PRAWO FINANSOWE

EGZAMIN 29-01-2010 piątek GODZ 14,30 AULA B

GENEZA PRAWA FINANSOWEGO

Prawo finansowe powstało gdy w państwie doszło do upodmiotowienia społeczeństwa lub przynajmniej jego części i gdy relacja:

„Władca - poddany” zmieniła się w relację „Państwo - obywatel”

Stało się to możliwe po rozdzieleniu skarbu królewskiego na publiczny i prywatny a także dzięki pojawieniu się reprezentacji politycznej społeczeństwa [ początki parlamentaryzmu ].

Prawo finansowe [ skarbowe ] nie istniało gdy państwo stanowiło prywatną własność danej dynastii. Na tle finansowania zadań państwa musiało dojść do konfliktu interesów finansowych obywateli i państwa, na których spoczywał obowiązek zaspokajania zbiorowych pogrzeb obywateli.

Rozstrzygnie ca owych konfliktów stały się główną treścią norm prawa finansowego.

Normy prawa fin. Określały uprawnienia i obowiązki obywateli oraz innych podmiotów prawnych w zakresie działalności państwa w dziedzinie gromadzenia i wydatkowania pieniężnych środków publicznych.

Prawo finansowe wyjawiło się najwcześniej jako prawo:

1. O stanowieniu danin publicznych oraz o ich poborze [rodowód podatków wywodzi się z prawa królewskiego lub książęcego na którym opierały się regalia. Pierwotnie panujący sam ustanawiał podatki określając od kogo, od czego i w jakiej wysokości będzie je pobierał. Przywilej koszycki na dany przez Ludwika Węgierskiego w 1374 roku i przyznał wolność podatkową szlachcie [ był to podatek nadzwyczajny]. Podatki uznano za dochody stałe w 1717 roku w wyniku reform podjętych na sejmie niemym.

2. Dotyczyły kontroli wydatkowania środków publicznych oraz planowania budżetowego. Instytucje budżetu państwa należy wiązać z dążeniem opodatkowanych do kontroli wydatkowania przez króla środków pochodzących z podatków. Chęć kontrolowania zużycia środków publicznych przez króla sprawiła, iż nastąpiło rozdzielenie skarbu królewskiego na skarb królewski [ nadworny] i publiczny w Polsce zwanym skarbem pospolitym.

3. Najpóźniej dotyczyły ochrony pieniądza, monopol walutowy oraz bank centralny. PRAWO WALUTOWE, DEWIZOWE, PUBLICZNE PRAWO BANKOWE

W socjalistycznym prawie finansowym wyróżniano 4 podstawowe działy:

1. Prawo budżetowe obejmuje: regulacje prawne dotyczące tworzenia i wykonywania budzetu państwa, jak i normy odnoszące się do dochodów i wydatków budżetowych. W tych ramach mieściło się także tradycyjne prawo daninowe, z regulacjami prawnymi dotyczącymi poszczególnych rodzajów dochodów publicznych [ podatków, opłat publicznych, cła, wpłat od przedsiębiorstw uspołecznionych ]

2. Prawo finansowe bankowe

3. Prawo finansowe ubezpieczeniowe

4. Prawo finansowe przedsiębiorstw uspołecznionych

W okresie tzw. Transformacji ustrojowej po roku 1989 roku w nauce na temat istoty i zakresu prawa finansowego można było dostrzec następujące podstawy

1. Komar A., Dębowska-Romanowska T., Borodo A. - prawo finansowe= finanse publiczne - budżet państwa, budżety lokalne oraz elementy finansów UE

2. Wójtowicz W., Ruśkowski E. - prawo finansowe - budżet państwa, budżety lokalne oraz elementy finansów UE, publiczne prawo bankowe, prawo dewizowe, prawo walutowe

3. Brzeziński B., Matuszewski W., Morawki W., Olesińska A., = prawo finansów publicznych - znaczenie wąskie  prawo budżetowe, znaczenie szerokie  prawo podatkowe, prawo celne, prawo bankowe, prawo dewizowe, prawo walutowe, kontrolna skarbowa,

Definicja prawa finansowego trudności z określeniem:

- różnorodność materii uregulowanej w ramach finansów publicznych

- tendencji do wyodrębniania się poszczególnych dziedzin w ramach prawa finansowego

- zmieniającego się charakteru, ingerencji podmiotów prawa publicznego w sferę życia gospodarczego.

W literaturze przedmiotu można znaleźć różnie def.prawa finansowego. W dużym uproszczeniu można podzielić je na 2 grupy:

1. Prawo finansowe sensu largo - szerokie ujęcie - są to określenia wskazujące na bardzo szeroki zakres prawa finansowego jako takiej gałęzi prawa, która reguluje wszelkie kwestie dotyczące stosunków finansowych: ustrojowe, materialne, proceduralne.

Do ustrojonych zalicza się organizacje, kompetencje oraz normy prawne dotyczące podmiotów prawa publicznego,

Do materialnych - akty prawne powszechnie obowiązuję jak i indywidualne akty prawne,

Proceduralne - regulują zasady postępowania uczestników stosunków finansowych.

W tym ujęciu w ramach prawa fin. Znajduje się zarówno: prawo budżetowe, daninowe [ przede wszystkim podatkowe], walutowe, publiczne prawo bankowe, prawo dewizowe, celne oraz nadzór nad rynkiem finansowym.

Pobieranie ceł i innych należności celnych to przedmiot zainteresowania prawa finansowego ale jednocześnie zasady i tryb stosowania poszczególnych procedur celnych są elementami publicznego prawa gospodarczego.

2. Prawo finansowe sensu stricte - ujęcie wąskie - do prawa finansowego należy zaliczyć tylko te regulacje, które bezpośrednio dotyczą finansów państwa i samorządu terytorialnego, czyli odnoszą się do publicznej działalności finansowej.

Zakres współczesnego prawa finansowego odnosi się do regulacji prawnej publicznej działalności finansowej natomiast w skutek procesów globalizacji zmianie ulega zasięg tej działalności. To z kolei wyznacza inne ramy prawa finansowego i kryteria jego wewnętrznej systematyki oraz powiązań z pozostałymi działami prawa.

Odpowiadając regulacji prawnej publicznej działalności finansowej, zakres prawa finansowego musi obejmować takie człony jak:

1. Prawo finansowe sektora finansów publicznych, w tym:

1. Prawo regulujące powstawanie i wydatkowanie finansów publicznych

2. Prawo regulujące nakładanie i gromadzenie dochodów publicznych a także ich podział między różne instytucje finansowe.

3. Prawo regulujące tworzenie, wykonywanie i kontrolę publicznych planów finansowych, w tym budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

2. Prawo walutowe i dewizowe,

3. Prawo rynku finansowego, w tym zasady kontroli i nadzoru państwa wobec instytucji finansowych działających na rynku finansowym oraz ich powiązania finansowe z sektorem finansów publicznym

Prawo rynku finansowego = nowy dział prawa finansowego

Ustawa z dnia 21.07.2006 o nadzorze nad rynkiem finansowym.

Ustawa określa organizację, zakres i cel sprawowania nadzoru nad rynkiem finansowym.

Nadzór nad rynkiem finansowym obejmuje;

1. Nadzór bankowy - sprawowany zgodnie z przepisami - prawo bankowe, ustawa o NBP, ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających

2. Nadzór emerytalny - sprawowany zgodnie z przepisami - ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, o PPE, o IKE, o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych

3. Nadzór ubezpieczeniowy - sprawowany zgodnie z przepisami - ustawa o działalności ubezpieczeniowej, o pośrednictwie ubezpieczeniowym, o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych,

4. Nadzór nad rynkiem kapitałowym - sprawowany zgodnie z przepisami - ustawa o obrocie instrumentami finansowymi, o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, o funduszach inwestycyjnych, o giełdach…

5. Nadzór na instytucjami pieniądza elektronicznego - zgodnie z przepisami ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych…

6. Nadzór uzupełniający sprawowany zgodnie z przepisami ustawy o nadzorze uzupełniającym…

Prawo bankowe:

- czynności i umowy bankowe mają charakter cywilno-prawny NIE INTERESUJE NAS

- INTERESUJE NAS - regulacji prawne dotyczące form prawnych finansowania banków, ich kompetencji i funkcji w gospodarce, zagadnienia związane z bezpieczeństwem obrotu i nadzorem bankowym mają charakter publiczno-prawny.

Prawne podstawy działalności ubezpieczeniowej

Prawo e-finansów - umowy i płatności na odległość

Prawo rynku kapitałowego

Prawo karno-skarbowe - chroni dziedziny prawa finansowego

Regulacje prawne związane z oddziaływaniem państwa na organizację i funkcjonowanie instytucji rynku finansowego obejmują nadzór nad:

- bankami - od 1.1.2008 r.

WYKŁAD 16-10-2009 r.

Źródła prawa finansowego

Sposoby powstawania prawa:

1. Stanowienie (Polska - art. 87 Konst.)

2. Prawo zwyczajowe

3. Prawo precedensowe

4. Umowa (pacta sunt servanda - umów należy dotrzymywać)

5. Religia

W Polsce mamy system prawa stanowionego.

Źródła prawa stanowionego (Polska - art. 87 Konst.)

1. Akty prawne powszechnie obowiązujące, do których zaliczymy

1. Konstytucja

2. Ustawa

3. Umowa międzynarodowa

4. Rozporządzenia

5. Akty prawa miejscowego [obowiązujące na obszarze gminy, powiatu lub województwa]

2. Akty wewnętrzne

1. Zarządzenia

2. Uchwały

Źródła prawa finansowego:

1. Konstytucja

2. Ustawa

3. Akty wykonawcze

4. Umowy międzynarodowe

5. Prawo Unii Europejskiej

Ad. 1 Problematyka prawa finansowego w konstytucji:

Problematyka finansów publicznych w Konstytucji RP - rozdział X:

1. określenie sposobu gromadzenia i wydatkowania środków finansowych na cele publiczne ( art. 216 ust. 1)

2. uchwalenie budżetu państwa i jego zmiany lub prowizorium budżetowe (art. 219-225)

3. stanowienie podatków innych ciężarów publicznych ( art. 84 i art. 217)

4. określenie warunków i form korzystania z kredytu publicznego oraz udzielania gwarancji i poręczeń finansowych przez państwo (art. 216 ust. 4 i 5), a także ratyfikacji umów międzynarodowych przewidujących znaczne obciążenia państwa pod względem finansowym (art. 89 ust. 1 pkt 4)

5. określenie organizacji i zasad działanie NBP (art. 227 ust. 7)

6. określenie zasad i trybu nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości, udziałów akcji oraz emisji papierów wartościowych przez Skarb Państwa, NBP lub inne państwowe osoby prawne (art. 216 ust. 2)

7. określenie organizacji Skarbu Państwa oraz sposoby zarządzania jego majątkiem (art. 218)

8. określenie organizacji systemu kontroli państwowej ( w tym finansowej i budżetowej) (art. 203, 204,226)

9. ustanowienie monopoli (art. 216 ust. 3)

10. finanse samorządu terytorialnego (art. 167, 168)

Wymóg formy ustawowej istnieje dla uchwalania budżetu, ustawa ma określać zasady i tryb opracowania budżetu państwa, stopień jego szczegółowości oraz jego wymagania, a także zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej. Przepisy konstytucji uwzględniają 2 podstawowe wymogi stawiane budżetowi przez prawo wspólnotowe:

- (art. 220 ust.2) - WSKAZUJE NA ZAKAZ POKRYCIA DEFICYTU BUDŻETOWEGO PRZEZ ZACIĄGANIE zobowiązań w centralnym banku państwa.

- art. 216 ust. 5 - zakaz zaciągania pożyczek lub udzielania gwarancji i poręczeń finansowych w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 3\5 wartości PKB.

Art. 84 Konstytucji - Każdy jest zobowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych w tym podatków określonych w ustawie ( zasada powszechności opodatkowania).

Konstytucja - daniny publiczne

Art. 217. - Nakładanie podatków i innych danin publicznych, określenie podmiotów, przedmiotów opodatkowania, stawek podatkowych a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy

Art. 227. - Problematyka monetarna i bankowa

Prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej przysługuje NBP.

Ad. 2. USTAWY W PRAWIE FINANSOWYM

1. Prawo finansowe [ finanse publiczne] - ustawa z 30 czerwca 2005 o finansach publicznych.

2. Prawo finansowe [ część ogólna ] - ustawa z dnia 10 września 1999 - kodeks karny skarbowy - dziedziny prawa finansowego chronione przez kodeks karny skarbowy: prawo celne, dewizowe, podatkowe, prawo gier i zakładów wzajemnych.

Kodek karny skarbowy składa się z 3 tytułów

1. Przestępstwa i wykroczenia skarbowe [ część ogólna i szczególna ]

2. Postępowanie w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe [ część procesowa ]

3. Postępowanie wykonawcze w sprawa o przestępstwa i wykroczenia skarbowe

Ustawa z dni 28.09.1991 o kontroli skarbowej

3. Prawo finansowe [ podatki ] prawo podatkowe - to ogół przepisów regulujących wysokość, pobieranie, podatników i płatników poszczególnych podatków - baza ustawa ordynacja podatkowa, ustawa o podatku dochodowych od osób fizycznych, prawnych, podatki i opłaty lokalne

4. prawo finansowe [prawo celne ] ustawa z 19 marca 2004 roku - prawo celne - ustawa reguluje w zakresie uzupełniającym przepisy prawa wspólnotowego

- zasady przywozu towarów na obszar celny wspólnoty europejskiej oraz wywozu tego towaru z jego obszaru

- zasady postępowania z towarami objętymi wspólną polityką rolną

- sposoby przekazywania informacji do celów ewidencji i statystki dotyczące obrotu towarowego z państwami członkowskimi wspólnoty oraz związane z tym prawa i obowiązki osób a także uprawnienia i obowiązki organów celnych.

5. prawo finansowe [ prawo dewizowe ] - ustawa z dnia 27 lipca 2002 roku prawo dewizowe - ustawa określa obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju a także działalność gospodarczą w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwa w ich kupnie i sprzedaży [ czyli działalność kantorowa ]

6. prawo finansowe [ prawo rynku finansowego ] ustawa z 21 lipca 2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym - ustawa określa organizację, zakres i cel sprawowania nadzoru nad rynkiem finansowym, który obejmuje:

- nadzór bankowy -KSERO z maila grupowego - ustawa prawo bankowe określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych a także oddziałów instytucji kredytowych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacyjnego i upadłości banków

- nadzór ubezpieczeniowy i emerytalny - KSERO z maila grupowego

- nadzór nad instytucjami pieniądza elektronicznego - ustawa z 12 września 2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych

- nadzór nad rynkiem kapitałowym - KSERO z maila grupowego

Ustawy w prawie finansowym - CHRONOLOGIA:

- finansowe prawo - finanse publiczne

• Ustawa z dn. 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych

- finansowe prawo - banki

• Ustawa z dn. 14.12.1994 r. O Bankowym funduszu Gwarancyjnym

• Ustawa z dn. 29.08.1997 r. O NBP

• - // - Prawo bankowe

- prawo finansowe - część ogólna

• Ustawa z dn. 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy

• - // - 28.09.1991 r. o kontroli skarbowej

- prawo finasowe - podatki

• Ustawa Ordynacja podatkowa

• - // - Podatek dochodowy od os. Fizycznych

• - // - Opłata skarbowa

• - // - Podatki i opłaty lokalne

• - // - Doradztwo podatkowe'

• - // - Podatek od spadków i darowizn

• - // - Podatek dochodowy od os. Prawnych itp

- Prawo finansowe - prawo celne

• Ustawa z dn. 19.03.2004 r. Prawo celne

- Prawo finansowe - prawo dewizowe

• Ustawa z dn. 27.07.2002 r. Prawo dewizowe

- Prawo finansowe - prawo walutowe

• Ustawa z dn. 29.08.1997 r. O NBP

• - // - - // - Prawo bankowe

- Prawo finansowe - Nadzór nad rynkiem finansowym

• Ustawa z dn. 21.07.2006 r. O nadzorze nad rynkami finansowymi

Ad. 3. AKTY WYKONAWCZE W PRAWIE FINANSOWYM

Znaczenie ustaw w prawie finansowym sprawia, że ograniczoną rolę powinny spełniać akty normatywne pochodzące od organów władzy wykonawczej. Uprawnień i obowiązków prawo-finansowych nie można obecnie rugować uchwałami Rady Ministrów, Zarządzeniami Ministrów oraz aktami normatywnymi organów centralnego banku państwa. Podmioty te mogą wydawać akty kierownictwa wewnętrznego, które są adresowanie do jednostek organizacyjnych podległych tym podmiotom.

Art. 92 Konstytucji wskazuje iż Rozporządzenia mogą być wydawane przez ograny wskazane w Konstytucji na podstawie szczególnego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie takie powinno zawierać:

- organ właściwy do wydania rozporządzenia

- zakres spraw przekazanych do uregulowania

- wytyczne dotyczące treści aktu.

Akty prawa miejscowego

Akty te ustanawiają organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie (art. 94 konstytucji).

Przykład: Uchwały podatkowe podejmowane przez organy stanowiące np. gmina - uchwalają podatki lokalne.

Ad. 4. UMOWY I KONWENCJE MIĘDZYNARODOWE, dotyczą:

1. Wzajemnego popierania i ochrony inwestycji. Polska zawarła ich ok. 63

2. Ochrona pieniądza

3. Ustawa o unikaniu lub zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu (dot. Podatków od dochodu i majątku)

Ekonomiczne podwójne opodatkowanie występuje wtedy, gdy ten sam dochód lub majątek jest dwukrotnie obciążony podatkiem, lecz należy do różnych osób.

Prawne podwójne opodatkowanie polega na dwukrotnym obciążeniu podatkiem dochodu lub majątku należącego do tej samej osoby.

4. Szkodliwej konkurencji podatkowej. W Polsce zwalcza się przejawy szkodliwej konkurencji podatkowej zestawiając wykaz krajów które je uprawiają:

1. Rozporządzenie MF z dn. 16.05.2005r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencje podatkową dla celów. (dot. Os. Fizycznych).

2. Rozporządzenie MF z dn. 16.05.2005r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencje podatkową dla celów (dot. Os. Prawnych)

Raj podatkowy „oaza podatkowa” - są miejscami ogłoszonymi przez ich władzę, w których od ich mieszkańców i przedsiębiorstw mających tam siedziby nie pobiera się podatków lub są one minimalne.

Raj podatkowy [oaza podatkowa] są miejscami ogłoszonymi przez ich władzę, których od mieszkańców i przedsiębiorców mających tam siedziby nie pobiera się podatków lub podatki są minimalne.

Cechy oazy podatkowej:

1. całkowita eliminacja podatków lub ich nieznaczna wysokość,

2. stabilizacja polityczna i gospodarcza

3. brak restrykcji dewizowych

4. obowiązywanie i zagwarantowanie pełnej tajemnicy bankowej oraz finansowej

5. dogodny system prawny

6. nowoczesne środki łączności

7. dobre połączenia komunikacyjne

8. spełnianie indywidualnych oczekiwań inwestorów

W Polsce zwalcza się przejawy szkodliwej konkurencji podatkowej , zestawiając wykaz krajów, które ją uprawiają.

Pierwsze było:

- Rozporządzenie Ministra finansów z 11 grudnia 2000 w sprawie określenia krajów i terytoriów stanowiących szkodliwą konkurencję podatkową [ dz.u. nr 115 poz 1203 ze zm] i UCHYLONE

Kolejne aktualne dz.u. nr 94 poz 791 - dotyczy osób prawnych

Dz.u. nr 94 poz 790 - dotyczy osób fizycznych

Raje podatkowe to: Antigua i Barbuda, wyspy Cooka, republika Vanuatu.

Akty międzynarodowych organizacji finansowych

Członkowsko w międzynarodowych organizacjach gospodarczych i finansowych sprawia, że źródłami prawa finansowego stają się także akty prawne o utworzeniu i funkcjonowaniu tych organizacji: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy, Organizacja współpracy gospodarczej i rozwoju.

Ad. 5. PRAWO EUROPEJSKIE

SYSTEM PRAWA WSPOLNOTOWEGO:

1. prawo pierwotne

1. traktaty założycielskie!!!

2. traktaty zmieniające postanowienie traktatów założycielskich

3. protokoły i oświadczenia przyjęte przez państwa członkowskie i załączone do traktatów

4. traktaty akcesyjne zawierane z nowymi państwami członkowskimi

5. traktaty budżetowe i reformujące zasady finansowania Wspólnoty

2. prawo wtórne [ pochodne ] !!! pierwsze 3 wiążące

1. rozporządzenia - jest to podstawowy instrument ujednolicania prawa wspólnotowego, wiąże w całości adresatów w państwach członkowskich, akt o charakterze generalnych i abstrakcyjnym, nie wymaga procedury ratyfikacyjnej ani implementacyjnej

2. dyrektywa - akt służący harmonizacji systemów prawnych państw członkowskich, adresatem są jedynie państwa członkowskie, nie może zmieniać rozporządzenia ani pozostawać z nią w sprzeczności, wiąże co do celów pozostawiając wybór formy i metody realizacji tych celów zwartych w dyrektywie, należy ją implementować do porządku wewnętrznego

3. decyzja - jest akt skierowany do indywidualnie oznaczonego adresata, obowiązuje w całości i jest bezpośrednio skuteczna

4. zalecenia oraz opinie [ formalnie nie są wiążące

5. umowy międzynarodowe zawierane przez Wspólnoty z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi

Z punktu widzenia źródeł prawa obowiązującego w UE przepisy prawne określają rozwiązania finansowe [ materialne, instytucjonalne i proceduralne ] które znajdują się w:

1. Traktat Wspólnoty Europejskiej, a zwłaszcza w:

1. Art. 90-93 postanowienia podatkowe

2. Art. 101-104 [ zakaz finansowania władzy publicznej przez EBC i banki narodowe, odpowiedzialność za zobowiązania władz publicznych, nadmierny deficyt budżetowy]

3. Art. 105-111 [ Europ.Syst.Banków.Centr. i EBC]

4. Art. 112-115 [ władze EBC, komitet walutowy]

5. Art. 116 - 124 [ etapy tworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej ]

6. Art. 132-134 - unia celna

7. Art. 135 - współpraca celna

8. Art. 146-148 - Europejski Fundusz Społeczny

9. Art. 158-162 - spójność społeczna i gospodarcza

10. Art. 166-170 - wieloletni program ramowy

11. Art. 181a - współpraca gospodarcza, finansowa i techniczna z państwami trzecimi

12. Art. 184-188 - cła

13. Art. 246-248 - trybunał obrachunkowy

14. Art. 266-267 - europejski bank inwestycyjny

15. Art. 268-280 - postanowienia finansowe, budżet Wspólnoty Europejskiej i procedura budżetowa, upoważnienie do uchylania przez Rade WE rozporządzeń finansowych

16. Art. 292 - zobowiązanie do zniesienia podwójnego opodatkowania wewnątrz Wspólnoty

2. TEWEA, a zwłaszcza w art. 171-183 [ traktat ustanawiający europejska wspólnota energii atomowej ]

3. Rozporządzeniach, dyrektywach, decyzjach, zaleceniach i opiniach wydawanych na podstawnie art. 249 i 269 oraz 279 i na podstawie art. 183 TEWEA

4. Porozumieniach międzyinstytucjonalnych zawieranych przez Parlament Europejski, Radę i Komisję.

Podstawowe regulacje prawne dotyczące finansów wspólnot są zawarte w dwóch traktatach:

1. TWE

2. TEWEA - chociaż te ostatnie zajmują się jedynie budżetem- regulacje finansowe mają przez to zapewnioną względną stabilność obowiązywania. Dynamikę zmian w przepisach finansowych uwzględniają natomiast akty prawa wtórnego.

Z punktu widzenia przedmiotu regulacji prawo finansowe obowiązujące w UE ma szeroki lecz nie jednorodny zakres. Obejmuje ono zarówno: unormowanie w dziedzinie prawa walutowego i dewizowego, bankowego, budżetowego, podatkowego, celne, a także regulacje odnoszące się do prawa rynku finansowego.

Z punktu widzenia podziału prawa UE ma prawo pierwotne i prawo stanowiące w UE regulacje finansowe znajdują się w jednym i drugim obszarze. Natomiast z punktu widzenia podziału prawa UE na prawo wewnętrzne i zewnętrzne, prawo finansowe obowiązujące w UE ma dwa zakresy:

1) Odnosi się stricte do porządku walutowego wspólnot oraz do ich finansów jako organizacji międzynarodowej (prawo finansów Wspólnot Europejskich) - jest to prawo wewnętrzne UE. Zakres prawa finansów Wspólnot nie jest jednorodny. Jego podstawę stanowi porządek walutowy Wspólnot, który jest efektem dojścia do unii gospodarczej i walutowej (wspólna waluta Wspólnot, w której wyrażą się finanse wspólnot). Konsekwencją jest także funkcjonowanie strefy Euro, w której mogą uczestniczyć zainteresowane państwa członkowskie wypełniające kryteria konwergencji.

Porządek walutowy Wspólnot Europejskich obejmuje:

- emisję Euro oraz

- jego ochronę przed fałszowaniem, a także jednolite instytucje prawa walutowego realizujące zasadę swobody przepływu płatności oraz przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy

Regulacje prawne dotyczą zagadnień:

*prawo wewnętrzne UE dotyczy:

- wydatków Wspólnot

- zasobów własnych (dochodów) Wspólnot

- ustalania wieloletniej strategii planowania finansowego i budżetowego Wspólnot Europejskich

- budżetu wspólnot oraz procedury jego tworzenia, wykonywania i kontroli

- funduszy oraz tzw. instrumentów i mechanizmów finansowych, które służą finansowaniu zadań wspólnot oraz UE

- dyscypliny budżetowej

- systemu kontroli finansowej (Europejski Trybunał Obrachunkowy)

- ochrony interesów finansowych Wspólnot

2) Dotyczy rozwiązań prawnych powstałych w UE w celu zapewnienia jednolitego rynku wewnętrznego w dziedzinie finansów państw członkowskich UE ( Wspólnotowe Prawo Finansowe). Jest to prawo zewnętrzne Unii.

Wspólnotowe prawo finansowe obejmuje:

- regulacje prawne na podstawie, których państwa członkowskie i stowarzyszone ze wspólnotami mają obowiązek harmonizacji w celu przyjęcia i stosowania wspólnych zasad oraz swobód obowiązujących na jednolitym rynku Wspólnotowym.

Przedmiotem harmonizacji prawa krajowego z prawem wspólnotowym są w szczególności następujące zagadnienia:

1. Sektor finansów publicznych

2. System rachunków narodowych i regionalnych

3. Obliczanie PKB oraz dochodu narodowego brutto

4. Budżetowe kryteria konwergencji

5. Badanie i przeciwdziałanie nadmiernemu deficytowi budżetowemu

6. Opodatkowanie pośredni (podatek od wartości dodanej i akcyzy)

7. - // - niektórych dochodów

8. Współpraca administracyjna państw członkowskich w dziedzinie podatkowej

9. Instytucje kredytowe i finansowe na jednolitym rynku finansowym

10. Nadzór nad rynkiem finansowym

11. Stosunek do państw trzecich w zakresie przepływu towarów i płatności (prawo celne i dewizowe)

30.10.2009

Wykładnia prawa finansowego

Def. 1

To interpretacja przepisów, polega na wyjaśnieniu sensu przepisów prawnych, ustaleniu właściwego ich rozumienia, przypisaniu im odpowiedniego znaczenia, bądź wyznaczeniu ich zakresu. W celu odkodowania znaczenia tej normy prawa.

Def. 2

To ogół rozumowań (operacji myślowych opartych na odpowiedniej wiedzy prawniczej, znajomości języka prawnego oraz umiejętności posługiwania się językiem prawniczym, mających na celu wydobycie czy też odkodowanie norm prawnych z obowiązujących przepisów prawno-finansowych oraz ustalenie ich znaczenia.

Części normy prawnej - Hipoteza, dyspozycja,

Wykładnia sensu largo = wykładnia sensu stricte (interpretacja tekstów prawnych) + wnioskowanie prawnicze

Język prawny język tekstów prawnych zawierających wypowiedzi normatywne - „Ustawa o finansach publicznych”, o NBP itp. Formułowany przez prawodawcę Zbudowany na podstawie języka narodowego

Język prawniczy Język interpretacji przepisów prawnych oraz refleksji nad prawem, a więc wypowiedzi o prawie obowiązującym i innych zjawiskach prawnych Jest dziełem prawników- praktyków powstałym przy okazji interpretowania wypowiedzi normatywnych i formułowaniu wypowiedzi o prawie obowiązującym w trakcie ich pracy zawodowej To szczególna postać języka narodowego

I. Wykładnia ze względu na moc wiążącą lub podmiot

1. Wykładnia o mocy powszechnie obowiązującej:

• Wykładnia autentyczna - interpretatorem jest organ, który dany przepis ustanowił, (kto jest upoważniony do tworzenia prawa, ten może je również interpretować), np. Ninister Finansów

• Wykładnia legalna - organ delegowany do wykładni prawa

2. Wykładnia o ograniczonej moce wiążącej:

• Wykładnia praktyczna (sądowa) może być dokonywana bądź to przez oprawnione do tego podmioty (organy państwa), bądź też przez organy stosujące prawo

Wykładnia wiążąca w danej sprawie ma miejsce w przypadkach:

• Wykładni dokonywanej przez organ stosujący prawo - dokonywana jedynie na użytek wydanego rozstrzygnięcia; jeśli rozstrzygnięcie to się uprawomocni, to jest wiążące dla stron postępowania

• Wykładni dokonywanej przez organ odwoławczy - wykładnią związany jest sąd niższej instancji w przypadku zwrócenia sprawy do ponownego rozpatrzenia przez sąd apelacyjny

• Wykładni dokonywanej przez Sąd Najwyższy w odpowiedziach na pytanie prawne - rozpatrywanie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości, których odesłanie z sądu do Sądu Najwyższego powoduje, że wykładnia SN obowiązuje wszystkie sądy rozstrzygające w danej sprawie

3. Wykładnia nie mająca mocy wiążącej

• Wykładnia doktrynalna (naukowa) - szczególne znaczenie przypisuje się tu interpretacji dokonywanej przez teoretyków i dogmatyków prawa (w postaci m.in. artykułów, głos itp.)

Nie mają one mocy wiążącej, ale mogą wpływać na organy stosujące prawo

II. Wykładnia ze względu na metodę

1. Wykładnia językowa - polega na ustaleniu znaczenia i zakresu wyrażeń tekstu ze względu na język, w którym zostały sformułowane

2. Wykładnia pozajęzykowa:

• Wykładnia celowościowa - przepis ustawy musi być tłumaczony tak, aby był najbardziej zdatnym środkiem do osiągnięcia celu ustawy.

• Wykładnia systemowa (systematyczna) - ze względu na położenie normy w systemie prawnym

3. Wykładnia ze względu na wynik

• Wykładnia literalna, dosłowna - jest jeden możliwy sposób odczytania znaczenia przepisu

• Wykładnia rozszerzająca

• Wykładnia zwężająca

STOSOWANIE PRAWA FINANSOWEGO

Stosowanie prawa finansowego polega na jego wykonywaniu przez podmioty, do których jest ono adresowane (podmioty bierne) oraz przez podmioty, które działając na podstawie prawa są obowiązane do jego przestrzegania w zakresie wykonywanych zadań oraz w stosunkach z podmiotami biernymi (podmioty czynne).

Podmiot bierny - to nie brak aktywności zachowań adresatów norm prawa finansowego, co zobowiązaniem ich do poddania się autokratywnej konkretyzacji stosunku prawnego przez właściwy organ administracji finansów publicznych, który w tym sensie występuje w roli czynnej. Status prawny podmiotów prawa finansowego jest zróżnicowany ze względu na odmienne wzorce zachowań jakie formułuje się wobec podmiotów biernych i czynnych prawa finansowego.

• Podmioty bierne prawa finansowego  mają uprawnienia i obowiązki o charakterze materialnym i proceduralnym

• Podmioty czynne prawa finansowego  mają uprawnienia i obowiązki o charakterze proceduralnym, co wiąże się z realizacją uprawnień i obowiązków materialnych podmiotów biernych

Status prawno-finansowy podmiotów biernych

PRAWO PODATKOWE:

• podatnik, płatnik podatkowy, inkasent podatkowy

• odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe podatnika: (małżonek podatnika, następcy prawni, spadkobiercy i zapisobiorcy), odpowiedzialność za zaległości podatkowe podatnika (tzw. osoby trzecie)

Ordynacja podatkowa enumeratywnie wymienia podmioty mogące odpowiadać za zobowiązania innego podmiotu, czyli jako osoby trzecie. Są to:

• Rozwiedziony małżonek (art. 110)

• Nabywca określonych rodzajów majątku

• Firmujący lub firmowany

• Dzierżawca lub użytkownik nieruchomości

• Wspólnik spółek: cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjne,

• Członek zarządu spółki z o.o. i akcyjne,

• Członek organów zarządzających osoby prawnej innej niż spółki kapitałowe j

PODMIOTY BIERNE

PRAWO WALUTOWE  podmioty krajowe oraz podmioty zagraniczne:

1. Świadczące usługi kredytowe (bankowe) i finansowe;

2. Będące odbiorcami usług wymienionych w pkt. 1( klienci obrotu pieniężnego, gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa);

3. Udzielające pomocy podmiotom wymienionym w pkt. 1 i 2

PRAWO DEWIZOWE  Rezydenci i Nierezydenci (do nich kierowane są obowiązki dewizowe oraz ogra

Do rezydentów zlicza się:

• Osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w kraju

• Osoby prawne mające siedzibę w kraju

• Inne mające siedzibę w kraju i posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu

• Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne, misje specjalne

Do Nierezydentów zalicza się:

• osoby fizyczne nie mające miejsca zamieszkania w kraju

• osoby prawne nie mające siedziby w kraju

• inne podmioty nie mające siedziby w kraju posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu

• obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne, misje specjalne itp.

PRAWO RYNKU FINANSOWEGO  banki i instytucje para bankowe, zakłady ubezpieczeń, TUW, pośredników ubezpieczeń , giełdy pieniężne i biura maklerskie, TFI, TFE, jak i klientów tych instytucji

Podmioty czynne prawa finansowego wyróżnia się najczęściej ze względu na funkcje i zadania, które pełnią w publicznej działalności finansowej.

Podmioty te wyposażone są w atrybut władczości wobec podmiotów biernych prawa finansowego

Podmioty czynne prawa finansowego:

• Organy zarządzające o funkcjach kierowniczych

• Organ finansowy (wykonują publiczną działalność finansową)

Sfery stosowania prawa finansowego

3 sfery stosowania prawa finansowego: !!! Test !!!!!!

I sfera - Zarządzanie finansami publicznymi

II sfera - Postępowanie finansowe

III sfera - Postępowanie przez organami ochrony prawnej i wymiaru sprawiedliwości

WYKŁAD 13.11.2009 r.

Sfery stosowania prawa finansowego

3 sfery stosowania prawa finansowego: !!! Test !!!!!!

I sfera - Zarządzanie finansami publicznymi

II sfera - Postępowanie finansowe

III sfera - Postępowanie przez organami ochrony prawnej i wymiaru sprawiedliwości

I SFERA - Zarządzanie finansami publicznymi

Zarządzanie finansami publicznymi polega na realizacji funkcji zarządzania przez organy zarządzania we właściwych formach. Są to działania, które przebiegają na podstawie obowiązującego prawa i w celu wykonania jego postanowień.

Ich celem jest:

1. Tworzenie prawa finansowego czyli tworzenie np. aktów normatywnych

2. Kontrola i nadzór w zakresie przestrzegania prawa finansowego

3. Tworzenie planów finansowych oraz programów polityki finansowej

4. Tworzenie organizacji, administracji finansowej i kierowanie jej działalnością

II SFERA - Postępowanie finansowe

Postępowanie finansowe ma na celu konkretyzację podmiotową i przedmiotową uprawnień i obowiązków podmiotów biernych prawa finansowego. W wyniku postępowania finansowego powinno dojść do ustalenia czy dany podmiot bierny ma uprawnienia i obowiązki prawno-finansowe, jakiego rodzaju oraz w jakich rozmiarach.

Postępowanie finansowe ma zmienić abstrakcyjne stosunki prawno-finansowe w stosunki konkretne.

III SFERA - Postępowanie przez organami ochrony prawnej i wymiaru sprawiedliwości

Postępowanie przed organami ochrony prawnej i wymiarami sprawiedliwości [ sfera III ] prowadzi się po to aby

• ustalić czy podmioty bierne prawa finansowego przestrzegają przepisów tegoż prawa [ działania wywiadowcze, sprawdzające czy też kontrolne: k. celna, dewizowa, skarbowa NIK ].

• Prowadzi się także aby sprawdzić i ocenić legalność orzeczeń organów administracji finansowej podjętych w toku postępowania finansowego.

• Aby orzec o odpowiedzialności prawnej podmiotów biernych i czynnych ze stosowania prawa finansowego.

Czynności podejmowane przez organy administracji publicznej w celu wykonywania ich zadań są dwojakiego rodzaju:

- prawne

- faktyczne

Czynności prawne zmierzają bezpośrednio do wywołania skutków prawnych w postaci ustanowienia, uprawnienia lub obowiązku lub polegają na konkretyzacji tych uprawnień i obowiązków w odniesieniu do indywidualnego podmiotu prawa. Czynności prawne wykonywanie przez podmioty czynne prawa finansowego obejmują:

1. Wydawanie aktów wykonawczych na podstawie ustaw i w celu ich wykonania

2. Wydawanie aktów indywidualnych

3. Podejmowanie działań pokontrolnych i stosowanie środków nadzorczych

4. Orzekanie o odpowiedzialności prawnej podmiotów biernych prawa finansowego

Czynności faktyczne - nie wywołują bezpośrednich skutków prawnych i dotyczą:

• Czynności podlegających na ujawnianiu, ograniczaniu i likwidacji szarej strefy finansowej

• Przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy

• Działalności wyjaśniającej przepisów prawa finansowego

NORMY PRAWA FINANSOWEGO

1. system prawa

2. gałąź prawa np. gałąź prawa finansowego

3. instytucja prawa np. instytucja podatnika

4. przepis prawa - artykuły, paragrafy, ustępy, litery

5. norma prawna - hipoteza, dyspozycja i sankcja  czyli zachowania dla adresata

NORMA PRAWNA - wyznacza wzór zachowania dla adresata, normy prawne są interpretowane z przepisów prawnych, norma prawna ma charakter dwustronny, na straży norm prawnych stoi aparat państwowy wraz ze swoimi środkami przymusu.

Norma Prawa Składa się z:

• hipotezy (określa adresata)

• dyspozycji

• sankcji

Normy prawne to czyny i słowa człowieka. Normy prawne dokładnie regulują postępowanie człowieka. Norma prawna to najmniejsza cząstka systemu prawnego. Norma prawna to jednostka treściowa - składa się z hipotezy, dyspozycji i sankcji. Norma prawna na charakter wtórny, gdyż jest interpretowana z przepisów prawa. Ma ona charakter generalny [ nie jest skierowana do jednego, ściśle oznaczonego adresata, ale do grupy podmiotów określonych przy pomocy nazwy rodzajowej ] i abstrakcyjny [ dotycząca powtarzalnych zachowań, wielokrotnego zastosowania,, uniwersalna ].

PRZEPIS PRAWA - najmniejsza wyodrębniona graficznie cząstka tekstu prawnego [ art. Paragraf, ustęp, litera ], ma charakter pierwotny, są punktem wyjścia do norm prawnych, przepisy prawa tworzy ustawodawca, odsyła do innego art., innego aktu prawnego, gałęzi prawa, prawa UE

Charakter normy prawa finansowego:

1. jest zawsze dwustronna

2. imperatywno-atrybutywna (zobowiązująco- uprawniająca norma, czyli określa obowiązki i odpowiadające im uprawnienia (prawa))

3. część norm prawa finansowego ma charakter techniczny, ponieważ wyraża uprawnienia i obowiązki prawno-finansowe za pomocą parametrów, wzorów i opisu technik finansowych np. skala podatkowa, druki PIT, podatek od darowizn

Cechy specyfikujące normy prawa finansowego:

1. obiektywizm - tworzenie przesłanek powstania obowiązku dla danego podmiotu

2. automatyzm - fakt uruchamiania działania normy bez konieczności uprzedniej władczej ingerencji organu stosującego prawo np. organu podatkowego

3. ekonomizacja - dążenie do unormowania za pomocą norm kategorii ekonomicznych.

Budowa normy prawa finansowego:

1. powołanie na akt normatywny [ źródło prawa ], z której wynika jej obowiązywanie

2 szukanie hipotezy, na którą składają się elementy:

a. fakty prawne, z którymi ustawa łączy powstanie zmianę lub ustanie uprawnień i obowiązków prawno finansowych

b. oraz ich adresaci.

Miano podmiotów prawa finansowego odnosi się do tych adresatów norm PF, do których prawodawca kieruje nakazy, zakazy lub zachęty określonego zachowania wiążąc z nimi także odpowiedzialność [ sankcje karne ].

Hipoteza

Składają się na nią następujące elementy:

- fakty prawne, z którymi ustawa łączy powstanie, zmianę lub ustanie uprawnień i obowiązków prawno-finansowych

- adresaci faktów prawnych (podmioty bierne i czynne p.f.)

Podmioty bierne mają uprawnienia i obowiązku, zaś czynne mają kompetencje.

Schemat

Fakty prawne:

1. zdarzenia - są to wszystkie okoliczności wymienione w przepisach prawa finansowego, które pociągają za sobą, wywołują czy też rodzą skutki prawne

2. zachowania [ działania ] - wywołują skutki prawno finansowe, okoliczności niezależne od zachowania się podmiotów prawa finansowego np. upływ czasu, śmierć człowieka - ustanie stosunku prawnego łączącego zmarłego z organem podatkowym a może także prowadzić np. po nabyciu praw spadkowych przez spadkobierców do powstania ich odpowiedzialności za zobowiązana podatkowe spadkodawcy.

Zachowanie [ działanie ] to przejaw woli człowieka

2.1 zachowania bezprawne [ niezgodne z prawem ] - np. stosunki karno-skarbowe, stosunki w zakresie odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

2.2 zachowania zgodne z prawem

2.2.1 czynności prawne [ oświadczenie woli ] świadome i zgodne z przepisami PF zachowania podmiotów prawa finansowego zmierzające do wywołania skutków prawnych mocą odpowiednich oświadczeń woli np. przyjęcie spadku lub jego odrzucenie, umowa leasingu, umowa darowizny

2.2.2 akty finansowe [ prawo publiczne ] to władcze jednostronne oświadczenie woli organu podatkowego oparte na przepisach prawa finansowego np. ordynacji podatkowej, dotyczące konkretnej osoby i kontentego zdarzenia - np. indywidualna decyzja podatkowa

2.2.3 konstytutywne orzeczenia sądowe - powodują powstanie bądź zmianę czyjś uprawnień bądź obowiązków i rodzą skutki prawne np. orzeczenie rozwodu - dotychczasowi małżonkowie stają się odrębnymi podmiotami istniejących dotąd uprawnień i obowiązków w zakresie prawa podatkowego [ łączne opodatkowanie dochodów małżonków ] a ponadto mogą stać się podmiotami odpowiedzialnymi za zaległości podatkowe jednego z rozwiedzionych małżonków.

Orzeczenie sądowe deklaratoryjne nie rodzi skutków prawnych a jedynie stwierdza istnienie określonych uprawnień i obowiązków, nie zmieniają stanu prawnego i w związku z tym nie kwalifikuje się ich do faktów prawnych np. stwierdzenie nabycia spadku !!!!!!!!! [ test ] !!!!!!!!!!

UPRAWNIENIE - należą do klasy następstw jakie przepisy PF wiążą z określonymi faktami prawnymi. Przepisy PF przewidują dla danego podmiotu pewną możliwość zachowania się wywołującego skutki prawne ale zachowanie to nie jest obowiązkiem tegoż podmiotu.

OBOWIĄZEK PRAWNY - polega na tym, że przepis prawa ustanawia dla danej klasy adresatów nakaz lub zakaz określonego zachowania się [ działania lub zaniechania ].

UPRAWNIENIA - należą do klasy następstw, jakie przepisy prawa wiążą z określonymi faktami prawnymi. Przepisy prawa finansowego przewidują dla danego podmiotu prawa finansowego pewną możliwość zachowania, wywołującego skutki prawne, ale zachowanie to nie jest obowiązkiem tegoż podmiotu.

KOMPETENCJE - całokształt uprawnień dotyczących określonego zakresu spraw, w którym to zakresie organ państwa jest uprawniony do działania bądź też całokształt uprawnień i obowiązków dotyczących dziedziny, w obrębie której organ państwa jest uprawniony a zarazem zobowiązany do działania.

Kompetencje podmiotów czynnych PF są ustalane:

• Łącznie z oznaczeniem uprawnień i obowiązków podmiotów biernych [ w ramach prawa materialnego ]

• W ramach prawa ustrojowego, określającego status prawny danego organu finansowego

• W ramach regulacji procedury postępowania w sprawach finansowych

2. DYSPOZYCJA - określa się zachowania wynikających z faktów prawnych wymienionych w hipotezie normy oraz odnoszące się wskazanych w niej adresatów.

Zachowania te mają charakter uprawnień i obowiązków prawnych, związanych z danym działem prawa np. uprawnienia i obowiązki prawno finansowe.

Uprawnienia i obowiązki prawne zawsze są ustalane ze względu na wyznaczony przedmiot i podmioty zachowania.

Podmiot normy - z jednej strony adresat czynny jest uprawniony - z drugiej strony podmiot bierny, który jest zobowiązany i który podjął zachowanie wg wzorca określonego w hipotezie normy

Przedmiot normy - określone zachowanie stanowiące uprawnienie jednego podmiotu z zobowiązanie drugiego; zachowanie może być szczegółowo określonego co do czasu, miejsca i sposobu jego wykonania

3. SANKCJA normy PF - to nie tylko ujemne konsekwencje zachowania niezgodnego z nakazem lub zakazem, lecz także następstwa zachowania niezgodnego z bodźcem wyrażanym w dyspozycji normy prawa fin. [ sankcje budżetowe, podatkowe dewizowe, mogą wynikać z innych gałęzi prawa.

ODPOWIEDZIALNOSC PRAWNA - elementy konstrukcji prawnej odpowiedzialności

1. krąg podmiotów [ kto odpowiada? ]

Podmioty bierne i czynne PF jest zróżnicowana podmiotowo i przedmiotowo w zakresie odpowiedzialności podmiotów biernych. Odpowiedzialność prawna podmiotów biernych może się opierać równocześnie na stosowaniu:

a. sankcjach systemowych PF

b. sankcjach wynikających z naruszenia dyscypliny finansów publicznych

c. sankcji karnych oraz sankcji karno-skarbowych

d. rzadziej sankcji administracyjnych i rzadziej sankcji cywilnych

Odpowiedzialność podmiotów czynnych może obejmować odpowiedzialność konstytutywną, administracyjną i odszkodowawczą organów finansowych karną organów zarządzających finansami publicznymi, karną pracowników organów finansowych, odpowiedzialność służbowa

2. przedmiot [ za co i dlaczego ? ]

3. podstawa prawna [ wskazanie przepisu prawnego danego aktu normatywnego ?]

4. postać i forma [ zachowanie bezprawne w postaci przestępstwa lub wykroczenia, bądź czyny niedozwolonego albo naruszenie kompetencji lub obowiązku ? ]

5. cel [ czemu służy? ]

6. tryb i procedura [ karna, cywilna, administracyjna, finansowa ]

20-11-2009 rok

KONTROLA FINANSOWA

Kontrola finansowa jest rodzajem kontroli wyodrębnionej ze względu na przedmiot, którym są zjawiska i procesy finansowe.

Kady rodzaj kontroli finansowej posiada określone wspólne elementy, które są odmiennie kształtowane w poszczególnych jej rodzajach, a które mogą być traktowane jako zamienne cechy kontroli finansowej.

Należą do nich:

1. Podstawa prawna kontroli - czyli źródło prawa,

2. Cele kontroli

3. Przedmiot kontroli

4. Podmiot kontroli

5. Kryteria kontroli

6. Organy i jednostki organizacyjne przeprowadzające kontrolę np. właściwy minister ds. skarbowych

7. Zasady postępowania kontrolnego

System kontroli dzieli się na:

1. Kontrola społeczna [ wybory, referendum, media ]

2. Kontrola profesjonalna [ zawodowa ]

1. Kontrola wewnętrzna np. główny księgowy, komisja rewizyjna, audyt wewnętrzny, kontrola MF, dyrektor finansowy

2. Kontrola zewnętrzna !!!! test !!!!

1. Kontrola finansowa NIK

2. Gospodarki finansowej Jednostek Samorządu Terytorialnego

3. Skarbowa - ustawa o kontroli skarbowej z 1991 roku z 28.09

4. Podatkowa - ustawa Ordynacja podatkowa z 1987 roku

5. Dewizowa

6. Celna

!!!! Organy kontroli skarbowej, !!!! test - przygotować !!!!! podatkowe i różnica pomiędzy kontrolą podatkową i skarbową !!! przygotować !!!!! na test !!!!!!! organy kontroli dewizowej, istota kontroli celnej !!!!!

NADZÓR NAD RYNKIEM FINANSOWYM

Ustawa z dnia 21.07.2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym, składa się z 5 rozdziałów [ przepisy ogólne - od art. 1 do art. 2, organizacja nadzoru nad rynkiem finansowym - od art. 3 do art. 18, finansowanie nadzoru - od art. 19 do art. 20, zmiany w przepisach obowiązujących - od art. 21 do art. 64, przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe - od art. 65 do art. 82 ].

CEL USTAWY O NADZORZE NAD RYNKIEM FINANSOWYM

Celem ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym jest dokonanie organizacyjnej integracji organów nadzoru nad rynkiem finansowym a tym samym wprowadzenie nadzoru zintegrowanego nad tym rynkiem.

!!! test !!! W krajach UE są 3 główne model organizacji systemów nadzoru nad rynkiem finansowym:

• Model nadzoru zintegrowanego - POLSKA - połączenie dotychczasowych instytucji nadzorowanych w jedną instytucję nadzorującą cały rynek finansowy [ KNF ]

• Model nadzoru w pełni zdecentralizowanego - niezależne instytucje nadzorują poszczególne segmenty rynku

• Model nadzoru koordynowanego - niezależne instytucje nadzorują poszczególne segmenty rynku, ale dodatkowe spośród nich wyznacza się jedną lub kilka instytucji do koordynacji nadzoru nad złożonymi podmiotami działającymi w kilku segmentach.

Jedna instytucja nadzorcza w krajach europejskich: Belgia, Niemcy, Dania, Irlandia, Austria, Szwecja, wielka Brytania, Węgry, Estonia, Łotwa, Malta, Słowacja, Czechy.

Korzyści z integracji nadzoru finansowego:

1. Lepszy nadzór nad grupami kapitałowymi działającymi na całym rynku finansowym
   [ łatwiejsza ocena ryzyka i zabezpieczenia kapitałowego, szybsza reakcja na problemy ]

2. Rozdzielność od polityki pieniężnej [ większa autonomia nadzoru w przypadku integracji poza bankiem centralnym ]

3. Prowadzenie spójnej polityki na arenie międzynarodowej

4. Korzyści skali [ efektywniejsze wykorzystanie zasobów skarbowych, niższe koszty, niedublowanie się służb pomocniczych - kadry, administracja, księgowość ]

5. Wdrożenie nowej umowy kapitałowej, która dotyczy nie tylko banków ale i inne instytucje kontrolowane przez KNF.

Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego runku, jego stabilności, bezpieczeństwa, przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku poprzez realizację celów określonych w szczególności:

• W ustawie Prawo Bankowe

• W ustawie o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych

• W ustawie o nadzorze nad rynkiem kapitałowym

• W ustawie o elektronicznych instrumentach płatniczych

• W ustawie o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego

Nadzór nad rynkiem finansowym obejmuje:

1. Nadzór bankowy, sprawowany zgodnie z przepisami:

1. ustawy z 29.08.1997- prawo bankowe,

2. ustawy z 29.08.1997 o NBP,

3. ustawy z 07.12.2000 o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających

2. Nadzór emerytalny, zgodnie z przepisami:

1. Ust. z 28.08.1997 o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych

2. Ust. z 20.04.2004 o pracowniczych programach emerytalnych

3. Ust. z 20.04.2004 o indywidualnych kontach emerytalnych

4. Ust. z 22.05.2008 o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych

3. Nadzór ubezpieczeniowy, sprawowany zgodnie z:

1. Ust. z 22.05.2003 o działalności ubezpieczeniowej

2. Ust. z 22.05.2003 o pośrednictwie ubezpieczeniowym

3. Ust. z 22.05.2003 o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych

4. Ust. z 07.07.2005 o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarczych

4. Nadzór nad rynkiem kapitałowym, sprawowany zgodnie z:

1. Ust. z 29.07.2005 o obrocie instrumentami finansowymi

2. Ust. z 29.07.2005 o ofercie publicznej i warunkach wprowadzenia instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych

3. Ust. z 27.05.2004 o funduszach inwestycyjnych

4. Ust. z 26.10.2000 o giełdach towarowych

5. Ust. z 29.07.2005 o nadzorze nad rynkiem kapitałowym

5. Nadzór nad instytucjami pieniądza elektronicznego, sprawowany zgodnie z:

1. Ust. z 12.09.2002 o elektronicznych instrumentach płatniczych

6. Nadzór uzupełniający, sprawowany zgodnie z:

1. Ust. z 15.04.2005 o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezp. i firmami inwest. wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego.

Docelowo cały nadzór rynkiem finansowym sprawowany jest przez utworzony w tym celu organ kolegialny

• Komisję Nadzoru Finansowego [ Komisja ]

Która przejęła kompetencje

• KNUiFE

• KPWiG

• A z dniem 01.01.2008 r. - Komisji Nadzoru Bankowego [ KNB ]

Nadzór nad działalnością KNF-u sprawuje Prezes Rady Ministrów !!!! test !!!

KNF przejął nadzór nad

• Firmami ubezpieczeniowymi

• Funduszami emerytalnymi i inwestycyjnymi

• Spółkami giełdowymi

• Biurami maklerskimi oraz

• Bankami od 01.01.2008, a wyżej wymienione dotychczasowe organy przestaną istnieć jako odrębne instytucje.

Zdania KNF

1. Sprawowanie nadzoru nad całym rynkiem finansowym

2. Podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego

3. Podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności

4. Podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego

5. Udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym

6. Sądy polubowne,

7. Wykonywanie innych zadań określonych ustawami,

KNF przedstawia Prezesowi Rady Ministrów coroczne sprawozdanie ze swojej działalności w terminie 31.07 następnego roku.

KNF wydaje dziennik urzędowy KNF !!!! test !!!! jako organ promulgacyjny

Skład KNF

• Przewodniczący - p. KLUZA

• 2 zastępców przewodniczącego

• 4 członków

W sumie 7 osób

27-11-2009 r.

Członkami komisji są:

1. Minister właściwy od spraw instytucji finansowych albo jego przedstawiciel

2. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel

3. Prezes NBP albo delegowany przez niego Wiceprezes NBP

4. Przedstawiciel prezydenta RP

Kadencja przewodniczącego trwa 5 lat.

Przewodniczącego Komisji powołuje Prezes Rady Ministrów na pięcioletnią kadencje, spośród osób, które:

1. Posiadają obywatelstwo polskie

2. Korzystają z pełni praw publicznych

3. Posiadają wyższe wykształcenie prawnicze lub ekonomiczne

4. Posiadają odpowiednią wiedzę w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym w RP oraz doświadczenie zawodowe uzyskane w trakcie pracy naukowej, pracy w podmiotach wykonujących działalność na ryku finansowym bądź pracy w ogranie nadzoru na d rynkiem finansowym

5. Posiadają co najmniej trzyletni staż pracy na stanowiskach kierowniczych

6. Nie były karane za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe

7. Cieszą się nieposzlakowana opinią i dają rękojmię prawidłowego wykonywania powierzonych zasad

EGZAMIN 29-01-2010 piątek GODZ 14,30 AULA B

Prezes Rady Ministrów odwołuje przewodniczącego Komisji przez upływem kadencji wyłącznie w przypadku:

1. Prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe lub

2. Rezygnacja ze stanowiska lub

3. Utraty obywatelstwa polskiego lub

4. Utraty zdolności do pełnienia powierzonych obowiązków na skutek długotrwałej choroby, trwającej dłużej niż 3 miesiące.

Kadencja Przewodniczącego Komisji wygasa w razie jego śmierci lub odwołania.

Komisja i przewodniczący komisji wykonują zadania przy pomocy Urzędu Komisji [ Urząd Komisji Nadzoru Finansowego ] !!! test !!!!!!

Prezes rady ministrów w drodze zarządzenia nadaje urzędowi komisji statut, w którym określa jego organizację wewnętrzną.

Zarządzenie prezesa rady ministrów z dnia 22,11,2006 roku w sprawie nadania statutu Urzędowi Komisji Nadzoru Finansowego.

Piony w komisji:

• Pion nadzoru rynku kapitałowego

• Pion nadzoru ubezpieczeniowo-emerytalnego

• Pion polityki rozwoju rynku finansowego i polityki międzysektorowej od 2008 roku

• Pion nadzoru bankowego [ od 2007 roku ]

• Pion organizacyjny

• Pion prawno-legislacyjny

Komisja w zakresie swojej właściwości !!!!! test !!!!!

• Podejmuje uchwały, w tym wydaje decyzje administracyjne i postanowienia !!! test !!!

• Komisja podejmuje uchwały zwykłą większością głosów, w głosowaniu jawnym , w obecności co najmniej czterech osób wchodzących w jej skład, w ty, Przewodniczącego Komisji lub jego zastępcy; w razie równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego

• Uchwały w imieniu Komisji podpisuje Przewodniczący komisji, a w razie jego nieobecności upoważniony przez niego zastępca przewodniczącego.

Przewodniczącemu komisji [ KNF ]będą przysługiwały uprawnienia:

• Prokuratorskie w sprawach cywilnych !!! test !!! wynikających ze stosunków zwianych z uczestnictwem na rynku bankowym, emerytalnych ubezpieczeniowym, kapitałowym, albo dotyczących podmiotów wykonujących działalność na tych rynkach

• W zakresie postępowań karnych przewodniczący komisji będzie posiadał uprawnienia pokrzywdzonego

Kanon dobrych praktyk rynku finansowego wskazuje podstawowe wartości i ideały etyczne przyświecające podmiotom finansowym, a wszystkie zasady kanonu stanowią integralną wzajemnie uzupełniającą się całość. Jest 16 zasad:

1. Uczciwość,

2. Staranność i kompetencje,

3. Godność i zaufanie,

4. Zasoby i procedury,

5. Relacje wewnętrzne,

6. Zapobieganie konfliktom interesów,

7. Informacje od klientów,

8. Ochrona informacji o klientach,

9. Informacje dla klientów,

10. Profilowanie usług,

11. Rzetelna reklama,

12. Reklamacje klientów,

13. Stosunki wzajemne i uczciwa konkurencja,

14. Rozstrzyganie sporów wzajemnych,

15. Działanie dla rozwoju rynku,

16. Stosowanie kanonu.

Sąd polubowny - przy KNF tworzy się Sąd Polubowny, którego celem jest rozpatrywanie sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi, a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty. KNF ustala w drodze uchwały regulamin sądu polubownego. Sąd polubowny przy KNF został powołany w dniu 31 marca 2008 roku.

Postępowanie przez Sądem polubownym składa się:

1. Z postępowania wstępnego - czynności zmierzające do należytego przygotowania przebiegu postępowania mediacyjnego lub właściwego postępowania polubownego [ prowadzi je prezes sądu polubownego chyba, że regulamin stanowi inaczej

1. Sprawdzenie właściwości sądu polubownego

2. Wyznaczenie wysokości wpisu lub sprawdzenie poprawności jego określenia przez powoda

3. Wyznaczenie składu orzekającego

2. Postępowanie mediacyjne

3. Właściwe postępowanie polubowne

4. Wyrokowanie

5. Czynności końcowe

Jak rozpocząć postępowanie przed sądem polubownym.

Sąd polubowny rozpatrywanej sprawy, których wartość przedmiotu sporu przekracza 500zł oraz praca niemajątkowe.

Dwie drogi polubownego rozpatrywania sporów przez sądem polubownych

1. Postępowanie mediacyjne - może być przeprowadzone jeżeli obie strony sporu wyrażą na to zgodę. Mediacja to sposób polubownego rozstrzygania sporów. Dobrowolność mediacji oznacza, że w każdej chwili strony mogą z mediacji zrezygnować. Mediacja polega na rozwiązaniu konfliktów pomiędzy stronami sporu, które w obecności mediatora dążą do zawarcia umowy akceptowanej przez obie strony sporu. Mediator jest bezstronną osobą, wybieraną zgodnie przez strony, nie jest doradcą ani rzecznikiem żadnej ze stron - jego zadanie to pomoc w osiągnięciu ugody. Gdy spór co do osoby to mediatora wybierze prezes sądu polubownego. Ugoda zawarta pomiędzy stronami sporu ma moc prawną na równi z wyrokiem sądu powszechnego po zatwierdzeniu przez właściwy miejscowo i rzeczowo sąd powszechny. Jeżeli nie udało się osiągnąć porozumienia strony mogą skorzystać z możliwości poddania sporu rozstrzygnięciu przez sąd polubowny działający przy KNF. Korzyści z postępowania mediacyjnego:

1. Stały koszt [ opłata za mediacje 250zł od każdej ze stron, jeżeli dojdzie do porozumienia zwracanie jest 70% opłaty, w przypadku nie zawarcia ugody opłata nie jest zwracania,

2. Minimum formalności - wystarczy wypełnić odpowiedni formularz

3. Strony same decydują o sposobie rozwiązania sporu i o warunkach ugody.

4. Szybkość postępowania

5. Wpływ na wybór mediatora a w każdej chwili jest możliwa rezygnacja jego mediacji

6. Ugoda zawarta pomiędzy stronami = wyrok sądu powszechnego.

2. Postępowanie sądowe -

WYKŁAD 11-12-2009 r.

PODSTAWY PRAWNE FUNKCJONOWANIA NIKu

1. Konstytucja art. 202-207

2. Ustawa z 23.12. 1994 o NIKu

3. Zarządzenie Prezesa NIKu dotyczące procedur kontrolnych

4. Regulamin Sejmu.

UWAGA!!! - zarządzenie to akt wewnętrzny. W tym przypadku są 2 postulaty

1. Pewna niekonsekwencja - obok przepisów prawa powszechnego [ konstytucja i ustawa ] jest akt wewnętrzny prezesa NIKu - 1 opcja to przyznanie kompetencje do wydawania rozporządzeń prezesowi NIKu; 2 opcja - kwestie uregulowania w ustawie przez Sejm.

Powyższe podstawy prawne są uzupełnianie przez regulacje unijne: regulacje traktatowe i prawo wtórne, a odnoszące się do wykorzystywania na terytorium polski środków z budżetu unijnego oraz dotyczące ochrony interesów finansowych UE.

Pozycję ustrojową NIKu reguluje art. 202 konstytucji i art. 1 ustawy. Mówią, że NIK jest:

1. Naczelnym organem kontroli państwowej,

2. Podlega sejmowi,

3. Działa na zasadach kolegialności.

[kontrola to inne pojecie niż nadzór] nadzór jest pojęciem szerszym d kontroli, kontrola - to zbadanie stanu faktycznego i porównanie z jakimś stanem postulowanym, ze wzorcem.

Z usytuowania niku w konstytucji wynika, że jest to osobny organ państwa, ma swój rozdział w konstytucji. Wynika z tego, że nie mamy trzech władz tylko mamy 4 władze: ustawodawcza, sądownika, wykonawcza, kontrolująca czyli NIK

Wskazanie określenie niku jako organu naczelnego kontroli państwowej służy podkreśleniu rangi znaczenia, pozycji niku i pokazuje pozycje niku wśród innych instytucji kontrolującej.

Podległość Sejmowi oznacza:

1. Sejm tworzy podstawy działania NIK-u

2. Kreuje personalnie najważniejsze organy tej instytucji.

Poza tym NIK przedkłada sejmowi:

1. Analizę wykonania budżetu państwa

2. Założenia polityki pieniężnej

Te dwa dokumenty stanowią podstawę do udzielenie lub nie udzielenia absolutorium radzie ministrów.

Praktyczne kontakty niku z sejmem odbywają się na poziomie komisji. To znaczy, że prezes niku bądź wskazaniu przez niego wiceprezesi mogą uczestniczyć w posiedzeniach komisji ale również prezes może brać udział w posiedzeniach sejmu lub senatu.

Kolegialność niku oznacza, że NIK stanowi organ kolegialny, ale ta kolegialność na swoisty wymiar, tzn. kolegialnie są weryfikowane wyniki kontroli oraz w ramach niku organem niku jest kolegium niku, czyli organ, który wskazuje kierunki działania niku, uchwala projekt budżetu.

Zasada kolegialności jest uzupełniona jest o zasadę jednoosobowego kierownictwa, tzn. że bieżącymi pracami izby i reprezentantem izby na zewnątrz jest jej prezes.

Prezesa powołuje Sejm, kadencja trwa 6 lat dlatego, żeby prezes był apolityczny. Prezes nie może być członkiem partii politycznej ani też nie może powodzić działalności, której nie można by pogodzić w prezesurą, jednak wyjątek jest taki, że może być profesorem szkoły wyższej.

Wiceprezesów może być od 2-4, powołuje ich marszałek sejmu na wniosek prezesa i w tym przypadku nie ma kadencyjności.

Kolegium NIKu - w skład kolegium wchodzi prezes, wiceprezesi, dyrektor generalny oraz 14 członków [ 7 przedstawiciel nauk prawnych i ekonomicznych + 7 dyrektorzy jednostek niku ]. Osoby wchodzące w skład kolegium są niezawisłe i mogą w czasie podejmowania uchwał mogą zgłaszać zdania odrębne, kadencja członków trwa 3 lata, zaś samo kolegium jest organem, który koncentruje się na strategicznych działaniach niku.

Kompetencje kolegium można podzielić na 2 kategorie:

1. Kompetencje rozstrzygające,

2. Kompetencje opiniujące

3. Art. Których niku Kompetencje/funkcje zatwierdzającą,

Zatwierdza analizę wykonania budżetu państwa, uchwala opinie niku w kwestii absolutorium, ustala projekt statutu niku, ustala projekt budżetu niku.

Kolegium niku opiniuje złożone przez prezesa niku programy kontroli oraz informacje pochodzące z przeprowadzonych kontroli. Kolegium niku podejmuje uchwały w sprawach zgłoszonych przez 1/3 członków kolegium.

NIK nie jest organem jednolitym. W skład niku wchodzą departamenty, które są jednostkami o zasięgu ogólnokrajowym oraz delegatury czyli jednostki terenowe niku.

Zakres kontroli NIKu - zakres ten jest określany, ustalany niezwykle szeroko. Kontrola niku sięga tam, gdzie gospodaruje się pieniądzem publicznym. Od strony przedmiotowej zakres ten jest zasadniczo uniwersalny i obejmuję całokształt podmiotu kontrolowanego. A w szczególności chodzi tutaj [art. 3 ustawy ] wykonywanie przez podmioty kontrowane:

1. Budżetu państwa

2. Realizacje ustaw i innych aktów prawnych w sferze działalności finansowej.

Zakres kontroli niku jest zróżnicowany i można wskazać 3 grupy podmiotów kontrolowanych:

1. Grupa obligatoryjna [ jednostki państwowe np. kancelarie prezydenta, premiera, sejmu, senatu, rzecznika praw obywatelskich, NBPu,

2. Organy samorządowe - grupa fakultatywna - czyli może kontrolować ale nie musi,

3. Fakultatywna - podmioty, które NIK kontroluje z punktu widzenia wywiązania się tych podmiotów z obowiązków podatkowych bądź też z punktu widzenia wykorzystywania dotacji czy subwencji państwowych czy komunalnych [ chodzi tu o wykonywanie zamówień publicznych]

Kryteria kontroli

1. Legalność, celowość, gospodarność, rzetelność - dot. Gr.1

2. Grupa 2 - legalność, rzetelność i gospodarność

3. Grupa 3 - legalność i gospodarność

Prawo finansowe 18.12.2009

Prawo karne skarbowe

Ustawa z 10 września 1999 roku Kodeks Karny Skarbowy ( 7 razy nowelizowany)

Prawo karne skarbowe jest zbiorem norm regulujących zwalczanie przestępstw, wykroczeń skarbowych za pomocą kar i innych środków oddziaływania.

Prawo karno skarbowe jest zbiorem przepisów, które określają:

• Jakie czyny społecznie szkodliwe są wykroczeniami i przestępstwa skarbowymi

• Jakie stosuje się zasady odpowiedzialności za czyny zabronione

• Jakie kary i środki grożą za ich popełnienie

• Jak wygląda postępowania przed organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości

• Jak należy wykonywać prawomocne orzeczenia karne

Kodeks karno skarbowy składa się z :

• Prawo materialne

• Prawo procesowe

• Prawo wykonawcze w zakresie przestępstw i wykroczeń skarbowych

Obszerna nowelizacja w dniu 28.07.2005

Cechy Kodeksu karno skarbowego

1. Kodeks karno skarbowy jest regulacją autonomiczną (patrz art. 20 § 2)

2. Kompleksowość

3. Blankietowość

Dziedziny Prawa finansowego chronione przez Kodeks karno skarbowy :

• Prawo gier i zakładów wzajemnych,

• Prawo podatkowe,

• Prawo celne,

• Prawdo dewizowe

Prawo karne (sensu largo)

1. Kodeks karny,

2. Kodeks postępowania karnego,

3. Kodeks karny wykonawczy,

4. Kodeks wykroczeń,

5. Kodeks postępowania w sprawach wykroczenia

Prawo podatkowe

Ogół przepisów regulujących wysokość, pobieranie oraz podatników i płatników poszczególnych podatków. W Polsce składają się na nią Ordynacja podatkowa, będącą swoistą procedurą uiszczenia podatków.

Prawo celne z 19.03.2004

Reguluje w zakresie uzupełniającym przepisy prawa wspólnotowego

1. Zasady przywozu towarów na obszar celny Wspólnoty Europejskiej (tzw. Wspólnoty) i wywozu towarów z tego obszaru,

2. Zasady postępowania z towarami objętymi Wspólną Polityką Rolną,

3. Sposób przekazywania informacji do celów ewidencji i statystyki dotyczącej obrotu towarowego z państwami członkowskimi Wspólnoty oraz związane z tym prawa i obowiązki osób, a także uprawnienia i obowiązki organów celnych.

Prawo dewizowe z 27.07.2002

1. Zasady obrotu dewizowego z zagranicą

2. Zasady obrotu wartościami dewizowymi w kraju

3. (Kantor) zasady prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwa w ich kupnie i sprzedaży

Prawo gier i zakładów wzajemnych z 29.07.1992

Określa warunki urządzania i zasady prowadzenia działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach, gier na automatach o niskich wygranych.

Funkcje Prawa karno skarbowego

1. Funkcja egzekucyjna

2. Funkcja gwarancyjna

3. Funkcja ochronna

4. Funkcja prewencyjna

5. Funkcja represyjna

1. Funkcja egzekucyjna

Realizowana przez instytucje, które zapewniają wyrównanie należności publicznoprawnych stanowiących uszczerbek Skarbu Państwa.

2. Funkcja gwarancyjna

Najpierw musi być przepis prawa aby można było oceniać zachowania i pociągać do odpowiedzialności. Przestępstwo i wykroczenie skarbowe co do zasady można popełnić umyślnie lub nieumyślnie, wobec straty można orzec tylko karę przewidzianą w Kodeksie karno skarbowym.

3 .Funkcja ochronna

Ma na celu ochronę dóbr mających istotne znaczenie dla rozwoju jednostki i funkcjonowania społeczeństwa przed atakami osób naruszających normy Kodeksu karno skarbowego.

4. Funkcja prewencyjna

Sprawuje się ją poprzez typy zachowań nagannych, powinny one odstraszać sprawcę oraz wszelkich innych od popełnienia kolejnych przestępstw. Przykładem takiej prewencji jest np. dla zagrożeń karnych jasno określone są czyny, których robić nie wolno.

5. Funkcja represyjna

Polega na ustanawianiu podstawy do karania za naruszanie norm. Wymiar kary musi być sprawiedliwy czyli adekwatny do wagi czynu oraz stopnia winy sprawcy.

Czyn zabroniony

Zachowanie o znamionach określonych w Kodeksie karno skarbowym chociażby nie stanowiło ono przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, uważa się za popełniony w miejscu, w którym nastąpiło zachowanie sprawcy albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpiło lub wg. zamiaru sprawcy miało nastąpić.

Nie jest przestępstwem ani wykroczeniem skarbowym czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma.

Ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu zabronionego

• Rodzaj i charakter zagrożonego lub naruszonego dobra

• Wagę naruszonego przez sprawcę obowiązku finansowego

• Wysokość uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej

• Sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego

Jak również

• Postać zamiaru

• Motywację sprawcy

• Rodzaj naruszonej reguły ostrożności i stopień jej naruszenia

Zamiar : bezpośredni ( wyższa szkodliwość gdy przemyślany przez sprawcę) lub ewentualny (ma miejsce, gdy sprawca przewiduje możliwość popełnienia przestępstwa i godzi się na to)

Zamiar bezpośredni :

a) zamiar nagły ( silne wzburzenie wywołane gwałtowanym przeżyciem itp. impuls )

b) zamiar przemyślany

!EXAM!

Ustawowy próg między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym, zgodnie z Kodeksem karno skarbowym wynosi pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia.

/Zmiana wysokości płacy nie wpłynie na kwalifikacje czynu zabronionego, /gdy już toczy się o to sprawa??/

Do końca 2007 kwotowo między wykroczeniem a przestępstwem wynosiła 4680, zatem od 1.1.2008 nastąpił jej wzrost o 950, a od 1.1.2009 o 1700.

Minimalne wynagrodzenie na następny rok określane do 15 lipca każdego roku /ustawowo?/

Ze względu na podmiot czynu zabronionego wyróżnia się :

1. Czyny zabronione ogólne, które może popełnić każda osoba poczytalna w wieku odpowiedzialności karnej (np. art. 11 i art. 5 § 1 Kodeksu karno skarbowego)

2. Czyny zabronione indywidualnie, które może popełnić tylko osoba o określonych cechach, w dyspozycji przepisu

Podatnik 54 - 57 KKS

Płatnik, inkasent 77 KKS

Rezydent 98,100 KKS

Nierezydent 101 par. 1 KKS

Kodeks karno skarbowy przewiduje 107 przestępstw skarbowych, 92 wykroczenia skarbowe, czyli 199 czynów zabronionych.

Przestępstwo skarbowe :

To czyn zabroniony pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.

Środki penalne(karne) za przestępstwo skarbowe

I. Kary za przestępstwo skarbowe

1. Kara grzywny w stawkach dziennych

2. Kara ograniczenia wolności ( w min. od 1 do 12 miesięcy)

3. Kara pozbawienia wolności ( najkrócej 5 dni max. 5 lat) - 27 KKS

II. Środki karne

III. Środki zabezpieczające

Kary za przestępstwo skarbowe

1.

W 2006 roku

Minimalna 1/30 razy 899,10 = 29,97 zł

Maksymalna 400 razy 1/30 razy 899,10 = 11988

Kary grzywny za przestępstwo skarbowe w 2006

Min 10 stawek dziennych razy 29,97 = 299,7

Max 720 stawek dziennych razy 11988 = 8631360

W 2008 roku

Min. 1/30 razy 1126 = 37,53

Max 400 razy 1/30 razy 1126 = 15013,30

Kara grzywny za przestępstwo skarbowe w 2008

Min. 10 stawek dziennych razy 37,53 = 375,3

Max 720 stawek dziennych razy 15013,30 = 10809576

W 2009 roku

Min 1/30 razy 1276 = 42,53

Max 400 razy 1/30 razy 1276 = 17013,33

Kara grzywny za przestępstwo skarbowe w 2009

Min. 10 stawek dziennych razy 42,53 = 425,3

Max 720 stawek dziennych razy 17013,33 = 12249597,6

Art. 28 par. 2

Może być większa liczba stawek dziennych, ale nie więcej niż 1080; przy nadzwyczajnym obostrzeniu kary ( art.38 KKS) lub przy karze łącznej (art.39) oraz ciągach przestępstw

Środki karne

1. Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności

2. Przepadek przedmiotów

3. Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów

4. Przepadek korzyści majątkowej

4a ściągniecie równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej

5. Zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska

6. Podania wyroku do wiadomości publicznej

7. Pozbawienie praw publicznych

8. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie:

1. warunkowe umorzenie postępowania karnego

2. warunkowe zawieszenie wykonania kary

3. warunkowe zwolnienie

III. Środki zabezpieczające

1. Umieszczenie w zakładzie zamkniętym

2. Umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym

3. Umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się środki lecznicze lub rehabilitacyjne

4. Umieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego

5. Skierowanie do placówki leczniczo-rehabilitacyjnej

6. Przepadek przedmiotów

7. Zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub stanowiska

Karalność przestępstwa skarbowego ustępuje jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło

• 5 lat gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nie przekraczającej 3 lat

• 10 lat gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata

Wykroczenie skarbowe to czyn zabroniony przez Kodeks karno skarbowy pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej należności publicznoprawnej albo wartości przedmiotu czynu nie przekracza 5krotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.

08-01-2010 r.

Kazusy prawa karno - skarbowego:

1. Adam od 1 stycznia 2008 do 31. Grudnia 2009 prowadził kantor w Katowicach bez wpisu do rejestru działalności kantorowej. W trakcie rozprawy wyjaśnił, że nie wiedział, że dla prowadzenia tego typu działalności wymagany jest wpis do rejestru? Jakiej kwalifikacji prawnej odpowiada zachowanie Adama J.? kodeks Karno-skarbowy prawa dewizowego

2. Anna J. działając z góry powziętym zamiarem dokonała usunięcia samochodu marki STAR spod nadzoru celnego. Jakiej kwalifikacji prawnej odpowiada zachowanie Anny J.? kodeks karno skarbowy - prawa celnego

3. Adam j. działając w celu puszczenia w obieg alkoholu etylowego dokonał 10.01.2009 r. podrobienia 10 znaków akcyzy. Sąd Rejonowy w Katowicach odstąpił od wymierzenia kary, poprzestając na orzeczeniu przepadku podrobionych banderol i alkoholu. Jaka jest kwalifikacja prawna i nazwa karalnego zachowania oraz oceń zasadność orzeczenia Sądu? - kodeks karno skarbowy - przestępstwa skarbowe??

4. Anna J. wyrokiem Sądu Rejonowego w Katowicach została skazana na kare grzywny [2150zl] oraz zakaz prowadzenia działalności gospodarczej za uporczywe niewpłacenie podatku. Oceń trafność Sądu?

Wykroczeniem skarbowe jest czyn zabroniony przez kodeks karno-skarbowy pod groźbą grzywny określonej kwotowo. Jeżeli kwota uszczuplonej należności publiczno-prawnej albo wartości przedmiotu czynu nie przekracza 5 krotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia.

Katalog środków penalnych za wykroczenia skarbowe

1. Kara [ kara grzywny określona kwotowo ]

2. Środek karny

3. Środek zabezpieczający

Karą za wykroczenie skarbowe jest kara grzywny określana kwotowo - 2006r.

• 1/10 x 899,10 = 89.91 zł

• 20 x 899.10 = 17 982 zł

Mandat karny - 2 krotność minimalnego wynagrodzenia

• 2 x 899.10 = 1 798.20

Karą za wykroczenie skarbowe jest kara grzywny określana kwotowo - 2008 rok

• 1/10 x 1 126 = 112. 60 zł

• 20 x 1 126 = 22 520 zł

Mandat karny

• 2 x 1 126 = 2 250 zł

2010 rok = minimalne 1317, 2009 rok 1276 POLICZYĆ ZA TE LATA !!!!

2009 rok

• 1/10 1276 = 127,60

• 20 razy 1276 = 25 520

Mandat karny

• 2 razy 1276 = 2 550zł

2010 rok

• 1/10 razy 1317 = 131,70

• 20 razy 1317 = 26 340

Mandat karny

• 2 razy 1317 = 2634 zł

Mandat karny - Mamy rozporządzenie rady ministrów z 31,01,2006 roku w sprawie nakładania kary grzywny w drodze mandatu karnego za wykroczenie skarbowe.

Do nakładania kary grzywny w drodze mandatu karnego są uprawnieni:

1. Upoważnieniu pracownicy urzędów skarbowych

2. Inspektor kontroli skarbowej

3. Upoważnieniu pracownicy urzędów celnych i Funkcjonariusze celni

4. Upoważnieniu funkcjonariusze policji

5. Upoważnieniu funkcjonariusze straży granicznej

6. Upoważnieniu żołnierze żandarmerii wojskowej

Ad 2 środki karne za wykroczenie skarbowe

1. Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności

2. Przedaje przedmiotów [ art. 47 ]

3. Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadków przedmiotów

Przepadek przedmiotu jest obligatoryjny

1. Gdy jest przemyt celny

2. Oszustwo celne

3. Zmiana warunków zwolnienia celnego towarów

4. Usunięcie towarów spod dozoru celnego [ art. 90 par 3, kodeksu karno-skarbowego ]

Ad 3 środki zabezpieczające - przepadek przedmiotów

Kodeks karny skarbowy przewiduje

1. 107 przestępstw skarbowych

2. 93 wykroczenia skarbowe

Karalność wykroczenia skarbowego ulega przedawnieniu jeżeli

1. upłynął rok od czasu popełnienia wykroczenia skarbowego,

jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy

2. dwa lata od zakończenia od zakończenia okresu wskazanego w `1'

15-01-2010 r.

KONTROLA SKARBOWA - podstawa normatywna ust. 28,08,1999 o kontroli skarbowej

Kontrola skarbowa to ogół organów i jednostek organizacyjnych powołanych w celu ochrony interesów i praw majątkowych skarbu państwa oraz zapewnianie skuteczności wykonywania zobowiązań podatkowych i innych należności stanowiących dochód budżetu państwa lub państwowych funduszy celowych.

Kontrola skarbowa jest wykonywana w następujących formach prawnych: !!!!!!! możliwy exam !!!!

1. postępowanie kontrolne

2. wywiad skarbowy

3. szczególny nadzór podatkowych

Organy kontroli skarbowej:

1. Minister Finansów

2. Generalny inspektor kontroli skarbowej

3. Dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej

Jednostkami organizacyjnymi kontroli skarbowej to:

1. Urzędy kontroli skarbowej

2. Ministerstwo Finansów

KONTROLA PODATKOWA

Organy podatkowe 1 instancji przeprowadzają kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych.

Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.

Organy podatkowe !!!!! exam !!!! stosowanie do swojej właściwości jest:

1. Naczelnik urzędu skarbowego; Naczelnik urzędu celnego; Wójt, burmistrz, (prezydent miasta ), starosta albo marszałek województwa

2. Dyrektor izby skarbowej i dyrektor izby celnej

3. Samorządowe kolegium odwoławcze jako organ odwoławczy od decyzji wójta burmistrza [ prezydenta miasta ] starosty czy marszałka województwa

4. Ministerstwo finansów

Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia nadać uprawnienia organów podatkowych: [ jeżeli jest to uzasadnione ochroną tajemnicy państwowej i wymogami tajemnicy państwa ]

1. Szefowi agencji wywiadu

2. Szefowi agencji bezpieczeństwa wewnętrznego

3. Szefowi CBA

4. Szefowi służb wywiadu wojskowego

5. Szefowi służ kontrwywiadu wojskowego

Ustawa normatywna Ordynacja podatkowa dla kontroli podatkowej dział 6, ustawa 29,08,1999 ordynacja podatkowa

KONTROLA CELNA

Kontrola celna - to kontrola przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów.

Na kontrolę tę składają się działania polegające na :

1. Kontrola księgowości, dokumentów i danych handlowych

2. Ustalanie tożsamości osób

3. Oględzinach towarów

4. Badanie towarów i pobieraniu ich próbek

5. Zatrzymywaniu i kontroli środków transportowych

6. Przeprowadzaniu rewizji celnej

Ustawa z 24.07.1999 o służbie celnej oraz rozporządzenie MF z 20,11,2004 w sprawie warunków wykonywania czynności kontroli celnej.

KONTROLA DEWIZOWA

Kontrola dewizowa - kontroli podlega przestrzeganie zasad dokonywania obrotu dewizowego, respektowanie przepisów ustawy dewizowej jak i rozporządzenia wykonawczego, przestrzeganie warunków zawartych w udzielonym zezwoleniu dewizowym oraz realizacji obowiązków informacyjno-kontrolnych.

Kontrola dewizowa jest dokonywana w formie kontroli skarbowej, stosuje się do niej rozwiązania ustawy o kontroli skarbowej. Art. 2 ust 1 pkt. 16 ustawy o kontroli skarbowej

Do zakresu kontroli dewizowej należy:

1. Badanie przestrzegania przez rezydentów i nierezydentów ograniczeń i obowiązków określonych w przepisach prawa dewizowego oraz warunkach udzielonych na ich podstawie zezwoleń dewizowych a także warunków wykonywania działalności kantorowej.

A TERAZ TO CO MÓWIŁA, ŻE MNIEJ WIĘCEJ MOŻE BYĆ NA EGZAMINIE

ZE STRONY 7

SYSTEM PRAWA WSPOLNOTOWEGO

1. prawo pierwotne

1. traktaty założycielskie!!!

2. traktaty zmieniające postanowienie traktatów założycielskich

3. protokoły i oświadczenia przyjęte przez państwa członkowskie i załączone do traktatów

4. traktaty akcesyjne zawierane z nowymi państwami członkowskimi

5. traktaty budżetowe i reformujące zasady finansowania Wspólnoty

2. prawo wtórne [ pochodne ] !!! pierwsze 3 wiążące

1. rozporządzenia - jest to podstawowy instrument ujednolicania prawa wspólnotowego, wiąże w całości adresatów w państwach członkowskich, akt o charakterze generalnych i abstrakcyjnym, nie wymaga procedury ratyfikacyjnej ani implementacyjnej

2. dyrektywa - akt służący harmonizacji systemów prawnych państw członkowskich, adresatem są jedynie państwa członkowskie, nie może zmieniać rozporządzenia ani pozostawać z nią w sprzeczności, wiąże co do celów pozostawiając wybór formy i metody realizacji tych celów zwartych w dyrektywie, należy ją implementować do porządku wewnętrznego

3. decyzja - jest akt skierowany do indywidualnie oznaczonego adresata, obowiązuje w całości i jest bezpośrednio skuteczna

4. zalecenia oraz opinie [ formalnie nie są wiążące

5. umowy międzynarodowe zawierane przez Wspólnoty z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi

ZE STRONY 11

3 sfery stosowania prawa finansowego:!!! Test !!!!!!

• Zarządzanie finansami publicznymi

• Postępowanie finansowe

• Postępowanie przez organami ochrony prawnej i wymiaru sprawiedliwości

ZE STRONY 15

Orzeczenie sądowe deklaratoryjne nie rodzi skutków prawnych a jedynie stwierdza istnienie określonych uprawnień i obowiązków, nie zmieniają stanu prawnego i w związku z tym nie kwalifikuje się ich do faktów prawnych np. stwierdzenie nabycia spadku !!!!!!!!! [ test ] !!!!!!!!!!

ZE STRONY 17

System kontroli dzieli się na:

1. Kontrola społeczna [ wybory, referendum, media ]

2. Kontrola profesjonalna [ zawodowa ]

1. Kontrola wewnętrzna np. główny księgowy, komisja rewizyjna, audyt wewnętrzny, kontrola MF, dyrektor finansowy

2. Kontrola zewnętrzna !!!! test !!!!

1. Kontrola finansowa NIK

2. Gospodarki finansowej Jednostek Samorządu Terytorialnego

3. Skarbowa - ustawa o kontroli skarbowej z 1991 roku z 28.09

4. Podatkowa - ustawa Ordynacja podatkowa z 1987 roku

5. Dewizowa

6. Celna

!!! test !!! W krajach UE są 3 główne model organizacji systemów nadzoru nad rynkiem finansowym:

• Model nadzoru zintegrowanego - POLSKA - połączenie dotychczasowych instytucji nadzorowanych w jedną instytucję nadzorującą cały rynek finansowy [ KNF ]

• Model nadzoru w pełni zdecentralizowanego - niezależne instytucje nadzorują poszczególne segmenty rynku

• Model nadzoru koordynowanego - niezależne instytucje nadzorują poszczególne segmenty rynku, ale dodatkowe spośród nich wyznacza się jedną lub kilka instytucji do koordynacji nadzoru nad złożonymi podmiotami działającymi w kilku segmentach.

ZE STRONY 18

Docelowo cały nadzór rynkiem finansowym sprawowany jest przez utworzony w tym celu organ kolegialny

• Komisję Nadzoru Finansowego [ Komisja ]

Która przejęła kompetencje

• KNUiFE

• KPWiG

• A z dniem 01.01.2008 r. - Komisji Nadzoru Bankowego [ KNB ]

Nadzór nad działalnością KNFu sprawuje Prezes Rady Ministrów !!!! test !!!

KNF przejął nadzór nad

• Firmami ubezpieczeniowymi

• Funduszami emerytalnymi i inwestycyjnymi

• Spółkami giełdowymi

• Biurami maklerskimi oraz

• Bankami od 01.01.2008, a wyżej wymienione dotychczasowe organy przestaną istnieć jako odrębne instytucje.

ZE STRONY 19

KNF wydaje dziennik urzędowy KNF !!!! test !!!! jako organ promulgacyjny.

Komisja i przewodniczący komisji wykonują zadania przy pomocy Urzędu Komisji [ Urząd Komisji Nadzoru Finansowego ] !!! test !!!!!

ZE STRONY 20

Prezes rady ministrów w drodze zarządzenia nadaje urzędowi komisji statut, w którym określa jego organizację wewnętrzną.

Zarządzenie prezesa rady ministrów z dnia 22,11,2006 roku w sprawie nadania statutu Urzędowi Komisji Nadzoru Finansowego.

Piony w komisji:

• Pion nadzoru rynku kapitałowego

• Pion nadzoru ubezpieczeniowo-emerytalnego

• Pion polityki rozwoju rynku finansowego i polityki międzysektorowej od 2008 roku

• Pion nadzoru bankowego [ od 2007 roku ]

• Pion organizacyjny

• Pion prawno-legislacyjny

Komisja w zakresie swojej właściwości !!!!! test !!!!!

• Podejmuje uchwały, w tym wydaje decyzje administracyjne i postanowienia !!! test !!!

• Komisja podejmuje uchwały zwykłą większością głosów, w głosowaniu jawnym , w obecności co najmniej czterech osób wchodzących w jej skład, w ty, Przewodniczącego Komisji lub jego zastępcy; w razie równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego

• Uchwały w imieniu Komisji podpisuje Przewodniczący komisji, a w razie jego nieobecności upoważniony przez niego zastępca przewodniczącego.

Przewodniczącemu komisji [ KNF ]będą przysługiwały uprawnienia:

• Prokuratorskie w sprawach cywilnych !!! test !!! wynikających ze stosunków zwianych z uczestnictwem na rynku bankowym, emerytalnych ubezpieczeniowym, kapitałowym, albo dotyczących podmiotów wykonujących działalność na tych rynkach

W zakresie postępowań karnych przewodniczący komisji będzie posiadał uprawnienia pokrzywdzonego

ZE STRONY 24

!EXAM! Dziedziny Prawa finansowego chronione przez Kodeks karno skarbowy :

Prawo gier i zakładów wzajemnych, Prawo podatkowe, Prawo celne, Prawdo dewizowe

ZE STRONY 25

!EXAM!

Ustawowy próg między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym, zgodnie z Kodeksem karno skarbowym wynosi pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia.

ZE STRONY 30

Kontrola skarbowa jest wykonywana w następujących formach prawnych: !!!!!!! możliwy exam !!!!

1. postępowanie kontrolne

2. wywiad skarbowy

3. szczególny nadzór podatkowych

Organy kontroli skarbowej:

1. minister Finansów

2. Generalny inspektor kontroli skarbowej

3. Dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej

Jednostkami organizacyjnymi kontroli skarbowej to:

1. Urzędy kontroli skarbowej

2. Ministerstwo Finansów

Organy podatkowe !!!!! exam !!!! stosowanie do swojej właściwości jest:

1. Naczelnik urzędu skarbowego; Naczelnik urzędu celnego; Wójt, burmistrz, (prezydent miasta ), starosta albo marszałek województwa

2. Dyrektor izby skarbowej i dyrektor izby celnej

3. Samorządowe kolegium odwoławcze jako organ odwoławczy od decyzji wójta burmistrza [ prezydenta miasta ] starosty czy marszałka województwa

4. Ministerstwo finansów

KONTROLA CELNA

Kontrola celna - to kontrola przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów.

Na kontrolę tę składają się działania polegające na :

7. Kontrola księgowości, dokumentów i danych handlowych

8. Ustalanie tożsamości osób

9. Oględzinach towarów

10. Badanie towarów i pobieraniu ich próbek

11. Zatrzymywaniu i kontroli środków transportowych

12. Przeprowadzaniu rewizji celnej

Ustawa z 24.07.1999 o służbie celnej oraz rozporządzenie MF z 20,11,2004 w sprawie warunków wykonywania czynności kontroli celnej.

KONTROLA DEWIZOWA

Kontrola dewizowa - kontroli podlega przestrzeganie zasad dokonywania obrotu dewizowego, respektowanie przepisów ustawy dewizowej jak i rozporządzenia wykonawczego, przestrzeganie warunków zawartych w udzielonym zezwoleniu dewizowym oraz realizacji obowiązków informacyjno-kontrolnych.

Kontrola dewizowa jest dokonywana w formie kontroli skarbowej, stosuje się do niej rozwiązania ustawy o kontroli skarbowej. Art. 2 ust 1 pkt. 16 ustawy o kontroli skarbowej

Do zakresu kontroli dewizowej należy:

2. Badanie przestrzegania przez rezydentów i nierezydentów ograniczeń i obowiązków określonych w przepisach prawa dewizowego oraz warunkach udzielonych na ich podstawie zezwoleń dewizowych a także warunków wykonywania działalności kantorowej.

38

---