Wykład
Normalizacja
Standardization
NORMALIZACJA ISTOTA I ZNACZENIE
Dr Marek JARZĘBIŃSKI jarzebinski@econ.uj.edu.pl
Temat I
Co to jest NORMALIZACJA?
Co to jest NORMALIZACJA?
„Działalność mająca na celu uzyskanie optymalnego stopnia uporządkowania w określonej dziedzinie, poprzez ustalenie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub możliwych do zaistnienia problemów technicznych".
„Działalność normalizacyjna polega głównie na opracowywaniu, publikowaniu i stosowaniu norm".
„Ważnymi korzyściami z normalizacji są poprawa przydatności wyrobów, procesów i usług do celów, którym mają one służyć, zapobieganie barier w handlu oraz ułatwianie współpracy technicznej".
proces tworzenia i stosowania reguł porządkujących określoną działalność dla dobra i współpracy wszystkich zainteresowanych /Encyklopedia Powszechna/, opracowanie i wprowadzenie w życie norm /Leksykon naukowo-techniczny/.
Normalizacja
Normalizacja
Cele działalności normalizacyjnej
Normalizacja jako narzędzie usuwania barier technicznych
CEL GŁÓWNY : uzyskanie optymalnego w danych okolicznościach stopnia
uporządkowania w określonym zakresie. CELE SZCZEGÓŁOWE:
Racjonalizacja produkcji i usług poprzez stosowanie uznanych reguł
technicznych lub rozwiązań organizacyjnych.
Usuwanie barier technicznych w handlu i zapobieganie ich powstawaniu.
Zapewnienie ochrony życia, zdrowia, środowiska i interesu konsumentów
oraz bezpieczeństwa pracy.
Poprawa funkcjonalności, kompatybilności i zamienności wyrobów, procesów i
usług oraz regulowania ich różnorodności.
Zapewnienie jakości i niezawodności wyrobów, procesów i usług.
Ułatwianie porozumiewania się przez określanie terminów, definicji, oznaczeń
i symboli do powszechnego stosowania.
Porozumienie GATT z 1979 r dotyczące znoszenia barier technicznych w handlu międzynarodowym - KODEKS NORM, KODEKS DOBREJ PRAKTYKI.
Kodeks norm określa zobowiązania sygnatariuszy do stosowania, jak tylko to jest możliwe, norm międzynarodowych jako podstawy ich własnych norm i przepisów, jak również do zapewnienia równego traktowania obywateli innych państw sygnatariuszy w kwestii dotyczącej norm, przepisów technicznych i certyfikacji.
Normalizacja
Normalizacja
Normalizacja jako narzędzie usuwania barier technicznych
Szczeble normalizacji
Porozumienie WTO o barierach technicznych w handlu z 1996 r. (STBT-Standards and Technical Barriers to Trade) - KODEKS WŁAŚCIWEGO POSTĘPOWANIA PRZY PRZYGOTOWANIU, PRZYJMOWANIU I STOSOWANIU NORM (załącznik 3)
Kodeks ten zawiera szereg postanowień służących zwiększeniu efektywności i obniżeniu kosztów prac normalizacyjnych, a także harmonizacji norm w skali międzynarodowej.
WORLD TEADE
N. MIĘDZYNARODOWA, w której mogą uczestniczyć odpowiednie
jednostki organizacyjne wszystkich krajów.
N. REGIONALNA, w której mogą uczestniczyć odpowiednie jednostki
organizacyjne krajów tylko jednego geograficznego, politycznego lub
ekonomicznego regiony świata.
N. KRAJOWA, która jest prowadzona na szczeblu danego kraju.
N. ADMINISTRACYJNO-TERYTORIALN A, która jest prowadzona na
szczeblu jednostki administracyjno-terytorialnego podziału kraju.
Normalizacja
Normalizacja
Co to jest NORMA? -
Definicja normy wg PN-EN ISO 45020:2000
Norma jest dokumentem normatywnym stosowanym na zasadzie dobrowolności, powszechnie dostępnym i zaakceptowanym przez uznanąjednostkę normalizacyjną. / PN-N-02000:1994/
Norma ustala zasady, wytyczne lub charakterystyki dotyczące różnej działalności i jej wyników.
Norma jest zatwierdzana na zasadzie konsensu, przeznaczona do powszechnego i wielokrotnego stosowania, zaakceptowana przez wszystkie zainteresowane strony jako korzyść dla wszystkich i wprowadza kodeks dobrej praktyki i zasady racjonalnego postępowania przy aktualnym poziomie techniki.
„Dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upoważnioną jednostkę organizacyjną ustalający - do powszechnego i wielokrotnego stosowania - zawierający zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników i zmierzający do uzyskania optymalnego stopnia uporządkowania w określonym zakresie.
Zaleca się, aby normy były oparte na osiągnięciach zarówno nauki, techniki, jak i praktyki oraz miały na celu uzyskanie optymalnych korzyści społecznych."
Normalizacja
Normalizacja
Definicja normy wg ISO oraz UNECE
Definicja normy wg GATT oraz Dyrektywy 98/34/EC
„Warunki techniczne lub inny dokument powszechnie dostępny, sporządzony przy współpracy i konsensusie lub ogólnej aprobacie wszystkich zainteresowanych, w oparciu o skonsolidowane wyniki nauki, technologii i doświadczenia, mający na celu promocję optymalnych korzyści społecznych i zatwierdzony przez uznaną jednostkę na poziomie krajowym, regionalnym lub międzynarodowym".
„Warunki techniczne zatwierdzone przez uznaną jednostkę normalizacyjną, przeznaczone do wielokrotnego lub stałego stosowania, zgodność z którymi nie jest obowiązkowa".
Fi |
|
Irriamalional Ckganhnrion for Srandardrcario^i |
m |
|
|
UNECE
WORLD TEADE ORCiANIZATION
£/
Normalizacja
Normalizacja
Typy norm - cz. 1
Typy norm - cz. 2
• norma terminologiczna - norma dotycząca terminów, zawierająca zwykle
także ich definicje,
• norma podstawowa - norma obejmująca szeroki zakres zagadnień lub
zawierająca ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny,
• norma badań - norma dotycząca metod badań, w niektórych przypadkach
uzupełniona innymi postanowieniami dotyczącymi badań, np. pobieranie próbek, kolejność badań,
• norma wyrobu - norma określająca wymagania, które powinny być spełnione
przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
• norma procesu - norma określająca wymagania, które powinny być
spełnione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności,
• norma usługi - norma określająca wymagania, które powinny być
spełnione przez usługę w celu zapewnienia jej funkcjonalności,
• norma interfejsu - norma określająca wymagania dotyczące
kompatybilności wyrobów lub systemów w miejscu ich łączenia,
• norma danych (do dostarczenia) - norma zawierająca wykaz
właściwości, dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego określenia wyrobu, procesu lub usługi.
Normalizacja
Normalizacja
Typy norm przemysłowych
Zakres wymagań normy
Program dotyczący norm CEPS, nr 1 określa trzy typy norm przemysłowych: (i normy jakościowe, które umożliwiają użytkownikom sprawdzenie
przydatności wyrobu do konkretnego celu (włączając jego niezawodność oraz
cechy dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa); (i normy kompatybilne, które umożliwiają łączne stosowanie różnych
wyrobów lub składników (na przykład komputery i drukarki); (i normy, które zmniejszają różnorodność wyrobów, mające na celu
unikanie niepotrzebnego dublowania i różnorodność modeli.
Postanowienia normy powinny:
E> być oparte na podstawach naukowych oraz danych
sprawdzonych pod względem słuszności technicznej,
ekonomicznej i użytkowej; E> uwzględniać aktualny stan wiedzy oraz poziom
techniki osiągnięty lub możliwy do osiągnięcia w
najbliższym czasie; E> być możliwe do realizacji oraz absolutnie sprawdzalne.
Normalizacja
Normalizacja
Cel tworzenia normy
ICS Międzynarodowa Klasyfikacja Norm International Classification for Standards
Celem normy jest ułatwienie realizacji zadań wynikających z potrzeb społecznych i gospodarczych poprzez tworzenie wzorcowych rozwiązań w zakresie:
Si bezpieczeństwa ludzi, środowiska i mienia,
Ęi likwidowania barier w handlu,
Ęi utrwalania osiągnięć techniki,
Si upowszechniania postępu technicznego,
Ę$ zwiększenia efektywności w gospodarce,
Si tworzenia podstawy do rozstrzygania sporów między dostawcą a odbiorcą,
Si tworzenia podstawy odniesienia przy zawieraniu umów cywilnoprawnych.
ICS jest podstawą do szeregowania dziedzinowego norm w katalogach norm międzynarodowych, regionalnych i krajowych oraz innych dokumentów normatywnych, a także podstawą systemu prenumeraty norm międzynarodowych, regionalnych i krajowych. Może być również stosowana do klasyfikacji norm i dokumentów normatywnych w bazach danych, bibliotekach, itp.
Normalizacja
Normalizacja
Korzyści ze stosowania norm
Korzyści ze stosowania norm
Normy:
sprzyjają komunikowaniu się i likwidowaniu barier w handlu.
przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa pracy i
użytkowania.
są uznawane za gwarancję odpowiedniej jakości.
przyczyniają się obniżenia kosztów ochrony zdrowia lub
środowiska
ułatwiają eksport.
sprzyjają swobodnemu przepływowi towarów i wpływają
korzystnie na poziom ich cen.
pozwalają na upowszechnianie postępu technicznego.
sprzyjają utrwalaniu osiągnięć techniki.
ułatwiają eksport globalny.
ułatwiają porozumiewanie się i dają gwarancję porównywalnego
standardu wyrobów.
Normalizacja
Normalizacja
Normy z zakresu jakości i niezawodności - cz. 1
Normy z zakresu jakości i niezawodności - cz. 2
|
Norma |
Charakterystyka |
Organizacja/ Kraj |
1959 |
MIL-Q-9858 |
„Wymagania programu jakości" dla dostawców armii amerykańskiej |
USA |
1968 |
NATO AQAP |
j.w. dla NATO |
NATO |
1971 |
ANSI-N45-Z |
Wymagania programu zapewnienia jakości i bezpieczeństwa dla elektrowni atomowych |
IAEA |
1979 |
BS5750 |
Norma zapewnienia jakości |
W.Brytania |
1986 |
ISO 8402 |
Zarządzanie jakością i zapewnienie jakości. Terminologia |
ISO/TC 176 |
1987 |
ISO 9000 EN 29000 |
Rodzina norm dt. systemów zarządzania jakością |
ISO/TC 176 CEN -UE |
Rok |
Norma |
Charakterystyka |
Organizacja/ Kraj |
1989 |
EN 45000 |
Seria norm dotyczących akredytacji, badań i certyfikacji |
CEN |
1991 |
ISO 10011 |
Rodzina norm dotyczących auditowania systemów jakości |
ISO/TC 176 |
1993 |
PN-ISO 29000 PN - EN 45000 |
Wprowadzenie normy serii ISO 29000 i EN 45000 w skład polskich norm |
PKNMiJ Polska |
1994 |
ISO 9000:1994 |
Nowelizacja norm ISO 9000 (tzw. pierwsza nowelizacja) |
ISO |
1994 |
QS-9000 |
Opracowanie pierwszej edycji normy dla przemysłu samochodowego |
USA |
1996 |
PN -ISO 9000 |
Przyjęcie przez PKN nowelizacji normy ISO 9000 |
PKN Polska |
2000 |
ISO 9000:2000 |
Nowelizacja normy ISO 9000:1994 (tzw. druga nowelizacja norm) |
ISO/TC 176 |
2001 |
PN-ISO 9000:2000 |
Przyjęcie przez PKN nowelizacji normy ISO 9000 |
PKN Polska |
Normalizacja
Normalizacja
Normy jakościowe branżowe - cz. 1
Normy jakościowe branżowe - cz. 2
QS-9000 - standard motoryzacyjny dla rynku brytyjskiego. Powoli wygasający.
ISO/TS16949 - nowy standard na rynku motoryzacyjnym oparty na normach ISO
VDA 6.1 - standard niemiecki w branży motoryzacyjnej
EAQF - standard francuski w branży motoryzacyjnej
AVSQ - standard włoski w branży motoryzacyjnej
TS 16949 - standard uwzględniający wymagania dostawców w branży motoryzacyjnej dla rynku
francuskiego, niemieckiego i włoskiego.
ISO 14000 - systemy zarządzania środowiskiem
EMAS - bardziej restrykcyjny system zarządzania środowiskowego
HACCP - system analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli przy produkcji i przechowywaniu
żywności
TL 9000 - standard dla przemysłu telekomunikacyjnego
SQAS - standard dla systemu transportu i przechowywania produktów chemicznych
EN 460001/2 - certyfikacja na zgodność z wymogami w medycynie
marzec 05 Normalizacja 2
SCC - certyfikacja na zgodność z systemem zarządzania bezpieczeństwem SA
8000 - wymagania dotyczące odpowiedzialności za warunki socjalne
AQAP - przepisy NATO dotyczące jakości
ISO 18000 - międzynarodowy standard dla systemów zarządzania bezpieczeństwem
higieną pracy
ISMS - systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji
TickIT - brytyjski standard dla dostawców systemów informatycznych
9000 0056, TS 157) - standard zarządzania jakością dostaw w przemyśle lotniczym
ISO 45000 - systemy zarządzania w laboratoriach, w tym: EN 45000,ISO/IEC 17025
ISO 90011:2000 - norma dotycząca audytowania systemów jakości
Normalizacja
NORMALIZACJA W DZIEDZINIE JAKOŚCI I NIEZAWODNOŚCI |
|||
|
|
|
|
|
Rok |
Organizacje / instytucje normalizacyjne |
|
|
1904 |
Utworzenie Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej w St. Louis (USA) IEC - International Electrotechnical Commission |
|
|
1926 |
Utworzenie Międzynarodowej Federacji Komitetów Normalizacyjnych ISA - International Standardization Association |
|
|
1946 |
Powołanie Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej ISO - International Organization for Standardization |
|
|
1947 |
Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna zostaje afiliowana przy organizacji ISO. |
|
|
1959 |
Powołanie Europejskiego Komitetu Normalizacji Elektrotechnicznej CENELEC - Comite Europeen de Normalisation Electotechnique/ |
|
|
1961 |
Powołanie Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego z siedzibąw Brukseli CEN - Comite Europeen de Normalisation |
|
|
1965 |
W ramach IEC powołany zostaje Komitet Techniczny IEC/TC pod nazwą „Reliability and Maintainability", który zmienia nazwąna „Dependability". |
|
|
|
|
|
marzec 05 Normalizacja 25 |
NORMALIZACJA W DZIEDZINIE JAKOŚCI I NIEZAWODNOŚCI |
|||
|
|
|
|
|
Rok |
Organizacje / instytucje normalizacyjne |
|
|
1979 |
W ramach ISO powołano Komitet Techniczny ISO/TC 176 pod nazwą „Quality Assurance". W roku 1987 zmienia nazwę na „Quality Management and Quality Assurance". |
|
|
1989 |
Powołanie przez IEC i ISO wspólnej grupy koordynacji i współpracy -ICG QDS Joint Coordination Group Group - Qualiy, Dependability, Statistic |
|
|
1993 |
Zarządzeniem Prezesa PKNMiJ powołano w tej instytucji (obecnie PKN) trzy normalizacyjne komisje problemowe. |
|
|
1993 |
Powstanie Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, Głównego Urzędu Miar, Polskiego Centrum Badań I Certyfikacji. |
|
|
|
|
|
marzec 05 Normalizacja 26 |
Główne fazy opracowania norm ISO
Główne fazy opracowania norm ISO
|
zgłoszenie tematu (tzw. temat roboczy (WI - Works Items)/, który ma być przedmiotem normy poprzez grupy robocze (WG - Working Group), utworzone przy krajowym komitecie normalizacyjnych (SC - Sub Comittee)/ |
Faza 2 |
przygotowanie Projektu Propozycji (DP-Draft Proposal) w grupach roboczych. |
Faza 3 |
zatwierdzenie Projektu Propozycji przez Komitet Techniczny ISO/TC 176 (Technical Comittee ISO/TC 176) następuje po pozytywnym wyniku głosowania (2/3 głosów). Zatwierdzony Projekt określany jest mianem Projektu Komisji Technicznej ISO (ISO Comittee's Draft). |
Faza 4
Faza 5
Faza 6
„6 - miesięczne głosowanie" na forum krajowych komisji normalizacyjnych - członków ISO, które przygotowuję uwagi (zmiany) do przedłożonego im projektu propozycji zwanego Projektem Normy Międzynarodowej ISO/DIS (DIS - Draft International Standards).
opublikowanie normy ISO. Komitet Techniczny odpowiada za przygotowanie ostatecznej wersji normy po pozytywnym wyniku głosowania na forum krajowych komisji. Norma następnie jest drukowana i publikowana w Genewie.
opublikowanie normy przez krajowe komitety, po przetłumaczeniu jej na narodowy język i zatwierdzeniu a także nadaniu numeru (w Polsce PN-ISO) przez Krajowy Komitet Normalizacyjny
Normalizacja
Normalizacja
Cele podstawowe działalności organizacji normalizacyjnych
MIĘDZYNARDOWE I EUROPEJSKIE ORGANIZACJE NORMALIZACYJNE
Opracowanie i promowanie norm.
Usuwanie lub zapobieganie powstawaniu technicznych
barier w handlu.
Promowanie bezpieczeństwa, ochrony zdrowia
i środowiska.
marzec 05 Normalizacja 3
WYBRANE ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE DZIAŁAJĄCE NA RZECZ NORMALIZACJI
NORMALIZACJA MIĘDZYNARODOWA
UNECE
EFTA (www.efta.int )
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu
European Free Trade Association
EKG ONZ (www.unece.org)
Europejska Komisja Gospodarcza ONZ
UN Economic Commission for Europe
EU (europe.eu.int)
Unia Europejska ■»■
European Union
"New Approach"(www.newapproach.org)
"Nowe Podejście" do harmonizacji technicznej i norm
"NewApproach" to Technical Harmonization and Standards
Organizacja Narodów Zjednoczonych United Nations WTO (www.wto.org) Światowa Organizacja Handlu World Trade Organization
Potencjalne korzyści:
3 Międzynarodowa normalizacja pozwala na wytwarzanie wyrobów o mniejszej liczbie modyfikacji, co obniża koszty produkcji i podnosi wydajność pracy. Oszczędności wynikające z ujednolicenia norm dziesięciokrotnie przewyższają koszty wynikające z różnych czynności związanych z procesem normalizacji.
S Normalizacja w końcowym efekcie określa jakość wytwarzanego wyrobu, która jest istotnym elementem jego konkurencyjności na rynku światowym.
Normalizacja
Normalizacja
MIĘDZYNARDOWE ORGANIZACJE NORMALIZACYJNE
IEC Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna International Electrotechnical Commission
IEC |
Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna International Electrotechnical Commission >. (www.iec.ch) EĄ |
ISO |
Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna International Organization for Standardization (www.iso.org) |
ITU |
Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna International Telecommunication Union (www.itu.int) |
Miejsce i rok utworzenia:
St. Louis (USA), 1904 r.
Zakres działalności:
normalizacja w dziedzinie elektroniki i
elektrotechniki, a także w obszarze jakości i
niezawodności (Komitet Techniczny IEC/TC 56).
Organy : WZ, Rada, Komitet Wykonawczy,
Komitety Techniczne.
Siedziba: Genewa
Zrzesza ok. 50 krajowych jednostek
normalizacyjnych.
Komitet Techniczny IEC/TC 56 zajmuje się
normalizacja w zakresie niezawodności,
gotowości, funkcjonalności, zapewnienia środków
obsługi.
Ściśle współpracuje z organizacją ISO.
Normalizacja
Normalizacja
ISO Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna International Organization for Standardization
ITU Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna International Telecommunication Union
ntemałional Organization for Slandardization
Miejsce i rok utworzenia:
Londyn (W.Brytania), 1946 r. (PKN jest członkiem
założycielem ISO),
Cel i zakres działalności:
normalizacja międzynarodowa z wyłączeniem
elektroniki, elektrotechniki i telekomunikacji; prace
w dziedzinie jakości i niezawodności prowadzi
Komitet Techniczny ISO/TC 176.
Organy : WZ, Rada, Komitet Wykonawczy,
Komitety Techniczne (ok. 200).
Siedziba: Genewa.
Zrzesza ponad 100 krajowych organizacji
normalizacyjnych.
problematyką systemów zarządzania jakością
zajmują się Komitety Techniczne ISO/TC 176 oraz
ISO/TC 69 (metody i narzędzia statystyczne).
Normalizacja
Rok założenia: 1865 r. /dawniej M-narodowy Komitet
Konsultacyjny ds. Telegrafu i Telefonii (CCITT)
Działalność normalizacyjna prowadzona jest poprzez
sekcję ITU Telecommunication Standardization Sector
(ITU-T), ustanowioną 1 marca1 993 r - „nowe" ITU.
Celem działalności jest wypracowywanie globalnych
standardów w obszarze telekomunikacji na bazie
studiów techniczno-operacyjnych i ustanowionych taryf.
Rezultaty tych studiów są publikowane ITU-
Recommandations(Standardizations).
Prace normalizacyjne prowadzone w ramach 13 grup
studyjnych,
Wypracowano ponad 2700 norm.
Członkostwo: 189 państw członkowskich, ponad 650
instytucji branżowych, 50 członków stowarzyszonych.
Normalizacja 36
EUROPEJSKIE ORGANIZACJE NORMALIZACYJNE
CEN Europejski Komitet Normalizacyjny European Committee for Standardization
CEN
CENELEC Europejski Komitet Normalizacji Elektrotechni European Committee for Electrotechnic (www.cenelec.org)
ETSI Europejski Instytut Norm Telekomunik European Telecommunications (www.etsi.org)
Europejski Komitet Normalizacyjny European Committee for Standardization (www.cenorm.be)
Rok utworzenia: 1961 r przez krajowe jednostki normalizacyjne z krajów EEC i EFTA, PKN jest członkiem afiliowanym przy CEN. Zakres działalności: opracowanie i dostosowanie norm europejskich we wszystkich sektorach przemysłu, oprócz elektrotechniki i elektroniki oraz telekomunikacji. Organizacja pracuje nad przygotowaniem zharmonizowanych norm europejskich do potrzeb dyrektyw nowego podejścia. CEN zawarł porozumienie z ISO w celu uniknięcia dublowania prac normalizacyjnych. Opracowuje normy EN, jako normy krajowe. Statut organizacji wzorowany na statucie ISO. W ramach tej organizacji działa 270 Komitetów Technicznych oraz 103 podkomitety (SC)
Normalizacja
Normalizacja
CENELEC Europejski Komitet Normalizacji Elektrotechnicznej European Committee for Electrotechnical Standardization
ETSI Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych European Telecommunications Standards Institute
Rok założenia: 1973 r. przez połączenie dwóch
organizacji CENEL i CENELECOM, PKN jest
członkiem afiliowanym
Odpowiada za opracowanie i publikację norm
europejskich w dziedzinie elektrotechniki
Około 90% norm jest przyjętych bezpośrednio z
IEC w większości przypadków w identycznym
brzemieniu.
Opracowuje normy EN, jako normy krajowe,
Statut organizacji wzorowany na statucie ISO:
członkiem może być organ normalizacyjny,
z jednego kraju może pochodzić tylko jeden
członek,
prawa autorskie norm federacji są własnością
tylko członków federacji i nie należą do federacji.
ETSt
Utworzony w 1988 r.
Celem jest harmonizacji wymagań narodowych
operatorów telekomunikacyjnych, medialnych.
Publikuje i wprowadza do obrotu swe normy
jako EN.
Członkami są organizacje i przedsiębiorstwa
zainteresowane opracowaniem i wdrożeniem
europejskich standardów.
Członkiem na pełnych prawach może być tylko
instytucja europejska.
Organizacja ma 778 pełnych członków z 33
krajów europejskich, 79 obserwatorów, 70
członków stowarzyszonych z 13 krajów
pozaeuropejskich. '
Normalizacja
Normalizacja
Normalizacja na szczeblu europejskim
Normalizacja na szczeblu europejskim
Członkowie na pełnych prawach
(jednostki lub komitety normalizacyjne):
19 państw zrzeszonych w UE oraz EFTA,
reprezentowanych przez krajowe jednostki
normalizacyjne w tym:
/Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Grecja,
Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia,
Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria,
Szwecja, Wielka Brytania, Włochy)
Członkowie afilianci:
10 państw mających status członków stowarzyszonych
w tym:
Bułgaria, Cypr, Estonia, Litwa, Polska, Rumunia,
Słowacja, Słowenia, Turcja, Węgry
*■ Jednym z warunków przyjęcia jest wprowadzenie ok. 80% wymaganych norm EN/
Normalizacja 41
Opracowują normy europejskie EN.
Opublikowano do tej pory ponad 6.000 norm EN. W przygotowaniu ponad 4.000 dokumentów.
Normy te, często ze znacznym opóźnieniem, wdrażane sąjako Polskie Normy. Przyjmują oznaczane np. symbolem „PN-EN", „PN-HD", „PN-ENV", „PN-ETSI EN, PN-CR".
Normalizacja
Normalizacja na szczeblu europejskim
Normalizacja na szczeblu europejskim
^- x*
W Aneksie I Dyrektywy 98/34/EC (za 83/189/EEC) dotyczącej "procedury informacyjnej" w zakresie norm i regulacji technicznych potwierdza się ich kompetencje w dziedzinie dobrowolnej normalizacji technicznej.
European Standards Organizations (ESOs) -
razem tworzą "europejski system normalizacyjny" i działają na polu międzynarodowym (umowa o współpracy z dnia 27 stycznia 2005 r. z American National Standards Institute (ANSI)
Publikują:
EN - norma europejska,
ENV - pre-norma (próbna norma),
HD - dokument harmonizacyjny,
CR -raport techniczny CEN.
Normalizacja
Normalizacja
Normalizacja na szczeblu europejskim
Cele normalizacji europejskiej
E> Z chwilą ustanowienia Normy Europejskiej EN jest ona jedyną normą w danej dziedzinie, jaka może być stosowana na obszarze UE oraz EFTA.
E> Każdy kraj członkowski jest zobowiązany wprowadzić postanowienia normy EN do zbioru swoich norm oraz usunąć normy z nią sprzeczne.
E> Dokument HD nie wymaga wprowadzenia do norm krajowych, ale tylko wycofania dokumentów sprzecznych.
E> Publikacja ENV nie ma charakteru normy wyłącznej i nie narzuca obowiązku usuwania norm o odmiennych zaleceniach (przemysł o wysokim stopniu innowacyjności, funkcjonowanie do 5 lat, później status normy europejskiej lub wycofanie).
marzec 05 Normalizacja 45
Harmonizacja istniejących norm krajowych w krajach
członkowskich,
Wspieranie jednolitego wprowadzenia międzynarodowych
norm ISO/IEC,
Samodzielne opracowanie norm europejskich i
harmonizacyjnych.
Normalizacja