KULTURA SKANDYNAWII 26/04/2007
KINO ISLANDZKIE NIEZALEŻNE
Islandia została stworzona z myślą o filmowcach zagranicznych.
Od 1911 przyjeżdżają filmowcy ze Szwecji.
Bohaterem filmów był islandzki krajobraz.
W latach 30. filmowali Duńczycy, Francuzi.
Stulecie kina
1906 - otwarcie pierwszego kina na Islandii
Teraz jest tam Opera Narodowa
Pierwszy film
1919 - Ludzie z Borg by Gunnar Sommerfelt (Islandia jest kolonią duńską)
Hadda Padda 1924
Ekranizacja dramatu Gudmundura Kabana z 1914
Film niemy
Clara Pontopiddani jako aktorka
1948 - pierwszy islandzki film dźwiękowy
Od gór do fiordów- historia miłości syna biednego farmera i córki bogatego kupca
1962 - 79 z postoju reż. E. Balling - okupacja amerykańska
Osvaldur Knudsen
Pionier kina dokumentalnego
Filmy o wulkanach
1974 - Ogień nad Heimaey
Kinematografia
1979 - powstaje Islandzka Fundacja Filmowa
Od 1980 regularna produkcja filmów
Kręci się 3-4 filmy rocznie
Połowa produkcji odnosi światowe sukcesy
Lata 80.
Islandia niczym wyspa wulkaniczna pojawia się na filmowej mapie świata
1980 - Kraj i synowie:
Zapoczątkował regularną produkcję filmów fabularnych
Czarno-biały
Reż. Agust Guðmundsson
110 tysięcy widzów - rekord
Kryzys gospodarczy lat powojennych
Migracje ze wsi do miasta
Reżyserzy:
Agust Guðmundsson
Hafn Gunlaugsson
Friðrik Pór Friðriksson
Hilman Oddsson
Baltazar Kormakur
Dagur Kari
Agust Guðmundsson
1980 - Kraj i synowie - debiut
Śmiech mewy - połączenie komedii z thrillerem, akcja - lata 50., piękna Freya wraca jako wdowa do swojej wioski rybackiej na Islandii
Hafn Gunlaugsson
1981 - Marzenie o innym życiu
1984-1991 - wikińska trylogia o kruku:
1984 - Lot kruka
1988 - W cieniu kruka
1991 - Biały wiking
Friðrik Pór Friðriksson
Samouk
Założyciel pisma Filmbladid
Twórca Islandzkiego Festiwalu Filmowego
1980 - debiut: Brennunjalsaga - film krótkometrażowy, ekranizacja literatury narodowej - sagi o Njalu, film nagrany bez finansowania, osoby postronne i turyści proszone o wzgląd na prace filmowe, film wyświetlany tylko raz, bo bilety były drogie, widać rękę kartkującą książkę, książka płonie
1981 - Eldsmiðurinn - Kowal - dokument
1982 - Rokk i Reykiavik - dokument
1984 - Islandzcy kowboje - dokument
1985 - Koło - film eksperymentalny, film drogi (Ring wokół Islandii)
1987 - Białe wieloryby - pierwszy długometrażowy film fabularny
1989 - Flugþra - telewizyjny
1991 - Dzieci natury - nominacja do Oskara ('92), Felix za muzykę (kompozytor Hilman Õm Hilmarsson); antidotum na filmy hollywoodzkie, wolna akcja, realizm magiczny, ludzie w podeszłym wieku, para staruszków ucieka z domu starców, „film drogi”
1995 - Cold fever - Islandia widziana oczami przybysza, młody Japończyk przybywa na Islandię, aby pochować duchy zmarłych rodziców, czarny humor
1996 - Diabelska wyspa - powieść
2000 - Anioły wszechświata (na podstawie powieści Gudmundssona), Páll - chory na schizofrenię; sugestywny i magiczny język obrazu; muzyka: Sigur Ros i Hilmarsson
2002 - Sokoły
2004 - Niceland - muzyka: Mugison
Hilman Oddsson
Pochodzi z rodziny o tradycjach teatralnych
Studia w Monachium
Płacz kamieni - o islandzkim kompozytorze Jonie Leifsie, holocaust
Zimne światło - chłopiec przewidział lawinę, ale nie mógł jej zapobiec, operowanie światłem
Baltazar Kormakur
Absolwent Islandzkiej Akademii Teatralnej - reżyser teatralny
2000 - 101 Reykiavik (powieść Helgassona)
2002 - Morze
2005 - Mała podróż do nieba - Forest Whitaker i Julia Stilem
Dagur Kari
Duńska Państwowa Szkoła Filmowa
Noi Albinoi - idiota czy geniusz? Klaustrofobia, ucieczka, Mercedes, zagrała tam cała Islandia
Voksne mennesker, Dark horses, Zakochani widzą słonie
Nagroda Filmowa Edda - od 1999:
1999 - Honory domu - córka Laxnessa
2000 - Anioły wszechświata
2001 - Śmiech mewy
2002 - Morze
2003 - Noi Albinoi
2004 - Zimne światło
2005 - Zakochani widzą słonie
Screaming Masterpiece - reż. Ari Alexander Ergis
2006 - Więzy krwi - reżyser ukończył szkołę filmową w Łodzi
Cechy filmu islandzkiego:
Surrealizm
Outsiderzy
Czarny humor
Klaustrofobia ucieczka
Pogoda
Walka z amerykanizacją
Znaczenie biedy islandzkiej:
Brak finansów pomysłowość (tanie produkcje), ryzyko (zastawianie dobytku)
Szkoła filmowa od 1992; wcześniej otwarcie się na świat - musieli wyjeżdżać
Kino niezależne, autorskie
Lista lektur:
Anioły wszechświata, Niceland, 101 Reykiavik, Morze, Noi Albinoi, Zakochani widzą słonie
Morze:
Po co mieszkać w Islandii, skoro to się nie kalkuluje?
Moja siostra została zgwałcona przed bierzmowaniem, jak większość dziewcząt.
Hitler nie żyje. Żydzi również.
Ludzie, którzy nie jedzą mięsa wielorybów nie zasługują na to, by żyć.
Doktorat - trzeba zapisać kilka ryz papieru rzeczami mało istotnymi.
Do córki - spędziłaś kilka lat w Polsce ucząc się w jakiejś szkole filmowej produkować reklamy.
To nie szacunek - to uległość.
August - zrezygnował ze studiów, żeby pisać piosenki.
Maria - córka ojca rodziny, poczęta, kiedy umierała matka Augusta.
Ojciec - umarła żona, on zdradzał ją z jej siostrą; kiedy August daje mu do podpisania dokumenty, bije go laską.
August demoluje fabrykę i podpala ją. Maria śpi w fabryce.
4