W czym wyraża się istota pieniądza w czasie?
Pieniądz jest zdolny do pomnażania swojej wartości, zmienia się pod wpływem jego ceny (przybierającej postać stopy procentowej) i czasu.
Czynniki wywołujące zmianę wartości pieniądza w czasie
Na zmianę wartości pieniądza wpływają dwa czynniki:
jego cena (stopa %)
czas.
Czynniki te powodują, że w miarę upływu czasu wartość lokaty pieniężnej ulega zmianie.
Im wyższa jest stopa procentowa większe zmiany wartości pieniądza w czasie.
Stopa % = 0 => czas nie ma wpływu na zmianę wartości pieniądza (założenie nierealne).
Pieniądz ulokowany na określony procent pomnaża swoją wartość w miarę upływu czasu.
Rodzaje stóp procentowych
Nominalna stopa % -powszechnie stosowana przy oprocentowaniu kapitału raz w roku. Wszelkie lokaty pieniężne w bankach są oprocentowywane w końcu roku, niezależnie od zastosowanej stopy procentowej - stałej, czy zmiennej.
Efektywna stopa % - występuje wówczas, jeżeli oprocentowanie kapitału jest stosowane wcześniej - co pół roku, co kwartał, co miesiąc lub codziennie
Realna stopa % - jest pojęciem abstrakcyjnym, równoważy podaż funduszy pieniężnych ze zgłaszanym na nie przez inwestorów popytem w warunkach bez inflacji, ryzyka, preferencji płynności
Bieżąca stopa % - komponent to realna stopa % -rekompensowana o:
- oczekiwania inflacyjne,
- okres udzielania pożyczki,
- zdolność płatniczą pożyczkobiorcy (stabilność ekonomiczną),
- koszt pozyskiwania kapitału.
Rodzaje przyszłej wartości pieniądza
Przyszła wart. pieniądza - zależy od stopy %, czasu utrzymania lokaty, częstotliwości kapitalizacji odsetek; oblicza się od jej wart. aktualnej w drodze kapitalizacji odsetek.
Istota przyszłej wartości pieniądza wyraża się w stałym powiększaniu ulokowanej kwoty pieniężnej w miarę upływu czasu. Powiększanie ulokowanej kwoty jest uwarunkowane stałą kapitalizacją odsetek. Powoduje ona systematyczny przyrost kwoty stanowiącej podstawę naliczania odsetek w przyjętej wysokości. Do tego celu służą czynniki oprocentowujące ujmowane w tablicach matematycznych.
A. Wartość przyszła płatności jednorazowej przy oprocentowaniu prostym jest określana za pomocą następującej formuły:
FV = PV x (1 + n x r)
gdzie:
FV - wartość przyszła pieniądza w okresie „n“,
PV - aktualna wartość pieniądza (wartość początkowa),
n - liczba okresów naliczania dochodów (odsetek),
r - okresowa stopa procentowa.
B. Wartość przyszła płatności jednorazowej przy oprocentowaniu złożonym jest wyrażona następującym wzorem:
gdzie:
oznaczenia jak w poprzednim wzorze.
C. Wartość przyszła płatności okresowych (stałych płatności) realizowanych z dołu (na koniec każdego okresu) jest wyrażona następującą formułą:
gdzie:
FVA - wartość przyszła stałych okresowych płatności w okresie „n”,
A - wartość jednej płatności okresowej,
n - liczba okresów, lub liczba okresów płatności, lub liczba stałych płatności,
pozostałe oznaczenia jak w poprzednich wzorach.
D. Wartość przyszła płatności okresowych (stałych płatności) realizowanych z góry (na początek każdego okresu) jest wyrażona następującą formułą:
Rodzaje czynników oprocentowujących i zakres ich stosowania
Rodzaje czynników:
proste czynniki oprocentowujące,
skumulowane czynniki oprocentowujące
dla lokat z wypłatami na początku lub na końcu roku.
Ma zastosowanie do lokat określonych kwot kapitałów, których celem jest ich pomnażanie w drodze kapitalizacji odsetek oraz do regularnych wpłat określonej kwoty w końcu lub na początku roku. pokazanie istoty i siły wartości pieniądza na skutek upływu czasu
Aktualna wartość pieniądza- właściwości czynników prostych i skumulowanych
Aktualna wartość pieniądza jest odwrotnością przyszłej wartości pieniądza. Jej obliczanie dotyczy sum pieniężnych, które mają być otrzymywane w przyszłości. Wynik obliczania aktualnej wartości pieniądza ma odpowiedzieć na pytanie : jaka jest obecna wartość dochodów, które uzyskamy w przyszłym okresie.
Czynniki proste: mniejsze od jedności, tracą wartość w miarę wydłużania się przyszłych okresów wpływów pieniądza, tempo spadku wartości przyszłych dochodów proporcjonalne do stopy procentowej i obliczonych na jej podstawie czynników dyskontujących, uniwersalny charakter - zawsze tam gdzie nieregulowane dochody, szerokie zastosowanie w praktyce:
Oceny efektywności przedsięwzięć rozwojowych ( lokat kapitałowych w różne przedsięwzięcia inwestycyjne )
Wyceny wartości przedsiębiorstw
Oceny aktualnej wartości projektowanych przepływów pieniężnych
Oceny aktualnej wartości akcji, obligacji i innych papierów wartościowych
Czynniki skumulowane: większe od jedności, suma czynników prostych, zastosowanie tam gdzie płatności są regularne, zastosowanie do sporządzania planu spłaty kredytów i leasingu, szybkie obliczenie aktualnej wartości papierów wartościowych przynoszących regularne dochody
Istota cen transferowych i metody ich obiektywizacji:
Ceny transferowe stosowane wewnątrz grup kapitałowych mogą być wykorzystywane jako narzędzia przepływu kapitałów między jednostkami powiązanymi. Ceny transferowe realizujące przepływy kapitałów mogą wpływać na wysokość dochodu i uszczuplać wysokość podatku dochodowego.
Aby właściwie oszacować ceny transferowe stosuje się następujące metody:
a) porównywalnej ceny niekontrolowanej, PCN
b) ceny odsprzedaży, CO
c) rozsądnej marży (koszt +),
d) zysku transakcyjnego. ZT
Ceny transferowe, ich rodzaje i przydatność w zarządzaniu kapitałami przez spółkę dominującą
Rodzaje cen transferowych:
ceny transferowe na poziomie ceny rynkowej,
ceny transferowe wg formuły podziału marży brutto,
ceny transferowe wg kosztów powiększonych o narzut marży,
ceny umowne i podwójne
ceny kosztowe powiększone o utracone korzyści
ceny ustalane na podstawie kosztów krańcowych
Przydatność cen transferowych realizacja celów organizacji:
do transferu kapitałów do innych krajów dla finansowania rozwoju jednostek powiązanych;
do kształtowania warunków do oceny efektywności zainwestowanych kapitałów;
do kształtowania kondycji finansowej jednostek powiązanych;
do optymalizowania (unikania) obciążeń podatkowych.
Przedmiotem transakcji realizowanych wg cen transferowych mogą być: towary, materiały, wyroby gotowe, części zamienne, części do montażu, szeroko rozumiane usługi, pożyczki i inne
Wymienić funkcje gospodarki finansowej przedsiębiorstwa
określa równowagę finansową i zdolność płatniczą,
umożliwia ocenę efektywności kapitałów,
umożliwia ocenę rentowności,
stwarza przesłanki dla wzrostu dochodów,
określa miejsce powstania kosztów i źródła kreowania zysku
Istota (funkcje) finansów grup kapitałowych
Finanse spełniają wiele ważnych funkcji:
dokonują pomiaru zjawisk gospodarczych, umożliwiają ich agregację, porównywalność i ocenę efektywności,
obsługują procesy gospodarcze we wszystkich fazach ich występowania i umożliwiają ich kontrolę
aktywizuja procesy gospodarcze i stymuluja ich efektywność
warunkują rozwój przedsiębiorstwa i jego przetrwanie na rynku.
Jakie warunki powinna spełniać pełna i wiarygodna ocena gospodarki finansowej?
Powinna spełniać zasady:
ciągłości ewidencji,
jasności,
ostrożnej wyceny aktywów i pasywów,
odrębności ekonomicznej badanej jednostki,
współmierności przychodów i kosztów,
kosztu historycznego, potwierdzanie inwentaryzacją stanów składników majątkowych
Na jakiej podstawie można określić bieżącą równowagę finansową firmy?
Z punktu widzenia równowagi istotne są relację między:
zobowiązaniami krótkoterminowymi i rezerwami na zobowiązania, a kapitałem stałym,
kapitałem własnym, a obcym.
Nie należy zadłużać przedsiębiorstwa ponad wielkość kapitału własnego. Aktywa trwałe powinny być w pełni finansowane kapitałem własnym lub przynajmniej kapitałem stałym.
Ocena gospodarki finansowej grupy kapitałowej - sfery, obszary oceny
Ocena gospodarki całej grupy kapitałowej wiąże się ściśle z centralizacją i decentralizacją decyzji związanych z zarządzaniem finansami.
I sfera obejmuje zespół metod i narzędzi oceny dotychczasowych wyników działalności grupy kapitałowej. Ocena taka powinna ujawnić czynniki wpływające dodatnio lub ujemnie na wynik finansowy całego zgrupowania i poszczególnych spółek.
II sfera to bieżące zarządzanie finansami. Obejmuje ona kilka obszarów.
1 obszar to bieżące śledzenie strumieni zasilania gospodarki finansowej spółek zależnych w środki pieniężne.
2 obszar to wszelkiego rodzaju odpływy środków pieniężnych z grupy kapitałowej.
3 obszar to procesy optymalizacyjne, obejmujące restrukturyzację, optymalizację składników majątku obrotowego i źródła pozyskiwania kapitałów.
4 obszar to zarządzanie płynnością finansową.
III sfera jest najbardziej złożona i określająca przyszłe warunki działania. Można ją określić jako lokacyjną. Obejmuje ona lokaty kapitałowe, przez co pozostaje głównie w zakresie decyzyjnym spółki dominującej.
Obszary oceny - na poziomie całej grupy kapitałowej i zgromadzonych spółek:
ocena płynności finansowej,
ocena wydajności gotówkowej,
ocena wpływu jednostek grupy kapitałowej na jej wynik finansowy,
ocena sprawności zarządzania,
ocena zdolności płatniczej,
ocena efektywności gospodarczej,
ocena stanu gospodarki finansowej,
ocena efektywności majątku trwałego,
ocena efektywności jednostek stowarzyszonych,
ocena efektywności kapitału akcyjnego (zakładowego)
Rodzaje grup kapitałowych
wg dziedziny działalności - przemysłowe, budowlane, bankowe;
wg powiązań działalności - pionowe, poziome, konglomeraty;
wg zasięgu działalności- lokalne, krajowe, międzynarodowe, światowe;
wg celu działalności- operacyjne, zarządcze, finansowe, pokrewne;
wg złożoności struktury- proste, złożone, bardzo złożone;
wg rodzaju działalności- prywatne, państwowe, samorządowe, pracownicze, mieszane.
Wśród powiązań uczestników grup kapitałowych autor wyróżnia:
kapitałowe
majątkowe,
kontraktowe
personalne.
Grupy kapitałowe: konsorcjum, kartel, syndykat, koncern, holding, trust, korporacja, korporacja międzynarodowa, konglomerat
W UoR- definicja- art.3 ust.1 pkt 44- jednostka dominująca wraz z jednostkami zależnymi
Motywy Tworzenia grup kapitałowych są podzielone w książce na trzy grupy:
1 grupa motywów:
wysokie zadłużenie,
niedostatek środków finansowych
niski poziom kapitałów spółek
możliwość restrukturyzacji oddłużeniowej
wprowadzenie kontrolingu
wadliwy system zarządzania
budowa struktury wielopodmiotowej
tworzenie silnej centrali, opracowującej strategię i czuwającej nad realizacją wewnętrznej polityki gospodarczej
możliwość unowocześniania technologii i konstrukcji wyrobów
2 grupa motywów:
zagrożenie spowodowane wzrostem konkurencji
wykorzystanie pozycji monopolistycznej grupy
zagrożenia wynikające ze spadku popytu
trudności o charakterze ogólnogospodarczym
usprawnienie struktury organizacyjnej i zarządzania
dywersyfikację działalności w celu wejścia do nowych segmentów rynku i osiągnięcia zysków
rozwijanie aktywizacji i sieci dystrybucji
3 grupa motywów- dominują tu cele rozwojowe m. in.:
utrzymanie posiadanej pozycji na rynku krajowym oraz jej poprawę
możliwość wejścia na rynki zagraniczne
osiągnięcie zdolności do samofinansowania
zwiększenie kapitałów własnych
wchodzenie na giełdę spółek dominujących
tworzenie związków kapitałowych z partnerami zagranicznymi
Rodzaje wskaźników gotówkowych (wskaźniki Cash Flow) ich użyteczność w ocenie gospodarki finansowej grupy kapitałowej
Wskaźniki wystarczalności gotówki
w. ogólnej wystarczalności gotówki,
w. spłacalności długoterminowych zadłużeń,
w. spłacalności ogółu zadłużeń
w. wypłaty dywidend,
w. zakupów inwestycyjnych,
w. udziału amortyzacji w przyroście gotówki,
Wskaźniki wydajności gotówki
w. wydajności gotówkowej
w. wydajności gotówkowej sprzedaży,
w. gotówki netto do zysku,
Narzędzia pomiaru zjawisk gospodarczych (stosowane w analizach finansowych)
Narzędziami pomiaru zjawisk gospodarczych są wskaźniki ekonomiczne. Za ich pomocą można dokonywać pomiaru i oceny stanu zjawisk ekonomicznych lub ich rozwoju w czasie.
wskaźniki statyczne (ujmujące stan finansowy/jego elementy na dany moment);
wskaźniki dynamiczne (informujące o osiagnietychwynikch finansowych w ciągu badanego okresu, może to być postęp, stagnacja lub regres);
wg innego podziału:
wskaźniki syntetyczne (duża pojemność, złożoność zjawiska);
wskaźniki cząstkowe (mała pojemność, pojedyncze zjawiska).
Mogą być one brutto / netto. Jeśli chodzi o syntetyczne/cząstkowe to jest to podział względny.
Narzędzia pomiaru efektywności inwestycji rzeczowych - różnice; stopa graniczna, wewnętrzna, zmodyfikowana
Ocena projektów inwestycyjnych może być oparta na różnych podstawach wyrażających efekty ekonomiczne w różnych postaciach. Może to być:
Graniczna - minimalna akceptowalna stopa zwrotu, wyraża branżową średnią rentowność kapitału uzyskiwaną z przedsięwzięć inwestycyjnych w określonej branży. Stanowi wstępne narzędzie selekcji projektów inwestycyjnych. Na podstawie takiej stopy dyskontujemy projektowane przepływy gotówkowe i porównujemy je z wysokością pierwotnych nakładów inwestycyjnych.
Zmodyfikowana stopa zwrotu - MIRR - ujmuje dodatkowe dochody, jakie przedsiębiorstwo może uzyskać dzięki reinwestowaniu dodatnich przepływów generowanych przez projekt w kolejnych okresach jego eksploatacji. Jest bardziej wiarygodnym narzędziem niż IRR
Zysk operacyjny ( EBIT )
Zysk netto EBIT x ( 1 - t )
Zdyskontowane przepływy pieniężne - występują tu najczęściej dwie stosowane miary rentowności projektu:
NPV - zdyskontowane przepływy gotówkowe netto; w warunkach stałej stopy dyskontowej, wyraża sumę wartości bieżących wszystkich przepływów pieniężnych dodatnich i ujemnych w okresie życia projektu, pomniejszonych o inwestycję początkową
IRR - Wewnętrzna stopa zwrotu - stanowi narzędzie wyboru projektów inwestycyjnych wg kryterium efektywności. Im wewnętrzna stopa zwrotu przechyla się wyżej od stopy granicznej, tym wzrasta bezpieczeństwo inwestycji. IRR to stopa dyskontowa, przy której NPV = 0. IRR umożliwia obliczenie okresu zwrotu zainwestowanego kapitału w określone przedsięwzięcia inwestycyjne. Obliczanie wewnętrznej stopy zwrotu dokonuje się w drodze prób i błędów. Przepływy gotówkowe dyskontuje się przy zastosowaniu czynników wynikających z coraz wyższej stopy procentowej, dokąd nie uzyska się najniższego salda dodatniego w porównaniu z nakładami inwestycyjnymi. Następnie oblicza się czynniki dyskontujące wg wyższej o 1 punkt procentowy stopy procentowej. Zdyskontowane tymi czynnikami przepływy gotówkowe będą niższe od nakładów inwestycyjnych. Uzyskamy w ten sposób saldo ujemne. Mając te dane można obliczyć IRR ze wzoru:
r - stopa procentowa, przy której uzyskuje się najniższe saldo dodatnie,
PV - najniższe saldo dodatnie
NV- najniższe saldo ujemne
Jak można ocenić sytuację kiedy wewnętrzna stopa zwrotu równa się stopie granicznej?
Jeżeli IRR jest równa stopie granicznej (kosztowi kapitału), to oznacza, że projekt inwestycyjny jest neutralny, czyli nie zmniejsza ani nie zwiększa zasobów gotówkowych. Innymi słowy projekt generuje NPV=0.
Co rozumiemy pod pojęcie wartość rezydualna i w jakiej postaci występuje?
Wartość rezydualna to przyszłe wpływy, jakie wygeneruje przedsiębiorstwo w okresie wybiegającym poza okres projekcji. Wpływy te po ich zdyskontowaniu zwiększają projektowane dochody doprowadzone do wartości bieżącej. Inaczej jest to przyszła wartość podmiotu wyceny określona na koniec projekcji przepływów pieniężnych.
W jakim celu sporządza się cykl konwersji gotówkowej?
Cykl konwersji gotówkowej wyraża różnicę między cyklem operacyjnym ujmującym zapasy i należności, a przeciętnym okresem zobowiązań.
Określa liczbę dni, w których muszą wystąpić dodatkowe źródła kapitału finansującego aktywa bieżące. Cykl konwersji gotówki jest narzędziem zarządzania kapitałem obrotowym, pokazuje gdzie można optymalizować. Cykl konwersji gotówki zależy od sprawności zarządzania, spadek cyklu zapasów i należności wzrost cyklu zobow. skróci cykl konwersji.
Jakich informacji dostarcza próg rentowności?
Informuje nas o niezbędnej wielkości produkcji i sprzedaży, co za tym idzie wielkości przychodu, przy której marża brutto ( cena-koszt jednostkowy) pokryje koszty stałe. Osiągnięcie takiej sprzedaży pokryje wszystkie koszty, ale nie przyniesie zysku.
Co to jest płynność finansowa i czynniki, które ją kształtują
Zdolność przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań krótkoterminowych w terminach zapadalności. Czynniki kształtujące: wiarygodność wśród kontrahentów, stosowanie elastycznej polityki cen sprzedaży, przedterminowe spłacenie zobowiązań kredytowych.
W jakich warunkach występuje równowaga płynności finansowej?
Gdy wskaźnik szybki zdolności płatniczej: (majątek obrotowy-zapasy)/(zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne), jest większy bądź równy 1. Wówczas mogą wystąpić trzy sytuacje:
Należności są niższe od zobowiązań - wówczas środki pieniężne z inwestycjami krótkoterminowymi powinny doprowadzić do równowagi finansowe, jeżeli wskaźnik płynności nie będzie niższy od jedności,
Należności są równe zobowiązaniom bieżącym - środki pieniężne i ich ekwiwalenty stanowią nadwyżkę płynności, a wskaźnik powinien być wyższy od jedności, nie powinien jednak przekroczyć 1,2
Należności przewyższają zobowiązania bieżące - wskaźnik będzie wyższy od jedności i może wyrażać nadpłynność. Stanowić ją będzie nadwyżka należności nad zobowiązaniami oraz cała gotówka i jej ekwiwalenty
Dźwignia finansowa - dodatni efekt
Istota dźwigni finansowej wyraża się w finansowaniu działalności gospodarczej kapitałem obcym. Koszt pozyskiwania kapitału obcego koszt uzyskania przychodu odsetki zmniejszają dochód do opodatkowania przedsiębiorstwo korzysta z tzw. Tarczy podatkowej.
Wysokość efektu dźwigni zależy od:
Wysokości kosztu kapitału obcego
Wysokości stopy podatku dochodowego
Efektywność kapitału całkowitego > kosztu kapitału obcego => dodatni efekt dźwigni finansowej.
Metody oceny efektywności inwestycji - co rozumiemy pod tym pojęciem?
Obliczanie stopy zwrotu z inwestycji i porównanie jej z innymi inwestycjami dostępnymi na rynku
- Co to jest graniczna stopa zwrotu i jak się ją ustala? Mówi nam jaka jest minimalna akceptowalna stopa zwrotu, daje możliwość selekcji projektów. Może to być średnio-branżowa stopa zwrotu osiągana w branży.
- Co to jest wewnętrzna stopa zwrotu i do czego ona służy? Jest miarą efektywności projektów inwestycyjnych i odpowiada na pytanie jaki jest okres zwrotu zainwestowanego kapitału w przedsięwzięcia inwestycyjne.
Model oceny bieżących wyników finansowych grup kapitałowych w tym relacje ekonomiczne
Model oceny składa się z kilku etapów.
I polega na ogólnym, wstępnym rozpoznaniu wyników sumarycznych i ich składników na podstawie wielkości absolutnych. Porównuje się uzyskane wyniki do wyników uzyskanych w okresach ubiegłych i do wielkości planowanych. Następnie pogłębia się tą analizę o porównanie wyników w poszczególnych obszarach działalności: operacyjnej, pozostałej operacyjnej i finansowej.
II dokonuje się oceny struktury elementów RZiS z podziałem na wyniki sumaryczny spółki dominującej i spółek zależnych. Wykorzystuje się tu wskaźniki statyczne.
III ocenia się dynamikę elementów RZiS.
Metody wyceny wartości przedsiębiorstwa i grupy kapitałowej - ich zalety i wady
Metody wyceny wartości przedsiębiorstwa są to sposoby ustalania jego wartości.
Majątkowe - metoda wartości księgowej, metoda skorygowanych aktywów netto, metoda likwidacyjna, odtworzeniowa
Zalety: prostota, metody skupiają się na posiadanym przez przedsiębiorstwo majątku, mogą być wykorzystane do oceny wszelkich podmiotów gospodarczych
Wady: pomijanie zdolności wycenianych podmiotów do kreowania dochodów w przyszłości i pomijanie zmiany wartości pieniądza w czasie
Dochodowe - metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF), zdyskontowanych zysków
Zalety: wycena faktycznie generowanych przepływów pieniężnych
Wady: sprawia wiele problemów w praktyce
Inne dochodowe:
- metoda zdyskontowanych zysków
Zalety: możliwość uwzględnienia przy projekcji zysku netto mniejszej liczby kategorii fin (podstawowe elementy RZiS)
Wady: memoriałowy charakter zysku, mniejsza wiarygodność
- metoda zdyskontowanych dywidend, zdyskontowanej ekonomicznej wartości dodanej EVA
Mieszane - metoda Scmalenbacha (wykorzystanie metod majątkowych i dochodowych)
Porównawcze (rynkowe) - metody transakcji porównywalnych, metody mnożnikowe
Zalety: prostota i szybkość wykonania
Wady: trudność wyceny podmiotów nienotowanych na rynku kapitałowym
Zakres przedmiotowy analizy finansowej grup kapitałowych i jego obszary
Analiza finansowa grupy kapitałowej obejmuje kilka obszarów:
ocenę syntetyczną sytuacji finansowej całej grupy finansowej,
ocenę sytuacji finansowej spółki dominującej - prowadzącej działalność gospodarczą,
ocenę wyników finansowych spółek zależnych i stowarzyszonych.
Zakres analizy finansowej obejmuje następujące obszary:
syntetyczną ocenę struktury łącznego wyniku finansowego, przedstawiającego udział w tym wyniki (zysku) poszczególnych podmiotów zgrupowanych w grupie kapitałowej,
wyniki bieżące w ujęciu wieloletnim obejmujące strumienie wpływów i wydatków w ujęciu memoriałowym,
strukturę majątkową i kapitałową na podstawie bilansów majątkowych,
wyniki gotówkowe obejmujące działalność operacyjną, inwestycyjną finansową na podstawie RPP,
ocenę wskaźnikową - obejmującą rentowność, efektywność, płynność, sprawność zarządzania.
Przedmiotem analizy jest działalność gospodarcza przedsiębiorstw oparta na zaangażowanych zasobach majątkowych, kapitałowych oraz osobowych. Do składowych zaliczamy stan i wyniki ekonomiczne oraz organizacje i metody gospodarowania.
Obszary analizy: płynność, rentowność(zyskowność), zadłużenie, sprawność (efektywność) działania, Dodatkowe: wartość rynkowa, przepływy pieniężne
Metody analizy finansowej
wg stopnia rozwinięcia metod analizy w badaniu przedmiotu:
elementarna - polega na rozłożeniu badanego przedmiotu na elementy, bez ustalenia wzajemnych związków miedzy nimi
funkcyjna- bada związki zachodzące między rozłożonymi elementami badanego przedmiotu
logiczna - bada elementy składowe określonego przedmiotu z uwzględnieniem logicznych związków zachodzących między nimi (powinna ujawnić przyczyny różnej dynamiki sprzedaży poszczególnych wyrobów lub ich grup)
wg toku (sposobu) prowadzonych analiz
dedukcyjna - w której bada się zjawiska ogólne, a następnie szczegółowe, które wyjaśniają przyczyny zjawisk ogólnych, ma szerokie zastosowanie w analizie finansowej
indukcyjna - przyjmuje odwrotną ścieżkę postępowania, rozpatruje najpierw zjawiska szczegółowe i na ich podstawie dochodzi do uogólnienia (syntezy)
wg stopnia pogłębienia badanych zjawisk
porównawcza - szeroko stosowana we wszystkich analizach, jej istota wyraża się w porównaniu szerokiego zestawu wskaźników ekonomicznych z ich odpowiednikami i wyliczeniu występujących odchyleń w wielkościach bezwzględnych i względnych
przyczynowa - rozszerzenie i pogłębienie analizy porównawczej, jej celem jest ustalenie i obliczanie czynników wpływających dodatnio lub ujemnie na zaistniałe odchylenia wykazane w analizie porównawczej. interpretacja tych odchyleń następuje w drodze rozumowania logicznego, opartego na obserwacji faktycznego przebiegu procesów gospodarczych
Etapy oceny bilansu grupy kapitałowej
Wstępna ocena bilansu
Ocena struktury
Badanie rozwoju majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania
Ocena poziomu bilansu
Zakres informacyjny, jaki można otrzymać w procesie analizy bilansu
W jakiej wysokości i w jakim tempie następują zmiany majątku przedsiębiorstwa?
Jaka jest struktura aktywów i jakie zmiany w niej następują?
Jak przedstawia się pozycja finansowa grupy i jej zmiany - jaki jest stosunek kapitałów własnych do długów?
Jaka jest efektywność kapitału akcyjnego?
Zdolność płatniczą i kredytową grupy i spółek zależnych
Stopień pokrycia kapitałem własnym aktywów trwałych i obrotowych
Podstawę oceny wartości jednostek grupy kapitałowej
Jakich informacji dostarcza pozioma analiza bilansu?
Pokazuje informacje zawarte w aktywach i pasywach bilansu oraz w rzis. Przedstawia relacje strukturalne i dynamiczne zachodzące między tymi informacjami takie jak:
Dynamika aktywów i kapitałów własnych (jeżeli majątek wzrasta szybciej od kapitałów własnych to oznacza że inwestycje są finansowane źródłami zewnętrznymi. Rożny jest wówczas udział kapitałów obcych w strukturze pasywów)
Wysokość przychodów finansowych i ich relację do inwestycji długoterminowych (umożliwia ocenę efektywność lokat kapitałowych w papiery wartościowe)
Należności krótkoterminowe- zobowiązania krótkoterminowe (relacja ta informuje o bieżącej równowadze finansowej. Poziom należności i zobowiązań nie ma znaczenia jeżeli wielkości te są równe)
Należności długoterminowe i zobowiązania długoterminowe (nadwyżka zobowiązań oznacza stabilne źródło finansowania. Może to dotyczyć zobowiązań kredytowych lub leasingowych. Odwrotna sytuacja oznacza finansowanie odbiorców i zamrożenie środków finansowych)
Należności krótkoterminowe - zysk netto (ta relacja informuje o realności zysku memoriałowego. Gdy należności > zysk to ten zysk jest zyskiem papierowym, naliczonym na podstawie wystawionych faktur za dostarczone odbiorcom towary lub usługi)
Dynamika należności krótkoterminowych i dynamika przychodów ze sprzedaży ( równe dynamiki oznaczają regulowanie należności w ustalonych terminach; dynamika sprzedaży>d. przychodów - skracanie czasu czekania na gotówkę; d. należności>d. sprzedaży - utrata płynności finansowej)
Dynamika zapasów i sprzedaży (d. sprzedaży>d. zapasów - wzrost popytu lub świadoma optymalizacja zapasów, d. zapasów<d. sprzedaży (negatywna sytuacja)
W oparciu o jakie dokumenty można określić efektywność inwestycji finansowych w bilansie?
Tablice analityczne ułatwiają relacje ekonomiczne ważniejszych pozycji bilansowych, przedstawiają zachodzące zmiany w strukturze majątku u źródła ich finansowania oraz przedstawiają dynamikę i relacje składników majątkowych i dynamikę źródeł finansowania. Miarą jest też okres zwrotu zainwestowanego kapitału
Właściwości różniące aktywa obrotowe od aktywów trwałych
Ich wielkość zmienia się w czasie i zależy od szybkości krążenia. Podlegają procesom optymalizacyjnym. Różny stopień płynności. Zapotrzebowanie na nie wzrasta w miarę rozszerzania się procesów gospodarczych. Mogą być czynnikiem generującym lub ograniczającym efektywność procesów gospodarczych.
Alternatywne polityki inwestowania w majątek obrotowy
elastyczna polityka inwestowania (wysoki poziom inwestycji krótkoterminowych w środki pieniężne i papiery wartościowe, wysoki poziom zapasów, liberalna polityka kredytowa w stosunku do odbiorców, utrzymywanie krótkoterminowej nadwyżki gotówki);
restrykcyjna polityka inwestowania (niski poziom płynnych aktywów, niski poziom zapasów, minimalizowanie należności);
polityka kompromisowa (korzystanie z pożyczek środków pieniężnych na krótki okres, utrzymanie papierów wartościowych po sezonie).
W czym wyraża się dwoisty charakter amortyzacji?
Jako koszt pomniejsza wartość środków trwałych i jednocześnie zysk (netto).
Nie jest wydatkiem i to powoduje, że w rpp nadwyżka finansowa jest sumą zysku netto i amortyzacji.
Co rozumiemy pod pojęciem KO i źródła jego finansowania
Można wyróżnić dwa pojęcia kapitału obrotowego:
Kapitał obrotowy brutto - wysokość lokat kapitałowych w aktywa bieżące, niezależnie od źródeł pozyskiwania tych kapitałów
Kapitał obrotowy netto (kap. Pracujący) - różnica pomiędzy aktywami bieżącymi i zobowiązaniami bieżącymi firmy. Można go określić jako kapitał własny w obrocie
Źródła finansowania krótkoterminowego aktywów obrotowych :
Pasywa stałe - zobowiązania z tytułu: wynagrodzeń, VAT, podatku dochodowego, składek na ubezp społeczne, dochodów przyszłych okresów
Kredyty kupieckie - wzajemne zadłużenie przedsiębiorstw, będące wynikiem sprzedaży z odroczoną płatnością i księgowane jako zobowiązania wobec dostawców u nabywcy i należności od klientów u sprzedawcy
Weksle własne - pełnią funkcje kredytowe. Odbiorca za otrzymany towar „płaci” wekslem z odroczonym terminem płatności. Dostawca przekazuje weksel do dyskonta w banku i otrzymuje zapłatę za sprzedany towar
Factoring - krótkoterminowe finansowanie dostawy towarów i usług przez podmiot, który pośredniczy w procesie rozliczeń finansowych pomiędzy dostawcą i odbiorcą; przeniesienie wierzytelności handlowych z wierzyciela na faktora
Kredyty krótkoterminowe - najbardziej popularne źródło finansowania aktywów bieżących
Cechy zarządzania KO
Kształtowanie strumieni przepływów gotówkowych dla osiągnięcia efektywności procesów gospodarczych
Pozyskiwanie zewnętrznych źródeł finansowania dla zabezpieczenia bieżącej płynności finansowej
Szybkie podejmowanie decyzji związanych z obsługą bieżących procesów gospodarczych
Utrzymywanie płynności finansowej i rentowności działalności operacyjnej
Optymalizacja składników majątku obrotowego w procesach decyzyjnych
Zawartość informacyjna RZiS wariant kalkulacyjny i porównawczy
Wariant kalkulacyjny posiada inny układ kosztów i wyróżnia 6 postaci zysku, natomiast porównawczy tylko 5. Zawierają zestaw informacji (tabela RZiS)
Wariant porównawczy |
Wariant kalkulacyjny |
Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Zmiana stanu produktów III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki IV. Przychody netto ze sprzed. tow. i mater. |
. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów,
|
Koszty działalności operacyjnej (Amortyzacja, Zużycie materiałów i energii, Usługi obce, Podatki i opłaty, Wynagrodzenia, Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, Pozostałe koszty rodzajowe oraz Wartość sprzedanych towarów i materiałów.)
|
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, I. Koszt wytworzenia sprzedanych produk. II. Wartość sprzedanych towarów i mater. |
|
C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B) |
|
D. Koszty sprzedaży |
|
E. Koszty ogólnego zarządu |
F. Zysk (strata) ze sprzedaży |
|
G. Pozostałe przychody operacyjne (Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych, Dotacje) |
|
H. Pozostałe koszty operacyjne |
|
I. Zysk (strata ) z działalności operacyjnej (F+G-H) |
|
J. Przychody finansowe (Dywidendy i udziały w zyskach, Odsetki, Zysk ze zbycia inwestycji, Aktualizacja wartości inwestycji) |
|
K. Koszty finansowe ( Odsetki, Strata ze zbycia inwestycji, Aktualizacja wartości inwestycji |
|
L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (I+J-K) |
|
M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (M.I.-M.II.) |
|
N. Zysk (strata) brutto (L +/- M) |
|
O. Podatek dochodowy |
|
P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) |
|
R. Zysk (strata) netto (N-O-P) |
Postacie wyników finansowych wykazywanych w R ZiS mają dużą wartość poznawczą. Informują o efektywności poszczególnych obszarów działalności gospodarczej.
W. brutto na działalności gospodarczej informuje o efektywności całokształtu działalności przedsiębiorstwa i grupy kapitałowej.
W. na sprzedaży informuje o rentowności podstawowego obszaru działalności gospodarczej. Jeżeli jest ujemny to oznacza zagrożenie dalszego funkcjonowania grupy kapitałowej.
W. z działalności operacyjnej obejmuje różnorodne zdarzenia.
Aby zidentyfikować przydatność tej informacji trzeba zidentyfikować czynniki, które w znaczący sposób wpłynęły na różnicę między wynikiem na sprzedaży a wynikiem z działalności.
Brak z/s nadzwyczajnych => w. finansowy brutto = w. brutto z działalności gospodarczej.
Najistotniejszą postacią zysku jest wynik netto. Koryguje on dodatnio lub ujemnie fundusze przedsiębiorstwa i ze strumienia przekształca się w zasób. Stanowi on podstawę obliczeń efektywnościowych: przychodów ze sprzedaży, aktywów i kapitałów.
Przekroje kwalifikacji kosztów w przedsiębiorstwach produkcyjnych
1) układ rodzajowy - koszty działalności operacyjnej (amortyzacja, zużycie materiałów i energii, usługi obce, podatki i opłaty, wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i pozostałe koszty rodzajowe)
2) układ kalkulacyjny - koszty bezpośrednie i pośrednie (koszty ogólnego zarządu, koszty sprzedaży, koszty wydziałowe, płace bezpośrednie
Do czego służy analiza strukturalna i dynamiczna RZiS, bilansu?
Analiza strukturalna bilnsu służy do badania struktury majątku przedsiębiorstwa i źródeł ich finansowania w wybranym momencie. Ujęcie dynamiczne bilansu pozwala ocenić kierunki zmian tej struktury oraz dynamikę poszczególnych elementów aktywów i pasywów poprzez porównanie danych z kilku kolejnych lat.
Analiza struktury RZiS polega na ustaleniu i ocenie udziału oraz wzajemnych relacji poszczególnych elementów RZiS w ogólnej kwocie przychodów. Ocena dostarcza informacji o strukturze przychodów, ich poniesionych kosztach, rentowności i dynamice.
Czym różni się zysk w RZiS i w bilansie?
Zysk w bilansie jest dopełnieniem różnicy między aktywami a pasywami, jest pokazany w ujęciu statycznym. Zysk w RZiS jest zyskiem w ujęciu dynamicznym i pokazuje, jaki wynik finansowy osiągnęła jednostka w ostatnim okresie obrachunkowym. Jest różnicą pomiędzy przychodami a kosztami uzyskania przychodu
Obszary powiązań analizy bilansu z analizą RZiS
Obszarami powiązań analizy bilansu i RZiS są pozycje majątku obrotowego, jakimi są należności i zapasy, które jednocześnie w RZiS są powiązane z przychodami ze sprzedaży. Wysokość i dynamikę należności porównuje się z dynamiką sprzedaży
RPP - jego zawartość informacyjna
Wyodrębnia przepływy z poszczególnych rodzajów działalności jednostki (operacyjnej, inwestycyjnej, finansowej). Zawiera pogrupowane informacje dotyczące: wpływów z działalności operacyjnej, innych wpływów z podziałem na ich źródła, wydatków z podziałem za źródła, wartość środków pieniężnych na początek i na koniec okresu.
Jakie są obszary zestawienia przepływów pieniężnych - cel sporządzania RPP - (nie mylić z rachunkiem Cash flow)
Sprawozdanie finansowe ukazujące przepływy gotówkowe ( wpływy i wydatki) z 3 obszarów działalności przedsiębiorstwa: (A) operacyjnej, (B) inwestycyjnej i (C) finansowej. Dział (D) rachunku obejmuje przepływy pieniężne netto razem z działów A, B, C.
Cel sporządzania rachunku ma określić:
źródła pochodzenia środków pieniężnych,
kierunki ich wykorzystania,
stopnia płynności finansowej - zdolności do generowania gotówki,
urealnia wyniki prezentowane w RZiS
Przy pomocy jakich narzędzi dokonuje się pomiaru realności zysku finansowego?
Przy pomocy rachunku przepływów pieniężnych urealnia się zysk netto z ujęcia memoriałowego do zysku gotówkowego.
Istota giełdy i indeksy giełdowe
Giełda to miejsce wyceny kapitału(1.) oraz oceny możliwości rozwojowych podmiotów gospodarczych(2.), stanowiące barometr gospodarki(3.).
Indeksy informują inwestorów o tendencjach na rynku, zmianie cen akcji określonej grupy spółek. 1) WIG20, 2) mWIG40, 3) sWIG80, 4) WIG, 5) WIG-PL, 6) NCIndex, 7) subindeksy sektorowe.
Rodzaje notowań na giełdzie
Na obu rynkach giełdowych (głównym i równoległym) instrumenty finansowe są notowane w jednym z dwóch systemów notowań:
w systemie notowań jednolitych,
w systemie notowań ciągłych.
Rodzaje instrumentów finansowych
Papiery wartościowe takie jak: akcje, obligacje, prawa poboru, prawa do akcji, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe
Instrumenty niebędące papierami wartościowymi, takie jak: tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania, instrumenty rynku pieniężnego, finansowe kontrakty terminowe oraz inne (takie jak: umowy forward dotyczące stóp procentowych, swapy akcyjne, swapy walutowe, swapy na stopy %), opcje (kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy %, opcje walutowe), prawa majątkowe oraz pochodne instrumenty towarowe,
Maklerskie instrumenty finansowe (np. akcje, prawa poboru, prawa do akcji, obligacje itp.)
Instrumenty w alternatywnym systemie obrotu organizowanego przez firmę inwestycyjną lub spółkę prowadzącą rynek regulowany wielostronny system obrotu dokonywanego poza rynkiem regulowanym
Tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania rozumiane jako papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi, reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji zbiorowego inwestowania
Rodzaje instrumentów pochodnych i ich zastosowanie
Kontrakty forward- najczęściej miały zastosowanie do kupna-sprzedaży płodów rolnych (aby zabezpieczyć się przed ryzykiem niekorzystnej zmiany ceny) ilość waluty lub towaru spodziewana z tytułu kontraktu pomiędzy sprzedającym, a kupującym. W ramach tego kontraktu sprzedający zobowiązuje się dostarczyć klientowi określoną sumę waluty lub ilości towaru w określonym terminie w przyszłości po określonym kursie wymiany lub cenie
Kontrakty futures - są standaryzowane i są przedmiotem obrotu na giełdzie, mogą służyć kupnie/sprzedaży surowców, płodów rolnych, metali szlachetnych, paliw a także instrumentów finansowych (walut, stóp %, indeksów, akcji, obligacji rządowych i innych) jest to umowa kupna lub sprzedaży określonych aktywów ( w szczególności instrumentów finansowych lub towarów ) w określonym czasie w przyszłości po określonej cenie; są standaryzowane, występują na giełdzie; instrumentami bazowymi mogą być : surowce, paliwa, metale szlachetne, waluty, stopy procentowe, indeksy
Opcje - dają prawo nabywcy opcji (może z niego skorzystać lub nie) do jej zrealizowania (kupna/sprzedaży instrumentu bazowego), sprzedawca opcji ma obowiązek jej zrealizowania po ustalonej cenie w określonym terminie;
Swapy - służą wymianie przepływów gotówki między umawiającymi się stronami (dwie lub więcej), są instrumentami zabezpieczającymi partnerów przed ryzykiem. Dwie podstawowe transakcje swapowe to swap procentowy ( interestrateswap ) i swap walutowy ( currencyswap )
Warranty ( prawa poboru) PDA - są to świadectwa emitowane przez spółkę akcyjną, dające posiadaczowi prawo do nabycia akcji po określonym czasie, po wcześniej ustalonej cenie z nowej emisji. Jest to specyficzna forma opcji kupna
Rodzaje funduszy inwestycyjnych - czemu one służą?
Fundusze inwestycyjne dzielą się na:
- Otwarte
- Specjalistyczne otwarte
- Zamknięte
- Z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa
- Z wydzielonymi subfunduszami
- Podstawowe i powiązane i inne
Osiąganie przychodów z lokat netto funduszu inwestycyjnego.
Rodzaje Funduszy Inwestycyjnych
Fundusze:
akcji,
obligacji,
indeksowe,
zrównoważone,
rynku pieniężnego,
fundusze dywidendowe,
stabilnego wzrostu
prywatyzacji.
Fundusze ubezpieczeniowe, ich rodzaje i istota
Emerytalne, chorobowe, wypadkowe, rentowe
Postacie rynku papierów wartościowych
Pierwotny rynek papierów wartościowych. Na tym rynku mają miejsce operacje dotyczące sprzedaży walorów przez emitentów na rzecz inwestorów. Emitentami mogą być: spółki akcyjne, skarb państwa, organy samorządowe. Transakcje na tym rynku dotyczą nowo wyemitowanych papierów wartościowych. Pierwotny rynek papierów wartościowych stanowi podstawę powstania i funkcjonowania rynku wtórnego.
Wtórny rynek papierów wartościowych - stanowi niezbędne uzupełnienie rynku pierwotnego
Źródła pozyskiwania kapitałów na rynku papierów wartościowych
gromadzenie kapitałów w formie emisji akcji lub zaciągania pożyczki, np. w drodze emisji obligacji,
lokowanie kapitałów w celu osiągnięcia korzyści w formie dywidend lub odsetek.
Uczestnicy rynków papierów wartościowych
KNF - sprawuje nadzór nad rynkiem
KDPW - instytucja, do kótrej należy prowadzenie depozytu papierów wartościowych
Biura maklerskie i banki prowadzące rachunki papierów wartościowych - biura pośredniczą w nabywaniu i zbywaniu papierów wart na rynkach regulowanych
MTS-Ceto - instytucja organizująca rynek w Polsce ,obok GPW( Centralna Tabela Ofert); spółka akcyjna prowadzaca rynek pozagiełowy.
Dystrybutorzy informacji, ceduła giełdowa - dystrybutorzy zapewniają dostęp do informacji o aktualnym stanie rynku. Po zakończeniu sesji GPW drukuje biuletyn z wynikami -zwany cedułą.
Emitenci -
Inwestorzy - każda osoba i podmiot, który nabywa akcje lub inne papiery wartościowe.
F. powiernicze i inwestycyjne
F. emerytalne - inwestują część składek na ubezp społeczne przekazywanych przez ZUS
Maklerzy papierów wartościowych- os fiz,, które zdały egzamin przed KNF i otrzymały liecencję maklerską; są pośrednikami w nabywaniu i sprzedaży pap. wart. na giełdzie
Doradcy inwestycyjni - osoby, które zdały egzamin przed KNF i zostały wpisane na listę doradców inwestycyjnych (subemitenci usługowi i inwestycyjni )
Etapy wprowadzenia papierów wartościowych na giełdę
przygotowywanie nowej emisji akcji.
postępowanie w procesie wprowadzania akcji do obrotu publicznego - prospekt emisyjny;
wniosek emitenta o zatwierdzenie prospektu emisyjnego, ustalenie ceny emisyjnej i terminu subskrypcji, gwarancje emisji i zapisy na jej pokrycie, rejestracje nowej emisji akcji;
dopuszczenie i wprowadzenie akcji do obrotu giełdowego
Warunki wprowadzenia papierów wartościowych na giełdę
Emitent zanim wyemituje papiery wartościowe i wprowadzi je do obrotu publicznego i giełdowego musi przeprowadzić wiele czynności : a) Prace studyjne uzasadniające celowość i efektywność emisji b) Uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy o wprowadzeniu spółki do obrotu publicznego c) Sporządzenie prospektu emisyjnego d) Za pośrednictwem biura maklerskiego oferującego akcje, spółka musi złożyć wniosek o dopuszczenie do publicznego obrotu i prospekt emisyjny do KNF e) Decyzja KNF f) Podpisanie umowy z KDPW g) Złożenie do zarządu giełdy wniosku o dopuszczenie do obrotu giełdowego
Etapy postępowania przy obliczaniu aktualnej wartości papierów wartościowych
obliczanie wartości zrewaloryzowanych dywidend dla poszczególnych lat,
ustalenie dla każdego roku czynników dyskontujących odpowiadających rynkowej stopie procentowej od lokat kapitałowych,
obliczanie zdyskontowanych kwot dywidend dla poszczególnych lat,
zdyskontowanie wartości nominalnej akcji czynnikiem dyskontowym z ostatniego okresu,
ustalenie łącznej wartości zdyskontowanych kwot
Metody wyceny akcji i obligacji
Wycena papierów wartościowych (akcji i obligacji) uwzględnia zmianę wartości pieniądza w czasie. Ceny kształtują się pod wpływem wielu czynników, trudnych do przewidzenia i oszacowania. Powoduje to, ze ceny papierów wartościowych zmieniają się w czasie. Z tego względu inwestowanie w papiery wartościowe jest obarczone ryzykiem.
Metody wyceny akcji możemy podzielić na trzy zasadnicze grupy:
majątkowe (wart. księgowej, wart. likwidacyjnej)
stosujące relację ceny rynkowej akcji do obrotu
oczekiwanych dochodów
bazujące na wysokości wypłacanej lub planowanej dywidendy
będące rezultatem działania mechanizmu rynkowego
Wartość rynkowa obligacji zależy od dwóch czynników:
Rynkowej stopy procentowej
Wysokości kwoty, jaką przynosi obligacja każdego roku
Kiedy występuje zjawisko rozwodnienia akcji?
Zjawisko rozwodnienia akcji może wystąpić w wyniku chęci zwiększenia kapitałów własnych spółki w drodze kolejnych emisji akcji. Dynamika funduszu akcyjnego (zakładowego) > dynamiki zysku netto=> spadek efektywności lokat kapitałowych w akcje. Firma nieefektywnie zainwestowała pozyskany kapitał na rynku papierów wartościowych.
Na jakiej podstawie można określić stopień rozwodnienia akcji?
Zbiera się informacje dotyczące ilości udziałów i akcji własnych na początek okresu, a następnie informacje o:
zwiększeniu ilości udziałów (akcji), które informują o kolejnych emisjach tych walorów,
zmniejszeniu, które może wynikać z połączenia lub umorzenia akcji.
Na podstawie zgromadzonych danych oblicza się wskaźniki efektywnościowe (zysk na 1 akcję, dywidenda na 1 akcję), które służą do ustalenia stopnia zjawiska rozwodnienia akcji.
W jakich warunkach aktualna cena rynkowa obligacji równa się cenie nominalnej?
Kiedy rynkowa stopa procentowa jest równa oprocentowaniu obligacji.
Rynek pieniężny i jego segmenty
Może mieć zasięg regionalny, krajowy, międzynarodowy. Występuje na nim gra podaży i popytu, jest to rynek krótkoterminowych transakcji. Jest to rynek płynnych aktywów finansowych; transakcje mają przynieść odpowiednie dochód i utrzymywać płynność finansową uczestnikom transakcji(bankom, inwestorom indywidualnym, instytucjonalnym).
Lokaty: depozyty pieniężne, krótkoterminowe certyfikaty depozytowe, obligacje skarbowe i komunalne, czeki, weksle, bony pieniężne NBP, akcje przeznaczone do obrotu i inne. Papiery te są środkami płatniczymi i zastępują pieniądz w rozliczeniach finansowych.
Segmenty rynku pieniężnego to rynki: hurtowy, detaliczny, lokat międzybankowych, weksli skarbowych, pieniądza krótkoterminowego, dyskontowy, lombardowy, kredytu na rachunku otwartym, weksli własnych przedsiębiorstw.
Skutki weryfikującej funkcji rynku towarów i usług
Dzięki niej rynek obiektywizuje ceny oraz nakłady pracy poniesione na wytworzenie określonych towarów i usług. W ten sposób rynek eliminuje producentów nieefektywnych, stwarza szansę rozwoju efektywnym producentom. Weryfikująca funkcja rynku przynosi pozytywne rezultaty, jeśli odbiorcy mają możliwości wyboru dostawcy i towaru.
Struktura rynku finansowego
rynek pieniężny
rynek walutowy
rynek kapitałowy
rynek papierów wartościowych
Rynek walutowy, jego funkcje i rodzaje kursów walut
Największy rynek na świecie. Całokształt transakcji wymiany walut wraz z instytucjami pomagającymi je przeprowadzić(gł. banki komercyjne) oraz zespół reguł, wg których zawierane są transakcje walutowe, a także ogół urządzeń i czynności prowadzących do zawierania transakcji.
Funkcje:
umożliwia porównywanie krajowych cen towarów, usług i instrumentów finansowych z cenami w innych krajach,
przyczynia się do rozwoju handlu zagranicznego
kursy walut są najważniejszą ceną w każdej otwartej gospodarce krajowej,
umożliwia transfery siły nabywczej między danym krajem a światem zewnętrznym,
wiąże krajowy rynek finansowy z międzynarodowym
z jego pomocą rządy realizują cele polityki gospodarczej.
Rodzaje kursów walut:
Wolnorynkowy
Czarnorynkowy
Płynny
Pełzający
Stały o szerokiej marży wahań
Sztywny
Struktura rynku kapitałowego i jego uczestnicy
Uczestnikami rynku kapitałowego są :
Emitenci różnego rodzaju papierów wartościowych
Inwestorzy indywidualni i zbiorowi
Podmioty obsługujące rynek kapitałowy
Do głównych segmentów rynku kapitałowego zalicza się:
R. instytucjonalny - na którym występują: banki komercyjne, instytucje ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne, fundusze powiernicze,. Lokuje się tu długoterminowe depozyty i udziela długoterminowych kredytów oraz przyjmuje wkłady długoterminowe.
R. otwarty (r. papierów wartościowych). Występuje tu rynek akcji i rynek obligacji oraz rynek instrumentów pochodnych.
R. kredytu hipotecznego. Banki hipoteczne lub komercyjne udzielają kredytów na zakup gruntów (nie krócej niż na 25 lat) potrzebnych pod budownictwo mieszkaniowe, handlowe, przemysłowe, usługowe i inne.
Jakie funkcje spełnia rynek kapitałowy?
Stwarza szerokie możliwości gromadzenia kapitałów i ich lokowanie w różnego rodzaju przedsięwzięcia inwestycyjne dla osiągnięcia oczekiwanej stopy zwrotu. Występuje tu mechanizm przepływu kapitałów do gałęzi przynoszącej wyższą od przeciętnej stopę efektywności inwestowania.
-mobilizacja kapitału - stworzenie atrakcyjnego miejsca lokowania kapitału dla inwestorów, a więc transformacja oszczędności w inwestycje,
-alokacja kapitału - zidentyfikowanie potrzeb finansowych, ukierunkowanie przepływów środków kapitałowych do chłonnych inwestycyjnie sektorów gospodarki, które zapewniają najefektowniejsze wykorzystanie funduszy,
-wycena kapitału i ryzyka - rynkowa ocena wartości spółki oraz określenie ryzyka towarzyszącego jej działalności.
Innymi słowy dobrze funkcjonujący rynek kapitałowy zapewnia:
-optymalne lokowanie kapitału przez inwestorów, w tym oszczędności gospodarstw domowych,
-niższą cenę kapitału dla przedsiębiorców,
-wzrost przejrzystości obrotu gospodarczego.
A także:
-większą innowacyjność gospodarki,
-większą elastyczność gospodarki w dostosowywaniu się do zmian.
Źródła pozyskiwania kapitałów przez spółki kapitałowe
Źródła pozyskiwania kapitałów przez spółki kapitałowe można podzielić na :
Kapitały własne - podstawowe źródło finansowania
Emisja akcji
Warranty
Contingent value rights - instrument pochodny uprawniający właściciela do sprzedaży akcji po z góry ustalonej cenie
Kapitał zakładowy
Kapitał zapasowy
Kapitał z aktualizacji wyceny
Kapitały rezerwowe
Zyski i amortyzacja
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
RMB
Kapitały obce
Venture capital
Kredyty bankowe
Leasing
Factoring
Kredyty kupiecki
Fundusze unijne
Formy nadzoru nad rynkiem kapitałowym
Organem, który nadzoruje rynek kapitałowy oraz rynek instrumentów finansowych jest KNF.
Celem nadzoru jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku kapitałowego, w szczególności bezpieczeństwa obrotu oraz ochrony inwestorów i innych jego uczestników a także przestrzegania reguł uczciwego obrotu
Źródła finansowania inwestycji
- własne: przychody ze sprzedaży, operacyjny zysk brutto, zysk podlegający opodatkowaniu, zysk netto
- obce: pożyczki gotówkowe, kredyty bankowe, leasing, factoring, fundusze unijne
Źródła kreowania ryzyka inwestycyjnego
ryzyko samego projektu,
ryzyko konkurencyjne,
ryzyko branży,
ryzyko międzynarodowe,
ryzyko rynkowe.
Rodzaje kredytów bankowych i warunki ich pozyskiwania
Rodzaje kredytów :
Przedmiot kredytowania:
Obrotowe - finansowanie bieżącej działalności gospodarczej, kiedy własne źródła finansowania są niewystarczające
Inwestycyjne
Na finansowanie projektów inwestycyjnych
Długość okresu kredytowania:
Krótkoterminowego
Średnioterminowe
długoterminowe
Forma udzielonego kredytu i sposoby jego spłaty :
Na rachunku bieżącym
Na rachunku kredytowym
Forma zabezpieczenia:
kredyty zabezpieczone osobiście
lub rzeczowo
Warunki otrzymania kredytu:
Banki: badają zdolność kredytową, oceniają efektywność przedsięwzięcia inwestycyjnego, żądają odpowiedniego zabezpieczenia kredytu. Wniosek kredytowy konsultacje między bankiem, a przedsiębiorstwem. Bank bada również perspektywy rozwojowe przedsiębiorstwa oraz efektywność przedsięwzięcia, które ma być przedmiotem kredytowania. Po złożeniu wniosku, banki dokonują oceny ekonomiczno - finansowej przedsiębiorstwa dla minimalizacji ryzyka kredytowego.
Plan spłaty pożyczki - podstawa obliczenia rocznych obciążeń finansowych
Ustala się czynnik skumulowany dyskontujący (z dokładnością do 6 miejsc po przecinku) na okres, na jaki zawarto pożyczkę.
Roczna płatność (rata kapitałowa z odsetkami) = (kwota pożyczki/obliczony czynnik skumulowany po n-latach).
Obliczony plan spłaty pożyczki ujmuje roczne raty spłat obejmujące odsetki wraz z kapitałem. Widać, że wysokość odsetek systematycznie maleje, a raty kapitałowe rosną.
Rodzaje funduszy przed akcesyjnych U.E. i ich przeznaczenie
• Fundusz PHARE:
Był przewidziany jako dostosowanie polskiej gospodarki do konkurencji na rynku europejskim. Jego obowiazywanie zostało przedłuzone do 2005r. Korzystają z niego głównie małe i średnie przedsiebiorstwa. Finansowanie przez programy :
-Program Małe i Średnie Przedsiebiorstwa i Innowacyjność,
-Bezpieczeństwo i Higiena Pracy w sektorze Małych i Średnich Przedsiebiorstw.
-Regionalny Program Wsparcia małych i srednich przedsiębiorstw.
• FUNDUSZ SAPARD
Był ukierunkowany na rozwój przedsiebiorczości, wzrost konkurencyjnosci i inwestycji w rolnictwie - przetwórstwie rolno-spożywczym, po wejsciu polski do UE jego role przejęły Fundusze strukturalne.
• FUNDUSZ ISPA
Z tego funduszu przedsiebiorcy mogli korzystać w celu dofinansowania swojej działalnosci w drodze przetargów m.in. na dostawy, świadczenie usług , wykonanie prac.
Rodzaje Funduszy strukturalnych UE na lata 2004-2006 i Program Operacyjny
uzyskanie spójności społeczno-gospodarczej
Fundusze:
Europejski Fundusz Społeczny,
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego,
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej,
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa.
Programy operacyjne: to wieloletni plan w jaki sposób zostaną wydane środki z funduszy strukturalnych.
7 programów operacyjnych:
pięć Sektorowych Programów Operacyjnych,
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego,
Program Operacyjny Pomoc Techniczna.
Fundusze UE na lata 2007-2013 i ich przeznaczenie
Fundusze:
Europejski Fundusz Spójności,
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego,
Fundusz Spójności
Mają ułatwiać integrację słabiej rozwiniętych krajów członkowskich wspierają projekty inwestycyjne, infrastrukturalne, w dziedzinie transportu i ochronie środowiska
Programy Operacyjne na lata 2007-2013
6 programów:
Kapitał Ludzki,
Innowacyjna Gospodarka,
Rozwój Polski Wschodniej,
Infrastruktura i Środowisko,
Rozwój Obszarów Wiejskich
Pomoc Techniczna
oraz 16 Regionalnych Programów Operacyjnych - po jednym w każdym województwie.
Jaki jest wpływ factoringu na finanse przedsiębiorstw?
Szybkie otrzymanie gotówki, finansuje bieżącą działalność przedsiębiorstwa, przejęcie ryzyka związanego z niewypłacalnością dłużników przez faktora (uwolnienie od ryzyka utraty pieniędzy), przejęcie kwestii administrowania i ściągania należności.
Zalety franchisingu dla przedsiębiorstw
Zdobycie specjalistycznej wiedzy i doświadczenia w prowadzeniu biznesu, niezależność od dawcy w ramach umowy, posiadanie własnej firmy, zapewnienie sukcesu dzięki znanej marce, możliwość efektywnego wykorzystania kapitału i jego pomnażania, pomoc w zorganizowaniu firmy, korzystanie z działalności marketingowej dawcy, ograniczone ryzyko.
Dla jakich przedsiębiorstw leasing może być opłacalny?
Przedsiębiorstwa posiadające wysoki stopień dochodów, te które wykazują stratę mogą wykorzystać leasing jako jedyne potencjalne źródło finansowania i przezwyciężyć dzięki temu trudności finansowe. Dla spółek prawa handlowego (regulują poziom kosztów i czerpią korzyści z obniżenia podatku dochodowego).
Istota dywidendy i teorie dywidend
Teoria nieistotności dywidendy, teoria wróbla w garści, teoria preferencji podatkowych.