ZARZĄDZANIE FINANSAMI
ISTOTA ZARZĄDZANIA FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTW I OBSZARY DECYZJI FINANSOWYCH
Problem zarządzania sprowadza się do 2 treści: (P. Drucker)
sformułowanie celu,
wskazanie środków osiagnięcia celów.
Zarządzanie finansami - różni się celami finansowymi i formułowaniem tzw. celów finansowych przedsiębiorstwa i wskazywanie jak te cele mają być osiagnięte.
Finansowe cele przedsiębiorstwa: (przykład)
cel główny finansowy, syntetyczny, ma charakter długofalowy - dążenie do max wartości rynkowej przedsiębiorstwa - to rynkowa wartość kapitału zainwestowanego w to przedsiębiorstwo,
cel cząstkowy, szczegółowy finansowych przedmiotów, które dotyczą aspektów działalności finansowej, dotyczącej sytuacji w jakich przedsiębiorstwo sie znajduje,
Cząstkowe cele finansowe to:
dążenie do max zysków
dążenie do max rentowności
dążenie do zabezpieczenia płynności finansowej przedsiębiorstwa
dążenie do min kosztów kapitału
dążenie do optymalizacji struktury kapitałowej
dążenie do racjonalizacji ryzyka - uzasadniony w pewnych granicach
dążenie do zabezpieczenia przedsiębirstwu zdolności kredytowej.
Właściwa realizacja celów cząstkowych powoduje zrealizowanie celu głównego przedsiębiorstwa.
Problem zarządzania finansami przedsiębiorstwa - w jaki sposób zarządzać aby cele były zrealizowane? Za pomoca jakich narzędzi będziemy oceniać przedsiebiorstwo i dokonywać analizy finansowej?
Obszary decyzji finansowych w przedsiębiorstwie:
Z punktu widzenia sfery procesu zarządzania finansami wyróżniamy:
zarządzanie źródłami kapitału - proces pozyskiwania środków finansowych przez przedsiębiorstwo - finansowanie (KW, DKO i KKO),
zarządzanie procesem angażowania kapitału w przedsiębiorstwie - wykorzystywanie kapitału w działalnosci przedsiębiorstwa - inwestowanie kapitału; decyzje podjete w tym obszarze buduje strukturę aktywów (MT i MO).
Z punktu widzenia horyzontu czasowego w którym ma miejsce ta decyzja i następują skutki tej decyzji wyróżniamy:
krótkookresowe decyzje finansowe - określane tzw. zarządzanie kapitałem obrotowym w przedsiębiorstwie; są to decyzje które dotyczą kształtowania składników majatku obrotowego i dotyczą źródeł sfinansowania majątku obrotowego (krótkookresowe źródła finansowe), (MO i KKO),
długookresowe decyzje finansowe - decyzje związane z działalnością inwestycyjną przedsiębiorstwa (rzeczowe i kapitałowe) - czynnik czasu ma tu dużą rolę (MT i KW).
AKTYWA |
PASYWA |
MT |
KW |
|
|
|
DKO |
MO |
|
|
KKO |
|
|
Obszary decyzji finansowych sa związane z pozyskiwaniem kapitału i jego rozporządzaniem.
Ryzyko i stopa procentowa:
Odzwierciedlenie ryzyka co do stopy procentowej.
Stopa procentowa jest elementem w którym odzwierciedla się ryzyko.
Stopa procentowa - z punktu widzenia przedsiębiorstwa jest to coś co wyraża cenę pieniądza (pozyskiwanie, zastosowanie); wyraża efektywność, stopą zwrotu zaangażowanego majatku, zwrot z inwestycji. Wyraża tempo pomnażania kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwo (wartość kapitału), staje się wyznacznikiem skuteczności zarządzania finansami w przedsiebiorstwie. Stopa procentowa odzwierciedla zmianę wartości pieniądza w czasie.
Wartość pieniądza w czasie - procent składowy (operacja rachunkowa do obliczania wartości przyszłej pieniądza --wartość zainwestowanego kapitału Ko, okres pomnażania kapitału n, stopa procentowa r - tempo pomnażania kapitału) wartość przyszła FV. (Future Value)
Wartość przyszła (jednorazowo zainwestowana kwota); oprocentowanie
Kapitalizacja - arytmenytczny sposób ustalania końcowej wartości przepływu środków płatniczych lub wielu przepływów środków płatniczych przy zastosowaniu odsetek składanych; proces odwrotny do dyskontowania.
Wartość przyszła FV - wielkość, do jakiej będzie rosnąć przepływ środków pieniężnych lub wiele przepływów środków pieniężnych w danym okresie, kapitalizowanych określoną stopą procentową.
- współczynnik wartości przyszłej (tab. 1),
- współczynnik oprocentowywujący,
- współczynnik kapitalizacji.
Współczynnik zależy od r i n.
- roczne tempo pomnażania kapitału,
- roczna stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału.
- przeciętna roczna stopa zwrotu z inwestycji,
formuła na okres pomnażania kapitału
Metody dyskontowe - metody służące obliczaniu wartości teraźniejszej kapitału.
Wartość obecna PV - wartość w dniu dzisiejszym przyszłego przepływu środków pieniężnych lub wielu przepływów środków pieniężnych zdyskontowanych według odpowiedniej stopy procentowej.
Dyskontowanie - proces znajdowania wartości obecnej przepływu środków pieniężnych lub wielu takich przepływów; proces odwrotny do kapitalizacji.
+
ile ja dziś muszę zainwestować kapitału, aby otrzymać to co będę miał za pewien okres. Operacja dyskontowania - obliczanie wartości teraźniejszej.
- współczynnki dyskontujący (tab. 2),
współczynnik wartości teraźniejszej,
współczynnik wartości zaktualizowanej.
Jest to prosty sposób gdy dyskontowanie lub oprocentowanie odbywa się w 1 okresie.
- stopa % w okresie kapitalizacji,
- rzeczywista liczba podokresów kapitalizacji,
- liczba podokresów kapitalizacji,
4 - kwartalnie,
12 - miesięcznie,
2 - półroczna.
Stopy procentowe nie mogą być jedynym kryterium kwalifikacji i oceny efektywności.
Efektywne stopy procentowe - stopy które obok stóp prostych uwzględniają kapitalizację.
- podokresy
Realna stopa procentowa - wpływ inflacji mierzonej stopą inflacji na poziom oprocentowania. Inflacja - utrata wartości przez pieniądz.
stopa realna
- stopa realna, to stopa nominalna skorygowana o wpływ inflacji (oczyszczona od inflacji), realne tempo pomnażania zainwestowanego kapitału,
WYJĄTEK - przy niskiej inflacji 5, 6, 7, mozna obliczać stopę realną przez różnicę, ale tylko wtedy.
Systematycznie lokowany kapitał:
Ile wynosi łączna kwota przyszła kapitału i odsetek pojawiających się międzyczasie?
Przyszła wartość renty (na koniec okresu), stałe wpłaty
- współczynnik wartości przyszłej dla ciągu stałej płatności,
- współczynnik wartości przyszłej renty (tab.3).
Przyszła wartość renty (na początek okresu), stałe wpłaty
wartość przyszła renty z płatnościami lokowanymi na początek okresu
Teraźniejsza wartość ciągu stałych płatności(na koniec okresu)
- współczynnik łącznego dyskonta zaaktualizowanej płatności - renta roczna (tab. 4)
Kredyt annuitetowy - kredyt gdzie w każdym roku spłacamy takie same raty splaty kredytu (rata kapitałowa + odsetki = const.).
- wysokość równej raty - płatność na koniec miesiąca
Stopa dyskonta - d (to nie to samo co dyskontowanie!!!)
papiery wartościowe dyskontowe - np. obligacja jest to papier dłużny; poniżej wartości nominalnej - inwestor nabywa dług; wartość obligacji 100 000, ja kupuję za 80 000, a ktoś odkupi ode mnie z dyskontem,
dyskonto weksli - (bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty) przed terminem wykupu weksla właściciel oddaje go do dyskonta do banku, (dyskonto - potrącimy od wartości weksla jakiś procent jego wartości - stopa),
kredyty dyskontowe - kredyt przy którym kredytodawca pobiera odsetki za cały okres kredytowania z góry:
kredyt = 10 000 na 1 rok
r = 20 %
po roku mamy 10 000 + 2 000 = 12 000
d = 20 % kredytodawca dostaje 8 000 (10 000 - 2 000), a ja po roku oddaję 10 000
r = 2 000 / 8 000 = 25 %
Jeżeli mamy kredyt dyskontowy, przy stopie dyskontowej, to stapa procentowa jest zazwyczaj wyższa. Między stopą dyskontową a procentową wystepuja zależności:
- stopa procentowa,
- stopa dyskontowa,
FORMY I INSTRUMENTY FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA
Finansowanie - proces związany z pozyskiwaniem kapitału.
Formy finansowania:
finansowanie własne - wewnętrzne,
finansowanie własne - zewnętrzne,
finansowanie obce - zewnetrzne,
hybrydowe formy finansowania (mieszane).
Finansowanie własne - polega na tym, że finansujemy przedsiębiorstwo poprzez powiększanie jego kapitałów własnych; (kapitał własny - zaangażowany przez właścicieli przedsiebiosttwa), finansowanie bezterminowe.
Ogół kapitałów własnych dzielimy na:
kapitały własne podstawowe - odzwierciedlają bezposredni wkład właścicieli przedsiębiorstwa, kapitał, który właściciel wniósł przy tworzeniu lub dodatkowe finansowanie przez dodatkową emisję akcji.
Różna postać w zalezności od formy organizacyjno - prawnej:
kapitał akcyjny - spółka akcyjna - podzielność, wielu akcjonariuszy, akcje, wartość kapitału akcyjnego = ilości akcji * wartość nominalna akcji,
kapitał zakładowy - spółka z o.o. - podzielność, tworza go udziały kapitałowe, wartość nominalna * liczba = kapitał zakładowy,
fundusz udziałowy - spółdzielnie, podmioty oparte na prawie spółdzielczym - podzielność, udzieły członkowskie,
fundusz założycielski - przedsiębiorstwa państwowe, podmioty w których obowiązuje ustawa o przedsiebiorstwach państowych - niepodzielny (z góry założony 1 właściciel), konsekwencja niepodzielności jest to, że aby go sprzedać trzeba przedsiebiorstwo skomercjalizować (zmienić formę w sensie prawnym), albo postawić w stan likwidacji a później sprzedać,
kapitał właścicielski- w innych formach prawnych - nie ma ograniczeń i jest niepodzielny.
kapitały uzupełniające - kapitały których głównym zasadniczym źródłem są zyski zatrzymane (część zysku netto którą właściciel zatrzymuje w przedsiębiorstwie).
W zależności od formy prawnej wyróżniamy:
kapitał zapasowy - spółka akcyjna, spółka z o.o. - źródłem są: zyski zatrzymane i wpływy uzyskiwane ze sprzedaży emitowanych akcji lub udziałów po cenie emisyjnej wyższej niż wartość nominalna, np. 120 a wartość nominalna wynosi 100; 100 - kapitał zakładowy, a 20 - kapitał zapasowy,
fundusz zasobowy - spółdzielnie - źródłem są: zyski zatrzymane, wpływy ze sprzedaży udziałów powyżej wartości nominalnej,
fundusz przedsiebiorstwa - przedsiebiorstwa państowe - źródłem są zyski zatrzymane.
We wszystkich formach prawnych mogą być tworzone na zasadach dobrowolności różnego rodzaju fundusze lub kapitały rezerwowe, celowe; ich źródłem jest zysk zatrzymany.
AD. I
Finansowanie własne - wewnetrzne, obejmuje:
finansowanie przy wykorzystaniu zysków zatrzymanych (środków wypracowanych),
amortyzacja - rozumiana jako fundusz amortyzacyjny, czyli środki pieniężne, które pozostają w przedsiębiorstwie w rezultacie naliczania odpisów amortyzacyjnych (odpis, to koszt a nie wydatek) przeznaczane na finansowanie inwestycji odtworzeniowych.
AD. II
Fiansowanie własne - zewnetrzne, obejmuje:
emisja akcji lub udziałów - wzrost kapitału podstawowego lub zapasowego itp.,
dopłaty do kapitału własnego wnoszonw przez dotychczasowych właścicieli przedsiębiorstwa bez emitowania dodatkowych akcji lub udziałów.
AD. III
Finansowanie obce - zaciąganie zobowiązań, powodujących powstanie zobowiązań, finansowanie kapitałem terminowym.
Instrumenty:
kredyt - również odsetki,
pożyczka - również odsetki,
emisja obligacji - papiery dłużne (dyskonto),
leasing - leasing finansowy - leasing, który nie zawiera w sobie świadczenia usług serwisowych, możliwości zakończenia kontraktu przed terminem pierwotnej umowy i w pełni amortyzuje koszt sprzętu w czasie swego trwania,
kredyt kupiecki (handlowy) - korzystanie z odroczenia i jesli spłacimy w terminie to nie ma odsetek; wzajemne zadłużenie przedsiebiorstw, będące wynikiem sprzedaży z odroczoną płatnością i ksiegowane jako zobowiązanie wobec dostawców u nabywcy i należności od klientów u sprzedawcy.
AD. IV
Finansowanie hybrydowe - mieszane, bo wiąże się z finansowaniem własnym i obcym.
grupa wykorzystania instrumentów rynku kapitałowego (zaawansowanych):
emisja obligacji zamiennych na akcje,
opcje - sprzedaż (prawo nabycia lub sprzedaży akcji w danym terminie),
kontrakt futures,
SWAP.
grupa operacji przeszacowania majatku (aktualizacja wyceny majatku) w zwiazku z inflacją (zmiana siły nabywczej pieniądza) dotyczą środków trwałych, środków niematerialnych i prawnych rzadziej zapasów. W latach '80 i '90 były często stosowane. Wartość tych składników się zmienia i wzrasta.
AKTYWA |
PASYWA |
|
|
|
+100 |
wartość konkretnych kapitały własne
składników majątku (kapitał z aktualizacji
wyceny majątku)
Operacja przeszacowania - powoduje zmianę struktury kapitałowej przedsiębiorstwa, amortyzacja jest większa jak była dotychczas.
OBLIGACJE I AKCJE JAKO FORMY POZYSKIWANIA I LOKOWANIA KAPITAŁU
Obligacja - jest długoterminową umową, w której pożyczkobiorca zgadza się na dokonywanie spłat odsetek i kapitału posiadaczowi obligacji w określonych terminach. Obligacje emitowane są na okresy od 7 do 10 lat. Są one podobne do kredytów terminowych, ale emisja obligacji przeważnie jest ogłaszana, oferowana publicznie i rzeczywiście sprzedawana wielu różnym inwestorom. W przypadku obligacji stopa procentowa jest na ogół stała, chociaż w ostatnich latach wzrosło zastosowanie różnych typów obligacji o zmiennych stopach.
Obligacja potwierdza dług emitenta wobec nabywcy; przyżeczenie emitenta, to:
oddanie długu,
zapłacenie odsetek.
Nabywając obligację godzimy sie na:
nabywca - lokuje kapitał - inwestycje,
emitent - zaciaga dług u nabywcy.
Żeby emisja była efektywna, żeby lokując było to opłacalne konieczne jest spełnienie warunków ekonomicznych (parametry).
Parametry ekonomiczne charakteryzujące obligacje:
wartość nominalna obligacji - WN - wyraża nominalna kwotę zobowiązania emitenta wobec nabywcy; kwota za którą emitent jest zobowiązany wykupić obligację na koniec okresu na jaki zostaje wyemitowana. Wartość nominalna stanowi podstawę do wyliczenia odsetek lub kwoty dyskonta. Licząc odsetki procentowe liczy się od wartości nominalnej,
stopa procentowa obligacji - robl - stopa w oparciu o którą obliczane są odsetki, robl moze być stopą na cały okres lub zmienną przy czym musi być podany algorytm (sposób wyliczania oprocentowania),
dyskonto (stopa dyskonta dla obligacji - do - wysokość dyskonta (kwota); obligacja może być z dyskontem ale może być również oprocentowana. Stopa dyskonta - const., gdy jest podana na wejściu, natomiast stopa oprocentowania jest zmienna,
okres na jaki została wyemitowana obligacja - n - okres na jaki emitent pożycza pieniądze,
cena emisyjna obligacji - CE - faktyczna cena po jakiej jest sprzedawana obligacja. Z punktu widzenia emitenta jest to wartość faktyczna jaką pozyskamy, z punktu widzenia nabywcy oznacza ile tak naprawdę trzeba zainwestować,
rynkowa stopa procentowa - r - jest powiązana z ro i z do; ro>r wtedy obligacja nie jest sprzedawana z dyskontem (byłaby nie atrakcyjna); moze być r niższe gdy obligacja posiada ro i do,
wartość teraźniejsza obligacji - PVo - która równa jest sumie zdyskontowanych wydatków jakie ponosi emitent w związku z wyemitowaną przez siebie obligacją; suma zdyskontowanych wpływów jakie uzyska nabywca w związku z nabytą obligacją,
suma zdyskontowana wartość
zdyskontowanych nominalna
odsetek
Interpretacja - PVo oznacza, wskazuje emotentowi max kwotę jaką może on uzyskać za wyemitowaną przez siebie obligację; z punktu widzenia inwestora PVo wskazuje na max kwotę jaką opłaca się zainwestować w zakup obligacji.
PVo musi być ≥ CE.
PVo o stałym oprocentowaniu: ro = const. w całym okresie;
kwota odsetek okresowych = const.
- wartość teraźniejsza obligacji przy stałym oprocentowaniu
- współczynnik łącznego dyskonta zaaktualizowanej płatności - renta roczna (tab. 4)
Może sie zdazyć sytuacja, że nabywca obligacji będzie mógł odliczyć od podstawy opodatkowania podatku dochodowego kwotę środków faktycznie wydatkowanych na zakup określonego rodzaju obligacji. Konsekwencją jest to, że pojawia się dodatkowe źródło korzyści dla inwestora związane z zastosowaniem “formy podatkowej”. W taką obligację opłaca się zainwestować jeszcze więcej.
wartość teraźniejsza obligacji przy uwzględnieniu korzyści podatkowych,
T - stopa podatku dochodowego,
PV'o ≥ PVo ; PV'o = PVo → T = 0
Akcja - daje właścicielowi prawo do dywodend tylko wówczas, gdy spółka ma zyski, z których dywidendy moga być płacone oraz gdy zarząd zdecyduje sie na wypłacenie dywidend, a nie na zatrzymanie i ponowne zainwestowanie wszyskich zysków. Akcja moze być w okreslonym momencie w przyszlości sprzedana po, jeżeli sie to uda, wyższej cenie niz ta, za którą została kupiona. W takim przypadku inwestor otrzyma przychody z tytułu przyrostu wartości kapitału (zyski kapitałowe).
Potwierdzenie prawa własności, nabywca akcji staje się właścicielem, ma prawo do pobierania dywidend (korzyści finansowe). Posrednio - wzrost wartosci akcji i mozliwość odsprzedania akcji na rynku wtórnym.
Akcje mozemy podzielić ma:
akcje zwykłe,
uprzywilejowane co do dywidendy.
Dywidenda - “wynagrodzenie” za zainwestowany kapitał, bezterminowa forma lokowania.
Akcje uprzywilejowane
Du - dywidenda przypadająca na 1 akcję uprzywilejowaną,
Parametrem określajacym wartość akcji jest PVa, gdzie jest to suma zdyskontowanych dywidend
- wieczna renta; max kwota jaką mozna zainwestować z korzyścią,
Akcje zwykłe
Założenia:
D1 - oczekiwana wysokość dywidendy przypadająca na 1 akcję zwykłą w najbliższym roku (wielkość prognozowana - wielkość jest bliska),
q - szacowany wskaźnik przeciętnego rocznego tempa zmian wysokości dywidendy przypadającej na 1 akcję w latach następnych.
- teraźniejsza wartość akcji zwykłej - model Gordona, max cena jaką opłaca się zainwestować na rynku pierwotnym w tę akcję,
KOSZT, STRUKTURA I EFEKTYWNOŚĆ KAPITAŁU W PRZEDSIĘBIORSTWIE
“Koszt kapitału” - jest kategorią ściśle finansową tzn. nie należy utożsamiać pojęcia kosztu kapitału z ksiegowym rozumieniem pojęcia kosztu. Pojęcie kosztu kapitału dotyczy całego kapitału wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo (zatem kapitału własnego jak i obcego wraz z odsetkami).
Koszt kapitału przedsiębiorstwa - jest to ogół wydatków netto (ogół efektywnych wydatków) jakie ponosi przedsiębiorstwo w związku z wykorzystywaniem swojej działalności kapitału pochodzącego z poszczególnych źródeł.
W odniesieniu do kapitału obcego podstawowym wyznacznikiem jego kosztu będzie wysokość oprocentowania płaconego przez przedsiębiorstwo z tytułu wykorzystania kapitału obcego. Podstawowym wyznacznikiem kosztu kapitału obcego jest wielkość oprocentowania. Dodatkowo nalezy uwzględnić fakt iż odsetki stanowią również tzw. koszt uzyskania przychodu pomniejszając podstawę opodatkowania, wystepuję efekt osłony podatkowej.
Zaś w przypadku kapitału własnego mamy do czynienia z dwoma podstawowymi koncepcjami szacowania jego kosztu:
koncepcja dywidendowa - w której dywidenda jest traktowana jako forma wynagrodzenia wypłacanego przez przedsiebiorstwo swoim właściecielom wzamian za udostępniony kapitał,
koncepcja kosztu alternatywnego - czyli tzw. kosztu utraconych korzyści, związanych z zamrożeniem przez właściciela kapitału w przedsiebirstwie.
Koszt kapitału obcego
kd - koszt kapitału obcego przedsiębiorstwa,
rd - oprocentowanie kapitału obcego przedsiębiorstwa,
T - stopa podatku dochodowego płaconego przez przedsiębiorstwo.
rd = 20%; T = 30%; kd = 20*(1-0,3)=14%
W toku pozyskowania kapitału obcego mogą być wykorzystywane nastepujące instrumenty:
|
rd |
Struktura kapitału obcego |
Oprocentowanie kapitału obcego średnio ważonego |
I II III IV |
22% 20% 15% 0% |
0,2 0,3 0,4 0,1 |
4,4 6,0 6,0 0 |
|
|
1,0 = 100% |
16,4 - rd |
wtedy można odnosić do całego
kapitału obcego w przedsiębiorstwie
- jeżeli byśmy pomnożyli rd przez kwotę kapitału obcego jakie przedsiębiorstwo wykorzystuje, to otrzymalibyśmy kwotę rocznych odsetek jakie przedsiębiorstwo płaci z tytułu zaciągniętego kapitału obcego.
Koszt kapitału własnego
Koncepcja dywidendowa:
Punktem wyjścia są formuły PVAU i PVAZ; odrębnie szacujemy koszt kapitału własnego uprzywilejowanego i koszt kapitału własnego zwykłego.
koszt kapitału własnego uprzywilejowanego: ku
Du - dywidenda przypadająca na 1 akcję uprzywilejowaną,
Pu - cena uprzywilejowana,
koszt kapitału własnego zwykłego: kz
D1 - oczekiwana wysokość dywidendy przypadająca na 1 akcję zwykłą w najbliższym roku (wielkość prognozowana - wielkość jest bliska),
Pz - cena rynkowa,
q - szacowany wskaźnik przeciętnego rocznego tempa zmian wysokości dywidendy p przypadającej na 1 akcję w latach następnych.
- średni ważony koszt całego kapitału przedsiębirstwa,
kd - koszt kapitału obcego,
ku - koszt kapitału własnego uprzywilejowanego,
kz - koszt kapitału własnego zwykłego,
Wd - udział kapitału obcego w kapitale ogółem,
Wu - udział kapitału własnego uprzywilejowanego w kapitale ogółem,
Wz - udział kapitału własnego zwykłego w kapitale ogółem.
- poziom zadłużenia przedsiębiorstwa <0;+∞)
struktura kapitału.
ko - kapitał obrotowy,
kw - kapitał własny,
Miara efektywności kapitału:
wskaźnik rentowności kapitału własnego WRKW -
WFN - wynik finansowy netto,
Kw - kapitał własny,
informuje o: - stopie zwrotu z kapitału własnego,
- tempie pomnażania wartości kapitału własnego,
powinien przyjmować wartości jak najwyższe; im wyżej tym lepiej
wskaźnik rentowności całego kapitału WRK -
WO - wynik operacyjny,
K - kapitał,
Informuje o: - operacyjnej rentowności kapitału,
- poziomie efektywności działalności operacyjnej w stosunku do wartości całego kapitału zaangażowanego w firmie,
Wynik operacyjny - wynik na działalności produkcyjnej, handlowej itp. Na wynik operacyjny nie ma wpływu struktura kapitału. Wynik operacyjny mówi nam na jak drogi kapitał nas stać.
wskaźnik rentowności kapitału skorygowany WRK(sk) -
informuje o: - skorygowanej rentowności kapitału,
- ile wynosiłaby rentowność kapitału własnego przedsiębiorstwa gdyby przedsiębiorstwo nie korzystałoby w ogóle z kapitału obcego,
- wyraża potencjalną rentowność kapitału własnego.
SDF - stopień dźwigni finansowej; miara efektu dźwigni finansowej.
Z efektem dźwigni finansowej w przedsiębiorstwie mamy do czynienia wtedy, gdy firma korzysta z kapitału obcego. Stopień jest miarą.
Gdy SDF jest dodatni, wtedy wpływ jest pozytywny - zwiększa efektywność.
Gdy SDF jest ujemny, wtedy wpływ jest negatywny - obniża efektywność.
Gdy SDF jest zerowy, wtedy wpływ jest obojetny - nie zmienia efektywności.
SDF służy do przeprowadzenia oceny wpływu struktury kapitału na efektywność przedsiębiorstwa.
Zależności pomiędzy rentownością kapitału własnego a rentownością skorygowaną:
- ta formuła nie służy do obliczania rentowności kapitału obcego, ale służy do oceny rentowności kapitału obcego i jej analizy; zmiany w czasie.
kd - koszt kapitału obcego,
⇓
Ta formuła służy do oceny jak na SDF wpływa struktura kapitału, rentowność kapitału skorygowanego i koszty kapitału obcego. Gdy angażuje się mniej kapitału własnego to wzrasta rentowność kapitału własnego.
1)
^
dodatni stopień dźwigni finansowej,
ko ≠ 0 ^ WRK(sk) > kd - na jak drogi kapitał nas stać,
2)
^
ujemny stopień dźwigni finansowej,
ko ≠ 0
3) SDF = 0 ⇔ a) ko = 0
b) ko ≠ 0 ^ WRK(sk) < kd obojętny stopień dźwigni finansowej,
KRÓTKOTERMINOWE DECYZJE FINANSOWE TZW. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM OBROTOWYM W PRZEDSIĘBIORSTWIE
z punktu widzenia rachunkowego kapitału obrotowego związany jest z szacowaniem:
poziomu kapitału obrotowego netto,
poziomu zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto w przedsiębiorstwie.
ASPEKT RACHUNKOWY:
Poziom kapitału obrotowego netto:
Ks - kapitał stały (kapitał własny i długoterminowy kapitał obrotowy),
Mt - majątek trwały,
Aktywa |
Pasywa |
MO |
KS
KOBR |
|
KKO |
KOBR > 0; Sytuacja prawidłowa, pożądana, obrazuje to, że zachowana jest złota reguła bilansowa
;
MT - majątek trwały,
MO - majątek obrotowy,
KS - kapitał stały,
KOBR - różnica kapitału stałego pomiędzy wartością majątku trwałego,
KKO - krótkoterminowy kapitał obrotowy.
Aktywa |
Pasywa |
KOBR |
KS
|
|
KKO |
MO |
|
KOBR<0; Sytuacja obrazuje sytuację, że mamy do czynienia z ujemnym poziomem kapitału obrotowego netto, nie jest zachowana złota reguła bilansowa,
; część długoterminowych aktywów jest finansowana pasywami o charakterze krótkoterminowym, jest to sytuacja niebezpieczna.
Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto:
- obrazuje pewne minimalne zapotrzebowanie kapitałów w odniesieniu do środków,
obrazuje zamrożenie środków finansowych w bieżących działalnościach,
obrazuje potencjał i potrzeby.
NAL - należności,
ZAP - zapasy,
NAL + ZAP - zapotrzebowanie na kapitał obrotowy brutto,
ZOB - zobowiązania; część krótkoterminowych kapitałów obcych (zobowiązania bezodsetkowe).
ASPEKT EKONOMICZNY:
Kapitał obrotowy:
Poziom kapitału obrotowego netto:
KOBR netto - część kapitału stałego, która finansuje majątek obrotowy, finansuje działalność bieżącą, powinna być finansowana kapitałem o charakterze długoterminowym.
Zarządzanie kapitałem obrotowym - celem jest zapewnienie płynności finansowej, wypłacalności bieżącej.
Warunki:
poziom kapitału obrotowego netto ≥ od zapotrzebowania na kapitał obrotowy,
zapotrzebowanie na kapitał > kapitału obrotowego netto - obrazuje gdy możemy mieć do czynienia z niedoborem kapitału obrotowego netto; niedobór pokrywamy:
zaciągnięciem kredytu krótkoterminowego,
emisją krótkoterminowych papierów wartościowych dłużnych,
zmniejszeniem potrzeb (obniżeniem zapasów i należności, zwiększeniem zobowiązań).
Prowadzenie krótkoterminowego planowania finansowego pomaga zlikwidować niedobory - szacuje się należności, zapasy i zobowiązania poziomu kapitału obrotowego jakim przedsiębiorstwo może dysponować.
szacowanie należności:
sprzedaż - planowane przychody ze sprzedaży,
Ld - liczba dni okresu (360 dni),
OIN - okres inkasa należności.
szacowanie zapasów: musimy uwzględnić każdy rodzaj zapasów i każdy z nich szacujemy oddzielnie, a później sumujemy (x)
koszty - koszty zakupu,
OUZ - okres utrzymania zapasów.
szacowanie zobowiązań: szacujemy poszczególne rodzaje zobowiązań (y) analogicznie jak zapasy
OPZ - okres płatności zobowiązań.
Koszt kredytu kupieckiego dotyczy:
alternatywy, że zapłacę wcześniej i otrzymam upust,
fragmentu wydłużenia terminu płatności.
- oznacza, że wydłużenie okresu płatności kosztuje nas rocznie (wynik), powinniśmy zapłacić wcześniej ponieważ tańszy jest kredyt zaciągniety w banku.
1
1