INFORMACJE DLA UCZNIA
TEMAT: POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE - 1794 R.
SPIS TREŚCI:
PREZENTACJA MULTIMEDIALNA pt. TADEUSZ KOŚCIUSZKO - polski bohater narodowy.
Uruchom umieszczony w katalogu PREZENTACJA plik KOŚCIUSZKO PREZENTACJA.EXE
Obejrzyj i wysłuchaj prezentację multimedialną. Znajdziesz w niej informacje potrzebne do wykonania zadań.
ZASOBY INTERNETOWE DOTYCZĄCE POWSTANIA KOŚCIUSZKOWSKIEGO
II rozbiór Polski (1793 r.),
rządy Targowiczan,
upadek gospodarczy i polityczny, bieda, bezrobocie,
rozkaz ambasadora carskiego dotyczący redukcji wojska polskiego (bezpośrednia przyczyna).
12 marzec - protest przeciwko redukcji wojska - wymarsz z Ostrołęki w pełnym uzbrojeniu brygady kawalerii gen. Madalińskiego, w kierunku Krakowa,
24 marca - w Krakowie Tadeusz Kościuszko uroczyście ogłosił „Akt powstania", składając jednocześnie uroczystą przysięgę Narodowi Polskiemu i stając się „najwyższym naczelnikiem sił zbrojnych", dyktatorem,
4 kwiecień - zwycięstwo pod Racławicami, kosynierzy zdobywają działa i pokonują piechotę gen. Tormasowa, zmuszając wojska rosyjskie do odwrotu. Ogromne znaczenie zwycięstwa racławickiego,
6 kwiecień - przystępują do powstania wojska polskie, stacjonujące na Lubelszczyźnie,
17 kwiecień - wybucha insurekcja warszawska pod dowództwem Jana Kilińskiego,
22 kwiecień - opanowanie Wilna pod dowództwem Jakuba Jasińskiego,
7 maj - wydanie uniwersału połanieckiego, próba pozyskania chłopów do szerszego udziału w powstaniu (zniesienie poddaństwa osobistego, obniżenie wymiaru pańszczyzny, gospodarstwa powstańców całkowicie z niej zwolnione, uznanie prawa chłopa do ziemi, zakaz rugowania, ustanowienie instytucji „dozorów" mających za zadanie przestrzeganie postanowień uniwersału przez szlachtę),
8 maj - radykalizacja wydarzeń w Warszawie - powieszenie targowiczan,
koniec maja - powołanie przez Tadeusza Kościuszkę Rady Najwyższej Narodowej, jako centralnej władzy wykonawczej powstania,
5 czerwiec - klęska w bitwie pod Szczekocinami, przyłączenie się Prus do tłumienia powstania kościuszkowskiego,
8 czerwiec - po klęsce w bitwie pod Chełmem generał Zajączek opuszcza Lubelszczyznę, co przyczynia się do kapitulacji Krakowa przed wojskami pruskimi,
28 czerwiec nowe rozruchy i samosądy na targowiczanach,
20 sierpień - wybuch walk powstańczych w Wielkopolsce,
5 wrzesień - odstąpienie wojsk pruskich od oblężenia Warszawy na wskutek zdobycia przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego Bydgoszczy i Świecia
10 październik - klęska pod Maciejowicami, dostanie się Kościuszki do niewoli,
4 listopad - krwawa pacyfikacja Pragi przez armię Suworowa, 12 tys. zabitej ludności cywilnej,
16 listopad - koniec powstania, zmuszenie do kapitulacji resztek oddziałów powstańczych, wzięcie do niewoli następcy Kościuszki na stanowisku dyktatora, Tomasza Wawrzeckiego.
klęska powstania zdecydowała o podjęciu decyzji o ostatecznej likwidacji państwa polskiego przez państwa zaborcze,
powstanie kościuszkowskie uratowało rewolucję francuską, ponieważ skłoniło Prusy do wycofania się z wojny na zachodzie i zawarcie pokoju z rewolucyjną Francją,
przekonano się o wielkiej sile, jaką stanowią chłopi,
wszystkie warstwy społeczne wykazały duże poczucie patriotyzmu,
powstanie miało charakter niepodległościowy i społeczny.
Zapoznaj się z zasobami internetowymi dotyczącymi powstania kościuszkowskiego:
Proponowane adresy stron WWW:
www.panoramaraclawicka.pl/
3. INFORMACJE NA TEMAT POWSTANIA KOŚCIUSZKOWSKIEGO
POWSTANIE KOŚCIUSZKOWSKIE - polskie powstanie narodowe przeciw Rosji i Prusom w 1794 roku.
PRZYCZYNY POWSTANIA KOŚCIUSZKOWSKIEGO:
PRZEBIEG POWSTANIA KOŚCIUSZKOWSKIEGO.
INSUREKCJA (z łac. insurgere powstawać przeciw komu, buntować się, inaczej powstanie zbrojne) rozpoczęła się 12 marca 1794 roku, gdy generał Antoni Madaliński odmówił redukcji wojska polskiego i ruszył w kierunku Krakowa. Jednak za oficjalną datę rozpoczęcia insurekcji uznaje się 24 marca 1794 roku. Około godziny 10. na rynku krakowskim pojawił się Tadeusz Kościuszko, po czym odczytano akt powstania, a Kościuszko złożył przysięgę:
"Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie dla obrony całości granic, odzyskania samowolności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinną Męka Syna Jego."
Akt powstania kościuszkowskiego 24 marca 1794 roku nadawał Kościuszce tytuł Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej i składał w jego ręce całkowitą władzę. Poważnym problemem stało się rozbudowanie szczupłych dotychczas wojsk powstańczych.
Kościuszko wydał uniwersał połaniecki (list władz lub akt prawny odczytywany publicznie, dotyczący ważnych wydarzeń, spraw gospodarczych, wojskowych, wyznaniowych), zachęcający chłopów do walki. Pobór do wojska przebiegał jednak z oporami i na terenie województwa krakowskiego nie udało się osiągnąć spodziewanej liczby 10 tysięcy żołnierzy. Były również ogromne trudności z uzbrojeniem, dlatego też rozpoczęto formowanie oddziałów kosynierów, uzbrojonych w piki i osadzone na sztorc kosy.
KALENDARIUM POWSTANIA KOŚCIUSZKOWSKIEGO 12 MARZEC - 16 LISTOPAD 1794 R.
ZNACZENIE POWSTANIA KOŚCIUSZKOWSKIEGO:
1
Wyszukiwarka