Wykład II 13.10.2009
Prawo Intemporalne- prawa międzyczasowego
Art. 4 KK
Sad musi dokonać podwójnej oceny czynu według nowej i starej
Stosowane w razie zmiany ustawy karnej
ZASADY PRAWA INEMPORALNEGO
-Penalizacja-wprowadzenie czynu zabronionego pod groźbą kary
-Depenalizacja-czy rezygnacja z karalności czynu wcześniej zabronionego pod groźbą kary
-Modyfikacja penalizacji-czyli zmiana konsekwencji prawno karnych popełnienia czynu
-Stabilizacja penalizacji-czyli brak zmiany konsekwencji prawnych popełnionego czynu, nic się nie zmienia
Mogą nastąpić zmiany przed prawo mocnym wyrokiem lub po uprawomocnieniu wyroku.
Art.4 niema zastosowania w przypadku zmiany ustawy polegającej na penalizacji
Jeżeli czyn był popełniony pod rządami wcześniejszej ustawy niezakazującej tego zachowania
Art. 4p1 zasada nullum crime sine lege- nie ma działania prawa wstecz
Niema zasady działania prawa wstecz
*Zakaz reaktywności prawa-działania prawa wstecz
Dopuszczczalna jest ta zasada.
Sąd może użyć ustawę wcześniejszą jeśli jest korzystniejsza dla sprawcy. Ma wybór między ustawą nową a starą
Sad ma możliwość zastosowania ustawy która nie obowiązywała w chwili popełnienia czynu.
Wykluczona w sytuacjach:
Gdy miałaby wprowadzić karalność zachowania wcześniej nie karanego , czyli czyn nie jest zabroniony , nie jest penalizowany wcześniej
Gdyby miała prowadzić do zwiększenia, zagrożenia sankcji karnej - zwiększenia krymilizacji
Zasadę tą wyrażają
Art. 42 Konstytucji RP
Art. 15 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych
Korzystanie z ustawy względniejszej, korzystniejsze choćby nie była to ustawa obowiązująca w chwili popełnienia przestępstwa.
Art.7 p.1 Europejskiej konwencji ochrony Praw Człowieka
Za korzenie konstytucyjne i międzynarodowe
Art.4
…..Sąd stosuje ustawę obowiązującą poprzednio, jeśli jest względniejsza dla sprawcy
Który porządek jest względniejszy?
Ustawa względniejsza
To ustawa, która przewiduje dla sprawcy karę łagodniejszą, łagodniejsze konsekwencje
Porównanie jak będzie wyglądałoby zastosowanie ustawy w praktyce w konkretnej sytuacji i jaki był by efekt zastosowania tej ustawy 1 i 2 w danej sytuacji.
Wolter Nie możemy patrzeć tylko na sankcje karną
Obligatoryjne złagodzenie kary-takie zmniejszenie wyroku, które schodzi poniżej dolnej granicy sankcji
Pyt. Która ustawa jest względniejsza? Nie patrzy się tylko na sankcje karną -ile lat ?
Która ustawa jest lepsza ta która nie przewiduje grzywny a ograniczenie wolności czy pozbawienie wolności z warunkowym zawieszeniem albo nie przewiduje pozbawienia wolności kary wolności a grzywnę ?
Albo grzywna , a w drugim pójście do wiezienia przy ponownym naruszeniu porządku
Kto ma decydować , o tym co dla sprawcy jest korzystniejsze, która ustawa jest względniejsza???
Można zapytać oskarżonego za pomocą adwokata może on zasugerować co by wybrał.
Co to jest ustawa nowa? Art. 4 p1 KK domniemanie stosowania ustawy nowej
Nie tylko kodeks karny może to być to dowolna ustawa
Całość obowiązującego porządku, stanu prawnego który w danym momencie obowiązuj. Nie tylko przepisy prawa karnego regulują pewna kwestie mająca znaczenie dla odpowiedzialności karnej.
Np. ustawa karna mówi że za jakiś przewidziana jest 20krotność wymiaru jakiejś stawki celnej, zmienia się rozporządzenie celne które formułuje ta stawkę celną zmienia ze 100 zł na 1000tys. zł w kodeksie karnym nie zmienia się na 20krotność ale ma wpływ rozporządzenie czy mnoży tą 20krotność razy 100zł czy 1000zł
Np. Art. 299 p.2 KK
§ 2. Karze określonej w § 1 podlega, kto będąc pracownikiem lub działając w imieniu lub na rzecz banku, instytucji finansowej lub kredytowej lub innego podmiotu, na którym na podstawie przepisów prawa ciąży obowiązek rejestracji transakcji i osób dokonujących transakcji, przyjmuje, wbrew przepisom……..”
Co to są za przepisy będzie decydowało czy mamy do czynienia z ustawą nową czy obowiązującą poprzednio?
Cały porządek prawny, łącznie z rozporządzeniami, które regulują np. jakieś stawki celne
Ustawa obowiązująca poprzednio-każdy stan prawny między czasem popełnienia czynu zabronionego a czasem orzekania
Stan prawny może się zmienić np. 3 razy. Sąd rozpoznając która ustawa jest względniejsza musi wziąć pod uwagę wszystkie 3 ustawy
Całość porządku prawnego
*Czas orzekania-jest to czas wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w którym mamy dotyczenia z zastosowaniem przepisów prawa materialnego.
Sadów I ,II instancji oraz sądu kasacyjnego nie tylko orzeczenie prawomocne ale każdy z etapów postępowania.
Zasady prawa Intemporalnego:
-zasada prymatu ustawy nowej-kiedy mamy wątpliwości, domniemanie stosowania ustawy nowej
-zakres stosowania ustawy Lex mitior retro agit art1 p1
-Zakaz stosowania ustawy nowej z obowiązującą poprzednia -nie można łączyć dwóch ustaw, trzeba się zdecydować o wyborze jednej
-zakaz zmiany orzeczenia- art. 1p1KK
-zakaz zmiany orzeczenia na skutek uchylenia normy prawno -karnej
Ustawa obowiązująca poprzednio penalizowała jakieś zachowanie ,a ustawa nowa znosi-depenalizuje to zachowanie , nakaz uchylenie orzeczenia skazującego. Jeśli na etapie postępowania do chodzi do uniewinnienia.
Skazanie uznaje się za nie byłe-zatarcie skazania
Penalizacja po czynie między czasem orzekania a czynem mamy do czynienia z zakazem reaktywności
ustawy penalizującej.-Nie można nikogo skazać ani orzec.
Po wydaniu orzeczenia skazującego-zmiana podstawy skazania lub wyroku już wykonywanego
Nie ma uchylenia wyroku zostaje w mocy.
Depenalizacja-kiedy w czasie popełnienia czyn karalny a po orzekaniu nie ma takiej ustawy
Sąd nie ma podstaw do wydania odchodzi do wydania. Dochodzi do uniewinnienia.
Zmiany ustawy
Po wydaniu orzeczenia depenalizacja- uznanie skazania za nie byle art. 106 KK zatarcie skazania
Weszła nowa ustawa, która czy depenalizuje. Do skazania nigdy nie doszło uznaje się czyn za nie były wpis usuwa się z rejestru skazanych.
W przypadku zaostrzenia kary- między czasem orzekania a czasem popełnienia czynu
Art. 4 KK nie ma zastosowania ustawy nowej- zakaz reaktywności. Nie stosuje się zaostrzenia ,nie ma wpływu na sytuację skazanego
Złagodzenia kary
Stosuje ustawę łagodniejszą
Zmiana ustawy po prawomocnym wyroku , złagodzenie sankcji karnej modyfikuje się wyrok skazujący do górnej granicy sankcji karnej przewidzianej przez nową ustawę.
Np.
Od 1 do lat 10 sprawca skazany na 10 lat
Nowa ustawa za ten sam czyn przewiduje najwyższą granicę 5lat
Zmienia się wyrok i sprawca ma odbyć 5lat, jeśli już odbył wychodzi na wolność.
*Zasada terytorialności Art. 5KK
Jedna z zasad prawa karnego międzynarodowego .Pojęcie terytorium RP definiuje się w ustawie o ochronie granicy państwowej
Terytorium RP-obszar objęty granicami państwowymi oddzielającymi terytorium RP od innych państw i morza pełnego, wody wewnętrzne i pas morskich wód terytorialnych oraz przestrzeń powietrzną nad tym obszarem i wewnątrz ziemi pod nim.
Czy ustawę karna stosuje do osoby która po pełniła czyn zabroniony na wodach 20 mil od terytorium Polski? nie
Do 12 mil
Morzem terytorialny RP -jest morze do mil 12, obszar wód terytorialnych
Czyny zabronione popełnione poza RP
-ustawę karną stosuje się do czynów zabronionych popełnionych na Polskim statku wodnym lub powietrznym bez względu na to gdzie te jednostki się znajdują dotyczy to również jednostek wojskowych.
Na statku morskim znajdują się w porcie w New York - stosujemy ustawę Polską
Kolizje między prawem Polskim a danego kraju rozstrzygają umowy międzynarodowe
Niema mowy o ustawie np. o autobusie- nie stosujemy
Odstępstwa od tej zasady mogą dotyczyć cudzoziemców
Niema znaczenia kim jest sprawca i jakie przestępstwo popełnił jeśli dokonało się to na terytorium RP lub na polskim statku wodnym lub powietrznym
Ograniczenie jurysdykcji może wynikać z:
-immunitetu dyplomatycznego lub konsularnego, ale to też regulują umowy międzynarodowe.
*Czas i miejsce popełnienia czynu zabronionego art. 6 K.K
Czasem popełnienia czynu zabronionego jest czas, w którym sprawca działał, czyli podjął działania do realizacji czynu zabronionego. Czasem popełnienia czynu zabronionego będzie również czas, w którym sprawca zaniechał działania. Czyli od momentu kiedy został zobowiązany do określonego działania, którego jednak nie podjął. Wiąże się to z czynem popełnionym przez zaniechanie o którym możesz przeczytać tutaj.
Za czas popełnienia czynu zabronionego z zaniechania trzeba przyjąć początkowy moment sytuacji, w którym sprawca powinien podjąć czynności, jakie zostały na niego nałożone a ich nie podejmuje.
Do czego przydatne? Kiedy kto popełnił? Dlaczego musimy znać ten moment?
-Czy czyn ten był zabroniony pod groźba kary?
-Która ustawę należy stosować w razie zmiany ustawy popełnieniu czynu?
-Czy popełniony przez nie letniego? Osobę dorosłą?
-Czy nieletni ukończył lat 15? Art. 10 p 2-wymienione czynów za które może odpowiadać
-Czy ukończone Lat 18? art. 10 p.4
Art54 p.2 nie ukończył 18 nie orzeka się kary dożywotniego więzienia
-Miał ukończone 21 lat? Rozróżnienie na młodocianych w art. 115p 10
-Ustalenie winy sprawcy zgodnie z zasadą koincydencji -czy jest to zachowanie zawinione? Nie odpowiada ten, któremu nie można przypisać winy w chwili popełnienia czynu
-Czy może mieć zastosowanie ustawa amnestycyjna? Przedawnienie?
-Czy popełnił czyn zabroniony podczas warunkowego zawieszenia, przedterminowego zwolnienia, złagodzenia kary?
-Czy zachodzi recydywa w rozumienia art. 64 KK?
Czas popełnienia ma kolosalne znaczenie na wielu płaszczyznach ocenia odpowiedzialności karnej danej osoby.
Art. 6p.1 KK”…… działał w czasie lub zaniechał….”
*Przestępstwa materialne
Ustawa karna musi opisywać czynność, która jest zabroniona mamy do czynienia z przestępstwem formalnym (czynność) albo skutkiem będącym wynikiem czynu zabronionego sprawcy mamy do czynienia z przestępstwem materialnym.
Ma to znaczenie w przypadku kiedy mamy do czynienia z dokonaniem lub usiłowaniem przestępstwa.
-Czas działania może być zróżnicowany
Aktywność czynu zabronionego, rozciągnięto w czasie
Np. szpiegostwo jest rozciągnięte w czasie 20 lat
Za czas popełnienia czynu zabronionego jest to ostatni moment działania sprawcy realizującego znamiona danego czynu zabronionego.
*Przestępstwa Wieloczynowe
Wymagają popełnienia kilku czynów, o charakterze różnorodnym. Czas dokonania ostatniego czynu np. alimentacja
Nie zapłacenie ostatnich alimentów
*Czyn ciągły art. 12 KK.
Ostatni moment działania sprawcy. Nie ma zastosowania do ciągu przestępstw.
Czyn zabroniony
Popełniony w czasie całego okresu bezprawnego
Okres recydyw -5lat
Art. 64 odp. Karna z recydywy
Np.
Jeżeli stan posiadania nie legalnego broni został zapoczątkowany w okresie biegu przedawnienie recydywy a został zaprzestany po upływie 5 lat sprawca popełnił ten czyn zabroniony w okresie pozwalającym na przyjęcie recydywy.
Mimo ze go zaprzestał w momencie, gdy 5 lat konieczne do przyjęcia recydywy upłynęło zaczął popełniać ten czyn jeszcze kiedy ten okres 5lat trwał możemy przyjąć recydywę.
*zaniechanie
Przestępstwo przez można popełnić prze zaniechanie lub działanie
Art. 2 przez zaniechanie
Odpowiedzialności podlega ten na którym ciąży obowiązek podjęcia określonego działania.
Np. strażak na służbie musi gasić pożar on ma obowiązek. Musi ciążyć obowiązek podjęcia określonego działania w określony sposób. Musi zapobiegnąć skutkowi. Nie mogą być popełnione w każdym czasie.
Lekarz na urlopie nie ma obowiązku ratowania życia, nie podlega odpowiedzialności. Ma inny statut niż na dyżurze.
Nie chodzi o wypadek.
Art. 221kk
*CZAS :
Czasem jest tym czas gdy sprawca zgodnie z obowiązkiem powinien działać w określony sposób
Np. przedszkolanka w pracy opiekująca się dziećmi
Lekarz na dyżurze
Art. 240
Nie zwłoczne powiadomienie- nieuzasadniona zwłoka. Przekroczenie popełnienia przestępstwo
Sytuacja faktyczna art. 162 KK nie udzielenie pomocy
Moment popełnienia czynu zabronionego-Moment początkowy sytuacji ,gdy dana zobowiązana osoba nie może wykonać nałożonego na niego obowiązku
*Miejsce popełnienia czynu zabronionego
Par 2 art. 6 KK
Przestępstwo uważa się za popełnione w miejscu:
-gdzie sprawca
działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany,
-gdzie skutek nastąpił
(chodzi o przestępstwo skutkowe)
-gdzie skutek miał
nastąpić (według zamiaru sprawcy, tzn. chodzi tu o usiłowanie).
Czyny zabronione
-Zbrodnia
-Występek
-Wykroczenie-reguluje kodeks wykroczeń
Zbrodnia może być popełniona tylko umyślnie a występem może być umyślny bądź nie umyślny
gdyż ustawa tak mówi.
*Nadzwyczajne złagodzenia kary
Inne reguły stosuje się do sprawcy, który popełnił występek a inne do sprawcy, który popełnił zbrodnie.
polega na tym, iż sąd wymierza karę poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo karę łagodniejszego rodzaju. Ma ono zastosowanie w wypadkach wskazanych w ustawie, jak i w szczególnie uzasadnionych sytuacjach, kiedy najniższa kara przewidziana za dane przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa (kodeks karny).
Art. 64p3
Możliwość wymierzania kary powyżej górnej granicy ustawowego zagrożenia w przypadku powrotu do przestępstwa nie dotyczy zbrodni.
*Ustanie karalności tzw. przedawnienie art. 101 KK jest rozróżnienie na zbrodnie i na występki
Karalność przestępstwa ustaje po upływie:
-30 lat - gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa,
-20 lat - gdy czyn stanowi inną zbrodnię,
-15 lat - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat,
-10 lat - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata,
-5 lat - gdy chodzi o pozostałe występki.
Zakwalifikowanie czynu zabronionego do kategorii zbrodni lub występku
Np. Art. 255p.1
Przestępstwo skarbowe
Art. 255. § 1. Kto publicznie nawołuje do popełnienia występku lub przestępstwa skarbowego
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Kto publicznie nawołuje do popełnienia zbrodni,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Art. z KPK -11, 25, 258, 309 mówią o tym czy dany czy jest zbrodnia czy występkiem
Zbrodnią art. 7p2
§ 2. Zbrodnią jest czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą.
Pyt. Z egzaminu który czyn nie jest zbrodnią?
-czyn zagrożony karą pozbawienia wolności od 1 roku do lat 5 lub karą pozbawienia wolności do 25 lat
Występek
Art. 7 § 3. Występkiem jest czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc.
Zagrożenie grzywną musi przekraczać 30 stawek dziennych, jeśli chodzi o występek.
Zagrożenie karą powyżej 1 miesiąca przesadza o tym, że czyn nie jest występkiem. Czyn zagrożony karą ograniczenia wolności powyżej 1 miesiąca jest przestępstwem. W przypadku występku w kodeksie spotykamy tylko zagrożenia karami izolacyjnymi.
Określenie w art. 7p3 KK zagrożenia grzywną powyżej 30stawek dziennych jako charakterystyczne dla występku nie może się odnosić do tych typów czynów zabronionych przewidzianych w ustawach karnych które przewidują grzywnę kwotową.
Grzywna przewidziana w kodeksie karnym jest grzywną kwotową.
Grzywnę wymierza się w 2 etapach:
-za pomocą stawek dziennych
-…………………
Kodeks wykroczeń - do 5 tys. zł
Poniżej 3lata powyżej 5tys. to występek
-przestępstwo art. 7 p.1 KK jest zbrodnią albo występkiem
*Sankcje karne przewidziane przez kodeks karny
Znajdujemy się w systemie prawa stanowionego.
Jaki jest cel kary? Do czego ma służyć?
-kodeks Hamburagiego :”oko za oko ząb za ząb” kara miała być sprawiedliwa za to co sprawca zrobił
Teorie retrybutywne
- w oświeceniu teorie utyfikacyjne -patrzą one do przodu. Zwracały uwagę na to, aby sprawca nie wrócił na drogę przestępczą
-Teorie mieszane-na gruncie naszego kodeksu. Próbują pogodzić w jednej koncepcji idee kary, jako sprawiedliwej odpłaty z ideą kary celowej.
La pena hitre lege ? Zasada czyn zabroniona pod groźba kary-kara musi być pewna, określona, musi sprawca wiedzieć, że za to co zrobił poniesie karę i jaką.
Kodeks karny przewiduje sankcje alternatywne.
Kara kryminalna to osobista dolegliwość ponoszona przez sprawcę, jako odpłata za popełnione przestępstwo, wyrażająca potępienie popełnionego przez niego czynu i wymierzana w imieniu państwa przez sąd.
Istnieją nadzwyczajne wymiary kary wtedy, gdy sąd wychodzi poza granice kary przewidzianej w ustawie. Ten nadzwyczajny wymiar kary może prowadzić do nadzwyczajnego złagodzenia kary.
Konstytucyjne zasady wymiaru kary:
-zasada z art. 30 Konstytucji RP poszanowanie godności człowieka. Sprawcy przestępstwa nie wolno traktować przedmiotowo ani w sposób poniżający.
-zasada humanitaryzmu art. 40 Konstytucji. Z zasadą humanitaryzmu związany jest zakaz stosowania tortur i okrutnego traktowania.
-zasada równego traktowania
-zasada proporcjonalności
Kodeksowe zasady wymiaru kary:
-zasada………… art. 50 KK sąd wymierza karę według swojego uznania
-zasada indywidualizacji kary
-zasada winy-niema przestępstwa bez winy
-zasada ….. orzekania kary
Kary w KK:
Art. 32
-grzywna- nie jest grzywna kwotową wymierzana za pomocą stawek dziennych, w Europie zachodniej najpopularniejszą stanowi ok. 80% wszystkich kar, występuje samoistnie lub łącznie. Istnieją dwa systemy grzywny: grzywna kwotowa lub grzywna dniówkowa. Karę kwotową sad orzeka globalną sumę pieniędzy
Do 100 tys. zł sąd orzeka np. na 5 tys.
Dwa etapy wymierzania tej grzywny:
najpierw określa się ilość stawek a potem wysokość jednej stawki
Pierwszym etapem jest art. 58p2 -sąd przed tym jak orzeknie grzywnę musi sprawdzić czy sprawca będzie ją w stanie zapłacić , jeśli jest bezrobotny nie będzie jej w stanie zapłacić
Drugim etapem jest ustalanie stawek dziennych- w oparciu o stopień społecznej szkodliwości czynu. Nie patrzymy na to ile sprawca zarabia.
Np. jeśli mamy jakiś czyn ustalamy że za ten czyn należy się 20 stawek dziennych nie zależnie od tego czy jest milionerem czy nauczycielem czy bezdomnym ?dostanie 20stawek dziennych
Sąd ustala wysokość tej stawki dziennej
Art. 30KK
Od 10 stawek do 360 stawek
Ilość stawek
max
360 lub 540 w [przypadku recydywy
540 Kara łączna
180 przy warunkowym zawieszeniu
p.3 ustalając stawkę dzienną sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych, ani też przekraczać 2 000 złotych
Ustalamy stawkę na podstawie statusu majątkowego sprawcy.
Grzywna może być karą samoistną kumulatywną lub grzywną orzeczoną w ramach środków probacyjnych. Grzywna samoistna jest to grzywna orzeczona………… z reguły wysokość tej grzywny od 10 do 360 stawek. Są regulacje szczegółowe np. art. 225, 231, 253. Grzywna może być wyższa niż 360 stawek np. jeśli chodzi o nadzwyczajne obostrzenie kary. Grzywna kumulatywna art. 32, 33p2
Sąd może orzec grzywnę nawet do czynu który tej kary grzywny nie przewiduje.
Art. 309 możliwość powyżej 200tys
-Ograniczenie wolności-wymierza się ją w miesiącach od 1 do 12. Polega na nałożeniu na sprawcę określonego obowiązku, np.: zgłaszania się do kuratora, lub do innego podmiotu, obowiązku pracy społecznej lub zgłaszanie się w określone miejsca
-Pozbawienie wolności- kara ostateczna, art. 58p1
Oraz kara 25lat pozbawienia wolności
-Dożywotnie pobawienie wolności
Towarzyszy jej możliwość przedterminowego zwolnienia po upływie 25 lat
Kara terminowego pozbawienia wolności
Od 1miesiąca do lat 15
Wykład 20.10.2009
Prawo karne międzynarodowe-rozdz.13 KK
Zbiór nom prawnych określający zasady odpowiedzialności za przestępstwa .
popełnione zagranica oraz przez cudzoziemca w Polsce.
Jest to część prawa karnego.
Zasady te kształtują się na podstawie wielu różnych czynników, dotyczą:
-miejsce popełnienia czynu-czy w Polsce czy zagranicą?
Można być deportowanym z innego kraju. Można ją też osądzić w kraju gdzie popełniła przestępstwo
Ekstradycja-Europejski Nakaz Aresztowania
Kary pieniężne mogą być w cudzych krajach w których dana osoba się osiedliła
-podmiot przestępstwa(obywatel, cudzoziemiec)
-rodzaj czynu(np. zabójstwo czy inny czynem w innym kraju nie jestestw przestępstwem?
Nie we wszystkich krajach ten same czyny są karane
Także granica wieku jest różna
-tzw. warunek podwójnej karalności-czy w Polsce czy w miejscu przestępstwa to samo zachowanie jest penalizowane? czy za to zachowanie w Polsce czy zagranicą przewidziano te same sankcje karne
Dodatkowe czynniki mogą wystąpić
*Zasada terytorialności art. 5 KK
Sprawca może być cudzoziemiec lub obywatel Polski
*z. obywatelstwa zwana również zasadą podmiotowości narodowości, z. personalną, z. narodowości czynnej
Wyrażona w art. 109 KK
Do obywatela Polskiego przebywającego zagranicą który popełnił przestępstwo stosuje się ustawę a t
Art. 111 p.1
Ograniczenie tej zasady
Np. jeśli ktoś spowoduje wypadek komunikacyjny zagranicą będzie odpowiadał na podstawie przepisów obowiązujących w danym kraju oraz naszego kraju
Art.111 p2
Może uwzględnić różnice na korzyść sprawcy jeśli jest różnica między ustawą Polską a kraju w którym przestępstwo zostało popełnione
Nie jest zobowiązany
Np. jeśli chodzi o sankcje karną
Art.111 p.3
niema zastosowanie. Do funkcjonariusza publicznego, pełniącego funkcje zagranicą wykonując swoje obowiązki
niema wymogu podwójnej karalności
*z. narodowości przedmiotowej ograniczonej
Zwana również (z. przedmiotowo zwykłej, z. realna,)z. narodowości biernej
Art.110p.1 KK
Do cudzoziemca, który popełnił czyn zabroniony, zagranicą pod warunkiem interesów polskich obywatela lub Polski
Art110p.2
Jest grupa przestępstw istotniejszy z punktu Polskiej rangi stanu każde przestępstwo jest ścigane według ustawy Polskiej.
*zasada przedmiotowej zwyklej par 2 art110 KK zwana również zasada odpowiedzialności zastępczej
Obowiązuje ograniczenie, z art. 111 p.1 zasada podwójnej karalności
Zachowanie musi być ścigane według prawa polskiego i zagranicznego
*z. narodowości przedmiotowo obostrzona -nieograniczona, z. ochronna
Art.112KK
Nie ma warunku podwójnej karalności
Bezwzględne stosowanie ustawy polskiej.
5kat przest nastepuje nie zależnie od przepisó obowiązujących w miejscu popełnienia i nie zależnie czy przez obywatela czy cudzoziemca:
Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu wewnętrznemu i zewnętrznemu RP, ściga się zawsze.
Przeciwko Polskim urzędu lub funkcjonariuszom publicznym
Istotnym interesom gospodarczym.- interes znaczący ,istotny,
Przestępstwa z których została osiągnięta korzyść majątkowa choćby bezpośrednio na terytorium RP
Przestępstwa składania fałszywych zeznań wobec urzędu Polskiego
Zasada uniwersalna-zasada odpowiedzialności konwencyjnej lub zasada represji wszechświatowej
Art.113
Daje podstawę do pociągnięcia do odpowiedzialności obywatela polskiego i cudzoziemca na podstawie ustawy polskiej w razie popełnienia przez nich zagranicą czynu zabronionego, do którego ścigania RP zobowiązana jest na podstawie umów międzynarodowych
Są kategorie przestępstwo mające w Polsce małe znaczenie praktyczne
Np. .w Polsce niema niewolnictwa ale ściga się to przestępstwo na mocy umów międzynarodowych
W przepisach prowadzających Kodeks Karny art. 8
*z. suwerenności art. 114 p.1KK przejaw suwerenności państwowej
Orzeczenie wydane zagranicą nie ma wpływu na możliwość wszczęcia postępowania sądowego w Polsce o ten sam czyn zabroniony
Ograniczenie
Art.
Europejski nakaz aresztowania uregulowany w KPK
30-60dni wydanie
Ekstradycja-wydawanie osób przeciwko, którym toczy się postępowanie lub celem wykonania kary ograniczonej wolności
-czynna-zadanie państwa polskiego wydania osoby lub rzeczy
-bierna- postępowanie polskie na zadanie państwa obcego
Ekstradycja w Polsce zwykle zakazana z wyjątkiem art. 55 Konstytucji RP
Zakaz analogi na niekorzyść na korzyść możliwa
Art. 133KK
Kto publicznie znieważa naród Polski lub RP
*przestępstwo
Materialne-oceny społ.,kult. związane z systemami normatywnymi, pojęcie szersze odsyła poza ustawę
Formalne(bez skutkowe)- odwołanie wyłącznie do ustawy, samego zakazu ustawowego
W kodeksie karnym ujęcie formalne
*Niema odp. bez czynu- nullum crime sine actione
*Bez zakazu prawnego- nullum crime sine lege penali
*Niema przestępstwa bez winy- nullum crimen sine culpa
Charakteryzuje się pewnym stopniem społecznej szkodliwości
zachowanie zawinione, bezprawne, zagrożone karami sądowymi,
Ogólne znamiona tworzące strukturę przestępstwa:
-Czyn
-Bezprawność
-Zawinienie
-Zagrożenie karami sądowymi
-Ogólna ocena społecznej szkodliwości na wyższym poziomie niż znikomym
Podział przestępstw:
Ze względu na stopień ciężkości art.7 KK
-Zbrodnia
-występek
Czy zbrodnią jest czyn zagrożony pozbawieniem wolności przekraczającym 3?NIE
Min.3lata
Art.7p.2
Na 3lata albo karą surowszą
Występek art. 7
Jeżeli nie zbrodnia to występek
Można wymierzyć grzywnę powyżej 30stawkę można mniej np.10stawek dziennych
-na formę czynu
Działanie np. kradzież, pobicie
Zaniechanie np. zabójstwo przez działanie lub zaniechanie
Bierne lub czynne odłączenie kroplówki przez działanie, skończyła się zaniechanie
W obu postaciach
Są przestępstwa tylko przez działanie np. gwałt
*ze względu na skutkowy lub bezskutkowy charakter
Formalne -bezskutkowe, z chwilą realizacji ukończenia czynu przestępnego np. zniesławienie
Materialne-skutkowe popełnione z chwilą wystąpienia okres w ustawię skutku przestępnego
Np. zabójstwo
- na sposób atakowania dobra prawnego
Naruszającymi dobro np. śmierć, uszkodzenie ciała
Narażającymi na niebezpieczeństwo np. wywołanie niebezpieczne katastrofy,
-konkretnego narażenia
-abstrakcyjnego narażenia
*ze względu na zakres podmiotu
Powszechne-każda osoba (kto),
Indywidualne
-indywidualna właściwe- mogą być popełnione przez określone osoby w typie kwalifikowanym i podstawowym
-indywidualne nie właściwe -typ kwalifikowany przez konkretną osobę, w typie podstawowym…….
*inny podział przestępstw
- Umyślne art. 9p.1 KK- Kto zabija człowieka, znieważa
-Nie umyślne art.9 p.3 KK ok. 10% na 10 przestępstw jedno jest nie umyślne reszta umyślne
Więcej jest umyślny
Nie umyślne zawsze związane z umyślnym
Formę winy
-winy kombinowanej art. 9p3 KK
*ze względu na sposób ścigania, zaincjonowania trybu postępowania karnego
-Z urzędu-najwięcej przestępstw, np. uchylenie immunitetu
-Na wniosek -wniosek osoby pokrzywdzonej, złożenie wniosku powoduje, że postępowanie toczy się następnie z urzędu np. gwałt,
-Z oskarżenia prywatnego np. nieznaczne naruszenie czynności narządów ciała poniżej 7 dni, nietykalność cielesna uderzenie kogoś w twarz, zniesławienie
Oszustwo może być ścigane z oskarżenia prywatnego mimo że jest ścigane z urzędu
*CZYN
Koncepcja czy t. klasyczna XIX wieczna teoria naturalistyczno-kauzalna - czyn to wewnętrzny przejaw woli nieskrepowanej przymusem mechanicznym w postaci ruchów ciała i skutków
Ujęcie wartościujące : prawo karne określa co jest czynem natomiast czyn to zachowanie człowiek naruszające system wartości którego cechą jest podleganie ujemnej ocenie
Koncepcja finalistyczna
Wszelka działalność ludzka to zmorzenie do określonego celu celowość przejawia się w postawieniu celu, doborze środków sterowaniu zewnętrznym zachowaniem
Koncepcja Socjologiczna
Istota czynu wynika z jego stosunku do społeczeństwa, czynem zachowanie społecznie doniosłe związane z grupą społeczną
Profesor Buchała
Czyn jest społecznie doniosłą jednostka jego zewnętrznego zachowania się psychicznie sterowana i ukierunkowana na określony cel w postaci kompleksu ruchu fizycznych lub powstrzymania się od tych ruchów mimo możliwości ich wykonania.”
-Czynem może być tylko zach. zewnętrzne
-Psychicznie sterowane- aktywacja siatki nerwowej umożliwiającej procesy sterowania tj. odbiór informacji, identyfikację, przetworzenie i decyzję
Ruchy automatyzowane np. gwałtowane hamowanie
-czynem nie są tylko zach. Celowe-mogą być czyny nie świadome(mamy do czynienia z nie umyślnością
-zach. Społecznie znaczące- istotność ruchów
-zachowanie wyraża się w działaniu lub zaniechaniu -kompleks ruchów ukierunkowany na cel lub powstrzymanie się od kompleksu ruchów
Istotność zaniechania przejawia się-nie wymaga bezczynności, brak aktywności w przejawianym kierunku
Nie jest to brak działania w sensie braku aktywności. Jest to powstrzymanie się,
Kierunkowa bezczynność, czynem jest zaniechanie społecznie istotne
Musi istnieć możliwość sterowania ruchami, zewnętrzne zaniechania wynika z kontekstu sytuacji.
Brak czynu mimo pozoru czynu-brak odpowiedniej aktywacji mózgu np. sen, hipnoza,
Ruchy refleksyjne np. porażenie prądem, użądlenie przez pszczołę, na skutek nadmiernego pobudzenia np. szok, przerażenie, przestrach
Art. 31p3 KK
Nie popełnia przestępstwa osoba nie poczytalna
Nie mógł pokierować swym postępowaniem ani go rozpoznać
Art. 31p2
Ograniczona poczytalność- możliwość nadzwyczajne złagodzenie kary
Art31p3 KK
Nie stosuje się przepisów art.31 KK, jeżeli sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia
Nie wyłącza się odpowiedzialności karnej
*Upojenie patologiczne
Nie wyłącza czynu
-brak wiedzy
-Brak Doświadczenia
-Przymus psychiczny
Zachowanie osób prawnych
Nie mogą odpowiadać karnie ze względu nie możność przypisania winy
Odp.osób prawnych przez ………………
Odpowiedzialność Czysto karną ponoszą tylko osoby fizyczne
Wykład IV
27.10.2009
*ograniczenie wolności
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 12 miesięcy; wymierza się ją w miesiącach.
Możemy wymierzyć gdy:
Wtedy gdy zakłada tak sankcja w części szczególnej KK
Art. 59.KK
- w ramach nadzwyczajnego złagodzenia kary art. 60 p.6 KK
*Dolegliwości ograniczenia wolności art. 34p.2 KK .”W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany”:
Nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu,
Jest obowiązany do wykonywania pracy wskazanej przez sąd -dolegliwość ekonomiczna, nie odpłatnie art. 35KK,
Istota: 20-40h miesięcznie nieodpłatnej pracy na cel wskazany przez sąd
Ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary-sądowi penitencjarnemu, który prowadzi nadzór nad wykonywaniem orzeczenia, decyduje o warunkowym zwolnieniu o dalszym losie
Może towarzyszyć obowiązki z art.72KK m.in. przeprosiny poszkodowanego
Art. 34 kodeksu karnego
„Polega na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez sąd ……”
Granice art. 34p.1
Od 1 mies. do 12 mies. Przy recydywie podniesienie do 18 mies.-od górnej granicy+ zwiększonej o połowe6mies.
Kara ograniczenia wolności jest odpowiedzią na zalecenia Rady Europy. Pomiędzy krótkoterminowego pozbawienia wolności a grzywną. Po raz pierwszy pojawiła się w Wielkiej Brytanii tzw. community service -praca na rzecz społeczeństwa. Później Stany Zjednoczone, kraje Europejskie. Kładzie nacisk na wolnościowe aspekty ograniczenia
Zwykle orzeka za zgodą poszkodowanego
Art. 35.p3 KK
Sąd określa miejsce, czas po wysłuchaniu oskarżonego,
Musi go wysłuchać, ale nie musi się do tego stosować może orzec wbrew jego woli obowiązek pracy
Praca ta jest sprzeczna z art. 4 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności
Art. 45 kodeksu karnego wykonawczego
Można zamienić grzywną na pracę społ. Użyteczną po uprzednim wyrażeniu zgody.
W czasie wykonywania pracy przez skazanego nie można rozwiązać stosunku pracy.
Oprócz tego sąd może orzec wobec skazanego następujące środki art. 72 K.K:
-przeproszenie pokrzywdzonego
- wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby
- powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających
- naprawienie szkody w całości czy w części
-Obowiązek pracy
Środki karne
Pojęcie środka karnego od września 1998r.
Art. 39 KK wymienia środki karne
Środkami karnymi są:
1) pozbawienie praw publicznych,
2) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej,
2a) zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi,
2b) obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu,
3) zakaz prowadzenia pojazdów,
4) przepadek,
5) obowiązek naprawienia szkody,
6) nawiązka,
7) świadczenie pieniężne,
8) podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Nie są to wszystkie środki karne wymienione w kodeksie karnym w art. 39
Środki ma ją różny charakter możemy charakteryzować je ze względu na wiele kryteriów:
- czas ich trwania np. zakaz prowadzenia pojazdów- samochodu może trwać 2 lata , przepadek czy nawiązka jednorazowo
Kara pozbawienia wolności pewnym archaizmem nie spełnia swoich celów, mamy resocjalizować człowieka nie trzymać go w odizolowaniu od innych.
Ma ja różne funkcje Np. zakaz prowadzenie pojazdów- bezp. w ruchu drogowym
Środki karne majątkowe:
Przepadek art. 44 i 45 K.K
Art. 39 p.4 słowo przepadek- dwie instytucje
Przedmiotów art. 44KK
Korzyści majątkowych art. 45KK- pochodzących z przestępstwa, pojawiła się w KK z 1998.Pozbawienie sprawcy albo innej osoby pewnych przedmiotów
3 kategorie:
-Przedmioty pochodzące bezpośrednio z przestępstwa tzw. owoce przestępstwa,
ryzykowna działalności grozi mu nie tylko, że nic nie zyskał odebrane korzyści to jeszcze sankcja karna
Przepadek obligatoryjny w każdym przypadku sąd orzeka przepadek przedmiotów bezp. Pochodzących z przestępstwa. Są to przedmioty, których wystarczającym warunkiem, aby je uzyskać jest realizacja znamion przestępczych
Grzywna, jeśli nie można udowodnić ze sprawa korzyść uzyskał lub niemożna mu tego udowodnić.
Konsekwencje dowodowe-sąd musi rozpoznać związek miedzy przedmiotem a sprawą w której orzeka. Niema znaczenia czy przepadek ruchomości czy nie ruchomości. Nie ma ograniczenia , jeśli chodzi o stronę podmiotowa przestępstwa umyślne i nie umyślne.
-narzędzia przestępstwa p.2 art. 44 - przedmioty, które służyły do popełnienia przestępstwa
Sąd może orzec a w przypadkach wskazanych w ustawie orzeka przepadek przedmiotów przestępstwa. W bardzo istotnym stopniu musi posłużyć do popełnienia przestępstwa
Np. kserokopiarka służąca do fałszowania banknotów
Przedmioty wytworzone specjalnie do popełniania przestępstw (łomy służące do włamań, urządzenia do nielegalnej produkcji alkoholu, narkotyków, do fałszowania pieniędzy i papierów wartościowych itp.
Czy można orzec przepadek samochodu która prowadziła popijanemu? przedmiot czynności wykonawczy, SN wyłączył możliwość przepadku samochodu osoby która prowadziła po alkoholu, środka odurzającego
Nie powiedział że nigdy nie można orzec- nie można tylko jeśli osoba prowadziła samochód pod wpływem alkoholu
Należy traktować wąsko, nie należy zaliczać elementów poprzedzających popełnienie przestępstwa. Możliwy przepadek nieruchomości. Przedmioty które przysposobił sprawca ale je nie wykorzystał też ulegają przepadkowi. Warunkiem jest to aby był przysposobiony do tego przestępstwa.
-Przepadek z art. 44 p.6
Naruszenie zakazu wskazanego w ustawie.
W razie skazania za przestępstwo wskazane art……
np. nie legalne posiadanie broni
Funkcja
-Prewencyjna( zapobiegawcza)
-represyjna
Dopuszczalne jest orzekanie przepadku przedmiotów niebędących sprawcy
Na podstawie art. 44p7 tylko w przepadkach przewidzianych w ustawie
Art. 316 KK
Wymóg współmierności przepadku narzędzi przestępstwa
Współmierność do wagi popełnionego czynu art. 31 ust. 3 Konstytucji RP zasada proporcjonalności
Nie ma współmierności jeśli chodzi o owoce przestępstwa.
*obowiązek naprawienia szkody art.46p1KK
Przesłanki:
Atakowanie dóbr prawem chronionych
-uprawniony podmiot (poszkodowany lub inna uprawniona osoba art. 52KPK
Prokurator, osoby najbliższe które występują po śmierci poszkodowanego
-fakt zaistnienia szkody
-nie wytyczenie powództwa cywilnego, nie może być konfliktu między sądami
*pozbawienie praw publicznych
Art. 40 KK
Głównie środek represyjny oddziaływanie prewencyjne ma charakter wtórny
Jest to utrata biernego i czynnego prawa wyborczego……
Art40p2
Na nie mniej niż 3 lata , zachowanie zasługujące na szczególne potępienie
*zakaz zajmowania stanowiska i wykonywanie określonego zawodu art. 41KK
Przesłanki:
Nadużycie zawodu, stanowiska art. 41p1
Piastowanie w niewłaściwy sposób
*nawiązka
Kiedyś świadczenie, aby rodzina np. zabitego zrezygnowała z rozszczeń, zapłata za uniknięcie tzw. zemsty trwałej
Zamiast naprawienia szkody nawiązka i grzywna -sankcje majątkowe. Może być orzeczona na rzecz innego podmiotu niż poszkodowany np. na cele społeczne. Ma charakter represyjno-odszkodowawczy. Połączona odpowiedzialność karna i cywilna.
Art. 47
Część szczególna
Art. 212 zniesławienie
216 p.2 zniewaga
292 p.2 kradzież leśna
Art. 44
Umyślne -przeciwko życiu i zdrowiu art. 47 p.1 KK
przeciwko środowisku art. 47 p.2 KK
art. 47 znać!!!!! Na rzecz kogo orzeka się nawiązkę? Orzeka się na rzecz fundacji, stowarzyszeń, instytucji, organizacji społecznych wpisanych do wykazu prowadzonego przez Ministerstwo Sprawiedliwości
zależy to od tego jakie to było przestępstwo?
Np. jeśli przeciwko środowisku organizacje, fundacje , stowarzyszenie, to musi mieć związek z tym przestępstwem,
Art. 47.p 3 Przestępstwa Bezpieczeństwu w komunikacji
Przestępca prowadził pojazd mechaniczny powodując wypadek, zagrożenie
Art. 44p.3 K.K
Bycie pod wpływem alkoholu
Granica
Art. 48 nawiązka do 100 tys. Zł
Nie ma minimum
*świadczenie pieniężne art. 49 K.K
Do wysokości 60 tys. lub 20 tys. W zależności od przestępstwa
-nowy środek karny
-charakter prewencyjny
Orzeka się go:
-W razie odstąpienia od wymierzania kary
-za jazdę po pijanemu art. 178p 2 K.K.
-wykonanie w drodze egzekucji przez komornika
Wykład 10.11.2009
Kontratyp
Założenia kontratyp. Kiedy możemy mieć do czynienia z kontratypem?
-gdyby nie sytuacja kontratypu dane zachowanie byłoby przestępstwem
1.Kolizja dóbr prawnych
Np.
Dobro prawne -to dobro osoby zaatakowanej zaś drugiej osoby atakującej
W dwóch przepisach usprawiedliwiającym np. art. 25 obrona konieczna, art. 26 stan wyższej konieczności art. 27 dozwolone ryzyko oraz w przepisie opisującym zachowanie sprzeczne z normą sankcjonowaną , analizuje się
Z zachowaniem kontratypowym związana z naruszeniem normy sankcjonującej ,ujemną oceną zachowania ta ujemna ocen neutralizowana przez sytuacje usprawiedliwiającą.
Z drugiej strony usprawiedliwienie że zagroził naszemu życiu, w ramach obrony koniecznie. Naruszenie normy jest korzystniejsze od nie naruszenia . Usprawiedliwienie wtedy, gdy służy ochronie innego dobra
*Wzgl. Subsydialność
Czy mamy do czynienia z subsydialnością obrony koniecznej? Czy zatem powinien uciekać czy się przeciwstawić? Względna subsydialność
Inny racjonalny sposób uniknięcia zamachu, napadnięty nie pogarsza swoje sytuacji np. poprzez ucieczkę
2.Konieczność poświęcenia dobra prawnego-we wszystkich kontratypach, nie możność koegzystencji kolidujących dóbr
Nie może być nie świadoma obrona konieczna -niema
3.Społeczna opłacalność poświęcenia dobra prawnego
Kryteria
Społeczno -etyczne
Utylitarne
Brak hierarchii dóbr.
Splot dóbr przy kontratypach.
*Ustawowe określenia kontratypu
Pod względem formalnym brak różnicy w porównaniu z typem czynu zabronionego
Różnica w funkcji
Określenie czynu- przełożenie nauki z wypowiedzi normatywnej (zakazującej lub nakazującej określone zachowanie.
Jeśli chodzi o określenie kontratypu opis zezwalający na poświęcenie jakiegoś dobra
Nie obowiązuje zasada nullum crime signe leg. Mogą być kontratypy ustawowe, ale także poza ustawowe.
Kontratypy ustawowe kształtowane przez doktrynę, orzecznictwo sądowe
Gdy dominuje interes ogółu nad interesem jednostki
Formułowanie abstrakcyjne
Musi oddawać konfliktowość sytuacji -czyli te elementy od których zależy kontratypizacja. Poza ustawowy kontratyp nie może wyłączyć w ogóle karalności nie może być sytuacje gdzie kont wyłączą karalność w praktyce dekremilizacji określenia zachowania.
Obrona konieczna art. 25KK jeden z kontratypów
p.3 art. 25
Sąd podejmuje decyzje o odstąpienia od wymierzenia kary. Dokonanie czynu w sytuacji obrony koniecznej oznacza, że sprawca nie będzie zań ścigany - czyn nie był bowiem bezprawny. Obrona konieczna wyłącza również bezprawność czynu niedozwolonego w prawie cywilnym.
Obrona konieczna w bójce- co najmniej 3 bijących się , nie przysługuje uczestnikom każdy atakowanym i atakującym. Jeden odstępuje od bójki przysługuje mu prawo do obrony koniecznej jeśli zmienia charakter ten który odstępuje przysługuje mu możliwość obrony koniecznej.
Niema dóbr szczególnie uprzywilejowanych,
np. zniesławienie przysługuje mu możliwość obrony koniecznej
przekroczenie granicy obrony koniecznej
*stan wyższej konieczności art. 26KK
Dwoista postać
Raz wyłączą bezprawność a raz winę ze względu na proporcję dóbr. Nie bezpieczeństwo może pochodzić od sił przyrody nie tylko od człowieka.
Np. atakuje nas w lesie wilk rzucamy kolegę na pożarcie w obronie.
Poświęcamy mniej ratując więcej
-Poświęcamy dobro tej samej wartości, aby ratować dobro o tej samej wartości (przykład z wilkiem)
-Równowartość dóbr-następuje wyłączenie winy
-Dobro poświęcone jest w prawdzie wartości większej od dobra ratowanego, ale nie oczywiście
Ta dysproporcja nie jest oczywista
Element wyłączenia winy, brak odpowiedzialności
-dobro poświęcone większe przed niż po
Np. Poświęcamy osoby dwie ratując jedną osobę
Normalna odpowiedzialność
Art. 26p4
Przy pewnych zawodach nie bezpieczeństwo kalkulowane w charakter tego zawodu, tzw. ryzyko zawodowe
Np. lekarz nie może nie udzielać pomocy ze względu, że się zarazi
Art. 26p5
Art. 26p3
Przekroczenie granic
Tzw. eksces intensywny i ekspensywny sposób unikania przestępstwa np. użycie przesadnych środków do odparcia niebezpieczeństw jak i sytuacja przedwczesnego jak i spóźnionym uchylaniem
*dozwolone ryzyko i eksperyment, jako kontratyp
Musi istnieć poważne prawdopodobieństwo powodzenia eksperymentu
Rodzaje:
- poznawczy- jeśli chodzi o nowe techniki, rozwijają daną naukę
-medyczny art. 27p3
-techniczny- np. budowa nowego mostu jedno- sprzęsło
-ekonomiczny
Musi wystąpić element spodziewanej korzyści. Element istotnego znaczenia społecznego, gospodarczego, medycznego, technicznego. Aktualny stan wiedzy musi uzasadniać wskazywać na to, że może się on udać.
Art. 27p2.warunkiem zgoda uczestnika na, którym eksperyment jest przeprowadzony, poinformowanie o skutkach, korzyściach, uczestnik musi mieć możliwość odstąpienia od eksperymentu w dowolnym momencie
*Kontratyp granic obowiązków i uprawnień służbowych
Różne instytucje ma ją różne uprawnienia, regulowane w różnych aktach prawnych.
Podmiot musi być rzeczowo i miejscowo uprawniony.
Decyzja lub czynność leży w granicach kompetencji
Podjęcie musi być zgodne z warunkami ustawowymi oraz warunkami prawidłowego funkcjonowania organu np. stosowanie środków przymusu
Są pewne uprawnienia nie służbowe, oparte o zwyczaj np. prima aprilis
*Zabiegi kosmetyczne i lecznicze
Dotyczy Zabiegów rutynowych a nie eksperymentalnych
Warunki:
-dokonanie przez osobę uprawnioną
-musi być cel leczniczy
-wykonanie musi być zgodne z regułami
-musi być zgoda pacjenta
Art. 292KKbez zgody to przestępstwo
Zabiegi kosmetyczne
-Dokonanie przez osobę uprawnioną
-Reguły lekarskie zachowane
-Prawdopodobieństwo ujemnych następstw powinno być niewielkie
-Cel społecznie akceptowany
-zgoda pacjenta
*zgoda pokrzywdzonego
Brak powoduje wyłączenie bezprawności przy zmniejszeniu stopnia społecznej szkodliwości. Może być znamię negatywne typu czynu zabronionego-: kto bez zgody osoby uprawnionej…... Jeśli mamy do czynienia ze zgodą to odpada bezprawność tego zachowania. Znamię zostaje negatywne zneutralizowane.
Mamy typ podstawowy, kwalifikowany, uprzywilejowany.
-Zgoda, jako znamię typu uprzywilejowanego czynu zabronionego- zmniejsza społecznej szkodliwość danego zachowania, tym samym zagrożenie odpowiedzialnością i karą .Jeśli mamy do czynienia z brakiem zgody przy typie uprzywilejowanym przesuwa to odpowiedzialność do typu podstawowego np. eutanazja art. 150KK
-Typ kwalifikowany- dochodzą jakieś elementy społecznej szkodliwości, powodują surowszą odpowiedzialność karną
Zgoda jako znamię kontratypu-brak powoduje wystąpienie bezprawności przy ewentualnie mniejszym stopniu społecznej szkodliwości
*Ryzyko sportowe
Uprawianie niektórych sportów łączy się z naruszeniem nietykalności cielesnej zawodnika (np. boks, zapasy).
-cel sportowy
-przestrzeganie reguł danej dziedziny
-zgoda uczestnika na udział w zawodach
-akceptacja przez państwo danej dziedziny sportu (uprawiane są tylko sporty zarejestrowane)
*WINA
Teoria normatywna (czysta i kompleksowa teoria winy)
Brak w motywacji procesu decyzyjnego
Stan rzeczy na który składają sie elementy mające znaczenie dla odpowiedzialności, wyrażony w sądzie wartościującym oddający wymagania prawa w stosunku do procesu tworzenia decyzji woli sprawcy.
Elementy składowe winy :
-Umyślność p 1 art. 9 KK zamiar ewentualny, bezpośredni; nie umyślność-wiąże się z samych zachowaniem art. 9p.2 KK świadoma nieumyślność -niema zamiaru popełnienia czynu zabronionego jednak popełnia przez niezachowanie ostrożności w danych okolicznościach, nieświadoma nieumyślność -nie przewidywał możliwości popełnienia czynu zabronionego ale mógł przewidzieć ze w tych okolicznościach przy nie zachowaniu reguł ostrożności czyn zostanie popełniony
-Zdatność podmiotu do ponoszenia winy- sprawca kończąc lat 17 w pewnych przypadkach lat 15art. 10 oraz brak sytuacji z art. 31KK(stan poczytalności, bądź ograniczona poczytalności)
-Rozpoznawalność bezprawności czynu wiąże się z błędem co do oceny prawnej art. 30KK
-Wymagalność oparcia się naciską zewnętrznej sytuacji motywacyjnej-
Zamiar bezpośredni- chce go popełnić np. ktoś strzela do kogoś,
Zamiar -przewidując możliwość popełnienia na to się godzi np. ktoś podaje środek aby kogoś zabić ale nie wie czy jest skuteczny
(przewiduje możliwość popełnienia)
Art. 9p3KK
Przestępstwo z winy kombinowanej, przestępstwo kwalifikowane następstwo
Np. bójka w wyniku ktoś umiera,
Możliwa tylko nie umyślność , nie może być objęte zamiarem bezpośrednim ani ewentualnym
*okoliczności względnie umniejszające, wyłączające winę
-nieletniość- formalizacja wieku odpowiedzialności karnej,
Ukończone 17lat
Możliwość przesunięcia granicy
Do np. ukończenia lat 15
-poczytalność art. 31p.1KK
Osoba nie poczytalna nie ponosi odpowiedzialności
Ograniczona poczytalność art. 31 p2- ponosi odpowiedzialność, odpowiedzialność umniejszona, ograniczenie zdolności kierowania swoim zachowaniem w znacznym stopniu
Określa się według metody mieszanej (metody biologiczno-psychiatrycznej)
Nie możność rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem- czynniki psychologiczne
Czynniki Biologiczne- choroba psychiczna ,inne zakłócenie czynności psychicznych
Upojenie na podłożu patologicznym
-utrata zdolności na podłożu psychicznym
-powoduje nie poczytalność
-Za pierwszym razem usprawiedliwione
p.3 art.31
§ 3. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się, gdy sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał albo mógł przewidzieć.
Stan nietrzeźwości jako znamię typu czynu zabronionego
Powoduje nie poczytalność,
Może spowodować zagrożenie
Np. przestępstwa w komunikacji
Art. 178KK spowodowanie wypadku, po użyciu alkoholu lub prowadzenie po alkoholu
Wykład 17.11.2009
Błąd w prawie karnym
5.07.2009 Ustawa o zmianie ustawy o prawie karnym i ustawy o prawie wykroczeń
Błąd różne postacie różne sytuacje
*Błąd-niezgodność między rzeczywistością a jej odbiciem w świadomości sprawcy
Obiektywną rzeczywistości a jej odbiciem (w podręcznikach)
Sprawca postrzega rzeczywistość inaczej niż wygląda. Nie zauważa jakiegoś elementu
Dwie postacie:
-urojenie-sprawca wymyślił sobie, że jakiś element istnieje mimo tego,że go niema.
Więcej elementów
-nie świadomość-w jego świadomości istniej mniej elementów niż w rzeczywistości
Błąd różny od omyłki
*Omyłka- zachowanie nie zgodne z intencją podmiotu. Błąd może być brakiem wiedzy lub braku jej aktualizacji. Może wystąpić jako tzw.error facti błąd co znamion error juris-co do bezprawności
Może wyłączyć lub zmniejszyć winę lub też uzasadnić odpowiedzialność
art.150 euntanazja
współczucie
żądanie
odpowiada na podstawie przepisu łagodniejszego jeśli błąd był usprawiedliwiany
zawiniony-odpowiada za typ zasadniczy art. 148 KK
Różne postacie błędu
Art. 28p1
Błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego
Błąd zawiniony lub niezawiniony
Błąd co do typu podstawowego
może być odp. za przestępstwo nie umyślne pod warunkiem ze ustawa tego typu przestępstwo zna
art.28p2KK
typ uprzywilejowany, na podstawie przepisu łagodniejszego sprawca w usprawiedliwionym przekonaniu
art.29KK nie było w kodeksie 1969r., nowy przepis
błąd co kontratypu, co do winy
brak przestępstwa jeśli ktoś popełnił błąd ale ma on charakter usprawiedliwiony.
Np. Kolega dopuszcza się zamachu, ale pozorowanego sprawca myśli że jest to zamach autentyczny i stosuje obronę konieczną powodując obrażenia u tego kolegi. Jeśli nie mógł rozpoznać przy dołożeniu należytej staranności nie mógł rozpoznać ze to zamach pozorowany nie popełnia przestępstwa jeśli mógł przy dołożeniu należytej staranności rozpoznać ze nie był to zamach autentyczny popełnia przestępstwo. Odpowiada za przestępstwo które popełnił. Które spowodował.
Art. 30KK Błąd co do bezprawności
Urojenie-brak odpowiedzialności nie może wystąpić w postaci urojenie nullum crime signe lege-brak przestępstwa,
- błąd tylko w nieświadomości -nie świadomości że jego zachowanie jest przestępstwem, jeśli nie usprawiedliwiony odp. karna z możliwością nadzwyczajnego złagodzenia kary
Dane przestępstwo w rzeczywistości nie jest, błąd działa na korzyść sprawców.
Czy może wystąpic znamion typu kwalifikowanego?
Ustawa o tym błędzie nie mówiWyobrażalny,rzadki
*Błąd znamię kwalifikowane
-znamię statystyczne-pełna świadomość znamienia kwalifikującego np. Jeśli ktoś jest policjantem musi mieć świadomość że jest równocześnie funkcjonariuszem służb publicznych. Nie ma takiej świadomości błąd jest usprawiedliwiony nie może ponosić odpowiedzialności
-znamię dynamiczne tzw. następstwa kwalifikujące np. bójka, pobicie ze skutkiem śmiertelnym
Jeden z uczesz ponosi śmierć
Jeśli nie umyślne-następstwo kwafikujące
Umyślnością-za inny typ zabójstwo
*przestępstwo co do bezprawności
3zasady:
-nie znajomość prawa szkodzi łac.”Ignorantia iuris nocet”- pochodzi ze starożytnego Rzymu, charakter bezwyjątkowy, nieświadomość bezprawności nie ma wpływu na odpowiedzialność karną.
-Teoria winy Schuldtheorie
-teoria zamiaru
*przestępny rozkaz art. 333 i 334 KK części wojskowej
Art. 334 KK Nieposłuszeństwo wykonania rozkazu,
„Nie popełnia przestępstwa żołnierz odmawiający wykonania rozkazu…..”
*Szczególne sytuacje motywujące wyłączające winę, karalność
-stan wyższej konieczności w tej części , w której mówi o równej proporcji dóbr bądź o dobrze poświęconym które jest wyższej wartości o dobra ratowanego ale nie od wyższej wartości
-fałszywe zeznania w pewnych sytuacjach art. 233 KK
-zatajenie dowód niewinności art. 236 KK
podsłuch art. 237 KPK
-sądowy(procesowy) zarządzany na wniosek prokuratora przez sąd
-operacyjny
*Poplecznictwo art. 239KK
typ przestępstwa polegający na utrudnianiu bądź udaremnianiu postępowania karnego przez udzielanie pomocy sprawcy przestępstwa w uniknięciu odpowiedzialności karnej. W szczególności poplecznictwo może polegać na ukrywaniu sprawcy, zacieraniu śladów przestępstwa lub odbywaniu kary za skazanego
*zaniechanie denuncjacji.
*Okoliczności umniejszające winę
Niepełna zdolność do zawinienia
- art. 31p.2 ograniczona poczytalność-
-Art.10 KK niepełnoletność co do zasady do 17 lat nie odpowiadają karnie, domniemanie, że są to osoby niezdolne do zawinienia z racji niedojrzałości wiekowej. Wyjątek — art. 10 5 2KK — niektórym można postawić zarzut winy: co najmniej 15 lat, stopień demoralizacji, inne środki zachowawcze nie przynoszą efektu i przestępstwa ciężkie
Jeśli górna granicy lat 12 nie można wymierzyć więcej niż 8 ,2/3 z 12lat
-ograniczenie zdolności sensownej autodeterminacji art. 148 p 4 KK , art. 149K
-Zabójstwo eutanastyczne
-Anormalne sytuacje motywujące np. obrona konieczna, stan wyższej konieczności
-nie świadomość bezprawności będąca elementem procesu decyzyjnego
*Formy popełnienia przestępstwa
Ogólne kształty jakie może przybrać realizacja znamion typu czynu zabronionego
-stadia
-możliwe postacie tzw. postacie zjawiskowe
*postacie stadialne:
-usiłowanie-brak dokonania, zamiar popełnienia czynu zabronionego -strona podmiotowa. Zagrożone tą samą sankcją karną co dokonanie. Usiłowanie nie udolne stanowi samoistną podstawę do nadzwyczajnego złagodzenia kary a nawet odstąpienia od niej
-przygotowanie
-dokonanie-zrealizowanie wszystkich znamion tzw. droga przestępstwa- Inter criminis . Zamysł nie jest penalizowany, pojawia się w głowie sprawcy
Przestępstw nie umyślne nie ma usiłowania, może być narażenie na niebezpieczeństwo. Przestępstwa umyślne mamy do czynienia z usiłowaniem z wyjątkiem wyłączenia przestępstw jedno-chwilowe np. wypowiedzenie obraźliwych słów, nie ma usiłowania. Przy usiłowaniu częściowa realizacja znamion czynu zabronionego
*znamiona usiłowania art. 13 p.1KK
„kto w zamiarze zmierza……….”
2 Znamiona pozytywne
Zamiar
Zachowanie bezpośrednio Prowadzące do dokonania
Znamiona negatywne
Niedokonanie , można usiłować z zamiarem ewentualnym ,można usiłować poprzez działanie lub zaniechanie
Np. niepodłączenie kroplówki w celu zabicia kogoś w między czasie ktoś ją podłącza
Niedokonanie może wynikać z niedokonania lub nie dokończenia
Usiłowanie przez dokonanie jednoznaczna demonstracja zamiaru.
Usiłowanie niemożliwe
Nieumyślne
Prowadzenia konkretnego niebezpieczeństwa
Usiłowanie nie udolne art. 13p.2KK
Np. ktoś zakrada się do sypialni, aby kogoś zabić strzela do niej jednak sekcja zwłok wskazuje, że osoba ta zmarła wcześniej. Nie można zabić trupa. Przedmiot nie nadaje się do popełnienia na nim przestępstwa.
Odpowiedzialność art. 14p2KK
Sąd może złagodzić kare (fakultatywne nadzwyczajne złagodzenie kary) lub odstąpić od kary
-przygotowanie art.16 -różnica między przygotowaniem a usiłowaniem tkwi w bezpośredniości, działanie zmierzające do dokonania czynu zabronionego
Art. 14 KK kara za usiłowanie…….
Art17 nie podleganie karze
Musi być znamię podmiotowe celowe nastawienie sprawcy, zamiar czynności przygotowawczej, zamiar bezpośredni, musi to być działanie które obiektywnie pomocne przy dokonaniu przestępstwa, etap poprzedzony usiłowaniem bądź dokonaniem
Formy przygotowania
Porozumienie z inna osobą
Uzyskanie , przysposobienie środków
Np. sporządzenie planu działania, zbieranie informacji kiedy domownicy są w domu kiedy ich niema?
Art16p2karanie
Tylko wtedy gdy ustawa tak stanowi. Niewielka ilość np. zamach na ustrój najgroźniejsze dla państwa
Jeśli chodzi np. o zabójstwo nie ma
POSTACIE ZJAWISKOWE-formy niesprawcze
Ogólne formy popełnienia przestępstwa. Podżeganie i pełnomocnictwo do wszystkich czynów zabronionych. Różne sprawstwu postacie techniczne
-podżeganie art.18 p2 zamiar bezpośredni, jest to nakłanianie innej osoby do dokonania czynu zabronionego w zamiarze aby zrealizował on znamiona określonego typu czynu zabronionego(kto chcąc).Możliwe tylko przez działanie. Możliwe jeśli chodzi o przestępstwa umyślne i nie umyślne.
Art.19p1 KK „sąd wymierza kare za pełnomocnictwo lub podżeganie w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo”
Odpowiedzialność prowokatora
Art24.KKnakłanianie np. dwóch konfidentów na rynku nieruchomości jeden mówi do drugiego słuchaj urząd skarbowy nie pilnuje bardzo zeznań podatkowych podfałszuj trochę nikt się nie dowie. Drugi- tak myślisz? Tak myślę .To to drugi tak robi a ten pierwszy jak się dowiedział że ten drugi z fałszował zeznania podatkowe pisze donos na tego drugiego- jest prowokatorem. Nie może zawiadomić o popełnieniu przestępstwa
-pomocnictwo art. 18 p3 KK. ,zamiar ewentualny i bezpośredni
Możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary
Odpowiedzialność W granicach swojej winy.
Przestępstwa indywidualne
Takie przestępstwa, które dotyczą określonej osoby a nie dowolnej osoby. Kwalifikacje na sprawce konieczne
*sprawstwo 4 odmiany podmioty: art. 18KK
-współprawstwo- wejście w układy z inną osobą, podział ról , nie każdy musi wykonywać wszystkie czynności osobiście,
-współprawstwo-kierownicze -wypełnienie ról przez kierowanie inną osobą, sprawca kierowniczy nie wykonuje bezpośrednio przestępstwa, mózg przestępstwa, rola dominująca, faktyczne panowanie nad realizacją czynu zabronionego on decyduje np. o rozpoczęciu, przebiegu, zakończeniu. Odpowiada w granicach swego zamiaru
-jednosprawstwo-samodzielna realizacja znamion czynu zabronionego np. zabójstwo w pojedynkę, kradzież w pojedynkę
-sprawstwo polecające -wypełnienie znamion przez wydanie osobie uzależnionej polecenia, wykonania.
Np. uzależnienie zawodowe -ktoś nie chce stracić pracy, emocjonalne, rodzinne
-Sprawstwo równoległe- - w tym samym miejscu działają np. dwie osoby, ale bez porozumienia ze sobą
Wykład 24.11.2009
*Instytucja tzw. prowokatora
Prowokator czyli osoba , które nakłaniają inną osobę do popełnienia czynu zabronionego
Odpowiada za podżeganie
Nie może skorzystać z instytucji czynnego żalu art. 24KK
*Zbieg przepisów ustawy
Zbieg przepisów i jeden czyn zabroniony. Zbiegają się przepisy do jednego czynu, jeden czyn zabroniony nie da się opisać za pomocą jednego przepisu ustawy karnej z tego względu że elementy tworzące stopień społecznej szkodliwości nie dadzą się zakwalifikować wyłącznie z jednego czynu co najmniej 2 lub więcej typów czynów zabronionych opisują dopiero w sposób właściwy dane zachowanie, określając stopień społecznej szkodliwości.
-Zbieg przepisów- jeden czyn zabroniony
-Zbieg przestępstw wiele czynów zabronionych
Sporne
Tzw. prawne ujęcie czynów co jest czynem w rozumieniu prawa karnego decyduje ustawa
Wolter-prawne ujęcie czynów; Buchała określając jednostkę kryteria socjologiczne, o jedności czynu miała przesądzać zwardność czasowa i miejscowa, nie należy mylić czynu z czynem zabronionym
*Kumulatywny zbieg przepisów czyli właściwy zbieg
Tą instytucję poprzedzały dwie inne:
-idealny zbieg przestępstw, czyli tyle przestępstw ile typów czynów zabronionych zrealizowano
zarzucano że prowadzi do multyfikacji- zwieloletnienie przestępstw
-eliminacyjny zbieg przepisów ustawy- sąd zasądzał z przepisu przewidującego karę surowszą, eliminowanie przestępstw łagodniejszych
W kodeksie z 1969r. wprowadzono kumulatywny zbieg przepisów ustawy przejął kodeks z 1997r. -intencja wyraz całej Krym zawartości zachowania wszystkich prawnie istotnych jego cech możliwe jest ze mamy do czynienia z jednym typem przestępstwa umyślnym(sprowadził niebezpieczeństwo) i z jednym nieumyślnym (nie chciał skutku)
Jeden czyn i wielość skutków
Może dojść do naruszenia kilku prawnych wartości z kilku przepisów co prowadzi do kumulatywnej
kwalifikacji czynów które odzwierciedlają społeczną szkodliwość
wielość skutków jednej osoby -nie jest to z bieg przestępstwa nie narusza kilku norm sankcjonujących a nie jest naruszeniem tej samej norm
np. ktoś znieważa dana osobę , wypowiada te same słowa
Niewłaściwy zbieg przepisów- taki zbieg gdzie przy pomocy reguł deregulacyjnych ( takich reguł które wyłączają wielość ocen, następuje redukcja przepisów przez wyłączenie części tak że zostaje jeden przepis.
Właściwy zbieg to taki zbieg przy którym redukcji przeprowadzić się nie da.
Jakie są zasady redukcji , wyłączenia wielości?
-zasada subsydiarności - wyrażona choćby w art. 231KK
Ma charakter warunkowy .
Może być ustawowa lub poza ustawowa
Przepis jeden w określonej sytuacji może wyłączyć drugi- jeżeli mamy do czynienia z przepisem innym właściwym nie stosujemy
-zasada konsumpcji( pochłania)- realizacja znamion jakiegoś typu czynu zabronionego zawiera w sobie znamiona innego typu czynu zabronionego np. przestępstwa z prowadzenie powszechnego nie bezpieczeństwa
zbieg form stadialnych i zjawiskowych sprawstwo konsumuje podżeganie i pełnomocnictwo
-zasada specjalności- przepis szczególny wyłącza zastosowanie przepisu ogólnego,
pozorny zbieg przepisów (pomijalny) - jeden czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch lub więcej przepisach, ale na podstawie reguł wykładni właściwa jest kwalifikacja prawna na podstawie tylko jednego przepisu.
Karę wymierza się z przepisu przewidującego karę najsurowszą.
Np. jeżeli mamy zagrożenie karą od 6 miesiąca do 10lat, od 1roku- do lat 1 0, od 1 miesiąca do 3 lat
Pierwszy przepisem będzie podstawą do wymierzenia kary, ponieważ przewiduje karę najsurowszą
*wielość czynów ,wiele przestępstw
kara łączna art. 85KK
dwa lub więcej przestępstw musi być popełnione
wymierzono za jedną, drugą , trzecią karę pozbawienie wolności
art. 86 KK granice
od najwyższej kary wymierzonej
wymierzona kara nie może przekroczyć:
540 stawek dziennych grzywny
18 miesięcy ograniczenia wolności
15 lat pozbawienia wolności
Art. 71KK
Przy zawieszeniu kary pozbawienia wolności nie może przekroczyć 180 stawek dziennych a przy ograniczeniu wolności 90 stawek dziennych
Warunkiem: wielość czynów , może chodzić o czyny jednorodne(jednorodność czynów) lub różnorodne(różnorodność czynów)
-tzw. dyrektywa pierwszego wyroku skazującego- to o czym była mowa przed zapadnięciem pierwszego wyroku
-zbiegające się czyny nie mogą podlegać redukcji do jednego przestępstwa
Jest również instytucja wielości czynów i jednego przestępstwa. W Kodeksie z 1969r była instytucja tzw. przestępstwa ciągłego art. 58, krytykowana ponieważ zawiera dwie różne instytucje przestępca podzielił sobie czyn na raty.
Np. kasjer w sklepie podbiera codziennie pieniądze chcąc uzyskać 100tys. wie że nie może na raz więc rozkłada sobie to na raty
Inna np. ktoś wielokrotnie dopuszcza się wielokrotnie tego samego zachowania np. włamuje się do altanek i okrada je
Kodeks z 1997 zerwał z tą instytucją i wprowadził dwie nowe mianowicie:
-instytucje tzw. czynu ciągłego art. 12KK ; jest to swoiste "przestępstwo popełnione na raty"; jedno lub więcej zachowań podjętych w krótkich odstępach czasu, w realizacji z góry podjętego zamiaru (cel )uważa się za jeden czyn zabroniony w znaczeniu prawnym, traktowany jako nierozerwalna całość..
Zachowania mniej niż czyn. Czyn to takie zachowanie które możemy zakwalifikować w całości z określone typu czynu zabronionego.
-czyn ciągły jest przestępstwem jednoczynowym, realizującym ten sam zamiar w kilku zachowaniach
Tożsamość pokrzywdzonego
Np. sytuacja gdy ktoś kogoś znieważa- czyn ciągły,
*Art. 91 ciąg przestępstw
-Dwa lub więcej przestępstwa
-ciąg przestępstw stanowi odmianę realnego zbiegu przestępstw, w którym jednorodne przestępstwa podlegają kwalifikacji na podstawie tego samego przepisu, co pozwala na orzeczenie jednej kary z możliwością nadzwyczajnego jej zaostrzenia (art. 91)
Np. przestępstwo włamania , kara górna granica zagrożenia może być zwiększona o połowę ale tylko w granicach jakie dopuszczalne są ustawą
Jeśli przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 8 to może wymierzyć do 12
Jeżeli do 10 to 15lat
Jeżeli do 15 to nie może do 22 , 5 lat ponieważ ustawa nie zna takiego rodzaju kary
Musi się to mieścić w granicach przewidzianych w art. 32.KK
*pozorny zbieg przestępstw- wielość czynów
Przestępstwa zbiorowe, o zbiorowo określonym czynie, sytuacja gdy ten sam sprawca popełnił wprawdzie dwa lub więcej czynów, jednakże czyny te stanowią jedno przestępstwo (tzw. prawna jedność przestępstwa). Rzecz jasna, w takich wypadkach kara łączna nie wchodzi w grę np. nie alimentacja, kwalifikowane paserstwo, rozpijanie małoletniego, uporczywe naruszanie praw pracowniczych (wymagana wielokrotność działania)
-powtarzający się czyn lub czyn rozciągły w czasie np. rozpowszechnianie , znęcanie się( może to być czyn w różnych formach)
-Tzw. przestępstwa o sumarycznie określonych przedmiotach np. art. 310KK dot. podrabiania pieniądza
-wielo odmianowe typy przestępstw np. 197 :”kto przemocą, groźbą….”
Rozpowszechnianie pornografii art. 202 p2
Art.299KK dot. prania brudnych pieniędzy
*tzw. przestępstwa współkarane, uprzednie i następne (Niewłaściwy zbieg przestęp)
-Przestępstwa uprzednie - realizacja kilku form popełnienia przestępstwa czyli przygotowanie, usiłowanie, dokonanie
- przestępstwa następne
wykorzystanie własnych owoców przestępstwa czyli jeżeli sprawca włamie się do domu i zniszczy jednocześnie zamek w drzwiach będzie odpowiadał za włamanie ale nie będzie odpowiadał osobno za zniszczenie mienia
lub np. sprawca ukradnie jakiś przedmiot ale nie będzie z niego zadowolony i go zniszczy nie będzie odpowiadał za zniszczenie tego przedmiotu
są pewne wyjątki od zasady: czasem jest tak że sama faza przestępstwa głównego nie jest tak społecznie groźna jak faza zacierania śladów czy konsumowania owoców własnego przestępstwa; jeżeli ktoś ukradnie np. drogo cenny obrazi zniszczy lub przerobił - dodatkowy zarzut, ukradł ale zniszczył nie fakt kradzieży jest najważniejszy ale fakt zniszczenia dzieła
zacieranie śladów własnego przestępstwa
Przestępstwo współkarane następczo
Np. ktoś włamał się do jakiegoś pomieszczenia wziął ubranie i się w nie przebrał następnie spalił to ubranie(zacieranie śladów)
Realny zbieg przestępstw np. jeśli ktoś po zabójstwie spaliłby dom (Dwa zarzuty)
-nie udzielenie pomocy po umyślnym przestępstwie przeciwko życiu czyli np. jeżeli ktoś strzeli do drugiej osoby i ja ciężko zrani a chciał ją zabić, nie będzie osobno odpowiadał za nie udzielenie pomocy tej osobie(jeśli chodzi o przestępstwa umyślne)
Jeżeli ktoś kogoś pobije, nie będzie miał zarzutu że nie sprowadził lekarza ale jeżeli ktoś spowodowałby wypadek drogowy to już jest inna sytuacja ponieważ przy przestępstwach nie umyślnych mielibyśmy do czynienia ze zbiegiem przestępstw ( wypadek można spowodować tylko nie umyślne)przy wypadku nie udzielenie pomocy ofierze jest odrębnym typem czynu zabronionego, mielibyśmy do czynienia ze zbiegiem przestępstw
Odrębnym przestępstwem jest art. 178 a- prowadzenie pojazdu pod wpływem środka odurzającego, alkoholu
Przepis wprowadzony od 14 .04.2002r. przesunięcie do kategorii przestępstw, wcześniej wykroczenie
Dwie instytucje ogólne
Środki zabezpieczające o charakterze leczniczym
Zmiany z 5.11 2009- ustawa o zmianie ustawy kodeks karny
Przesłanki określa
Art.93
„Sąd może orzec przewidziany w tym rozdziale środek zabezpieczający z związany z umieszczeniem w zakładzie zamkniętym lub skierowanie na leczenie ambulatoryjne tylko wtedy gdy jest to nie zbędne aby zapobiec ponownemu po pełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego związanego z jego zaburzeniami preferencji seksualnych, upośledzeniem umysłowym lub uzależniem od alkoholu , innego środka odurzającego przed orzeczeniem tego środka sad wysłuchuje lekarzy : psychiatrów oraz psychologa a w sprawie osób z zaburzeniami seksualnymi także lekarza seksuologa”
Tzw. kastracja pedofilów
Można orzec także obligatoryjne leczenie ambulatoryjne.
Chodzi o osoby które nie mogą odpowiadać karnie bądź nie popełniają przestępstwa w rozumieniu KK (mowa jest o osoba które miały wyłączoną poczytalność albo miały ograniczoną albo osoby poczytalne charakteryzujące się zaburzeniami różnego typu preferencji seksualnych, bądź osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających.
Nie ma tak że osoby które są nie poczytalne pozostają bez karne. Pozostają bez karne jednak niebezpieczeństwo wynikające z pozostawienia osoby na wolności można orzec w stosunku do niej określone środki.
Art. 94 umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym, kumulatywne warunki umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym
Sprawca w stanie nie poczytalności popełnił czyn o znacznej społecznej szkodliwości
Np. nie ma tak że sprawca musiał zabić, mógł się dopuścić lekkiego obrażenia ciała, naruszenia nie tykalności cielesnej- np. osoba nie poczytalna uderzy kogoś w twarz to jest przestępstwo
Osoba nie poczytalna np. ukradnie coś ze sklepu, stosunkowo o małej wartości w zależności jaka jest wartość będzie to przestępstwo albo wykroczenie mamy tutaj do czynienia z tzw. typami przepołowionymi- są to pewne kategorie przestępstw które w zależności od wartości mogą stanowić wykroczenie bądź przestępstwo np. kradzież
Do 250zł-wykroczenie
Powyżej 250- przestępstwo nawet jeśli było by to 251zł
Czasami opłaca się ukraść więcej niż mniej no bo jeśli ktoś ukradnie przedmiot o wart 250 albo poniżej 250zł odpowiada za wykroczenie jest to surowe wykroczenie, poważne
Jeśli ukradnie o wartości większej niż 250zł np.251zł odpowiada za przestępstwo ale jest to przestępstwo które ledwie co osiągnęło dolną granicę właściwą dla przestępstwa. Mogą wystąpić łagodne środki.
Chodzi tu o czyn :
Popełniony w stanie nie poczytalności
Charakteryzujący się znacznym stopniem społecznej szkodliwości
Musi zachodzić prawdopodobieństwo że sprawca popełni ten czyn ponownie (ryzyko, obawa)
Czasu umieszczenia nie orzeka się z góry, można zwolnić sprawce w każdym czasie jeśli sąd uzna że nie jest to konieczne, ale może też przebywać tam do końca życia.
Istnieje możliwość ponownego umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym jeżeli pojawią się symptomy wskazujące że istnieje ryzyko popełnienia czynu zabronionego czy nowego przestępstwa .Nie może
Być wydane orzeczenie po upływie 5lat od zwolnienia z zakładu psychiatrycznego art. 94p 3 KK
Art. 95 KK umieszczenie w zakładzie karnym w którym stosowane są środki lecznicze lub rehabilitacyjne
Kara bezwzględnego pozbawienia w stanie nie poczytalności
Sąd może orzec
art. 95 a, dot. pedofilów , tzw. chemiczna kastracja
przestępstwo przeciwko wolności seksualnej np. gwałt, pedofilia
trzeba stwierdzić u osoby zaburzenia preferencji seksualnych
sąd może orzec umieszczenie sprawcy po odbyciu tej kary w zakładzie zamkniętym poza zakładem karnym albo może skierować go na leczenie ambulatoryjne w celu przeprowadzenia terapii farmalogicznej lub psychoterapii w celu zapobieżenia ponownemu popełnieniu takiego przestępstwa…
fakultatywnie
1a obligatoryjne jeśli był skazany za przestępstwo z art. 197p 3 pkt. 2 lub 3(zmieniony)
Zmieniany 2009r”:„jeżeli sprawca dopuszcza się zgwałcenia wspólnie z inną osobą wobec małoletniego poniżej lat 15 wobec wstępnego przestępstwa zgwałcenia wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry podlega karze pozbawienia wolności nie krótszej niż lat 3” co kwalifikuje je jako zbrodnie, które mogą być popełnione tylko umyślnie.
Gwałt pedofilski albo kazirodczy. Obowiązek umieszczenia takiej osoby w zakładzie karnym lub odesłanie na leczenie ambulatoryjne. W części szczegółowej dodany został art. 191a penalizujący nagrywanie lub fotografowanie osoby nagiej lub osoby podczas wykonywania czynności seksualnej przy użyciu groźby, podstępu lub przemocy.
p 2 art. 95
zmiany 2009: dodaje się nowe p. 2 a i 2b
które mówią że sąd może zarządzić zmianę sposobu wykonywania środka zabezpieczającego określonego w p 191 KK lub w art. 191 p 1a
jeżeli sprawca uchyla się od leczenia ambulatoryjnego, sąd może zrezygnować ze stosowania tego środka choć może zamienić pobyt w zakładzie zamkniętym na obowiązek leczenia ambulatoryjnego
jeśli chodzi o przymusowe leczenie mamy do czynienia zmiana tego środka który został w stosunku do danej osoby orzeczony
art. 96 umieszczenie sprawcy w zakładzie leczenia odwykowego chodzi o uzależnienie od alkoholu bądź innego środka odurzającego.
Jeżeli ktoś został skazany na karę pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenia , sąd może orzec umieszczenie sprawcy w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego jeżeli zachodzi wysokie ryzyko prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa związanego z tym uzależnieniem. Natomiast nie orzeka się tego środka jeśli sprawca został skazany na karę pozbawienia wolności dłuższą niż 2 lata, jeżeli przekroczy 2 lata to umieszcza się go w areszcie czy w więzieniu gdzie jest odpowiedni odział gdzie można to leczenie stosować.
Czas leczenia odwykowego w zamkniętym zakładzie nie określa się z góry, nie może trwać krócej niż 3 miesiące i nie dłużej niż 2 lata. Zwolnienie na podstawie wyników z leczenia.
Art. 97
Art. 98 jeśli wyniki leczenia osoby przebywającej w zakładzie leczenia odwykowego za tym przemawiają sąd może zwolnić skazanego z odbycia pozostałej kary na zasadach ogólnych
*Środki o charakterze administracyjnym
Art. 99 i 100 KK
Art. 99KK Przesłanki:
a) sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności,
b) wymaga tego ochrona porządku prawnego..
Art. 100
instytucja przepadku art. 44KK
Do orzeczenia samego przepadku wystarczają ( Art. 100 ):
a) znikoma społeczna szkodliwość czynu lub,
b) warunkowe umorzenie postępowania karnego albo,
c) stwierdzenie, że zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie sprawcy czynu zabronionego.
PRZEDAWNIENIE, ZATARCIE SKAZANIA
przedawnienie
-Przedawnienie ścigana zwane przedawnieniem karalności np. ktoś ukrywa się, popełnił przestępstwo ale się ukrywa i nie można go ująć
Art. 101
§ 1. Karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
1) 30 - gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa,
2) 20 - gdy czyn stanowi inną zbrodnię,
2a) 15 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat,
3) 10 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata,
4) 5 - gdy chodzi o pozostałe występki
Karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem 1 roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa i nie później niż po upływie 3 lat od czasu jego popełnienia np. ktoś został znieważony przez dziennikarza, ktoś nie wiem kim on jest bom podpisał się pseudonimem a redakcja odmawia podania kim on jest obowiązuje termin 3 letni od popełnienia przestępstwa ale jeśli się dowiedział 1rok
Przestępstwa skutkowe- okres biegnie od wystąpienia , nastąpienia skutku
Od 18 12 2008r nowy art. 101 p4 np. jeśli ktoś dopuszcza się gwałtu dziewczynki 5letniej umożliwia po ukończeniu lat 18 jeszcze przez 5 lat ściganie przestępcy , nie wcześniej niż 23nie może się skończyć
Postępowanie musi się toczyć w sprawie a nie przeciwko osobie
Art. 102 KK
Zgodnie z brzmieniem art. 102 określone w art. 101 terminy przedawnienia ulegają przedłużeniu, jeżeli w trakcie trwania okresu przedawnienia wszczęto postępowanie przeciwko osobie
-Przedawnienie wykonania kary- kara została już orzeczona w stosunku do danej osoby
Art. 103.
§ 1. Nie można wykonać kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło lat:
1) 30 - w razie skazania na karę pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat albo karę surowszą,
2) 15 - w razie skazania na karę pozbawienia wolności nie przekraczającą 5 lat,
3) 10 - w razie skazania na inną karę.
Przedawnienie nie biegnie jeśli przepis ustawy nie pozwala na wszczęcie lub dalsze prowadzenie postępowania karnego nie dotyczy to jednak braku wniosku albo oskarżenia prywatnego.
Np. ktoś został posłem, euro deputowanym. Jest wyjątek od tej zasady : nie stosuje się przepisów przedawnienia zbrodni przeciwko ludzkości i przestępstw wojennych art. 105
A także 105 p2 umyślnego zabójstwa, ciężkiego uszkodzenia ciała, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub pozbawienia wolności łączonego ze szczególnym udręczeniem popełnionego przez funkcjonariusza publicznego w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, zbrodnie komunistyczne
*Zatarcie skazania
Konsekwencje Art. 106.
Z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych
Art. 106 a
Nie podlega zatarciu skazanie na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15.
Przestępstwa pedofilskie nie ulegają zatarciu.
Moment zatarcia
Art. 107.
§ 1. W razie skazania na karę pozbawienia wolności wymienioną w art. 32 pkt 3 lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
§ 2. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.
§ 3. W razie skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
Musi się wykonać środek karnyn.
§ 4. W razie skazania na grzywnę albo karę ograniczenia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 5 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat.
§ 5. W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.
Właściwy do orzekania w przedmiocie zatarcia skazania jest sąd, który wydał wyrok skazujący w I instancji. Jeżeli w I instancji wyroki wydało kilka sądów, właściwy jest sąd, który jako ostatni wydał wyrok skazujący, a jeżeli orzekały sądy różnego rzędu - właściwy jest sąd wyższego rzędu
Art. 108 równoczesne zatarcie skazania
ustanawia zasadę, że jeżeli sprawca został skazany za dwa lub więcej przestępstw nie pozostających w zbiegu, jak również gdy orzeczone kary nie zostały połączone wyrokiem łącznym, zatarcie skazania nastąpić może tylko jednocześnie w stosunku do wszystkich tych skazań
Wykład 30 11 2009
Rozdz. 14 Objaśnienie wyrażeń ustawowych
Art. 115 p 2 KK
Wskazuje jednoznacznie na Stopniowalności społecznej szkodliwości, ocena społecznej szkodliwości czynu
p 3 przestępstwa podobne- należące do tego samego rodzaju
§ 4. Korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie, jak i dla kogo innego.
§ 5. Mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza 200 tys. zł a mienie wielkiej wartości, którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza 1milion zł. ( PO ZMIANACH W 2009)
§ 10. Młodocianym jest sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat.
§ 11. Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.
Mamy do czynienia z definicją legalną. Konkubina , konkubent są osobami najbliższymi. Ma to istotne znaczenie jeśli chodzi
np. o przestępstwa z art. 233 składanie fałszywych zeznań
„ kto składa fałszywe zeznania podlega karze” ale p 3 art. 233 mówi że „nie podlega karze ten który nie wiedząc o prawie do odmowy zeznania lub odpowiedzi na pytania składa fałszywe zeznanie w obawie przed odpowiedzialnością karna grożącą jemu samemu lub jego najbliższym”. Słowo najbliższy nie jest tylko znamieniem ocennym, czyli interpretuje to sąd bądź prokuratura mamy do czynienia z definicją legalną. Ważne w przypadku przestępstw fałszywych zeznań jest to, o czym mowa w p 2 art. 233
Z przestępstwem składania fałszywych zeznań możemy mieć wyłącznie do czynienia wtedy ktoś został wcześniej poinformowany o odpowiedzialności za fałszywe zeznania( świadek składa zeznania, oskarżony wyjaśnienie) to samo podejrzany. Oskarżony i podejrzany mogą kłamać , świadek nie bo grozi mu odpowiedzialność za składanie fałszywych zeznań.
Istnieją podsłuchy:
-operacyjny wtedy gdy służby uzyskują zgodę prokuratora generalnego bądź w przypadku policji prokuratora niższego szczebla , podsłuchiwać mogą wtedy przez 5 dni
-procesowy- sąd na wniosek prokuratora, poza służbami
Tzw. podsłuchiwanie dwóch dziennikarzy to był podsłuch procesowy. To był podsłuch osoby ,która była podejrzana o popełnienie przestępstwa polegającego na tym że w zamian za osiąganie korzyści majątkowych zobowiązała się do tego że wpłynie na komisję weryfikacyjną żeby w zamian za korzyść majątkową skreślić daną osobę z listy na której nie zostanie zweryfikowana pozytywnie w czasie weryfikacji funkcjonariuszy wojskowych służb informacyjnych.
Obejmuje się też osoby dzwoniące do osoby podejrzanej według KPK.
§ 13. Funkcjonariuszem publicznym jest:
1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,
2) poseł, senator, radny,
2a) poseł do Parlamentu Europejskiego,
3) sędzia, ławnik, prokurator, funkcjonariusz finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, notariusz, komornik, kurator sądowy, syndyk, nadzorca sądowy i zarządca, osoba orzekająca w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy,
4) osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych,
5) osoba będąca pracownikiem organu kontroli państwowej lub organu kontroli samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe,
6) osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucji państwowej,
7) funkcjonariusz organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariusz Służby Więziennej,
8) osoby pełniące czynną służbę wojskową.
Bardzo szeroko ujęto instytucję funkcjonariusza publicznego.
Jeśli ktoś np. jest członkiem komisji dyscyplinarnej ds. studentów i orzeka w sprawach studentów będąc w składzie, przez czas pełnienia tej funkcji jest funkcjonariuszem publicznym. Jeżeli by taka osoba dopuściła się jakiegoś zachowania do tyczącego tej funkcji, sprzecznego z prawem to będzie odpowiadać jak funkcjonariusz publiczny(art. 231) mimo że nie jest posłem, prezydentem. Można być funkcjonariuszem publicznym czasowo.
§ 14. Dokumentem jest każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest związane określone prawo, albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne.
Nie chodzi tylko o dokumenty pisane, ale także zapisany nośnik informacji np. dyskietka, pendrive
§ 16. Stan nietrzeźwości w rozumieniu tego kodeksu zachodzi, gdy:
1) Zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub
2) Zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.
Stan nie trzeźwości - znaczne przekroczenie 0, 2 promila
0,2-0,5 stan po użyciu alkoholu
§ 19. Osobą pełniącą funkcję publiczną -zakres szerszy niż funkcjonariusz publiczny
jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi chyba, że wykonuje wyłącznie czynności usługowe( np. jest portier, maszynistka), a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.
§ 20. Przestępstwem o charakterze terrorystycznym jest czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi, co najmniej 5 lat, popełniony w celu:
1) Poważnego zastraszenia wielu osób,
2) Zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czynności,
3) Wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacji międzynarodowej - a także groźba popełnienia takiego czynu.
Dodany w 2004r.
§ 21. Występkiem o charakterze chuligańskim jest występek polegający na umyślnym zamachu na zdrowie, na wolność, na cześć lub nietykalność cielesną, na bezpieczeństwo powszechne, na działalność instytucji państwowych lub samorządu terytorialnego, na porządek publiczny, albo na umyślnym niszczeniu, uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli sprawca działa publicznie i bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego.
Dodany w 2007r
Art. 116kk
Jeżeli weźmiemy inna ustawę karną ,która zawiera przepisy karne to te instytucje które są w części ogólnej kodeksu karnego przepisy będą miały zastosowanie do przepisów tamtych ustawach czyli nie będzie trzeba powtarzać tego że można przestępstwo usiłować , że może być zbieg przepisów ustawy, że istnieje możliwość zamienienia kary na łagodniejszą , że w grę może wchodzić recydywa czy nadzwyczajne złagodzenie kary. Jeżeli przepisy tejże ustawy szczególnej nie -przewidują wyłączenia stosowania przepisów ogólnych to przepisy te w pełni stosuje się do tej ustawy. Czasami stosuje się inne rozwiązanie takie rozwiązanie zostało przyjęte w kodeksie skarbowym powiedziano tam że przepisy części ogólnej stosuje się wtedy gdy nie wchodzą w rachubę przepisy kodeksu karnego skarbowego. Przepisy kodeksu karnego skarbowego stosuje się tylko uzupełniająco do części ogólnej kodeksu karnego skarbowego.
*Nadzwyczajne złagodzenie kary:
Istnieje w pewnych sytuacjach, że granice ustawowego zagrożenia okażą się za surowe. W szczególności chodzi o dolną granicę ustawowego zagrożenia. Wtedy istnieje możliwość skorzystania z instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary art. 60 KK
Jeśli przemawiają za tym względy z art. 54p.1 - wchodzi w grę prewencja indywidualna( wychowanie)
Dwie kategorie postaw do nadzwyczajnego złagodzenia kary:
- wypadki przewidziane w ustawie w części ogólnej bądź szczególnej np. przepis z art.31 p2 nie poczytalność ograniczona, odpowiedzialność nie letniego art. 10p3
-art. 60p2KK „……….. szczególnie uzasadnionych wypadkach, jeśli kara byłaby ……”
Paragraf 3 art. 60 „sąd stosuje ……”-zobowiązany do zastosowania. Paragraf 3 i p 4 art. 60 KK określa się, jako instytucje tzw. małego świadka koronnego. Ta instytucja łamie zasadę legalizmu zmierza w kierunku zasady oportunizmu. Zasada legalizmu mówi, że sprawca każdego przestępstwa powinien być ukarany , a zasada oportunizmu: należy ukarać sprawce przestępstwa o ile jest to społecznie opłacalne.
Istnieje instytucja dużego świadka koronnego. Wprowadza na kilka lat z początku a teraz już stała
p.6 art. 60KK
Nadzwyczajne złagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju….(Zasady te zmienione, uzupełnione ustawą o zmianie kodeksu karnego 2009r)
- dot. sytuacji gdzie przestępstwo jest zagrożone karą 25 lat pozbawienia wolności oraz dożywotniego pozbawienia wolności
Czyli jeśli sąd chce nadzwyczajnie złagodzić to: wymierza karę nie niższą niż 8 lat do lat 15
-inna zbrodnie - kare pozbawienia wolności nie niższą niż 1/3 ustawowego zagrożenia np. na czas nie krótszy niż lat 3 może najwyżej 2 i 11 miesięcy najmniej 1 rok.-od 1 roku do 2 lat i 11 miesięcy Egzamin
Górna granica 7lat i 11 jeśli chodzi o 8 lat, nadzwyczajne złagodzenie kary najmniej 2 i 11 (zbrodnia)
Występek
Nie krótszy niż 1 rok. Kara pozbawienia wolności nie niższą niż 1 rok bądź 2 lata .
Kara pozbawienia wolności w ramach nadzwyczajnego złagodzenia -od 1 miesięcy do 11 miesięcy
Od 2 lat to nie jest zbrodnia to wykroczenie. Nie zależy od ustawowego zagrożenia czy zbrodnia czy występek
Od 1 roku i 11 miesięcy. Może karę ograniczenia wolności bądź grzywnę
Występek dolną granica niższa od 1roku -sąd wymierza grzywnę lub karę ograniczenia wolności niższa od 1 roku w takim wypadku ewentualnie od 6 miesięcy pozbawienia wolności, nadzwyczajne kara grzywny żeby nie stosować kary krótkoterminowego pozbawienia wolności.
Nadzwyczajne złagodzenie kary nie jest regulowane tylko w kodeksie karnym. Jest to pewna wada legislacyjna ze wprowadzono instytucje tzw. dobrowolnego poddania się karze do kodeksu postępowania karnego ale także w części materialno-prawnej art. 335 i 343 KPK.
str. 30