dzień 30 grudnia rozwiązywane są rezerwy więc nie ma faktycznych

środków na wypłatę szkody na dzień 30 grudnia, dlatego tworzy się rezerwy za

niewypłacone odszkodowanie

  1. rezerwy mieszane - to grupy rezerw, które przeznaczone są na pokrycie pewnych przyszłych wydatków (rezerwa na premie i rabaty dla ubezpieczającego)

Przykład:

Ubezpieczenie Autocasko

1 rok składka = 100 zł i obiecuje się 5% zniżki na następny rok

czyli w 2 roku składka wynosi 95zł

Tworzymy rezerwę techniczno - ubezpieczeniową po:

Rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe, które są zobowiązaniami Towarzystw Ubezpieczeniowych z tytułu zawartych umów

  1. Służą przede wszystkim do ocen działalności Zakładu Ubezpieczeń

  2. Wpływają na wysokość wyniku finansowego

  3. Kontrolują działalność operacyjną ZU

  4. Za pomocą tych rezerw wyznaczamy wysokość Funduszu ubezpieczeniowego

Rezerwy techniczno - ubezpieczeniowe = Fundusz ubezpieczeniowy

Utworzenie rezerwy to koszt, a rozwiązanie rezerwy to przychód.

Przychody Zakładu Ubezpieczeń:

Koszty Zakładu Ubezpieczeń:

  1. Koszty techniczne (98% wszystkich kosztów ZU), są to wszelki koszty związane z zawieraniem umów ubezpieczenia.

Zaliczamy następujące grupy kosztów:

- odszkodowania i świadczenia wypłacone

- zmiana stanu rezerw ( zwiększanie stanu rezerw)

- koszty operacyjne (koszty działalności ubezpieczeniowej czyli administracyjne i

akwizycji)

  1. Koszty działalności lokacyjnej ( 2,3% wszystkich kosztów ZU)

  2. Pozostałe koszty operacyjne (1,7% wszystkich kosztów ZU)

ZAWARCIE UMOWY UBEZPIECZENIA

AGENT:

wniosek ubezp.

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
ZU Ag Ub

0x08 graphic
0x08 graphic
Polisa ubezp.

wniosek ubezp.

0x08 graphic
składka

kopia polisy

składka

Za wszelkie czynności agenta ubezpieczeniowego odpowiedzialny jest ZU ( np. gdy nie przekaże naszej składki). Aby sprawdzić czy agent nie jest oszustem powinno się żądać od niego:

Polisa ubezpieczeniowa:

Agent składa do ZU weksel in blanco - pomaga to w jakichkolwiek roszczeniach ZU.

Agent występuje przy inicjowaniu zawarcia umowy ubezpieczeniowej.

Agent - może inkasować kolejne raty składki, może zmieniać treść umowy (np. podwyższanie ubezpieczenia)

Wynagrodzenia agenta to prowizja w zależności od składki.

PODZIAŁ UBEZPIECZEŃ

Podział ubezpieczeń na:

UBEZPIECZENIA GOSPODARCZE

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

0x08 graphic

INSTYTUCJA PROWADZĄCA

- Zakład Ubezpieczeń w formie S.A. - Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS)

lub Towarzystwa Ubezpieczeń

Wzajemnych (w Polsce jest 69 ZU,

z tego 6 TUW)

0x08 graphic

RYZYKA OBJĘTE OCHRONĄ

- określa je Zakład Ubezpieczeń na - określone są przez państwo jako

bazie oczekiwań rynkowych, najważniejsze z pkt. widzenia ładu

klientów. społecznego (renty, emerytury, ryzyko

Dotyczy zarówno ryzyk majątkowych choroby, śmierci, wypadku - są to

jak i osobowych. ryzyka osobowe, zawsze dotyczą osoby

0x08 graphic

CHARAKTER PRZYSTĄPIENIA

- mają charakter dobrowolny lub - są obowiązkowe

obowiązkowy

0x08 graphic

GWARANCJA WYPŁATY

- nie ma gwarancji państwowych - jest gwarancja państwowa dla wypłaty

- świadczenia wypłacane są w ramach dział. Świadczeń

Ubezpieczeniowego Funduszu

Gwarancyjnego, na ten fundusz składają

się wszystkie zobowiązania ZU

- w przypadku upadłości pokrywa 100%

roszczeń z ubezp. majątkowych i 50% z

ubezp. życiowych (nie więcej jak 30tys. E)

Podział ubezpieczeń ze względu na swobodę wyboru:

  1. Ubezpieczenia obowiązkowe

Istotność ubezpieczeń OC wynika z przepisów Kodeksu Cywilnego, który mówi, że

każdy kto wyrządził szkodę jest zobowiązany do jej naprawienia.

Wyróżniamy dwa rodzaje odpowiedzialności:

  1. deliktowa (na zasadzie winy i ryzyka)

  2. kontraktowa

Celem stosowania obowiązku ubezpieczenia OC jest zaspokojenie poniesionych przez poszkodowanych strat i w efekcie budowanie ładu społecznego.

Ubezpieczenia obowiązkowe posiadają jednolite warunki we wszystkich Towarzystwach, są one opublikowane w formie rozporządzenia Ministra Finansów.

W Polsce występuje również ubezpieczenie „ quasi ubezpieczenia” gdzie przymus ubezpieczenia wynika z innych ustaw, a warunki określane są i publikowane przez ZU

np. - ubezpieczenia sportowców

W ubezpieczeniach „quasi” nie ma w zasadzie kontroli, jedynie mogą być Stowarzyszenia lu Urzędy Nadzoru.

  1. Ubezpieczenia dobrowolne:

Warunki są określane przez poszczególne Zakłady Ubezpieczeń, istnieje obowiązek przekazania tych warunków do Urzędu Nadzoru. Nie można stosować klauzul.

Podział ubezpieczeń wg przedmiotu ubezpieczenia:

UBEZPIECZENIA

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
MAJĄTKOWE OSOBOWE

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
rzeczowe majątkowe życiowe wypadkowe

sensu stricto

(ubezp. interesu fin.

np. OC, należności, zdrowotne

utrata zysku) następstw

nieszczęśliwych

wypadków

Podział ustawowy ubezpieczeń:

  1. Ubezpieczenia życiowe

  2. Ubezpieczenia majątkowe

podział ten został przepisany z dyrektywy.

Istnieje wymóg, że jeden ZU nie może prowadzić obu tych działów jednocześnie.

I. Ubezpieczenia życiowe podzielone są na pięć grup:

  1. na życie

- ok. 53% wszystkich ubezpieczeń na rynku

- duże znaczenia tej grupy wynika z tego, że najpopularniejszym ubezpieczeniem w

Polsce jest ubezpieczenie pracownicze - grupowe

  1. ubezpieczenie posagowe

- ok. 2% wszystkich ubezpieczeń na rynku

- niskie znaczenia tych ubezpieczeń wynika z niechęci Polaków do tego ubezpieczenia

  1. na życie z Funduszem Inwestycyjnym

- ok. 32% całego rynku

- w przypadku starości, zgonu

- wzrost znaczenia tej grupy wynika z:

  1. ubezpieczenia rentowe

- ok. 8% całego rynku

  1. ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe jeżeli związane z grupami a - d

- ok.14% wszystkich ubezpieczeń na rynku

cd.

Obecnie działalność w tym dziale wynosi 34 ZU i dział ten zbiera ok. 34% składki z całego rynku.

DZIAŁ II: Ubezpieczenia majątkowe i pozostałe osobowe (18grup)

W ubezpieczeniach majątkowych największe znaczenie mają ubezpieczenia komunikacyjne. Przypis z ubezpieczeń komunikacyjnych to 34% składki całego działu, a z autocasco 36% (III grupa).

PZU ubezpiecza 7-9 mln samochodów.

Ubezpieczenia komunikacyjne są wysokoszkodowymi. Wskaźnik szkodowości w tychże grupach ubezpieczeń sięga powyżej 100%.

ZU nie może odmówić ubezpieczenia kierowcy poniżej 25 roku życia, może wyznaczyć jednak wysoką ceną ubezpieczenia, powodując, iż będzie ono dla niego nie opłacalne.

Kolejne istotne grupy w tym dziale, to ubezpieczenia szkód spowodowane żywiołami (gr. VIII) i u. kradzieżowe = uszkodzenia mienia. Razem: 15% rynku.

Pozostałe grupy są mniej znaczące.

W najbliższym okresie należy oczekiwać rozwoju następujących grup ubezpieczeń:

  1. ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej

  2. ubezpieczenie ochrony prawnej

  3. ubezpieczenie finansowe (w tym: u należności finansowych, gwarancje, u należności kontraktowych)

  4. ubezpieczenie utraty zysku. Pokrywa koszty stałe i zyski, które byśmy uzyskali, gdyby dane zdarzenie nie miało miejsca. Ok. 17% przedsiębiorstw je wprowadza.

PRZYCZYNY REFORMY:

Stary system oparty był na zasadzie repartycji i umowy pokoleniowej.

FUS:

1999 - 45% wynagrodzenia

2001 - 28% całego budżetu państwa (PKB 16%)

PRZYCZYNY KRYZYSU FINANSÓW UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH:

Średni wiek emerytalny w 1998 roku: 57 lat.

Obecnie ustawowo: K 60, M 65 lat. Ograniczono system wcześniejszej emerytury do 14 pozycji.

W wyniku reformy, system stał się systemem repartycyjno - kapitałowym.

Repartycyjny - obecni pracujący - ich składka jest świadczeniem na rodziców itd.

Wcześniej składki do ZUS: 45%

Po reformie: 23% pracownik

22% pracodawca

w wyniku reformy zmieniono charakter prawny sł. do ZUS. Ze świadczenia publiczno- prawnego stała się elementem wynagrodzenia.

Składka zasila 4 fundusze prowadzone przez ZUS: chorobowy (z 23 na 3%), rentowy, emerytalny, wypadkowy.

45

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
23 22

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

3% 8% / 8% 12% / 12% 2%

chorobowy rentowy emerytalny wypadkowy

pracodawca 35 dni świadczenia zw z 15% ZUS w pracy, w drodze

całk utratą 9% OFE z i do pracy

zdolności do pracy

(odp stopień

inwalidztwa)

Regularne składki emerytalne wpływające do ZUS-u zapisywane są na indywidualnych kontach, jednak zapis ten ma wyłącznie charakter informacyjny. Nie wiąże się z rzeczywistą gotówka. Prawa emerytalne uzyskiwane za pracę do 1999 roku pojawią się na koncie jako kapitał początkowy.

Em = 24% kwoty bazowej + 1.3% za rok składkowy + 0.7% za rok nie składkowy

(studia, wojsko, urlop macierzyński; max 1/3 lat składkowych)

W nowym systemie wart emerytury oparta jest wyłącznie o wpływ składki.

(NIE MA OKRESÓW NIE SKŁADKOWYCH!!!)

Nowa formuła emerytalna:

MKUE - międzypokoleniowy kapitał uprawnień emerytalnych

Em = ----------------------------------------------------------------------------------------------

Dalsze trwanie życia (w miesiącach; uśrednione)

Środki zgromadzone na koncie podlegają waloryzacji o wskaźnik, który znajduje się pomiędzy wskaźnikiem inflacji, a wskaźnikiem wzrostu płac.

Waloryzacja jest kwartalna (środki zgromadzone w ZUS).

W nowym systemie występuje pojęcie min emerytury, ale przysługuje ona osobom, które przepracowały 20 lat K, 25 lat M, posiadają ustawowy wiek emerytalny i z dwóch obowiązkowych filarów nie osiągają świadczeń w wysokości określonego min., np. w 1999 r. 415 zł brutto, obecnie ok. 500 zł brutto (min emerytura).

Gwarancja państwa co do wysokości świadczeń emerytalnych odnosi się tylko do min emerytury.

Pomoc społeczna ma zastąpić braki finansowe u osób, które były więźniami (krótko pracowały).

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

2

1

CELE

RYZYKA

Rozpoznanie ryzyka

Ocena ryzyka

własne

Przedsięwzięcie odpowiednich ponoszenie

środków kosztów

Ubezpieczający / Ubezpieczony

ZU

ZU

ZU

R

FU

Wysokość składki



Wyszukiwarka