cw26, Politechnika Łódzka Biotechnologia, Chemia fizyczna LABORKI


Sylwia Dąbrowska 4

Biotechnologia grupa IV

Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności

Politechniki Łódzkiej

Czwartek 815 - 1200

Ćwiczenie nr 26

Kinetyka jodowania acetonu

Kinetyka jodowania acetonu

Cel ćwiczenia: Wyznaczenie stałej szybkości procesu jodowania acetonu katalizowanego jonami H+ .

  1. Wstęp teoretyczny

Stałą szybkości reakcji nazywamy współczynnik proporcjonalności k w równaniu kinetycznym.

W klasycznej kinetyce przyjmuje się, że stała k jest niezależna od stężenia reagentów i czasu reakcji, natomiast zmienia się z temperaturą i zależy od rodzaju i stężenia katalizatorów. Stała szybkości wyraża liczbowo szybkość reakcji, gdy stężenie każdego z substratów wynosi 1 mol/l. Wymiar stałej zależy od postaci równania kinetycznego i wyraża się ogólnym wzorem:

Jodowanie acetonu jest reakcją autokatalizowaną przez jony wodorowe, będące jednym z jej produktów:

Jest to reakcja dwustopniowa, następcza:

Etap I

Etap II

Etap I jest powolny, odwracalny i decydujący o szybkości całej reakcji. Przebieg jego jest następujący:

postać ketonowa postać enolowa

W rezultacie szybkość całej reakcji zależy od stężenia acetonu (a-x) i kwasu (b+x), a nie zależy od stężenia jodu. Reakcja jodowania acetonu jest reakcją drugiego rzędu i szybkość jej możemy wyrazić następującym wzorem:

lub po scałkowaniu:

gdzie:

k - stała szybkości

a - początkowe stężenie acetonu

b - początkowe stężenie jonów wodorowych

x - ubytek stężenia acetonu (równy przyrostowi stężenia kwasu) po czasie t

Energią aktywacji nazywamy minimum energii jaką powinny być obdarzone cząsteczki, aby mogły przereagować. Można ją obliczyć na podstawie równania Arrheniusa:

A - współczynnik częstotliwości

Energię aktywacji można również obliczyć znając dwie stałe szybkości danej reakcji w dwóch różnych temperaturach ze wzoru:

0x01 graphic

lub badając nachylenie prostej w układzie współrzędnych lg k = f(1/T).

  1. Wykonanie i opis ćwiczenia.

1. Do kolby miarowej o pojemności 250 cm3 odmierzam dokładnie podane przez asystenta ilości kwasu solnego i jodu.

2. Mieszaninę rozcieńczam wodą destylowaną tak, aby do objętości 0,25 dm3 brakowało kilka cm3.

3. Kolbę z roztworem wstawiam do termostatu o wskazanej temperaturze na około 20 min. Następnie po ustaleniu się temperatury (ok. 20 minut) odmierzam pipetą podaną ilość acetonu i wlewam do kolby.

4. Dopełniam jej zawartość wodą destylowaną do kreski. Szybko mieszam i pobieram próbkę mieszaniny reagującej pipetą o pojemności 25 cm3.

5. Pobraną próbkę roztworu wlewam do kolby napełnionej uprzednio 25 cm3 0,15 M roztworem NaHCO3 i miareczkuję ją 0,02 M Na2S2O3.

6. Kolejne próbki pobieram co 15 minut, notując czas, jaki upłynął od chwili rozpoczęcia reakcji do momentu jej zahamowania w podanej próbce.

7. Pomiary zbieram w tabeli.

1.Obliczam stężenie początkowe acetonu a i kwasu b znając objętość acetonu

Vacetonu i gęstość acetonu dacetonu oraz stężenie kwasu CHCl korzystając ze wzorów:

0x01 graphic

0x01 graphic

Gdzie:

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Obliczenia:

0x01 graphic

0x01 graphic

2.Obliczam ubytek stężenia acetonu x, który jest równy przyrostowi stężenia kwasu i ubytkowi stężenia jodu po upływie czasu t w oparciu o wyniki miareczkowania ze wzoru:

0x01 graphic

Gdzie:

Vo i Vt to ilości Na2S2O3 zużyte na zmiareczkowanie 25 cm3 mieszaniny reagującej na początku reakcji (t=0) i po czasie t, c - stężenie Na2S2O3 w mol/dm3

0x01 graphic

Wyniki pomiarów i obliczeń:

t [min]

Vt [ml]

x

a-x

b+x

0x01 graphic

0

18,1

0

0,1623

0,1

-0,4843

10

14,8

0,00132

0,16098

0,10132

-0,463

20

11,7

0,00124

0,16106

0,10124

-0,4643

30

7,75

0,00158

0,16072

0,10158

-0,4588

40

4,7

0,00122

0,16108

0,10122

-0,4646

50

1,7

0,0012

0,1611

0,1012

-0,4649

60

0,6

0,00044

0,16186

0,10044

-0,4772

0x01 graphic

Współczynnik kierunkowy prostej (A) wyznaczam zapomocą arkusza kalkulacyjnego:

0x01 graphic

Wyznaczam wartość stałej szybkości k ze wzoru:

0x01 graphic

Wnioski:

Wyznaczona przeze mnie stała szybkości jodowania acetonu wynosi 0x01 graphic

Ze względu na brak danych o literaturowej wartości stałej szybkości jodowania acetonu nie mogę oszacować błędu pomiaru. Błędy wpływające na ostateczny wynik to: niedokładny odczyt wartości z biurety, niedokładność miareczkowania, niedokładna ilość odmierzonych substratów wchodzących w reakcje,przypadkowe nalanie się wody do badanej próbki a temperatura termostatu nie wynosiła dokladnie 40°C ( dla tej temperatury była mierzona stała szybkości reakcji).



Wyszukiwarka