WYKŁAD 1 05.10.2006.

Konsument

osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Rozwój ochrony konsumentów na świecie i w Polsce.

Przyczyny ochrony konsumenta:

• rozwój cywilizacyjny świata

• wzrost zamożności ludności

• wzrost aspiracji społecznych

• niebezpieczne lub wadliwe wyroby (lub usługi)

• nieuczciwe praktyki handlowe

Geneza ochrony konsumenta:

• 1960 r. → Międzynarodowa Organizacja Związków Konsumenckich (International Organization of Consumer Unison, od 1995r. - Consumers International)

• 15.03.1962 r. → prezydent John F. Kennedy 0projekt ustawy o prawach konsumentów (Consumer Bill of Rights)

„Consumers, by definition, include us all (…)”

„Z definicji wszyscy jesteśmy konsumentami”

John Jon. Kennedy

Prawa Konsumenta:

1. Prawo do bezpieczeństwa

Muszą być w danym państwie pewne regulacje prawne wymagające, by produkt wprowadzany do obrotu, był bezpieczny, spełniał normy bezpieczenstwa.

2. Prawo do rzetelnej informacji

Wszelkie informacje przekazywane konsumentowi (reklama, opakowanie itp.) powinny być wiarygodne.

3. Prawo wyboru

Wskazywał na niebezpieczeństwo, które niesie dla konsumenta zmonopolizowanie rynku, który to z kolei dyktuje konsumentowi pewne warunki bez prawa wyboru.

4. Prawo do tego, by głos konsumenta buł słyszalny

Jest to inaczej prawo do reprezentacji własnego zdania.

15.03. od 1983 r. to Światowy Dzień Praw Konsumenta (World Consumer Rights Day -

WCRD)

• Rezolucje Rady z 14.04.1975 r. w sprawie wstępnego programu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej dotyczącego polityki ochrony i informowania konsumentów

Poszerzone Prawa Konsumentów:

1. Prawo do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa

2. Prawo do ochrony interesów ekonomicznych

3. Prawo do rekompensaty (prawo dostępu do efektywnego systemu dochodzenia roszczeń)

4. Prawo edukacji i informacji

5. Prawo reprezentacji

6. Prawo do życia w czystym środowisku

7. Prawo do zaspokojenia podstawowych potrzeb

4. 09.04.1985 r. → Wytyczne Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych wsprawie ochrony konsumentów

5. Formalne względy wdrażania ochrony konsumenta do polityki i prawa polskiego:

• 1989 r. - okres transformacji gospodarczej

• zmiany polityczne, gospodarcze

• wkroczenie na drogę gospodarki rynkowej

Reguła „4C” (4K):

	reguła „4C”	reguła „4K”
produkt	customer	korzyść
cena	cost	koszt
dystrybucja	commenience	komfort
promocja	communication	komunikacja

Konsekwencje marketingu dla konsumentów:

Szanse:	Zagrożenia:
lepsze dostosowanie produkcji do potrzeb różnych segmentów nabywców	pozorne nowości świadome obniżanie żywotności produktów dywersyfikacja asortymentu podaży towarów nieprzejrzystość rynku
niższe ceny	„tricki cenowe” kupowanie pod wpływem promocji cenowej ilości przekraczającej rzeczywiste potrzeby konsumentów
pełniejsze dostosowanie dystrybucji do potrzeb nabywcy	zbyt wielu pośredników zbyt duża marża handlowa
pełniejsza informacja o produktach, dystrybucji, środkach promocji	nadmierna ilość reklam agresywność i nieuczciwość reklam promocja skłania do zakupu towarów, które w rzeczywistości nie są konsumentowi potrzebne

• Członkostwo Polski w ONZ → ratyfikowanie „Międzynarodowego Paktu praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych”

• 16.12.1991 r. → Układ Europejski o Stowarzyszeniu RP ze Wspólnotami (od 01.02.1994 r. wszedł w życie)

Artykuł 68.

„istotnym warunkiem wstępnym integracji gospodarczej Polski z WE jest zbliżenie istniejącego i przyszłego ustawodawstwa Polski do Ustawodawstwa WE”

(każdy akt prawny musi być zgodny z prawami obowiązującymi we WE_

Artykuł 69.

• zasady konkurencji

• przepisy i normy techniczne

• ochrona konsumenta

• 01.05.2004 r. → wejście Polski do UE

• Konstytucja RP (weszła w życie 07.04.1997 r.)

Artykuł 76.

„Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.”

Rola konsumenta na rynku.

Konsument

• adresat działalności promocyjnej przedsiębiorstwa

• nabywca produkcyjnych dóbr lub świadomych usług

• użytkownik nabytych towarów\

W każdym przypadku konsument powinien podlegać ochronie prawa konsumenckiego.

Płaszczyzny realizacji polityki konsumenckiej:

• legislacyjna

• instytucjonalna (instytucje)

• inspekcyjno-kontrolna (inspekcje, służby kontrolne)

• sądowa (standardy na drodze sądowej)

• informacyjno-edukacyjna

Rządowe programy polityki konsumenckiej w Polsce:

• 1998 - 1999

• 2000 - 2001

• 2002 - 2003

• 2004 - 2006

„ Konsument bowiem albo nie jest świadom przysługujących mu praw i możliwości, albo też dysponuje zbyt nikłą < siłą przebicia > niezbędną dla ich realizacji - nieraz żmudnej i czasochłonnej.”

Prof. Ewa Łętowska, 1978 r.

WYKŁAD 2 12.10.2006.

Rządowy projekt polityki konsumenckiej na lata 1998-1999.

Podstawowe problemy ochrony konsumentów w Polsce:

• brak regulacji prawnych w wielu istotnych dla konsumentów dziedzinach

• niedostosowanie istniejących norm prawnych do wymogów gospodarki rynkowej

• słaba pozycja negocjacyjna konsumentów

• nierzetelna, wprowadzająca w błąd reklama

• niewłaściwa jakość oferowanych towarów i usług

• trudności w dochodzeniu reklamacji

• niska świadomość prawna nabywców

• ograniczona dostępność do informacji i edukacji konsumenckiej

• słabość organizacji i stowarzyszeń konsumenckich

Prawo do reprezentacji.

Ustawa z dnia 24.07.1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa

od 01.01.1999 r.

Ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów

Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 244, poz. 2080 z późn. zm.).

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK)

• najważniejsza instytucja zajmująca się ochroną konsumentów w Polsce na poziomie rządowym

Urząd Antymonopolowy (1990 r.)

UOKiK (1996 r.)

Organizacją tą kieruje Prezes Urzędu.

Zakres działania Prezesa Urzędu:

• sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustawy

• wydawanie decyzji w sprawach

• przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję

• koncentracji lub podziału przedsiębiorców

• przeciwdziałania praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów

• kar pieniężnych

Około 273 osób w 2003 r.

Artykuł 23a.

Praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów:

• godząca w nie bezprawne działania przedsiębiorcy

• nie jest zbiorczym interesem konsumentów suma indywidualnych interesów konsumentów

• stosowanie postanowień wzorów, umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone

• naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji

• nieuczciwa lub wprowadzającą w błąd reklama

• inne czyny nieuczciwej konkurencji godzące w zbiorowe interesy konsumentów

UOKiK:

• prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz zachowań rynkowych przedsiębiorców

• przygotowywanie projektów rządowych programów rozwoju konkurencji oraz projektów rządowej polityki konsumenckiej

• nadzorowanie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom na podstawie odrębnych przepisów

• dokonywanie oceny skuteczności oraz efektywności pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom, a także skutków udzielonej pomocy w sferze konkurencji

• współpraca z zagranicznymi i międzynarodowymi organizacjami i organami w zakresie ochrony konkurencji

• opracowywanie i przedkładanie Radzie ministrów projektów aktów prawnych dotyczących praktyk ograniczających konkurencję, rozwoju konkurencji lub warunków jej powstawania, a także ochrony interesów konsumentów

• opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących praktyk ograniczających konkurencję, rozwoju konkurencji lub warunków jej powstawania, a także ochrony interesów konsumentów

• przedkładanie Radzie Ministrów okresowych sprawozdań z realizacji urzędowych programów rozwoju konkurencji i polityki konsumenckiej

• występowanie do przedsiębiorców i związków przedsiębiorców w sprawie ochrony praw i interesów konsumentów

• podejmowanie czynności wynikających z przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

• występowanie do wyspecjalizowanych jednostek wyspecjalizowanych odpowiednich organów kontroli państwowej o wykonanie badań przestrzegania praw konsumentów

• nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów przeznaczonych dla konsumentów w zakresie wynikającym z przepisów o ogólnym bezpieczeństwie produktów

• monitorowanie systemu kontroli wyrobów wprowadzonych do obrotu w zakresie ich zgodności z zasadniczymi wymaganiami

• współpraca z organami samorządu terytorialnego oraz z krajowymi i zagranicznymi organizacjami społecznymi i innymi instytucjami, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów

• udzielanie pomocy organom samorządu województwa i powiatu oraz organizacjom, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów w zakresie wynikającym z rządowej polityki konsumenckiej

• inicjowanie badań towarów i usług wykonywanych przez organizacje konsumenckie

• opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o prawach konsumentów

• realizacje zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie współpracy i wymiany informacji w sprawach ochrony konkurencji i pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom

• gromadzenie i upowszechnienie orzecznictwa w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów

• wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub ustawach odrębnych.

WYKŁAD 3 19.10.2006.

Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów c.d.

Departamenty:

• Departament Prawcy i Orzecznictwa Europejskiego

• Departament Ochrony Konkurencji

• Departament Analiz Rynku

• Departament Monitorowania Pomocy Publicznej

• Departament Polityki Konsumenckiej

• Departament Nadzoru Rynku

• Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej

• Departament Środków Pomocowych, Budżetu i Administracji

• Sekretariat Prezesa UOKiK

Delegatury UOKiK (9 delegatur):

• Bydgoszcz (kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie)

• Gdańsk (pomorskie i zachodniopomorskie)

• Katowice (śląskie i opolskie)

• Kraków (małopolskie, podkarpackie)

• Lublin (lubelskie, podlaskie)

• Łódź (łódzkie, świętokrzyskie)

• Poznań (wielkopolskie)

• Wrocław (dolnośląskie, lubuskie)

• Warszawa (mazowieckie)

Artykuł 32.

Zadania w dziedzinie ochrony interesów konsumentów wykonują również:

• samorząd terytorialny

• organizacje konsumenckie

• inne instytucje, do których zadań statutowych lub ustawowych należy ochrona interesów konsumentów

Artykuł 34.

Zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów

powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów

Do zadań rzecznika konsumentów w szczególności należy:

• zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów

• składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego interesów zakresie ochrony interesów konsumentów

• występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów

• współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi

• wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych

Rzecznik konsumentów:

• może w szczególności wytaczać powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów

• w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów jest oskarżycielem publicznym

• przedsiębiorca, do którego zwrócił się rzecznik konsumentów, obowiązany jest udzielić rzecznikowi wyjaśnień i informacji będących przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika

Zapytania 174461 - udzielone porady i informacje.

Najbardziej aktywnymi miastami są Gdańsk i Bydgoszcz.

Artykuł 38.

Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów

• stały organ opiniodawczo-doradczy Prezesa UOKiK w zakresie spraw związanych z ochroną praw konsumentów na szczeblu samorządu powiatowego

• w skład rady:

• 9 rzeczników konsumentów

• po jednym z obszaru właściwości miejscowej delegatur UOKiK

Do zadań Rady należy w szczególności:

• przedstawianie propozycji dotyczących kierunków zmian legislacyjnych w przepisach dotyczących ochrony praw konsumentów

• wyrażanie opinii w przedmiocie projektów aktów prawnych lub kierunków rządowej polityki konsumenckiej

• wyrażanie opinii w innych sprawach z zakresu ochrony konsumentów przedłożonych Radzie przez Prezesa Urzędu

Państwowa Inspekcja Handlowa (PIH)

• Dekret Rady Państwa (Dz. U. Nr 44 z 04.10.1950 r.)

• Ustawa z dnia 25.02.1958 r. o Państwowej Inspekcji Handlowej

• Ustawa z dnia 24.07.1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową panstwa (Dz. U. Nr 106, poz. 668 z 1998 r.)

Inspekcja Handlowa (IH) → została ona powołana Ustawą o Państwowej Inspekcji

Handlowej. Zmienił się zakres jej działań.

Dekret Rady Państwa (1950 r.)

Celem Inspekcji jest m.in. zabezpieczenie interesów konsumentów i sprawności ich obsługi:

• rozdzielnictwo towarów

• ochrona mienia

• zwalczanie spekulacji i nielegalnego handlu

• przestrzeganie ustalonych cen i marż zarobkowych

PIH

rok 1975 - 17 okręgowych inspektoratów

rok 1996 - 49 wojewódzkich inspektoratów

IH

rok 1999 - 16 wojewódzkich inspektoratów

UOKiK ↔ Inspekcja Handlowa

Inspekcja Handlowa podlega Prezesowi UOKiK

Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2001 r., Nr 4, poz. 25 z późn. zm.).

Na mocy tej ustawy IH zaczęła działać od 01.01.2001 r.

Inspekcja Handlowa (IH)

• wyspecjalizowany organ kontroli powołany do ochrony interesów konsumentów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa.

WYKŁAD 4 26.10.2006.

Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej c.d.

Prezes UOKiK

Główny Inspektor IH

Wojewódzcy Inspektorzy IH ↔ wojewodowie

Przepisów ustawy nie stosuje się do:

• przedsiębiorców działających na terenach zamkniętych, podlegających ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Ministrowi Obrony Narodowej i Ministrowi Sprawiedliwości

• przedsiębiorców produkujących energię lub prowadzących hurtowy i detaliczny handel energią

• przedsiębiorców produkujących paliwa

• banków oraz prowadzonej przez nie działalności bankowej

• ubezpieczeń oraz działalności ubezpieczeniowej

• usług pocztowych i telekomunikacyjnych

• usług pośrednictwa finansowego

• usług informatycznych

• usług naukowo-badawczych

• usług w zakresie edukacji

• usług w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej

Artykuł 3.1.

Zadania IH:

• kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług

• kontrola produktów wprowadzanych do obrotu produktów zakresie zgodności produktów zasadniczymi wymaganiami określonymi produktów przepisach odrębnych produktów wyłączeniem produktów podlegających nadzorowi innych właściwych organów

kontrola przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

• kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowania i zafałszowań, oraz kontrola usług

Kontrola ta nie obejmuje:

• kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych u producentów

• kontroli jakości zdrowotnej środków spożywczych określonych w przepisach odrębnych

• podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów

• organizowanie i prowadzenie stałych polubownych sądów konsumenckich

• prowadzenie poradnictwa konsumenckiego

• wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub przepisach odrębnych

Artykuł 16.

W tuku postępowania kontrolnego inspektor w szczególności może:

• badać akta, dokumenty, ewidencje i informacje w zakresie objętym kontrolą oraz żądać od kontrolowanego lub jego przedstawiciela sporządzenia niezbędnych kopii oraz urzędowego tłumaczenia na język polski dokumentów sporządzonych w języku obcym

• dokonywać oględzin terenów, obiektów, pomieszczeń, środków przewozowych, produktów i innych rzeczy w zakresie objętym kontrolą

• badać przebieg określonych czynności

• legitymować osoby w celu stwierdzenia ich tożsamości, jeżeli jest to niezbędne

• żądać od kontrolowanego lub jego przedstawiciela niezwłocznego usunięcia uchybień porządkowych i organizacyjnych

• żądać od kontrolowanego oraz jego przedstawiciela udzielenia w wyznaczonym terminie pisemnych i ustnych wyjaśnień w sprawach objętych zakresem

• przesłuchiwać osoby w charakterze strony, świadka lub biegłego, jeżeli jest to niezbędne dla wyczerpującego wyjaśnienia okoliczności sprawy

• zasięgać opinii biegłych, jeżeli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli

• zabezpieczać dowody, produkty, pomieszczenia i środki przewozowe

• pobierać nieodpłatnie próbki produktów do badań

• sprawdzić rzetelność obsługi poprzez dokonanie zakupu produktu lub usługi

• zbierać inne niezbędne materiały w zakresie objętym kontrolą

Artykuł 37.

Stałe polubowne sądy konsumenckie

• rozpatrują spory o prawa majątkowe wynikłe z umów sprzedaży produktów i świadczenia usług zawartych pomiędzy konsumentami i przedsiębiorcami na podstawie regulaminu

Działalność IH w roku 2005:

• 
  24360 kontroli, w tym:

• rodzaje stwierdzonych nieprawidłowości na skontrolowanych 8598 wyrobach [%]:

• kontrola p468,7 tys. partii artykułów żywnościowych (wybrane nieprawidłowości wykryte przez IH [%]):

• zbadano jakość 11,7 tys. próbek artykułów rolno-spożywczych (wadliwość - 22,7%)

rodzaj produktu:	liczba próbek		wadliwość:
		zbadanych:		zakwestionowanych:
napoje alkoholowe w gastronomii	164	72	43,9%
wyroby garmażeryjne	1119	438	59,1%
ryby i przetwory rybne	2027	722	33,6%
oleje i tłuszcze	435	113	26,0%
mleko i przetwory mleczne	405	105	25,9%
mięso i przetwory mięsne	1954	438	22,4%
napary kawy	373	77	21,1%
wyroby kulinarne w gastronomii	995	175	17,6%

• złożono 12860 informacji o nieprawidłowościach oraz wniosków o mediację, w tym najbardziej aktywni są mieszkańcy województwa Mazowieckiego:

• na artykuły przemysłowe [%]:

• 
  na usługi:

WYKŁAD 5 09.10.2006.

Masz prawo.

Ustawa z dnia 15.06.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (RPO) (Dz. U. z 2001 r. Nr 14,poz. 147)

Poczet Rzeczników Praw Obywatelskich:

• Prof. Dr hab. Ewa Łętowska

• Prof. Dr hab. Tadeusz Zieliński

• Prof. Dr hab. Adam Zieliński

• Prof. Dr hab. Andrzej Zali

• Dr Janusz Kochanowski (V kadencja, od 2006 r.)

Rzecznik Praw Obywatelskich

• stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych aktach normatywnych

• w sprawach dzieci Rzecznik współpracuje z Rzecznikiem Praw Dziecka

• w sprawach o ochronę wolności i praw człowieka i obywatela Rzecznik bada, czy wskutek działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji, obowiązanych do przestrzegania i realizacji tych wolności i praw nie nastąpiło naruszenie:

• prawa

• zasad współżycia

• sprawiedliwości społecznej

Podjęcie czynności przez Rzecznika następuje:

• na wniosek obywateli lub ich organizacji

• na wniosek organów samorządów (Powiatowy/Miejski Rzecznik Konsumentów)

• na wniosek Rzecznika Praw Dziecka

• z własnej inicjatywy

Wniosek kierowany do RPO:

• jest wolny od opłat

• nie wymaga zachowania szczególnej formy

• powinien zawierać oznaczenie wnioskodawcy oraz osoby, której wolności i praw sprawa dotyczy

• określać przedmiot sprawy

Rzecznik po zapoznaniu się z każdym skierowanym do niego wnioskiem może:

• podjąć sprawę

• poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysługujących mu środków działania

• przekazać sprawę według właściwości

• nie podjąć sprawy zawiadamiając o tym wnioskodawcę i osobę, której sprawa dotyczy

Podejmując sprawę Rzecznik może:

• samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające

• zwrócić się o zbadanie sprawy lub jej części do właściwych organów, w szczególności organów nadzoru, prokuratury, kontroli państwowej, zawodowej lub społecznej

• zwrócić się do Sejmu o zlecenie Najwyższej Izbie Kontroli przeprowadzenia kontroli dla zbadania określonej sprawy lub jej części

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

Aleja Solidarności 77

00-090 Warszawa

tel.: centrala: (22) 551-77-00

tel: Przyjęcia interesów: (22) 551-77-60

Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.

Organizacje Konsumenckie:

• niezależne od przedsiębiorców i ich związków organizacje społeczne, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów

• organizacje konsumenckie mogą prowadzić działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, o ile ich dochód z działalności służy wyłącznie realizacji celów statutowych (od 01.05.2004 r.)

• reprezentują interesy konsumentów wobec organów administracji rządowej i samorządowej

• mogą uczestniczyć w realizacji rządowej polityki konsumenckiej

Organizacje konsumenckie mają w szczególności prawo do:

• wyrażania opinii o projektach aktów prawnych i innych dokumentów dotyczących praw i interesów konsumentów

• opracowywania i upowszechniania konsumenckich programów edukacyjnych

• wykonywania testów produktów i usług oraz publikowania ich wyników

• wydawania czasopism, opracowań badawczych, broszur i ulotek

• prowadzenia nieodpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy konsumentom w dochodzeniu ich roszczeń, chyba że statut organizacji stanowi, że działalność ta jest wykonywana odpłatnie

• realizowania zadań państwowych w dziedzinie ochrony konsumentów, zlecanych przez organy administracji rządowej i samorządowej

• ubiegania się o dotacje ze środków publicznych

Organizacjami społecznymi, które mogą wytyczać powództwa na rzecz obywateli w sprawach z zakresu ochrony konsumentów oraz, które mogą wstąpić do postępowania w sprawach tego zakresu są:

• organizacje zrzeszające konsumentów

• organizacje działające w zakresie ochrony praw człowieka

• organizacje naukowo-techniczne i techniczne

• związki zawodowe

• związki zrzeszające zmotoryzowanych, z wyłączeniem zrzeszających osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie przewozu

Organizacje Konsumenckie w Polsce:

• Federacja Konsumentów (19981 r.)

• Stowarzyszenie Konsumentów Polskich (1995 r.)

• Polskie Towarzystwo Ekonomiki Gospodarstwa Domowego (1990 r.)

• Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Konsumentów

Federacja Konsumentów i Stowarzyszenie Konsumentów Polskich to 2 organizacje w Polsce, które mają status organizacji użytku publicznego → nieodpłatne.

Polska jako jedyny kraj Konsumentów Europie Środkowo-Wschodniej utworzył organizację konsumencką.

Federacja Konsumentów.

Strona internetowa → www.federacja-konsumentow.org.pl

Zestawienie według rodzaju udzielanej pomocy przez Federację:

wystąpienia pisane do podmiotów gospodarczych i organów administracji państwowej (+ mediacje)	8 981
porady pisemne	6 687
porady bezpośrednie	44 417
porady i interwencje telefoniczne	72 739
ilość napisanych pozwów	751
sprawy sądowe z powództwa Federacji	243
udział w rozprawach sądów powszechnych	470

Najwięcej problemów na rynku jest z usługami budowlano-remontowymi.

Szczególnie najwięcej jest porad bezpośrednich oraz porad interwencji telefonicznych.

Materiały FK (wersja elektroniczna), m.in.:

• ABC Konsumenta. Co warto wiedzieć o zakupach i reklamacji.

• Usługi. Potyczki z fachowcem.

• Reklama i promocja. Dzisiaj tylko 9,99 zł.

• Zawieranie umowy. Zakup butów to też umowa.

• Sprzedaż poza lokalem. Spotkanie z akwizytorem.

• Usługi telekomunikacyjne.

• Usługi turystyczne.

• Pasażer linii lotniczych. Odwołany lot, zagubiony bagaż.

• Postępowanie sądowe.

• Ochrona danych osobowych. Prywatność - prawo do bycia pozostawionym w spokoju.

• Bezpieczeństwo produktu. Każdy produkt musi być bezpieczny.

• Zabawki. Radosna i bezpieczna zabawa.

Stowarzyszenie Konsumentów Polskich (SKP).

SKP:

• grupa ekspercka

• współpracuje z powiatowymi/miejskimi rzecznikami konsumenckimi

• od roku 2001 - punkt konsultacji prawnych dla rzeczników

• kwartalnik - „Biuletyn SKP”

• organizacja ma siedzibę tylko w Warszawie

WYKŁAD 6 16.11.2006.

Ogólnopolska edukacja młodego konsumenta.

• 10.2005 r. na zlecenie UOKiK - ogólnopolski program edukacyjny, skierowany do uczniów szkół ponadpodstawowych

• 320 szkoleń

• sprzedaż konsumencka

• znaczenie informacji konsumenckiej

• składanie reklamacji, tryby dochodzenia roszczeń

• odpowiedzialna, zrównoważona konsumpcja

• „Masz prawo”

• materiały dydaktyczne (skierowane do nauczycieli)

Fundacje:

• „Centrum Konsumenckie” ( www.centrumkonsumenckie.pl )

• „Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia konsumentów” ( www.halat.pl/stowarzyszenie.html )

• „Stowarzyszenie Konsumentów Polskich” ( www.skp.pl )

Artykuł 23a.

Praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów:

• godząca w nie bezprawne działania przedsiębiorcy

• nie jest zbiorczym interesem konsumentów suma indywidualnych interesów konsumentów

• stosowanie postanowień wzorów, umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone

• naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji

• nieuczciwa lub wprowadzającą w błąd reklama

• inne czyny nieuczciwej konkurencji godzące w zbiorowe interesy konsumentów

Artykuł 100a.

Z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie polityki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów może wystąpić:

• Rzecznik Praw Obywatelskich

• rzecznik ubezpieczonych

• rzecznik konsumentów

• organizacja konsumencka

Arbiter bankowy ( www.zbp.pl )

• skargi składać mogą wyłącznie konsumenci, osoby fizyczne, którzy zawarli umowę z bankiem w celu bezpośredniego nie związania z działalnością gospodarczą

• wniosek dotyczyć może sporu z bankiem - członkiem Związku Banków Polskich lub bankiem nie będącym członkiem ZBP, który złożył oświadczenie, ze poddaje się rozstrzygnięciom Arbitra bankowego i wykonywaniu jego orzeczeń

Jakie sprawy mogę być rozpatrywane przez Arbitra bankowego:

• mające charakter roszczeń pieniężnych z tytułu:

• nienależytego wykonania przez bank czynności bankowych

• niewykonania innych czynności na rzecz konsumenta

• których wartości przedmiotu sporu nie jest wyższa niż kwota 8 tys. zł.

Przedmiotem postępowania przed Arbitrem bankowym nie mogą być:

• sprawy związane ze świadczeniami Skarbu Państwa

• w szczególności dotyczące książeczek mieszkaniowych i kredytów z dopłatami ze środowisk budżetowych

Arbiter bankowy zwraca wniosek, gdy:

• treść wniosku jest niezrozumiała

• mimo wcześniejszych wezwań nie została poprawiona lub uzupełniona treść

• rozpoznanie sprawy wymagałoby przeprowadzenia postępowania dowodowego z udziałem świadków i biegłych (postępowania sądowego)

Wszczęcie postępowania następuje tylko i wyłącznie na wniosek konsumenta.

Wniosek musi zawierać:

• imię i nazwisko konsumenta oraz adres (ewentualnie nr telefonu kontaktowego)

• dokładne oznaczenie banku, którego dotyczy wniosek

• dokładne określenie żądania, jego zwięzłe uzasadnienie i załączniki w postaci kopii odpowiednich dokumentów

• podanie wartości przedmiotu sporu

Do wniosku winien być dołączony:

• dokument potwierdzający zakończenie postępowania reklamacyjnego w banku

• lub oświadczenie konsumenta, że nie uzyskał w terminie 30 dni odpowiedzi z banku na swoją skargę

• opłata 50 zł (w przypadku wygrania zostaje zwrócona)

W przypadku, gdy wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 50 zł, opłat wynosi 20 zł.

Arbiter bankowy nie podejmuje żadnych czynności dopóki opłata nie zostanie uiszczona.

Orzeczenia Arbitra bankowego są dla banku ostateczne.

Bank obowiązany jest wykonać orzeczenie Arbitra bankowego nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wpisu orzeczenia.

Konsument niezadowolony z rozstrzygnięcia może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.

Bank takiego skierowania składać nie może.

Rzecznik ubezpieczonych ( www.rzu.gov.pl )

Rzecznik ubezpieczonych reprezentuje interesy:

• ubezpieczonych

• uprawnionych z umów ubezpieczenia

• członków funduszy emerytalnych

• uczestników pracowniczych programów emerytalnych

W skardze należy podać swoje dane:

• imię, nazwisko

• adres zamieszkania bądź adres do korespondencji

• nr telefonu

• w przypadku członka funduszu emerytalnego również nr:

• PESEL

• NIP

• rachunku w OFE

• jeżeli występujemy w czyimś imieniu należy dołączyć pełnomocnictwo, które upoważnia do reprezentowania danej osoby

W skardze należy w zwięzłej i krótkiej formie przestawić stan faktyczny dotyczący szkody i działań z nią związanych, jak też:

• dlaczego nie zgadzamy się ze stanowiskiem zakładu ubezpieczeń/powszechnym towarzystwem emerytalnym

• podać argumenty potwierdzające swoje roszczenia w stosunku do firmy ubezpieczeniowej/ towarzystwa ubezpieczeniowego

• przedstawić swoje oczekiwania wobec Rzecznika ubezpieczeń odnoszące się do sposobu załatwienia sprawy, tzn. czy ma być to podjęcie interwencji w zakładzie ubezpieczeniowym/powszechnym towarzystwie emerytalnym, czy też opinia prawna dotycząca przedmiotowej sprawy

Do skargi (zażalenia) należy dołączyć:

• korespondencje o zakładzie ubezpieczeń

• inne dokumenty, które będą potwierdzeniem naszych roszczeń

W przypadku braku jakiejkolwiek dokumentacji, należy podać:

• nazwę firmy, od której dochodzimy roszczeń

• rodzaj ubezpieczenia

• nr polisy/rachunku, datę i miejsce zdarzenia ubezpieczeniowego

Liczba wpływających do Rzecznika pisemnych skarg odnoszących się do problematyki ubezpieczeniowej ma charakter wzrostowy.

Urząd Komunikacji Elektronicznej ( www.uke.gov.pl )

Urząd Regulacji Energetyki ( www.ure.gov.pl )

Rzecznik Praw Pacjenta Narodowego Funduszu Zdrowia

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych ( www.giodo.gov.pl )

• każdy ma praw ochrony dotyczących go danych osobowych

• prawo sprzeciwu

• prawo do informacji

• prawo do poprawiania danych

Funkcje:

• kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych osobowych

• wydawanie decyzji administracyjnych i rozpatrywanie skarg w sprawach wykonania przepisów o ochronie danych osobowych

• prowadzenie rejestru zbioru danych oraz udzielanie informacji o zarejestrowanych zbiorach

• opiniowanie projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących ochrony danych osobowych

WYKŁAD 7 23.11.2006.

Rzecznik Praw Dziecka

• strona Rzecznika → ( www.brpd.gov.pl )

• strona „przyjazna administracja” → ( www.infoobywatel.gov.pl )

Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich w Europie (EEC-Net)

• funkcjonuje w Europie

• obejmuje cała UE, Norwegie i Islandię

• doradzanie obywatelom w sprawach ich praw konsumenckich

• organizowanie łatwego dostępu do procedur odszkodowawczych, zwłaszcza w sprawach ponadgranicznych

Najpopularniejsze transakcje ponadgraniczne to:

• tradycyjna umowa sprzedaży

• „zakupy' w Internecie

• zagraniczne sklepy wysyłkowe

• rachunki oszczędnościowe

• ubezpieczenia

• i inne

Misja Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich:

• dostarczanie konsumentom kompleksowej obsługi od informacji na temat ich praw konsumenckich po pomoc w uwzględnianiu ich skarg i rozwiązywaniu sporów

• pomaganie konsumentom w korzystaniu z możliwości, jakie stwarza jednolity rynek UE bez zagrożenia dla ich zdrowia, bezpieczeństwa oraz interesów ekonomicznych

Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce (ECIC)

• zostało powołane w 01.2005 r. na mocy porozumienia Komisji Europejskiej z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK)

• jest członkiem Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net)

• strona internetowej pomocy konsumentowi → ( www.konsument.gov.pl )

Zadania ECK:

• budowanie wiedzy konsumentów poprzez przekazywanie informacji o dostępnych środkach prawnych w kraju oraz w innych państwach członkowskich UE, Norwegii i Islandii

• poradnictwo prawne

• polubowne rozwiązywanie skarg transgranicznych

• popularyzacja pozasądowych/polubownych możliwości rozwiązywania spraw (ADR)

• prowadzenie wspólnych z mediami akcji o tematyce konsumenckiej

• wspieranie kampanii informacyjnych na szczeblu Wspólnotowym

• gromadzenie szczegółowych informacji o instytucjach UE i poszczególnych systemach prawnych państw członkowskich oraz o historii prawa konsumenckiego

• informowanie przedsiębiorców i innych środowisk opiniotwórczych o prawach oraz obowiązkach konsumentów

• prowadzenie kampanii edukacyjnych i informacyjnych

• ścisła współpraca w ramach Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich w Europie (ECC-Net)

• współpraca z innymi Sieciami Europejskimi, w tym zwłaszcza z Siecią Solnit i FIN-Net

Główne zadania ECK:

• zajmuje się szerzeniem wiedzy o wspólnym rynku europejskim oraz pomaga w polubownym rozwiązywaniu sporów ponadgranicznych pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentami

• grupa ekspercka ściśle współpracująca z europejskimi i krajowymi organizacjami ochrony konsumentów

• łącznik pomiędzy indywidualnymi konsumentami mieszkającymi w państwach członkowskich UE a różnymi organizacjami i instytucjami rozwiązującymi poszczególne problemy konsumentów

• Cytaty:

• „Jestem Polakiem i moja sprawa dotyczy zakupów towarów w krajach UE, Norwegii i Islandii”

• „Jestem obcokrajowcem i moja sprawa dotyczy zakupów towarów i usług w Polsce”

Aby złożyć skargę należy:

• złożyć formularz zgłoszeniowy/skargi konsumenckiej

• zdobyć jak najwięcej informacji i dokumentów o sprawie (dotyczących transakcji)

Powszechne rozpatrywanie skargi konsumenckiej przez ECK:

• ekspert ECK określi zasadność skargi w świetle przepisów prawa

• należy jak najszybciej nawiązać samodzielny kontakt z przedsiębiorcą, jeśli skarga jest zasadna (roszczenie)

• ekspert ECK pomaga w analizie dokumentów, przygotować odpowiednie pismo do przedsiębiorcy i zapewnić niezbędne tłumaczenia

• jeśli samodzielna interwencja nie daje efektu, ekspert za naszą zgodą może wystąpić do przedsiębiorcy z wezwaniem do właściwego rozpatrzenia skargi

• jeśli w wyniku interwencji ECK nie uda się osiągnąć korzystnego rozwiązania sporu, ekspert ECK określi dalszą polubowną metodę rozwiązania sporu i za zgodą konsumenta skieruje sprawę

• w przypadku niepowodzenia polubownego załatwienia sporu, ECK przekieruje skargę na drogę sądową

Do zadań ECK nie należy:

• rozpatrywanie sporów pomiędzy przedsiębiorcą a przedsiębiorcą

• rozpatrywanie spraw pomiędzy polskim konsumentem a polskim przedsiębiorcą

• rozpatrywanie spraw spoza terytorium UE, Norwegii i Islandii

Artykuł 29ai 29b.

Rada do Spraw Dobrych Praktyk Gospodarczych

• 15 członków

• organizacje i środowiska konsumenckie (5)

• organizacje i środowiska przedsiębiorców (5)

• osoby wyróżniające się wiedzą i doświadczeniem w zakresie ochrony konkurencji i konsumentów (5)

Zadania Rady do Spraw Dobrych Praktyk Gospodarczych:

• przedstawianie propozycji i opinii dotyczących zmian w przepisach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów

• przygotowywanie opracowań na temat stanu ochrony konkurencji i konsumentów w poszczególnych sektorach gospodarki

• propagowanie polubownego rozwiązywania sporów konsumenckich, polubownego szczególności sądownictwa polubownego i mediacji;

• wyrażanie opinii dotyczących zasad dobrych praktyk gospodarczych.

Schemat organizacji administracji ochrony konsumentów.

→ ściągnąć ze strony internetowej www.konsument.gov.pl, ale nie mogę tego znaleźć

WYKŁAD 8 30.11.2006.

Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia konsumentów w Polsce.

Program wykładów:

1. omówienie ustawy z dnia 12.12.2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów

2. omówienie ustawy z dnia 02.03.2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny

3. omówienie ustawy z dnia 12.12.2003 r. o systemie oceny zgodności

Literatura:

• ustawy:

• Dz. U. Nr 229, poz. 2275 z 2003 r.

• Dz. U. Nr 22, poz. 271 z 2000 r. (z późn. zm. - Dz. U. Nr 116, poz. 1204 z 2004 r.)

• Dz. U. Nr 204, poz. 2087 z 2004 r. (jednolity tekst)

• „Polski system oceny zgodności i kontrola wyrobów podlegających Dyrektywom Nowego Podejścia - przewodnik”. Wydawnictwo UOKiK, Warszawa, 2005 r.

• „Polski przedsiębiorca w UE. Wyroby podlegające ocenie zgodności i oznakowaniu CE”. Wydawnictwo UOKiK, Warszawa, 2005 r.

• „ochrona i edukacja konsumentów we współczesnej gospodarce rynkowej”. A. Dąbrowska, M. Janoś-Kwasło, I. Ozimek, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2005 r.

Główne cele ustawodawstwa konsumenckiego:

• ochrona zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów

• ochrona interesów ekonomicznych konsumentów

• poradnictwo i pomoc

• informacja konsumencka

• konsultacje i reprezentacje konsumenckie

„Władze publiczne chronią konsumentów przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz nieuczciwymi praktykami rynkowymi”.

Artykuł 76 Konstytucji RP z 1997 r.

Definicje (z PN-ISO 8402: 1996 r. „Zarządzanie jakością i zapewnienie jakości - Terminologia”):

Bezpieczeństwo - stan, w którym ryzyko odniesienia obrażeń przez osoby lub spowodowania

szkody zostało ograniczone do akceptowalnego poziomu;

jest jednym z aspektów jakości;

Wada - niespełnienie wymagania związanego z zamierzonym użytkowaniem lub uzasadnionymi

oczekiwaniami włączając te, które są związane z bezpieczeństwem;

Odpowiedzialność za wyrób - ogólny termin stosowany do opisania zobowiązań wytwórcy lub

innych stron do wyrównania strat związanych z obrażeniem

cielesnym, szkodą majątkową lub innym uszczerbkiem

spowodowanym przez wyrób;

prawne i finansowe skutki odpowiedzialności za wyrób mogą się

zmieniać w zależności od jurysdykcji;

Laboratorium referencyjne - laboratorium odwoławcze uprawnione przez ministra właściwego

ds. zdrowia na podstawie przepisów o systemie oceny zgodności i

akredytacji, stosujące w zakresie oceny jakości zdrowotnej

żywności wiarygodne metody badań potwierdzone w systemie

badań laboratoryjnych;

System oceny zgodności wyrobów oraz procesów ich wytwarzania w Polsce.

Podstawy polskiego systemu oceny zgodności wyrobów, które mogą stwarzać zagrożenie albo służą ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia, mienia oraz środowiska, jak również procesów ich wytwarzania stanowi Ustawa z dnia 30.08.2002 r.

Ustawa z dnia 30.08.2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2002 r. Nr 166, poz. 1360)

Artykuł 1.

Ustawa określa:

• zasady funkcjonowania systemu oceny zgodności z zasadniczymi i szczegółowymi wymaganiami dotyczącymi wyrobów

• zasady i tryb udzielania akredytacji oraz autoryzacji

• sposób zgłaszania Komisji Europejskiej i państwom członkowskim Unii Europejskiej autoryzowanych jednostek oraz autoryzowanych laboratoriów

• zadania Polskiego Centrum Akredytacji

• zasady działania systemu kontroli wyrobów

• zasady sprawowania nadzoru nad wyrobami podlegającymi ocenie zgodności oraz organy właściwe w tych sprawach

Artykuł 3.

Uzupełnieniem systemu oceny zgodności są:

• przepisy określające zasadnicze i szczegółowe wymagania oraz specyfikacje techniczne dotyczące wyrobów i procesów ich wytwarzania

• przepisy oraz normy określające działanie podmiotów uczestniczących w procesie oceny zgodności

W procesie oceny zgodności uczestniczą producenci, ich upoważnieni przedstawiciele, importerzy, jednostki certyfikujące, jednostki kontrolujące oraz laboratoria.

Artykuł 5.

Podstawowe terminy i ich znaczenie w ustawie o systemie oceny zgodności:

Jednostka kontrolująca - jednostka dokonująca sprawdzenia projektu wyrobu, wyrobu lub procesu jego wytwarzania oraz ustalenia ich zgodności z zasadniczymi lub szczegółowymi wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi;

Certyfikacja - działanie jednostki certyfikującej wykazujące, że należycie zidentyfikowany wyrób lub proces jego wytwarzania są zgodne z zasadniczymi lub szczegółowymi wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi;

Jednostka certyfikująca - niezależną od stron zainteresowanych (tj. dostawcy i odbiorcy) jednostka dokonująca certyfikacji;

Certyfikat zgodności - dokument wydany przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą, potwierdzający, że wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne z zasadniczymi lub szczegółowymi wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi;

Deklaracja zgodności - oświadczenie producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela stwierdzające na jego wyłączną odpowiedzialność, że wyrób jest zgodny z zasadniczymi wymaganiami, specyfikacjami technicznymi lub określoną normą;

Akredytacja - uznanie przez jednostkę akredytującą kompetencji jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej oraz laboratorium do wykonywania określonych działań;

Autoryzacja - zakwalifikowanie przez ministra lub kierownika urzędu centralnego, właściwego ze względu na przedmiot oceny zgodności, zgłaszającej się jednostki lub laboratorium do procesu notyfikacji;

Notyfikacja - zgłoszenie Komisji Europejskiej i państwom członkowskim Unii Europejskiej autoryzowanych jednostek certyfikujących i kontrolujących oraz autoryzowanych laboratoriów właściwych do wykonywania czynności określonych w procedurach oceny zgodności;

Normy zharmonizowane - normy krajowe (PN) przenoszące europejskie normy zharmonizowane, ustanowione przez europejskie organizacje normalizacyjne na podstawie mandatu udzielonego przez Komisję Europejską, których numery zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich;

Dyrektywy Nowego Podejścia - dyrektywy Unii Europejskiej, uchwalone zgodnie z zasadami ustalonymi w Uchwale Rady Unii Europejskiej z dnia 07.05.1985 r., w sprawie nowego podejścia do harmonizacji technicznej oraz normalizacji;

Zasadnicze wymagania - które powinien spełniać wyrób wprowadzany do obrotu, określone w dyrektywach nowego podejścia; dotyczą zagadnień bezpieczeństwa oraz ochrony zdrowia i życia człowieka i środowiska;

Szczegółowe wymagania - które powinien spełniać wyrób wprowadzany do obrotu, określone w dyrektywach Unii Europejskiej innych niż dyrektywy nowego podejścia lub w specyfikacjach technicznych;

Specyfikacje techniczne - dokumenty określające cechy, które powinien poosiadać wyrób lub proces jego wytwarzania w zakresie jakości, parametrów technicznych, bezpieczeństwa lub wymiarów, w tym w odniesieniu do nazewnictwa, symboli, badań i metodologii badań, opakowania, znakowania i oznaczania wyrobu;

Rozdział 3.

Zasady udzielania akredytacji, autoryzacji i notyfikacji:

1. Akredytacja jest udzielana przez Polskie Centrum Akredytacji, zwane dalej „Centrum Akredytacji”, na wniosek zainteresowanej jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej oraz laboratorium po dokonaniu ich oceny i potwierdzeniu, że spełniają wymagania i warunki określone w odpowiednich Polskich Normach, a w przypadku braku Polskich Norm - w odpowiednich dokumentach organizacji międzynarodowych; w odniesieniu do laboratoriów badawczych i ??? stosowne wymagania podaje PN-EN ISO/IEC 17021:2001, 2005 „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i ???”

2. Dokumentem potwierdzającym udzielenie akredytacji jest certyfikat akredytacji; w przypadku naruszenia warunków akredytacji może zostać ograniczony zakres akredytacji, zawieszenie akredytacji lub nastąpić jej cofnięcie.

Ograniczenie zakresu akredytacji następuje, jeżeli akredytowana jednostka certyfikująca lub kontrolująca albo akredytowane laboratorium nie wypełnia warunków określonych w certyfikacie akredytacji.

Zawieszenie akredytacji następuje, jeżeli akredytowana jednostka certyfikująca lub kontrolująca albo akredytowane laboratorium nie spełnia wszystkich warunków określonych w certyfikacie akredytacji albo nie wywiązuje się z zobowiązań wynikających z akredytacji.

3. Jednostki certyfikujące, jednostki kontrolujące oraz laboratoria w celu uzyskania notyfikacji mogą ubiegać się o autoryzację;

wymienione jednostki powinny spełniać następujące kryteria:

• posiadać personel o odpowiedniej wiedzy technicznej w zakresie wyrobów i danej procedury oceny zgodności

• być niezależne i bezstronne w stosunku do podmiotów bezpośrednio lub pośrednio związanych z procesem produkcji wyrobu

• dysponować odpowiednim sprzętem

• przestrzegać przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych

4. Autoryzacja jest udzielana na wniosek jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej albo laboratorium, spełniających wymienione kryteria pod warunkiem:

• uzyskania certyfikatu akredytacji

• ubezpieczenia się od odpowiedzialności cywilnej w wysokości odpowiedniej dla ryzyka związanego z prowadzoną działalnością

• spełnienia dodatkowych kryteriów określonych w odpowiednich rozporządzeniach albo wymagań określonych w odrębnych ustawach (nierozwinięty do dzisiaj)

AKREDYTACJA

AUTORYZACJA

NOTYFIKACJA

Minister Gospodarki ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” informacje o notyfikowanych jednostkach certyfikujących i jednostkach kontrolujących oraz notyfikowanych laboratoriach, a także o zmianie zakresu notyfikacji i jej cofnięciu.

Minister oraz kierownik urzędu centralnego są uprawnieni do kontroli notyfikowanych jednostek certyfikujących i jednostek kontrolujących oraz notyfikowanych laboratoriów.

Notyfikowane jednostki certyfikujące są zobowiązane informować o zawieszonych lub cofniętych certyfikatach zgodności, wraz z uzasadnieniem, organ nadzoru.

Organ nadzoru informuje Komisję Europejską o zawieszonych oraz cofniętych certyfikatach wraz z uzasadnieniem.

WYKŁAD 9 07.12.2006.

Artykuł 25.

5. Krajową jednostką akredytująca jest Polskie Centrum Akredytacji, które ma status państwowej osoby prawnej.

Do zakresu działania PCA należy:

• akredytowanie jednostek certyfikujących lub kontrolujących oraz laboratoriów

• sprawowanie nadzoru nad akredytowanymi jednostkami certyfikującymi lub kontrolującymi oraz akredytowanymi laboratoriami w zakresie przestrzegania przez nie warunków akredytacji

• prowadzenie wykazu akredytowanych jednostek certyfikujących lub kontrolujących oraz akredytowanych laboratoriów

• organizowanie szkoleń i prowadzenie działalności wydawniczej w zakresie akredytacji

PCA może zawierać z zagranicznymi jednostkami akredytującymi porozumienia o wzajemnym uznawaniu kompetencji akredytowanych jednostek certyfikujących lub kontrolujących oraz akredytowanych laboratoriów.

Artykuł 37.

6. Wnioskodawca za czynności związane z:

• obowiązkową oceną zgodności wyrobów oraz akredytacją

• badaniami na potrzeby oceny zgodności wyrobów

• certyfikacją

• sprawdzaniem zgodności wyrobów z wymaganiami, dokonywane przez notyfikowane jednostki kontrolujące

• akredytacją laboratoriów

uiszcza opłaty, których wysokość ustala Minister Finansów.

Ustawa z dnia 12.12.2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. z 2003 r. Nr 229, poz. 2275)

Artykuł 1.

Ustawa określa:

• ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów

• obowiązki producentów i dystrybutorów w zakresie bezpieczeństwa produktów

• zasady i tryb sprawowania nadzoru w celu zapewnienia bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek

Rozdział 2.

Ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów:

1. produktem bezpiecznym jest produkt, który w zwykłych lub w innych, dających się w sposób uzasadniony przewidzieć, warunkach jego używania, z uwzględnieniem czasu korzystania z produktu, a także, w zależności od rodzaju produktu, sposobu uruchomienia oraz wymogów instalacji i konserwacji, nie stwarza żadnego zagrożenia dla konsumentów lub stwarza znikome zagrożenie, dające się pogodzić z jego zwykłym używaniem i uwzględniające wysoki poziom wymagań dotyczących ochrony zdrowia i życia ludzkiego

2. przy ocenie bezpieczeństwa produktu uwzględnia się:

• cechy produktu, w tym jego skład, opakowanie, instrukcję montażu i uruchomienia, a także - biorąc pod uwagę rodzaj produktu - instrukcję instalacji i konserwacji

• oddziaływanie na inne produkty, jeżeli można w sposób uzasadniony przewidzieć, że będzie używany łącznie z innymi produktami

• wygląd produktu, jego oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje dotyczące jego użytkowania i postępowania z produktem zużytym oraz wszelkie inne wskazówki lub informacje dotyczące produktu

• kategorie konsumentów narażonych na niebezpieczeństwo w związku z użyciem produktu, w szczególności dzieci i osoby starsze

3. przy dokonywaniu oceny, czy produkt stwarza poważne zagrożenie, przez które rozumie się wymagające natychmiastowych działań naruszenie wymagań bezpieczeństwa, uwzględnia się bezpośrednie lub odsunięte w czasie skutki używania produktu, w tym stopień i prawdopodobieństwo utraty zdrowia lub życia przez konsumentów, stopień narażenia poszczególnych kategorii konsumentów oraz możliwość prawidłowej oceny ryzyka przez konsumentów i możliwości jego uniknięcia

4. w przypadku gdy brak jest szczegółowych przepisów Wspólnoty Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa określonego produktu, produkt wprowadzony na rynek polski uznaje się za bezpieczny, jeżeli spełnia określone odrębnymi przepisami polskimi szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów

5. domniemywa się, że produkt zgodny z normami zharmonizowanymi w rozumieniu przepisów o systemie oceny zgodności jest produktem bezpiecznym w zakresie wymagań objętych tymi normami

6. spełnianie przez produkt wymagań, o których mowa w punktach d) i e) nie wyłącza możliwości stosowania środków określonych ustawą, jeżeli organ nadzoru stwierdzi, że pomimo zgodności z tymi wymaganiami produkt nie jest bezpieczny

7. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, dodatkowe wymagania dotyczące:

• bezpieczeństwa i znakowania produktów, które stwarzają zagrożenie dla konsumentów przez to, że ich wygląd wskazuje na inne niż rzeczywiste przeznaczenie

• bezpieczeństwa i znakowania produktów włókienniczych

w tych rozporządzeniach Rada Ministrów określi w szczególności informacje, które powinny zostać umieszczone na etykiecie lub opakowaniu produktu

8. Rada Ministrów może określić dodatkowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa lub znakowania określonych produktów, mając na uwadze potrzebę zapobiegania i eliminowania zagrożeń stwarzanych przez produkty dla zdrowia i życia konsumentów

Rozdział 3.

Obowiązki producentów i dystrybutorów w zakresie bezpieczeństwa produktów:

1. producent jest zobowiązany wprowadzać na rynek wyłącznie produkty bezpieczne

2. producent, w zakresie prowadzonej działalności, jest zobowiązany dostarczać konsumentowi informacje:

• umożliwiające im ocenę zagrożeń związanych z produktem w czasie zwykłego lub możliwego do przewidzenia okresu jego używania, jeżeli takie zagrożenia nie są, przy braku odpowiedniego ostrzeżenia, natychmiast zauważalne

• dotyczące możliwości przeciwdziałania tym zagrożeniom

3. producent, zachowując należytą staranność, w zakresie prowadzonej działalności, jest zobowiązany podejmować działania odpowiednie do właściwości produktu:

• umożliwiające uzyskiwanie przez tego producenta wiedzy o zagrożeniach, które produkt może stwarzać

• mające na celu uniknięcie zagrożeń, w tym - o ile jest to niezbędne - umożliwiające wycofanie produktu z rynku, właściwe i skuteczne ostrzeżenie konsumentów lub wycofanie produktu od konsumentów

4. dystrybutor jest zobowiązany działać z należytą starannością w celu zapewnienia bezpieczeństwa produktów, w szczególności przez niedostarczanie produktów, o których wie lub o których, zgodnie z posiadanymi informacjami i doświadczeniem zawodowym, powinien wiedzieć, że nie spełniają one wymagań bezpieczeństwa

5. dystrybutor, w zakresie prowadzonej działalności, jest zobowiązany uczestniczyć w monitorowaniu bezpieczeństwa produktów wprowadzonych na rynek, w szczególności:

• przyjmować od konsumentów informacje o zagrożeniach powodowanych przez produkty i przekazywać je producentom, organowi nadzoru oraz Inspekcji Handlowej

• przechowywać i udostępniać na żądanie organu nadzoru i Inspekcji Handlowej dokumentację niezbędną do ustalenia pochodzenia produktów

6. producenci i dystrybutorzy, w zakresie prowadzonej działalności, są zobowiązani współpracować z organem nadzoru i Inspekcją Handlową w celu uniknięcia lub eliminacji zagrożeń stwarzanych przez produkty przez nich dostarczane lub udostępniane

7. producent i dystrybutor, którzy uzyskali informację, że wprowadzony na rynek produkt nie jest bezpieczny, są zobowiązani powiadomić o tym niezwłocznie organ nadzoru.

WYKŁAD 10 14.12.2006.

Ustawa z dnia 12.12.2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów c.d.

Rozdział 4.

Nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów:

Organem sprawującym nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów w zakresie określonym ustawą jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Prezes UOKiK), który wykonuje swoje zadania przy pomocy Inspekcji Handlowej.

1. nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów obejmuje:

• okresowe monitorowanie oraz ocenę skuteczności kontroli spełniania przez produkty ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa, z uwzględnieniem rodzajów kontrolowanych produktów i badanych zagrożeń

• zatwierdzanie okresowych planów kontroli produktów w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i monitorowanie ich realizacji

• prowadzenie rejestru produktów niebezpiecznych oraz gromadzenie danych o produktach, które nie spełniają szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa

• gromadzenie informacji dotyczących bezpieczeństwa produktów, przekazywanie ich właściwym organom oraz monitorowanie sposobu wykorzystania tych informacji

• kontrola produktów w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa jest wykonywana przez Inspekcję Handlową;

w toku prowadzonego postępowania kontrolnego Inspekcja Handlowa może w szczególności:

• żądać wszelkich informacji niezbędnych do stwierdzenia, czy produkt jest bezpieczny

• sprawdzać, w ramach posiadanych uprawnień, bezpieczeństwo wprowadzonych na rynek produktów, aż do ostatniego etapu ich używania

• jeżeli wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej w toku kontroli stwierdzi, że istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że produkt nie jest bezpieczny, zakazuje, w drodze decyzji, producentowi lub dystrybutorowi jego dostarczania, oferowania lub prezentowania przez czas niezbędny do przeprowadzenia oceny, badań i kontroli jego bezpieczeństwa, nie dłuższy jednak niż 30 dni

• organ nadzoru może wszcząć z urzędu postępowanie, jeżeli z innych dostępnych informacji, w szczególności z powiadomienia przekazanego przez organy kraju członkowskiego Unii Europejskiej, wynika, że produkt może nie być bezpieczny

• wycofanie produktu z rynku polega na odebraniu przez producenta produktu od dystrybutorów oraz zakazaniu prezentowania i oferowania przez dystrybutorów takiego produktu konsumentom;

wycofanie produktu od konsumentów i jego zniszczenie może zostać nakazane wyłącznie w przypadku, gdy inne działania byłyby niewystarczające dla zapobieżenia poważnym zagrożeniom powodowanym przez produkt

6. organ nadzoru informuje Komisję Europejską o:

• decyzjach ograniczających wprowadzanie na rynek produktów lub nakazujących wycofanie produktów od konsumentów, podając uzasadnienie poważnego zagrożenia

• stwierdzeniu istnienia poważnego zagrożenia wymagającego natychmiastowych działań, zwłaszcza gdy produkt może znajdować się w obrocie w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej;

• działaniach podjętych z własnej inicjatywy przez producentów lub dystrybutorów w celu zapobieżenia lub wyeliminowania zagrożeń stwarzanych przez produkty

7. organ nadzoru prowadzi rejestr produktów niebezpiecznych;

w rejestrze produktów niebezpiecznych są gromadzone informacje o produktach, które nie spełniają ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa w szczególności:

• dane umożliwiające identyfikację produktu

• informacje o:

• rodzaju i zakresie zagrożeń stwarzanych przez produkt

• środkach, jakie zastosowano w odniesieniu do produktu

• Minister Zdrowia prowadzi krajowy system monitorowania wypadków konsumenckich;

zadaniem tego systemu jest gromadzenie informacji dotyczących wypadków konsumenckich, w szczególności danych o okolicznościach wypadków i ich skutkach zdrowotnych oraz o produktach mających związek z tymi wypadkami.

Ustawa z dnia 02.03.2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 z 2000 r. z późn. zm. - Dz. U. Nr 116, poz. 1204 z 2004 r.)

Rozdział 3 (do Artykułu 449).

1. kto wytwarza w zakresie swojej działalności gospodarczej produkt niebezpieczny, odpowiada za szkodę wyrządzoną komukolwiek przez ten produkt;

przez produkt rozumie się rzecz ruchomą, choćby została ona połączona z inną rzeczą;

za produkt uważa się także zwierzęta i energię elektryczną

2. niebezpieczny jest produkt nie zapewniający bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać, uwzględniając normalne użycie produktu;

o tym, czy produkt jest bezpieczny, decydują okoliczności z chwili wprowadzenia go do obrotu, a zwłaszcza sposób zaprezentowania go na rynku oraz podane konsumentowi informacje o właściwościach produktu;

produkt nie może być uznany za nie zapewniający bezpieczeństwa tylko dlatego, że później wprowadzono do obrotu podobny produkt ulepszony

3. producent odpowiada za szkodę na mieniu tylko wówczas, gdy rzecz zniszczona lub uszkodzona należy do rzeczy zwykle przeznaczanych do osobistego użytku i w taki przede wszystkim sposób korzystał z niej poszkodowany

4. producent nie odpowiada za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, jeżeli produktu nie wprowadził do obrotu albo gdy wprowadzenie produktu do obrotu nastąpiło poza zakresem jego działalności gospodarczej;

producent nie odpowiada również wtedy, gdy właściwości niebezpieczne produktu ujawniły się po wprowadzeniu go do obrotu, chyba że wynikały one z przyczyny tkwiącej poprzednio w produkcie;

nie odpowiada on także wtedy, gdy nie można było przewidzieć niebezpiecznych właściwości produktu, uwzględniając stan nauki i techniki w chwili wprowadzenia produktu do obrotu, albo gdy właściwości te wynikały z zastosowania obowiązujących przepisów prawa

5. wytwórca materiału, surowca albo części składowej produktu odpowiada tak jak producent, chyba że wyłączną przyczyną szkody była wadliwa konstrukcja produktu lub wskazówki producenta

6. kto przez umieszczenie na produkcie swojej nazwy, znaku towarowego lub innego oznaczenia odróżniającego podaje się za producenta, odpowiada tak, jak producent;

tak samo odpowiada ten, kto produkt pochodzenia zagranicznego wprowadza do obrotu krajowego w zakresie swojej działalności gospodarczej (importer)

7. jeżeli nie wiadomo, kto jest producentem lub importerem, wówczas odpowiada ten, kto w zakresie swojej działalności gospodarczej zbył produkt niebezpieczny, chyba że w ciągu miesiąca od daty zawiadomienia o szkodzie wskaże poszkodowanemu osobę i adres producenta lub importera

8. jeżeli zbywca produktu nie może wskazać producenta ani importera zwalnia go od odpowiedzialności wskazanie osoby, od której sam nabył produkt

9. odszkodowanie za szkodę na mieniu nie obejmuje uszkodzenia samego produktu ani korzyści, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć w związku z jego używaniem;

odszkodowanie nie przysługuje, gdy szkoda na mieniu nie przekracza kwoty będącej równowartością 500 EURO

10. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez produkt niebezpieczny ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia;

jednak w każdym wypadku roszczenie przedawnia się z upływem lat dziesięciu od wprowadzenia produktu do obrotu

11. odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny nie można wyłączyć ani ograniczyć;

przepisy o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny nie wyłączają odpowiedzialności za szkody na zasadach ogólnych wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania oraz odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady i gwarancji jakości










Produkt bezpieczny - wymagania podstawowe.














WYKŁAD 11 21.12.2006.

Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej c.d.

Podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów:

• wojewódzki inspektor podejmuje działania mediacyjne w celu polubownego zakończenia sporu cywilnoprawnego między konsumentem a przedsiębiorcą

• postępowanie mediacyjne wszczyna się na wniosek konsumenta lub z urzędu, jeżeli wymaga tego ochrona interesu konsumenta

• w toku postępowania mediacyjnego wojewódzki inspektor zapoznaje przedsiębiorcę z roszczeniem konsumenta, przedstawia stronom sporu przepisy prawa mające zastosowanie w sprawie oraz ewentualne propozycje polubownego zakończenia sporu

• wojewódzki inspektor może wyznaczyć stronom termin do polubownego zakończenia sprawy

• wojewódzki inspektor odstępuje od postępowania mediacyjnego, jeżeli w wyznaczonym terminie sprawa nie została polubownie zakończona oraz w razie oświadczenia przez co najmniej jedną ze stron, że nie wyraża zgody na polubowne zakończenie sprawy

Artykuł 37.

Stałe polubowne sądy konsumenckie

• rozpatrują spory o prawa majątkowe wynikłe z umów sprzedaży produktów i świadczenia usług zawartych pomiędzy konsumentami i przedsiębiorcami na podstawie regulaminu

• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25.09.2001 r. w sprawie określenia regulaminu organizacji i działania stałych polubownych sądów konsumenckich (Dz. U. z 2001 r. Nr 113, poz. 1214)

• działają:

• przy wojewódzkich inspektoratach IH

• przy rzeczniku ubezpieczeniowym

• przy prezesie UKE

Stałych arbitrów wyznaczają:

• organizacje reprezentujące konsumentów

• organizacje reprezentujące przedsiębiorców

• liczba stałych arbitrów wyznaczanych przez organizacje reprezentujące konsumentów = liczba stałych arbitrów wyznaczanych przez organizacje reprezentujące przedsiębiorców

• co najmniej 1/3 liczby stałych arbitrów powinny stanowić osoby mające wyższe wykształcenie prawnicze

Dział II.

Czynności sądów:

Rozdział 1.

Przepisy ogólne:

1. Sąd może zawiadamiać i wzywać strony, świadków, biegłych lub inne osoby w sposób, który uzna za najbardziej celowy, jeżeli uzna to za niezbędne do przyspieszenia rozpoznania sprawy

2. Zawiadomienie, wezwanie i doręczenie uznaje się za skuteczne, jeżeli jest niewątpliwe, że doszło do wiadomości adresata

Rozdział 2.

Czynności przewodniczącego

3. Sprawie nie można nadać dalszego biegu, dlatego że:

• we wniosku nie oznaczono lub niedokładnie oznaczono strony lub przedmiot sporu

• wniosek nie jest podpisany

• do wniosku nie dołączono jego odpisu dla doręczenia go stronie przeciwnej

1. Przewodniczący wzywa wnioskodawcę pod rygorem zwrócenia wniosku do:

• do poprawienia w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania

• lub do uzupełnienia w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania

1. Po bezskutecznym upływie terminu przewodniczący zwraca wniosek wnioskodawcy

2. Jeżeli w wyniku wstępnego badania wniosku okaże się, że sprawie można nadać dalszy bieg, przewodniczący:

• doręcza odpis wniosku stronie przeciwnej

• i wzywa ją, aby w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania złożyła na piśmie odpowiedź na wniosek wraz z oświadczeniem, czy zgadza się na rozstrzygnięcie sporu przez sąd wskazany we wniosku

• Termin rozprawy powinien być wyznaczony tak, aby od daty złożenia oświadczenia do rozprawy nie upłynęło więcej niż miesiąc, chyba że zachodzą niedające się usunąć przeszkody

• Jednocześnie z zawiadomieniem stron o terminie rozprawy w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania strony mają wyznaczyć do składu orzekającego po jednym arbitrze z listy, pod rygorem wyznaczenia ich z urzędu

Rozdział 3.

Czynności sądu orzekającego

5. Sąd orzekający rozpoznaje sprawę na rozprawie w składzie:

• superarbitra

• dwóch arbitrów;

superarbiter przewodniczy rozprawie

6. Rozprawa jest jawna;

superarbiter udziela głosu stronom

• wnioskodawcy

• stronie przeciwnej;

strony zgłaszają ustnie swe żądania i wnioski oraz przedstawiają twierdzenia i dowody na ich poparcie;

następnie, stosownie do okoliczności, sąd przeprowadza postępowanie dowodowe

7. Superarbiter powinien skłaniać strony do pojednania, zwłaszcza po wstępnym wyjaśnieniu stanowisk stron

8. Protokół powinien zawierać:

• oznaczenie sądu oraz miejsca i daty rozprawy

• nazwiska arbitrów

• oznaczenie sprawy

• przebieg rozprawy

9. W przypadkach wymagających wiadomości specjalnych z zakresu jakości produktów lub usług, sąd po wysłuchaniu wniosków stron może wezwać w charakterze biegłego rzeczoznawcę z listy rzeczoznawców do spraw jakości produktów lub usług, prowadzonej przez wojewódzkiego inspektora inspekcji handlowej

10. Rozprawa odbywa się bez względu na niestawiennictwo jednej lub obu stron

11. Sąd odroczy rozprawę, jeżeli stwierdzi nieprawidłowość w doręczaniu zawiadomienia

12. Zamknięcie rozprawy:

• superarbiter udziela głosu stronom

• niejawna narada

• wyrok

13. Wydanie wyroku powinno nastąpić w ciągu trzech dni od dnia zamknięcia rozprawy

14. Wyrok zapada większością głosów i jest podpisywany przez cały skład orzekający

W ciągu 30 dni konsument może złożyć odwołanie do sadu powszechnego.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 02.08.2001 r. w sprawie list rzeczoznawców do spraw jakości produktów lub usług (Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 931).

Na listę rzeczoznawców wpisuje się rzeczoznawcę, który:

• posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości w dziedzinie, w której wykonuje działalność rzeczoznawcy

• posiada wiadomości i umiejętności potwierdzone dokumentami

• posiada zweryfikowane pod względem formalnym załączone do wniosku dokumenty przez wojewódzkiego inspektora Inspekcji Handlowej

Wojewódzki Inspektor:

• dokonuje okresowej weryfikacji rzeczoznawców wpisanych na listę przez:

• analizę prawidłowości wykonywania ich obowiązków

• w szczególności ocenę obiektywizmu wydanych opinii oraz ich zgodności z przepisami prawa i stanem faktycznym

Skreślenie z listy rzeczoznawców następuje w razie:

• nienależytego wykonywania obowiązków rzeczoznawcy, a w szczególności:

• oczywistej sprzeczności wydanej opinii z przepisami prawa lub stanem faktycznym

• rażącego braku obiektywizmu wydanej opinii

• wykazania w treści opinii lekceważącego stosunku do konsumenta, przedsiębiorcy lub organów państwowych

• nieuzasadnionej odmowy wydania opinii

• śmierci rzeczoznawcy

Skreślenie z listy rzeczoznawców następuje również na wniosek rzeczoznawcy.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29.05.2002 r. w sprawie określenia wzorów i sposobu udostępniania stronom urzędowych formularzy pism procesowych w postępowaniu cywilnym (Dz. U. z 2002 r. Nr 80, poz. 728 z późn. zm.).

Jest to nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego od 01.07.2000 r.

Uproszczone postępowanie cywilne odbywa się tylko dla:

• sprawy o roszczenia wynikające z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10 tys. zł

• sprawy o roszczenia wynikające z rękojmi i gwarancji, niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza jej kwoty

• sprawy o zapłaty czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego.

WYKŁAD 12 04.01.2007.

Pomoc w postaci poradnictwa oraz pomoc prawna na rzecz konsumentów:

• powiatowy/miejski rzecznik konsumentów

• Inspekcja Handlowa

• pozarządowe organizacje konsumenckie:

• Federacja Konsumentów

• Stowarzyszenie Konsumentów Polskich

• instytucje branżowe ogarniające ściśle określone sektory rynku:

• Urząd Komunikacji Elektronicznej

• Urząd Regulacji Energetyki

• Rzecznik ubezpieczonych

• Arbiter bankowy przy Związku Banków Polskich

• Urząd Lotnictwa Cywilnego (Komisja Ochrony Praw Pasażerów)

Alternatywne systemy pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich (Alternative Dispute Resolution - ADR).

Rodzaje systemów ADR w UE:

• mediacja i konsyliacja

• arbitraż

• komisje skargowe

• ombudsman (rzecznik)

ADR w Polsce:

• dwa systemy przy IH (mediacja oraz polubowne sądy konsumenckie)

• Arbiter Bankowy (arbitraż w zakresie usług bankowych)

• Rzecznik Ubezpieczonych (mediacja i arbitraż w zakresie usług ubezpieczeniowych)

• System Euro-label (komisja skargowa w zakresie handlu elektronicznego prowadzona przez członków systemu Euro-label

• Rzecznik Konsumentów

Arbiter Bankowy

Rzecznik Ubezpieczonych




FIN-NET




europejskie standardy ochrony konsumentów




spory transgraniczne

Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK)




spory transgraniczne

Przed złożeniem skargi do ADR-u → złóż najpierw reklamację u przedsiębiorcy.

Transgraniczne współpraca organów ochrony konsumentów na gruncie procedur Rozporządzenia 2008/2004/WE


















Organy właściwe w Polsce:

• Prezes UOKiK w stosunku do wszystkich konsumenckich dyrektyw

• Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji

• Główny Inspektor Farmaceutyczny

• Urząd Lotnictwa Cywilnego

Ustawa z dnia 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz., 1503 z późn. zm.).

Artykuł 1.

Ustawa reguluje:

• zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności:

• gospodarczej, w szczególności produkcji przemysłowej i rolnej, budownictwie, handlu i usługach

• w interesie publicznym, przedsiębiorców oraz klientów, a zwłaszcza konsumentów

Artykuł 3.

Czynem nieuczciwej konkurencji jest:

• działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami

• jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Czynem nieuczciwej konkurencji są w szczególności:

• wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa

• fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług

• wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług

• naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa

• nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy

• naśladownictwo produktów

• pomawianie lub nie uczciwe zachwalanie

• utrudnianie dostępu do rynku

• przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną

• nieuczciwa lub zakazana reklama

• organizowanie systemu sprzedaży lawinowej

• organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym

Artykuł 5.

Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie:

• firmy

• nazwy

• godła

• skrótu literowego

• innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.

Artykuł 10.

Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do:

• pochodzenia

• ilości

• jakości

• składników

• sposobu wykonania

• przydatności

• możliwości zastosowania

• naprawy, konserwacji

• lub innych istotnych cech towarów albo usług

a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.

Artykuł 14.

Czynem nieuczciwej konkurencji jest:

• rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody

• nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje, w szczególności o:

• osobach kierujących przedsiębiorstwem

• wytwarzanych towarach lub świadczonych usługach

• stosowanych cenach

• sytuacji gospodarczej lub prawnej

• posługiwanie się:

• nieprzysługującymi lub nieścisłymi tytułami, stopniami albo innymi informacjami o kwalifikacjach pracowników

• nieprawdziwymi atestami

• nierzetelnymi wynikami badań

• nierzetelnymi informacjami o wyróżnieniach lub oznaczeniach produktów

WYKŁAD 13 11.01.2007.

Polityka informacyjna i promocyjna na rynku wewnętrznym.

Rozporządzenie Rady w sprawie działań promocyjnych i informacyjnych dotyczących produktów rolnych na rynku wewnętrznym.

Rozporządzenie Komisji Europejskiej ustanawiające szczegółowe zasady stosowania Rozporządzenia Rady w sprawie działań promocyjnych i informacyjnych dotyczących produktów rolnych rynku wewnętrznego.

Cel programów:

• wzmocnienie wizerunku produktu w oczach konsumentów Wspólnoty w szczególności w odniesieniu do:

• jakości

• wartości odżywczej

• bezpieczeństwa środków spożywczych

• metod produkcji

Cel kampanii:


Promując, np. walory zdrowotne surowców/produktów

organizacje określające grupy docelowe, do których adresują kampanię




wpływ na wprowadzenie promowanych surowców/produktów do codziennej diety

Główne Kanały:

• elektroniczne

• linia telefoniczna informacyjna

• kontakty z mediami i reklama, czasopisma, prasa kobieca/młodzieżowa

• kontakty z lekarzami i dietetykami

• kontakty z nauczycielami i szkołami

• ulotki i broszury, gry

• prezentacje w punktach sprzedaży

• media wizualne

• wystawy, targi

Czas trwania:

• 12 - 36 miesięcy priorytetem dla wieloletnich programów, w których cele wyznaczone są dla każdego etapu:

Ochrona Konsumentów Żywności

Prawa Konsumentów do Żywności:

• do ochrony przed produktami niebezpiecznymi

• do wyboru towarów w oparciu o ich jakość i cenę

• do rzetelnej informacji i edukacji konsumentów

• do reklamacji towarów niezgodnych z umową

Kodeks Żywnościowy FAO/WHO

Światowa Organizacja Handlu

Członkostwo w Unii Europejskiej

FAO/WHO.

FAO → Światowa Organizacja ds. Żywności i Rolnictwa

WHO → Światowa Organizacja Zdrowia




1962 r.




Kodeks Żywnościowy FAO/WHO

Kodeks Żywnościowy FAO/WHO oznacza dla konsumentów:

• bezpieczniejszą jakość

• zapewnioną jakość

• lepszą informacje o żywności

• możliwość informowania rządów i dostawców o oczekiwaniach konsumentów

Światowa Organizacja Handlu (WTO).

• WTO powstał 01.01.1995 r.

• wymiana towarowa żywności na zasadzie respektowania przepisów i metod Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO:

• Porozumienie w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych - porozumienie PTS

• Porozumienie w prawie barier technicznych w handlu - TBT

• wprowadzenie gospodarki rynkowej




oczekiwania konsumentów




nasycona podaż żywności




dobra jakość żywności




sprawna organizacja sieci handlowej

Jakość żywności.

kiedyś teraz



wytworzyć dobry produkt DEFINICJA odpowiedź na potrzeby konsumenta



kontrola SYSTEM zapobieganie



kontrola zewnętrzna ODPOWIEDZIALNOŚĆ samokontrola



poziom do przyjęcia CEL zero defektów



wskaźniki OCENA zadowolenie konsumenta

Strategia bezpieczeństwa żywności w Polsce.

Ustawa z dnia 25.08.2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (krajowe przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa żywności).

Ogół warunków, które muszą być spełnione dotyczące w szczególności:

• stosowanych substancji dodatkowych i aromatów

• poziomów substancji zanieczyszczających

• pozostałości pestycydów

• warunków napromieniowania żywności

• cech organoleptycznych

i działań, które musza być podejmowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu żywnością, w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka.

Rozporządzenie WE/178/2002 Parlamentu Europejskiego ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego powołuje Europejski … ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w sprawach bezpieczeństwa żywności.













Polski System Bezpieczeństwa Rynku

wymagania dotyczące ogólnego bezpieczeństwa produktów

• administracja rządowa

• jednostki wykonujące zadania administracji zleconej

• przedsiębiorcy (producent, importerzy itp.)

odpowiedzialność za produkt

ocena zgodności i certyfikacji

zwykłe lub przewidywane warunki używania produktu

brak zagrożeń

znikome zagrożenie

współpraca administracyjna

Komisja Europejska

organy władzy publicznej w państwach członkowskich

zaistnienie wewnątrzwspólnotowego naruszenia przepisów chroniących prawa konsumentów, które może szkodzić zbiorowym interesom konsumentów




---