Największe wyspy świata
Lp. |
Nazwa wyspy |
Powierzchnia |
Kraj |
1 |
Grenlandia |
2 175 600 |
|
2 |
Nowa Gwinea |
786 000 |
|
3 |
Borneo |
743 330 |
|
4 |
Madagaskar |
587 040 |
|
5 |
Ziemia Baffina |
507 451 |
|
6 |
Sumatra |
473 605 |
|
Półwyspy świata
Europa: Skandynawski,
Azja: Arabski, Indyjski, Indochiński,
Afryka: Somalijski,
Ameryka Północna: Alaska,
Ameryka Południowa: Valdes,
Australia i Oceania: Ziemia Arnhema,
Antarktyda: Ziemia Grahama, Antarktyczny
Największe półwyspy świata
Lp. |
Nazwa półwyspu |
Powierzchnia |
Kontynent |
1 |
Półwysep Arabski |
2 780 000 |
Azja |
2 |
Półwysep Indochiński |
2 300 000 |
Azja |
3 |
Półwysep Indyjski |
2 100 000 |
Azja |
4 |
Labrador (półwysep) |
1 430 000 |
Ameryka Północna |
5 |
Półwysep Skandynawski |
800 000 |
Europa |
6 |
Półwysep Somalijski |
750 000 |
Afryka |
7 |
Półwysep Iberyjski |
580 000 |
Europa |
8 |
Azja Mniejsza |
500 000 |
Azja |
9 |
Półwysep Bałkański |
470 000 |
Europa |
10 |
Półwysep Tajmyr |
400 000 |
Azja |
Największe jeziora świata
Lp. |
Nazwa jeziora |
Powierzchnia |
maxymalna |
Kontynenty |
1 |
Morze Kaspijskie Bajkał |
376 000 31 500 |
1025 1620 |
Azja |
2 |
Jezioro Figurowe |
14,8 |
137 |
Antarktyda |
3 |
Górne Huron |
82414 59576 |
406 228 |
Ameryka Północna |
4 |
Maracaibo |
14 343 |
250 |
Ameryka Południowa |
5 |
Eyre |
9500 |
Uzależniona od lokalnych opadów deszczu |
Australia i Oceania |
6 |
Wiktorii Tanganika |
68800 34400 |
92 1435 |
Afryka |
7 |
Ładoga Onega |
18400 9720 |
225 127 |
Europa |
Najgłębsze jeziora świata
|
jezioro |
głębokość |
państwo |
1 |
Bajkał |
1680 |
|
2 |
Tanganika |
1435 |
|
3 |
Morze Kaspijskie |
1025 |
|
4 |
Wostok[1] |
~1000 |
|
5 |
San Martín |
836 |
|
6 |
Niasa |
706 |
|
7 |
Issyk-kul |
668 |
|
8 |
Wielkie Niewolnicze |
614 |
|
9 |
Matana |
590 |
|
10 |
Kraterowe |
589 |
|
11 |
Buenos Aires/General Carrera |
586 |
|
12 |
Toba |
529 |
|
13 |
Hornindalsvatnet |
514 |
|
14 |
Sareskie |
505 |
|
15 |
Tahoe |
505 |
|
Najdłuższe rzeki świata
Lp. |
Kontynenty |
Nazwa Rzeki |
Długość w km |
Powierzchnia Dorzecza w tys. km ² |
1 |
Afryka |
Nil |
6671 |
3000 |
2 |
Ameryka Północna |
Mackenzie |
4240 |
1760 |
3 |
Ameryka Południowa |
Amazonka |
7025 |
7200 |
4 |
Australia i Oceania |
Murray |
2575 |
1063 |
5 |
Azja |
Jangcy |
6300 |
1800000 |
6 |
Europa |
Wołga |
3531 |
1380 |
Niziny świata:
Europa:
Padańska, Francuska, Angielska, Północnoniemiecka, Polska (Śląska, Wielkopolska, Mazowiecka, Podlaska), Węgierska, Wołoska, Czarnomorska, Nadkaspijska, Naddnieprzańska, Ocko-Dońska, Wschodnioeuropejska, Nizina Podolska, Nizina Ciechocińska, Nizina Nadwołżańska.
Azja:
Kubańska, Zachodniosyberyjska, Północnosyberyjska, Kołymska, Turańska, Mezopotamia, Indu, Gangesu, Równina Korat, Północnochińska, Mandżurska, Chińska
Ameryka Północna:
Zatokowa, Atlantycka, Centralna, Hudsona.
Ameryka Południowa:
Orinoko, Amazonki, La Platy.
Australia:
Nullarbor, Środkowoaustralijska
Afryka:
Akan, Nizina Zachodnioafrykańska (Senegalska)
Wyżyny świata
Europa:
Wyżyna Kastylijska, Wyżyna Szwajcarska, Bawarska, Czesko-Morawska, Wyżyny Polskie, Wyżyna Wołyńska, Podolska, Mołdawska, Transylwańska, Naddnieprzańska, Środkoworosyjska, Nadwołżańska
Azja:
Stawropolska, Pogórze Kazachskie, Wyżyna Środkowosyberyjska, Anatolijska, Armeńska, Irańska, Dekan, Wyżyna Tybetańska, Mongolska, Ordos
Afryka:
Libijska, Darfur, Abisyńska, Somalijska, Wschodnioafrykańska, Bije, Adamawa, Futa Dżalon
Ameryka Północna:
Wyżyna Labradorska, Wielkie Równiny, Kolumbii, Kolorado, Meksykańska
Ameryka Południowa:
Gujańska, Brazylijska, Patagońska.
Australia:
Zachodnioaustralijska, Kimberley, Barkly
Największe jeziora Polski
L.p. |
Jezioro |
Dorzecze |
Powierzchnia |
Głębokość |
1 |
Śniardwy |
Pisa |
11487,5 |
23,4 |
2 |
Mamry |
Węgorapa |
9851,0 |
43,8 |
3 |
Łebsko |
Łeba |
7020,0 |
6,3 |
4 |
Dąbie |
u ujścia Odry |
|
4,2[ |
5 |
Miedwie |
Płonia |
3491,0 |
43,8 |
6 |
Jeziorak |
Drwęca |
3152,5 |
12,9 |
7 |
Niegocin |
Pisa |
2595,0 |
39,7 |
8 |
Gardno |
Łupawa |
2337,5 |
2,6 |
9 |
Jamno |
Morze Bałtyckie |
2231,5 |
3,9 |
10 |
Wigry |
Czarna Hańcza |
2115,0 |
74,2 |
11 |
Gopło |
Noteć |
2121,5 |
16,6 |
12 |
Drawsko |
Drawa |
1797,5 |
82,2 |
13 |
Roś |
Pisa |
1808,5 |
31,8 |
14 |
Wielimie |
Gwda |
1637,5 |
5,5 |
15 |
Tałty-Ryńskie |
Pisa |
1796,0 |
50,8 |
16 |
Nidzkie |
Pisa |
1750,0 |
23,7 |
17 |
Bukowo |
|
1644,0 |
2,8 |
18 |
Rajgrodzkie |
|
1499,0 |
52,0 |
19 |
Lubie |
|
1487,5 |
46,2 |
20 |
Żarnowieckie |
|
1425,0 |
19,4 |
21 |
Wdzydze |
|
1417,0 |
69,5 |
22 |
Charzykowskie |
|
1336,0 |
30,5 |
23 |
Narie |
|
1225,0 |
43,0 |
24 |
Selmęt Wielki |
|
1207,5 |
21,9 |
25 |
Wicko Wielkie |
|
|
6,1[potrzebne źródło] |
26 |
Druzno |
|
1147,5 |
2,5 |
27 |
Raduńskie |
|
|
43,0[potrzebne źródło] |
28 |
Powidzkie |
|
1097,5 |
26,0 |
29 |
L !Łańskie |
|
1070,0 |
53,0 |
30 |
Wicko |
|
1031,0 |
6,1 |
31 |
Dadaj |
|
975,0 |
39,8 |
32 |
Orzysz |
|
1012,5 |
36,0 |
Najgłębsze jeziora Polski
L.p. |
Jezioro |
Głębokość |
Powierzchnia |
1 |
Hańcza |
106,1 |
291,5 |
2 |
Drawsko |
82,2 |
1797,5 |
3 |
Wielki Staw Polski |
80,3 |
30,0 |
4 |
Czarny Staw pod Rysami |
77,0 |
20,6 |
5 |
Wigry |
74,2 |
2115,0 |
6 |
Wdzydze |
69,5 |
1417,0 |
7 |
Wuksniki |
67,3 |
118,5 |
8 |
Babięty Wielkie |
65,2 |
258,5 |
9 |
Morzycko |
60,7 |
317,5 |
10 |
Piłakno |
56,6 |
237,5 |
11 |
Ciecz |
58,8 |
1,9 |
12 |
Jezioro Ełckie |
55,8 |
385,0 |
13 |
Ożewo |
55,5 |
49,5 |
14 |
Gaładuś |
54,8 |
552,5 |
15 |
Jezioro Wulpińskie |
54,6 |
396,0 |
16 |
Isąg |
54,5 |
377,5 |
17 |
L !Jezioro Łańskie |
53,0 |
1070,0 |
18 |
Jezioro Białe Filipowskie |
52,0 |
117,5 |
19 |
Jezioro Pluszne Wielkie |
52,0 |
867,5 |
20 |
Rajgrodzkie |
52,0 |
1499,0 |
21 |
Czarny Staw Gąsienicowy |
51,9 |
17,9 |
22 |
Morskie Oko |
51,8 |
34,9 |
23 |
Jezioro Mokre |
51,0 |
790,0 |
24 |
Tałty-Jezioro Ryńskie |
50,8 |
1796,0 |
Najdłuższe rzeki w Polsce:
Lp. |
nazwa rzeki |
długość (w km) |
na terenie Polski |
powierzchnia dorzecza (w km²) |
na terenie Polski |
1 |
Wisła |
1047 |
1047 |
194.424 |
168.699 |
2 |
Odra |
854 |
742 |
118.861 |
106.058 |
3 |
Warta |
808 |
808 |
54.529 |
54.529 |
4 |
Bug |
772 |
587 |
39.420 |
19.284 |
5 |
Narew |
484 |
448 |
75.175 |
53.873 |
6 |
San |
443 |
443 |
16.861 |
14.390 |
7 |
Noteć |
388 |
388 |
17.330 |
17.330 |
8 |
Pilica |
319 |
319 |
9.273 |
9.273 |
9 |
Wieprz |
303 |
303 |
10.415 |
10.415 |
10 |
Bóbr |
272 |
270 |
5.876 |
5.830 |
11 |
Łyna |
264 |
190 |
7.126 |
5.719 |
12 |
Nysa Łużycka |
252 |
198 |
4.297 |
2.197 |
13 |
Wkra |
249 |
249 |
5.322 |
5.322 |
14 |
Dunajec |
274 |
247 |
6.804 |
4.852 |
15 |
Brda |
238 |
238 |
4.627 |
4.627 |
16 |
Prosna |
217 |
217 |
4.925 |
4.925 |
17 |
Drwęca |
207 |
207 |
5.344 |
5.344 |
18 |
Wisłok |
205 |
205 |
3.528 |
3.528 |
19 |
Wda |
198 |
198 |
2.325 |
2.325 |
20 |
Drawa |
186 |
186 |
3.296 |
3.296 |
21 |
Nysa Kłodzka |
182 |
182 |
4.566 |
3.744 |
22 |
Poprad |
170 |
63 |
2.077 |
0.483 |
23 |
Pasłęka |
169 |
169 |
2.294 |
2.294 |
24 |
Rega |
168 |
168 |
2.725 |
2.725 |
25 |
Bzura |
166 |
166 |
7.788 |
7.788 |
26 |
Wisłoka |
164 |
164 |
4.110 |
4.110 |
27 |
Obra |
164 |
164 |
2.758 |
2.758 |
28 |
Lega |
157 |
157 |
10.111 |
10.111 |
29 |
Biebrza |
155 |
155 |
7.057 |
7.051 |
30 |
Nida |
151 |
151 |
3.865 |
3.865 |
Niziny i Wyżyny w Polsce:
Nizina Mazowiecka
Nizina Wielkopolska
Nizina Podlaska
Pojezierze Pomorskie
Pojezierze Zachodniopomorskie
Pojezierze Wschodniopomorskie
Pojezierze Południowopomorskie
Pojezierze Wielkopolskie
Pojezierze Mazurskie
Pojezierze Łęczyńsko - Włodawskie
Pobrzeże Południowobałtyckie
Pobrzeże Zachodniopomorskie
Pobrzeże Wschodniopomorskie
Wyżyna Małopolska
Wyżyna Śląska
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
Wyżyna Kielecko-Sandomierska
Góry Świętokrzyskie
Wyżyna Lubelska i Roztocze
Niecka Nidziańska
Karpaty Zachodnie
Karpaty Zewnętrzne
Pogórze Karpackie
Beskidy Zachodnie
Beskidy Wschodnie
Karpaty Wewnętrzne
Karpaty Wschodnie
Sudety
Sudety Zachodnie
Sudety Środkowe
Sudety Wschodnie
Przedgórze Sudeckie
Depresja (geografia)
Depresja - obszar lądu położony poniżej poziomu morza. Depresje zalane przez wody jeziora nazywane są kryptodepresjami. Przykładem kryptodepresji jest jezioro Bajkał, w Polsce największą kryptodepresję (30 m) ma Jezioro Miedwie.
W Polsce depresję stanowi obszar Żuław Wiślanych położony do 1,8 m p.p.m. (Raczki Elbląskie). Najniższy punkt na lądzie na kuli ziemskiej stanowi depresja Morza Martwego (396 do 418 m p.p.m.) w Izraelu i Jordanii.
Obszary depresyjne na świecie:
Morze Martwe (Izrael/Palestyna/Jordania) - 418 m p.p.m. (niektóre źródła podają inne wartości, np. 396 lub 411 m p.p.m.)
Jezioro Tyberiadzkie (Izrael Syria) - 209 m p.p.m
Kotlina Turfańska (Chiny) - 154 m p.p.m.
Jezioro Assal (Dżibuti) - 150 m p.p.m.
Karagije (Kazachstan) - 132 m p.p.m.
Kotlina Danakilska (Erytrea/Etiopia) - 125 m p.p.m.
Laguna del Carbon (Argentyna) - 105 m p.p.m.
Dolina Śmierci (USA) - 86 m p.p.m.
Salton Sea (USA) - 66 m p.p.m.
Sabcha Tah (Maroko) - 55 m p.p.m.
Sabchat Ghuzajjil (Libia) - 47 m p.p.m.
Lago Enriquillo (Dominikana) - 46 m p.p.m.
Szatt Malghigh (Algieria) - 40 m p.p.m.
Nizina Nadkaspijska (Rosja/Kazachstan) - 28 m p.p.m.
Szatt al-Gharsa (Tunezja) - 17 m p.p.m.
Jezioro Eyre (Australia) - 15 m p.p.m.
Laguna Salada (Meksyk) - 10 m p.p.m.
Zuidplaspolder (Holandia) - 7 m p.p.m.
Lammefjord (Dania) - 7 m p.p.m.
Sabchat Ndaghamsza (Mauretania) - 5 m p.p.m.
The Fens (Wielka Brytania) - 4 m p.p.m.
Hachiro-gata (Japonia) - 4 m p.p.m.
na wybrzeżu Surinamu - 2 m p.p.m.
Żuławy Wiślane (Polska) - 1,8 m p.p.m.
Rów Bentleya albo podlodowy rów Bentleya - obszar w rejonie Antarktydy, w którym powierzchnia Ziemi leży najniżej pod poziomem morza: wg różnych danych ok. 2540 - 2555 m p.p.m. Obszar ten nie jest depresją, tylko rzadką odmianą kryptodepresji, bo nie jest zalany wodą, tylko przykryty parokilometrową warstwą lądolodu. Położenie - ok. 80°S, 115°W, pomiędzy Ziemią Ellswortha a Ziemią Marii Byrd.
Pasma górskie w Polsce
Góry Świętokrzyskie
Pasmo Klonowskie
Pasmo Bostowskie
Pasmo Oblęgorskie
Pasmo Masłowskie
Łysogóry
Pasmo Jeleniowskie
Pasmo Zgórskie
Pasmo Posłowickie
Pasmo Dymińskie
Pasmo Brzechowskie
Pasmo Orłowińskie
Pasmo Iwaniskie
Pasmo Wygiełzowskie
Pasmo Chęcińskie
Grzbiet Bolechowicki
Pasmo Daleszyckie
Pasmo Cisowskie
Pasmo Ociesęckie
Karpaty
Tatry
Pieniny
Beskid Śląski
Beskid Mały
Beskid Makowski
Beskid Żywiecki
Beskid Wyspowy
Gorce
Beskid Sądecki
Beskid Niski
Bieszczady i Góry Sanocko-Turczańskie
Sudety
Karkonosze
Góry Izerskie
Góry Kaczawskie
Rudawy Janowickie
Góry Wałbrzyskie
Góry Kamienne
Góry Sowie
Góry Bardzkie
Góry Stołowe
Góry Bystrzyckie
Góry Orlickie
Masyw Śnieżnika
Góry Bialskie
Góry Złote
Góry Opawskie
Korona Gór Polski
Lp. |
Szczyt |
Pasmo górskie |
Wysokość (m n.p.m.) |
1 |
Rysy |
Tatry |
2499 (wierzchołek graniczny) |
2 |
Babia Góra |
Beskid Żywiecki |
1725 |
3 |
Śnieżka |
Karkonosze |
1602 |
4 |
Śnieżnik |
Masyw Śnieżnika |
1425 |
5 |
Tarnica |
Bieszczady |
1346 |
6 |
Turbacz |
Gorce |
1310 |
7 |
Radziejowa |
Beskid Sądecki |
1262 |
8 |
Skrzyczne |
Beskid Śląski |
1257 |
9 |
Mogielica |
Beskid Wyspowy |
1171 |
10 |
Wysoka Kopa |
Góry Izerskie |
1126 |
11 |
Rudawiec |
Góry Bialskie |
1112 |
12 |
Orlica |
Góry Orlickie |
1084 |
13 |
Wysoka (Wysokie Skałki) |
Pieniny |
1050 |
14 |
Wielka Sowa |
Góry Sowie |
1015 |
15 |
Lackowa |
Beskid Niski |
997 |
16 |
Kowadło |
Góry Złote |
989 |
17 |
Jagodna |
Góry Bystrzyckie |
977 |
18 |
Skalnik |
Rudawy Janowickie |
945 |
19 |
Waligóra |
Góry Kamienne |
936 |
20 |
Czupel |
Beskid Mały |
933 |
21 |
Szczeliniec Wielki |
Góry Stołowe |
919 |
22 |
Lubomir[3] |
Beskid Makowski |
904 |
23 |
Biskupia Kopa |
Góry Opawskie |
889 |
24 |
Chełmiec |
Góry Wałbrzyskie |
851 |
25 |
Kłodzka Góra |
Góry Bardzkie |
765 |
26 |
Skopiec |
Góry Kaczawskie |
724 |
27 |
Ślęża |
Masyw Ślęży |
718 |
28 |
Łysica |
Góry Świętokrzyskie |
612 |