Abela Jeżeli szereg
jest zbieżny dla x=p≠0, to jest bezwzględnie zbieżny w przedziale (-|p|,|p|) i jednostajnie zbieżny w każdym przedziale domkniętym zawartym w przedziale (-|p|,|p|). Dowód szereg
jest zbieżny więc lim anpn=0, czyli
M> |anpn |≤M, stąd zaś mamy: |anxn |=|anpn | |x/p|n≤Mqn, jeśli tylko |x|≤q|p|. Szer. geometryczny
jest zbieżny dla q∈(0,1), zatem na mocy twierdzenia Weierstrassa, szereg
jest bezwzględnie i jednostajnie zbieżny w przedziale domkniętym [-q|p|,q|p|]⊂(-|p|,|p|). Zbieżność bezwzględna tego szeregu dla |x|<|p| wynika z kryterium porównawczego dla szeregów zbieżnych.
Ciągiem funkcyjnym nazywamy taki ciąg, którego wyrazami są funkcje fn
RA i który oznaczamy (fn).
Ciąg Punktowo zbieżnym Ciąg (fn) nazywamy pz do funkcji f na zbiorze A jeżeli:
A: lim fn(x)=f(x). Zap
, Ciąg Jednostajnie zbieżny Ciąg (fn) nazywamy jz do funkcji f na zbiorze A jeżeli:
, co zapisujemy
,
Cauchy'ego-Hadamarda Jeżeli istnieje różna od zera granica właściwa
, to promień zbieżności r szeregu potęgowego
jest równy r=1/μ.
Ciągłość funkcji Mówimy że odwzorowanie f: X→R, X
Rn jest ciągłe w punkcie p0
X gdy
Całka krzywoliniowa nieskierowana niech f będzie funkcją ograniczoną na łuku gładkim Γ, wtedy całkę krzywo niekierowaną z funkcji f po łuku Γ określamy wzorem:
, o ile granica po prawej stronie równości istnieje i nie zależy od sposobu podziału odcinka [α,β] ani od sposobu wyboru punktów Pk.
Całka powierzchniowa niezorientowana Jeżeli dla każdego normalnego ciągu podziałów D ciągu (sn) ma granicę niezależną od wyboru punktów Pi, to granicę tę nazywamy całką powierzchniową niezorientowaną z funkcji g po płacie S i oznaczamy
, gdzie g: S→R, sn=
, a Pi jest to dowolny punkt Pi (xi, yi, zi)
Całką ogólną lub rozwiązaniem ogólnym równania różniczkowego n-tego rzędu nazywamy rodzinę funkcji postaci: y=y(x, c1,…,cn), która zależna jest od n stałych dowolnych, przy czym każda funkcja tej rodziny spełnia równanie. Poszczególne funkcje te rodziny przy ustalonych stałych nazywamy całką szczególną
Dirichleta Jeżeli funkcja f spełnia w przedziale [-T,T] warunki Dirichleta, to jest rozwijalna w tym przedziale w szereg trygonometryczny Fouriera i:
[-T,T]:f(x)=
. Jeżeli ponadto funkcja f jest okresowa i ma okres 2T, to równość ta jest prawdziwa dla każdego x z dziedziny tej funkcji.
Definicja Cauchy'ego: mówimy że odwzorowanie f: X→R, X
Rn ma w punkcie p0
X granicę q
B gdy
, gdzie d(p,p0)=
,
Funk uwikłana jeżeli istnieje taka funkcja f: X→R, X
Rn, że F(x1,…,xn, f(x1,…,xn))≡0 w X, to funkcję f nazywa
Grupa abelowa półgrupę unitarną, w której każdy element ma element symetryczny nazywamy grupą. Jeśli w grupie działanie jest przemienne, to nazywamy ja grupą abelową.
Kryterium Weierstrassa Jeżeli szereg Σ an jest szeregiem zbieżnym o wyrazach nieujemnych oraz
A: |fn(x)|≤ an, to szereg funkcyjny Σ fn jest jednostajnie zbieżny w zbiorze A.
O różniczkowaniu szeregu potęgowego Jeżeli promień zbieżności szeregu potęgowego
jest dodatni to suma s tego szeregu jest funkcją różniczkowalną i
oraz promień zbieżności szeregu pochodnych jest równy r.
O całkowaniu szeregu potęgowego jeżeli promień zbieżności r szeregu potęgowego
jest dodatni to suma s tego szeregu jest funkcją całkowalną w sensie Riemanna i
, oraz promień zbieżności szeregu całek jest równy r.
O rozwijaniu funkcji w szereg Taylora funkcja f∈C ∞ (U(x0,δ)) jest sumą swojego szeregu Taylora gdy
Rn(x)=0 w otoczeniu U, gdzie (Rn) jest ciągiem funkcyjnym o postaci
.
O jednoznaczności rozwinięcia funkcji w szereg Taylora jeżeli funkcja f jest w pewnym otoczeniu U(x0,δ) sumą szeregu potęgowego
, to szereg ten jest szeregiem Taylora tej funkcji.
O różniczkowaniu funkcji złożonej Jeżeli funkcja f: X→R, jest różniczkowalna w obszarze X
Rn a funkcje gi:T→R, T
Rk, (i=1,…,n) mają pochodne względem zmiennych t1,…,tk, to funkcja złożona zmiennych t1,…tk ma w obszarze T pochodne cząstkowe względem tych zmiennych, które wyrażają się wzorami
……
O istnieniu funkcji uwikłanej Jeżeli funkcja F jest ciągła w otoczeniu punktu (x0,u0)
Rn+1 i ma w tym otoczeniu ciągłą pochodną Fu', przy czym F(x0,u0)=0 i Fu'(x0,u0)≠0, to istnieje takie otoczenie U0 punktu (x0,u0), w którym równanie F(x,u)=0 posiada tylko jedno rozwiązanie u=f(x) będące funkcją ciągłą w pewnym otoczeniu punktu x0, przy czym f(x0)=u0
O pochodnej funkcji uwikłanej Jeżeli funkcja F jest w otoczeniu punktu (x0,u0)
Rn+1 funkcją klasy C1, przy czym F(x0,u0)=0 i Fu'(x0,u0)≠0, to funkcja uwikłana u=f(x) określona równaniem f(x,u)=0 jest w pewnym otoczeniu U punktu x0 funkcją klasy C1 i:
O istnieniu całki podwójnej (3) Jeżeli funkcja f: D→R jest ciągła w obszarze domkniętym D
R2 (D
R3), to f jest całkowalna w tym obszarze.
O zamianie całki podwójnej na całki iterowane Jeżeli funkcja f: D→R jest ciągła w obszarze D
R2 normalnym względem osi OX: D={(x,y)
R2: a≤x≤b ^φ(x)≤y≤ψ(x)},to
.
O zamianie całki 3 na całki iterowane (Fudiniego) Jeżeli funkcja f: V→R jest ciągła w obszarze V
R3 normalnym względem osi XOY: V={(x,y,z)
R3: (x,y)
D^φ(x,y)≤z≤ψ(x,y)},to
O zamianie zmiennych w całce podwójnej Jeżeli: 1. funkcja f: D→R jest ciągła w obszarze regularnym i domkniętym D
R2, 2. odwzorowanie bijektywne ψ: Δ↔D określone równaniami: x=x(u,v) ^ y=y(u,v) jest klasy C1(Δ), 3. jakobian J(u,v) odwzorowania ψ jest ograniczony i różny od 0 wewnątrz obszaru Δ, to zachodzi równość:
O zamianie zmiennych w całce 3 Jeżeli: 1. funkcja f: V→R jest ciągła w obszarze regularnym i domkniętym V
R3, 2. odwzorowanie bijektywne ψ: Ω↔V określone równaniami: x=x(u,v,w) ^ y=y(u,v,w) jest klasy C1(Ω) ^ z=z(u,v,w), 3. jakobian J(u,v,w) odwzorowania ψ jest ograniczony i różny od 0 wewnątrz obszaru Ω, to zachodzi równość:
o zamianie całki krzywoliniowej nieskierowanej na całkę oznaczoną Jeżeli funkcja f jest ciągła na łuku gładkim Γ={(x(t), y(t)): t
[α,β], to
, jeżeli łuk dany jest w postaci jawnej Γ={(x,y): y=g(x), x
[a,b]}, to
, postać biegunowa Γ: r=h(φ), φ
[a,b], to
, Jeżeli łuk Γ i Γ={x=(x1,x2,…,xn): x=Ф(t)=(φ1(t),φ2(t),… φn(t))}, to
Promieniem zbieżności kres górny wartości bezwzględnych x, dla których szereg
jest zbieżny nazywamy (...) tego szeregu i oznaczamy przez r. Przedział (-r,r) nazywamy przedziałem zbieżności szeregu.
O zamianie całki powierzchniowej niezorientowanej na całkę podwójną Jeżeli funkcja g jest ciągła na płacie gładkim S={(z,y,z): z=f(x,y), (x,y)
D}, gdzie D
R2 jest obszarem regularnym, to
Płatem zwykłym nazywamy homeomorficzny obraz obszaru płaskiego D, przy czym brzeg obszaru
D jest odwzorowany homeomorficznie na brzeg płata S. Jeżeli funkcje hi
C1(D), (i=1,2,3), to płat zwykły nazywamy płatem gładkim. Jeżeli ponadto w każdym punkcie obszaru D pochodna funkcji h=(h1,h2,h3) jest różna od 0 to płat gładki nazywamy regularnym.
Różniczkowalność funkcję f określoną w pewnym otoczeniu U(x,δ) punktu x=(x1, …,xn) nazywamy różniczkowa w tym punkcie, jeżeli istnieją takie stałe a1,…,an zależne tylko od x, że:
+
, gdzie Δx=(Δx1,…,Δxn),/Δx/=
, a o(/Δx/) jest tzw. nieskończenie małą rzędu wyższego niż /Δx/, tzn. taką funkcją, dla której lim(Δx→0)=o(|Δx|)/Δx=0,
Szeregiem funkcyjnym o wyrazach fn nazywamy parę ciągów funkcyjnych ((fn),(sn)), gdzie sn=
jest wyrazem ogólnym ciągu sum częściowych (sn). Szereg funkcyjny ((fn),(sn)) oznaczamy symbolem Σ fn.
Szeregiem zbieżnym punktowo (jednostajnie) Szereg Σ fn, którego ciąg sum częściowych (sn) jest zbieżny punktowo w zbiorze A nazywamy (...) w zbiorze A. Funkcję s, która jest granicą ciągu (sn) nazywamy sumą punktową szeregu.
Szereg Taylora szereg potęgowy o środku w punkcie x0 i współczynnikach cn= f (n)(x0)/n! (n=1,2,...), gdzie f∈C ∞ (U(x0,δ)), nazywamy (...) funkcji f w tym otoczeniu. Jeżeli x=0 to taki szereg nazywamy szeregiem Maclaurina.
Szereg Fouriera szereg ortogonalny ∑cnϕn, którego współczynniki określone są wzorami: cn=(f,ϕn)/|| ϕn||2, n=0,1,2... nazywamy (...) funkcji f.
Schwarza Jeżeli funkcja f: X→R, X
Rn ma pochodne mieszane rzędu k i są one ciągłe w punkcie a
X, to te, które różnią się tylko kolejnością różniczkowań, są równe w tym punkcie.
Trajektorią ortogonalną Krzywą, która w każdym swoim punkcie tworzy kąt prosty z krzywą rodziny linii przechodzącą przez ten sam punkt, nazywamy (...) danej rodziny linii.
Taylora Jeżeli funkcja f: X→R, X
Rn jest klasy Ck w obszarze X zawierającym odcinek I łączący punkty a i x, to:
,
Teoria pola φ:R3→R-pole skalarne, F: R3→R3- pole wektorowe, gdzie F=[p(x,y,z), q(x,y,z), r(x,y,z)], grad: R→R3, φ→ grad φ=
,div:R3→R,F→divF=
;rot:R3→R3,F→rotF=
operator Hamiltona (nabla)
, grad φ=
φ, divF=
*F, rotF=
xF, bezźródłowe pole wektorowe F, dla którego divF=0, bezwirowe- dla którego rotF=0, Jeżeli istnieje pole skalarne φ takie że F=grad φ, to pole wektorowe nazywamy polem potencjalnym. Harmoniczne jednocześnie bezwirowe i bezźródłowe.
Układem ortogonalnym Ciąg funkcyjny (ϕn) o wyrazach ϕn ∈L2(a,b) nazywamy (...) funkcji jeżeli
(n≠k)⇒(ϕn,ϕk)=ab∫ϕn(x) ϕk(x)dx=0. Jeżeli ciąg (an) jest ciągiem liczbowym, zaś (ϕn) ciągiem ortogonalnym, to szereg funkcyjny ∑anϕn nazywamy szeregiem ortogonalnym, a wyrazy an współczynnikami tego szeregu.
Warunki Dirichleta Mówimy że funkcja f spełnia w przedziale [a,b] (...) jeżeli: 1. Funkcja f jest przedziałami monotoniczna w przedziale [a,b]. 2. funkcja f jest ciągła w przedziale [a,b], z wyjątkiem co najwyżej skończonej liczby punktów nieciągłości I rodzaju, przy czym w każdym takim punkcie x0 mamy: f(x0)=1/2 [f(x0-)+f(x0+)];
3. na końcach przedziału spełnione są równości: f(a)=f(b)=1/2 [f(a+)+f(a-)].
Warunek konieczny istnienia ekstremum (Fermata) Jeżeli funkcja f: X→R, X
Rn jest różniczkowalna w punkcie a
X0 i w punkcie tym ma ekstremum lokalne, to f `(a)=0
Zastosowanie różniczki funkcji do obliczeń przybliżonych Jeżeli funkcja f ciągłe pochodne cząstkowe 1 rzędu w punkcie x0,to: f(x0+Δx)
f(x0)+df(x0,Δx), przy czym błąd tego przybliżenia dąży szybciej do 0 niż wyrażenie |Δx|,
Zagadnienie Cauchy'ego dla równania różniczkowego rzędu n: wyznaczyć rozwiązanie szczególne równania różniczkowego, które spełnia warunki początkowe: y(x0)=y0, y'(x0)=y1, …, y(n-1)(x0)=yn-1 przy czym dowolne liczby rzeczywiste: x0
I, y0, y1,..., yn-1, zwane wartościami początkowymi są zadane z góry.
Zagadnienie Cauchy'ego dla równania liniowego n-tego rzędu: wyznaczyć całkę szczególną y spełniającą w przedziale (a,b) równanie (1) (lub(2)) i warunki początkowe: y(x0)=y0, y'(x0)=y1, : y(n-1)(x0)=yn-1, gdzie x0∈(a,b), y0,y1,...,yn-1 - dowolne dane liczby.
Zastosowanie całek w fizyce Masa obiektu materialnego jeżeli ρ jest gęstością rozkładu masy to ∫ρ(x,y,z)dl=M, momenty statyczne MΠ=∫d*(P(x,y,z),Π)*ρ(x,y,z)dl, moment bezwładności BΠ= tak samo jak M tylko d do 2, środek cieżkości xc=My/M, yc=Mx/M,
O rozwiązaniu ogólnym równania liniowego jednorodnego n-tego rzędu Jeżeli funkcje y1,y2,...,yn tworzą fundamentalny układ rozwiązań równania y(n)+pn-1(x)y(n-1)+...+p1(x)y'+p0(x)y =0 w przedziale (a,b)⊂R, to kombinacja liniowa tych funkcji: y(x)=
z dowolnymi stałymi C1,C2,...,Cn jest rozwiązaniem ogólnym tego równania w rozważanym przedziale.
Całka Gaussa:
. Rozważymy całkę podwójną:
. Jeżeli obszar D jest kwadratem [-a,a]2, to mamy równości:
=
. Jeżeli obszar D jest kołem o promieniu b i o środku (0,0), to wprowadzając współrzędne biegunowe, otrzymamy: Δ: r∈[0,b), ϕ∈[0,2π),
=
. Ka- koło o promieniu a i środku (0,0), KR- koło o promieniu R i środku (0,0), Q-kwadrat [-a,a]2. Z własności całki podwójnej mamy:
≤
,
Przechodząc do granicy: a→+∞ (wtedy R→+∞), otrzymamy:
. Ostatecznie:
=
.
Warunek wystarczający istnienia ekstremum dla funkcji dwóch zmiennych Jeżeli w pewnym otoczeniu U punktu (x0, y0) funkcja F:U→R, U
Rn spełnia warunki 10 f
C2(U); 20 fx'(x0, y0)= fy'(x0, y0)=0; 30 det f `'(x0, y0) = fxx''(x0, y0)* fyy''(x0, y0)- (fxy''(x0, y0))2>0, to funkcja f ma ekstremum w punkcie (x0,y0), przy czym: fxx''(x0, y0)>0 => f(x0, y0)=
f(x,y); fxx''(x0, y0)<0 => f(x0, y0)=
f(x,y). Jeżeli det f ”(x0, y0)<0, to funkcja f nie ma ekstrem.
Picarda o istnieniu i jednoznaczności rozwiązania zagadnienia Cauchy'ego. Jeżeli funkcja f spełnia warunki: 1. f:[x0-a,x0+a]x[y0-b,y0+b]→R jest ciągła; 2. f spełnia warunek Lipschitza:
[x0-a,x0+a]
y1,y2
[y0-b,y0+b]: |f(x,y1)-f(x,y2)|≤K*|y1-y2|, to istnieje taka liczba rzeczywista c>0, że w przedziale (x0-c,x0+c) równanie y'=f(x,y) posiada dokładnie jedno rozwiązanie spełniające warunek początkowy: y(x0)=y0.
Przegląd równań różniczkowych pierwszego rzędu. 1. Równanie o zmiennych rozdzielonych: y'=g(x)h(y). Ogólniej: A(x)B(y)dx+C(x)D(y)Dy=0. Piszemy równanie w postaci: Dy/dx=g(x)h(y)=> dy/h(y)=g(x)dx =>∫dy/h(y) =∫g(x)dx. Przypadek h(y)=0 badamy oddzielnie. 2 równanie jednorodne y'=f(y/x), Wprowadzamy nową funkcję niewiadomą u(x)=y(x)/x sprowadzamy to równanie do równania o zmiennych rozdzielonych. u=y/x =>y=xu => y'=u+xu'=>u+xu'=f(u) => x du/dx= f(u)-u => du/f(u)-u=dx/x 3. równanie postaci y'=f(ax+by+c),b≠0, podstawienie v(x)=ax+by(x)+c sprowadza to równanie do równania o zmiennych rozdzielonych.
4. równanie liniowe - równanie które można zapisać w postaci y'+p(x)y=g(x), nazywamy równaniem liniowym pierwszego rzędu. Jeśli g(x)=0 to równanie nazywamy równaniem liniowym jednorodnym. Będzie to wtedy równanie o zmiennych rozdzielonych. 1) etap rozwiązujemy równanie jednorodne. y'+p(x)y=0 => dy/dx= -p(x)y => dy/y= -p(x)dx =>ln|y|= -∫p(x)dx +ln|c| => y=ce-∫p(x)dx - RORJ (rozw ogólne równ jednorod) 2) rozwiązanie ogólne wyznaczamy stosując M.U.S (metodę uzmienniania stałej). Przyjmujemy że rozwiązanie ogólne ma postać y(x)=c(x)e-∫p(x)dx, y'(x)=c'(x)e-∫p(x)dx + c(x)e-∫p(x)dx(-p(x)) => y'+p(x)y=c'(x)e-∫p(x)dx+c(x) e-∫p(x)dx (-p(x))+ p(x)c(x)e-∫p(x)dx=g(x) => c'(x)=g(x)e∫p(x)dx =>c(x)=∫g(x)e∫p(x)dx + C => y(x)=[∫g(x)e∫p(x)dx+C]*e-∫p(x)dx =>
y(x)=C e-∫p(x)dx+ e-∫p(x)dx *∫g(x)e∫p(x)dx - RORNJ, 5. równanie bernoullie'ego y'+p(x)y=g(x)yα, α≠0,α≠1, y=0 jest rozwiązaniem, gdy α>0, wyznaczamy rozwiązania niezerowe. Podstawiamy nowa funkcje niewiadomą o postaci
z=y1-α, co sprowadza równanie do równania liniowego: z'=(y1-α)'= (1-α)y -αy' =>y'/yα=z'/1-α. Jeżeli zapiszemy równanie Bernuli'ego w postaci: y'/yα +p(x)y1-α=g(x) to otrzymamy równanie liniowe z funkcją niewiadomą z: z'/1-α +p(x)z=g(x).
6. Równanie różniczkowe zupełne. Równanie postaci P(x,y)dx+Q(x,y)dy=0 nazywamy równaniem zupełnym , jeżeli P,Q∈C1(D) i lewa strona jest różniczką zupełną pewnej funkcji U(x,y), czyli gdy zachodzi warunek:
(x,y)∈ D:dP/dy=dQ/dx. Wtedy równanie można zapisać w postaci: dU=0, a więc rozwiązanie ogólne ma postać U(x,y)=C.
7. Równanie zupełne - czynnik całkujący. Jeżeli w równaniu P(x,y)dx+Q(x,y)dy=0 nie jest spełniony warunek
(x,y)∈D:dP/dy=dQ/dx., to szukamy takiej funkcji μ(x,y) klasy C1 w obszarze D, aby dla równania: μ(x,y)P(x,y)dx+μ(x,y)Q(x,y)dy=0 spełniony był warunek:
(x,y)∈D:d(μP)/dy=d(μQ)/dx. Funkcję μ nazywamy czynnikiem całkującym danego równania. PRZYPADKI SZCZEGÓLNE 1. μ(x,y)=μ(x)
μ=μ(x); μ(x)P(x,y)dx+μ(x)Q(x,y)dy=0;
/
y (μ(x)P)=
/
x (μ(x)Q); μ(x)Py'=μ'(x)Q+μ(x)Qx';
μ(x)(Py'- Qx')=μ'(x)Q; μ'(x)/μ(x)= Py'- Qx'/Q. Czynnik całkujący zależy od zmiennej x i istnieje jeżeli Py'- Qx'/Q jest funkcja jednej zmie. x; ∫(μ'(x)/μ(x)) dx=∫ (Py'- Qx'/Q)dx ; ln|μ(x)|= ∫ (Py'- Qx'/Q)dx; ostat μ(x)=e∫ (Py'- Qx'/Q)dx,
2.μ(x,y)=μ(y); μ=μ(y); μ(y)P(x,y)dx+μ(y)Q(x,y)dy=0;
/
y (μ(y)P)=
/
x (μ(y)Q);
μ'(y)P(x,y)+ μ(y)Py'= μ(y)Qx'; μ'(y)P(x,y)= -μ(y)(Py'- Qx'); μ'(y)/μ(y)= Py'- Qx'/-P. Czynnik całkujący zależy od zmiennej y i istnieje jeżeli Py'- Qx'/-P jest funkcja jednej zmie. y; ∫(μ'(y)/μ(y)) dy=∫ (Py'- Qx'/-P)dy ;
ln|μ(y)|= ∫ (Py'- Qx'/-P)dy; ostat μ(y)=e∫ (Py'- Qx'/-P)dy,
8. Równanie Clairauta. y=xy'+ψ(y'), przy czym ψ(t)≠at+b i ψ∈C1(I). różniczkujemy równanie y=xy'+ψ(y'), y'=1*y'+xy''+ψ'(y')y''; y''(x+ψ.'(y'))=0; 1) y”=0 v 2) x= -ψ.'(y'); 1) y”=0 => y'=A => y=Ax+B, wstawiamy do równania: Ax+B=xA+ψ(A)=>B=ψ(A); R.O. y=Ax+ψ(A); 2) x= -ψ.'(y'), podstawiamy y'=p i otrzymujemy postać parametryczną rozwiązania osobliwego {x= -ψ.'(p) ^ y= -ψ.'(p)*p+ψ(p)} to rozwiązanie jest obwiednią rodziny prostych, które otrzymaliśmy w rozwiązaniu ogólnym.
Równania różniczkowe rzędu 2 sprowadzalne do równań rzędu 1 - 1) Równanie w postaci F(x,y',y”)=0 - równanie nie zawiera funkcji niewiadomej. Podstawiamy u(x)=y' przez co sprowadzamy to równanie do rów rzędu 1: F(x,u,u')=0. 2) F(y,y',y”) - równanie nie zawiera zmiennej niezależnej x, podstawiamy y'=v(y), wtedy y”=v'v, a równanie przyjmuje postać: F(y,v,v'v)=0.
Równanie różniczkowe liniowe n-tego rzędu: (1) y(n)+pn-1(x)y(n-1)+...+p1(x)y'+p0(x)y=f(x), gdzie dane funkcje pk (k=0,1,...,n-1) i f są ciągłe w przedziale (a,b)⊂R, nazywamy równaniem różniczkowym liniowym niejednorodnym n-tego rzędu. Jeśli f=0, to równanie to nazywamy równaniem liniowym jednorodnym n-tego rzędu:
(2) y(n)+pn-1(x)y(n-1)+...+p1(x)y'+p0(x)y =0.
Równanie liniowe jednorodne n-tego rzędu o stałych współczynnikach rzeczywistych.
(3) y(n)+an-1y(n-1)+...+a1y'+a0y=0,
i=0,1,...,n-1: ai=const. Poszukujemy rozwiązania tego równania w postaci: y(x)=e r.x. podstawiając do równania otrzymamy: (r n + an-1 r n-1+...+a1r+a0)e r.x=0. funkcja o postaci y(x)=e r.x jest rozwiązaniem równania jeżeli r spełnia równanie: r n + an-1 r n-1+...+a1r+a0=0, które nazywamy równaniem charakterystycznym. Struktura rozwiązań fundamentalnego układu równania zależy od pierwiastków R.CH. rozważamy 3 przypadki: 1) gdy R.CH ma n różnych pierwiastków rzeczywistych: r1,r2,...,rn, r1,r2,...,rn∈R, wtedy R.O przyjmuje postać y=C1er.1.x+ C2er.2.x+...+ Cner.n.x, 2) gdy R.CH ma n różnych pierwiastków, wśród których mogą być pierwiastki zespolone - r1=a+ib,r2=a-ib, r3....,rn wtedy R.O -y=C1ea.xcos bx+ C2ea.xsin bx +... 3) R.CH ma pierwiastki wielokrotne. - r1=r,r2=r,...,rk=r,rk+1≠r.... wtedy R.O - y=C1er..x+ C2xer..x+...+ Ck xk-1er.x,
Równania różniczkowe liniowe niejednorodne rzędu n. (1) pn(x)y(n)+pn-1(x)y(n-1)+...+p1(x)y'+p0(x)y=f(x). Zakładamy że znane jest R.O równania jednorodnego: (2) pn(x)y(n)+pn-1(x)y(n-1)+...+p1(x)y'+p0(x)y=0. możemy rozwiązywać dwiema metodami 1- M.U.S, 2- metoda przewidywania (tylko gdy pi(x)=const)
1) Metoda uzmienniania stałej. Niech y1,y2,...,yn będzie fundamentalnym układem rozwiązań równania (2), wtedy rozwiązanie ogólne tego równania ma postać: y(x)=C1y1(x)+ C2y2(x)+...+ Cnyn(x). Zakładamy że rozwiązanie ogólne równania niejednorodnego (1) ma postać: y(x)=C1(x)y1(x)+ C2(x) y2(x)+...+ Cn(x)yn(x), gdzie C1,C2,...,Cn są funkcjami które należy wyznaczyć. y'(x)=C1'(x)y1(x)+ C2'(x) y2(x)+...+ Cn'(x)yn(x)+C1(x)y1'(x)+ C2(x) y2'(x)+...+ Cn(x)yn'(x). układamy układ n równań na nieznane funkcje C1,C2,..,Cn : { C1'(x)y1(x)+ C2'(x) y2(x)+...+ Cn'(x)yn(x)=0 ^ C1'(x)y1'(x)+ C2'(x) y2'(x)+...+ Cn'(x)yn'(x)=0 ^....^ C1'(x)y1(n-2)(x)+ C2'(x) y2(n-2)(x)+...+
Cn'(x)yn(n-2)(x)=0 ^ C1'(x)y1(n-1)(x)+ C2'(x) y2(n-1)(x)+...+ Cn'(x)yn(n-1)(x)=f(x)/pn(x)}, układ ten ma dokładnie jedno rozwiązanie ponieważ jest to układ cramerowski, jego wyznacznik główny(wrońskian) jest ≠0, stosując wzory Cramera otrzymamy: Ck'(x)=Wk/W, k=1,2,...,n. => Ck(x)=∫Wk/W dx +Ak, k=1,2,...,n.
2) Metoda przewidywania rozwiązania szczególnego - tą metodę stosujemy tylko do równań różniczkowych liniowych n-tego rzędu o stałych współczynnikach y(n)+an-1y(n-1)+...+a1y'+a0y=f(x),
i=0,1,...,n-1: ai=const., i tylko wtedy gdy funkcja f dana jest w postaci f(x)=e.αx(Wi(x)cosβx + Wk(x)sinβx), gdzie i oraz k oznaczają stopień wielominu W. Rozpatrujemy 2 przypadki 1) ys=e.αx(Wm(x)cosβx + Sm(x)sinβx), gdy α+iβ nie jest pierwiastkiem W.CH tego równania. 2) ys=xp e.αx(Wm(x)cosβx + Sm(x)sinβx), gdy α+iβ jest p-krotnym pierwiastkiem W.CH, przypadki szczególne 1) α=0, β=0 -f(x)=Wi(x), 2) β=0 - = e.αx Wm(x), 3) α=0 - = (Wm(x)cosβx + Sm(x)sinβx),
Równanie Eulera n-tego rzędu anxny(n)+an-1xn-1y(n-1)+...+a1xy'+a0y=f(x), rów Eulera jednorodne - =0, rozwiązujemy szukając rozwiązań o postaci: y=xλ, y'=λ xλ-1; y”= λ(λ-1) xλ-2 ; y(n)= λ(λ-1)...(λ-n+1) xλ-n. Wstawiając takie rozwiązanie do równania Eulera otrzymamy W.CH dla równania Eulera o postaci: anλ(λ-1)...(λ-n+1) xλ-n+...+a2λ(λ-1)+ a1λ=0; gdy R.CH ma n różnych pierwiastków rzeczyw λ1= a, λ2=b...=>y=C1xa+C2xb+....
Gdy R.CH ma pier wielokrotne λ1=λ, λ2=λ..... =>ys=C1xλ+ C2xλ ln x + C3xλ (ln x)2+..., gdy są pierw urojone λ1=a+ib, λ2=a-ib, ... y=C1xacos(b lnx)+ C2xasin(b lnx)+...