Dowody rzeczowe i dokumenty.
Dowodem rzeczowym jest przedmiot, rzecz, cia*o p*ynne, lotne, miejsce, które drogą ogl*dzin ma stać si* podstawą ustalenia okoliczności, które mają doprowadzić do ustalenia istoty czynu lub wykrycia sprawcy.
Rodzaje dowodów rzeczowych & 122 Regulaminu Dzia*ania Prokuratury.
1. Przedmioty które s*uży*y lub by*y przeznaczone do pope*nienia przest*pstwa,
2. Przedmioty które zachowa*y na sobie ślady przest*pstwa,
3. Przedmioty które pochodzą bezpośrednio lub pośrednio z przest*pstwa,
4. Przedmioty które mają s*użyć jako środek dowodowy do wykrycia sprawcy czynu lub ustalenia przyczyn i okoliczności przest*pstwa albo których posiadanie bez zezwolenia jest zabronione.
Sposoby uzyskiwania dowodów rzeczowych i dokumentów.
Dowody rzeczowe i dokumenty możemy uzyskiwać w wyniku dzia*ań procesowych i pozaprocesowych.
Dzia*ania procesowe:
1. Zatrzymanie przedmiotów art. 217 kpk,
2. Przeszukanie art. 219 kpk,
3. Pods*uch telefoniczny art. 237 kpk,
4. Zatrzymanie korespondencji art. 218 kpk,
5. Ogl*dziny art. 207 kpk,
6. Dowody przeprowadza si* na wniosek stron lub z urz*du.
Wymogi dotyczące zabezpieczenia dowodów rzeczowych i dokumentów.
1. Zabezpieczenie w sensie kryminalistycznym,
2. Zabezpieczenie w sensie procesowym.
Zabezpieczenie faktyczne polega na uniemożliwieniu osobom zainteresowanym zniszczenia dowodu, jego zmiany i przes*anie go w stanie nienaruszonym do sądu.
Zabezpieczenie procesowe polega na tym, że zabezpieczony dowód rzeczowy musi mieć swoje odzwierciedlenie w sporządzonym z tej czynności dokumencie.
Poj*cie dokumentów w prawie karnym procesowym i ich rodzaje.
Dokument stanowi odr*by rodzaj dowodu rzeczowego i jeżeli chodzi o treść z dokumentu to traktuje si* ją jako dowód osobowy, natomiast jego forma podrobienia to b*dzie ten dokument zbliżony do dowodu rzeczowego.
W prawie karnym procesowym nazwa dokument jest używana w stosunku do nosiciela informacji mogącej mieć znaczenie procesowe.
Dokument w znaczeniu procesowym jest to każde stwierdzenie pisem r*cznym, maszynowym bądź drukiem pewnej okoliczności mającej znaczenie dowodowe w sprawie. Bez znaczenia jest tutaj rodzaj użytego pod*oża na jakim okoliczność ta zosta*a utrwalona jak również rodzaj żytych znaków graficznych.
Rodzaje dokumentów:
1. Ze wzgl*du na wystawc*: - urz*dowe, - prywatne,
2. Ze wzgl*du na treść: - sprawozdawcze np. protoko*y, - prawotwórcze np. postanowienia,
3. Ze wzgl*du na znajomość podmiotu /wystawcy/: - podpisane, - niepodpisane,
4. Ze wzgl*du na to, czy dokument jest oryginalny, czy jest wtórnikiem: - pierwotne, - pochodne,
5. Dokumenty wystawione dla toczącego si* procesu,
6. Dokumenty w tym celu niesporządzone.
Wykorzystanie notatki urz*dowej w post*powaniu dowodowym art. 143 & 2 kpk.
Notatka urz*dowa może być odczytania na rozprawie tylko wtedy, gdy nie zawiera informacji które wymagają spisania protoko*u. Sporządzona przez funkcjonariusza Policji nie spe*nia funkcji dowodowej, tylko spe*nia funkcj* rejestracyjną i sprawozdawczą. Wykazuje czyności wykonane przez prowadzącego w post*powaniu przygotowawczym związane z post*powaniem dowodowym. Jej stwierdzenia mogą dotyczyć kwestii procesowych a w mniejszym zakresie kwestii merytorycznych związanych z winą sprawcy. Notatka urz*dowa może dotyczyć dowodów swobodnych.
Taśma magnetofonowa niekiedy traktuje si* ją jako dowód z dokumentu, niekiedy jako dowód rzeczowy. Przeważa pogląd, że taśma magnetofonowa b*dzie uważana jako dowód z dokumentu. Jeżeli na taśmie utrwalono czynności procesowe wówczas b*dzie ona dowodem pomocniczym z dokumentu art. 147 kpk. Zapis na taśmie magnetofonowej stanowi form* utrwalania myśli ludzkiej, co stanowi istot* dokumentu. Jeżeli na taśmie utrwalono moment dokonania przest*pstwa wtedy taśma b*dzie dowodem rzeczowym w procesie karnym.
Przeprowadzenie dowodu z dokumentu.
Dowód z dokumentu jest przeprowadzony przez odczytanie art. 393 kpk. Dla odczytania protoko*u wyjaśnień podejrzanego muszą natąpić okoliczności z art. 389 kpk. Dla odczyta-
nia protoko*u przes*uchania świadka muszą nastąpić warunki z art. 391 kpk i są to wyjątki od zasady bezpośredniości.
Nowy Kodeks Post*powania Karnego przewiduje szerszą możliwość odczytywania sądowych protoko*ów przes*uchania art. 392 kpk.
Post*powanie z posiadanymi dowodami rzeczowymi.
1. Obrazy wartościowe przechowywać w muzeach,
2. Materia*y wybuchowe przechowywać w jednostkach AT lub jednostkach wojskowych.
Dokumentacja przy dowodach rzeczowych.
1. Protokó* przeszukania, 2. Pokwitowanie, 3. Zobowiązanie, 4. Przekazanie osobie godnej zaufania, 5. Przedmioty ma*e i o ma*ej wartości do akt dochodzenia.
art. 44 kk - sąd decyduje o dowodach rzeczowych.
art. 235 kpk - uprawienia prokuratora co do dowodów rzeczowych.
art. 236 & 2 kpk - zwrot rzeczy.
Postanowienie o przedstawieniu zarzutów.
Przedstawienie zarzutów jest to instytucja procesu karnego polegająca na sformuowaniu zarzutu wobec podejrzanego stanowiącego konkretyzacj* czynu podejrzanego i jego kwalifikacj* prawną.
Podstaw* prawną do wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów określa art. 313 kpk.
Podstawa faktyczna - przedstawienie zarzutów jest to subiektywne przekonanie organu procesowego, że podejrzany jest sprawcą przest*pstwa i gdy nie podejmuje on żadnych dzia*ań obronnych to istnieje duże prawdopodobieństwo na sporządzenie aktu oskarżenia.
Cele i znaczenie procesowe tej instytucji.
1. Spowodowanie przejścia post*powania przygotowawczego z fazy w sprawie w faz* przeciwko osobie,
2. Umożliwienie podejrzanemu realizacj* praw jak również i obowiązków /w tym momencie podejrzany staje si* stroną procesową/.
Elementy instytucji przedstawienia zarzutów.
1. Wydanie postanowienia, ( 308kpk nie mamy prawa wydać postanowienia- tylko prokurator w 5 dni; 473kpk nie musimy ale możemy) 2. Niezw*oczne og*oszenie podejrzanemu treści postanowienia, 3. Przes*uchanie osoby w charakterze podejrzanego.
Czynności policjanta związane z wymienionymi elementami.
1. Sporządzenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów /postanowienie powinno zawierać wskazanie osoby podejrzanej, dok*adne określenie zarzucanego czynu oraz kwalifikacj* prawną czynu art. 313 & 2 kpk/.
Konkluzja postanowienia o przedstawieniu zarzutów zawiera:
1. Czas i miejsce pope*nienia czynu,
2. Sposób pope*nienia oraz okoliczności mające wp*yw na ustawowe znamiona,
3. Wskazanie szkody wyrządzonej przest*pstwem,
4. Wysokość szkody,
5. Wskazanie poszkodowanego,
6. Inne istotne okoliczności pope*nienia przest*pstwa.
Postanowienia o przedstawieniu zarzutów nikt nie zatwierdza.
1. Postanowienie dać do odczytania podejrzanemu i zapoznać go z prawem żądania uzasadnienia o przedstawieniu zarzutu na piśmie w ciągu 14 dni od chwili żądania,
2. Przed przes*uchaniem podejrzanego pouczyć o prawach i obowiązkach,
3. Wystąpić z wnioskiem do prokuratora o potrzebie powiadomienia o wszcz*ciu dochodzenia prze*ożonych osób wymienionej w art. 21 kpk.
Warunki przedstawienia zarzutów:
1. Istnienie podstawy faktycznej art. 313 kpk,
2. Brak przeszkód procesowych art. 17 kpk,
3. Zebranie niezb*dnych danych o osobie której zarzut chcemy przedstawić.
Czynności związane z przedstawieniem zarzutów w zależności od formy i rodzaju post*powania przygotowawczego
1. Dochodzenie zwyk*e,
2. Dochodzenie uproszczone art. 473 kpk /nie jest wymagane postanowienie o przedstawieniu zarzutów, zarzut wpisuje si* do protoko*u przes*uchania podejrzanego/,
3. Dochodzenie w niezb*dnym zakresie art. 308 &2 i 3 kpk /zarzutu nie przedstawiamy lecz wpisujemy go do protoko*u przes*uchania podejrzanego. Najpóźniej do 5 dni prokurator wydaje lub nie wydaje postanowienia o przedstawieniu zarzutów. Odmowa wydania takiego postanowienia przez prokuratora jest jednoznaczna z umorzeniem post*powania przeciwko osobie która przestaje być podejrzanym i staje si* osobą podejrzaną którą przes*uchujemy w trybie art. 183 kpk. Ponowne ściganie tej samej osoby za ten jest możliwe w ramach wznowienia umorzonego post*powania przygotowawczego/.
Przypadki zmiany lub uzupe*nienia przedstawionych zarzutów art. 314 kpk:
1. Gdy zachodzi zmiana kwalifikacji prawnej czynu z *agodniejszej na surowszą,
2. Gdy uleg*y w sposób istotny zmianie okoliczności dotyczące: czasu, miejsca, sposobu pope*nienia przest*pstwa, wysokości wyrządzonej szkody, zmienił się pokrzywdzony, ewentualnie ujawni*y si* inne okoliczności wp*ywające na sutuacj* procesową podejrzanego.
Uzupe*nienie zarzutu może mieć miejsce wówczas, gdy prowadzimy postępowanie, przedstawiono zarzuty lecz później okaza*o si*, że nie o wszystkich czynach wówczas wiedzieliśmy lub w mi*dzyczasie podejrzany pope*ni* inny czyn.
Łączenie dochodzeń i wy*ączanie materia*ów do odr*bnego post*powania art. 33 i 34 kpk.
Wy*ączenie art. 34 & 3 kpk - jest to wyjątek od zasady *ącznego prowadzenia post*powania przygotowawczego.
Przypadki: 1. W sprawach rozwojowych, 2. Gdy jeden z podejrzanych ukrywa si*, 3. Wspó*sprawcy podlegają w*aściwości różnych sądów.
*ączne prowadzenie stosuje si* ze wzgl*du na ekonomik* procesową oraz bardziej wszechstronne możliwości wyjaśnienia istoty sprawy.
Warunki *ączenia dochodzeń:
1. Gdy istnieje wi*ź podmiotowa lub mieszana pomi*dzy dotychczas prowadzonymi post*powaniami przygotowawczymi,
2. Postepowania przygotowawcze toczą si* i żadne z nich nie jest zamykane.
Więź podmiotowa - wyst*puje gdy w jednej sprawie rozpatruje si* kilka przest*pstw tej samej osoby art. 33 & 1 i 2 kpk.
Więź przedmiotowa - musi nastąpić związek rzeczowy pomi*dzy wyst*pującymi przest*pstwami np. sprawca i paser.
Podejrzany w procesie karnym .
Podejrzany - osoba co do której wydano postanowienie o przedtawieniu zarzutów albo którą bez wydania takiego postanowienia rozpocz*to przes*uchiwać w charakterze podejrzanego w post*powniu szczególnym, postawiono zarzut przy przesłuchaniu
Osoba podejrzana - To osoba wobec której istnieje conajmniej uzasadnione przypuszczenia, że pope*ni*a przest*pstwo lecz nie wydano wobec niej postanowienia o przedstawieniu, nie przedstawiono zarzutu przy przesłuchaniu
zarzutów ani nie przes*uchano jej w charakterze podejrzanego.
Oskarżony - to osoba przeciwko której wniesiono do sądu okarżenie lub prokurator z*oży* wniosek o warunkowe umorzenie post*powania art. 71 & 2 kpk i art. 336 kpk.
Stanowiko prawne podejrzanego.
Obowiązki podejrzanego:
1. Stawiania si* na każde wezwanie organu prowadzącego post*pownie przygotowawcze art. 75 kpk,
2. Zawiadamiania organu prowadzącego postepowanie o każdej zmianie miejsca zamieszkania lub d*użej trwającego pobytu art. 75 kpk,
3. Poddania si* ogl*dzinom zewn*trznym i badaniom cia*a a w szczególności daktyloskopowaniu, fotografowaniu, okazaniu, ogl*dzinom zewn*trznym art. 74 & 2 pkt. 1 kpk,
4. Poddania si* badaniom psychologicznym, psychiatrycznym oraz innym badaniom po*ączonym z zabiegiem na ciele art. 74 & 2 pkt. 2 kpk.
Możliwości prawne wymuszenia tych obowiązków.
1. Doprowadzenie art. 75 & 2 kpk,
2. Wystąpienie do prokuratora o zastosowanie środków zapobiegawczych art. 250 i 258 kpk,
3. Możliwość stosowania środków przymusu fizycznego.
Uprawnienia podejrzanego /silne/:
1. Powinien być pouczony o obowiązkach i uprawnieniach przed przes*uchaniem art. 300 kpk,
2. Prawo do obrony art. 6, 77 i 81 kpk,
3. Prawo do żądania uzasadnienia przedstawienia zarzutu art. 313 & 3 kpk,
4. Prawo do sk*adania wyjaśnień art. 175 kpk, odmowy składania wyjaśnień, uchylanie się od udzielania wypowiedzi
5. Prawo do korzystania z obrońcy /prokurator nie może odmówić kontaktu podejrzanego z obrońcą, może jednak zastrzec, że podczas rozmowy b*dzie obecna osoba wyznaczona przez prokuratora art. 73 kpk - zastrzeżenie to jest do 14 dni a później prokurator nie ma już wp*ywu na to/,
6. Prawo do swobodnej wypowiedzi w trakcie sk*adania wyjaśnień art. 171 kpk,
7. Prawo do sk*adania wniosków dowodowych w post*powaniu przygotowawczym art. 167 i 315 kpk,
8. Prawo do udzia*u w czynnościach dowodowych których nie b*dzie możan powtórzyć na rozprawie art. 316 kpk.
Uprawnienia podejrzanego /s*abe/.
1. Prawo do udzia*u w innych czynnościach śledztwa i dochodzenia art. 317 kpk,
2. Prawo do otrzymania odpisu postanowienia o powo*aniu bieg*ego oraz zapoznania si* z treścią opinii bieg*ego art. 318 kpk,
3. Prawo do sk*adania zażaleń na instytucj* warunkowego morzenia art. 342 & 4 kpk,
4. Prawo do sk*adania zażaleń na zastosowany wobec podejrzanego środek przymusu art. 252 i 246 kpk,
5. Prawo do sk*adania zażaleń na czynności naruszające prawa podejrzanego art. 302 & 2 kpk,
6. Prawo do sk*adania zażaleń na decyzje procesowe art. 306 & 1 kpk, 293 & 2, 302 & 2 kpk,
7. Prawo do przeglądania akt sprawy i sporządzania odpisów w trakcie post*powania przygotowawczego art. 156 & 5 kpk, za zgodą prowadzącego postępowanie
8. Prawo inicjowania i uczestnictwa w post*powaniu mediacyjnym art. 320 kpk,
9. Prawo do przeglądania akt sprawy i sporządzania odpisów w związku z zamkni*ciem post*powania przygotowawczego art. 156 & 5 kpk,
10. Prawo inicjowania skazania i wymierzenia mu kary bez prowadzenia post*powania dowodowego art. 387 kpk,
11. Prawo wyrażania zgody na skazanie go bez rozprawy sądowej art. 335 kpk,
12. Prawo do wspó*dzia*ania w zakresie warunkowego umorzenia art. 341 kpk,
13. Prawo do zabrania g*osu jako ostatni na rozprawie g*ównej art. 406 kpk,
14. Prawo do zadawania pytań podczas rozprawy g*ównej osobom przes*uchiwanym art. 370 kpk,
15. Prawo do zawiadomienia podejrzanego o terminie rozprawy g*ównej conajmniej na 7 dni wcześniej art. 353 kpk,
16. Prawo do wniesienia pisemnej odpowiedzi na akt oskarżenia art. 338 kpk,
17. Prawo do z*ożenia zażalenia na postanowienie o zachowaniu w tajemnicy danych osobowych świadka art. 184 & 5 kpk,
18. Prawo do otzymania przet*umaczonej decyzji procesowej art. 11 kpk.
Poj*cie wyjaśnień, przedmiot wyjaśnień i postacie wyjaśnień.
Wyjaśnienia - to w*asne ustne oświadczenia podejrzanego co do wszystkich okoliczności sprawy z*ożone przed uprawnionym organem i udokumentowane zgodnie z zasadami procesowymi.
Przedmiot wyjaśnień - to wszystjie okoliczności które mają znaczenie w sprawie tj. okoliczności dotyczące bezpośrednio czynu przest*pczego.
Rodzaje wyjaśnień:
1. Przyznanie si* i z*ożenie wyjasnień: - pe*nych /czyn, wina/, - niepe*nych /czyn/
2. Przyznanie si* cz*ściowe /sprawcy zarzucamy pope*nienie kilku czynów a on przyznaje si* tylko do cz*ści z nich/,
3. Nieprzyznanie si* do zarzucanego czynu: - bez wskazania na okoliczności które mają to potwierdzić, - ze wskazaniem na fakty które mają to potwierdzić,
4. Pomówienie /sprawca niepzyznając si* lub przyznając do zarzucanego mu czynu pomawia o donanie czynu inne osoby/,
5. Samooskarżenie /sprawca przyznaje si* do czynu przez siebie pope*nionego/.
Procesowy tryb przes*uchania podejrzanego.
1. Stadiu wst*pno - obserwacyjne.
Polega na luźnej rozmowie pzes*uchującego z podejrzanym na tematy interesujące podejrzanego. Ma na celu wytworzenie odpowiedniej atmosfery oraz zori*towanie si* o w*aściwości tehnik przes*uchania. W tym stadium należy również sprawdzić tożsamość podejrzanego i wype*nić formalną stroną protoko*u.
2. Stadium spontanicznych wyjaśnień podejrzanego.
Poega na zadawianiu podejrzanemu pytań, czy przyznaje si* do zarzutu i winy.
3. Studium uściślenia spontanicznych wyjaśnień i zaprotoko*owania ich.
W studnium tym może pojawić si* potrzeba zadania szeregu pytań podejrzanemu.
Sprawdzenie i ocena wyjaśnień podejrzanego.
1. Zadawanie szczegó*owych pytań,
2. Konfrontowanie go ze wspó*podejrzanymi i świadkami,
3. Przes*uchanie świadków,
4. Wizje lokalne i eksperymenty procesowe,
5. Opinie bieg*ych i specjalistów,
6. Analizowanie i sprawdzanie wyjaśnień w kontekście rezultatu ogl*dzin osoby, miejsca, rzeczy.
Przeszukanie.
Przeszukanie - to czynność procesowa polegająca na dok*adnym oglądaniu pomieszczeń, rzeczy, osób oraz innych miejsc mająca na celu ujawnienie źróde* dowodowych w sprawie karnej.
Cele przeszukania:
1. Odnalezienie przedmiotów które moga stanowić dowód w sprawie,
2. Ujawnieie mienia ruchomego które podlega zaj*ciu,
3. Odnalezienie osoby ukrywającej si* przed organami ściagania,
4. Odnalezienie ofiary przest*pstwa albo zw*ok,
5. Odnalezienie paszportu lub inne dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy
jeżeli zachodzi potrzeba wydania zakazu opuszczenia kraju,
6. W celu przymusowego wydania dokumentu na zasadzie art. 163 kpk.
Podstawy prawne przeszukania:1. Art. 219 kpk, 2. Art. 15 Ustawy o Policji, 3. Art. 247 kpk /do zatrzaymania osoby/, 4. Art. 295 & 2 kpk /zaj*cie mienia ruchomego/, 5. Art. 163 kpk /do otwarcia akt/, 6. Art. 277 & 2 kpk /do zatrzymania paszportu/.
Podstawa faktyczna przeszukania.
1. Art. 219 kpk,
2. & 124 Regulaminu Funkcjonowania Prokuratury
Podstawą faktyczną przeszukania jest uzasadnione przypuszczenie, że osoby lub przedmioty znajdują si* tam, gdzie ma zostać przeprowadzone przeszukanie.
Czynności zbliżone do przeszukania.
1. Kontrola pojazdów, 2. Odprawa celna, 3. Kontrola pracowników w zak*adach pracy przez Straż Przemys*ową,
4. Kontrola bagażu u osób, 5. Kontrola pasażerów statków wodnych i powietrznych.
Rodzaje przeszukania:
1. Ze wzgl*du na obiekt:- osoby, - rzeczy, - pomieszczeń, - innych miejsc.
Dokumenty uprawniające do przeszukania:
1. Postanowienie prokuratora lub sądu o zarządzeniu przeszukania,
2. Postanowienie Naczelnika Urz*du Skarbowego, Dyrektora Urz*du Celnego /wyjątek art. 220 & 3 kpk/,
3. Nakaz przeszukania wydany przez kierownika jednostki art. 308 kpk,
4. Legitymacja s*użbowa policjanta art. 308 kpk.
Jeżeli przeszukanie dokonane jest na legitymacj* s*użbową lub nakaz przeszukania wydany przez kierownika jednostki to pouczamy osob* u której dokonujemy przeszukania o prawie dostarczenia jej w terminie 7 dni postanowienia o zatwierdzeniu przeszukania art. 217 & 3 kpk.
Przygotowanie si* do przeszukania.
1. Uzyskanie od prokuratora lub sądu postanowienia o przeszukaniu,
2.Przeanalizowanie akt sprawy pod kątem jakich przedmiotów szukać,
3. Podj*cie decyzji u których osób przeszukanie ma być dokonane,
4. Ustalenie pory przeszukania,
5. Wst*pne rozpoznanie pomieszczeń w których b*dziemy dokonywać przeszukania,
6. Zaplanowanie odpowiedniego sk*adu grupy przeszukiwawczej,
7. Zebranie środków technicznych,
8. Zebranie osób fizycznych,
9. Uświadomienie policjantom biorącym udzia* w czynności celu tej czynności,
10. Dokonać sprawdzeń kartą Pkr-1 przed przeszukaniem.
Zasady procesowe przeszukania:
1. Przezukanie powinno być przeprowadzone w oparciu o dokumenty do tego uprawniające art. 222 kpk,
2. Przeszukanie pomieszczeń zamieszka*ych powinno być przeprowadzone w odpowiedniej porze doby art. 221 kpk,
3. Przeszukania instytucji państwowych i samorządowych dokonuje si* wy*ącznie w obecności ich kierownika art. 222 i 223 & 3 kpk,
4. Przeszukania osoby dokonuje si* za pośrednictwem osoby tej samej p*ci art. 223 kpk a w wyjątkowych sytuacjach gdy jest to niemożliwe przeszukania może dokonać osoba innej p*ci,
5. Należy osob* uprzedzić o celu przeszukania i zarządać dobrowolnego wydania rzeczy art. 224 kpk,
6. Należy osob* pouczyć o przys*ugujących jej prawach i obowiązkach art. 229 kpk,
7. Osoba u której dokonane ma być przeszukanie ma prawo przybrać do czynności inną osob*.
Postepowanie z dokumentami znalezionymi w trakcie przeszukania:
1. Dokumenty stanowiące tajemnic* państwową (nie czytamy), s*użbową, zawodową, zapiski osobiste należy zapakować do koperty, podpisać si*, dokonać podpisu musi także osoba od której zabieramy te dokumenty. Zapiski osobiste osoby możemy przeczytać jedynie wtedy gdy dana osoba od której je zabieramy jest ich bezpośrednim w*aścicielem.
Zasady taktyczne przeszukania: 1. Odpowiednie przygotowanie przeszukania, 2. Zasada dok*adności i wszechstronności, 3. Zasada czujności i przestrzegania bezpieczeństwa, 4. Zasada zebrania jak najwi*kszej liczby informacji o obiekcie, 5. Zasada legitymowania jak najwi*kszej liczby osób znajdujących si* w obiekcie.
Dokumentacja:
1. Podstawowa art. 143 & 1 kpk: - protokó* przeszukania,
2. Pomocnicza: - protokó* ogl*dzin miejsca znalezienia rzeczy, śladów, - zdj*cia miejsca ukrycia przedmiotów, - szkic miejsca przeszukania, - film obrazjący różne fazy przeszukania, - protokó* tymczasowego zaj*cia ruchomości, - pokwitowanie zabrania rzeczy, - zobowiązanie do przyj*cia przedmiotów na przechowanie.
Odpowiedzialność policjanta za szkody spowodowanie podczas przeszukania art. 227 kpk.
Nie wolno niszczyć przedmiotów na miejscu przeszukania. Gdy z uwagi na okoliczności nastąpi uszkodzenie lub zniszczenie mienia ma zastosowanie art. 417 KC. Nak*ada on na Skarb Państwa obowiązek naprawienia szkody. Aby tak si* sta*o muszą być spe*nione nast*pujące warunki:
1. Szkoda musi być wyrządzona pzez funkcjonariusza państwowego,
2. Szkoda musi powstać przez zawinione dzia*anie lub zaniechanie dzia*ania tego funkcjonariusza,
3. Musi zaistnieć normalny związek przyczynowy pomi*dzy dzia*aniem lub zaniechaniem funkcji a wyrządzoną szkodą,
4. Wyrządzenie szkody powinno nastąpić w czasie wykonywania powierzonej funkcjonariuszowi czynności.
Zatrzymanie rzeczy art. 217 kpk.
Warunki:
1. Przeprowadzający czynność musi być przekonany, że dana osoba nie posiada innych przedmiotów pochodzących z przest*pstwa lub posiadanie których jest zabronione
2. Przedmioty które b*dziemy chcieli zatrzymać muszą być indywidualnie oznaczone.
Pods*uch telefoniczny /utrwalanie rozmów/ art. 237 kpk.
1. Decyduje o jego za*ożeniu sąd,
2. Musi być to przest*pstwo z katalogu 16 przest*pstw,
3. Prokurator wydaje pozwolenie do 5 dni w sprawach nie cierpiących zw*oki,
4. Instalacja na trzy miesiące a przed*użenie na kolejne trzy po czym koniec.
Wydanie korespondencji i przesy*ek ważnych dla post*powania przez instytucje dla prokuratora lub sądu art. 218 kpk. Z pobrania dokumentu z instytucji sporządzamy protokó* w 3 egzemplarzach. Gdy nie mamy druku piszemy na czystej kartce. Jeden egzemplarz pozostawiamy w instytucji.
Zabezpieczenie majątkowe w procesie karnym.
Zabezpieczenie majątkowe uregulowane jest w kpk w rozdziale XXXII. Zaliczamy go do środków przymusu. Zabezpieczenie majątkowe zmierza do zagwarantowania w przysz*ości wykonalności zasądzonego odzskodowania. Ma s*użyć zwalczaniu przest*pczości, g*ównie gospodarczej gdzie są duże szkody majątkowe. Nie prowadzi ono do pozbawienia mienia tylko do ograniczenia praw majątkowych. Gdy majątek zostanie zabezpieczony nie można si* go wtedy wyzbyć. Postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym wydaje sąd a w post*powaniu przygotowawczym prokurator. Zaj*te rzeczy powinny przetrwać w niezmienionym stanie. Zabezpieczenie majątkowe posiada źród*a w procesie cywilnym. Postanowienie o zabezpieczeniu mienia może być wydane na wniosek lub z urz*du.
Na wniosek - art. 69 kpk. W stadium post*powania przygotowawczego poszkodowany może z*ożyć powództwo cywilne i wniosek o zabezpieczenie roszczenia. Wniosek ten rozpatruje prokurator i wydaje w tej sprawie postanowienie. Postanowienie zostaje wydane wtedy,
gdy w sprawie wyst*puje podejrzany. Gdy nast*puje czynność wykonawcza organy powinny ustalić wartość majątku podejrzanego. Czynność ta powinna być zrealizowana szybko przez Policj* i prokuratora. Postanowienie powinno zawierać zakres i sposób zabezpieczenia.
Zakres zabezpieczenia majątkowego - to przedmioty zabezpieczenia określone w art. 291 & 1 i 2 kpk.
Przedmiot zabezpieczenia - to grzywna, przepadek przedmiotów, obowiązek naprawienia szkody, nawiązka.
O zabezpieczeniu majątkowym z urz*du mówi art. 291 kpk natomiast art. 291 & 2 kpk -zabezpieczenie roszczeń o naprawienie szkody.
Środki przymusu.
Środki przymusu - to czynności organów procesowych zmierzające do wymuszania spe*nienia obowiązków procesowych lub zapewnienia prawid*owego toku procesu karnego. Jest to ograniczenie praw obywatelskich. Wkraczają one w sfer* nietykalności cielesnej,
nienaruszalności mienia a także powodują naruszenie tajemnicy korespondencji, rozmów telefonicznych.
Regu*y stanowienia i stosowania środka przymusu.
Środki przymusu stosowane są tylko na podstawie przepisów ustawy ale mogą być regulowane rozporządzeniami lub zarządzeniami. Przy stosowaniu środka przymusu należy zastosować środek w*aściwy. Środek ten musi być najmniej dolegliwy dla sprawcy, proporcjonalny do wyrządzonej szkody i do wywo*anego skutku. O środku przymusu decyduje sąd.
Rodzaje środków przymusu:
1. Zatrzymanie,
2. Środki zapobiegawcze tj.- por*czenia majątkowe, spo*eczne, osoby godnej zaufania,
3. Dozór Policji,
4. Zakaz opuszczania kraju po*ączony z zatrzymaniem dokumentu,
5. Zawieszenie w czynnościach s*użbowych lub wykonywaniu zawodu lub nakaz powstrzymywania się od wykonywania określonej dzia*alności lub prowadzenia pojazdu,
6. Kary porządkowe tj. - kara pieni*żna, - kara za naruszenie porządku sądowego, - sankcje porządkowe: a/ przymusowe doprowadzenie, b/ aresztowanie, c/ obciążenie kosztami post*pownia,
7. Przymusowe wykonanie czynności procesowych tj. - ogl*dziny zw*ok, - pobranie odcisków palców, - fotografownie, - itd.,
8. Zabezpieczenie majątkowe,
9. Poszukiwania i list gończy.
Zatrzymanie - to czynność procesowa, która polega na krótkotrwa*ym pozbawieniu wolności osoby podejrzanej, podejrzanego przejawiająca si* podporządkowaniem poleceniu organu zatrzymującego i ograniczenia u zatrzymanego prawa do porozumiewania si*, kontaktowania z innymi osobami, przyjmowania i przekazywania przedmiotów bez zezwolenia organu zatrzymującego.
Nie jest zatrzymaniem:
1. Doprowadzenie w celu ustalenia tożsamości, pobrania próbki krwi,
2. Czasowe ograniczenie swobody np. sprowadzenie podejrzanego do czynności procesowej art. 71 kpk.
Przymusowe doprowadzenie świadka, bieg*ego, t*umacza również nie jest zatrzymaniem.
Rodzaje zatrzymania:
1. Procesowe art. 243, 244, 247 kpk - doprowadzenie obwinionego do kolegium,
2. Pozaprocesowe na mocy innych przepisów tj.
- porządkowe /prewencyjne/ art.15 ust.1 pkt. 3 Ustawy o Policji, gdy zachowanie si* osoby stwarza zagrożenie dla życia, zdrowia i mienia,
3. Penitencjarne art. 15 ust. 1 pkt. 2a Ustawy o Policji. Dotyczy osoby które nie zg*osi*y si* z przepustki do Zak*adu Karnego,
4. Administracyjne doprowadzenie osoby do dyspozycji danego organu np. Izby Wytrzeźwień.
Postacie zatrzymania procesowego.
1. Uj*cie osoby art. 243 kpk,
2. Zatrzymanie w*aściwe art. 244 kpk,
3. Zatrzymanie na żądanie uprawnionych organów procesowych art. 277 kpk.
Ujęcie osoby art. 243 kpk:
1. Na gorącym uczynku,
2. W pościgu bezpośrednio po dokonaniu przest*pstwa,
3. Obawa ucieczki i ukrycia si* osoby,
4. Obawa nieustalenia tożsamości.
Różnice pomi*dzy uj*ciem a zatrzymaniem:
1. Ująć moż* każdy obywatel a zatrzymać tylko uprawniony do tego organ,
2. Osob* uj*tą należy niezw*ocznie oddać w r*ce organu uprawnionego np. doprowadzić osobiście do najbliższej jednostki policji aby nie by*o zb*dnej zw*oki natomiast organ uprawniony może zatrzymać osob* na 48 godzin art. 248 & 1 kpk a na 72 godziny do dyspozycji sądu w celu tymczasowego aresztowania,
3. W przypadku samouwolnienia si* zatrzymanego przy uj*ciu zatrzymany nie ponosi odpowiedzialności chyba, że w trakcie samouwolnienia dokona* przest*pstwa na szkod* ujmującego. Przy zatrzymaniu, gdy zatrzymany dokona samouwolnienia ponosi za to odpowiedzialność karną.
4. Uj*cie może być dokonane tylko na gorącym uczynku przest*pstwa lub bezpośrednio po nim w pościgu za spawcą natomiast zatrzymanie może być dokonane w czasie późniejszym np. po tygodniu
Przes*anki zatrzymania:
1. Ogólne: - uzasadnione przypuszczenie że osoba pope*ni*a przest*pstwo,
2. Szczególne: - obawa ucieczki, - obawa ukrycia si* osoby, - obawa o zacieranie śladów przez sprawc*, - brak możliwości ustalenia tożsamości sprawcy, podejrzanego.
Podmioty uprawnione do zatrzymania:
1. Policja, 2. Straż Graniczna, 3. Urząd Ochrony Państwa, 4. Organy kontroli finansowej w zakresie ich w*aściwości.
Osoby niepodlegające zatrzymaniu:
1. Obj*te immunitetem dyplomatycznym, konsularnym /z wyjątkiem zbrodni/, parlamentarnym, s*dziowskim, prokuratorskim /z wyjątkiem zatrzymania na gorącym uczynku/,
2. Pracownicy NIK w związku z wykonywaniem przez nich czynności s*użbowych.
Stanowisko prawne zatrzymanego.
1. Obowiązki:- podporządkowania si* decyzjom wydanym przez organ zatrzymujący,
2. Prawa: - uzyskania informacji o przyczynie zatrzymania, - z*ożenia zażalenia na zatrzymanie, - skontaktowania si* z adwokatem art. 245 kpk /zatrzymanego o takim prawie należy pouczyć/.
Obowiązki Policji:
1. Poinformowanie osoby najbliższej wskazanej przez zatrzymanego o fakcie jego zatrzymania,
2. Badania zatrzymanego przez lekarza:
-obligatoryjnie: a/ gdy zatrzymany posiada obrażenia, b/ gdy zatrzymany skarży si* na stan zdrowia, c/ gdy istnieje podejrzenie choroby zakaźnej podejrzanego, d/ gdy nastąpi*o uj*cie przez obywateli, e/ przed każdym zatrzymaniem w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych /w badaniu lekarz powinien stwierdzić, czy osoba może przebywać w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych/.
Przed up*ywem 24 godzin zatrzymanego z aktami dochodzenia dowozimy do prokuratury w celu skierowania wniosku o tymczasowe aresztowanie.
Środki zapobiegawcze art. 249 kpk.
1. Dotyczące nieletnich: - nadzór osoby godnej zaufania, kuratora, szko*y, - umieszczenie w schronisku dla nieletnich, - umieszczenie w odpowiedniej placówce.
Funkcja procesowa - zapewnienie prawid*owości przebiegu post*powania przygotowawczego.
Funkcja pozaprocesowa - ma charakter prewencyjny i ma odstraszać przed dokonywaniem przest*pstw.
Funkcja zapobiegawcza - w przypadku tymczasowego aresztowania osoba nie może pope*nić innego przest*pstwa.
Warunki stawiane środkom zapobiegawczym:
1. Materialne: - istnienie podstawy dowodowej, dowodów uzasadniających podejrzenie pope*nienia przest*pstwa art. 247 kpk, - istnienie podstaw do zastosowania środka zapobiegawczego art. 249 kpk, - istnienie faktycznych i prawnych okoliczności uzasadniających wybór środka zapobiegawczego,
2. Formalne - legitymacja organu procesowego do zastosowania środka zapobiegawczego, - decyzja o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci postanowienia, - wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów lub przes*uchanie w charakterze podejrzanego.
Przyczyny stosowania środków zapobiegawczych:
1. W celu zabezpieczenia prawid*owego toku post*powania przygotowawczego lub zabezpieczenia przed pope*nieniem innego przest*pstwa art. 249 & 1 kpk,
2. Gdy zachodzi uzasadniona obawa ucieczki lub ukrywania si* oskarżonego zw*aszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju miejsca sta*ego pobytu,
3. Zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony b*dzie nak*ania* do sk*adania fa*szywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudnia* post*powanie karne art. 258 & 1 kpk.
Art. 257, 259 i 260 kpk mówi o odstąpieniu od tymczasowego aresztowania, gdy wystarczający jest onny środek zapobiegawczy -zasada subsydiarności
Art. 257 & 2 kpk mówi o z*ożeniu por*czenia majątkowego. Z chwilą jego z*ożenia tymczasowe aresztowanie ustaje i nie wydaje si* postanowienia o uchyleniu tymaczasowego aresztowania.
W post*powaniu z art. 157, 191, 216, 217 i 257 kk, gdy sprawca zosta* zatrzymany na gorącym uczynku lub w bezpośrednim pościgu należy zastosować tymczasowe aresztowanie art. 470 kpk.
Art. 263 i 265 kpk - czas trwania tymczasowgo aresztowania to termin stanowczy i nieprzekraczalny.
W post*powaniu przygotowawczym czas tymczasowego aresztowania nie może być d*uższy niż 12 miesi*cy.
Por*czenie art. 266 do 274 kpk.
1. Majątkowe, 2. Spo*eczne, 3. Osoby godnej zaufania.
Art. 268 kpk - zabezpieczenie prawid*owości przebiegu post*powania przygotowawczego.
Art. 269 & 1 kpk - musi być wytoczony proces athezyjny w post*powaniu przygotowawczym lecz aby do tego dosz*o musi być z*ożony wniosek o wszcz*cie takiego post*powania. Jest to warunek pierszeństwa pokrzywdzonego w zaspakajaniu swoich roszczeń.
Art. 271 kpk - por*czenie spo*eczne
Art. 272 kpk - por*czenie indywidualne osoby godnej zaufania
Art. 275 kpk - dozór policji.
Sposoby zakończenia post*powania przygotowawczego.
Postacie zakończenia post*powania przygotowawczego:
1. Zamkni*cie i wniesienie aktu oskarżenia do sądu,
2. Umorzenie warunkowe post*powania przygotowawczego,
3. Umorzenie bezwarunkowe post*powania przygotowawczego.
Umorzenie post*powania dzieli si* na:
1. Umorzenie w oparciu o faktyczne przyczyny,
2. Umorzenie w oparciu o prawne przyczyny.
Jeżeli w sprawie zastosowano środki zapobiegawcze to wniosek o umorzenie post*powania sk*ada prokurator do sądu. Gdy nie ma zastosowanych środków zapobiegawczych postanowienie wydaje sam prokurator.
Zawieszenie post*powania przygotowawczego.
Zawieszenie post*powania przygotowawczego przerywa tylko jego bieg i nie jest formą zakończenia post*powania przygotowawczego. Podstawy prawne i przyczyny zawieszenia post*powania przygotowawczego określone są w art. 22 & 1 kpk tj.
1. Nie można ująć oskarżonego,
2. Choroba psychiczna lub inna ci*żka choroba.
Jeżeli podejrzany by* psychicznie chory przed dokonaniem czynu post*powanie umarza si* z powodu niepoczytalności podejrzanego w zakresie pope*nionego czynu. Jeżeli podejrzany zachorowa* psychicznie po pope*nieniu czynu kieruje si* go na obserwacj* do zak*adu zamkni*tego. Po zakończeniu obserwacji i zasi*gni*ciu opinii bieg*ych wydaje si* decyzj* o zawieszeniu post*powania. Zawieszenie post*powania nie stoi na przeszkodzie w stosowaniu środków zapobiegawczych.
Inne przyczyny zawieszenia post*powania przygotowawczego:
1. D*ugotrwa*a choroba świadka, pokrzywdzonego których zeznania są istotne,
2. Przebywanie świadka za granicą,
3. Poszukiwanie dowodu, ściąganie dowodu,
4. Szczególna przes*anka procesowa art. 11 & 2 kpk,
5. Śmierć oskarżyciela prywatnego art. 61 & 1 kpk,
6. Dotyczy świadka koronnego,
7. Art. 105 ust. 3 Konstytucji - dotyczy pos*a, senatora,
8. Art. 11 & 4 Ustawy o Trybunale Stanu,
9. Art. 30 a Ustawy o Nieletnich.
Postanowienie o zawieszeniu post*powania przygotowawczego wydaje policjant prowadzący dochodzenie a zatwierdza go prokurator nadzorujący. Na wymienione postanowienie przys*uguje pokrzywdzonemu i podejrzanemu zażalenie. Strona może sama z*ożyć wniosek o zawieszenie post*powania przygotowawczego. Przed zatwierdzeniem postanowienia prokurator bada, czy wykonano wszystkie możliwe czynności, jeżeli nie to akta zwraca prowadzącemu w celu wykonania tych czynności. Nadzór nad zawieszonym post*powaniem przys*uguje prowadzącemu i prokuratorowi. Gdy pojawią si* nowe dowody w trakcie zawieszenia post*powania to należy je zabezpieczyć i przes*ać prokuratorowi w celu do*ączenia do akt g*ównych post*powania co może mieć wp*yw na dalszy przebieg post*powania art.
22 & 3 kpk.
Zamkni*cie post*powania przygotowawczego - warunki:
1. Jeżeli istnieją przes*anki do zamkni*cia post*powania przygotowawczego oparte na odpowiednim materiale dowodowym,
1a istnieją podstawy do wniesienia aktu oskarżenia
2. Wysokie uprawdopodobnienie pope*nienia przest*pstwa przez sprawc*,
3. Istnienie przes*anek dodatnich,
4. Brak przes*anek ujemnych.
5. Istnieją podstawy sporządzenia wniosku o warunkowe umorzenie
Czynności związane z zamkni*ciem post*powania przygotowawczego.
Art. 321 & 1 kpk - powiadomienie podejrzanego /obrońcy/ o terminie zaznajomienia z materia*ami post*powania przygotowawczego. Od dor*czenia zawiadomienia do momentu zaznajomienia podejrzanego z materia*ami dochodzenia musi być conajmniej 7 dni. W takim terminie należy powiadomić również obrońc* jeżeli podejrzany go ma. W sprawach prostych doktryna dopuszcza aby po przes*uchaniu i zebraniu wszystkich materia*ów zaznajomić podejrzanego z materia*ami post*powania przygotowawczego ale za jego zgodą.
Powiadamiamy również o prawie przejrzenia akt przed zaznajomieniem
W protokole zaznajomienia wpisujemy:
1. W jakim terminie podejrzany osobiście przegląda akta,
2. W akim terminie zosta* zaznajomiony z aktami i czy sk*ada wnioski dowodowe, jeżeli tak to jakie, ustosunkowanie si* podejrzanego do dowodów zebranych w sprawie. Na ten protokó* możemy wpisać ewentualne wyjaśnienia podejrzanego np. przyznanie si* do czynu do którego wcześniej nie przyznawa* si*. Jeżeli podejrzany przyznaje si* do innego czynu nie obj*tego post*powaniem przygotowawczym lub znacznie zmienia wyjaśnienia to trzeba przes*uchać go na protokó*.
Nieusprawiedliwione niestawiennictwo podejrzanego /obrońcy/ na końcowe zaznajomienie z materia*ami dochodzenia nie tamuje biegu sprawy. Pomijamy wówczas to zaznajomienie i wydajemy postanowienie o zamkni*ciu post*powania przygotowawczego. W przypadku obrony obligatoryjnej musimy zaznajomić obrońcę z materia*ami post*powania przygotowawczego i dopiero wtedy wydać postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia. Jeżeli podejrzany nie b*dzie si* zg*asza* nie należy go wtedy sprowadzić do wykonania tej czynności.
W terminie trzech dni od zaznajomienia podejrzany ma prawo sk*adać wnioski dowodowe. Jeżeli podejrzany oświadczy, że nie sk*ada wniosków dowodowych to po zaznajomieniu można wydać postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia. Jeżeli taki wniosek zostaje z*ożony
później to przyjmujemy go i uchylamy postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia lub oddalamy wniosek. Jeżeli nie zachodzi potrzeba uzupe*nienia post*powania przygotowawczego wydajemy postanowienie o zamkni*ciu post*powania przygotowawczego o czym powiadamiamy podejrzanego. Pokrzywdzony może z*ożyć wniosek o dopuszczenie go do udzia*u przy zaznajamianiu podejrzanego z materia*ami post*powania przygotowawczego. Pokrzywdzonemu przys*uguje prawo do osobistego przejrzenia akt na zasadach ogólnych. Jeżeli wystąpi o to z wnioskiem należy udost*pnić mu akta dochodzenia art. 321 & 5 i 6
kpk. O zamkni*ciu dochodzenia należy powiadomić poszkodowanego.
Dochodzenie uproszczone.
W dochodzeniu uproszczonym zaznajomienie podejrzanego z materia*ami nast*puje wtedy, gdy z*oży taką wol* lub jej nie z*oży przy pierwszym przes*uchaniu.Nieusprawiedliwione niestawiennictwo podejrzanego nie tamuje toku post*powania art. 474 kpk. W dochodzeniu uproszczonym podejrzanemu przys*uguje prawo osobistego przejrzenia akt dochodzenia. Gdy skorzysta z tego prawa z czynności tej sporządzamy protokó*.
Procesowe konsekwencje wyznaczenia terminu końcowego zaznajomienia podejrzanego z materia*ami ukończonego post*powania przygotowawczego.
1. Możliwość realizacji prawa do obrony może podnosić podejrzany jako przeciwdowody,
2. Przejście post*powania przygotowawczego na akt oskarżenia.
Poj*cie i rodzaje aktów oskarżenia.
Akt oskarżenia - żądanie do sądu uprawnionego oskarżyciela o wzcz*cie post*powania sądowego i ukaranie podejrzanego za dane przest*pstwo. Jest skargą zasadniczą na bazie której wszczyna si* post*powanie przed sądem. Akt oskarżenia sporządza si* na piśmie
art. 331, 332, 333 kpk.
Funkcje aktu oskarżenia:
1. Bilansująca - podsumowanie zebranego mataria*u dowodowego,
2. Inicjująca - zasada skargowości - sąd nie może odmówić wszcz*cia post*powania sądowego,
3. Programowa - zakres, program wyznaczony dla sądu, zakres podmiotowy wobec podejrzanego, przedmiotowy za konkretne czyny. Nie jest możliwe wyjście sądupoza zakres podmiotowy i przedmiotowy z wyjątkiem procesu wpadkowego.
4. Informacyjna - zasada jawności, jawność wobec uczestników post*powania sądowegoi obywateli.
Rodzaje aktów oskarżenia:
1. Zwyczajne - kierowane przez prokuratora art. 332 i 333 kpk,
2. Szczególne - mogą zawierać uproszczenia tj.:
a/ ustny do procesy wpadkowego,
b/ uproszczony do post*powania uproszczonego,
c/ skarga oskarżyciela prywatnego
- forma pisma procesowego.
Wymogi jakie musi spe*nić akt oskarżenia wniesiony do sądu przez prokuratora opisane są w art. 332 i 333 kpk. Do aktu oskarżenia prokurator może do*ączyć wnioski dowodowe art.335 & 1 kpk i art. 416 kpk.
Organy uprawnione do sporządzania i wnoszenia aktu oskarżenia.
1. Policja w dochodzeniach uproszczonych /akt zatwierdzany przez prokuratora i wnoszony przez niego do sądu. Akt taki nie musi zawierać uzasadnienia art. 475, 474 & 3 i 4 kpk,
2. Oskarżyciel prywatny w sprawach prywatnoskargowych art. 477 kpk,
3. Żandarmeria Wojskowa w sprawach b*dących w orzecznictwie sądów wojkowych,
4. Finansowe organy dochodzenia /akt oskarżenia zatwierdza i wnosi do sądu prokurator art. 187 UKS/,
5. Organy z art. 471 kpk tj. Okr*gowy Zarząd Lasów, PIH, PIS, PIP, Straż Graniczna.
Procesowe znaczenie aktu oskarżenia.
1. Inicjuje post*powanie sądowe /jego wszcz*cie/,
2. Prowadzi post*powanie przygotowawcze w post*powanie przed sądem,
Charakterystyka bezwarunkowego umorzenia.
Przesłanki formalne
Bezwarunkowe umorzenie post*powania przygotowawczego opiera si* na przepisach kpk oraz pzes*ankach ujemnych /art. 17, 11 & 1 kpk, amnestia, abolicja/ oraz brak znamion czynu zabronionego
Przesłanki faktyczne
1. Czynu nie pope*niono /podejrzany czynu nie pope*ni* lub czyn nie zaistnia*/,
2. Brak danych uzasadniających pope*nienie przest*pstwa -w fazie końcowej lecz są zbyt słabe do sporządzenia aktu oskarzenia
3.Niewykrycie sprawcy
4.Niecelowość postępowania
5.Brak znamion przestępstwa sciganego z urzędu (w postępowaniu o przestępstwo prywato skargowe) oraz ważnego interesu społecznego
Formą decyzji o umorzeniu jest postanowienie.
1. Wydaje je organ prowadzący,
2. Zatwierdza je prokurator,
3. Stronom na to postanowienie przys*uguje zażalenie,
4. Zażalenie rozpatruje prokurator nadrz*dny a gdy utrzyma w mocy postanowienie prokuratora rejonowego to akta sprawy przesy*a do sądu w celu rozpatrzenia. Gdy sąd utrzyma w mocy to postanowienie jest to decyzja prawomocna która kończy
post*powanie. Jeżeli sąd uchyli zaskarżone postanowienie to akta trafiają do w*aściwegoprokuratora w celu uzupe*nienia /droga zażalenia taka sama/.
Art. 323 kpk - post*powanie z dowodami rzeczowymi w przypadku umorzenia post*powania przygotowawczego.
Art. 322 kpk - dane jakie powinny być zawarte w postanowieniu o umorzeniu dochodzenia śledztwa:
W uzasadnieniu musimy podać przyczyny umorzenia. W jednej sprawie może nastąpić kilka przyczyn umorzenia. Muszą one być wskazane w konkluzji i uzasadnieniu.
Art. 324 kpk - środki zabezpieczające wobec podejrzanego niepoczytalnego w chwili czynu. Jest to przes*anka ujemna tj. sprawca nie pope*nia przest*pstwa. O umorzeniu decyduje sąd i on też decyduje o środkach zabezpieczających. Należy jednak z amteria*ami dochodzenia zaznajomić podejrzanego, tak samo przy obronie obligatoryjnej. Przed umorzeniem dochodzenia musi być wydane postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia . Jeżeli nie wymaga si* stosowania środków zabezpieczających to umarza takie dochodzenie prokurator. O przepadku przedmiotów może orzec sąd np. w przypadku śmierci podejrzanego.
Art. 354 kpk - wniosek prokuratora o umorzeniu post*powania przygotowawczego z powodu niepoczytalności sprawcy i o zastosowaniu środków zabezpieczających.
Czynności organów procesowych związane z umorzeniem post*powania przygotowawczego /bezwarunkowe/ art. 322 kpk.
1. Analiza materia*ów post*powania przygotowawczego,
2. Wykazanie przyczyn umorzenia,
3. Sporządzenie postanowienia o umorzeniu dochodzenia,
4. Przekazanie prokuratorowi akt wraz z umorzeniem,
5. Wype*nienie druków statystycznych Stp-2, Stp-3 oraz kosztów post*powania,
6. Odnotowanie umorzenia w RSD,
O umorzeniu post*powania przygotowawczego należy powiadomić osob* pokrzywdzoną oraz zg*aszającego art. 305 & 4 kpk.
Warunki warunkowego umorzenia post*powania przygotowawczego:
1. Decyzj* o warunkowym umorzeniu wydaje w*ąściwy sąd na wniosek prokuratora,
2. Art. 341 & 2 kpk sprzeciw oskarżonego dotyczący warunkowego umorzenia,
3. Art. 336 kpk mówi co zawiera warunkowe umorzenie,
4. Art. 339 & 1 kpk dotyczy Prezesa Sądu,
5. Art. 341 & 1 kpk dotyczy posiedzenia sądu w sprawie warunkowego umorzenia,
6. Art. 320 kpk mediacje,
7. Art. 342 kpk dotyczy tego co powinno zawierać postanowienie o warunkowym umorzeniu
8. Art. 341 & 3 i 4 kpk dotyczy porozumienia oskarżonego z poszkodowanym na temat naprawienia szkody.
Art. 66 - 68 kpk przes*anki warunkowego umorzenia.
Zaskarżenie warunkowego umorzenia art. 342 & 4 kpk przysługuje:
1. Pokrzywdzonemu, 2. Podejrzanemu.
Podj*cie i wznowienie umorzonych post*powań przygotowawczych art. 327 - 328 kpk.
Podj*cie - tylko w sprawie i podejmuje prokurator.
Wznowienie - tylko przeciwko osobie wobec której umorzono post*powanie przygotowawcze /muszą wystąpić nowe istotne okoliczności/. Decyzję o wznowieniu post*powania podejmuje prokurator nadrz*dny nad tym który wyda* postanowienie o umorzeniu.
Zawieszenie post*powania przygotowawczego można zakończyć tylko zażaleniem w terminie7 dni.
Postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia nie jest zaskarżalne.
Postanowienie o warunkowym umorzeniu post*powania jest zaskarżalne. Przy warunkowym umorzeniu post*powania przygotowawczego środkiem zaskarżenia jest zażalenie i sprzeciw. Sprzeciw dotyczy podejrzanego natomiast zażalenie pokrzywdzonego.
Przy umorzeniu bezwarunkowym śrokiem zaskarżenia jest zażalenie, które sk*ada si* w terminie 14 dni od daty dor*czenia postanowienia z uzasadnieniem. Ponadto stronom przys*uguje przejrzenie akt.
Kontrola i nadzór nad post*powaniem.
Kontrola - dzia*anie polegające na badaniu i analizie kontrolowanych zjawisk, sprawdzanie faktów związanych z dzia*alnością organu kontrolowanego, porównywania faktów ustalonych z obowiązującymi wzorcami i ujawnianiu uchybień oraz wydania niewiążących zaleceń w celu usuni*cia tych uchybień.
Nadzór - dzia*alność organu polegająca na oddzia*ywaniu na organ nadzorowany w taki sposób by funkcjonowanie podmiotu nadzorowanego zmierza*o do osiągni*cia postawionych przed nim zadań.
Różnice pomi*dzy kontrolą a nadzorem.
1. Organ nadzorujący oprócz ujawniania uchybień ma prawo do podejmowania dzia*ań mających na celu usuni*cie skutków b**dnego post*powania /prawo do wydawania wiążących poleceń i zarządzeń/,
2. Organ nadzorującu ponosi odpowiedzialność za dzia*alność organów nadzorowanych /organ kontrolny nie ponosi takiej odpowiedzialności/,
3. Organ nadzorowany podlega organowi nadzorującemu natomiast organ kontrolowany nie podlega organowi kontrolującemu.
Rodzaje nadzoru nad pracą dochodzeniowo-śledczą:
1. Nadzór procesowy a/ prokuratorski, b/ sądowy,
2. Nadzór s*użbowy a/ instancyjny: - indywidualny, - ogólny,
b/ funkcjonalny: - bezpośredni.
Nadzór procesowy prokuratorski art. 326 kpk.
Prokurator może żądać od prowadzącego dochodzenie:
1. Planu dochodzenia,
2. Materia*ów zebranych w trakcie trwania dochodzenia,
3. Uczestniczyć w czynnościach dokonywanych przez prowadzącego dochodzenie, osobiście je przeprowadzać albo przyjąć spraw* do osobistego prowadzenia,
4. Wydawać postanowienia, zarządzenia lub polecenia oraz zmieniać i uchylać postanowienia i zarządzenia wydane przez prowadzącego post*powanie art. 326 & 3 pkt. 1-4 kpk.
Nadzór prokuratora nad dochodzeniem zwyk*ym.
1. Odmowa dopuszczenia do udzia*u w czynnościach dowodowych art. 317 kpk,
2. Powo*anie bieg*ego psychologa do przes*uchania świadka art. 192 kpk,
3. Powo*anie bieg*ych psychiatrów do oceny stanu zdrowia psychicznego podejrzanego art. 202 kpk,
4. Zwolnienie z tajemnicy s*użbowej art. 180 kpk,
5. Zarządzenie otwarcia zw*ok art. 209 kpk,
6. Decyzja o zastosowaniu zabezpieczenia majątkowego w procesie karnym art. 293 kpk,
7. Decyzja o zastosowaniu kar porządkowych art. 290 kpk,
8. Zarządzenie przeszukania, zatwierdzenie zatrzymania rzeczy art. 220 kpk,
9. Stosowanie środków zapobiegawczych art. 252 & 2 pk,
10. Decyzja o post*powaniu z dowodami rzeczowymi w trakcie post*powania przygotowawczego art. 235 kpk,
11. Decyzja o podj*ciu dochodzenia,
12. Wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów art. 308 & 2 i 3 kpk.
Decyzje wymagające zatwierdzenia prokuratora:
1. Postanowienie o umorzeniu dochodzenia art. 305 & 3 kpk,
2. Postanowienie o odmowie wszcz*cia dochodzenia art. 305 & 3 kpk,
3. Postanowienie o zawieszeniu dochodzenia art. 325 kpk,
4. Uproszczony akt oskarżenia art. 474 kpk,
5. Przeszukanie i zatrzymanie rzeczy art. 217 & 3 kpk,
6. Tymczasowe zaj*cie mienia ruchomego.
Nadzór sądowy.
1. Niektóre decyzje wydaje tylko sąd:
- umieszczenie w zak*adzie psychiatrycznym art. 203 kpk,
- zastosowanie kary porządkowej art. 290 kpk,
- wydanie listu żelaznego art. 284 kpk,
- przepadek przedmiotów por*czenia art. 270 kpk,
- środki zapobiegawcze art. 250 kpk,
- przepadek przedmiotów w przypadku umorzenia post*pownia przygotowawczego art. 44 kk.,
- zastosowanie środków zapobiegawczych w przypadku umorzenia post*powania przygotowawczego z powodu niepoczytalności sprawcy art. 93 - 100 kk.,
- warunkowe umorzenie post*powania przygotowawczego art. 66 kk.,
- zażalenie na warunki warunkowego umorzenia art. 342 kpk,
- podj*cie post*powania warunkowo umorzonego art. 549 kpk,
- kontrola i utrwalanie rozmów art. 237 kpk.
2. Rozpatrywanie zażaleń na decyzje procesowe wydane przez inne podmioty:
- zabezpieczenie w procesie karym stosuje prokurator a zażalenie rozpatruje sąd art. 293 kpk,
- postanowienie o zatrzymaniu osoby wydaje policjant a zażalenie rozpatruje sąd art. 246 kpk,
- zażalenie na zastosowanie środków zapobiegawczych art. 252 & 2 kpk,
- zwolnienie z tajmnicy lekarskiej, adwokackiej i dziennikarskiej art. 180 & 2 kpk,
- podj*cie decyzji o świadku koronnym /wniosek prokuratora, decyzja sądu/.
3. Kontrola celowości i zasadności post*powania przygotowawczego art. 345 kpk.
- sąd może zwrócić spraw* celem uzupe*nienia jej.
Nadzór s*użbowy nad post*powaniem przygotowawczym.
Przejawy formalne nadzoru funkcyjnego:
1. Dekretacja pisma informującego o przest*pstwie,
2. Akceptacja decyzji o odmowie wszcz*cia dochodzenia,
3. Zatwierdzenie postanowienia o wszcz*ciu dochodzenia,
4. Zatwierdzenie planu dochodzenia,
5. Decyzja w przedmiocie odstąpienia od wszcz*cia post*powania przygotowawczego,
6. Zatwierdzenie postanowienia o powo*aniu bieg*ego,
7. Wpisywanie uwag w karcie nadzoru znajdującej si* w aktach kontrolnych,
8. Autoryzowanie pism wychodzących do prokuratury i innych organów.
Funkcje nadzoru s*użbowego:
1. Weryfikacyjna - stwierdzenie określonego stanu post*powania a nast*pnie sprawdzenie czy jest to zgodne z zasadami prawa i taktyki śledczej,
2. Korekcyjna - koryguje stwierdzone uchybienia,
3. Stymulacyjno-motywacyjna - rozbudzenie inicjatywy funkcjonariuszy nadzorowanych, w*aściwego zaangażowania, uświadomienia spo*ecznych
skutków dzia*ań dochodzeniowo-śleczych,
4. Doskonaląca - dotyczy udoskonalania i wypracowywania nowych metod i form dzia*ań wykrywczych,
5. Zapobiegawcza - ujawnianie i usuwanie źróde* oraz przyczyn niedomagań i s*abości w pracy dochodzeniowo - śledczej w celu ich eliminacji.
Postępowania szczególne.
Ogólna charakterystyka post*powania o przest*pstwa ścigane z oskarżenia prywatnego.
1. Przest*pstwo to narusza interes pokrzywdzonego a nie narusza intereu spo*ecznego. Pokrzywdzony przy tym przest*pstwie sam decyduje o ściganiu sprawcy. W przepisie artyku*u jest wzmianka, czy dane przest*pstwo jest ścigane z oskarżenia prywatnego,
2. W przypadku przestepstwa ściaganego z oskarżenia prywatnego nie prowadzi si* post*powania przygotowawczego. Poszkodowany może bezpośrednio udać si* do sądu lub w jednostce policji może z*ożyć zawiadomienie o przest*pstwie ściganym z oskarżenia prywatnego,
3. Wyst*puje tutaj krótki termin przedawnienia art. 101 & 2 kk,
4. Proces przed sądem może toczyć si* dopiero po uiszczeniu przez pokrzywdzonego zrycza*towanej op*aty kosztów post*powania w kwocie od 40 do 200 z*otych. Jeżeli pokrzywdzony udowodni, że nie stać go na uiszczenie op*aty może wystąpić do PrezesaSądu o zwolnienie go z tej op*aty. W przypadku odmowy Prezesa Sądu stosuje si* art. 120 kpk.,
5. Odstąpienie oskarżyciela prywatnego od oskarżenia wiąże sąd i post*powanie sąd umarza,
6. Jest możliwa kumulacja roli oskarżyciela prywatnego i źród*a dowodowego /pokrzywdzony jest świadkiem i oskarżycielem/.
Przes*anki szczególne post*powania prywatno - skargowego.
1. Szczególnie dodatnie: a/ ściganie przest*pstwa w trybie prywatno - skargowym, b/ wniesienie i popieranie skargi przez oskarżyciela prywatnego, c/ wniesienie zrycza*towanej op*aty,
2. Szczególnie ujemne: a/ przedawnienie karalności, b/ ściganie przest*pstwa prywatno - skargowego w trybie publiczno - skargowym: - gdy ingeruje prokurator w sprawy ścigane z oskarżenia prywatnego na zasadzie art. 60 kpk lub skarga zostanie wniesiona przez pokrzywdzonego do sądu wojskowego art 661 kpk, - w przypadku ścigania przest*pstwa prywatno - skargowego w post*powaniu uproszczonym w razie schwytania sprawcy na gorącym uczynku lub w pościgu art. 468 i 470 kpk, - nieletniość sprawcy art. 48 U.Niel., - odstąpienie oskarżyciela prywatnego od ścigania w szerszym znaczeniu tj.pojednanie art. 492 kpk, puszczenie w niepami*ć tego co wcześniej zaistnia*o - ugoda art. 494 kpk. Pojednanie jednak po spe*nieniu określonych warunków np. naprawienie szkody, w znaczeniu ścis*ym tj. poprzez wyrażenie oświadczenia woli art. 496 & 1 i 2 kpk, dorozumiane odstąpienie np. oskarżyciel nie stawi* si* na rozprawie art. 496 & 3kpk, art. 491 & 1 kpk aż do momentu uprawomocnienia się wyroku.
Zadania Policji przy przest*pstwach z oskarżenia prywatnego.
1. Poinformowanie obywatela, że zg*aszane przest*pstwo ścigane jest z oskarżenia prywatnego i w związku z tym może on samodzielnie wnieść do sądu akt oskarżenia na zasadzie art. 59 kpk,
2. Na zasadzie art. 488 kpk ciąży na Policji obowiązek przyj*cia ustanego zawiadomienia o przest*pstwie ściganym z oskarżenia prywatnego /na żądanie poszkodowanego/,
3. Przyj*ty protokó* zarejestrować liczbą dzienną i przes*ać do sądu,
4. Poinformować obywatela o konieczności uiszczenia kosztów post*powania,
5. W razie potrzeby zabezpieczyć dowody i ślady przest*pstwa art. 488 kpk,
6. Zebrane materia*y przesy*amy do sądu. Gdy w post*powaniu przeprowadzimy przeszukanie to zatwierdza je sąd.
W wymienionym trybie można wykonać ogl*dziny, przeszukanie osoby aby zabezpieczyć ślady. Nie powo*ywać bieg*ych.
Zagadnienia procesowe Ustawy o Post*powaniu w Sprawach Nieletnich.
Nieletni - osoba która pope*ni*a czyn karalny po ukończeniu lat 13 a przed ukończeniem lat 17.
Nieletni - jeżeli mówimy o demoralizacji nieletnich jest to osoba która nie ukończy*a lat 18.
Nieletni - jeżeli chodzi o zastosowanie środków wychowawczych i poprawczych, to osoba która nie ukończy*a lat 21.
Czyn karalny - to każde przest*pstwo jak również przest*pstwo skarbowe oraz 12 wykroczeń z Kodeksu Wykroczeń.
Odr*bności post*powania w sprawach nieletnich.
1. Post*powanie to nosi cechy post*powania inkwizycyjnego. Wszelkie funkcje spe*nia s*dzia który prowadzi post*powanie, orzeka o karze i sprawuje nadzór nad karami,
2. Środki oddzia*ywania mogą być orzeczone po zakończeniu post*powania wyjaśniającego bez potrzeby rozprawy g*ównej z wyjątkiem umieszczenia w zak*adzie poprawczym,
3. Nie stosuje si* szeregu instutucji zawartych w kpk np. nie stosuje si* przepisów z oskarżenia prywatnego,
4. Inna w*aściwość miejscowa. Decyduje tutaj miejsce zamieszkania nieletniego,
5. Wyst*pują tutaj inne strony. Nieletni jest stroną samodzielną jak również taką stroną są jego rodzice,
6. W*aściwość rzeczowa : Sąd Rodzinny,
7. Stosowane są inne środki wobec nieletniego np. wychowawcze, poprawcze,
8. Wyst*puje tutaj możliwość odmowy wszcz*cia post*powania z uwagi na niecelowość orzekania np. jeżeli nieletni przebywa w zak*adzie poprawczym.
Organy prowadzące post*powanie w Sprawach Nieletnich.
1. Sąd Rodzinny art. 15 U. Niel.,
2. Prokurator art. 16 U. Niel. /forma śledztwa/,
3. Sąd powszechny jeżeli zachodzą przes*anki z art. 10 kk,
4. Policja art. 37 U. Niel. w zakresie zabezpieczenia dowodów. Gdy ustalimy, że sprawcą jest nieletni nie musimy go przesłuchiwać a materia*y przesyłamy do Sądu Rodzinnego,
5. Dyrektor schroniska art. 91 U. Niel.
Postępowanie Policji w Sprawach Nieletnich:
1. Przyjęcie zawiadomienia o przestępstwie, udokumentowanie i przesłanie do Sądu Rodzinnego,
2. Zebranie i utrwalenie dowodów w sytuacjach nie cierpiących zwłoki i przekazanie materia*ów do Sądu Rodzinnego,
3. Gdy nieletni dokona przestępstwa z dorosłym, to materia*y na dorosłego wyłączamy i przesyłamy do prokuratury natomiast materia*y na nieletniego przesyłamy do Sądu Rodzinnego,
4. Przes*uchanie nieletniego sprawcy czynu karalnego na zasadzie art. 39 U. Niel.Obecni przy przes*uchaniu:
- rodzice, opiekun, obrońca, nauczyciel lub inne osoby /dot. tylko sprawcy czynu karalnego/,
5. Dochodzenie prowadzimy tylko na polecenie sądu,
6. Uj*cie nieletniego i zatrzymanie w Policyjnej Izbie Zatrzymań art. 40 U. Niel. /czas do 48 godzin, kierownik ośrodka do 72 godzin a s*dzia rodzinny do 14 dni/,
7. Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego.
Środki tymaczasowe, które mogą być stosowane wobec nieletnich:
1. Art. 26 U. Niel., 2. Art. 27 U. Niel.
1. Szczególnie dodatnie: a/ ściganie przest*pstwa w trybie prywatno - skargowym, b/ wniesienie i popieranie skargi przez oskarżyciela prywatnego, c/ wniesienie zrycza*towanej op*aty,
2. Szczególnie ujemne: a/ przedawnienie karalności, b/ ściganie przest*pstwa prywatno - skargowego w trybie publiczno - skargowym: - gdy ingeruje prokurator w sprawy ścigane z oskarżenia prywatnego na zasadzie art. 60 kpk lub skarga zostanie wniesiona przez pokrzywdzonego do sądu wojskowego art 661 kpk, - w przypadku ścigania przest*pstwa prywatno - skargowego w post*powaniu uproszczonym w razie schwytania sprawcy na gorącym uczynku lub w pościgu art. 468 i 470 kpk, - nieletniość sprawcy art. 48 U.Niel., - odstąpienie oskarżyciela prywatnego od ścigania w szerszym znaczeniu tj.pojednanie art. 492 kpk, puszczenie w niepami*ć tego co wcześniej zaistnia*o - ugoda art. 494 kpk. Pojednanie jednak po spe*nieniu określonych warunków np. naprawienie szkody, w znaczeniu ścis*ym tj. poprzez wyrażenie oświadczenia woli art. 496 & 1 i 2 kpk, dorozumiane odstąpienie np. oskarżyciel nie stawi* si* na rozprawie art. 496 & 3kpk, art. 491 & 1 kpk aż do momentu uprawomocnienia się wyroku.
Zadania Policji przy przest*pstwach z oskarżenia prywatnego.
1. Poinformowanie obywatela, że zg*aszane przest*pstwo ścigane jest z oskarżenia prywatnego i w związku z tym może on samodzielnie wnieść do sądu akt oskarżenia na zasadzie art. 59 kpk,
2. Na zasadzie art. 488 kpk ciąży na Policji obowiązek przyj*cia ustanego zawiadomienia o przest*pstwie ściganym z oskarżenia prywatnego /na żądanie poszkodowanego/,
3. Przyj*ty protokó* zarejestrować liczbą dzienną i przes*ać do sądu,
4. Poinformować obywatela o konieczności uiszczenia kosztów post*powania,
5. W razie potrzeby zabezpieczyć dowody i ślady przest*pstwa art. 488 kpk,
6. Zebrane materia*y przesy*amy do sądu. Gdy w post*powaniu przeprowadzimy przeszukanie to zatwierdza je sąd.
W wymienionym trybie można wykonać ogl*dziny, przeszukanie osoby aby zabezpieczyć ślady. Nie powo*ywać bieg*ych.
Zagadnienia procesowe Ustawy o Post*powaniu w Sprawach Nieletnich.
Nieletni - osoba która pope*ni*a czyn karalny po ukończeniu lat 13 a przed ukończeniem lat 17.
Nieletni - jeżeli mówimy o demoralizacji nieletnich jest to osoba która nie ukończy*a lat 18.
Nieletni - jeżeli chodzi o zastosowanie środków wychowawczych i poprawczych, to osoba która nie ukończy*a lat 21.
Czyn karalny - to każde przest*pstwo jak również przest*pstwo skarbowe oraz 12 wykroczeń z Kodeksu Wykroczeń.
Odr*bności post*powania w sprawach nieletnich.
1. Post*powanie to nosi cechy post*powania inkwizycyjnego. Wszelkie funkcje spe*nia s*dzia który prowadzi post*powanie, orzeka o karze i sprawuje nadzór nad karami,
2. Środki oddzia*ywania mogą być orzeczone po zakończeniu post*powania wyjaśniającego bez potrzeby rozprawy g*ównej z wyjątkiem umieszczenia w zak*adzie poprawczym,
3. Nie stosuje si* szeregu instutucji zawartych w kpk np. nie stosuje si* przepisów z oskarżenia prywatnego,
4. Inna w*aściwość miejscowa. Decyduje tutaj miejsce zamieszkania nieletniego,
5. Wyst*pują tutaj inne strony. Nieletni jest stroną samodzielną jak również taką stroną są jego rodzice,
6. W*aściwość rzeczowa : Sąd Rodzinny,
7. Stosowane są inne środki wobec nieletniego np. wychowawcze, poprawcze,
8. Wyst*puje tutaj możliwość odmowy wszcz*cia post*powania z uwagi na niecelowość orzekania np. jeżeli nieletni przebywa w zak*adzie poprawczym.
Organy prowadzące post*powanie w Sprawach Nieletnich.
1. Sąd Rodzinny art. 15 U. Niel.,
2. Prokurator art. 16 U. Niel. /forma śledztwa/,
3. Sąd powszechny jeżeli zachodzą przes*anki z art. 10 kk,
4. Policja art. 37 U. Niel. w zakresie zabezpieczenia dowodów. Gdy ustalimy, że sprawcą jest nieletni nie musimy go przesłuchiwać a materia*y przesyłamy do Sądu Rodzinnego,
5. Dyrektor schroniska art. 91 U. Niel.
Postępowanie Policji w Sprawach Nieletnich:
1. Przyjęcie zawiadomienia o przestępstwie, udokumentowanie i przesłanie do Sądu Rodzinnego,
2. Zebranie i utrwalenie dowodów w sytuacjach nie cierpiących zwłoki i przekazanie materia*ów do Sądu Rodzinnego,
3. Gdy nieletni dokona przestępstwa z dorosłym, to materia*y na dorosłego wyłączamy i przesyłamy do prokuratury natomiast materia*y na nieletniego przesyłamy do Sądu Rodzinnego,
4. Przes*uchanie nieletniego sprawcy czynu karalnego na zasadzie art. 39 U. Niel.Obecni przy przes*uchaniu:
- rodzice, opiekun, obrońca, nauczyciel lub inne osoby /dot. tylko sprawcy czynu karalnego/,
5. Dochodzenie prowadzimy tylko na polecenie sądu,
6. Uj*cie nieletniego i zatrzymanie w Policyjnej Izbie Zatrzymań art. 40 U. Niel. /czas do 48 godzin, kierownik ośrodka do 72 godzin a s*dzia rodzinny do 14 dni/,
7. Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego.
Środki tymaczasowe, które mogą być stosowane wobec nieletnich:
1. Art. 26 U. Niel., 2. Art. 27 U. Niel.
Nadzór procesowy prokuratorski art. 326 kpk.
Prokurator może żądać od prowadzącego dochodzenie:
1. Planu dochodzenia,
2. Materia*ów zebranych w trakcie trwania dochodzenia,
3. Uczestniczyć w czynnościach dokonywanych przez prowadzącego dochodzenie, osobiście je przeprowadzać albo przyjąć spraw* do osobistego prowadzenia,
4. Wydawać postanowienia, zarządzenia lub polecenia oraz zmieniać i uchylać postanowienia i zarządzenia wydane przez prowadzącego post*powanie art. 326 & 3 pkt. 1-4 kpk.
Nadzór prokuratora nad dochodzeniem zwyk*ym.
1. Odmowa dopuszczenia do udzia*u w czynnościach dowodowych art. 317 kpk,
2. Powo*anie bieg*ego psychologa do przes*uchania świadka art. 192 kpk,
3. Powo*anie bieg*ych psychiatrów do oceny stanu zdrowia psychicznego podejrzanego art. 202 kpk,
4. Zwolnienie z tajemnicy s*użbowej art. 180 kpk,
5. Zarządzenie otwarcia zw*ok art. 209 kpk,
6. Decyzja o zastosowaniu zabezpieczenia majątkowego w procesie karnym art. 293 kpk,
7. Decyzja o zastosowaniu kar porządkowych art. 290 kpk,
8. Zarządzenie przeszukania, zatwierdzenie zatrzymania rzeczy art. 220 kpk,
9. Stosowanie środków zapobiegawczych art. 252 & 2 pk,
10. Decyzja o post*powaniu z dowodami rzeczowymi w trakcie post*powania przygotowawczego art. 235 kpk,
11. Decyzja o podj*ciu dochodzenia,
12. Wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów art. 308 & 2 i 3 kpk.
Decyzje wymagające zatwierdzenia prokuratora:
1. Postanowienie o umorzeniu dochodzenia art. 305 & 3 kpk,
2. Postanowienie o odmowie wszcz*cia dochodzenia art. 305 & 3 kpk,
3. Postanowienie o zawieszeniu dochodzenia art. 325 kpk,
4. Uproszczony akt oskarżenia art. 474 kpk,
5. Przeszukanie i zatrzymanie rzeczy art. 217 & 3 kpk,
6. Tymczasowe zaj*cie mienia ruchomego.
Nadzór sądowy.
1. Niektóre decyzje wydaje tylko sąd:
- umieszczenie w zak*adzie psychiatrycznym art. 203 kpk,
- zastosowanie kary porządkowej art. 290 kpk,
- wydanie listu żelaznego art. 284 kpk,
- przepadek przedmiotów por*czenia art. 270 kpk,
- środki zapobiegawcze art. 250 kpk,
- przepadek przedmiotów w przypadku umorzenia post*pownia przygotowawczego art. 44 kk.,
- zastosowanie środków zapobiegawczych w przypadku umorzenia post*powania przygotowawczego z powodu niepoczytalności sprawcy art. 93 - 100 kk.,
- warunkowe umorzenie post*powania przygotowawczego art. 66 kk.,
- zażalenie na warunki warunkowego umorzenia art. 342 kpk,
- podj*cie post*powania warunkowo umorzonego art. 549 kpk,
- kontrola i utrwalanie rozmów art. 237 kpk.
2. Rozpatrywanie zażaleń na decyzje procesowe wydane przez inne podmioty:
- zabezpieczenie w procesie karym stosuje prokurator a zażalenie rozpatruje sąd art. 293 kpk,
- postanowienie o zatrzymaniu osoby wydaje policjant a zażalenie rozpatruje sąd art. 246 kpk,
- zażalenie na zastosowanie środków zapobiegawczych art. 252 & 2 kpk,
- zwolnienie z tajmnicy lekarskiej, adwokackiej i dziennikarskiej art. 180 & 2 kpk,
- podj*cie decyzji o świadku koronnym /wniosek prokuratora, decyzja sądu/.
3. Kontrola celowości i zasadności post*powania przygotowawczego art. 345 kpk.
- sąd może zwrócić spraw* celem uzupe*nienia jej.
Nadzór s*użbowy nad post*powaniem przygotowawczym.
Przejawy formalne nadzoru funkcyjnego:
1. Dekretacja pisma informującego o przest*pstwie,
2. Akceptacja decyzji o odmowie wszcz*cia dochodzenia,
3. Zatwierdzenie postanowienia o wszcz*ciu dochodzenia,
4. Zatwierdzenie planu dochodzenia,
5. Decyzja w przedmiocie odstąpienia od wszcz*cia post*powania przygotowawczego,
6. Zatwierdzenie postanowienia o powo*aniu bieg*ego,
7. Wpisywanie uwag w karcie nadzoru znajdującej si* w aktach kontrolnych,
8. Autoryzowanie pism wychodzących do prokuratury i innych organów.
Funkcje nadzoru s*użbowego:
1. Weryfikacyjna - stwierdzenie określonego stanu post*powania a nast*pnie sprawdzenie czy jest to zgodne z zasadami prawa i taktyki śledczej,
2. Korekcyjna - koryguje stwierdzone uchybienia,
3. Stymulacyjno-motywacyjna - rozbudzenie inicjatywy funkcjonariuszy nadzorowanych, w*aściwego zaangażowania, uświadomienia spo*ecznych
skutków dzia*ań dochodzeniowo-śleczych,
4. Doskonaląca - dotyczy udoskonalania i wypracowywania nowych metod i form dzia*ań wykrywczych,
5. Zapobiegawcza - ujawnianie i usuwanie źróde* oraz przyczyn niedomagań i s*abości w pracy dochodzeniowo - śledczej w celu ich eliminacji.
Postępowania szczególne.
Ogólna charakterystyka post*powania o przest*pstwa ścigane z oskarżenia prywatnego.
1. Przest*pstwo to narusza interes pokrzywdzonego a nie narusza intereu spo*ecznego. Pokrzywdzony przy tym przest*pstwie sam decyduje o ściganiu sprawcy. W przepisie artyku*u jest wzmianka, czy dane przest*pstwo jest ścigane z oskarżenia prywatnego,
2. W przypadku przestepstwa ściaganego z oskarżenia prywatnego nie prowadzi si* post*powania przygotowawczego. Poszkodowany może bezpośrednio udać si* do sądu lub w jednostce policji może z*ożyć zawiadomienie o przest*pstwie ściganym z oskarżenia prywatnego,
3. Wyst*puje tutaj krótki termin przedawnienia art. 101 & 2 kk,
4. Proces przed sądem może toczyć si* dopiero po uiszczeniu przez pokrzywdzonego zrycza*towanej op*aty kosztów post*powania w kwocie od 40 do 200 z*otych. Jeżeli pokrzywdzony udowodni, że nie stać go na uiszczenie op*aty może wystąpić do PrezesaSądu o zwolnienie go z tej op*aty. W przypadku odmowy Prezesa Sądu stosuje si* art. 120 kpk.,
5. Odstąpienie oskarżyciela prywatnego od oskarżenia wiąże sąd i post*powanie sąd umarza,
6. Jest możliwa kumulacja roli oskarżyciela prywatnego i źród*a dowodowego /pokrzywdzony jest świadkiem i oskarżycielem/.
Przes*anki szczególne post*powania prywatno - skargowego.
Przesłanki formalne
Bezwarunkowe umorzenie post*powania przygotowawczego opiera si* na przepisach kpk oraz pzes*ankach ujemnych /art. 17, 11 & 1 kpk, amnestia, abolicja/ oraz brak znamion czynu zabronionego
Przesłanki faktyczne
1. Czynu nie pope*niono /podejrzany czynu nie pope*ni* lub czyn nie zaistnia*/,
2. Brak danych uzasadniających pope*nienie przest*pstwa -w fazie końcowej lecz są zbyt słabe do sporządzenia aktu oskarzenia
3.Niewykrycie sprawcy
4.Niecelowość postępowania
5.Brak znamion przestępstwa sciganego z urzędu (w postępowaniu o przestępstwo prywato skargowe) oraz ważnego interesu społecznego
Formą decyzji o umorzeniu jest postanowienie.
1. Wydaje je organ prowadzący,
2. Zatwierdza je prokurator,
3. Stronom na to postanowienie przys*uguje zażalenie,
4. Zażalenie rozpatruje prokurator nadrz*dny a gdy utrzyma w mocy postanowienie prokuratora rejonowego to akta sprawy przesy*a do sądu w celu rozpatrzenia. Gdy sąd utrzyma w mocy to postanowienie jest to decyzja prawomocna która kończy
post*powanie. Jeżeli sąd uchyli zaskarżone postanowienie to akta trafiają do w*aściwegoprokuratora w celu uzupe*nienia /droga zażalenia taka sama/.
Art. 323 kpk - post*powanie z dowodami rzeczowymi w przypadku umorzenia post*powania przygotowawczego.
Art. 322 kpk - dane jakie powinny być zawarte w postanowieniu o umorzeniu dochodzenia śledztwa:
W uzasadnieniu musimy podać przyczyny umorzenia. W jednej sprawie może nastąpić kilka przyczyn umorzenia. Muszą one być wskazane w konkluzji i uzasadnieniu.
Art. 324 kpk - środki zabezpieczające wobec podejrzanego niepoczytalnego w chwili czynu. Jest to przes*anka ujemna tj. sprawca nie pope*nia przest*pstwa. O umorzeniu decyduje sąd i on też decyduje o środkach zabezpieczających. Należy jednak z amteria*ami dochodzenia zaznajomić podejrzanego, tak samo przy obronie obligatoryjnej. Przed umorzeniem dochodzenia musi być wydane postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia . Jeżeli nie wymaga si* stosowania środków zabezpieczających to umarza takie dochodzenie prokurator. O przepadku przedmiotów może orzec sąd np. w przypadku śmierci podejrzanego.
Art. 354 kpk - wniosek prokuratora o umorzeniu post*powania przygotowawczego z powodu niepoczytalności sprawcy i o zastosowaniu środków zabezpieczających.
Czynności organów procesowych związane z umorzeniem post*powania przygotowawczego /bezwarunkowe/ art. 322 kpk.
1. Analiza materia*ów post*powania przygotowawczego,
2. Wykazanie przyczyn umorzenia,
3. Sporządzenie postanowienia o umorzeniu dochodzenia,
4. Przekazanie prokuratorowi akt wraz z umorzeniem,
5. Wype*nienie druków statystycznych Stp-2, Stp-3 oraz kosztów post*powania,
6. Odnotowanie umorzenia w RSD,
O umorzeniu post*powania przygotowawczego należy powiadomić osob* pokrzywdzoną oraz zg*aszającego art. 305 & 4 kpk.
Warunki warunkowego umorzenia post*powania przygotowawczego:
1. Decyzj* o warunkowym umorzeniu wydaje w*ąściwy sąd na wniosek prokuratora,
2. Art. 341 & 2 kpk sprzeciw oskarżonego dotyczący warunkowego umorzenia,
3. Art. 336 kpk mówi co zawiera warunkowe umorzenie,
4. Art. 339 & 1 kpk dotyczy Prezesa Sądu,
5. Art. 341 & 1 kpk dotyczy posiedzenia sądu w sprawie warunkowego umorzenia,
6. Art. 320 kpk mediacje,
7. Art. 342 kpk dotyczy tego co powinno zawierać postanowienie o warunkowym umorzeniu
8. Art. 341 & 3 i 4 kpk dotyczy porozumienia oskarżonego z poszkodowanym na temat naprawienia szkody.
Art. 66 - 68 kpk przes*anki warunkowego umorzenia.
Zaskarżenie warunkowego umorzenia art. 342 & 4 kpk przysługuje:
1. Pokrzywdzonemu, 2. Podejrzanemu.
Podj*cie i wznowienie umorzonych post*powań przygotowawczych art. 327 - 328 kpk.
Podj*cie - tylko w sprawie i podejmuje prokurator.
Wznowienie - tylko przeciwko osobie wobec której umorzono post*powanie przygotowawcze /muszą wystąpić nowe istotne okoliczności/. Decyzję o wznowieniu post*powania podejmuje prokurator nadrz*dny nad tym który wyda* postanowienie o umorzeniu.
Zawieszenie post*powania przygotowawczego można zakończyć tylko zażaleniem w terminie7 dni.
Postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia nie jest zaskarżalne.
Postanowienie o warunkowym umorzeniu post*powania jest zaskarżalne. Przy warunkowym umorzeniu post*powania przygotowawczego środkiem zaskarżenia jest zażalenie i sprzeciw. Sprzeciw dotyczy podejrzanego natomiast zażalenie pokrzywdzonego.
Przy umorzeniu bezwarunkowym śrokiem zaskarżenia jest zażalenie, które sk*ada si* w terminie 14 dni od daty dor*czenia postanowienia z uzasadnieniem. Ponadto stronom przys*uguje przejrzenie akt.
Kontrola i nadzór nad post*powaniem.
Kontrola - dzia*anie polegające na badaniu i analizie kontrolowanych zjawisk, sprawdzanie faktów związanych z dzia*alnością organu kontrolowanego, porównywania faktów ustalonych z obowiązującymi wzorcami i ujawnianiu uchybień oraz wydania niewiążących zaleceń w celu usuni*cia tych uchybień.
Nadzór - dzia*alność organu polegająca na oddzia*ywaniu na organ nadzorowany w taki sposób by funkcjonowanie podmiotu nadzorowanego zmierza*o do osiągni*cia postawionych przed nim zadań.
Różnice pomi*dzy kontrolą a nadzorem.
1. Organ nadzorujący oprócz ujawniania uchybień ma prawo do podejmowania dzia*ań mających na celu usuni*cie skutków b**dnego post*powania /prawo do wydawania wiążących poleceń i zarządzeń/,
2. Organ nadzorującu ponosi odpowiedzialność za dzia*alność organów nadzorowanych /organ kontrolny nie ponosi takiej odpowiedzialności/,
3. Organ nadzorowany podlega organowi nadzorującemu natomiast organ kontrolowany nie podlega organowi kontrolującemu.
Rodzaje nadzoru nad pracą dochodzeniowo-śledczą:
1. Nadzór procesowy a/ prokuratorski, b/ sądowy,
2. Nadzór s*użbowy a/ instancyjny: - indywidualny, - ogólny,
b/ funkcjonalny: - bezpośredni.
Zamkni*cie post*powania przygotowawczego - warunki:
1. Jeżeli istnieją przes*anki do zamkni*cia post*powania przygotowawczego oparte na odpowiednim materiale dowodowym,
1a istnieją podstawy do wniesienia aktu oskarżenia
2. Wysokie uprawdopodobnienie pope*nienia przest*pstwa przez sprawc*,
3. Istnienie przes*anek dodatnich,
4. Brak przes*anek ujemnych.
5. Istnieją podstawy sporządzenia wniosku o warunkowe umorzenie
Czynności związane z zamkni*ciem post*powania przygotowawczego.
Art. 321 & 1 kpk - powiadomienie podejrzanego /obrońcy/ o terminie zaznajomienia z materia*ami post*powania przygotowawczego. Od dor*czenia zawiadomienia do momentu zaznajomienia podejrzanego z materia*ami dochodzenia musi być conajmniej 7 dni. W takim terminie należy powiadomić również obrońc* jeżeli podejrzany go ma. W sprawach prostych doktryna dopuszcza aby po przes*uchaniu i zebraniu wszystkich materia*ów zaznajomić podejrzanego z materia*ami post*powania przygotowawczego ale za jego zgodą.
Powiadamiamy również o prawie przejrzenia akt przed zaznajomieniem
W protokole zaznajomienia wpisujemy:
1. W jakim terminie podejrzany osobiście przegląda akta,
2. W akim terminie zosta* zaznajomiony z aktami i czy sk*ada wnioski dowodowe, jeżeli tak to jakie, ustosunkowanie si* podejrzanego do dowodów zebranych w sprawie. Na ten protokó* możemy wpisać ewentualne wyjaśnienia podejrzanego np. przyznanie si* do czynu do którego wcześniej nie przyznawa* si*. Jeżeli podejrzany przyznaje si* do innego czynu nie obj*tego post*powaniem przygotowawczym lub znacznie zmienia wyjaśnienia to trzeba przes*uchać go na protokó*.
Nieusprawiedliwione niestawiennictwo podejrzanego /obrońcy/ na końcowe zaznajomienie z materia*ami dochodzenia nie tamuje biegu sprawy. Pomijamy wówczas to zaznajomienie i wydajemy postanowienie o zamkni*ciu post*powania przygotowawczego. W przypadku obrony obligatoryjnej musimy zaznajomić obrońcę z materia*ami post*powania przygotowawczego i dopiero wtedy wydać postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia. Jeżeli podejrzany nie b*dzie si* zg*asza* nie należy go wtedy sprowadzić do wykonania tej czynności.
W terminie trzech dni od zaznajomienia podejrzany ma prawo sk*adać wnioski dowodowe. Jeżeli podejrzany oświadczy, że nie sk*ada wniosków dowodowych to po zaznajomieniu można wydać postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia. Jeżeli taki wniosek zostaje z*ożony
później to przyjmujemy go i uchylamy postanowienie o zamkni*ciu dochodzenia lub oddalamy wniosek. Jeżeli nie zachodzi potrzeba uzupe*nienia post*powania przygotowawczego wydajemy postanowienie o zamkni*ciu post*powania przygotowawczego o czym powiadamiamy podejrzanego. Pokrzywdzony może z*ożyć wniosek o dopuszczenie go do udzia*u przy zaznajamianiu podejrzanego z materia*ami post*powania przygotowawczego. Pokrzywdzonemu przys*uguje prawo do osobistego przejrzenia akt na zasadach ogólnych. Jeżeli wystąpi o to z wnioskiem należy udost*pnić mu akta dochodzenia art. 321 & 5 i 6
kpk. O zamkni*ciu dochodzenia należy powiadomić poszkodowanego.
Dochodzenie uproszczone.
W dochodzeniu uproszczonym zaznajomienie podejrzanego z materia*ami nast*puje wtedy, gdy z*oży taką wol* lub jej nie z*oży przy pierwszym przes*uchaniu.Nieusprawiedliwione niestawiennictwo podejrzanego nie tamuje toku post*powania art. 474 kpk. W dochodzeniu uproszczonym podejrzanemu przys*uguje prawo osobistego przejrzenia akt dochodzenia. Gdy skorzysta z tego prawa z czynności tej sporządzamy protokó*.
Procesowe konsekwencje wyznaczenia terminu końcowego zaznajomienia podejrzanego z materia*ami ukończonego post*powania przygotowawczego.
1. Możliwość realizacji prawa do obrony może podnosić podejrzany jako przeciwdowody,
2. Przejście post*powania przygotowawczego na akt oskarżenia.
Poj*cie i rodzaje aktów oskarżenia.
Akt oskarżenia - żądanie do sądu uprawnionego oskarżyciela o wzcz*cie post*powania sądowego i ukaranie podejrzanego za dane przest*pstwo. Jest skargą zasadniczą na bazie której wszczyna si* post*powanie przed sądem. Akt oskarżenia sporządza si* na piśmie
art. 331, 332, 333 kpk.
Funkcje aktu oskarżenia:
1. Bilansująca - podsumowanie zebranego mataria*u dowodowego,
2. Inicjująca - zasada skargowości - sąd nie może odmówić wszcz*cia post*powania sądowego,
3. Programowa - zakres, program wyznaczony dla sądu, zakres podmiotowy wobec podejrzanego, przedmiotowy za konkretne czyny. Nie jest możliwe wyjście sądupoza zakres podmiotowy i przedmiotowy z wyjątkiem procesu wpadkowego.
4. Informacyjna - zasada jawności, jawność wobec uczestników post*powania sądowegoi obywateli.
Rodzaje aktów oskarżenia:
1. Zwyczajne - kierowane przez prokuratora art. 332 i 333 kpk,
2. Szczególne - mogą zawierać uproszczenia tj.:
a/ ustny do procesy wpadkowego,
b/ uproszczony do post*powania uproszczonego,
c/ skarga oskarżyciela prywatnego
- forma pisma procesowego.
Wymogi jakie musi spe*nić akt oskarżenia wniesiony do sądu przez prokuratora opisane są w art. 332 i 333 kpk. Do aktu oskarżenia prokurator może do*ączyć wnioski dowodowe art.335 & 1 kpk i art. 416 kpk.
Organy uprawnione do sporządzania i wnoszenia aktu oskarżenia.
1. Policja w dochodzeniach uproszczonych /akt zatwierdzany przez prokuratora i wnoszony przez niego do sądu. Akt taki nie musi zawierać uzasadnienia art. 475, 474 & 3 i 4 kpk,
2. Oskarżyciel prywatny w sprawach prywatnoskargowych art. 477 kpk,
3. Żandarmeria Wojskowa w sprawach b*dących w orzecznictwie sądów wojkowych,
4. Finansowe organy dochodzenia /akt oskarżenia zatwierdza i wnosi do sądu prokurator art. 187 UKS/,
5. Organy z art. 471 kpk tj. Okr*gowy Zarząd Lasów, PIH, PIS, PIP, Straż Graniczna.
Procesowe znaczenie aktu oskarżenia.
1. Inicjuje post*powanie sądowe /jego wszcz*cie/,
2. Prowadzi post*powanie przygotowawcze w post*powanie przed sądem,
Charakterystyka bezwarunkowego umorzenia.
istnieje podejrzenie choroby zakaźnej podejrzanego, d/ gdy nastąpi*o uj*cie przez obywateli, e/ przed każdym zatrzymaniem w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych /w badaniu lekarz powinien stwierdzić, czy osoba może przebywać w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych/.
Przed up*ywem 24 godzin zatrzymanego z aktami dochodzenia dowozimy do prokuratury w celu skierowania wniosku o tymczasowe aresztowanie.
Środki zapobiegawcze art. 249 kpk.
1. Dotyczące nieletnich: - nadzór osoby godnej zaufania, kuratora, szko*y, - umieszczenie w schronisku dla nieletnich, - umieszczenie w odpowiedniej placówce.
Funkcja procesowa - zapewnienie prawid*owości przebiegu post*powania przygotowawczego.
Funkcja pozaprocesowa - ma charakter prewencyjny i ma odstraszać przed dokonywaniem przest*pstw.
Funkcja zapobiegawcza - w przypadku tymczasowego aresztowania osoba nie może pope*nić innego przest*pstwa.
Warunki stawiane środkom zapobiegawczym:
1. Materialne: - istnienie podstawy dowodowej, dowodów uzasadniających podejrzenie pope*nienia przest*pstwa art. 247 kpk, - istnienie podstaw do zastosowania środka zapobiegawczego art. 249 kpk, - istnienie faktycznych i prawnych okoliczności uzasadniających wybór środka zapobiegawczego,
2. Formalne - legitymacja organu procesowego do zastosowania środka zapobiegawczego, - decyzja o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci postanowienia, - wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów lub przes*uchanie w charakterze podejrzanego.
Przyczyny stosowania środków zapobiegawczych:
1. W celu zabezpieczenia prawid*owego toku post*powania przygotowawczego lub zabezpieczenia przed pope*nieniem innego przest*pstwa art. 249 & 1 kpk,
2. Gdy zachodzi uzasadniona obawa ucieczki lub ukrywania si* oskarżonego zw*aszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju miejsca sta*ego pobytu,
3. Zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony b*dzie nak*ania* do sk*adania fa*szywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudnia* post*powanie karne art. 258 & 1 kpk.
Art. 257, 259 i 260 kpk mówi o odstąpieniu od tymczasowego aresztowania, gdy wystarczający jest onny środek zapobiegawczy -zasada subsydiarności
Art. 257 & 2 kpk mówi o z*ożeniu por*czenia majątkowego. Z chwilą jego z*ożenia tymczasowe aresztowanie ustaje i nie wydaje si* postanowienia o uchyleniu tymaczasowego aresztowania.
W post*powaniu z art. 157, 191, 216, 217 i 257 kk, gdy sprawca zosta* zatrzymany na gorącym uczynku lub w bezpośrednim pościgu należy zastosować tymczasowe aresztowanie art. 470 kpk.
Art. 263 i 265 kpk - czas trwania tymczasowgo aresztowania to termin stanowczy i nieprzekraczalny.
W post*powaniu przygotowawczym czas tymczasowego aresztowania nie może być d*uższy niż 12 miesi*cy.
Por*czenie art. 266 do 274 kpk.
1. Majątkowe, 2. Spo*eczne, 3. Osoby godnej zaufania.
Art. 268 kpk - zabezpieczenie prawid*owości przebiegu post*powania przygotowawczego.
Art. 269 & 1 kpk - musi być wytoczony proces athezyjny w post*powaniu przygotowawczym lecz aby do tego dosz*o musi być z*ożony wniosek o wszcz*cie takiego post*powania. Jest to warunek pierszeństwa pokrzywdzonego w zaspakajaniu swoich roszczeń.
Art. 271 kpk - por*czenie spo*eczne
Art. 272 kpk - por*czenie indywidualne osoby godnej zaufania
Art. 275 kpk - dozór policji.
Sposoby zakończenia post*powania przygotowawczego.
Postacie zakończenia post*powania przygotowawczego:
1. Zamkni*cie i wniesienie aktu oskarżenia do sądu,
2. Umorzenie warunkowe post*powania przygotowawczego,
3. Umorzenie bezwarunkowe post*powania przygotowawczego.
Umorzenie post*powania dzieli si* na:
1. Umorzenie w oparciu o faktyczne przyczyny,
2. Umorzenie w oparciu o prawne przyczyny.
Jeżeli w sprawie zastosowano środki zapobiegawcze to wniosek o umorzenie post*powania sk*ada prokurator do sądu. Gdy nie ma zastosowanych środków zapobiegawczych postanowienie wydaje sam prokurator.
Zawieszenie post*powania przygotowawczego.
Zawieszenie post*powania przygotowawczego przerywa tylko jego bieg i nie jest formą zakończenia post*powania przygotowawczego. Podstawy prawne i przyczyny zawieszenia post*powania przygotowawczego określone są w art. 22 & 1 kpk tj.
1. Nie można ująć oskarżonego,
2. Choroba psychiczna lub inna ci*żka choroba.
Jeżeli podejrzany by* psychicznie chory przed dokonaniem czynu post*powanie umarza si* z powodu niepoczytalności podejrzanego w zakresie pope*nionego czynu. Jeżeli podejrzany zachorowa* psychicznie po pope*nieniu czynu kieruje si* go na obserwacj* do zak*adu zamkni*tego. Po zakończeniu obserwacji i zasi*gni*ciu opinii bieg*ych wydaje si* decyzj* o zawieszeniu post*powania. Zawieszenie post*powania nie stoi na przeszkodzie w stosowaniu środków zapobiegawczych.
Inne przyczyny zawieszenia post*powania przygotowawczego:
1. D*ugotrwa*a choroba świadka, pokrzywdzonego których zeznania są istotne,
2. Przebywanie świadka za granicą,
3. Poszukiwanie dowodu, ściąganie dowodu,
4. Szczególna przes*anka procesowa art. 11 & 2 kpk,
5. Śmierć oskarżyciela prywatnego art. 61 & 1 kpk,
6. Dotyczy świadka koronnego,
7. Art. 105 ust. 3 Konstytucji - dotyczy pos*a, senatora,
8. Art. 11 & 4 Ustawy o Trybunale Stanu,
9. Art. 30 a Ustawy o Nieletnich.
Postanowienie o zawieszeniu post*powania przygotowawczego wydaje policjant prowadzący dochodzenie a zatwierdza go prokurator nadzorujący. Na wymienione postanowienie przys*uguje pokrzywdzonemu i podejrzanemu zażalenie. Strona może sama z*ożyć wniosek o zawieszenie post*powania przygotowawczego. Przed zatwierdzeniem postanowienia prokurator bada, czy wykonano wszystkie możliwe czynności, jeżeli nie to akta zwraca prowadzącemu w celu wykonania tych czynności. Nadzór nad zawieszonym post*powaniem przys*uguje prowadzącemu i prokuratorowi. Gdy pojawią si* nowe dowody w trakcie zawieszenia post*powania to należy je zabezpieczyć i przes*ać prokuratorowi w celu do*ączenia do akt g*ównych post*powania co może mieć wp*yw na dalszy przebieg post*powania art.
22 & 3 kpk.
2