1. Tryb oznajmujący czasu przeszłego dokonanego strony czynnej - Indicativus perfecti activi

	Os.	I kon.	II kon.	III kon.	IV kon.
Sing.	1.	amav-i pokochałem	vid-i zobaczyłem	leg-i przeczytałem	audiv-i usłyszałem
		2.	amav-isti pokochałeś	vid-isti zobaczyłeś	leg-isti przeczytałeś	audiv-isti usłyszałeś
		3.	amav-it pokochał	vid-it zobaczył	leg-it przeczytał	audiv-it usłyszał
	Plur.	1.	amav-ĭmus pokochaliśmy	vid-ĭmus zobaczyliśmy	leg-ĭmus przeczytaliśmy	audiv-ĭmus usłyszeliśmy
		2.	amav-istis pokochaliście	vid-istis zobaczyliście	leg-istis przeczytaliście	audiv-istis usłyszeliście
		3.	amav-ērunt pokochali	vid-ērunt zobaczyli	leg-ērunt przeczytali	audiv-ērunt usłyszeli

Z tematu perfecti czasownika (znajdowanego w drugiej formie podstawowej po odcięciu końcówki -i) tworzy się trzy czasy w stronie czynnej: przeszły dokonany (perfectum), zaprzeszły (plusquamperfectum) oraz przyszły II (futurum II - futurum secundum). Czasy te tworzy się w jednakowy sposób dla czasowników wszystkich koniugacji, dodając do tematu perfecti odpowiednie zakończenia:

5. Tryb oznajmujący czasu przeszłego dokonanego strony czynnej - Indicativus perfecti activi:
   końcówki: -i,- isti, -it, -ĭmus, -istis, -ērunt
   wyraża czynność przeszłą dokonaną
   Veni, vidi, vici. - Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem.

Tryb oznajmujący czasu przeszłego dokonanego strony biernej - Indicativus perfecti passivi

Os.	Singularis	Pluralis
1.	amatus, -a, -um sum	amati, -ae, -a sumus
2.	amatus, -a, -um es	amati, -ae, -a estis
3.	amatus, -a, -um est	amati, -ae, -a sunt




I deklinacja - declinatio prima

Do pierwszej deklinacji należą słowa zakończone w mianowniku na -a, zaś w dopełniaczu na -ae. Ich temat (znajdowany w Gen. pl. pod odcięciu końcówki -rum) kończy się na -a, dlatego pierwszą deklinację nazywa się także "deklinacją -a". Zwykle są to:

• rzeczowniki rodzaju żeńskiego, przede wszystkim oznaczające pojęcia abstrakcyjne:

anima, -ae f - dusza
clementia, -ae f - łagodność
concordia, -ae f - zgoda
industria, -ae f - pracowitość
iustitia, -ae f - sprawiedliwość
lingua, -ae f - język

• niektóre rzeczowniki rodzaju męskiego lub męsko-żeńskiego, w tym nazwy narodowości:

nauta, -ae m - żeglarz
agricola, -ae m - rolnik
incola, -ae mf - sąsiad/sąsiadka
poeta, -ae m - poeta
Belga, -ae m - Belg
Persa, -ae m - Pers

Schemat końcówek I deklinacji:

I dekl.	Sing	Plur
Nom.	-a	-ae
Gen.	-ae	-ārum
Dat.	-ae	-is
Acc.	-am	-as
Abl.	-ā	-is
Voc.	-a	-ae

Przykład odmiany w I deklinacji:

I dekl.	puella, -ae f - dziewczynka
		Sing	Plur
Nom.	puella	puellae
Gen.	puellae	puellārum
Dat.	puellae	puellis
Acc.	puellam	puellas
Abl.	puellā	puellis
Voc.	puella	puellae

Anomalie pierwszej deklinacji:

• dea, -ae f - bogini, filia, -ae f - córka, liberta, -ae f - wyzwolona kobieta: w Dat. i Abl. pl. występuje czasem starsza forma deabus, filiabus, libertabus dla odróżnienia od form wyrazów należących do drugiej deklinacji: deus, dei m - bóg, filius, fili m - syn, libertus, -ti m - wyzwoleniec:

deis deabusque - do bogów i bogiń
filiis et filiabus - do synów i córek

• familia, -ae f - rodzina: ten rzeczownik zachował swoją starszą formę Gen. sing. w wyrażeniach:

pater familias - ojciec rodziny
mater familias - matka rodziny

• w rzeczownikach złożonych z przyrostkiem -cola i -gena Gen. pl. może się również kończyć na -um:

Gen. pl.: genus agricolum (= agricolarum) - rodzina rolników

II deklinacja - declinatio secunda

Do drugiej deklinacji należą słowa, których temat (znajdowany w Gen. pl. pod odcięciu końcówki -rum) kończy się na -o. Z tego powodu drugą deklinację nazywa się także "deklinacją -o". Gen. sg. wyrazów należących do tej deklinacji kończy się na -i. Mogą to być rzeczowniki wszystkich rodzajów, przy czym:

• rzeczowniki rodzaju męskiego kończą się na -us, -er, -ir

• rzeczowniki rodzaju żeńskiego kończą się na -us

• rzeczowniki rodzaju nijakiego kończą się na -um

Rzeczowniki kończące się na -er są dwojakiego typu:

• puer, pueri m - chłopiec: "e" należy do tematu, więc jest zachowane we wszystkich formach

• ager, agri m - pole: "e" nie należy do tematu, więc jest (dla ułatwienia wymowy) pomijane wszędzie z wyjątkiem Nom. i Voc. sg.

Voc. sg. rzeczowników zakończonych na -us kończy się na -e.
Rzeczowniki rodzaju nijakiego mają takie same formy w Nom., Acc. i Voc. obu liczb.
Do drugiej deklinacji należą takie rzeczowniki jak:

caelum, -i n - niebo
dominus, -i m - pan
imperium, -i n - cesarstwo; rozkaz
ingenium, -i n - natura, talent
liber, libri m - książka
magister, magistri m - nauczyciel
malum, -i n - zło
minister, ministri m - sługa
modus, -i m - miara; sposób
oppidum, -i n - miasto
oraculum, -i n - wyrocznia
praeceptum, -i n - porada, wskazówka
proelium, -ii n - walka, bitwa

Schemat końcówek II deklinacji:

II dekl.	m, f		n
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	-us, -er, -ir	-i	-um	-a
Gen.	-i	-orum	-i	-orum
Dat.	-o	-is	-o	-is
Acc.	-um	-os	-um	-a
Abl.	-o	-is	-o	-is
Voc.	-e, -er, -ir	-i	-um	-a

Przyład odmiany w II deklinacji:

II dekl.	annus, -i m - rok		verbum, -i n - słowo
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	annus	anni	verbum	verba
Gen.	anni	annorum	verbi	verborum
Dat.	anno	annis	verbo	verbis
Acc.	annum	annos	verbum	verba
Abl.	anno	annis	verbo	verbis
Voc.	anne	anni	verbum	verba

Anomalie drugiej deklinacji:

• imiona i kilka rzeczowników kończących się na -ius, -aius, -eius tworzy Voc. sg. przez dodanie końcówki -i, np. Vergilius - Vergili, Gaius - Gai, Pompeius - Pompei, filius - fili.

• rzeczowniki kończące się na -ius i -ium mogą tworzyć Gen. sg. albo przez dodanie końcówki -i, albo -ii, np. negotium - negotii / negoti n - praca, interes.

• rzeczownik deus, dei m - bóg posiada wiele równoważnych form:

	Sing	Plur
Nom.	deus	dei, dii, di
Gen.	dei, divi	deorum, deum
Dat.	deo, divo	deis, diis, dis
Acc.	deum	deos
Abl.	deo, divo	deis, diis, dis
Voc.	deus, dive	dei, dii, di

• rzeczownik locus, -i m - miejsce w Nom. i Voc. pl. posiada formy loci i loca

• kilka rzeczowników kończących się na -us jest rodzaju nijakiego:

pelagus, -i n - morze
virus, -i n - trucizna
vulgus, -i n - tłum

III deklinacja - declinatio tertia

Do trzeciej deklinacji należą rzeczowniki wszystkich trzech rodzajów, których temat (znajdowany w Gen. pl. po odcięciu końcówki -rum) kończy się na spółgłoskę lub na samogłoskę -i. Trzecia deklinacja dzieli się na trzy typy:

• IIIa - typ spółgłoskowy

• IIIb - typ samogłoskowy

• IIIc - typ mieszany

Aby rozpoznać typ odmiany należy stwierdzić, czy wyraz jest równozgłoskowy (parisyllaba), czy nierównozgłoskowy (imparisyllaba):

• równozgłoskowy ma w różnych przypadkach jednakową liczbę sylab

• nierównozgłoskowy ma w różnych przypadkach różną liczbę sylab

Przykłady rzeczowników nierównozgłoskowych (porównano Nom. i Gen. sg.):

lex, leg-is f - prawo
consul, consul-is n - konsul
homo, homin-is m - człowiek

IIIa - typ spółgłoskowy

Do typu spółgłoskowego należą:

• rzeczowniki nierównozgłoskowe:

aer, aeris m - powietrze
benignitas, -atis f - dobroć
comitas, -atis f - uprzejmość
decus, -oris n - ozdoba
facultas, -atis f - możliwość
homo, -inis m - człowiek
ius, iuris n - prawo

• kilka rzeczowników równozgłoskowych:

canis, canis m - pies
frater, fratris m - brat
iuvenis, iuvenis m - młodzieniec
mater, matris f - matka
pater, patris m - ojciec
senex, senis m - starzec
vates, vatis m - wieszcz

• przymiotniki w stopniu wyższym

W rzeczownikach rodzaju męskiego i żeńskiego, które kończą się na -s, ostatnia spółgłoska tematu często się zmienia lub całkowicie zanika:

palus (palud-s) - "d" zanika
miles (milet-s) - "t" zanika
rex (reg-s) - "g" ubezdźwięcznia się i razem z "s" tworzy "x"

To zjawisko nie dotyczy głosek "p" i "b", które pozostają niezmienione przed -s, np. trabs, trab-is f - pień drzewa, princeps, princep-is m - pierwszy mieszkaniec.

Jeśli "s" należy do tematu, w odmianie między samogłoskami wymienia się na "r", np. tempus, tempor-is n - czas.

Schemat końcówek typu spółgłoskowego:

IIIa dekl.	m, f		n
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	różne	-es	różne	-a
Gen.	-is	-um	-is	-um
Dat.	-i	-ibus	-i	-ibus
Acc.	-em	=Nom.	=Nom.	-a
Abl.	-e	-ibus	-e	-ibus
Voc.	=Nom.	=Nom.	=Nom.	=Nom.

Przykład odmiany dla typu spółgłoskowego III deklinacji:

IIIa dekl.	homo, -inis m - człowiek		nomen, -inis n - imię
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	homo	homines	nomen	nomina
Gen.	hominis	hominum	nominis	nominum
Dat.	homini	hominibus	nomini	nominibus
Acc.	hominem	homines	nomen	nomina
Abl.	homine	hominibus	nomine	nominibus
Voc.	homo	homines	nomen	nomina

IIIb - typ samogłoskowy

Do typu samogłoskowego należą:

• przymiotniki w stopniu równym wszystkich rodzajów, zakończone w Gen. sing. na -is; przymiotniki mogą mieć trzy, dwa, lub jedno zakończenie rodzajowe:

acer m, acris f, acre n - ostry/a/e
nobilis mf, nobile n - szlachetny/a/e
felix mfn - szczęśliwy/a/e

• rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone na -e, -al, -ar (dawniej były to rzeczowniki równozgłoskowe)

animal, animalis n - zwierzę
exemplar, exemplaris n - przykład
mare, maris n - morze
rete, retis n - sieć

• kilka rzeczowników równozgłoskowych rodzaju żeńskiego:

puppis, puppis f - statek
sitis, sitis f - pragnienie
securis, securis f - siekiera
turris, turris f - wieża
tussis, tussis f - kaszel

Schemat końcówek typu samogł. (rzeczowniki rodzaju nijakiego):

IIIb dekl.	n
		Sing	Plur
Nom.	-e	-ia
Gen.	-is	-ium
Dat.	-i	-ibus
Acc.	-e	-ia
Abl.	-i	-ibus
Voc.	-e	-ia

Przykład odmiany typu samogł. (rzeczowniki rodzaju nijakiego):

IIIb dekl.	mare, -is n - morze
		Sing	Plur
Nom.	mare	maria
Gen.	maris	marium
Dat.	mari	maribus
Acc.	mare	maria
Abl.	mari	maribus
Voc.	mare	maria

Schemat końcówek typu samogł. (przymiotniki):

IIIb dekl.	m, f		n
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	różne	-es	różne	-ia
Gen.	-is	-ium	-is	-ium
Dat.	-i	-ibus	-i	-ibus
Acc.	-em	-es	=Nom.	-ia
Abl.	-i	-ibus	-i	-ibus
Voc.	=Nom.	=Nom.	=Nom.	=Nom.

IIIc - typ mieszany

Do tego typu należą rzeczowniki, które dawniej należały do typu samogłoskowego, ale później przyjęły temat zakończony na spółgłoskę z wyjątkiem Gen. pl., gdzie zachowały samogłoskową końcówkę -ium:

• rzeczowniki równozgłoskowe kończące się na -es i -is (z wyjątkiem należących do typu samogłoskowego):

nubes, nubis f - chmura
navis, navis f - statek
civis, civis mf - obywatel
ignis, ignis m - ogień
finis, finis mf - granica

• rzeczowniki jednosylabowe kończące się na spółgłoskę i "s":

ars, artis f - sztuka
nox, noctis f - noc
urbs, urbis f - miasto
gens, gentis f - plemię, ród

• rzeczowniki kończące się na -er, których temat (znajdowany w Gen. pl. po odrzuceniu końcówki -rum) kończy się na dwie lub więcej spółgłosek:

imber, imbris m - deszcz
linter, lintris fm - łódź

Schemat końcówek typu mieszanego:

IIIc dekl.	m, f		n
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	różne	-es	różne	-a
Gen.	-is	-ium	-is	-ium
Dat.	-i	-ibus	-i	-ibus
Acc.	-em	-es	=Nom.	-a
Abl.	-e	-ibus	-e	-ibus
Voc.	=Nom.	=Nom.	=Nom.	=Nom.

Przykład odmiany:

IIIc dekl.	ars, -tis f - sztuka
		Sing	Plur
Nom.	ars	artes
Gen.	artis	artium
Dat.	arti	artibus
Acc.	artem	artes
Abl.	arte	artibus
Voc.	ars	artes


Anomalie trzeciej deklinacji:

• następujące rzeczowniki równozgłoskowe mają w Gen. pl. końcówkę -um zamiast -ium:

pater, patris m - ojciec
mater, matris f - matka
frater, fratris m - brat
senex, senis m - staruszek
juvenis, juvenis m - młodzieniec
canis, canis mf - pies

• następujące rzeczowniki należące do typu mieszanego tworzą Abl. sg. zarówno z końcówką -e, jak i -i:

cives mf - cive, civi
ignis m - igne, igni
navis f - nave, navi

• rzeczowniki rodzaju męskiego i nijakiego kończące się w Gen. pl. na -ium mają dwie formy Acc. pl: ze starszą końcówką -is lub -es:

artes, artis
nubes, nubis
urbes, urbis

• niektóre rzeczowniki należące do typu spółgłoskowego, zwłaszcza zakończone na -as, posiadają dodatkową formę Gen. pl. kończącą się na -ium:

civitas, -atis f - miasto: civitatum, civiitatium
parens, -entis mf - rodzic: parentum, parentium
Rzeczownik lis, litis f - kłótnia posiada w Gen. pl. wyłącznie formę litium.

• następujące rzeczowniki odmieniają się nieregularnie:

vis, - f - siła
Juppiter, Jovis m - Jowisz, najwyższy bóg rzymski
bos, bovis mf - krowa
sus, suis (sueris) mf - świnia

	vis, -		Juppiter, Jovis		bos, bovis		sus, suis (sueris)
		Sing	Plur	Sing	Plur	Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	vis	vires	Juppiter	-	bos	boves	sus	sues
Gen.	-	virium	Jovis	-	bovis	boum	suis, sueris	suum
Dat.	-	viribus	Jovi	-	bovi	bobus, bubus	sui	subus, suibus
Acc.	vim	vires	Jovem	-	bovem	boves	suem	sues
Abl.	vi	viribus	Jove	-	bove	bobus, bubus	sue	subus, suibus
Voc.	vis	vires	Juppiter	-	bos	boves	sus	sues

IV deklinacja - declinatio quarta

Do czwartej deklinacji należą rzeczowniki wszystkich trzech rodzajów, których temat (znajdowany w Gen. pl. po odcięciu końcówki -um) kończy się na -u. Z tego powodu czwarta deklinacja zwana jest także "deklinacją -u". W mianowniku rzeczowniki te kończą się na -us lub -u, zaś w dopełniaczu na -us. Najważniejsze rzeczowniki należące do tej deklinacji to nazwy pięciu zmysłów:

auditus, -us m - słuch
gustatus, -us m - smak
odoratus, -us m - węch
sensus, -us m - dotyk
visus, -us m - wzrok

oraz rzeczowniki:

acus, -us f - igła, szpilka
arcus, -us m - łuk
cornu, -us n - róg
cultus, -us m - uprawa; ogłada
domus, -us f - dom
eventus, -us m - wynik
exercisus, -us m - wojsko
fructus, -us m - owoc
gelu, -us n - śnieg, lód
genu, -us n - kolano
gustus, -us m - smak, gust

Idus, -us f - (Plur: Ides) Idy
Jesus, -us m - Jezus
manus, -us f - ręka
magistratus, -us m - urząd
metus, -us mf - strach, niepokój
motus, -us m - ruch
porticus, -us f - portyk
senatus, -us m - senat
spiritus, -us m - duch
tribus, -us f - trzecia część ludu; dzielnica
usus, -us m - użycie, praktyka

Schemat końcówek IV deklinacji:

IV dekl.	m, f		n
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	-us	-us	-u	-ua
Gen.	-us	-uum	-us	-uum
Dat.	-ui	-ibus	-u	-ibus
Acc.	-um	-us	-u	-ua
Abl.	-u	-ibus	-u	-ibus
Voc.	-us	-us	-u	-ua

Przykład odmiany w IV deklinacji:

IV dekl.	magistratus, -us m - urząd		cornu, -us n - róg
		Sing	Plur	Sing	Plur
Nom.	magistratus	magistratus	cornu	cornua
Gen.	magistratus	magistratuum	cornus	cornuum
Dat.	magistratui	magistratibus	cornu	cornibus
Acc.	magistratum	magistratus	cornu	cornua
Abl.	magistratu	magistratibus	cornu	cornibus
Voc.	magistratus	magistratus	cornu	cornua

Anomalie czwartej deklinacji:

• imię Jesus ma tylko trzy formy w liczbie pojedynczej: Nom. Jesus, Gen./Dat./Abl./Voc. Jesu, Acc. Jesum

• rzeczownik domus, -us f - dom ma dodatkowe formy na wzór drugiej deklinacji:

	Sing	Plur
Nom.	domus	domus
Gen.	domus, domi	domuum, domorum
Dat.	domui, domo	domibus
Acc.	domum	domus, domos
Abl.	domu, domo	domibus
Voc.	domus	domus

V deklinacja - declinatio quinta

Do piątej deklinacji należą głównie rzeczowniki rodzaju żeńskiego (jedynie meridies jest rodzaju męskiego, a dies - męsko-żeńskiego), których temat (po odcięciu końcówki -um w Gen. pl.) kończy się na -e. Z tego powodu deklinację piątą nazywa się "deklinacją -e". Rzeczowniki należące do tej deklinacji kończą się na -es, a w dopełniaczu na -ei.

Samogłoska "e" wydłuża się w Gen. i Dat. Sing. jeśli poprzedza ją "i": dies - diēi, ale: fides - fidei.

Najważniejsze wyrazy w tej deklinacji to:

dies, diei mf - dzień
effigies, -iei f - podobieństwo, obraz
facies, -iei f - twarz
fides, fidei f - wierność
materies, -iei f - materia
meridies, -iei m - południe
res, rei f - rzecz
spes, spei f - nadzieja

Schemat końcówek V deklinacji:

V dekl.	Sing	Plur
Nom.	-es	-es
Gen.	-ei	-erum
Dat.	-ei	-ebus
Acc.	-em	-es
Abl.	-e	-ebus
Voc.	-es	-es

Przykład odmiany w V deklinacji:

V dekl.	res, rei f - rzecz
		Sing	Plur
Nom.	res	res
Gen.	rei	rerum
Dat.	rei	rebus
Acc.	rem	res
Abl.	re	rebus
Voc.	res	res

Łaciński przymiotnik może posiadać jedno, dwa lub trzy zakończenia rodzajowe. Jedno zakończenie (-s lub -x) oznacza, że mianownik l. poj. jest jednakowy dla rodzaju męskiego, żeńskiego i nijakiego. Te przymiotniki należą do przymiotników III deklinacji. Słownik podaje ich mianownik i dopełniacz l. poj. (końcówkę dopełniacza):

felix, -icis - szczęśliwy, szczęśliwa, szczęśliwe
ingens, -entis - ogromny, ogromna, ogromne
sapiens, -entis - mądry, mądra, mądre

Dwa zakończenia rodzajowe (-is, -e) oznaczają, że mianownik l. poj. rodzaju męskiego i żeńskiego jest jednakowy i kończy się na -is, a nijakiego na -e. Te przymiotniki również należą do przymiotników III deklinacji. Słownik podaje oba zakończenia (końcówkę drugiego zakończenia) lub liczbę 2:

fortis, -e - silny (fortis - silny, silna; forte - silne)
militaris, -e - wojskowy (militaris - wojskowy, wojskowa; militare - wojskowe)
nobilis, -e - szlachetny (nobilis - szlachetny, szlachetna; nobile - szlachetne)

Występują dwa typy trzech zakończeń rodzajowych:

• -us/-er, -a, -um - są to przymiotniki I i II deklinacji. Słownik podaje wszystkie trzy zakończenia (ich końcówki) lub liczbę 3:

bonus, 3 - dobry, dobra, dobre
liber, -era, -erum - wolny, wolna, wolne
pulcher, -chra, -chrum - piękny, piękna, piękne

• -er, - is, -e - należą do przymiotników III deklinacji. Słownik podaje wszystkie trzy zakończenia (ich końcówki):

acer, acris, acre - ostrym ostra, ostre
celeber, -bris, -e - wolny, wolna, wolne
volucer, -cris, -cre - latający, latająca, latające

Przymiotniki I i II deklinacji

Są to przymiotniki o trzech zakończeniach rodzajowych: -us/-er, -a, -um. Formy męskie i nijakie (-us/-er, -um) odmieniają się według drugiej deklinacji, a formy żeńskie (-a) - według pierwszej deklinacji. Przymiotniki zakończone na -er są dwojakiego typu: jeśli samogłoska "e" należy do tematu, występuje we wszystkich przypadkach, w przeciwnym razie pozostaje tylko w mianowniku i wołaczu liczby pojedynczej. [ pokaż odmianę ] [ schowaj odmianę ]

	Singularis			Pluralis
		m	f	n	m	f	n
Nom.	bonus	bona	bonum	boni	bonae	bona
Gen.	boni	bonae	boni	bonorum	bonarum	bonorum
Dat.	bono	bonae	bono	bonis	bonis	bonis
Acc.	bonum	bonam	bonum	bonos	bonas	bona
Abl.	bono	bona	bono	bonis	bonis	bonis
Voc.	bone	bona	bonum	boni	bonae	bona
Nom.	liber	libera	liberum	liberi	liberae	libera
Gen.	liberi	liberae	liberi	liberorum	liberarum	liberorum
Dat.	libero	liberae	libero	liberis	liberis	liberis
Acc.	liberum	liberam	liberum	liberos	liberas	libera
Abl.	libero	libera	libero	liberis	liberis	liberis
Voc.	liber	libera	libere	liberi	liberae	libera
Nom.	pulcher	pulchra	pulchrum	pulchri	pulchrae	pulchra
Gen.	pulchri	pulchrae	pulchri	pulchrorum	pulchrarum	pulchrorum
Dat.	pulchro	pulchrae	pulchro	pulchris	pulchris	pulchris
Acc.	pulchrum	pulchram	pulchrum	pulchros	pulchras	pulchra
Abl.	pulchro	pulchra	pulchro	pulchris	pulchris	pulchris
Voc.	pulcher	pulchra	pulchre	pulchri	pulchrae	pulchra

Wyjątki: przymiotniki zakończone na -fer i -ger zachowują samogłoskę "e" we wszystkich formach: armiger, armigera, armigerum - noszący/a/e broń, signifer, signifera, signiferum - noszący/a/e sztandar. Przymiotnik dexter, dextra, dextrum - prawy/a/e posiada dodatkowe formy z "e": dexter, dextera, dexterum. Przymiotnik satur, satura, saturum - nasycony/a/e utracił końcówkę -us w mianowniku l. poj. rodzaju męskiego.

Przymiotniki III deklinacji

Przymiotniki III deklinacji mogą mieć jedno, dwa lub trzy zakończenia rodzajowe:

• -s (-x) wspólne dla wszystkich trzech rodzajów

• -is, -e wspólne dla rodz. męskiego i żeńskiego, osobne dla nijakiego

• -er, -is, -e osobne dla każdego rodzaju

Przymiotniki III deklinacji odmieniają się według typu samogłoskowego trzeciej deklinacji. [ pokaż odmianę ] [ schowaj odmianę ]

	Singularis			Pluralis
		m	f	n	m	f	n
Nom.	felix	felix	felix	felices	felices	felicia
Gen.	felicis	felicis	felicis	felicium	felicium	felicium
Dat.	felici	felici	felici	felicibus	felicibus	felicibus
Acc.	felicem	felicem	felix	felices	felices	felicia
Abl.	felici	felici	felici	felicibus	felicibus	felicibus
Voc.	felix	felix	felix	felices	felices	felicia
Nom.	fortis	fortis	forte	fortes	fortes	fortia
Gen.	fortis	fortis	fortis	fortium	fortium	fortium
Dat.	forti	forti	forti	fortibus	fortibus	fortibus
Acc.Abl.	forti	forti	forti	fortibus	fortibus	fortibus
Voc.	fortis	fortis	forte	fortes	fortes	fortia
Nom.	acer	acris	acre	acres	acres	acria
Gen.	acris	acris	acris	acrium	acrium	acrium
Dat.	acri	acri	acri	acribus	acribus	acribus
Acc.	acrem	acrem	acre	acres	acres	acria
Abl.	acri	acri	acri	acribus	acribus	acribus
Voc.	acer	acris	acre	acres	acres	acria

Stopniowanie

Większość przymiotników podlega stopniowaniu. Podobnie, jak innych językach, w łacinie wyróżnia się trzy stopnie:

• stopień równy (Gradus positivus)

• stopień wyższy (Gradus comparativus)

• stopień najwyższy (Gradus superlativus)

Stopień równy (Gradus positivus) wyraża sam fakt posiadania danej cechy przez obiekt lub osobę, bez porównywania do tej cechy u innych obiektów lub osób. Stopień równy reprezentuje forma podstawowa przymiotnika, podawana w słownikach.

acer, acris, acre - ostry, ostra, ostre
facilis, -e - łatwy/a, łatwe
felix, -icis - szczęśliwy/a/e

Stopień wyższy (Gradus comparativus) wyraża posiadanie większego natężenia cechy w porównaniu z innymi obiektami. Tworzy się go przez dodanie przyrostka -ior do tematu form męskich i żeńskich oraz -ius do tematu form nijakich. Temat znajduje się odrzucając końcówkę -i lub -is w dopełniaczu l. poj. rodzaju męskiego.

Stopień równy	Temat	Stopień wyższy
				m, f	n
acer, -is, -e ostry/a/e	acr-	acrior ostrzejszy/a	acrius ostrzejsze
facilis, -e łatwy/a/e	facil-	facilior łatwiejszy/a	facilius łatwiejsze
felix, -icis szczęśliwy/a/e	felic-	felicior szczęśliwszy/a	felicius szczęśliwsze

Przymiotniki w stopniu wyższym odmieniają się według typu spółgłoskowego trzeciej deklinacji.

Stopień najwyższy (Gradus superlativus) wyraża posiadanie największego natężenia cechy w porównaniu z innymi obiektami. Stopień najwyższy tworzy się w następujący sposób:

• przymiotniki zakończone na -er: zamiana -er, -is, -e na -errimus, -a, -um

• przymiotniki zakończone na -ilis: zamiana -ilis, -e na -illimus, -a, -um

• pozostałe przymiotniki: dodanie do tematu przyrostka -issimus, -a, -um

Stopień równy	Stopień najwyższy
acer, -is, -e ostry, -a, -e	acerrimus, -a, -um najostrzejszy, -a, -e
facilis, -e łatwy/a, -e	facillimus, -a, -um najłatwiejszy, -a, -e
felix, -icis szczęśliwy/a, -e	felicissimus, -a, -um najszczęśliwszy, -a, -e

Wyjątki w odmianie

• Przymiotniki frugi - uczciwy, -a, -e oraz nequam - nikczemny, -a, -e są jedynymi przymiotnikami, które nie odmieniają się (ale się stopniują).

• Przymiotniki odmieniające się nieregularnie:

• alius, -a, -ud - inny, -a, -e

• alter, -era, -erum - jeden (z dwóch), -a, -e

• ullus, -a, -um - jakiś, -aś, -ieś

• nullus, -a, -um - żaden, -dna, -dne

• uter, utra, utrum - który (z dwóch), -a, -e

• neuter, -tra, -trum - żaden (z dwóch), -a, -e

• solus, -a, -um - sam, -a, -o

• totus, -a, -um - cały, -a, -e

• unus, -a, -um - jedyny, -a, -e

Te przymiotniki nie posiadają wołacza. W liczbie mnogiej odmieniają się regularnie. Przymiotnik neuter odmienia się jak uter. [ pokaż odmianę ] [ schowaj odmianę ]

	Singularis
	m	f	n		m	f	n
Nom.	alius	alia	aliud		alter	altera	alterum
Gen.	alterius	alterius	alterius		alterius	alterius	alterius
Dat.	alii	alii	alii		alteri	alteri	alteri
Acc.	alium	aliam	aliud		alterum	alteram	alterum
Abl.	alio	alia	alio		altero	altera	altero
Nom.	uter	utra	utrum		totus	tota	totum
Gen.	utrius	utrius	utrius		totius	totius	totius
Dat.	utri	utri	utri		toti	toti	toti
Acc.	utrum	utram	utrum		totum	totam	totum
Abl.	utro	utra	utro		toto	tota	toto

• Przymiotniki odmieniające się jak rzeczowniki III deklinacji:

• vetus, -eris stary, -a, -e

• dives, -itis bogaty, -a, -e

• compos, -otis rządzący, -a, -e

• particeps, -cipis uczestniczący, -a, -e

• pauper, -eris ubogi, -a, -e

• princeps, -ipis pierwszy, -a, -e

• sospes, -itis zachowany, -a, -e

• superstes, -stitis ocalały, -a, -e

Ponadto dives, -itis posiada formy skrócone: sing. Nom. dis, Gen. ditis, Dat. i Abl. diti, Acc. ditem, plur. Nom. i Acc. dites (mf), ditia (n), Gen. ditium, Dat. i Abl. ditibus. Przymiotniki inops, -opis - potrzebujący, -a, -e oraz memor, -oris - pamiętny, -a, -e mają w Abl. sing. inopi, memori, ale w Gen. plur. inopum, memorum. [ pokaż odmianę ] [ schowaj odmianę ]

	Singularis		Pluralis
	m, f	n	m, f	n
Nom.	vetus	vetus	veteres	vetera
Gen.	veteris	veteris	veterum	veterum
Dat.	veteri	veteri	veteribus	veteribus
Acc.	veterem	vetus	veteres	vetera
Abl.	vetere	vetere	veteribus	veteribus
Voc.	vetus	vetus	veteres	vetera

• W liczbie pojedynczej plus (więcej) jest rzeczownikiem rodzaju nijakiego, ale w liczbie mnogiej jest przymiotnikiem wszystkich rodzajów. W żadnej liczbie nie posiada wołacza. [ pokaż odmianę ]

---