Imiona i Nazwiska |
Wydział |
Kierunek |
Grupa |
Grupa lab. |
Data |
Rok/Semestr |
Milena Poniecka Agnieszka Waligóra Łukasz Ważny |
IiZ |
Logistyka |
LG3 |
1 |
05.12.2008 |
2/3 |
Temat: Natężenie i równomierność oświetlenia elektrycznego w pomieszczeniach.
Cel
Projektowanie nowych urządzeń oświetleniowych oraz przebudowa i eksploatacja urządzeń istniejących - diagnozowanie warunków oświetlenia zapewniających przez te urządzenia.
Aparatura i pomoce dydaktyczne
luksomierz
taśma miernicza 10 m
normy
akty prawne
Pojęcia kluczowe
Natężenie oświetlenia (E) - Stosunek strumienia świetlnego padającego na elementarne pole powierzchni otaczające dany punkt do powierzchni tego pola. Jednostką miary jest lux [lx].Przyrządem do pomiaru natężenia jest luksomierz
Średnie natężenie oświetlenia (Eśr) - stosunek strumienia świetlnego padającego na tę powierzchnię do jej pola
Równomierność oświetlenia (δ) - Stosunek najmniejszego oświetlenia do średniego natężenia oświetlenia na danej powierzchni. Równomierność oświetlenia na płaszczyźnie roboczej przy pracy ciągłej powinna wynosić co najmniej 0,65
Oświetlenie ogólne - równomierne oświetlenie pewnego obszaru bez uwzględniania specjalnych wymagań dla wyodrębnionych jego miejsc
Oświetlenie miejscowe - dodatkowe oświetlenie przedmiotu pracy wzrokowej, sterowane niezależnie od oświetlenia ogólnego
Płaszczyzna robocza - powierzchnia odniesienia wyznaczona płaszczyzną, na której zwykle wykonywana jest praca. Za powierzchnię roboczą przyjmuje się poziomą płaszczyzny na wysokości 0,85m od podłogi ograniczoną ścianami pomieszczenia.
Krzywa izoluminacyjna (izoluminanta) - miejsce geometryczne punktów powierzchni dla których wartość luminacji jest taka sama przy ustalonych położeniu obserwatora i źródła lub źródeł światła względem tej powierzchni.
Pole bezpośredniego otoczenia - pas szerokości, co najmniej 0,5m otaczający pole zadania, występujący w polu widzenia
Pole zadania - część pola w miejscu pracy, na którym jest wykonywane zadanie wzrokowe.
Przebieg ćwiczenia
Narysowaliśmy plan pomieszczenia, w którym przeprowadzone było zadanie i zaznaczyliśmy na nim źródła światła
Na podstawie punktu 3.2 normy PN-84/E-02033 wyznaczyliśmy minimalną liczbę punktów wymiarowych, a na podstawie normy PN-EN 12464-1:2004 punkty pomiarowe
Dokonaliśmy pomiarów zgodnie z normą PN-83/E-04040.03 punkt 2.7 (dla oświetlenia ogólnego - środek kwadratu na wysokości 0,85 o podłogi, dla oświetlenia miejscowego - na stanowiskach pomiarowych)
Opisaliśmy rodzaj oświetlenia w pomieszczeniu
Zmierzyliśmy natężenia oświetlenia w wyznaczonych punktach pomiarowych
Obliczyliśmy średnie natężenie oświetlenia i równomierność oświetlenia w badanych pomieszczeniach
Porównaliśmy uzyskane wyniki z wymaganymi wartościami natężenia oświetlenia dotyczącymi wnętrz, zadań i czynności oraz dopuszczalnymi wartościami równomierności oświetlenia w polu zadania i w polu bezpośredniego otoczenia zgodnie z normą PN-EN 12464-1:2004
Narysowaliśmy mapę izoluks
Oceniliśmy prawidłowość doboru rodzaju oświetlenia w pomieszczeniu
Oceniliśmy warunki widzenia i według punktu 4.3.1 normy PN-EN 12464-:2004 dobraliśmy wartość wymaganego natężenia eksploatacyjnego
Mapa pomieszczenia i mapa izoluks
- źródło światła ogólnego - lampa jarzeniowa
- źródło światła miejscowego - lampa biurowa
- biurka bez oprzyrządowania
- stanowiska robocze z urządzeniami do pomiarów, w tym komputery, urządzenia do pomiaru wibracji, do pomiaru odporności na stres itp.
- natężenie ogólne podane w luksach
- natężenie na stanowiskach roboczych podane w luksach
Rysunek zrobiony w skali 1:44
Mapa izoluksów:
Obliczenia
Liczba punktów pomiarowych
Pomieszczenie |
Długość [m] |
Szerokość [m] |
Wysokość zawieszenia opraw [m] |
Wskaźnik pomieszczenia |
Najmniejsza liczba punktów pomiarowych |
Przyjęta liczba punktów pomiarowych |
A
|
3,41 |
3,52 |
3,50 |
0,495<1 |
4 |
9 |
B
|
7,59 |
3,52 |
3,50 |
0,687<1 |
4 |
24 |
Średnie natężenie oświetlenia i Równomierność oświetlenia
Pomieszczenie |
Średnie natężenie oświetlenia (lx) dla oświetlenia ogólnego na całej powierzchni |
Równomierność oświetlenia dla oświetlenia ogólnego na całej powierzchni |
A |
474,56 |
0,67 |
B |
378,34 |
0,52 |
Wnioski
Na podstawie normy PN - EN 12464-1:2004 dokonano badania natężenia oświetlenia w pomieszczeniu zalecanym przez prowadzącego zadanie. Przyjęto również, iż pomieszczenie to zostanie potraktowane jako pomieszczenie w którym wykonywane są czynności intelektualne - biuro lub sala klasowa.
Po dokonaniu niezbędnych pomiarów stwierdzono, iż natężenie światła w pomieszczeniu waha się w granicach 150-650 lx. Według normy PN - EN 12464-1:2004 pkt. 5.4 natężenie światła powinno wynosić 300-750 lx. Uwagę zwraca więc prawa część pomieszczenia, która jest niedoświetlona. Jako usprawnienie można zastosować więc światło kierunkowe w postaci lampki biurkowej lub dodatkową lampę.
Stanowiska pracy z komputerem na podstawie normy powinny być oświetlone światłem o natężeniu 500 lx. W badanym pomieszczeniu żadne z badanych stanowisk nie spełniało wymagań. Dodatkowo blaty pokryte są lakierem odbijającym, który może spowodować olśnienie. Wyklucza to możliwość zastosowania oświetlenia kierunkowego. Zaleca się zastosowanie lampy o świetle rozproszonym.
Pozostałe powierzchnie robocze również nie spełniały kryterium normy. Według punktu 5.3 powierzchnie na których wykonuje się zadania związane z obróbką informacji (pisanie, czytanie) powinny również być oświetlone światłem o natężeniu 500 lx. Te blaty, podobnie jak wcześniejsze, również pokryte zostały lśniącym lakierem. Zaleca się zastosowanie źródła światła rozproszonego.
Podsumowując, uważam, iż w pomieszczeniu w którym zostało przeprowadzone badanie należy zastosować źródło światła o większej mocy lub zainstalować dodatkowe źródła światła.
437
486
542
574
644
587
317
402
282
328
365
354
480
475
511
425
486
360
367
442
200
307
353
400
490
507
601
242
157
303
198
459
270
488
509
407/1247
325
279
344
440
460
238
340
486
407/1247
238
POMIESZCZENIE
A
POMIESZCZENIE
B