Polityka Społeczna wyklady, Ekonomia UWM, Ekonomika, Zarzadzanie, Polityka społeczna


POLITYKA SPOŁECZNA - WYKŁADY

I. Podstawowe Kategorie Polityki Społecznej:

  1. Podział

  2. Konsumpcja

  3. Dobrobyt

  4. Jakość życia

  5. Minimum socjalne i płace minimalne

  6. Zabezpieczenie społeczne i świadczenia społeczne

  7. Kwestie społeczne

PYTANIE 1: NA CZYM POLEGA PODZIAŁ DOCHODU NARODOWEGO?

1. GOSPODAROWANIE - działalność ludzka, indywidualna i zbiorowa, która prowadzi do zaspokojenia materialnych potrzeb człowieka. Działalność ta polega na porównywaniu korzyści oraz kosztów, jest połączona z wyborem najlepszej dostępnej możliwości.

Proces gospodarowania obejmuje:

Podział makroekonomiczny

Pierwotny podział dochodu narodowego - odbywa się w miejscu wytworzenia dochodu np. w przedsiębiorstwach i dzieli się między pracowników i przedsiębiorców.

W wyniku pierwotnego podziału tworzą się płace pracowników najemnych i zyski przedsiębiorstwa.

Wtórny podział dochodu narodowego - odbywa się poprzez rynek (mechanizm rynkowy) i budżet państwa.

Mechanizmem jest budżet państwa → zadaniem sprawiedliwy podział dochodu np. poprzez podatki.

Podział poprzez rynek - im wyższa płaca, a niskie ceny tym konsumpcja wzrasta i odwrotnie.

Grupy podmiotów, które otrzymują dochody w wyniku wtórnego podziału dochodu narodowego:

Podział jest jedną z podstawowych faz procesu gospodarowania, w której dochodzi do rozdysponowania wytworzonych dóbr i usług oraz dochodów pomiędzy poszczególne podmioty gospodarcze. Podstawowymi instrumentami podziału są rynek i budżet państwa.

Podmioty gospodarcze: podmioty demokracji gospodarczej i gospodarstwa domowe.

PYTANIE 2: JAK DEFINIUJEMY POJĘCIE „PODZIAŁ” I „KONSUMPCJA”?

2. KONSUMPCJA - na poziomie makroekonomicznym to zużywania (wykorzystywanie) posiadanych dóbr i usług w celu bezpośredniego zaspokojenia ludzkich potrzeb, które wpływa bezpośrednio na poziom odnoszonej przez konsumenta użyteczności.

W makroekonomii konsumpcja to wydatki gospodarstw domowych na zakup dóbr i usług - w tym znaczeniu wyróżnia się konsumpcję autonomiczną i konsumpcję dodatkową.

PYTANIE 3: WSKAŻ ZALEŻNOŚCI MIĘDZY DOBROBYTEM A JAKOŚCIĄ ŻYCIA

3. DOBROBYT - to subiektywne poczucie pełnego zaspokojenia potrzeb zarówno materialnych - podstawowych jak i wyższych - kulturalnych jednostki i społeczeństwa.

Poczucie to powoduje specyficzne odczucia zadowolenia, posiadanie celu zawodowego i spełnienia, a także ma pozytywne znaczenie w tworzeniu wartości kulturowych.

PYTANIE: Wyjaśnij pojęcie dobrobyt. ( należy napisać- użyć słowa subiektywne!!!)

Podstawową miarą dobrobytu jest wielkość PKB przypadającego na jednego mieszkańca tj. per capita.

4. JAKOŚĆ ŻYCIA - to wskaźnik w polityce, strategiach rozwoju społecznego, stanowiący zwykle statystyczną ocenę społeczeństwa, wynikającą głównie z porównań wielu parametrów ekonomicznych, zdrowotnych i środowiskowych dotyczących warunków życia.

W modelach socjopsychologicznych jakość życia jest też widziana jako subiektywna ocena każdej jednostki.

PYTANIE 4: PARAMETRY JAKOŚCI ŻYCIA I ICH WSKAŹNIKI

Wskaźnik jakości życia - jest on modelem odzwierciedlającym poziom życia i satysfakcji życiowej w poszczególnych krajach oddający w bardziej adekwatny sposób te właściwości niż przy użyciu tradycyjnych metod.

Wskaźnik ten oparty jest na unikatowej metodologii, która łączy rezultaty ankietowania subiektywnej satysfakcji życiowej z obiektywnymi czynnikami życia w różnych państwach.

W modelu wskaźnika jakości życia zastosowano następujące zmienne:

PYTANIE 5: MINIMUM SOCJALNE A MINIMUM EGZYSTENCJI?

5. MINIMUM SOCJALNE - wskaźnik określający koszty utrzymania gospodarstw domowych na podstawie koszyka dóbr służących do zaspokojenia potrzeb bytowo - konsumpcyjnych na niskim poziomie.

Przyjęte składniki koszyka wystarczają nie tylko dla podtrzymania życia, lecz dla posiadania i wychowania dzieci, a także dla utrzymania minimum więzi społecznych.

Koszyk dóbr:

- do I gr. składników zaliczają się wydatki na mieszkanie, żywność, odzież, obuwie, ochronę zdrowia i higienę;

- do II gr. koszty komunikacji i łączności (np. dojazdy do pracy), wydatki na kształcenie i wychowanie dzieci, kontakty rodzinne i towarzyskie oraz skromne uczestnictwo w kulturze.

Wskaźnik ustalany jest przez (Główny Urząd Statystyczny) Instytut Pracy i Praw Socjalnych.

Instytucja pracy i spraw socjalnych robi zestawienie koszyka potrzeb.

2 rodzaje gospodarstw:

Gospodarstwa pracownicze- wyodrębnionych jest aż 6 grup:

  1. gospodarstwo pracownicze jednoosobowe;

  2. -----„”---------dwuosobowe;

  3. -----„”------- trzyosobowe (M+K+Dm);

  4. -----„”------ trzyosobowe (M+K+Ds);

  5. ----„”------ czteroosobowe (M+K+2D);

  6. ----„”----- pięcioosobowe (M+K+3D).

Minimum socjalne

Gospodarstwa pracownicze: Gospodarstwa emeryckie:

PYTANIE: jak rozkładają się te minima socjalne gospodarstw pracowniczych?

Minimum egzystencji ( biologiczne) - stanowi ono dolne kryterium ubóstwa i istotnie różni się od minimum socjalnego. Zakres i poziom zaspakajania potrzeb według minimum egzystencji wyznacza granicę poniżej, której występuje biologiczne zagrożenie życia oraz rozwoju psychofizycznego człowieka.

PYTANIE 6: CO TO JEST PŁACA MINIMALNA?

PŁACA MINIMALNA - to najniższa z możliwych płac najczęściej ustalana przez dane państwo na drodze prawnej. Celem odgórnego ustalenia nieprzekraczającego minimum płacowego jest wykluczenie szkodliwego dla pracownika obniżania przez pracodawców kosztów poprzez zaniżanie płac. Od 1 stycznia 2009 r. minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce wynosi 1276 zł. brutto tj. 40% przeciętnej pensji w Polsce, od roku 2010 będzie to 50%. W okresie pierwszego roku zatrudnienia danego pracownika nie może być niższe niż 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 1.020,80 zł.

PYTANIE 7: PRZEDSTAW RÓŻNICĘ MIĘCZY ŚWIADCZENIAMI A ZABEZPIECZENIAMI SPOŁECZNYMI.

6. ŚWIADCZENIE SPOŁECZNE - to wszystkie środki finansowe, usługi i dobra rzeczowe, które służą zaspokojeniu potrzeb ludzkich, a nie są bezpośrednim wynagrodzeniem za pracę. Są one adresowane do poszczególnych osób lub gospodarstw domowych, a ich finansowanie odbywa się ze środków publicznych z udziałem lub pod nadzorem instytucji państwowych lub samorządowych.

Źródłem finansowania św. społecznych są wpływy z podatków, składek ubezpieczeniowych i celowe wpłaty ludności tzw. fundusze.

W węższym znaczeniu pojęcie świadczeń odnosi się do wypłat emerytur, rent różnego rodzaju, zasiłków i wówczas mówimy o świadczeniach socjalnych. Z otrzymaniem św. społecznego nie wiąże się żadne świadczenie wzajemne, tzw. transfery budżetowe.

Formy świadczeń pieniężnych:

  1. świadczenie pieniężne:

  • świadczenie niepieniężne, które przybierają formę świadczeń rzeczowych:

    • Mogą przyjąć też formę usług społecznych np.:

    ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE - to system zinstytucjonalizowanych form pomocy pieniężnej i rzeczowej mający na celu zagwarantowanie zaspokojenia podstawowych potrzeb wszystkim członkom danego społeczeństwa. Tak pojmowane zabezpieczenie społeczne oznacza zapewnienie obywatelom bezpieczeństwa socjalnego (działania państwa zmierzające do zapewnienia wszystkim obywatelom minimalnych warunków życia) i ochronę przed różnym rodzajem ryzyka socjalnego jak np.; utrata pracy, macierzyństwo, starość, zgon żywiciela rodziny.

    Zabezpieczenia społeczne mają charakter powszechny i oparte są głównie na środkach publicznych. Zalicza się do nich:

    PYTANIE 8: CO WIESZ O KWESTII SPOŁECZNEJ?

    7.KWESTIA SPOŁECZNA - była nieodłącznie związana z tym, co działo się w rozwoju społeczno - gospodarczym. Odnosiła się zwykle do położenia tzw. kłopotliwych grup społecznych np. proletariatu miejskiego, czy też wywłaszczonych chłopów, a także rzemieślników zagrożonych prowadzeniem produkcji przemysłowej. W tym znaczeniu kwestia objawiała się najczęściej w formach konfliktów społecznych.

    Na przełomie XIX i XX w. wprowadzono pojęcie kwestii społecznych. Pod określeniem kwestii społecznej kryły się odrębne palące zagadnienia społeczne ujmowane przedmiotowo np. kwestia włościańska, robotnicza, kobieca. W konsekwencji pierwotne znaczenie kwestii społecznej zostało zastąpione przez mnogość kwestii społecznych.

    Kwestia społeczna to konkretny problem społeczny o szczególnie dotkliwym wpływie na życie i współdziałanie członków danej zbiorowości. To stały proces społeczny lokujący w szerokiej skali zaspakajanie podstawowych potrzeb człowieka.

    Tak rozumiane kwestie społeczne można scharakteryzować w następujący sposób:

    II. Problemy ludnościowe w polityce społecznej.

    1. Prowadzenie do kwestii ludnościowej.

    2. Charakterystyka kwestii ludnościowej.

    3. Polityka państwa na rzecz kwestii ludnościowej.

    DEMOGRAFIA

    0x08 graphic
    0x01 graphic

    PYTANIE 9: PROCESY LUDNOŚCIOWE STANOWIĄ PROBLEM GLOBALNBY. NA CZYM ON POLEGA?

    Ogólną prawidłowością współczesnych procesów demograficznych jest spadek przyrostu ludności w miarę polepszania się warunków życia. Najwyższy przyrost naturalny tzw. eksplozję demograficzną notuje się w państwach najbiedniejszych, głównie afrykańskich, a także południowo - amerykańskich. Z kolei tendencje populacyjne tj. zmniejszanie się ludności zarysowują się w państwach bogatych, głównie zachodnio - europejskich. Nie jest to jednak ta prosta zależność. Na różnicę w przyroście ludności wpływają wszakże uwarunkowania społeczno - kulturowe.

    PYTANIE 10: SPECYFIKA PROCESÓW LUDNOŚCIOWYCH W POLSCE

    2. CHARAKTERYSTYKA KWESTII LUDNOŚCI

    WSTĘP - ogólne wiadomości:

    Procesy ludnościowe w Polsce mają swoją specyfikę, ogólnie ich przebieg sytuuje Polskę w grupie państw rozwiniętych, które w aspekcie demograficznym cechuje raczej niskie natężenie ruchu ludności.

    W porównaniu z najbardziej rozwiniętymi państwami Polska ma jednak mniej korzystne wskaźniki umieralności niemowląt i przeciętnego trwania życia. Jest też słabiej zurbanizowana, mniejsze są migracje wewnętrzne ludności, występuje ujemne saldo migracji zagranicznych.

    Ok. 61 % mieszka w miastach co powoduje, że Polska jest jednym ze słabiej zurbanizowanych państw Europy.

    Proces przepływu ludności ze wsi do miast uległ znacznemu spowolnieniu w końcu lat 80-tych i od tego czasu liczba ludności zamieszkującej na wsi ustabilizowała się na poziomie 14,7 mln

    Prognozy demograficzne do 2010 roku nie zakładają zasadniczych zmian.

    Oba te czynniki niekorzystnie wyróżniają Polskę na tle Europy, utrudniają procesy modernizacyjne i cywilizacyjne.

    Średnia gęstość zaludnienia w Polsce wynosiła w 2007 r. 122 osoby / km2, przy czym w miastach 1105 osób / km2, a na terenach wiejskich 50 osób / km2.

    Następną cechą rozwoju ludnościowego Polski jest nierównomierność w czasie i przestrzeni. Występuje tak zwane zjawisko falowania ruchu naturalnego polegające na dużej zmienności liczby zawieranych małżeństw i urodzeń.

    Występuje też zjawisko niżu demograficznego. Obecnie spadek urodzeń wynikający z przyczyn naturalnych został pogłębiony przez zwiększające się problemy socjalne rodzin, jakimi są zubożenie i spadek budownictwa mieszkalnego (socjalnego).

    PYTANIE 11: WYMIEŃ I SCHARAKTERYZUJ NAJISTOTNIEJSZE PROBLEMY LUDNOŚCIOWE

    NAJISTOTNIEJSZE PROBLEMY LUDNOŚCIOWE:

    1. umieralność i czas przeciętnego trwania życia:

    1. zmiany w wielkości rodziny i kwestia kontroli urodzeń, problem przyrostu naturalnego,

    2. spadek liczby małżeństw - wywołany falowaniem ruchu naturalnego, a także zmieniającymi się warunkami życia (warunki mieszkaniowe, warunki pracowe),

    3. wzrost liczby dzieci pozamałżeńskich - zmiana modelu rodziny, co raz więcej rodzin niepełnych,

    4. wzrost liczby ludności a napięcia społeczne i gospodarcze,

    5. mobilność przestrzenna - elementy:

    1. procesy migracyjne - ruch przestrzenny jednostki. Migracje mają charakter ekonomiczny (zarobkowy).

    Saldo migracji zewnętrznej dodatnie lub ujemne zsumowane z przyrostem naturalnym oznacza przyrost lub ubytek rzeczywisty, czyli faktyczną zmianę liczby ludności kraju w ciągu roku.

    PYTANIE 12: WYJAŚNIJ POJĘCIE POLITYKI LUDNOŚCIOWEJ

        1. POLITYKA PAŃSTWA NA RZECZ KWESTII LUDNOŚCIOWEJ:

    Przez pojęcie polityki ludnościowej należy rozumieć system świadomych przedsięwzięć mających na celu wywołanie pożądanych zmian w rozwoju i ruchu ludności.

    Jest ona domeną państwa, które na podstawie aktów prawnych oraz innych form oddziaływania wprowadza w życie środki realizujące zadania tej polityki.

    PYTANIE 13: TYPY POLITYKI LUDNOŚCIOWEJ

    Rozróżnia się trzy typy polityki ludnościowej:

    1945 - 1955 → znaczny przyrost naturalny

    1956 - 1970 → czasowe ograniczenie liczby urodzeń

    1970 - 1981 → okr. polit. pronatalistycznej

    Lata 80 → czas stabilizacji poziomu urodzeń

    Lata 90 → okres nowej polit. pronatalistycznej wspiera. doktrynę społeczna Kościoła katolickiego

    2000 - 2006 → zwiększona aktywność polit. ludnośowej

    PYTANIE 14: ISTRUMENTY ADMINISTRACYJNO - PRAWNE W POLITYCE LUDNOŚCIOWEJ

    1. Akty prawne promujące produkcje oraz sprzedaż środków antykoncepcyjnych lub ……………………...

    2. Zgoda lub ograniczona zgoda na aborcje

    3. Określenie minimalnego wieku zawarcia małżeństwa

    4. Akty prawne określające …………………………………... i warunki uzyskania rozwodu

    5. Ochrona prawna kobity ciężarnej

    6. Prawo do przerw w pracy z związku z urlopem macierzyńskim, wychowawczym

    PYTANIE 15: INSTRUMENTY EKONOMICZNE I WYCHOWAWCZE W POLITYCE LUDNOŚCIOWEJ

    1. Wysokość zasiłku macierzyńskiego

    2. Zasiłki rodzinne

    3. Zasiłki z tytułu urodzenia dziecka

    4. Zasiłki wychowawcze i warunki ich przyznawania

    5. Ulgi na rzecz rodzin wielodzietnych

    6. Dot. ulg świadczonych przez żłobki i przedszkola

    7. Zasiłki na dzieci chore i kalekie

    PYTANIE 16: JAKIE ZMIANY NASTAPIŁY W POSTAWACH WOBEC RODZINY?

    Rozwój rodziny

    1. Istotne zmiany w drugiej połowie XX wieku → w podst. wobec małżeństwa, posiadanych dzieci, ról płci, sposobu i zakresu funkcji realizowanych przez rodziny.

    2. Nastąpiło osłabienie normatywnego nakazu zawierania małżeństw, pozostawania w związku małżeńskim, posiadania dzieci, ograniczenia stosunków seksualnych, do związku małżeńskiego, obrona zachowania tradycji pojmowanej roli męskiej i kobiecej w związku.

    PYTANIE 17: ALTERNATYWNE FORMY ŻYCIA RODZINNEGO

    Rodzina - oznacza parę małżeńską i dzieci.

    Nuklearny związek rodziny oparty na prawnie zawartym małżeństwie i biologicznym rodzicielstwie

    Tradycja rodzinna stała się jedną z form życia rodzinnego t.j. (kohabitacja - zamieszk. dwóch dorosłych osób połączone z utrzymywaniem intymnych kontaktów i prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego).

    Proces różnicowania form życia rodzinnego implikuje konieczność poszerzania klasycznego ujęcia rodziny i włączenia znaczeń tego pojęcia do polityki rodzinnej państwa, która winna być rozumiana jako działanie rządu na rzecz dzieci i ich rodzin i której wywarcie wpływu na sytuację rodzin posiadających dzieci lub osób ich rolach rodzinnych.

    Proces powstania rodzin, ich rozwój i sposób relacji zadań i funkcji jest uwarunkowany przemianami makroekonomicznymi, dokonującymi się zarówno w skali poszczególnych społeczeństw, jak i całego globu. Jednocześnie przemiany rodziny powodują przeobrażenia w wielu dziedzinach funkcjonowania społeczeństwa i jednostki.

    Ta wspólna zależność wyraża się w tym, że funkcje i struktura rodziny muszą być co najmniej niesprzeczne z wymogami społeczeństwa.

    PYTANIE 18: TYPY RODZINY

    Typy rodzin:

    PYTANIE 19: CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PRZEMIANY RODZINY

    Czynniki, których wynikiem są przemiany rodzinne:

    PYTANIE 20: GŁÓWNE TENDENCJE ZMIAN W POLSKICH RODZINACH

    Główne tendencje zmian w polskich rodzinach w latach 90 - tych w świetle wyników Narodowego Spisu Powszechnego w 2002 roku:

    2. Charakterystyka kwestii rodziny.

    Różnorodność wzorów życia rodzinnego spowodowało, że słowo „rodzina” stało się polisemantyczne dlatego uzasadnione jest mówienie o „rodzinach” ze wskazaniem na specyfikę...

    GUS wyróżnia następujące typy rodzin (NSP 2002):

    Rodzina a gospodarstwo domowe:

    PYTANIE 21: ZMIANY WIELKOŚCI STRUKTURY GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE

    Tendencje oraz zmiany wielkości struktury gospodarstw domowych w Polsce:

    PYTANIE 22: SKUTKI TRANSFORMACJI USTROJOWEJ DLA RODZIN W POLSCE

    Ekonomiczne warunki bytu rodziny w Polsce:

    Transformacja ustrojowa w Polsce lat 90 tych spowodowała konieczność adaptacji do nowych realiów ekonomicznych takich jak:

    Długotrwała deprywacja elementarnych potrzeb ekonomicznych, edukacyjnych i kulturalnych rodzin prowadzi do ich marginalizacji i wykluczenia społecznego.

    PYTANIE 23: KONCEPCJE DOTYCZĄCE MODELU RODZINY I ZADAŃ PAŃSTWA

    Polityka społeczna państwa na rzecz kwestii rodziny.

    Pluralizm polityczny ukazuje różnice ideologiczne między elitami politycznymi w ujmowaniu roli rodziny w życiu jednostki i społeczeństwa.

    1. koncepcja liberalna - rodzina stanowi prywatną strefę życia jednostki i nie ma konieczności ingerowania w sprawy indywidualnych wyborów i wyręczania rodziny przez państwo w kształtowaniu jej ekonomicznego bytu,

    wolny rynek kształtuje dochody jednostki

    koncepcja ta:

    1. koncepcja socjaldemokratyczna - polityka rodzinna stanowi element polityki społecznej państwa, dlatego niezbędne są instytucje wspierające rodzinę.

    Zgodnie z tą orientacją:

    1. koncepcja konserwatywna - odwołuje się do tradycyjnych wartości rodziny jako grupy pierwotnej o wyraźnym podziale ról społecznych jej członków, odpowiedzialnej za potencjał biologiczny społeczeństwa i jakość populacji.

    Preferuje ona:

    PYTANIE 24: INSTRUMENTY POLITYKI RODZINNEJ W POLSCE

    Państwo w polityce społecznej wykorzystuje szereg instrumentów, które mogą pełnić różne funkcje: dochodową, kompensacyjną, redystrybucyjną i stymulacyjną. Mogą też być adresowane do różnych kategorii rodzin: rodzina pełna z dziećmi, rodzina niepełna, rodzina z dzieckiem osobą niepełnosprawną.

    Może tez wspierać realizację różnych funkcji rodziny:

    Prokreacyjną, wychowawczą czy też opiekuńczą.

    Analiza instrumentów polityki rodzinnej w Polsce wskazuje na następujące formy działań na rzecz rodziny:

    Problemy osób niepełnosprawnych w polityce społecznej

    Niepełnosprawną jest osoba, której stan fizyczny lub/i psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i społecznymi

    Definicja GUS: (osoba niepełnosprawna prawnie)

    Osoba niepełnosprawna to osoba, która posiada odpowiednie orzeczenie wydane przez organ do tego uprawniony (osoba niepełnosprawna prawnie) lub osoba, która takiego orzeczenia nie posiada, lecz odczuwa ograniczenie sprawności w wykonywaniu czynności podstawowych dla swojego wieku (zabawa, nauka, praca, samoobsługa) - osoba niepełnosprawna biologicznie.

    PYTANIE 25: NA CZYM POLEGA POLITYKA SPOŁECZNA WOBEC OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH?

    Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych to ogół działań podmiotów publicznych i organizacji pozarządowych, mających na celu wyrównanie nieuzasadnionych różnic socjalnych, asekurowanie wobec ryzyk życiowych oraz tworzenie szans funkcjonowania osób niepełnosprawnych we wszystkich dziedzinach życia gospodarczego i społecznego, umożliwiających ich pełną integrację ze społeczeństwem.

    PYTANIE 26: JAKIE SĄ GŁÓWNE PRZYCZYNY NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI?

    Na przejściową lub trwałą niepełnosprawność mają wpływ wiek oraz płeć człowieka. Głównymi przyczynami niepełnosprawności są:

    przy czym głównym źródłem niepełnosprawności wśród kobiet są choroby a u mężczyzna wypadki, zatrucia i urazy.

    PYTANIE 27: PRZEDSTAW STAN I DYNAMIKĘ ZNIOROWOŚCI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

    1. Charakterystyka osób niepełnosprawnych

    Według ONZ 10% ludności całego świata jest dotknięta niepełnosprawnością. Liczba osób niepełnosprawnych w starszych kategoriach wieku jest wyższa (25%) niż wśród osób młodych (2,5%).

    PYTANIE 28: WYMIEŃ I SCHARAKTERYZYJ STOPNIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

    Dla osób w wieku 16 lat i więcej ustalono 3 stopnie niepełnosprawności:

    1. znaczny - osoba niezdolna do podjęcia zatrudnienia (I stopień inwalidztwa),

    2. umiarkowany - osoba o naruszonej sprawności organizmu, zdolna do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy odpowiednio przygotowanym (II stopień inwalidztwa),

    3. lekki - osoba o naruszonej sprawności organizmu, zdolna do wykonywania zatrudnienia ( III stopień inwalidztwa)

    PYTANIE 29: WIEK, STAN CYWILNY I WYKSZTAŁCENIE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

    W 2002 r. liczba osób niepełnosprawnych wzrosła o 36,6% w stosunku do roku 1988 r. Według wieku przedział 55 lat i więcej o 60%.

    Wykształcenie - co trzecia osoba w 1988 r. posiadała wykształcenie ponadpodstawowe. W 2002 r. co druga.

    PYTANIE 30: ŹRÓDŁA UTRZYMANIA, AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA I BEZROBOCIE WŚRÓD OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

    1. Podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych

    Przy ministrze Pracy i Polityki Społecznej funkcjonuje Biuro Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych.

    Do zadań pełnomocnika należy w szczególności opracowywanie projektów programów rządowych dotyczących poprawy warunków życia społecznego i zawodowego osób niepełnosprawnych oraz koordynacja działań z nich wynikających, określenie podstawowych założeń polityki zatrudnienia osób niepełnosprawnych, rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz warunków życia osób niepełnosprawnych.

    Ważną rolę spełnia również Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych PFRON. Został powołany w celu utworzenia prawno - finansowego systemu ochrony osób niepełnosprawnych, a także po to, aby dawać im szansę wyrównywania różnic społecznych.

    Źródła finansowania to:

    Aktywność zawodowa:

    PYTANIE 31: WYMIEŃ I SCHARAKTERYZUJ ZNANE CI AKTY PRAWNE W PRAWIE KRAJOWYM DOTYCZĄCE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

    1. Polityka społeczna państwa na rzecz kwestii osób niepełnosprawnych

    Regulacje prawne:

    1. niepełnosprawność posiada swoje regulacje prawne zarówno w prawie międzynarodowym, jak i krajowym,

    2. o potrzebie pomocy osobom niepełnosprawnym znajduje się zapis w art. 25 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ z 1948r., gdzie zapisano prawo do świadczeń socjalnych na wypadek choroby, niezdolności do pracy itp..

    W dwóch dokumentach Rady Europy: Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950r. oraz Europejskiej Karcie Społecznej z 1963r. przyznano osobom niepełnosprawnym prawo do szkolenia zawodowego, rehabilitacji oraz readaptacji zawodowej i społecznej, bez względu na rodzaj inwalidztwa.

    Międzynarodowa Organizacja Pracy wydaje konwencje i zalecenia dotyczące rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

    W polskim ustawodawstwie zapis dotyczący osób niepełnosprawnych znalazł się w konstytucji, której art. 67 gwarantuje prawo do zabezpieczenia społecznego ze względu na inwalidztwo, a władze publiczne zostały zobowiązane do zapewnienia osobom niepełnosprawnym opieki zdrowotnej (art. 68), udzielenia osobom niepełnosprawnym pomocy w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej(art. 69).

    Duże znaczenie ma również uchwalona w 1997r. Polska Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, w której sformułowano takie prawa jak prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia, dostęp do dóbr i usług, do świadczeń socjalnych, udziału w życiu społecznym, publicznym i kulturalnym.

    PYTANIE 32: RYNEK PRACY - DEFINICJA

    1. Problemy rynku pracy w polityce społecznej

    Rynek pracy w wymiarze uogólniającym wyraża ogół form i procesów najmu pracowników przez pracodawców, a także ogół instytucji, uwarunkowań oraz czynników negocjacji, warunków zatrudnienia pracy i płacy.

    Istota rynku pracy w wymiarze konkretyzującym sprowadza się do konfrontacji ofert pracy i ofert chęci podjęcia pracy, czyli relacji między popytem na pracę i podażą pracy.

    Ludność w wieku produkcyjnym tworzą kobiety w wieku 18 - 59 lat i mężczyźni w wieku 18 - 64 lat. Osoby w wieku 0 - 17 są zaliczane do grupy w wieku przedprodukcyjnym, a kobiety w wieku 65 lat i więcej należą do grupy w wieku poprodukcyjnym.

    ludność w wieku produkcyjnym

    0x08 graphic
    0x08 graphic

    osoby aktywne zawodowo osoby bierne zawodowo

    0x08 graphic
    0x08 graphic
    nie pracują i nie poszukują pracy

    osoby zatrudnione osoby bezrobotne

    poszukujące pracy

    PYTANIE 33: CO TO JEST „ZATRUDNIENIE”?

    Zatrudnienie - jest to aktywność zawodowa wyrażająca się w odpłatnym (ekwiwalentnym) zaangażowaniu sił i umiejętności ludzkich w procesie pracy, w wyniku której powstają dobre usługi i zaspakajające potrzeby społeczeństw. Ekwiwalent występuje w postaci dochodów, a w przypadku wykonywania pracy podporządkowanej przyjmuje on z reguły postać płacy i uprawnień do świadczeń dla pracującego i jego rodziny.

    PYTANIE 34: BEZROBOCIE JAKO KATEGORIA EKONOMICZNA I KWESTIA SPOŁECZNA

    Bezrobocie - jest jednocześnie kategorią ekonomiczną - oznacza niezrealizowaną podaż pracy, będącą rezultatem nierównowagi między podażą siły roboczej (zasoby pracy), a popytem na pracę (miejsca pracy) i kwestią społeczną (stan bezczynności zawodowej osób zdolnych do pracy i zgłaszających gotowość do jej podjęcia, dla których podstawą utrzymania są dochody z pracy.

    1. Miary analityczne rynku pracy

    1. współczynnik aktywności zawodowej - udział ludności aktywnej zawodowo w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej lub danej grupy,

    2. wskaźnik zatrudnienia - udział osób pracujących w liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej,

    3. stopa bezrobocia - bezrobotni + pracujący

    1. Charakterystyka kwestii zatrudnienia i bezrobocia

    PYTANIE 35: PRACUJĄCY WG DEFINICJI GUS

    Pracujący (definicja GUS):

    Bezrobotny (definicja z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy):

    PYTANIE 36: PRACUJĄCY WG DEFINICJI BAEL

    Bezrobotny (w definicji Badań Aktywności Ekonomicznej Ludności)

    PYTANIE 37: KONSEKWENCJE BEZROBOCIA

    1. Konsekwencje bezrobocia:

    PYTANIE 38: WYJAŚNIJ RÓŻNIĆE MIĘDZY POLITYKĄ ZATRUDNIENIA A POLITYKĄ RYNKU PRACY

    1. Polityka społeczna państwa na rzecz kwestii bezrobocia

    Polityka zatrudnienia - ma na ogół charakter długoterminowy. Charakteryzują ją pośrednie oddziaływanie na rynek pracy za pomocą instrumentów związanych z całokształtem polityki społeczno - gospodarczej.

    Polityka rynku - dotyczy bezpośredniego i na ogół krótkookresowego oddziaływania na rynek pracy. Skupia się na bieżącym dostosowaniu podaży siły roboczej do popytu na nią i przeciwdziałaniu bezrobociu w określonych segmentach rynku pracy.

    Do problematyki polityki zatrudnienia zalicza się takie zagadnienia jak:

    Polityka rynku pracy - obejmuje bezpośrednie działania dostosowawcze na rynku pracy ukierunkowane na usprawnienie i uzupełnienie mechanizmów rynkowych, zwiększenie przejrzystości rynku, docieranie do osób pozbawionych rynku pracy i udzielanie im pomocy w wychodzeniu z bezrobocia, natomiast nie wpływa na zdolność zatrudnieniową gospodarki i nie tworzy nowych miejsc pracy o długotrwałym i intensywnym kapitałowo charakterze.

    PYTANIE 39: DZIEDZINY KWESTII ZDROWIA W POLITYCE SPOŁECZNEJ

    1. Zdrowie w polityce społecznej

    Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie oznacza dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne, pozwalające na prowadzenie przez człowieka produktywnego, sensownego i twórczego życia w sferze tak społecznej jak i ekonomicznej.

    Przyjęta zasada równości, sprawiedliwości i zasada partycypacji w zdrowiu stanowią istotną przesłankę w realizacji podstawowego prawa do zdrowia i korzystanie z usług służby zdrowia.

    Polityka społeczna badając kwestię zdrowia rozróżnia trzy jej dziedziny:

    1. profilaktykę - zapobieganie chorobom w społeczeństwie poprzez kształtowanie odpowiedniego rozwoju człowieka oraz warunków jego życia (pracy, zamieszkania, żywienia, stylu życia wpływających na jego życie),

    2. lecznictwo - nastawione na człowieka chorego, na rozpoznanie i leczenie chorych.

    3. Rehabilitacje - przywracanie do zdrowia, sprawności i przydatności społecznej ludzi dotkniętych kalectwem lub upośledzonych fizycznie, psychicznie i społecznie.

    PYTANIE 40: CZYNNIKI EKONOMICZNE, SPOŁECZNE WPŁYWAJĄCE NA STAN ZDROWIA

    Czynniki ekonomiczne i społeczne - wpływające na stan zdrowia jednostek:

    PYTANIE 41: OCENA STANU ZDROWIA PRZEZ POLAKÓW

    Ogólna ocena życia i zdrowia.

    ¾ Polaków ocenia jako bardzo dobre lub co piąty - takie sobie; co czterdziesty - bardzo złe, złe.

    Według stanu cywilnego - w związkach lub kawaler, panna, lepiej oceniają niż wdowa.

    Konkluzja:

    Co 2 osoba w wieku 15 lat i więcej ocenia swoje zdrowie jako bardzo dobre lub dobre.

    W Belgii, Szwecji stan zdrowia deklaruje około ¾ rozważanej populacji.

    PYTANIE 42: PRZECIĘTNE TRWANIE ŻYCIA I JEGO REGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE W POLSCE

    Zmiany średniej długości życia w latach 1950 - 2007 według metod diagnostycznych ma swoje odzwierciedlenie już od 15 lat, spadek natężenia zgonów a w tym samym wydłużenie przeciętnego trwania życia. W 2007 r. w Polsce mężczyźni żyli przeciętnie 71 lat.

    PYTANIE 43: ZRÓŻNICOWANIE PRZECIĘTNEJ DŁUGOŚCI TRWANIA ŻYCIA W EUROPIE

    Polska nadal wypada niekorzystnie na tle czołówki krajów europejskich. Wiek dożywania Polaków jest krótszy o kilka lat: mężczyźni o ok. 8 lat, kobiety o ok. 4 - 5 lat.

    PYTANIE 44: PRAWNE REGULACJE KRAJOWE DOTYCZĄCE KWESTII ZDROWIA

    1. Regulacje prawne kwestii zdrowia

    1. na poziomie międzynarodowym:

    1. na poziomie krajowym

    1. Podmioty działające na rzecz ochrony zdrowia:

    12

    RUCH NATURALNY LUDNOŚCI

    Obejmuje urodzenia, zgony

    ( różnica między nimi nazywana jest przyrostem naturalnym) i zmiany stanu cywilnego

    RUCH PRZESTRZENNY LUDNOŚCI

    Oznacza migrację, czyli przemieszczania ludności zarówno w obrębie państwa

    ( tzw. migracje zewnętrzne) jak i związane z przekraczaniem jego granic (tzw. migracje wewnętrzne)


    Wyszukiwarka