Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Laboratoria z Elektrotechniki i Elektroniki
SPRAWOZDANIE |
|||
Ćwiczenie nr 2 |
Temat: Badanie diod półprzewodnikowych. |
||
Data złożenia sprawozdania: 23.01.2011r. |
Ocena: |
Wykonali: IM1-11 Gajdosz Aleksandra Butruk Igor |
|
Rok akademicki 2010/2011 |
Semestr I |
Prowadzący ćwiczenie: Dr inż. A. Parus |
Grupa lab. 1AB |
Wstęp
Ćwiczenie to zostało opracowane, by student mógł poznać metody pomiaru charakterystyk prądowo-napięciowych poszczególnych diod oraz poznać zasady wyznaczania z nich parametrów. By wykonać to ćwiczenie, należało wiedzieć, czym są diody germanowe, krzemowe, Zenera, świecące (LED) oraz czym się charakteryzują.
Dioda jest to dwuzaciskowy element elektroniczny, który przewodzi prąd elektryczny. Odbywa się to w sposób niesymetryczny co oznacza, że prąd przepływa bardziej w jednym kierunku niż w przeciwnym. Pierwszymi diodami były wynalezione przez Ferdinanda Brauna w 1897 roku detektory kryształkowe opierające się na zjawisku prostowania na złączu metal-półprzewodnik. Obecnie najczęściej spotykanym rodzajem są diody półprzewodnikowe, na których przeprowadziliśmy to cwiczenie.
Zbudowane są one z dwóch warstw półprzewodnika, odmiennie domieszkowanych
- typu p i typu n, które tworzą razem złącze p-n.
Dioda germanowa to dioda półprzewodnikowa wykonana z kryształu germanu. Odznacza się niskim spadkiem napięcia w kierunku przewodzenia (0,2 V) i małą odpornością na wysoką temperaturę.
Dioda krzemowa pracuje przy małych prądach mając napięcie progowe nie przekraczające 0,7 V. Jeśli napięcie zaporowe przekroczy wartość katalogową wówczas
dioda niszczy się.
Dioda Zenera (stabilistor) jest rodzajem diody półprzewodnikowej, której głównym parametrem jest napięcie przebicia złącza p-n. Po przekroczeniu napięcia przebicia ma miejsce nagły, gwałtowny wzrost prądu. W kierunku przewodzenia (anoda spolaryzowana dodatnio względem katody) zachowuje się jak normalna dioda, natomiast przy polaryzacji zaporowej (katoda spolaryzowana dodatnio względem anody) może przewodzić prąd po przekroczeniu określonego napięcia na złączu, zwanego napięciem przebicia. Przy niewielkich napięciach (do ok. 5 woltów) podstawową rolę odgrywa zjawisko Zenera, w zakresie od 5 do 8 woltów zjawisko Zenera i przebicie lawinowe, a powyżej 8 woltów - wyłącznie przebicie lawinowe. Napięcie przebicia jest praktycznie niezależne od płynącego prądu i zmienia się bardzo nieznacznie nawet przy dużych zmianach prądu przebicia (dioda posiada w tym stanie niewielką oporność dynamiczną).
Natomiast dioda LED jest zaliczana do półprzewodnikowych przyrządów optoelektronicznych, emitujących promieniowanie w zakresie światła widzialnego i podczerwieni.
Cel ćwiczenia
Celem naszego ćwiczenia było wyznaczenie charakterystyk prądowo napięciowych diod: germanowej, krzemowej, LED oraz Zenera.
W ćwiczeniu tym przeprowadziliśmy badania opierając się o dane elementy:
Potencjometr P1=100k
Dioda Krzemowa R1= 220 W
Dioda Germanowa R1=14 2W
Dioda LED R1=1 k 2W
Diody Zenera R1=10 k 0,5 W
Uz=+15V
Oraz wzorując się na schemacie:
Przebieg ćwiczenia
Na cwiczeniu podłączyliśmy każdą diodę do układu według powyższego schematu. Następnie wyznaczaliśmy charakterystykę prądowo-napięciową w kierunku przewodzenia oraz zmieniając polaryzację Uz na -15V w kierunku zaporowym. Otrzymaliśmy następujące wyniki:
dla diody krzemowej:
kierunek zaporowy:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
|
30,47 |
0,0000029 |
|
|
10506897 |
1,570796232 |
0,00000029 |
24,48 |
0,000002 |
|
|
12240000 |
1,570796245 |
0,0000002 |
16 |
0,0000015 |
|
|
10666667 |
1,570796233 |
0,00000015 |
11 |
0,000001 |
|
|
11000000 |
1,570796236 |
0,0000001 |
7 |
0,0000006 |
|
|
11666667 |
1,570796241 |
0,00000006 |
kierunek zgodny:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
|
0,519 |
0,00013 |
|
|
3992,308 |
1,570545845 |
0,000013 |
0,697 |
0,01023 |
|
|
68,13294 |
1,556120193 |
0,001023 |
0,728 |
0,02175 |
|
|
33,47126 |
1,540928838 |
0,002175 |
0,742 |
0,03085 |
|
|
24,05186 |
1,52924344 |
0,003085 |
0,755 |
0,0427 |
|
|
17,6815 |
1,514300221 |
0,00427 |
0,72 |
0,0509 |
|
|
14,14538 |
1,5002193 |
0,00509 |
0,769 |
0,0621 |
|
|
12,38325 |
1,490216956 |
0,00621 |
0,777 |
0,0754 |
|
|
10,30504 |
1,47405932 |
0,00754 |
0,783 |
0,0884 |
|
|
8,857466 |
1,458373264 |
0,00884 |
0,8 |
0,1352 |
|
|
5,91716 |
1,403378242 |
0,01352 |
Wykres:
dla diody germanowej:
kierunek zaporowy:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
|
30,08 |
0,000042 |
|
|
716190,5 |
1,570794931 |
0,0000042 |
25,46 |
0,000041 |
|
|
620975,6 |
1,570794716 |
0,0000041 |
20,17 |
0,0000398 |
|
|
506783,9 |
1,570794354 |
0,00000398 |
15,27 |
0,0000386 |
|
|
395595,9 |
1,570793799 |
0,00000386 |
9,7 |
0,000037 |
|
|
262162,2 |
1,570792512 |
0,0000037 |
4,2 |
0,0000353 |
|
|
118980,2 |
1,570787922 |
0,00000353 |
0,034 |
0,00002 |
|
|
1700 |
1,570208092 |
0,000002 |
0,03 |
0,00001 |
|
|
3000 |
1,570462993 |
0,000001 |
0,025 |
0,00001 |
|
|
2500 |
1,570396327 |
0,000001 |
kierunek zgodny:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
|
0,021 |
0,00002 |
|
|
1050 |
1,569843946 |
0,000002 |
0,237 |
0,00511 |
|
|
46,37965 |
1,549238486 |
0,000511 |
0,273 |
0,01024 |
|
|
26,66016 |
1,533304745 |
0,001024 |
0,294 |
0,0151 |
|
|
19,4702 |
1,519480873 |
0,00151 |
0,31 |
0,02009 |
|
|
15,43056 |
1,506080374 |
0,002009 |
0,3227 |
0,0252 |
|
|
12,80556 |
1,492863381 |
0,00252 |
0,333 |
0,03 |
|
|
11,1 |
1,480948787 |
0,003 |
dla diody LED:
kierunek zaporowy:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
14 |
0,0164 |
|
853,6585366 |
1,569625 |
-0,00164 |
13,52 |
0,0072 |
|
1877,777778 |
1,570264 |
-0,00072 |
13,27 |
0,00122 |
|
10877,04918 |
1,570704 |
-0,000122 |
13 |
0,00094 |
|
13829,78723 |
1,570724 |
-0,000094 |
11,21 |
0,000001 |
|
11210000 |
1,570796 |
-0,0000001 |
8,35 |
0,0000007 |
|
11928571,43 |
1,570796 |
-0,00000007 |
5,14 |
0,000004 |
|
1285000 |
1,570796 |
-0,0000004 |
2,19 |
0,0000001 |
|
21900000 |
1,570796 |
-0,00000001 |
kierunek zgodny:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
1,48 |
0,00016 |
|
9250 |
1,570688 |
0,000016 |
1,59 |
0,000417 |
|
3812,94964 |
1,570534 |
0,0000417 |
1,61 |
0,000826 |
|
1949,152542 |
1,570283 |
0,0000826 |
1,623 |
0,01227 |
|
132,2738386 |
1,563236 |
0,001227 |
1,632 |
0,016 |
|
102 |
1,560993 |
0,0016 |
1,639 |
0,02001 |
|
81,90904548 |
1,558588 |
0,002001 |
dioda Zenera:
kierunek zgodny:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
3,735 |
0,00351 |
|
1064,103 |
1,56985657 |
-0,000351 |
3,678 |
0,00304 |
|
1209,868 |
1,56996979 |
-0,000304 |
3,6 |
0,00251 |
|
1434,263 |
1,5700991 |
-0,000251 |
3,512 |
0,00202 |
|
1738,614 |
1,57022116 |
-0,000202 |
3,4 |
0,00154 |
|
2207,792 |
1,57034339 |
-0,000154 |
3,25 |
0,00104 |
|
3125 |
1,57047633 |
-0,000104 |
3,006 |
0,00055 |
|
5465,455 |
1,57061336 |
-0,000055 |
0,045 |
0 |
|
|
0 |
0 |
kierunek zaporowy:
U[V] |
I[A] |
|
R[ohm] |
rd |
Im[A] |
0,0422 |
0 |
|
|
0 |
0 |
0,63 |
0,00054 |
|
1166,667 |
1,56993918 |
0,000054 |
0,65 |
0,00109 |
|
596,3303 |
1,56911941 |
0,000109 |
0,657 |
0,00151 |
|
435,0993 |
1,56849801 |
0,000151 |
0,665 |
0,00203 |
|
327,5862 |
1,5677437 |
0,000203 |
0,671 |
0,00258 |
|
260,0775 |
1,56695134 |
0,000258 |
0,676 |
0,003142 |
|
215,1496 |
1,56614843 |
0,0003142 |
0,679 |
0,0035 |
|
194 |
1,56564173 |
0,00035 |
Zastosowane wzory:
R=U/I = ktgx
Im=0,1 I
5. Wnioski
W niniejszym doświadczeniu badaliśmy charakterystyki poszczególnych diod, wykreślając je na podstawie napięcia oraz natężenia prądu, które przez nie przepływają. Wykresy są bardzo zbliżone do poprawnych, mianowicie widać na nich tendencje diod do hamowania przepływu ładunków, a także efekt Zenera.