LABOLATORIUM Z FIZYKI I |
Ćwiczenie nr:27 |
||||
|
Data: |
||||
Wydział: WIP |
Grupa: A-21 |
Zespół: 6 |
Punktacja: |
Przygotowanie: |
|
Nazwisko i imię: Michał Bauer |
|
|
|||
Temat ćwiczenia: Badanie rozchodzenia się dźwięku w powietrzu |
|
|
|||
|
|
Sprawozdanie: |
|||
|
|
Suma punktów: |
|||
Prowadzący: |
|
|
1.Opis ćwiczenia
W ćwiczeniu tym będziemy obliczać prędkość dźwięku na podstawie pomiaru długości fali i częstotliwości dźwięku wytwarzanego przez głośnik. W drugiej części zajmiemy się pomiarem prędkości źródła dźwięku za pomocą efektu Dopplera.
2. Obliczanie prędkości dźwięku
a)schemat układu pomiarowego
Na oscyloskopie będziemy obserwować zmiany fali pod wpływem przesuwania głośnika na suwmiarce.
b) pomiar z obserwacja sinusoidy na oscyloskopie
Tablicowa prędkość dźwięku wynosi ≈333m/s
numer pomiaru |
Położenie początkowe [mm] |
pol. końcowe[mm] |
długość fali |
średnia wartość okresu T zanotowana na początku i końcu pomiaru [s] |
1 |
44,20 |
298,9 |
0,0318375 |
0,00009017 |
2 |
51,30 |
303,2 |
0,0314875 |
0,00009015 |
3 |
49,40 |
310,2 |
0,0326 |
0,00008997 |
4 |
47,10 |
300,1 |
0,031625 |
0,00008995 |
5 |
49,50 |
302,8 |
0,0316625 |
0,00008999 |
6 |
49,50 |
300,15 |
0,03133125 |
0,00008987 |
7 |
36,00 |
270,12 |
0,029265 |
0,00008987 |
8 |
51,00 |
300 |
0,031125 |
0,00008988 |
|
|
wartości średnie |
0,031366719 |
0,00008998 |
|
|
|
prędkość dźwięku[m/s] |
348,5917205 |
Prędkość dźwięku obliczaliśmy korzystając ze wzoru: V=
Korzystając ze wzoru na średni błąd kwadratowy obliczam błąd pomiaru długości fali oraz okresu.
Δ
=0,00029787 [m]
ΔT=0,0000000373 [s]
c) Pomiar prędkości dźwięku z wykorzystaniem obserwacji przesunięcia fazowego fali dźwiękowej.
numer pomiaru |
Położenie początkowe [mm] |
pol. końcowe[mm] |
dlugość fali[m] |
średnia wartość okresu T zanotowana na poczatku i koncu pomiaru |
1 |
40,60 |
390 |
0,043675 |
0,0001114 |
2 |
50,00 |
360,1 |
0,0387625 |
0,00011142 |
3 |
40,70 |
354 |
0,0391625 |
0,00011139 |
4 |
33,70 |
347,8 |
0,0392625 |
0,00011138 |
5 |
33,50 |
345 |
0,0389375 |
0,00011138 |
6 |
33,60 |
349 |
0,039425 |
0,00011138 |
7 |
33,00 |
347,2 |
0,039275 |
0,00011138 |
8 |
32,00 |
344,3 |
0,0390375 |
0,00011138 |
|
|
wartości średnie |
0,039692188 |
0,00011139 |
|
|
|
prędkość dzwieku |
356,3392847 |
Podobnie jak w podpunkcie b przy wyliczaniu prędkości korzystaliśmy ze wzoru:
V=
Δ
=0,0000002561 [m]
ΔT=0,0005060182 [s]
Majać predkość dźwięku obliczam κ. Korzystam ze wzoru:
gdzie V jest obliczoną przez nas prędkości dźwięku.
T=300 K
Mając
można obliczyć ilość stopni swobody gazu.
Wynika z naszych obliczeń ze powietrze składa się z gazów mających różne stopnie swobody.
3.Badanie prędkości źródła na podstawie efektu Dopplera
a)Schemat układu pomiarowego
Dane początkowe:
Odległość od stołu w położeniu równowagi 132 [mm]
Wysokość h [cm] |
Lp |
Tzb |
śr Tzb |
Todd |
śr Todd |
T0 |
4 |
1 |
108,878 |
108,877 |
109,328 |
109,323 |
109,115 |
|
2 |
108,861 |
|
109,326 |
|
|
|
3 |
108,894 |
|
109,316 |
|
|
9 |
1 |
108,767 |
108,776 |
109,465 |
109,513 |
109,115 |
|
2 |
108,788 |
|
109,561 |
|
|
|
3 |
108,775 |
|
109,511 |
|
|
16 |
1 |
108,654 |
108,649 |
109,524 |
109,529 |
109,115 |
|
2 |
108,648 |
|
109,529 |
|
|
|
3 |
108,646 |
|
109,536 |
|
|
25
|
1 |
108,548 |
108,515 |
109,656 |
109,652 |
109,115 |
|
2 |
108,497 |
|
109,654 |
|
|
|
3 |
108,502 |
|
109,647 |
|
|
∆T= ± 0,001µs= ±0,001 ∗ 10-6 s
Korzystając ze wzoru :
g=9,81 m/s2
b)Obliczam prędkość źródła dla każdej wysokości.
Dla h=4 cm:
- Dla h=9 cm:
- Dla h=16 cm:
- Dla h=25 cm:
c)Mając okresy fal gdy głośnik się zbliżał i oddalał także mogę obliczyć prędkość głośnika
-Dla h=4 cm.
gdy głośnik się zbliża:
głośnik się oddala
-Dla h=9 cm.
gdy głośnik się zbliża:
głośnik się oddala
-Dla h=16 cm.
gdy głośnik się zbliża:
głośnik się oddala
-Dla h=25 cm.
gdy głośnik się zbliża:
głośnik się oddala
Wykres predkość: teoretycznej, zblizania i oddalania się głośniczka
4.Wnioski.
Po wykonaniu ćwiczenia i wykonaniu niezbędnych obliczeń prędkość dźwięku wyszła zależnie od metody 348 i 356 m/s, a zgodnie z tablicami prędkość dźwięku w powietrzu wynosi około 333m/s. Wynik jednak nie różnie się aż tak dużo od tablicowego można wiec go uznać za prawidłowy.
W części polegającej na obliczeniu prędkości głośniczka podczas zbliżania się i oddalania od mikrofonu także wynikły nieścisłości polegające na rozbieżności wartości prędkości zbliżania i oddalania się mikrofonu względem wartości teoretycznej. Różnice miedzy wynikiem obliczonym za pomocą efektu Dopplera, wynikami obliczonymi za pomocą przyśpieszenia ziemskiego mogą wynikać z strat energii na zaczepach wahadła oraz z oporów stawianych przez głośniczek powietrzu.