Cykl sprawnościowy - Przyrodnik
Temat dnia |
Najważniejsze zajęcia |
Najważniejsze sprawy |
Gawęda |
||
|
Obrzędowe rozpoczęcie Gawęda - Pląs - KR - decyzja o założeniu Klubu Młodych przyrodników Majsterka - wykonanie emblematu klubu oraz identyfikatorów, legitymacji członkowskich, itp. Gry i ćwiczenia - puzzle, zagadki, itp. KR - Obrzędowe zakończenie |
Uświadomić zuchom znaczenie przyrody dla człowieka, zachęcić do zdobywania sprawności, obserwacji fauny i flory, zapoznać z niektórymi gatunkami roślin i zwierząt oraz ze słynnymi przyrodnikami. Co to jest LOP (liga ochrony przyrody) |
Gawęda - Opowiadanie o słynnych przyrodnikach i ich przyjaciołach zwierzętach |
||
|
Obrzędowe rozpoczęcie - Gawęda Wycieczka do ZOO KR - Obrzędowe zakończenie |
Zwrócić uwagę na właściwe zachowanie i na bezpieczeństwo w trakcie wycieczki. Wyjaśnić cel zakładania ogrodów zoologicznych, zwrócić uwagę na niebezpieczeństwo wyginięcia niektórych gatunków zwierząt. |
Gawęda dyskusja na temat oglądanych zwierząt |
||
|
Obrzędowe rozpoczęcie Gawęda Pląs i piosenki - Majsterka - rysujemy na podstawie ilustracji zaginione gatunki zwierząt Gry i zabawy Piosenka - KR - Obrzędowe zakończenie |
Zwrócić uwagę na właściwe zachowanie zuchów w trakcie zabaw i na bezpieczeństwo w trakcie gier. Nauczyć rozpoznawać zaginione gatunki zwierząt. |
Opowiadanie jak dawniej wyglądała ziemia i co na niej było i żyło. |
||
|
Obrzędowe rozpoczęcie Gawęda Gry i zabawy KR - podsumowanie |
Rozwijanie wyobraźni, wyrabianie umiejętności pracy w grupie. Zapoznanie z życiem lasu, rozpoznawanie rosnących w nim drzew, sposób zachowywania się w lesie, nauka odnajdywania północy, itp. |
Leśni ludzie - czyli co w lesie rośnie i jak się nazywa, co po nim biega i w nim fruwa |
||
|
Obrzędowe rozpoczęcie Gawęda Pląsy i piosenki - Majsterka - rysujemy plakaty zachęcające do ochrony środowiska Gry i zabawy Pożyteczne prace - sprzątanie okolicznego terenu zielonego Piosenka - KR - Obrzędowe zakończenie |
Uświadomienia dzieciom ważności dbałości o ochronę środowiska, przyswoić im zagadnienia ekologiczne. Zwrócić uwagę na ważność czystości powietrza i wody. |
Parki Narodowe w Polsce, parki i tereny zielone w mieście |
||
Zadanie międzyzbiórkowe - przynieść ilustracje do gazetki o roślinach i zwierzętach rzadkich |
|||||
|
Obrzędowe rozpoczęcie Gawęda Pląs i piosenki - Majsterka - gazetka osobliwości przyrodniczych Gry i zabawy Piosenka - Obrzędowe zakończenie KR - podsumowanie i przyznanie sprawności Obrzędowe zakończenie |
Rozwijanie poczucia estetyki, zdolności manualnych, wyobraźni, umiejętności oceniania swojej i innych pracy. |
Niezwykłe znaleziska, zwierzęta, rośliny |
Cykl sprawnościowy Przyrodnik.
Temat zbiórki |
Najważniejsze zabawy |
Najważniejsze sprawy |
1 Zwierzęta |
Dowiemy się, jakie zwierzęta się hoduje, jakie wolno chować w domu i dlaczego, a jakie są w ZOO? |
- bezpieczeństwo zuchów w trakcie zabaw i gier |
2 Sklep zoologiczny |
Wycieczka do sklepu zoologicznego |
- bezpieczeństwo zuchów w zwiadu trakcie |
3 Ogród zwierząt i roślin |
Majsterka- robimy figurki zwierząt i roślin oraz dla nich ogród. |
- bezpieczeństwo zuchów w trakcie zabaw i gier |
4 Jedzenie |
Co zwierzęta lubią jeść a czego nie można im dawać i dlaczego? Jadalne rośliny. |
- bezpieczeństwo zuchów w trakcie zabaw i gier |
5 ZOO |
Wycieczka do ogrodu ZOO |
- bezpieczeństwo zuchów w zwiadu trakcie |
6 Wystawa |
Robimy wystawę figurek rysunków zwierząt. Obrzędowe przyznanie sprawności |
- bezpieczeństwo zuchów w trakcie zabaw i gier |
Marcowe zuchowanie
Skończył się luty, mamy już marzec! Co za tym idzie, wielkimi krokami zbliża się wiosna! Zaryzykowałabym, mówiąc, że chwilami nawet już jest :) Na dworze coraz cieplej, wszystko się zieleni… Co więc można robić w taką pogodę z gromadą zuchową?
Słoneczko coraz mocniej grzeje więc dlaczego by nie wyjść z gromadą do parku, lasu i pobawić się na świeżym powietrzu? Ostatnio szukając ciekawych zabaw na moją zbiórkę trafiłam na stronę, gdzie zamieszczone są zabawy opracowane przez Sławomira Rudzińskiego (Wiosna. Gry i zabawy zuchowe cz.2, wyd. Wing, Łódź 2000). Poniżej kilka najciekawszych.
Leśny berek
Zuchy ratują się przed goniącym je berkiem oparciem plecami o drzewo.
Przeprawa przez las
Część gromady ustawiamy jak drzewa w lesie, w szachownicę, wyznaczając jednakową odległość pomiędzy poszczególnymi zuchami. Pozostałe zuchy, po przyjrzeniu się, jak ustawione są „drzewa”, zawiązują sobie oczy i przedzierają się przez „las”, tak aby nie dotknąć „drzewa”. Zwyciężają zuchy, którym to się udało. Dla ułatwienia „drzewa” mogą „szumieć”.
Strumyczek
Jeden z zuchów zostaje początkiem strumyczka. Kogo dotknie, ten dołącza do niego (chwyta go za rękę). Tworzy się wąż. Osoba, która nie została złapana, staje się początkiem nowego strumyczka.
Szczupak i Karasie
Uczestnicy (karasie) ustawiają się na jednej linii. Jeden z zuchów jest szczupakiem. Szczupak stara się kolejno schwytać karasie. Schwytany karaś zostaje również szczupakiem i pomaga dalej chwytać inne karasie. Liczba szczupaków ciągle się zwiększa.
Sadzenie ziemniaków
Ogrodnicy na wiosnę mają mnóstwo pracy. Muszą zajmować się siewem i sadzeniem roślin. Ustawiamy ogrodników szóstkami. Każdy ogrodnik trzyma w ręku ziemniaka. Na sygnał pierwszy z każdej szóstki biegnie na linię mety i „sadzi” swojego ziemniaka. Następnie wraca, dotyka kolejnego, który musi wykonać to samo zadanie. Zwyciężają ci ogrodnicy, którzy szybciej zasadzą ziemniaki.
Wyścig raków i żabek
Przyrodnicy bardzo dobrze znają zwierzęta wodne i ich zwyczaje. Zuchy ustawiają się w rzędach. Na hasło prowadzącego zuchy jak raki (na wszystkich kończynach, plecami do podłogi, tyłem) przemieszczają się do mety, a wracają skacząc jak żabki. Kolejny zuch z rzędu startuje dopiero wtedy, gdy poprzednik po swoim biegu dotknie go ręką. Wygrywa szóstka, która pierwsza ukończy wyścig.
Żywioły i zwierzęta
Wszystkie zuchy siedzą w kole, a jeden z szóstkowych stoi w środku z chustą na ręku. Na sygnał dany gwizdkiem przez drużynowego rzuca chustę do kogoś z siedzących, wywołując równocześnie jeden z czterech żywiołów: ziemię, wodę, powietrze i ogień. Zuch, do którego rzucono chustę, wymienia nazwę zwierzęcia żyjącego w wywołanym żywiole, np. ziemia - słoń, woda - wieloryb, powietrze - orzeł. Kto da błędną odpowiedź lub powtórzy wymienione zwierzę, zmienia środkowego. Drużynowy gwizdkiem narzuca tempo zabawy. Na hasło „ogień” wszyscy zamieniają się szybko miejscami, a zuch, dla którego zabrakło miejsca, pozostaje w środku i dalej prowadzi zabawę.
Żabki na łące
Część zuchów to żabki, które wyłażą ze stawu i chodzą na czworakach. „Bociany” czatują opodal na łące i zobaczywszy żabki biegną do nich machając wielkimi skrzydłami. Chwytają je, skacząc na jednej nodze. Żabki uciekają na czworakach do stawu. Należy dość często wprowadzać zmiany ról.
Kaczy chód
Wyznaczamy trasę długości 15 metrów i przygotowujemy kilkanaście pałeczek długości 15 cm, grubości około 2-3 cm. Każdy zuch otrzymuje dwie pałeczki. Staje z nimi na linii startu. Na sygnał sędziego wkłada je sobie pod kolana i w przysiadzie (bo tylko tak może je utrzymać bez pomocy rąk) rozpoczyna wyścig do mety. Posuwanie się w takich warunkach jest trudne, należy stosować tzw. kaczy chód lub skakać jak żaba. Wyścig jest zabawny, rozwesela uczestników i obserwatorów.
Uważaj!
Zuchy siedzą w kole, jedna osoba chodzi pomiędzy nimi i wydaje szybko polecenia, np.: „wróble latają” lub „krowa ma rogi”. Wykonuje przy tym odpowiednie ruchy (np. pokazuje rękami rogi) i wszystkie zuchy w szybkim tempie muszą wykonać to samo.
W pewnej chwili prowadzący mówi np.: „koty latają” lub „ryba ma rogi”, pokazując jednocześnie ruchy latania lub rogi. Jeżeli któryś z uczestników zabawy wykona ten fałszywy ruch, odpada.
Ryby w stawie
„Ryby” zajmują płytką część „stawu” (boisko). Na obu brzegach krążą dwaj „rybacy”. Kiedy jeden z rybaków zawoła do drugiego „łap” i przerzuci koniec linki (sieci) na drugi brzeg, ryby powinny jak najprędzej schronić się przed połowem do głębokiej części stawu, przebiegając na część boiska po drugiej stronie linki. Te, którym się nie uda dostać do głębiny, zostają schwytane przez sieć, która zagradza im drogę. Rybacy odliczają złowione ryby, odstawiają je na bok, poza staw, gdzie oczekują na zakończenie połowu, inne zaś wypływają z głębi na płyciznę, gdzie poruszają się swobodnie, tak długo, aż rybacy ponownie nie zarzucą sieci. Po kilku połowach następuje zmiana rybaków, którymi zwykle zostają dwie na końcu schwytane ryby.
Naprzód
Zuchy ustawiają się szóstkami w szeregu. Każdy szereg otrzymuje po dwa garnuszki, jeden pusty i jeden napełniony wodą. Na znak prowadzącego zuchy przystępują do zawodów. Pierwszy zawodnik szóstki przelewa wodę z garnuszka pełnego do pustego i obydwa garnuszki podaje stojącemu za nim partnerowi. Ten wykonuje taką samą czynność i podaje z kolei stojącemu za nim zawodnikowi i tak dalej, aż ostatni zuch każdej szóstki przeleje wodę z pełnego do pustego garnuszka. Zwycięża ta szóstka, której zawodnicy najszybciej wykonali zadanie i najmniej rozlali wody. Nad prawidłowością prowadzenia zawodów czuwa komisja sędziowska.
Pogoń
Jeden zuch jest nietoperzem (ma zawiązane oczy), który poluje na ćmy (2-3 zuchy). Reszta dzieci łapie się za ręce i tworzy koło, które wyznacza teren polowania. Zadaniem nietoperza jest upolowanie uciekających owadów za pomocą echolokacji. W tym celu nietoperz wysyła sygnał, który „odbija się” od ciem i wraca do nietoperza ( na okrzyk nietoperza „hop” zuchy-ćmy odpowiadają „ćma”). Drużynowy powinien zwrócić uwagę, aby ćmy za każdym razem odpowiadały na sygnał nietoperza - nie mają wyboru, bo przecież to echo. Lokalizując ćmy, nietoperz musi je wszystkie upolować (dotknąć).
Wędrujące kwiaty
Zuchy losują kartki z nazwami kwiatów (każdą nazwę zapisujemy na dwóch kartkach) i siadają w kole. Jedna para zuchów wchodzi do środka i wywołuje nazwę jakiegoś kwiatu. W tym momencie zrywają się zuchy, które mają kartki z tą nazwą i biegną, aby zamienić się miejscami. W tym czasie zuchy stojące w środku starają się zająć ich miejsca. Zuchy, którym nie udało się zająć miejsc, wchodzą do środka koła i zabawa toczy się dalej.
Wyścig skaczących wróbli
Przyrodnik stara się obserwować zwierzęta mieszkające w jego sąsiedztwie. Zna ich zwyczaje i zachowania. Szóstka stoi w szeregu, jeden zuch w odległości 1-2 kroków od drugiego. Wszyscy kucają i chwytają się za pięty. Na hasło prowadzącego wróble starają się, skacząc obunóż w przysiadzie, dotrzeć do mety odległej o kilka metrów. W czasie skoków nie wolno puścić pięt.
Wymagania sprawności:
PRZYRODNIK
Odnaleźliśmy ciekawy okaz przyrodniczy, otoczyliśmy go opieką, utworzyliśmy swój rezerwat, którym stale się opiekujemy.
Zorganizowaliśmy wyprawę badaczy flory i fauny najbliższej okolicy, w trakcie, której, wykorzystując przewodniki, rozpoznawaliśmy różne rośliny i zwierzęta.
Uczestniczyliśmy w ekspedycji hydrobiologicznej do pobliskiego stawu, rzeki, jeziora - zbadaliśmy życie w wodzie.
Zorganizowaliśmy tydzień ochrony przyrody, w trakcie, którego opracowaliśmy biuletyn o stanie wód w naszej okolicy i zachęciliśmy inne gromady do podjęcia wspólnych działań na rzecz ochrony przyrody.
Byliśmy w zoo, ogrodzie botanicznym, muzeum przyrodniczym, parku narodowym lub rezerwacie.
Zorganizowaliśmy wyprawę przyrodniczą do jednego z egzotycznych krajów. Poznaliśmy problemy przyrodnicze tego kraju.
Założyliśmy zuchowy gabinet osobliwości przyrodniczych.
Założyliśmy stację badań przyrodniczych.
UWAGI
• Zuch „przyrodnik" to człowiek spostrzegawczy, cierpliwy, wytrwały, ciekawski, chce poznać otaczającą go przyrodę, bada faunę i florę, zjawiska zachodzące w wodzie, powietrzu i na ziemi. Podczas zdobywania sprawności należy rozbudzić w zuchach chęć poznawania przyrody, poznawania warunków życia w fauny i flory Przebywanie na łonie natury pozwala na kształtowanie właściwego stosunku do przyrody.
• Ważne jest, aby w czasie wypraw zuchy poznawały przyrodę nie niszcząc jej. Zaproponujemy ćwiczenia, które pozwolą dostrzec wiele osobliwości przyrodniczych - niech zuchy szukają, obserwują. Obserwacje przyrodnicze prowadzimy jak odkrywanie tajemnic, wymagających skupienia, ciszy i spostrzegawczości. Wiedze, którą dzieci posiadają z życia i ze szkoły, wykorzystujemy na przyrodniczych wyprawach, posługując się lupą, przewodnikiem do rozpoznawania roślin i zwierząt, mikroskopem. Miedzy zbiórkami zuchy mogą wykonać własne obserwacje, doświadczenia, a na kolejnej zbiórce mogą opowiedzieć o nic. Ważne jest, aby wspólnie z zuchami wykonać jakaś pracę na rzecz środowiska lub objąć dłuższą opieką jakieś miejsce. Pozwoli to zbudować u zuchów więź emocjonalną ze środowiskiem, środowiskiem konsekwencji ukształtować pozytywny stosunek do całej przyrody.
• Podczas zdobywania tej sprawności zuchy powinny poznać nazwy pospolitych roślin, nauczyć się je rozpoznawać. Mogą wykonać zielnik. Zdobywanie tej sprawności można zorganizować w ten sposób, że zuchy zajmą się wybraną częścią przyrody, np. wodą ( będą poznawać środowisko wodne, badać stan zanieczyszczenia, wykonywać doświadczenia).
• Sprawność można zdobywać od wiosny do jesieni. Przeznaczona jest dla zuchów starszych.
BIBLIOGRAFIA
Bonsels W., Boży ludek.
Dostatni B., Magda w świecie roślin.
Encyklopedia Świata Dziecka - O środowisku.
Hlebowicz B., Ćwiczenia przyrodnicze zuchów.
Kowalewska M., O czym szumi las.
Woda jest życiem. Pakiet programowy ZHP.
Parker S., Jak to się dzieje w przyrodzie.
Tajemnice przyrody - ich poznanie dzień po dniu.
Wojtkiewicz S., Nasze roślinne abecadło, Cztery pory roku.
„Zuchowe Wieści" nr 8-9/1993.