1. Defimicja obszaru górniczego i jego granic: Obszar górniczy - jest to przestrzeń w granicach której przedsiębiorca jest uprawniony do wydobywania kopaliny objętej koncesją; Granica obszaru górniczego - jest to linia łamana zamknięta oraz przeprowadzona przez te linie pionowe części płaszczyzn od powierzchni do spągu pokładu. Powierzchnia obszaru górniczego jest zawarta w granicach od kilku km2 do kilkudziesięciu km2 ) terenem górniczym jest przestrzeń Pobjęta przewidywanymi szkodliwymi wpływami robót górniczych zakładu górniczego,
2. Podać i uzasadnić przyczyny wyznaczania granic eksplo różniących się od przebiegu granic obszaru górniczego: W zasadzie w granicach jednego obszaru górniczego eksplo prowadzi jedna kopalnia. Istnieją jednak przyczyny odstępstw od tej zasady i obszar może być podzielony pomiędzy dwie lub trzy kopalnie .Przyczyna takiego podziału może być:
- konieczność ochrony powierzchni - wyczerpywanie się zasobów jednej kopalni - możliwości lepszego wykorzystania złoża - konieczność zmniejszenia zagrożeń naturalnych ( tąpania, wyrzuty gazów i skał)
3. Scharakteryzować typy kopalń:
- kopalnia jednostkowa - charakteryzuje się małą powierzchnia OG (do 30 km2) posiadają jeden kompleks wydobywczo przeróbczy, jeden szyb do jazdy ludzi , 1-2 szyby wentylacyjne. Poszczególne podsieci szybów wentylacyjnych powinny być dobrze wyodrębnione a wyrobiska łączące dobrze otamowane.
- kopalnia zespołowa - Charakteryzuje się OG do 50 - 60 km2. Z uwagi na duże odległości od głównego szybu oraz zakładu przeróbczego obszar jest podzielony na podobszary - każdy może posiadać odrębny ruch załogi , dostarczanie materiałów, wydobycie skały płonnej. Ma dobrze wyodrębniona wentylacje, wszystkie podobszary posiadają wspólny kompleks wydobywczo przeróbczy. Urobek jest kierowany pod ziemią do obszarów szybów wydobywczych
- kopalnia zespolona - powstaje najczęściej z połączenia dwóch sąsiednich kopalń, związane jest to z wyczerpywaniem się kopaliny w jednej z nich, z rzadziej ma na to wpływ koniunktura. Również poprzez kopalnie zespolone rozumie się kopalnie posiadające jeden kompleks przeróbczy lub jeden kompleks przeróbczo wydobywczy lecz posiadające odrębne zarządzanie.
4. Opisać podział złoża na poziomy: W zależności od liczby poziomów które są konieczne do utrzymania , aby osiągnąć zadane wydobycie wyróżniamy modele kopalń: - jednopoziomowe - wielopoziomowe ( dwupoziomowe )
O kopalni wielopoziomowej mówimy wówczas gdy planowane wydobycie w większości czasu istnienia kopalni będzie pochodziło z jednego poziomu wydobywczego.
O kopalni dwupoziomowej mówimy wtedy gdy do utrzymania planowanego wydobycia konieczne jest utrzymanie dwu lub większej liczby poziomów wydobywczych.
5.Sposoby udostepniania złoża z powierzchni: Poziome - gdy złoże zalega wewnątrz góry z powierzchni ziemi w kierunku złoża wyrobiska poziome nazywane sztolnia. W dalszej części ze sztolni wykonuje się wyrobiska przygotowawcze w kopalinie bądź tez inne wyrobiska. Pochyłe - Jeżeli złoże zalega poniżej powierzchni można stosować udostępnienie pochyłe upadowymi bądź szybami pochyłymi. Pionowe - polega na wykonaniu szybów pionowych. Mieszane - polega na połączeniu wymienionych rodzajów udostępnienia z powierzchni.
6. Opisać sposoby udostępniania pokładów na poziomie wydobywczym:
Wyróżniamy udostępnienie poziome:
- węglowe (przecznicowe) - stosuje się w przypadku wydłużonego kształtu obszaru górniczego w kierunku prostopadłym do rozciągłości warstw. Udostępnienie polega na wykonaniu wyrobiska udostępniającego poziomego - nazywanego przecznica główną - jest ona prowadzona w kierunku mniej więcej prostopadłym do rozciągłości. Dzieli ona OG. Na dwa skrzydła. Zalety: # najmniejsze koszty wykonania wyrobisk udostępniających # najniższe koszty odwadniania, dostawy energii, transportu poziomego, wentylacji (kop. Niemetanowe), załogi. Wady: # Trudności w przewietrzaniu w przypadku kopalń głębokich (z zagrożeniem klimatycznym) # trudności w udostępnianiu części kopalni oddzielonych dużymi deformacjami # mała przepustowość transportowa.
- kamienne (geometryczne) - Stosuje się gdy kształt OG jest wydłużony lub gdy kształt OG jest silnie zaburzony. Liczba przecznic udostępniających (liczba pól) zależeć może od czynników ekonomicznych z takim ustaleniem liczby przecznic możemy mieć do czynienia w złożach niezaburzonych i z możliwością zwiększenia OG. Liczba przecznic w złożach zaburzonych jest uzależnioną od liczby pól eksploatacyjnych utworzonych poprzez naturalne granice oraz granice OG. Wady: # duża liczba wyrobisk kamiennych (duże koszty udostępnienia) Zalety: # łatwość udostępniania pól eksploatacyjnych # duża przelotowość wentylacyjna oraz transportowa
- pokładowe - stosuje się jedynie wtedy gdy złoża sa niezaburzone i o dużej grubości. Polega na wykonaniu z wyrobisk przyszybowych wyrobisk przygotowawczych bez dodatkowych wyrobisk udostępniających poziomych. W Europie występuje w kopalniach brytyjskich.
8.Wymienic grupy wyrobisk górniczych: Wyrobiskiem górniczym - jest przestrzeń w nieruchomości gruntowej lub górotworze powstałe w wyniku robót górniczych; Wyrobisko udostępniające - otwierają drogę do złoża kopaliny od powierzchni; Wyrobisko przygotowawcze - przygotowują część złoża do eksploatacji; Wyrobiska wybierkowe - prowadzi się w nich podstawową działalność górniczą czyli eksploatację;
9.Narysować schemat i podać def. chodnika pochylni upadowej pochylni przekątnej: Chodnik - wyrobisko poziome prowadzone wzdłuż rozciągłości pokładu lub prawie równolegle do rozciągłości pokładów Pochylnia - wyrobisko w pokładzie silnie nachylonym stojącym alfa<= 45° drążone do góry transport w dół; Upadowa - wyrobisko w pokładzie silnie nachylonym stojącym alfa<= 45° drążone w dół transport do góry. Pochylnia przekątna - wyrobisko w pokładzie silnie nachylonym stojącym którego kąt nachylenia jest mniejszy do kąta nachylenia pokładu
10.Podać podział wyrobisk wybierkowych na grupy i podgrupy. Podąć definicje grup: Zasadnicza eksploatacje prowadzi się wyrobiskiem wybierkowym. Podział wyrobisk wybierkowych - SYSTEM EKSPLOATACJI: - ubierki: cechują się tym że przestrzeń wybrana jest likwidowana wraz z postępem czoła przodku. W zależności od parametrów geometrycznych ubierki dzielą się na: # ściany - dł przodku l≤50m # systemy filarowo ubierkowe; dł przodku l<50m
- zabierki w tym komory - wymagają najpierw wybrania całego wyrobiska a następnie następuje likwidacja przestrzeni wybranej. W zależności od parametrów geometrycznych zabierki dzielą się na: # systemy filarowo-zabierkowe l<30m # długie zabierki l ≥ 30m
- specjalne (ubierkowo - zabierkowe) łączą cechy obu
11.Podać definicje odmian wyrobisk wybierkowych:
podłużne - kierunek eksploatacji pola wybierkowego następuje wzdłuż rozciągłości pokładu
poprzeczne - kierunek eksploatacji pola wybierkowego następuje po wzniosie lub upadzie przodku
przekątne - kierunek eksploatacji pośredni dla poprzecznych i podłużnych
13.Podać definicje stropu bezpośredniego, zasadniczego, fałszywego:
strop bezpośredni: tworzą warstwy skalne zalęgające bezpośrednio na pokładem, łatwo przechodzące zawał
strop zasadniczy : tworzą skały mocne łamiące się w dużych blokach skalnych
strop fałszywy : tworzą kruche warstwy skalne o grubości do 1m opadajace do wyrobiska po odsłonięciu stropu wyrobiska
14. Opisać powstanie i zasięg zawału:
Zawał górniczy jest to zawalenie się stropu wyrobiska,
spowodowane przekroczeniem wytrzymałości skał oraz wytrzymałości obudowy kopalnianej; jest wywołany zmianą stanu naprężeń w skałach po wykonaniu wyrobiska i zachodzi samorzutnie lub bywa spowodowany celowo, np. przez usuwanie (rabowanie) obudowy kopalnianej w celu zlikwidowania zrobów.
Wyróżniamy zawał: - częściowy - pełny
15. Jak wyznacza się liczbę wskaźnikową przydatności do zawału:
Wprowadzono klasyfikacje stropów których zadaniem jest ocena jakości stropu i umożliwienie doboru kierowania stropem. Wyróżnia się 4 klasy: klasa 1 - stropy bezpośrednie o miąższości ≥ 5 grubości pokładu (g); klasa 2 a) 3-5 g b) 2-3 g strop bezpośredni; klasa 3 - bezpośrednio nad pokładem występuje strop zasadniczy bądź tez jest on oddzielony od pokładu stropem fałszywym; klasa 4 - stropy uginające się.
Pod koniec la 60 w GIG została opracowana klasyfikacja w oparciu o tzw. liczbę wskaźnikową L L=0,016*Gm*d
Gm - wytrzymałość skał na ściskanie w masywie [kg/cm2]
1kp (kilopont) = 10 N
d = średnia warstwowa podzielność skał [cm]
16.Zalety i wady eksploatacji ściany od i do pola: Zalety systemu do pola: - szybsze uruchomienie eksploatacji; - możliwość drążenia wyrobisk przyścianowych z wykorzystaniem środków transportu ścianowego a także wyprzedzenia ścian Wady: - większe koszty utrzymania wyrobisk przyścianowych; - kłopoty z przewietrzaniem; Zalety systemu od pola: - lepszy stopień rozpoznania złoża - łatwiejsze skracanie środków transportu - mniejsze koszty utrzymania wyrobisk przyścianowych - łatwiejsze i korzystniejsze przewietrzanie; Wady: -dość długie uruchomienie eksploatacji
17.Omówić sposoby drążenia dowierzchni scianowej: Dowierzchnia ścianowa wykonywana jest po to aby wprowadzić niej kompleksy ścianowe zmechanizowane. Drążona jest kombajnem lub robotami strzałowymi prostopadle do rozciągłości pokładu (system podłużny). Obudowa to ŁPrp, powierzchnia drążona jest w pokładzie tak by uzyskać największą szerokość.
18.na czym polega proces zbrojenia ścian:
zbrojenie ściany polega na wyposażeniu wykonanej dowierzchni w maszyny i urządzenia do eksploatacji węgla. Transport obudowy zmechanizowanej, kombajnu, przenośnika zgrzebłowego odbywa się chodnikiem nadścianowym po torach za pomocą kołowrotów o spągu lub za pomocą kolejek spągowych zębatkowych lub linowych. W chodniku podścianowym równocześnie odbywa się montaż przenośnika taśmowego do transportu urobku oraz kolejki ksp do transportu urządzeń elektrycznych, szaf, aparatury elektrycznej oraz lżejszych elementów do transportu i eksploatacji.
19. Podać definicję rozruchu ściany: Poprzez rozruch ściany rozumie się okres czasu potrzebny do osiągnięcia pierwszego pełnego zawału ściany na całej długości. Jeżeli nie potrafimy stwierdzić tego momentu za okres rozruchu rozumie się czas potrzebny do eksploatacji wybiegu całej długości ściany. W okresie rozruchu należy wzmocnić obudowę indywidualną w rejonie skrzyżowania ściany z chodnikami stosując na linii zawału łamacze lub stosując tzw. stojaki bliźniacze a także dobrze zabezpieczyć obudowę wyrobisk przyścianowych. W okresie występowania pierwszego pełnego zawału może dochodzić do obwałów, zjawisk gazowo - dynamicznych, tąpań
20.Wyjaśnić dlaczego na skrzyżowaniach ścian z wyrobiskami przyścianowymi stosuje się obudowę indywidualna? Narysować przykład zastosowania takiej obudowy.
Obudowę indywidualną na skrzyżowaniach ścian z wyrobiskami przyścianowymi stosujemy :
1. W celu utrzymania chodnika podścianowego dla następnej ściany.
2. Dla wzmocnienia chodnika
3. Dla odebrania naprężeń powstałych podczas
eksploatacji.
4. Dla płynnego postępu ściany
5. Bezpieczne wykonywanie robót w rabunku chodnika nadścianowego.
6. Oraz wszystkich robót związanych ze wzmacnianiem chodnika przyścianowego za i przed frontem ściany.
7. w razie zmiany długości ściany (rys: za mało miejsca na wprowadzenie obudowy zmechanizowanej)
21.omówić sposoby wzmacniania obudowy skrzyżowanie ściany z wyrobiskiem przyścianowym.
-podciągi szynowe podbudowane stojakami ciernymi lub hydraulicznymi na odcinku minimum 10 m od ściany - dodatkowa obudowa kotwiowa
22.Narysować i krótko opisać środki ochrony wyrobisk przyścianowych, :
- kaszty - wypełnione stosy
- krążki betonowe
- pasy podsadzkowe
- kotwienie stropnic
- stojaki pojedyncze i podwójne
23.Omówic doszczelnienie zawału mieszanina wodna popiołów i odpadów poflotacyjnych
Mieszanina wodna i odpadów poflotacyjnych to nic innego jak podsadzka hydrauliczna wtłaczana z powierzchni do zrobów celem ograniczenia zagrożenia pożarowego i metanowego.
24.Omówić sposób przygotowania ściany do likwidacji. - wykonywanie zabezpieczeń: wykonanie kanału na długości całej ściany, na szerokość dwóch metrów, siatkowanie czoła ściany, na obudowę zmechanizowana zakłada się stropnice korytkowe podbudowane na ociosie węglowym stojakami drewnianymi - wykonanie drogi transportu, likwidacja kombajnu, przenośnika i sekcji - likwidacja przestrzeni wybranej: kasztownie, budowanie tam izolacyjnych
28.Omówić warunki stosowania podsadzki suchej.
W pokładach średniej grubości stosuje się podsadzkę suchą. Może ona być wykonana ręcznie lub mechanicznie. Materiałem posadzkowym jest kamień. Wadą podsadzki suchej jest duża 20-60% i wysoki koszt wykonania. Podsadzkę częściowo stosuje się w pokładach cienkich i średnich do kierowania sztywnym i mocnym stropem w którym wywołanie systematycznych zawałów jest utrudnione. Stosuje się ją gdy strop bezpośredni tworzy cienka i trudno łamiącą warstwę. Wykonuje się pasy, które mają przejąć całkowita nośność nie łamiących się warstw stropowych. Przy posadzce suchej dobiera się takie odległości między pasami by na tej p[przestrzeni podsadzonej nie doszło do załamania się nie tylko stropu zasadniczego ale i bezpośredniego.
28.Omówić warunki stosowania podsadzki suchej.
W pokładach średniej grubości stosuje się podsadzkę suchą. Może ona być wykonana ręcznie lub mechanicznie. Materiałem posadzkowym jest kamień. Wadą podsadzki suchej jest duża .............................. 20-60% i wysoki koszt wykonania. Podsadzkę częściowo stosuje się w pokładach cienkich i średnich do kierowania sztywnym i mocnym stropem w którym wywołanie systematycznych zawałów jest utrudnione. Stosuje się ją gdy strop bezpośredni tworzy cienka i trudnołamiącą warstwę. Wykonuje się pasy, które mają przejąć całkowita nośność niełamiących się warstw stropowych. Przy posadzce suchej dobiera się takie odległości między pasami by na tej p[przestrzeni podsadzonej nie doszło do załamania się nie tylko stropu zasadniczego ale i bezpośredniego.
29.Omówic formy występowania metanu w złożu.
Formy występowania CH4 w złożu 1)stan wolny, metan znajduje się w porach, szczelinach, kawernach pod ciśnieniem 2)gaz zaadsorbowany, gaz związany powierzchniowo ze szkieletem węglowym, dzieje się to dzięki siłom międzycząsteczkowym głównie siłom WANDERWALLSA. 3)gaz zaabsorbowany, gaz rozpuszczony w cząsteczkach węgla
Głównym zbiornikiem CH4 w złożach jest gaz zaadsorbowany, który gromadzi się na tzw. powierzchni wewnętrznej węgla oprócz sorbcji fizycznej może wystąpić sorbcja chemiczna, tzw. chemisorbcja polegająca na tworzeniu się jednomolekularnej warstwy związku chemicznego pomiędzy ciałem stałym a gazem.
31. Podać sposoby odmetanowania: Odmetanowanie - ujmowanie metanu do systemów rurociągów i odprowadzenie go po przez stacje odmetanowania na powierzchnię; Odmetanowanie wyprzedzające - prowadzone otworami drążonymi w wyrobiskach udostępniających oraz przygotowawczych wykonywane w części górotworu z planowanej w przyszłości eksploatacji; Odmetanowanie bieżące - służą one ochronie drążonych wyrobisk korytarzowych lub wybierkowych; Odmetanowanie starych zrobów - odmetanowanie zza tam izolacyjnych;
34.Pomocnicze środki wentylacji stosowane w rejonie skrzyżowania ściany z chodnikiem.
- chłodnice - dodatkowe wentylatory - dysze ze sprężonym powietrzem - dyfuzory - nawiewki z płótna wentylacyjnego
Wyszukiwarka