Rodzinka	Bakcyl	Choroby	Diagnostyka	Leczenie	Epidemiologia	różne takie tam
Ziarniaki G(+)	Staphylococcus	S. aureus	1. zak. skórne - liszajec - zap. mieszków włosowych - czyrak - jęczmień 2. zak. głębokie - zap. szpiku i kości - zap. płuc - ostre zap. wsierdzia - zap. stawów - bakteriemia - posocznica - ropnie narządów wewn. 3. choroby wywołane toksynami - gronkowcowe zap. złuszczające skóry - liszajec pęcherzowy - płonica gronkowcowa - gronkowcowe zatrucia pokarmowe - TSS (zesp. szoku toksycznego)	1. treść ropna - posiewy na podł. krwawe, MacConkeya, Chapmana - test CF - preparat bezpośredni - kat (+) - typowanie fagowe 3. przy zatruciach pokarmowych: - wyciag z żywnosci i proba biologiczna - szkiełkowa mikroprecypitacja w zelu ze swoistą surowicą - wytw. koagulazy, hemolizyn - posiew na agar z krwia i podł Chapmana		R: chorzy, nosiciele Z: autozak., chorzy, nosiciele D: kropelkowa, kontakt bezp. W: bł. śluzowe, skóra przy zatruciach pok: Z: zak. zywność D: pokarmowa	toxyny: - hemolizyny - enterotoksyny (ciepłostała) - leukocydyna - eksfoliatyna - TSST enzymy: - koagulaza - fibrynolizyna - hialutonidaza - nukleaza - lipazy - katalaza - fosfataza - ureaza - prpteazy - pelicynaza - CF MRSA- brak rec. dla penicyiny
				S. epidermidis	1. zak. skórne - liszajec - zap. mieszków włosowych 2. zak. głębokie - ostre zap. wsierdzia (najczęstrzy cz. etiologiczny) - zap. stawów - bakteriemia - posocznica - ropnie narządów wewn.	- wrażliwe na nowobiocyne - CF (-) - kat (+)		autozak.
				S. saprophyticus	-zak. ukł. moczowego (u kobiet) - zap. stawów - bakteriemia - posocznica - ropnie narządów wewn.	- oporne na nowobiocyne - CF (-) - kat (+)		autozak.
		Micrococcus	M. sp		- kat (-)			flora skóry i bł.
		Streptococcus	Str. pyogenes (gr. A) β	1. zak. pierwotne - angina i zap. gardła - ropne zap. skóry i liszajec - różą - cellulitis - gorączka połogowa - martwicze zap. powięzi - zap. ucza środk., zap. zatok, zap. wyrostka sutkowego, zap. płuc, bakteriemia - szkarlatyna (płonica) - paciorkowcowy zesp. wstrząsu toksycznego 2. następstwa (juz nie ropne) - gorączka reumatyczna - zap. serca - zap. stawów - pląsawica - ostre paciorkowcowe kłębuszkowe zap. nerek - rumień guzkowaty	- mikroskop - hodowla na agarze z krwia, na płynnym namnazającym - IF, precypitacja - zah. wzrostu bacytracyną - test ASO			Toksyny: - streptokinaza - hialuronidazy - erytrogenna - nukleotydaza - amylaza - proteinaza - lipaza - hemolizyny - streptpkinaza O - streptokinaza S
				Str. agalactiae (gr. B) β	- zak. noworodków nabyte podczas przechodzenia przez kanał rodny - bakteriemia - zap. płuc - zap. opon m-r			u noworodków: R: chorzy, nosiciele, zwierzęta Z: matka nosicielka D: hematogenna W: ukł. krwionośny
				Enterococcus (gr. D) βαγ - E. fecalis - E. faecium	oportuniści nogący powod: - zak. dr. moczowych - zap. wsierdzia
				Str. viridans α	- pruchnica - zap. tk. przyzębnych - zap. wsierdzia	niewrażliwe na optochine
				Str. pneumoniae α (pneumokoki)	- bakt. zap. płuc (dorośli i dzieci) - zap. ucha środk. - zap. opon m-r - zap. zatok - zap. oskrzeli	- wrażliwe na optochine - próba biologiczna - puchnięcie otoczek		R: flora jamy nosowo- gardłowej Z: chory, nosiciel D: kropelkowa, autozak. W: dr. oddechowe
	Ziarniaki G+ Beztlenowe	Peptostreptococcus		- ropnie narządów wewn. - zak. ginekologiczne - zak. ukł. moczowego	- materiał na podł. transp- aneromedium - posiew na podł. beztlenowe: VLk, AK, VLp - hodowle beztlenowe: biologiczna, chemiczna, mieszana (fiz- chem)
		Peptococcus
	Laski G+	Corynobacterium	C. diphtheriae (maczugowiec błonicy)	błonica błonica nozdrzy przednich błonicze zap. migdałków błonica gardła objawy późne: zap. mm. sercowego, neuropatie obwodowe dyfteryt	- odczyn Schicka po podaniu toksyny - próba biolog. - podwójna dyfuzja w żelu agarwym - mikroskop - posiew na agar z krwią - hodowla tkanokowa		R, Z: chorzy, nosiciele D: p-k, przyranna, przedmioty W: jama nosowa, uszk. skóra	egzotoksyna (b. silna)
		Listeria	L. monocystogenes	1. listerioza noworodków - zap. opon m-r ( w pierwszych 3 tyg zycia) 2. listerioza dorosłych - lekka gypopodobna - listerioza o gwałtpwnym przebiegu - zap. opon m-r - bakteriemia - zap. wsierdzia 3. angina septyczna z mononukleozą	materiał: krew, płyn m-r, ropa, wymaz z gardła, spojówek, pochwy, mocz, smółka, wdy płodowe, biopt. ww. chł. - mikroskop (G) - posien na krwawe, agar tryptozowy, podł. tlenowe i beztlenowe - serologia: - OWD, IF, Elisa - aglutynacja		R: owce, gleba, woda Z: chore zwierze,dla plodu matka, dla personelu noworodek D: bezp. kontakt, pokarmowa, łożysko, bród W: p. pok, uszk. skóra
		Bacillus	B. anthracis	wąglik skórny, płucny, przewodu pok., bakteriemia, zap. opon m-r			R: gleba Z: chore zwierzęta D: pok, inhalacja, bezp, (nie z czł. na czł.) W: ukł. oddechowy, pok, uszk. skóra
				B. cereus	zatrucia pokarmowe
				B. subitis	u ludzi o obnizonej odporności moze być posocznica
	Laski G+ Beztlenowe Przetrwalnikujące		Clostridium	Cl. perfringens	1. zak. skóry i tk. podskórnej - zak. ropne i ropnie - miejscowe zap. tk. podskórnej - martwicze zap. jelit - zgorzel gazowa 2. zatrucia pokarmowe - biegunka, ustepuje sama	- wycinek tkanki, ropa, krew - garwienie grama - hodowla na bulionie Terozziego- Wrzoska (pojawianie się gazu) - scinanie mleka - posiew na agar z krwią i Glc - próba biologiczna	- komora hiperbarowa - penicylina - szybkie oczyszczenie rany	R: gleba, woda, p. pok. wierząt i człowieka Z: odchody zwierząt D: gleba, kurz W: zanieczyszczona rana, uszk. skóra	- lecytynazy - kolagenazy - hialuronidazy - fibrynolizyna
				Cl. difficile	- birgunka - rzekomobłoniaste zap. jelit	- obraz kliniczny - preparat - typowanie bakteriofagowe - typowanie genotypowe - wrazliwosc na antybiotyki	- wankomycyna
				Cl. botulinum	botulizm - zatrucie pokarmowe-> porazenie zstępujące - botulizm niemowląt-> porazenie wiotkie - botulizm przyranny-> porazenie zstępujące	- objawy kliniczne - próba biolog - podwójna dyfuzja na żelu agarowym	- surowice antytoxyczne	R: ziemia, p. pok. ludzi i zwierząt Z: mięso, konserwy, wędzone D: pokarmowa W: p. pok.	tox. blokuje uwalnianie ACh w synapsach płytek nerwowo- mm., co daje porażenie wiotkie dla czł. A i B
				Cl. tetani	tężec - miejscowy - obejmujący mm. głowy - uogolniony -> szczękościsk, uśmiech sardoniczny, opistotonus	- objawy kliniczne - hodowla w bulionie Tarozziego- Wrzoska - proba biologiczna	- szczepienia anatoksyna - surowica antytoxyczna - antybiotyk	R: p. pok. trawożernych Z: zwierzę, wydaliny D: gleba, kurz W: uszk. skóra	- tetanospazmina- zah. uwalniania ACh - tetanolizyna
	Laski G+ Beztlenowe	Bifidobacterium			- materiał na podł. transp- aneromedium - posiew na podł. beztlenowe: VLk, AK, VLp - hodowle beztlenowe: biologiczna, chemiczna, mieszana (fiz- chem)
		Eubacterium
		Lactobactillus		- próchnica zębów					flora p. pok. i moczowo- płciowego
		Propionibacterium	P. acnes	- trądzik pospolity - zak. stawów - zak. oczu - zak. ran - ch. Kawasaki
	Ziarniaki G-	Neisseria	N. meningitidis	- ch. gorączkowa - zap. opon m-r - ostra posocznica meningokokowa - wysypka; martwica; zgorzel palców - hipotensja; uszk. wielonarządowe; wstrzą septyczny - moze wyst. zesp. Watherhousa- Friderichsena - zap. gardla, płuc, posocznica, zap. cewki moczowej	materiał: płyn m-r na meningomedium - mikroskop (G) - posiew na podł płynne i stałe (czekolada, krwawe, Mullera- Hintona) - serologia - aglutynacja szkiełkowa - precypitacja metodą kapilarową - podwójna dyfuzja w żelu		R, Z: chory D: kontakt płciowy, poród, przedmioty, woda W: bł. śluzowe narządów płciowych	komensal jamy nosowo- gardłowej
				N. gonorrhoeae	1. zak. miejscowe - zap. cewki moczowej - zap. szyjki macicy - stan zap. miednicy - rzeżączka odbytniczo- odbytowa - rozsiane zak. gonokokowe - zak. pochwy, sromu i odbytu - noworodkowe zap. gałki ocznej - rzeżączka gardła - zap. torebki wątroby (zasp. Fitza- Huhg i Curtisa) 2. zak. rozsiane - ropne zap. stawów, zmiany skórne, zap. pochewek ścięgien	materiał: wyciek z cewki, wymaz z szyjki macicy, odbytu na gonomedium - mikroskop (G) - hodowla na podł. Reizzera- Steffena, podł. selektywne, czekolada, Roiron - testy biochem - próba na oksydazę (+) - IF - test koagulacji - oznaczenie wrażliwości na antybiotyki		R, Z: chory, nosiciel, ozdrowieniec D: autozak., kropelkowa W: dr. oddechowe i ukł. krwionośny
		Moraxella	M. catarrhalis	- zap ucha środkowego - zap. zatok - zap. wsierdzia - zap. oskrzeli, płuc	- posiew na podł. krwawe i czekolade	tetracyklina		flora górnych dr. oddechowych oksydaza, katalaza, B- laktamazy
	Pałki G-	Haemophilus	H. influenzae	- zap. opon m-r - zap. ucha środk. i zap. zatok - ostre, bakt. zap. nagłośni - zap. tk. łącznej podskórnej - bakteriemia - choroby układu oddechowego - przewlekłe zap. oskrzeli - zap. płuc
				H. parainfluenzae	- zap. płuc - zap. wsierdzia
				H. aegyptius	- zap. spojówek
				H. ducreyi	- wrzód miekki
		Bordetella	B. pertusis	krztusiec
		Enterobacteriaceae	E. coli	- birgunka - zak. ukł. moczowego - zap. opon m-r u noworodków	- posiew na podł MacConkeya, WB - serolagia - mikroskop - testy biochemiczne
				Citrobacter Enterobacter Serratia Klebsiella Proteus Yarsinia enterocolitica		- zap. płuc - posocznica - zak. u chorych z onizona odpornością - zak. ukł. moczowego - zap. j. cienkiego i okrężnicy
				Klebsiella K. pneumoniae K. oxytoca K. ozaenae	- zap. płuc - zak. ukł. moczowego - posocznica - epidemiczna biegunka
				Enterobacter	- zak. dróg moczowych - bakteriemia - posocznica
				Serratia	- zak. ran operacyjnych - zak. dr. moczowych - zak. ukł. oddechowego - posocznica
				Proteus	- zak. ukł. moczowego - kamica nerkowa - zak. ran - posocznica
				Morganella	- zak. szpit. dr. moczowych - zap. płuc - bakteriemia
				Citrobacter	- zak. dr. moczowych - biegunki - zak. ran - zap. opon m-r u noworodków
				Yersinia Y. pestis Y. enterocolitica	- dżuma dymienicza - dżuma płucna - zap. żołądka i jelit - reaktywne zap. stawów - zesztywniające zap. stawów kręgosłupa
				E. coli enterotoksykogenne	- birgunka podróżnych
				E. coli enterokrwotoczne	- birgunka - krwotoczne zap. okrężnicy - zesp. hemolityczno- mocznicowy
				E. coli enteroadherentne	- biegunka (najczęściej dzieci)
				Shigella	- czerwonka - biegunka
				Salmonella typhi	- dur brzuszny - bakteriemia
				Salmonella enteritidis	- zap. j. cienkiego i grubago (salomonelloza) - zap. szpiku ( u chorych na niedokrwistość sierpowatą)
			Vibrionaceae	Vibrio cholerae	- obfita wodnista biegunka (toksykoinfekcja)	- mikroskop - posiew na podł. TCBS - testy biochem: system API		R: chorzy, nosiciele Z: jw.+ zywność i woda W: p. pok.
				Vibrio parahaemolyticus	- zap. żołądka i jelit
			Campylobacter	C. fetus	- biegunka - posocznica - uogólnione, gorączkowe zak. w pacjentów w złym stanie				- egzotoksyny - endotoksyny
				C. jejuni	- ostre zap. żołądka i jelit - zesp. Guillaina- Barrego - biegunka - ostra czerwonka u dzieci - posocznica	- mikroskop (G) - hodowla na podł. Campy - test na oksydazę i katalazę + - serologia: EIA, DIF - sondy DNA			- egzotoksyny - endotoksyny
		Helicobacter	H. pylori	- przewlekłe zap. żołądka - ch. wrzodowa żołądka - rak żołądka	- mikroskop (G) - test ureazowy - hodowla (podł. krwawe 5dni) - immuno: DIF, EIA - PCR - serologia - test oddechowy ureazowy - helikotest	- sole bizmutu - metronidazol+ tetracyklina		- VacA - Cag A - ureaza
		Pseudomonas	P. aeruginosa	- zak. roznych tkanek - zak. ucha zewn. i środk. - bakteriemia - zap. mieszków włosowych
		Brucella	B. melitensis B. abortus B. suis	- zesp. grypopodobny z gorączką, bólami głowy, zaparciami, silnym bólem kończyn, pleców i brzucha - falująca gorączka - niedokrwistość, męczliwośc - następstwa - zap. stawów, kręgosłupa, opon m-r, bł. nacz. oka, jąder
	Pałki G- Geztlenowe	Bacteroides	B. fragilis	- ropnie narządów wewn. - zak. ginekologiczne - posocznice - zap. dr. moczowych, wyrostka, otrzewnej - zgorzel płuc	- materiał na podł. transp- aneromedium - posiew na podł. beztlenowe: VLk, AK, VLp - hodowle beztlenowe: biologiczna, chemiczna, mieszana (fiz- chem)
		Prevotella
		Fusobacterium		- posocznice
	Prątki	Mycobacterium	M. tuberculosis	- gruźlica { wpisać te tam wszytkie gruźlice}	- RTG - próba tuberkulinowa - posiewy na podł. Loewensteina - mikroskop: barwienie Zeihla- Neelsena	szczepionka BCG leczenie: - izoniazyd z ryfampicyną, lub streptomycyną, lub PAS, lub etambutanolem	R: chorzy, zwierzęta Z: chory, surowe mleko chorego bydła D: p-k, bezp. kontakt, pokarmowa W: ukł. oddech., p. pok.
				M. avium	- zak. oportunistyczne (najpierw obejmuje płuca)
				M. leprae	- trąd (ch. Hensena) - postać tuberkuloidowa - postać lepromatyczna - postać graniczna
	Krętki	Treponema	T. pallidum	- kiła dorosłych - kiła wrodzona	- odczyn Wassermana, Kolmera - odczyny flokulacyjne - odczyny mikroflokulacyjne - VDRL - USR (szybki) - odczyn immobilizacji krętków Nelsona- Mayera (swoisty)	penicylina erytromycyna tetracyklina
		Borrelia	B. reccurentis	- dur powrotny			R: gryzonie, kleszcze Z: chorzy D: przenosiciel W: uszk. skóra
				B. burgdorferi	- borelioza (ch. z Lyme) (3 stadia)	- serologia: IF, IHA, Elisa, Western blot, PCR
		Leptospira	L. interrogans	- leprosporioza - podkliniczna - bez żółtaczki - z żółtaczką - ch. Weila - gorączka błotna	meteriał: krew, mocz, płyn m-r - izolacja z krwi - pożywka Korthoffa - próby biolog. - mikroskop - serolog: Elisa, aglut. mikrosk	szczepionka	R: mysz domowa D: wodno- pokarmowa W: p. pok, uszk. skóra	czy to jest krętek??
	Legionella	L. pneumophilia	- ch. legionistów - gorączka Pontiac
	Mycoplasmataceae	M. pneumoniae	- zap. dr. oddechowych - zap. płuc - zak. OUN - zap. ucha środk. - zak. mm. serc. - zak. stawów - zak. krwi	serologia - OWD - poziom zimnych aglutynin - odczyn neutralizacji diagnost. bakteriolog - posiew na poz. stałą i płynną - ME, testy biochemiczne		R, Z: chorzy, nosiciele D: p-k, kontkt płciowy, brudne ręce W: ukł. m-p, oddechowy
			M. hominis	- zak. dr. moczowo- płciowych - gorączka połogowa - nierzeżączkowe zap. cewki moczowej - zap. narządów miednicy
			Ureoplasma ureoliticum	- niegonokokowe zap. cewki - zap. bł. płodowych
		Actinomycetaceae	Actinomyces israeli	- promienica - ropnie z żółtymi ziarnami			R, Z: człowiek, autozak. D: z buzi w dól W: ukł. odd.., krwionośny
			Nocardia	- zak. podskórne - zap. płuc
			Streptomyces	- podskórne zak. z żółtymi ziarnami (mycetoma)
Wewn. Kom.		Chlamydiae	Ch. psittaci	- papuzica			R: ptactwo domowe i wolnożyjące Z: chorzy, ptaki D: p-k, kontakt bezp. W: ukł. oddechowy
			Ch. trachomatis	- jaglica - niegonokokowe zap. cewki moczowej - śluzowo- ropne zap. szyjki macicy - nieropne zap. spojówek - zap. górnych dr. oddechowych - ziarniniak weneryczny			R,Z: chory, nosiciel, myszy D: kontakt bezp., przedmioty, woda W: ukł. m-p, worki spojówkowe
			Ch. pneumoniae	- zap. górnych dr. oddechowych - odoskrzelowe zap. płuc
		Rickettsiaceae	Riketsiae R. prowezaki R. typhi R. guintana	- gorączka plamista - dur plamisty endemiczny - dur zaroślowy - ch. Brilla - gorączka okopowa	- odczyn Weila- Felixa (nieswoisty) - odczyn Weigla (swoisty) - OWD		- dur plamisty epidem. R: chorzy, ozdrowieńcy Z: jw.+ przenosiciel (wesz) D: przenosiciel, p-k, wtórne uakt. w ch. Brilla W: uszk przez wesz skóra, ukł oddechowy - dur. plam endem. R: szczury, myszy Z: jw.+ chory człowiek D, W: jak w epidem.
			Coxiella C. burnetti	- gorączka Q			R, Z: bydło, owce, ptaki, gryzonie D: przenosiciele (klaszcze, przez zak. żywność) W: ukł. krwionośny, oddechowy, pokarmowy
			Ehrlichia	- erlichioza
	Bortanella	B. bacilliformis	- ch. kociego pazura - bartoneloza (ch. Carriona) - naczyniakowatość bakt. i plamica wątrobowa - gorączka okopowa - zap. wsierdzia
Pierwotniaki	Entamoeba	E. histolitica	- pełzakowica - czerwonka amebowa - zap. wyrostka - perforacja jelita - krwawienia z jelita - ropnie wątroby, płuc, mózgu	- badanie świeżego kału - utrwalonego PVA - wysalanego - wymaz z odbytu, rektoskopia - materiały pobierane sondą - serologia: Elisa, IF bezp(kał) Elisa, IF pośr. (krew) - hodowla na podł. Pawłowej (E. histolitica)	metronidazol	R: woda, nosiciele Z: chorzy, nosiciele D: pokarmowa W: p. pok i jama ustna
		Lamblia	L. intestinalis		- lamblioza - zesp. wątrobowo- trzustkowy - niestrawność - biegunki (cuchnące)		metronidazol	R: p. pok ludi, psów, kotów Z: pokarm, woda z cystami, odchody D: pokarmowa, kontaktowa W: p. pok
		Trichomonas	T. vaginalis	- rzęsistkowica - zak. ukł. m-p - nadkażenia	- materiał: wymazy z cewki, pochwy, nasienie, mocz - prep. bezp. - hodowla na podł. Roiron	metronidazol	R: ukł. m-p ludzi Z: chorzy, nosiciele D: seks, przedmioty W: bł. śl. narz. płciowych	STD nie wytw. cyst
		Toxoplasma	T. gondii	- toksoplazmoza - nabyta - wrodzona - chrzy z AIDS: rozlana, martwicza encefalopatia, zap. płuc	- materiały: okołoporodowe, krew, płyn m-r, biopsja ww. chł., mm. - wykrywanie trofozoitów met. Giemsy - serolog: IFpośr, Elisa, odczyn Sabina- Feldmana, OWD, STF, pelacja poź p-ciał u noworodka i matki - próba biolog. na myszach - PCR - odczyn alergiczny Frenkla	sulfonamidy klindamycyna	R, Z: kot, chore zwierzę D: pokarmowa, kontakt bezp, łożysko W: p. pok, ukł. oddechowy, łożysko
		Pneumocystis	P. carini	- pneumocystodoza epidemiczna - pneumocystodoza oportunistyczna	- obj. kliniczne, RTG - materiał: plwocina, popłuczyny z pęcherzyków płucnych i oskrzeli - mikroskop (barwienie met. Giemsy- trofozoity, met. srebrzenie- cysty) - IF bezp.	sulfonamidy klindamycyna	R, Z: chory, nosiciel D: p-k W: ukł. oddechowy
		Plasmopodium	P. vivax	- malaria	- mikroskop (barw. met. Giemsy) - testy serologiczne	chlorochina klindamycyna	R: bagna, wilgotne tereny z komarami Z: chory D: przenosiciel czynny W: ukł. krwionośny
Grzyby	Dermatofity	Trichophyton T. metagrophytes T. flavescens	- grzybica skóry (owłosionej i nieowłosionej), włosów (strzygąca), paznokci, tk. podskórnej	- materiały: zeskrobiny, wymzy, - hodowla na podł Sabourouda - mikrohodowla na podł Neckerson'a - mikroskop (G) - test filamentacji dla drożdżaków - testy biochem. (auksanogram, zymogram, API 20 C) - serologia: immunodyfuzja, hemaglutynacja bierna, IF pośr., Elisa - test filamentacji dla drożdżaków	gryzeofulwina
						Epidermophyton E. flucosum	- grzybica skóry i paznokci
						Microsporum M. rypseum M. canis	- grzybica skóry, włosów, rzadko paznokci
			Drożdżaki		Candida C. albicans	- kandydoza j. ustne, pochwy, skóry gładkiej, paznokci, stóp - zak narządów wewn: płuca, OUN, ww. chł, narządy m-p, wątroba, sledziona, jelita, wsierdzie		nystatyna amfoterycyna B
					Cryptococcus C. neoformans	- kryptokokoza narządów wewn. (płuca, OUN) i skóry		amfoterycyna B chirurgiczne
			Grzyby dimorficzne (Fungi imperfecti)		Sporotrichum schenecki	- sporotrichoza		samowyleczenia amfoterycyna B
					Blastomyces dermatidis	- blastomykoza		amfoterycyna B chirurgiczne
					Histoplasma capsulatum	- histoplazmoza (cytomykoza)		amfoterycyna B chirurgiczne
			Asparagillus (Plaśniak)		A. fumigatus	- aspergiloza		nystatyna chirurgiczne
					A. flavus	- toksyna powoduje: - martwice wątroby - nowotwory złośliwe					aflatoksyna
		Penicillium (Pędzlak)	P. sp		- zap. oskrzeli - ropnie płuc - zak. paznokci - zap. ucha - owrzodzenia skóry
Wirusy DNA	Herpetoviride 2x DNA osłonka	HSV-1	- opryszczki pierw. i nawrotne - zap. mózgu - zap. opon m-r - zap. rogówki - zap. uogólnione noworodków	- mikroskom: kom. Tzaneka - hodowla i izolacja (podł. kom) - bad. serolog: IF bezp.	acyklovir	kontakt bezp., latencja, z matki na płód
						HSV-2	- opryszczka narządów płciowych - zak. upgólnione noworodków			dr. płciowa, z matki na płód
					w. ospy wietrznej- półpaśca	- ospa wietrzna - półpasiec - zap. mózgu, opon m-r, płuc, rogówki - zesp. Reye'a		szczepionka acyklovir, Ig przeciw wirusowi	dr. oddechowa latencja
				w. Epsteina- Barra	- mononukleoza - chłoniak Burkita - rak nosogardzieli	- morfologia i rozmaz krwi - serolog: VCA, EA, EBNA	objawowe	dr. oddechowa latencja działanie onkogenne
				w. cytomegalii	- zap. wątroby, nerek - zesp. nukleozopodobny - zak. płodu	- hodowla i izolacja - serolog: TORCH - bad. mikroskopowe krwi	objawowe gancyklovir foskarnet	dr. oddechowa przetoczenie krwi latencja z matki na płód płciowo
				w. opryszczki typu 6	- rumień nagły - chłoniaki z limf. B - zesp. przewlakłego zmęczenia		nie ma	dr. oddechwa latencja
		Adenoviride 2x DNA bez osłonki	Adenowirus	- przeziębienie - zap. górnych dr. oddechowych - biegunka - zap. rogówki i spojówki - zap. opon m-r - wgłobienie jelita		objawowe	dr. oddechowa latencja
		Papovaviride 2x DNA bez osłonki	w. brodawczaka HPV	- brodawki skórne - kłykciny kończyste - rak szyjki macicy - brodawki krtaniowe - epidermodysplasia verruciformis		usunięcie zmiany INF alfa	kontakt bezp. latencja działanie onkogenne
		Poxviridae 2x DNA		- ospa prawdziwa - mięczak zakaźny			dr. oddechowa płciowo	- polimeraza RNA
		Hepadnaviride 2x niekompletne DNA podwójny kaosyd	HBV w. wzw B	- zapalenie wątroby typu B - pierwotny rak wątroby	- IF - sonda DNA - markery HBV (HBs, HBc, HBe) - Ig przeciw HBV	szczepionk objawowe INF alfa lamiwudyna	droga krwi płciowo latencja działanie onkogenne	- polimeraza DNA - odwrotna transkryptaza
		Parvoviride 1x DNA bez osłonki		- aplazja szpiku kostnego - rumień zakaźny - obrzęk płodu		objawowe	dr. oodechowa
	Wirusy RNA	Picornaviride 1x RNA+ bez osłonki	Rynowirus	- przeziębienie (nieżyt)			dr. oddechowa
				Enterowirusy	- przeziębienia - wysypka odropodobna				kwasooporne
				- Poliowirus	- nagminne porażenie dziecięce - jałowe zap. opon m-r - poliomyelitis postać: rdzeniowa, opuszkowa, opuszkowo- rdzeniowa - zap. mózgu -zesp. porażenny		szczepionka - Salka - Sabina	dr. fekalno- oralna
				- w. Coxsackie typ A i B	A: opryszczkowe zap. gardła A: zesp. dłoni, stóp i ust A: biegunka niemowląt B: zap. mm. serca, osierdzia B: pleurydynia B: wieloukładowa ch. noworodków A,B: jałowe zap opon m-r(bez obj. 90%) A,B: przeziębienia			dr. fekalno- oralna
				- w. ECHO	- przeziębienie wstępujące - jałowe zap. opon m-r - zap. mózgu			dr. fekalno- oralna
				- HAV w. wzw A	- ostre zap. wątroby		szczepionka wspomagające	dr. fekalno- oralna
		Togaviride 1x RNA+ osłonka	w. różyczki	- różyczka - wrodzona różyczka - poinfekcyjne zap. mózgu - wędrujące zap. stawów - małopłytkowość i skaza krwotoczna	- zestaw TORCH - serologiczne		dr. oddechowa z matki na płód
		Flawowirusy	w. kleszczowego zap. opon m-r	- zap. mózgu			klaszcze
				HCV (w. zap. wątroby C)	- aktywne, przewlakłe zap. wątroby		INF alfa	dr. krwi dr. płciowa
		Coronaviride 1x RNA+ osłonka		- zap. górnych dr. oddechowych - przeziębienie			dr. oddechowa
		Caliciviridae 1x RNA bez osłonki	HEV w. wzw E	- zap. wątroby, nie przechodzi w fazę przewlekłą			dr. fekalno- oralna
		Orthomyxoviride 1x RNA- osłonka	A, B, C	- grypa		szczepionka objawowe amantadyna	dr. oddechowa	- polimeraza RNA- RNA - endonukleaza
		Paramyxoviridae 1x RNA- osłonka	Paramiksowirusy					- polimeraza RNA- RNA
				- w. paragrypy	- ostre zap. krtani - zap. oskrzelików, płuc - przeziębienia - ch. grypopodobna		objawowe	dr. oddechowa	- hemaglutynina - neuramidaza
				- w. świnki	- świnka - pozapalne zap. mózgu - asept. zap. opon m-r - zap. gruczołów wydz. wewn.		szczepionka objawowe Ig przeciw w. świnki	dr. oddechowa	- hemaglutynina - neuramidaza
				Morbiliwirus
				- w. odry	- odra - zap. płuc - pozapalne zap. mózgu - podostre twardniejące zap. mózgu - odra nietypowa		szczepionka objawowe Ig przeciw w. odry	dr. oddechowa	- hemaglutynina
				Pneumowirusy
				- syncytialny w. oddechowy	- zap. górnych i dolnych dr. oddechowych		rybawiryna	dr. oddechowa
		Rhabdoviridae 1x RNA- osłonka	w. wścieklizny	- wścieklizna		szczepionka ludzka Ig przeciw w. wścieklizny	kontakt bezp. (ukąszenie) dr. wziewna	- polimeraza RNA- RNA
		Arenaviridae 1xRNA- (segm.) osłonka	LCH w. limfocytarnrgo zap. splotów nacz i opon m-r	- zap. opon m-r - ch. grypopodobna		objawowe	komary	- polimeraza RNA- RNA
		Reoviridae 2x RNA (segm) bez osłonki	Reowirus	- birgunka - zap. górnych dr. oddechowych - zap. mózgu		objawowe	dr. fekalno- oralna	- polimeraza RNA- RNA
				Rotawirus	- biegunka niemowląt		objawowe		dr. fekalno- oralna
		Retroviridae 1x RNA+	HIV	- zesp. AIDS		zydowudyna i inne	dr. płciowa dr. krwi z matki na płód	- rewertaza - endonukleaza - odwrotna transkryptaza
		Nieklasyfikowane	HDV w. wzw D 1x RNA ułomny	- z HBV zap. wątroby o ciężkim przebiegu			dr. krwi

Kilka uwag:

pisząc chory mam na myśli człowieka, płyn m-r, to wiadomo, ukł m-p no to tez proste, p-k to droga powietrzno kropelkowa.

Życzę miłej nauki

Pawlus

---