20.03.12r.
Temat: Prawa Dziecka.
Dopiero w XX wieku stwierdzono, że dzieci mają prawa.
Wtedy również zostały opracowane dokumenty potwierdzające te prawa.
Wykaz powstałych na przestrzeni lat dokumentów określających Prawa Dziecka:
1923r. lub 1924r.(data dokładnie nie określona) - Międzynarodowy Związek Pomocy Dzieciom, opracował i ogłosił tzw. Deklarację Genewską, zatwierdzoną przez Ligę Narodów;
Deklaracja była apelem do ludzkości, aby ta dała dziecku to co posiada najlepszego.
W 5 punktach, z których składa się Deklaracja, jest mowa o tym co ludzkość powinna ofiarować dziecku np. Dziecko głodne powinno być nakarmione.
Dziecko nie jest traktowane jako podmiot, lecz jako przedmiot troski i opieki.
Przedmiotowe traktowanie dziecka, miało swoje odbicie w ilości punktów uwzględnionych w deklaracji.
!!! Był to pierwszy doniosły, lecz nieco nieidealny krok w kształtowaniu się Praw Dziecka.
! Deklaracja zawierała raczej obowiązki dorosłych wobec dzieci, niż Prawa Dzieci jako takie.
!1948r. - Po wojnie ponownie ogłoszono treść Deklaracji Genewskiej.
Wtedy też dodano do deklaracji dwa nowe punkty mówiące o:
Pierwszy punkt mówił o świadczeniach socjalnych.
Drugi punkt mówił o miłości, a także o tym, że rodzina potrzebna jest do prawidłowego rozwoju dziecka.
1959r. - Uchwalono nowy dokument, tym razem 10-cio punktowy. Zatwierdzony przez Organizację Stanów Zjednoczonych o nazwie Deklaracja Praw Dziecka.
Deklaracja ta, tak jak poprzednia, również zawierała apel do ludzkości, jednak już konkretniej adresowany. Wymienieni jako adresaci tego apelu są m.in.:
rządzący państwami,
rodzice,
kobiety i mężczyźni, bo każdy ma kontakt z dziećmi i każdego to dotyczy.
Pojawia się podmiotowy stosunek do dzieci; wyrażony przez pojawiające się w treści deklaracji stwierdzenie; „Dziecko ma Prawo”, a więc jest traktowane podmiotowo(jest podmiotem rozważań).
Prawom zawartym w samej deklaracji podlegają wszystkie dzieci, bez względu na wyznanie i kolor skóry!
Zapisy umieszczone w deklaracji dotyczą wszystkich dziedzin życia dziecka.
*Do deklaracji wpisane zostało, również prawo dziecka do kochającej rodziny!!!
Umieszczone już w poprawce Deklaracji Genewskiej z 1948r.
1989r. - Stworzono Konwencje Praw Dziecka; była to pierwsza umowa prawna, a zatem obowiązująca do przestrzegania Praw Dziecka, w niej zawartych.
Spisana w formie 54 punktów.
!!! Zabrakło w niej prawa dziecka do „kochającej rodziny”, ujętego w dwóch poprzednich dokumentach.
Konwencja Praw Dziecka(skład):
Punkty od 1 do 41 zawierały Prawa Dziecka.
Reszta tzn. punkty od 42 do 54 zawierały kwestie organizacyjne(chodzi to o dokumenty; ich wzory).
W punkcie 1 konwencji umieszczona została definicja dziecka w rozumieniu konwencji.
Dziecko jest to: ”każda istota ludzka do ukończenia 18 roku życia, chyba, że zostanie jej przyznana zgodnie z prawem pełnoletniość”.
Przyjmuje się zatem, że dziecko jest samodzielnym podmiotem, ale ze względu na swoją niedojrzałość fizyczną i psychiczną, wymaga opieki.
Dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego godności i prywatności, a także prawa do własnego zdania.
Sformułowano także tzw. Zasadę pomocniczości - mówiącą o tym, że państwo ma wspierać rodziców w wychowaniu dziecka, a nie robić to za nich.
Ma to związek ze złudnym przekonaniem, iż placówki wychowawcze typu;
szkoła
przedszkole
są od wychowania dzieci.
Zasada pomocniczości zmienia ten punkt myślenia, mówiąc o tym, iż to właśnie rodzice mają wychowywać swoje dziecko, a nie szkoła czy inna placówka oświaty; one mogą jedynie ich w tym wesprzeć.
Zasady na podstawie, których stworzono Konwencje Praw Dziecka:
Zasada dobra dziecka.
Zasada równości dziecka.
Zasada wsparcia dla rodziców.
Zasada pomocy państwa.
Konwencja obejmuje również prawa cywilne np.
Prawo do tożsamości - nazwiska, obywatelstwa.
Prawo socjalne - prawo do ochrony zdrowia.
Prawa kulturalne - prawo do nauki.
Prawa polityczne - prawo do zrzeszania się( w celach pokojowych).
W niewielkim stopniu:
Prawa ekonomiczne - dziecko powinno się uczyć, a nie pracować (ustalenie minimalnej granicy wieku, poniżej, której dzieciom nie wolno pracować, a także ustalenie, że powyżej ustalonego minimalnego wieku dziecku nie każdą pracę wolno wykonywać).
Polska ratyfikując Konwencje Praw Dziecka sformułowała 4 uwagi:
Poprawki 1 i 2 ingerowały w treść konwencji;
dotyczyła artykułu 7, w którym określono prawo dziecka do tożsamości; w artykule tym jest mowa o tym, iż dziecko ma prawo znać swoje biologiczne pochodzenie, a więc wiedzieć kim są jego biologiczni rodzice.
Polska wprowadziła poprawkę do tego artykułu, która ma na celu ograniczenie prawa dzieci adoptowanych do wiedzy kim są ich biologiczni rodzice.
Oczywiście dzieci wiedzą, że są adoptowane(nie chodzi tu o ukrywanie przed nimi, że nie są biologicznymi dziećmi swoich rodziców.
Poprawka ta ma na celu danie dzieciom możliwości dotarcia do danych i dokumentów określających ich biologiczne pochodzenie dopiero w wieku 18 lat.
Oczywiście rodzice adopcyjni mogą, o ile wiedzą powiedzieć dziecku kim są jego biologiczni rodzice, chodzi tu jedynie o dostęp do dokumentów.
Poprawka to jedynie zastrzeżenie, które niczego nie zmienia.
Dotyczy artykułu 38, w którym jest mowa o minimalnej granicy wieku ustalonej w przypadku powoływania do służby wojskowej i uczestniczenia działaniach wojskowych, wyznaczonej na minimum 15 lat.
Komentarz - granica wieku im wyższa, tym lepsza!
Interpretacja uwag 3 i 4 (przez Polaków):
Uwaga dotyczy przestrzegania praw dziecka zawartych w artykułach od 12 do 16; chodzi tu o przestrzeganie praw dziecka z poszanowaniem władz rodziców i polskich tradycji, a także z uwzględnieniem tradycyjnego wychowania.
Uwaga dotyczy artykułu 24 podpunktu „b” litery „f”, w którym mowa jest o tym, aby organizować porady dla rodziców; pogadanki o wychowaniu w rodzinie(przygotowaniu go do życia w rodzinie), a także o usługach na rzecz planowania rodziny, które powinny pozostawać w zgodzie z zasadami moralności; tzn. w oparciu o przestrzeganie aspektów moralnych(powinno to też dotyczyć innych artykułów).
!!! Uwagi te rozpatrywane są przez Komitet Praw Dziecka, którego przewodniczącym jest Rzecznik Praw Dziecka.
Adopcja ze wskazaniem - jest to dobrowolne oddanie dziecka przez rodziców osobom, które zna; dzieje się tak np. gdy poważnie chory rodzic szuka swoim dzieciom nowego domu, sam wybierając kandydatów na nowych rodziców swoich dzieci( jest to przypadek z prasy i telewizji).
27.03.12r.
Temat: Prawa Dziecka - ciąg dalszy.
Konstytucja=> najważniejszy dokument państwowy w, którym uwzględnione zostały Prawa Dziecka.
Artykuł 72 Konstytucji odnosi się do ochrony jako istoty i jego praw.
*Określa także zasady powoływania Rzecznika Praw Dziecka.
Pod wpływem konwencji:
w artykule 70 jest mowa o Prawie Dziecka do nauki, która do ukończenia
przez nie 18 roku życia jest obowiązkowa.
Mówi się także o zakładaniu prywatnych i państwowych szkół, a także o warunkach pomocy dla uczniów i studentów, którzy tej pomocy potrzebują.
W kolejnych artykułach mowa jest także o zakazie zatrudniania do 18 roku
życia. Ustawa określa także formy i zasady zatrudnienia.
Rodzice posiadają prawa rodzicielskie, które mogą być im zabrane lub ograniczone jeśli się nie wywiązują ze swoich funkcji.
W momencie nie wywiązywania się przez rodziców ze swoich obowiązków sąd może zarządzić ograniczenie praw rodzicielskich; ustalając przy tym zakres uprawnień rodzica.
Najdalej idące ograniczenia pozwalają rodzicom jedynie na dowiadywanie się o wyniki w nauce i stan zdrowia dziecka.
*Ograniczenie to ustala się w momencie, gdy dobro dziecka jest zagrożone!
*Pozbawienie praw rodzicielskich nie pozwala rodzicowi nawet na dowiadywanie się o stan zdrowia i wyniki w nauce dziecka.
*Prawa rodzicielskie są zabierane w momencie, gdy dobro dziecka jest naruszone!
Najczęściej orzeka się ograniczenie praw rodzicielskich, a najrzadziej ich zabranie!
Odebranie(pozbawienie) praw rodzicielskich nie zawsze oznacza, że rodzic nie może widywać się z dzieckiem.
Ograniczone są wtedy kontakty rodzica z dzieckiem, zaś terminy spotkań ustalane są przez sąd.
Ustala się wtedy również, czy spotkanie powinno odbywać się pod nadzorem kuratora sądowego lub w obecności drugiego z rodziców.
Natomiast zakaz widywania dziecka przez rodzica, musi być określony odpowiednią, odrębną decyzją sądu.
Rodzic może także sam zrzec się praw rodzicielskich.
Natomiast w przypadku, gdy dziecko zostanie dla własnego dobra zabrane od rodziców i umieszczone w domu dziecka, a rodzice nie zrzekną się praw rodzicielskich, wtedy dziecko nie może zostać oddane do adopcji.
W czerwcu 2000r. mianowano pierwszego Rzecznika Praw Dziecka, który zrezygnował już po kilku miesiącach.
Rzecznik może pozostać na stanowisku przez 2 kadencje(każda 5 lat).
Zadaniem Rzecznika jest stworzenie programu działania na rzecz dzieci.
Wszystkie instytucje tego typu, takie jak sąd rodzinny, mają za zadanie dbać o interes dziecka. Do ich zadań należy np. ustalenie miejsca pobytu dziecka(np. przypadku rozwodu), a także tego kto ma nad nim sprawować opiekę <= rozstrzyga się to w przypadku, gdy rodzice nie potrafią w tej kwestii dojść do porozumienia.
!!! Rzecznik Praw Dziecka to osoba, która stoi na straży praw chroniących dziecko, zamieszczonych w konwencji i konstytucji.
Rzecznik Praw Dziecka bierze dobro dziecka pod uwagę, a tym samym działa na rzecz jego prawa do:
nauki,
życia w kochającej rodzinie,
socjalnego.
Rzecznik ma zadanie przeciwdziałać krzywdzeniu dzieci i łamaniu ich praw.
Ma chronić dzieci przed złym traktowaniem.
!!!Zgodnie z ustawą(konstytucją) dziecko to - istota od poczęcia do 18 roku życia. W rozumieniu tejże ustawy przemoc wobec dziecka to ograniczenie jego swobody.
Organizacje działające na rzecz dzieci; na rzecz ochrony ich praw:
Komitet Ochrony Praw Dziecka(1981r.) jest to organizacja społeczna, której
celem jest ochrona dziecka jako istoty nieświadomej swoich praw.
Założycielką organizacji jest Maria Łopatkowa twórczyni Pedagogiki Miłości(Serca).
Cele organizacji:
działania mające na celu przeciwdziałanie przemocy takie jak np. akcja
„Wychowywać bez bicia”. Wiązało się z podejmowaniem przez Komitet działań na rzecz stworzenia ustawy mającej chronić dzieci przed biciem i przemocą.
Działał także na rzecz chronienia więzi uczuciowych dziecka.
Wiązało się to z działaniami na rzecz nie rozdzielania dziecka z matką, jeśli to tylko możliwe.
Pomijając sytuacje wyjątkowe w, których matce by te prawa ograniczono/ odebrano ze względu na dobro dziecka.
Inne działania Komitetu Ochrony Praw Dziecka:
Na skutek działań Komitetu, które opierały się na przekonaniu
Ministerstwa Zdrowia i społeczeństwa wywalczono prawo rodziców do przebywania z dziećmi w czasie, gdy te przebywają na leczeniu w szpitalu.
Kiedyś rodzice mogli jedynie odwiedzać swoje dziecko w określonych dniach i godzinach, a na niektórych oddziałach rodzice mogli wyłącznie popatrzeć na swoje dziecko przez szybę.
Komitet zabiegał także o ochronę Praw Dziecka w sytuacji, gdy rodzice się rozwodzą; chodziło o to, aby przez tę całą sytuację dziecko nie zostało (jeszcze bardziej) pokrzywdzone.
Chodzi o to, aby w tym trudnym dla niego czasie zadbać o dobro dziecka; zapewnić mu takie warunki, aby mogło spokojnie i bez stresu przeczekać cały przewód sądowy.
Przy podziale majątku(między) rodziców, powinno się także pomyśleć o dziecku.
Punkt ten odnosi się do tego, że rodzice mają prawo widywać swoje dziecko.
Natomiast Komitet chciał, aby również dziecko miało prawo do widywania rodziców.
Wniosek:
To co należałoby zrobić, to zadbać o Prawa Dziecka, a także zadziałać w kierunku zlikwidowania handlu dziećmi.
Przede wszystkim ważne jest aby stworzyć ustawę, która miałaby chronić więzi uczuciowe dziecka.
Temat 2: Antypedagogika - wstęp do zagadnienia.
Zwolennikami antypedagogiki, byli tzw. antypedagodzy, którzy uważali, że pogląd; myślenie, iż dzieci nie mają takich samych praw jak dorośli, jest niewłaściwe!
W latach 70 XX wieku w Stanach Zjednoczonych, powstała antypedagogika, która wzięła się z rozczarowania ówczesną pedagogiką.
Początek XX wieku => ożywienie w teorii i praktyce; rozwój koncepcji i badań.
Oczekiwano, że w XX wieku sytuacja bardzo się zmieni na rzecz dzieci; że dzięki takim wspaniałym metodom wychowawczym, świat stanie się lepszy.
Wiek XX określano „Wiekiem Dziecka” z powodu tej wielkiej nadziei na zmiany.
W latach 70-tych XX wieku okazało się, że są pewne pozytywne zmiany na rzecz dzieci tzn. pozytywne wychowanie i kształcenie.
Stwierdzono jednak, że zmiany negatywne przeważają nad tymi pozytywni tzn., że:
jest coraz więcej agresji i przemocy wobec dzieci
a, także to, że coraz mniejsze dzieci są sprawcami przemocy.
Stwierdzili zatem, że to wszystko źle świadczy o wychowaniu.
Niektórzy uważali, że wychowanie jest złe i trzeba je odrzucić.
Antypedagogika - nurt pedagogiczny zakładający odrzucenie wychowania i zrównanie praw dziecka z prawami dorosłych.
Główne założenia antypedagogiki:
Aby człowiek się doskonalił nie powinien być wychowywany.
Odrzucamy wychowanie w imię doskonalenia człowieka i czynienia go lepszym.
17.04.12r.
Temat: Antypedagogika - ciąg dalszy.
Antypedagogika powstała w latach 70 XX wieku w Ameryce. Następnie pojawiła się w Europie, a dokładniej w Niemczech.
Wzięła się z rozczarowania pedagogiką!
Była w pewnym sensie oceną tego czy XX wieku nazwanego zresztą „Wiekiem Dziecka”, przyniósł spodziewane pozytywne zmiany; tego czy pojawiła się spodziewana pozytywna tendencja.
Przeważyła jednakże negatywna tendencja.
Pojawiły się wnioski, że skoro pomimo powstania tylu inicjatyw, a także wszelkiego rodzaju szkółek, z wychowaniem jest jeszcze gorzej, to zaczęto wyciągać wnioski, że skoro wychowanie nie przynosi pożądanego efektu należy je odrzucić.
Antypedagogika => wykluczyła; wyrzuciła wychowanie;
Zakłada, że aby człowiek mógł się doskonalił nie powinien być wychowywany.
Każdy powinien sam kierować swoim rozwojem.
Wychowanie to przemoc w różnych formach; nawet drastycznych takich jak kary cielesne(przemoc fizyczna), a także manipulacja drugim człowiekiem.
Wychowanie jest zatem odrzucane, ze względu na doskonalenie się człowieka.
Kupfer w swoim artykule pisała, że konflikt pokoleń występuje dlatego, że starzy wychowują młodych(dorośli wychowują dzieci).
Również jako pierwszy(w swoim artykule) użył terminu Antypedagogika.
„Antypedagogika - badania celem zniesienia wychowania.”
Książka o charakterze analitycznym, gdzie analizuje poglądy wybitnych humanistów i pedagogów.
Mówi, że każde intencjonalne działanie wychowawcze jest przemocą.
Farson w 1974r. przedstawił Prawa dziecka w ujęciu Antypedagogiki!
|
Główne założenia antypedagogiki:
Wychowanie to przemoc; człowiek od urodzenia to istota autonomiczna i samostanowiąca o sobie.
Małemu dziecku brakuje tylko możliwości wykonawczych, dlatego potrzebuje pomocy dorosłych.
Dziecko potrafi rozpoznawać i odczuwać.
Dzieci mają takie same prawa jak dorośli.
Dzieci to dyskryminowana mniejszość, dlatego antypedagodzy formułują kodeksy w, których uwzględnione są prawa, których dzieciom w istniejących kodeksach poskąpiono.
Farson opracował pierwszy taki kodeks:
Najważniejsze prawo w nim zawarte(1):
To prawo do samostanowienia!
Prawo t zakłada, że każdy, a w tym wypadku dziecko ma prawo o sobie decydować; tzn. samostanowić o sobie.
Prawo to powinno być takie samo dla dorosłych i dla dzieci.
np. Jeśli rodzice mogą wywierać presję na chore dziecko, aby to wzięło lekarstwa, to i dziecko może wywierać presję na chorego rodzica, aby ten poszedł do lekarza.
Prawo do wyboru środowiska życia.
Zawiera się w tym prawo do wyboru koleżanek i kolegów, a także możliwości opuszczenia rodziców przez dziecko cele znalezienia korzystniejszego dla siebie środowiska do życia(ma to być osobista inicjatywa dziecka).
Powinny być również utworzone organizacje, które mu w ewentualnych poszukiwaniach lepszego dla niego miejsca w, którym będzie się dobrze czuło pomogą.
Prawo do środowiska wyposażonego adekwatnie do potrzeb możliwości psychoruchowych dziecka.
Chodzi tu o zapewnienie mu dobrych mebli i zabawek; tzn. takich, które będą dla niego odpowiednie.
Reasumując chodzi o zapewnienie środowiska optymalnego dla jego prawidłowego rozwoju.
W przedszkolach i innych placówkach oświaty powinien być położony nacisk na indywidualny rozwój dziecka.
Prawo do informacji i dostęp do środków masowego przekazu.
Prawo ustanowione, aby dzieci mogły tworzyć własne programy i czasopisma; chodzić o to, aby mogły to uczynić same, a gdyby miały jakiś problem mogły zapytać dorosłych o radę lub poprosić o pomoc(chodzi o to, aby była to ich indywidualna inicjatywa), gdyby sobie z czymś nie radziły.
Prawo do kierowania rozwojem.
Odrzucenie obowiązku szkolnego i zastąpienie go wolnością uczenia się.
Dziecko jeśli chce może się uczyć, a jeśli nie chce to nie musi i nikt nie ma prawa go do tego zmusić zgodnie z tym kodeksem.
Prawo do życia bez kar cielesnych.
Prawo to ma na celu zakazanie stosowania kar cielesnych przy jednoczesnym uznaniu nietykalności dziecka.
Prawo do seksualnej wolności(dzieli się na dwie płaszczyzny):
Edukacja seksualne nie powinna być narzucana dzieciom przez dorosłych, ale powinna być prowadzona jako odpowiedź na pytania i potrzeby dzieci.
Dzieci mają prawo do własnego tzn. samodzielnego decydowania o własnej sferze seksualnej.
Powiedzenie, że każdy ma do tego prawo.
Możliwość podjęcia pracy i prawo do zarabiania.
W prawie tym chodzi o to, że dzieci mają prawo zarabiać, pracować i brać kredyty w banku.
Prawo do życia politycznego.
Dzieci mają prawa wyborcze; mogą wybierać swoich przedstawicieli do parlamentu(DOROSŁYCH!).
Natomiast bardziej radykalni Antypedagodzy uważają, że dzieci powinny nie tylko wybierać, ale i być wybierane !!!!
Kodeks opracowany przez Szenebecka wraz z grupą dzieci.
Uroczyste ogłoszenie kodeksu nastąpiło 3 Maja 1980r. na Placu Pokoju w Műnster w Niemczech.
Kodeks dotyczył 3 grup praw:
Praw Podstawowych
Praw Społecznych
Praw Indywidualnych
Ad. I. Prawa Podstawowe:
Prawo do równości.
Dzieci mogą robić to co dorośli w ramach obowiązującego prawa.
Mają tyle samo praw co dorośli np. mogą tak jak dorośli kupić alkohol.
Prawo do swobodnego rozwoju.
O ile nie szkodzi innym.
Prawo do odpowiedzialności karnej za swoje życie i czyny.
Mają prawo do tego, żeby odpowiadać za swoje winy.
Odpowiedzialność prawna obowiązuje bez względu na wiek.
Prawo do ochrony prawnej.
Bezpośrednio mogą korzystać z ochrony prawnej.
Ad. II. Prawa Społeczne:
Dzieci mogą uczestniczyć w życiu społecznym tak jak dorośli tzn.
że mogą np.
zakładać partie,
zawierać umowy,
i posiadać własność prywatną.
Prawo do uczestniczenia w życiu publicznym.
Mogą pełnić różne funkcje w życiu publicznym.
Prawa wyborcze czynne i bierne.
Mogą wybierać swoich przedstawicieli i same być wybierane; dzieci mogą zasiadać w parlamencie!
Prawo do swobodnego(wyrażania) wypowiadania swoich poglądów.
Możliwość wyrażania poglądów za pomocą środków masowego przekazu.
Prawo do zarabiania pieniędzy.
Mechanizm taki jak w poprzednim kodeksie.
Prawo do wyboru środowiska życia.
W tym zawiera się prawo do swobodnego wyboru małżonka, bez ograniczeń wiekowych.
Prawo do wsparcia ze strony dorosłych.
Prawo to, mówi o tym, że jeśli dzieciom brakuje możliwości realizacji swoich praw mogą wtedy skorzystać z pomocy; wsparcia ludzi dorosłych(którzy im pomogą te prawa wyegzekwować; zrealizować).
Ad. III. Prawa Indywidualne:
Prawo do zadowalających dziecko narodzin, czyli bez przemocy.
Chodzi o to, aby były jak najmniej stresujące;
Chodzi o nie powodowanie porodów bez wyraźnych wskazań medycznych.
Pępowina nie powinna być zbyt wcześnie odcinana.
Dziecko powinno być; rodzić się w falującej wodzie, nawiązując w ten sposób do wód płodowych.
Powinno być położone na brzuchu matki po urodzeniu.
Poród powinien odbywać się przy kojącej muzyce i w pokoju pomalowanym na kojące kolory.
Prawo do nienaruszalności cielesnej.
Nawet mały klaps ją narusza.
Prawo do swobodnego przyjmowania jedzenia.
Chodzi tu o nie zmuszanie dziecka do jedzenia; brak presji na to czy dziecko ma jeść i kiedy chce jeść.
Prawo do wyboru własnego imienia.
To, że mamy imię, którego sobie nie wybraliśmy to nie fair.
Chodzi tu o to, że nie zawsze lubimy swoje imię, bo sami go nie wybraliśmy.
Prawo do seksualizmu.
Decydowanie o własnej edukacji i aktywności seksualnej; zgodnie z własnymi wartościami.
Prawo do samostanowienia o własnej edukacji.
Decydowanie o tym czy dzieci będą w ogóle chodzić do szkoły i do jakiej, to ich indywidualny wybór.
Prawo do wolności religijnej.
Dzieci nie są przywiązane do dorosłości, do religii swoich rodziców.
Prawo do swobody.
Dzieci nie podlegają godzinie policyjnej swoich opiekunów(rodziców).
Prawo do informacji.
Dostęp do książek, programów i środków masowego przekazu.
Dostęp do zdobywania i przekazywania informacji.
Szeneberck uczył w szkole i starał się te prawa tam realizować; traktował swoich uczniów jak dorosłych. Dawał im prawo do decydowania o tym, czy chcą poszerzyć swoją wiedzę na dany temat. Był zwalniany ze szkół, gdyż jego metody odbiegały od ustalonych wtedy standardów. Swoje dzieci wychowywał w tej idei i twierdził, że są bardzo dobrze wychowane. |
24.04.12r.
Temat: Metody w pedagogice.
Metody w pedagogice:
metody badań,
metody oddziaływań pedagogicznych.
Metoda - systematycznie stosowany system badawczy.
Klasyfikacja metod według Mieczysława Sobockiego:
Obserwacja - może pełnić funkcję metody(bardziej ogólną) lub techniki.
Jeżeli jest prostą rejestracją zaburzeń; zapisaniem obserwowanych zdarzeń wtedy jest techniką badawczą!
Jeżeli jest bardziej planowa, selektywna to jest to metoda badawcza!
*Różne rodzaje metod:
Całość - obejmuje całość zachowań obserwowanej osoby lub grupy.
Tematyczne - obserwujemy konkretny rodzaj zachowań np. nauczyciela.
Może być jednostkowa(dotyczy jednej osoby) lub grupowa(dotyczy pewnej grupy osób).
Może być uczestnicząca np. nauczyciel prowadzi lekcje, a przy tym rejestruje co się na niej dzieje.
Techniki obserwacyjne:
Dorywcza - rozeznanie w sytuacji; ma charakter wstępny i polega na wstępnym rozeznaniu się w problemach.
Dzienniczków obserwacyjnych - polega na obserwacji zdarzeń lub zjawisk(w ich naturalnym środowisku) i zapisaniu ich.
Technika obserwacji kategoryzowanej - polega na rejestracji konkretnych kategorii zachowań.
Należy sobie wcześniej określić kategorie danego zachowania, a potem prowadzimy obserwacje na podstawie przygotowanych wariantów zachowań i odnotowujemy te, które wystąpiły(występowały).
Technika próbek czasowych - dotyczy obserwacji kategoryzowanej; zaznaczamy w rubrykach co się dzieje.
Eksperyment(pedagogiczny) - doświadczenie, badanie.
Metoda, która polega na wywoływaniu jakiegoś procesu(zjawiska) albo regulowaniu warunków tego procesu, aby lepiej go poznać.
Wprowadza się różne zmienne; czynniki, które się potem analizuje lub bada.
Techniki prowadzenia eksperymentu:
Grup równoległych - dwa rodzaje grup, wyróżniamy:
Eksperymentalną
Kontrolną - która powinna być jak najbardziej podobna(ten sam wiek, płeć, skład grupy, poziom rozwoju intelektualnego, osoby powinny pochodzić z podobnego środowiska); zakłada się jak najwięcej podobieństw między grupami
np. eksperyment dotyczący „Warunków uczenia się”.
Technika rotacji - zamiana tych grup rolami; zamienienie grupy kontrolnej na eksperymentalną i eksperymentalnej na kontrolną.
Technika jednej grupy - bez grupy kontrolnej, która nic nie wnosi.
Metoda indywidualnych przypadków - skupiamy się na konkretnym przypadku np.
dziecko z autyzmem;
dziecko z rodziny z problemem alkoholowym.
Przez jakiś czas gromadzi się materiały, a potem bada przyczyny tego zjawiska.
Metoda jakościowa - skupiamy się na tym, aby poznać losy; sytuację jednostki objętej obserwacją.
Posługujemy się różnymi szczegółowymi metodami np.
wywiad z rodzicami(rodziną)
rozmowa
rysunek - kolor stosowany przez dziecko jest adekwatny do uczuć jakimi darzy danego członka rodziny narysowanego na obrazku.
Zwracamy uwagę również na to, czy rysunek jest:
optymistyczny - wykonany jasnymi barwami z wesołymi elementami np. słońcem
czy
ponury - szary, czarny, straszny.
Badamy; poznajemy(możemy poznać) relacje łączące rodzinę, a także sytuację dziecka w tej rodzinie.
Aby poznać relacje panujące w rodzinie należy się również zapoznać lub poprosić o wystawienie takiej opinii lub zaświadczenia psychologa.
Metoda sondażu diagnostycznego - sposób gromadzenia wiedzy o zjawiskach społecznych; opiniach.
Badanie ilościowe np. opinie; poglądy ludzi na różne tematy np. eutanazji.
Badanie opinii i tendencji danych zjawisk.
Otrzymujemy informacje na temat dużej grupy osób.
Rzadziej obserwacja jest stosowana; chyba, że w przypadku ankiety; w jaki sposób ludzie do tego podchodzą - czy poważnie, czy lekceważąco.
Ankieta - jest najczęściej stosowaną metodą.
Inne metody to:
wywiad,
przejrzenie dokumentów.
Techniki:
wywiad => metoda indywidualnych przypadków, sondaż diagnostyczny
Wywiad - rozmowa badającego z badanym w, której chodzi o zebranie informacji na interesujący nas temat.
Bardziej luźna lub bardziej zaplanowana rozmowa.
Prowadzony na podstawie przygotowanych wcześniej mniej lub bardziej szczegółowych dyspozycji.
Prowadzony na ogół bezpośrednio.
Rejestruje się odpowiedź osoby badanej; chodzi o jej zanotowanie lub o ewentualne danie osobie badanej kartki z wydrukowanymi na niej pytaniami jako swego rodzaju kwestionariusza(ankiety).
Kwestionariusz - kartka z wydrukowanymi na niej pytaniami(materialna postać wywiadu).
lub
osobna technika stosowana np. w psychologii;
Kwestionariusz - są to wystandaryzowane techniki badania jakiegoś zjawiska.
Zazwyczaj; w większości w formie pytań otwartych.
Ankieta - najczęściej wypełniana samodzielnie przez badanych; polega na odpowiadaniu na pytania z reguły; w większości zamknięte(mało pytań otartych).
Daje możliwość szybkiego przeprowadzenia badań na dużej grupie(ilości) osób.
Wyniki opracowywane są statystycznie.
Badanie dokumentów i wytworów.
Testy pedagogiczne - to specjalna próba identyczna dla wszystkich badanych, która umożliwia dokładny pomiar badanej cechy np. wyników w nauce.
Może być prowadzony:
w celach praktycznych - jako informacja dla nauczyciela
w celach naukowych(badawczych); cechy testu:
rzetelność - powtarzalność wyników pomiarów(te same wyniki w tej samej grupie lub podobnej powtórzone 2 razy)
trafność - pytania dotyczą ściśle tego, co chcemy badać
czułość - pozwala rejestrować najmniejsze różnic związane z badanym przez nas zjawiskiem
Warunki do wykonywania badań:
określony czas badania,
identyczne zadania do wykonania dla wszystkich badanych,
badanie i zadania muszą być poprzedzone instrukcją.
Pozwalają szybko przeprowadzić badanie i uzyskać informacje na interesujący nas temat.
Techniki socjometryczne i socjodramatyczne autorstwa Moreno;
Techniki socjometryczne - gromadzenie informacji o relacjach w grupie; poznanie grupy.
Rodzaje technik socjometrycznych :
Technika klasyczna Monera - polega na tym, że członkom danej grupy, której relacje chcemy poznać dajemy pytania dotyczące=> podania osób z, którymi chciałyby się znaleźć w określonej sytuacji(dotyczącej realiów życia szkolnego i koleżeńskiego)
np. Z kim chciałbyś odrabiać lekcje? lub Kogo byś zaprosił na swoje urodziny?
Pytamy o sytuacje typowe; związane z życiem badanych!
Pytania są w wersji pozytywnej i negatywnej;
np. Z kim najmniej chętnie byś odrabiał lekcje?
Tego typu pytania pozwalają wyłonić najmniej i najbardziej lubianych, a więc pozwalają określić relacje w grupie.
Plebiscyt życzliwości i niechęci - polega na wyłonieniu dzieci lub wychowawców, którzy są najmniej lubiani.
Ocenia się wszystkich w grupie; placówce.
Przy konkretnym nazwisku odznacza się jedno ze sformułowań:
lubię
nie lubię
raczej lubię
raczej nie lubię
jest mi obojętna/y
System stosowany przez Korczaka!
Badanie osobistych powiązań!
Każdy wyraża swój stosunek emocjonalny do innych.
Technika zgadnij co - polega na przygotowaniu charakterystyk w zależności od tego co chcemy badać.
np. Kto rozśmiesza wszystkich?
Kto chętnie pomaga?
Kto się najbardziej kłóci?
Poznajemy powiązania i role społeczne.
Badanie roli osób w klasie.
Szeregowania rangowego - metoda do stosowania w małych grupach(ok. 10 osób).
Prosimy o uszeregowanie osób w grupie w oparciu; jeśli chodzi o konkretną cechę np. od najbardziej do najmniej potrafiących rozbawić wszystkich.
8.05.12r.
Temat: Krótkie podsumowanie.
Techniki - bardziej szczegółowe techniki(metody, sposoby) poszukiwania badawczego.
Testy pedagogiczne - technika gromadzenia wiedzy naukowej lub praktycznej będącej informacją dla nauczycieli.
Test - wystandaryzowana próba o optymalnym stopniu trudności, której wyniki ujmuje się ilościowo. Umożliwia ilościowy pomiar cechy, rezultatu.
Techniki socjometryczne - sposób poznawania relacji w grupie np. ankieta, wywiad
Podsumowanie do tematu:
W badaniach pedagogicznych istotny jest dobór odpowiednich metod i technik w zależności od tego, co chcemy badać.
2 Temat: Metody oddziaływania pedagogicznego.
Metody oddziaływania pedagogicznego:
wychowania,
nauczania.
Ad. a) Klasyfikacja metod wychowania według Krzysztofa Konarzewskiego.
Wyróżnia kilka grup metod wychowania; są to sposoby oddziaływań(oddziaływania) na wychowanków:
Metody modelowania - jest to inaczej posługiwanie się; dawanie dzieciom i młodzieży dobrych wzorców zachowań(przykładu).
W wyniku tego pojawia się proces spontanicznego odwzorowywania tych metod przez wychowanków.
Wychowankowie podświadomie przejmują zachowania rodziców, nauczycieli itd.
Są to metody odwzorowania.
W im większym stopniu osoba obserwująca postrzega kompetencje i prestiż osoby obserwowanej, tym bardziej ona wpływa na obserwatora.
Chodzi o postrzeganie tego modela przez osobę obserwującą, czy ona się jej wydaje taka kompetentna.
Im w większym stopniu znajduje u tego modela pomoc i wsparcie, tym bardziej ma większe szanse, aby swoimi postawami wpływać na obserwatora
Im bardziej obserwator postrzega podobieństwa między sobą, a modelem tym bardziej jest podatny na jego wpływ; chodzi o cechy osobowości.
Im bardziej model jest życzliwy i przyjacielski wobec obserwatora tym bardziej jest on podatny na wpływy.
Im bardziej zachowania modela są wyraziste, entuzjastyczne; im bardziej jest przekonany co do słuszności swoich działań, tym bardziej wpływa na obserwatora.
Podział metod wychowawczych:
Metody zadaniowe - polegają na powierzeniu wychowankom zadania do wykonania.
Mamy z nimi do czynienia, gdy spełniają wskazane niżej warunki:
Zlecamy dziecku do wykonania zadania społeczne, a jednocześnie moralnie pozytywne.
Wychowankowie muszą dostrzegać potrzebę wykonywania zleconych im zadań; aby rozumieli, że ich praca jest ważna i potrzebna.
Wychowankowie nie mogą; nie powinni być zmuszani do wykonywania tych zadań.
Powierzaniu tych zadań wychowankom towarzyszy świadomość tego, że dzieci powinny mieć świadomość(poczucie) obowiązkowości; poczucie obowiązku, a także dostrzegania potrzeb innych.
Zlecanie dziecku; powierzanie do wykonania pewnych zadań; obowiązków domowych przez rodziców tylko dlatego, że Ci nie mają czasu NIE stanowi; NIE jest metodą wychowawczą! |
Warunek ten Nie musi występować zawsze, jednakże podnosi skuteczność stosowanych metod:
„Gdy wykonywanie zadań jest związane z współdziałanie; współpracowaniem z innymi osobami.”
Wniosek(zalety stosowanych metod):
Uczy dzieci poczucia odpowiedzialności.
Wiele aspektów.
Rodzice i wychowawcy powinni poszukiwać zadań, które mogą powierzać dzieciom, a których wykonanie jest potrzebne.
Metody perswazji - metody słowne(słowne oddziaływanie), których celem jest przyswajanie zasad moralnych i ich uzasadnianie.
Pomagają w odróżnianiu dobra od zła i kształtowaniu własnego systemu; własnych zasad postępowania.
Błędy wychowawcze:
Częsty błąd to moralizowanie i dyrygowanie.
Błąd generalizowania - zbyt daleko idące uogólnienie
np. słowa „jak zawsze”, „nigdy”
Powoduje odcięcie dziecka od zmiany jego zachowania.
Monologizowanie - wygłaszanie monologów do dziecka; tzw. kazań, których dziecko po jakimś czasie przestaje słuchać.
Jeśli rodzice odwołują się do metod słownego oddziaływania na dzieci, a sami nie dają przykładu, to nic nie działa; to nie daje efektu.
Oddziaływanie słowne powinno być związane z postawami; z dawaniem przykładu dzieciom.
Metody nagradzania i karania - to najczęściej stosowane metody wychowania.
Metody te nie powinny być tak często stosowane, gdyż:
Nagrody - nie sprzyjają postawie bezinteresownego działania; powodują, a właściwie mogą powodować kształtowanie niewłaściwych postaw.
Są to metody wzmacniania pozytywnego i negatywnego; aby miały pozytywne znaczenie wychowawcze muszą spełniać określone warunki:
powinny być niezbyt często stosowane, zarówno kary i nagrody,
częściej powinno się stosować nagrody niż kary,
powinny być niezbyt odległe w czasie, bo wtedy tracą możliwość oddziaływania,
rodzaj stosowanej kary powinien spełniać następujące warunki:
nie powinny być stosowane kary fizyczne,
nie powinny urażać godności dziecka,
nie powinny ośmieszać dziecka.
Podsumowanie grup metod:
żadnej nie przysługuje uniwersalność; chodzi o to, że nie ma reguły mówiącej, że zawsze powinno się je stosować.
Wszystkie wzajemnie się uzupełniają.
Techniki oddziaływania pedagogicznego:
Socjodrama - używa się pojęć; socjodramy i psychodramy;
Psychodrama(ma dwa ujęcia):
W ujęciu szerokim - to posługiwanie się spontaniczną dramatyzacją, czyli odgrywaniem scenek w celach:
wychowawczych,
terapeutycznych,
diagnostycznych.
W ujęciu wąskim - to posługiwanie się spontaniczną dramatyzacją w leczeniu zaburzeń psychicznych; spełnia funkcję diagnostyczną i terapeutyczną.
Socjodrama - to posługiwanie się spontaniczną dramatyzacją w celach wychowawczych z wyraźnym podtekstem grupowym.
Cele wychowawcze realizowane przy zastosowaniu socjodramy:
rozwiązywanie konfliktów w grupie,
nie przestrzeganie zasad przez wychowanków danej grupy.
Pomaga rozwinąć problem z nieakceptowaniem jednego z wychowanków przez grupę!
W celu poznania wychowanków przez wychowawcę i wychowawcy przez wychowanków; obie strony mogą się nawzajem poznać.
Wnioski:
Powoduje lepsze zżycie się wychowanków w grupie i poprawę atmosfery.
Wzbogaca wyobraźnie i poprawia myślenie wychowanków.
Techniki socjodramy nie są technikami, które mogą być zawsze stosowane.
Związane jest to z ograniczeniami, takimi jak cechy poszczególnych wychowanków, a także grup w, których chce się daną technikę zastosować.
Technika ta wymaga kontaktu wychowawcy z grupą.
Może ją stosować wychowawca, który ma dobry kontakt z grupą.
Nie powinny być odgrywane scenki, które mogą w jakiś sposób ośmieszać uczniów.
Nie powinny być odgrywane scenki związane z zaburzeniami emocjonalnymi o, których wychowawca nie ma pojęcia, a także te dotyczące problemów uczniów, jeśli wychowawca nie posiada dość wiedzy dotyczącej danej sprawy.
W pewnym sensie istotne są też wiekowe ograniczenia.
Wiekiem wskazanym w, którym stosowanie tego typu technik jest najbardziej skuteczne jest wiek około 12-18 lat.
Trudno o refleksje u małych dzieci.
Atmosfera swobody, a jednocześnie wychowania powinna towarzyszyć tego typu przedsięwzięciom.
Powinno być jedno zaznaczone, iż to nie zabawa.
U osób starszych występuje większa spontaniczność.
Z wiekiem też mogą wystąpić opory przed takim odgrywaniem scenek np. u studenta.
Dowolność to warunek nie można zmuszać wychowanków; podopiecznych do ich odgrywania.
Chodzi o odegranie i przedyskutowanie scenki.
Przebieg - jak stosować Socjodramy(etapy):
Zasugerowanie i przedyskutowanie problemu; odwołuje się do doświadczeń wychowanków.
Zwykle wychowawca go podaje.
Chodzi o zainteresowanie i poinformowanie wychowanków na czym by to polegało.
Czy chodzi o problemy, które są w grupie.
Czy jakieś ogólne np. przyjaźń.
Problem musi być związany z życiem młodzieży.
Osoby chętne, by te scenki odgrywać. Powinny się same zgłosić.
Chodzi tu o to, aby uczniowie sami chcieli to robić, a nie byli do tego zmuszani.
Potem po odegraniu scenek(scenki) następuje dyskusja na poruszony w niej temat; na przedstawiony problem.
Odgrywanie tych scenek.
Rodzaje technik odgrywania scenek:
technika lustrzana,
technika zamiany ról,
technika postępowania na odległość.
Ad. a)technika lustrzana
Możliwie dokładne odtworzenie sytuacji, która miała miejsce.
Pełni rolę zwierciadła.
Przekonanie wychowanków o niewłaściwych zachowaniach, z których nie zdają sobie sprawy.
Wierne odtworzenie sprawy; sytuacji.
Ad. b)technika zamiany ról
Odegranie sytuacji realnej.
Chodzi o to, aby scenkę odegrały osoby, które uczestniczyły w tym rzeczywistym zdarzeniu(sytuacji), tylko ze zmianą ról, tak aby te osoby mogły wczuć się w sytuację drugiej osoby(drugiej strony).
Ad. c)technika postępowania na odległość
Stosowana pod nieobecność osoby, której dotyczy.
W scence chodzi o to, aby osoby stanowiące otoczenie tej wyobcowanej miały szanse; okazje wczuć się w jej sytuacje i zrozumieć ją.
Chodzi o to, aby zrozumiały swoje zachowanie względem tej źle traktowanej osoby.
Scenka powinna być odgrywana przez różnych wychowanków, tak aby mieli szanse wczuć się w sytuację; rolę tej nieakceptowanej w grupie osoby.
Ma to(za zadanie) zmienić ich zachowanie.
Omówienie w zależności od wersji odegranych scenek.
Zwracamy uwagę na to, że(scenki) są zgodne z rzeczywistością, a także na to, na ile są oderwane od życia, a także na to, na ile są odwzorowaniem problemów i sytuacji.
Pytania jakie należy sobie zadać omawiając odegrane/ą scenki(scenka):
Jakie przeżycia wewnętrzne wywołały u osób, które je odgrywały?
Jakie reakcje wywołały u obserwatorów?
Jakie wnioski praktyczne można wyciągnąć ze scenki?
Jak reagować w przedstawionych sytuacjach - dyskusja na ten temat po odegraniu scenek(scenki) i odpowiedzeniu na zamieszczone powyżej pytania.
Świadectwa(szkolne)
Opinie
Protokoły zebrań
Statut Szkoły
Zaświadczenia lekarskie
Rysunki dzieci
Wypracowania
Pamiętniki