Infekcyjne zapalenie wsierdzia
IZW to infekcja nabłonka wyścielającego serce wywołana przez drobnoustroje np.: Streptococcus viridans, S. bovis, Staphylococcus aureus, Coxiella burnetti i inne. Proces zapalny najczęściej obejmuje wsierdzie zastawkowe, struny ścięgniste, wsierdzie ścienne. Powstająca zmiana, zwana wegetacją, jest konglomeratem płytek krwi i włóknika z zatopionym w niej, mnożącym się, mikroorganizmem będącym przyczyną infekcji.
Obraz kliniczny- waha się od stanu zaznaczonej toksemii i szybkiego rozwoju powikłań wewnątrz i zewnątrzsercowych (endocarditis acuta) do przewlekłej, długotrwałej choroby z umiarkowaną gorączką i toksemią (endocarditis subacuta); jest pierwotnie niespecyficzny.
Objaw |
Częstość w % |
Gorączka |
80-90 |
Szmer nad sercem |
80-90 |
Zmiana szmeru/nowy |
10-40 |
Zator obwodowy |
20-40 |
Powiększenie śledziony |
15-50 |
Typowe wrota infekcji
Grupy ↑ ryzyka
-chorzy z wadą serca
-chorzy po wszczepieniu zastawek serca, układów stymulujących
-chorzy dializowani
-chorzy poddawani instrumentacji- szczególnie łożyska naczyniowego, endoskopowani
-narkomani
Kryteria diagnostyczne
-dodatnie wyniki posiewów krwi
-dowód na objęcie procesem chorobowym wsierdzia, (obraz echokardiograficzny typowy dla
IZW= drgające masy na zastawce, elementach podpierających, w drodze fali zwrotnej lub na
materiale wszczepionym)
-nowy przeciek okołozastawkowy
Obraz echokardiograficzny
1-2D
2- M mode
3- m mode
Powikłania sercowe
-erozja, perforacja płatków zastawki objętej procesem= nasilenie wady= nasilenie dysfunkcji zastawki= nasilenie niedomogi krążenia
-zerwanie nici ścięgnistych
-ropnie okołozastawkowe
-oderwanie zastawki od pierścienia i przeciek w IZW na zastawce wszczepionej
Powikłania pozasercowe
-zatory (zakażone) i zawały obwodowe
-w obszarze neurologicznym OUN
-w śledzionie
-w nerkach
-w siatkówce
-inne (skóra, śluzówki …)
Leczenie
-złożona, długotrwała antybiotykoterapia w ścisłej współpracy z mikrobiologiem klinicznym
-interwencja kardiochirurgiczna w wybranych przypadkach po wnikliwej procedurze kwalifikacyjnej
Profilaktyka
-identyfikacja grup ryzyka+ rozpoznawanie uszkodzeń predysponujących do IZW
-identyfikacja procedur generujących znaczny stopień bakteriemii z udziałem istotnych patogenów
-zapobiegawcza antybiotykoterapia w trakcie ich stosowania (wybrana zab stomatologiczne, zab na drogach oddechowych, przewodzie pokarmowym, drogach moczowo-płciowych)
3