Ćwiczenia 9 - Analiza progu rentowności

Próg rentowności (Break-Even Point) BEP to punkt, w którym przychody ze sprzedaży są równe poniesionym kosztom całkowitym wytworzenia produktów (czyli kosztom stałym i kosztom zmiennym)

• jest to, zatem punkt, w którym przedsiębiorstwo nie osiąga zysku operacyjnego, ale także nie ponosi straty (różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży a kosztami całkowitymi wytworzenia wyrobów jest równa zeru)

• wyznaczenie progu rentowności pozwala ustalić taką wielkość przychodów ze sprzedaży, która zapewnia pokrycie całkowitych kosztów wytworzenia produktów; realizowanie przychodów ze sprzedaży większych niż wielkość progu rentowności pozwala na osiągnięcie zysku operacyjnego.

BEP - reprezentacja graficzna

• próg rentowności znajduje się w miejscu przecięcia krzywej wielkości sprzedaży (S) i krzywej wielkości kosztów całkowitych (C)

• sprzedaż na poziomie Q_BEP zapewnia pokrycie kosztów całkowitych

• sprzedaż w wysokości powyżej progu rentowności (Q_BEP), przynosi zysk

• im sprzedaż będzie wyższa od progu rentowności (czyli sprzedaży równej Q_BEP), tym zysk będzie wyższy

Obliczanie progu rentowności

Zadanie 1

Na podstawie poniższych danych należy ustalić wielkość progu rentowności w przedsiębiorstwie. Ile wynoszą jednostkowe koszty zmienne? Sporządź wykres progu rentowności. Jaka jest wysokość zysku przedsiębiorstwa przy produkcji 5000 szt?

• cena produktów: 10zł/szt.

• ilość produktów: 5000szt.

• koszty stałe: 15000zł

• koszty zmienne: 20000zł;

Zadanie2 - Konkurencja doskonała

Przedsiębiorstwo działające w warunkach konkurencji doskonałej ma do czynienia z krzywymi kosztów pokazanymi na rysunku. P jest ceną obowiązującą na tym rynku.

1. zaznacz na rysunku wielkość produkcji maksymalizującą sumę zysku

2. zaznacz obszar odpowiadający sumie zysku osiąganego przez przedsiębiorstwo przy tym poziomie ceny i tej wielkości produkcji

3. 
   jaki wpływ na sytuację przedsiębiorstwa wywrze spadek popytu rynkowego na dobro wytwarzane w tej gałęzi?

Zadanie 3

Wyznacz próg rentowności przedsiębiorstwa i zaprezentuj go na wykresie. Jaki zysk osiągnie przedsiębiorstwo przy poszczególnych poziomach sprzedaży?

Q	P	ATC
1	10	20
2	10	15
3	10	10
4	10	9
5	10	8

Q - wielkość produkcji (i sprzedaży);

P - cena sprzedaży; ATC - przeciętny koszt całkowity

Zadanie 4

Do każdej z wymienionych niżej sytuacji dopasuj odpowiednią formę rynku.

1. dość duża liczba przedsiębiorstw oferujących obuwie markowe po zbliżonych cenach.

2. Wyłączny dostawca usług telekomunikacyjnych.

3. Bardzo duża liczba rolników oferujących marchewkę po identycznych cenach

4. Kilka wielkich przedsiębiorstw zaspokajających całość popytu na rynku opon samochodowych

5. Wyłączny nabywca kombajnów węglowych

6. Wyłączny dostawca kolejowych usług przewozowych

Zadanie 5 - monopol

Monopolista ma do czynienia z kosztami i utargami, które ilustruje poniższy rysunek:

1. Zaznacz na rysunku wielkość produkcji maksymalizującą zysk.

2. Zaznacz cenę, po której monopolista zdecyduje się sprzedawać tę produkcję

3. Wskaż obszar odpowiadający poziomowi zysku monopolu, osiąganego przy tej cenie i produkcji

4. Jak spadek popytu rynkowego na dane dobro wpłynie na równowagę monopolisty?

1

p - jednostkowa cena sprzedaży

v - koszty zmienne przypadające na jeden produkt

F - koszty stałe

Q

MC

AC

ACAC

MR

Utargi i koszty

P

0

MR - utarg krańcowy

AC - koszt przeciętny

MC - koszt krańcowy

Formy rynku

1. Konkurencja doskonała

2. Monopol

3. Oligopol

4. Konkurencja monopolistyczna

5. Monopson

---