D o k u m e n t a c j a
oceny ryzyka zawodowego na stanowisku
Pakowaczka
INFORMACJA O STANOWISKU PRACY
Informacje szczegółowe
Definicja i/lub opis zawodu |
Podstawowym zadaniem pakowaczki jest pakowanie przetworzonych półproduktów :taśmy,podkładu, sznura w wyrób gotowy jakimi są płatki kosmetyczno-higieniczne,opatrunkowe,patyczki,wata,rolki,podkłady medyczne,sznur fryzjerski.. Jest to długotrwały proces technologiczny, składający się z wielu etapów, wykonywanych kolejno czynności i operacji, realizowany w oparciu o niezbędne środki produkcji, tzn. maszyny, narzędzia i aparaturę.Zadaniem pakowaczki jest jest obsługiwanie maszyn, urządzeń w końcowej fazie produkcji: włączanie i zatrzymywanie, regulowanie szybkości obrotów i tempa pracy, kontrolowanie prawidłowości procesu technologicznego, czyszczenie, ważenie.W zawodzie pakowaczki istnieją specjalizacje, ponieważ poszczególne etapy procesu technologicznego realizowane są na różnych stanowiskach pracy - obowiązki i czynności pracowników są na tych stanowiskach odmienne, mimo, iż wszystkie są w ramach tego samego zawodu i prowadzą do wytworzenia i zapakowania gotowego produktu zgodnie z wyspecyfikowanymi wymaganiami. Czynności, które wykonuje, ich liczba i stopień trudności zależą od tego, jaką maszynę i urządzenie pakowaczka obsługuje. Najistotniejsze różnice konstrukcyjne między poszczególnymi rodzajami maszyn, z których wynikają różnice w obsłudze, polegają na formie gotowego wyrobu: wata formowana jest na urządzeniu falującym poprzez podanie warstwy włókien ze zgrzeblarek.Płatki okrągłe,czy owalne wycinane są na płatkarkach z płaskiej taśmy włókien, a patyczki wykonywane są na automacie, gdzie wprowadzany jest sznur z włókien bawełny. Poszczególne maszyny różnią się stpniem automatyzacji. Płatki mogą być pakowane automatycznie w woreczki foliowe.Wata również może być produkowana na automacie, gdzie pakowanie opakowań jednostkowych wykonuje maszyna, a pakowaczka pakuje w karton,oznacza,sprawdza masę wyrobu i ustawia kartony na palecie. |
Informacja o charakterystyce stanowiska pracy
l.p. |
Wyszczególnienie |
Opis |
Nazwa stanowiska pracy |
Pakowaczka |
|
Kod wg klasyfikacji zawodów i specjalności |
9320203
|
|
Obsługiwane na stanowisku maszyny i urządzenia |
|
|
Wykonywane czynności |
|
|
Pomieszczenia pracy |
|
|
Profilaktyczne badania lekarskie |
|
|
Szkolenie w zakresie BHP |
|
|
Uprawnienia |
|
|
Organizacja pracy |
|
|
Czynniki niebezpieczne |
|
|
Czynniki szkodliwe |
|
Zakres wymagań prawnych dla stanowiska pracy
l.p. |
Wyszczególnienie |
PN-N-18002:2000 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego. |
|
PN-N-18001:2004 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania. |
|
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy ( Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) |
|
Kodeks Pracy-Ustawa dnia 26 czerwca 1974 r. |
|
Polska Norma PN-80/Z-08052 „Ochrona pracy. Niebezpieczne i szkodliwe czynniki występujące w procesie pracy. Klasyfikacja" |
|
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z dnia 18 sierpnia 2004 r.) |
|
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332, z 1997 r. Nr 60, poz. 375 i z 1998 r. Nr 159, poz. 1057) i Rozporządzenie Ministra Pracy z dnia 5 kwietnia 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z dnia 27 kwietnia 2001 r.) |
|
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. nr 217, poz. 1833) |
|
Instrukcje stanowiskowe |
|
Dziennik Ustaw z 1995 r. Nr 48 poz. 253 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 20 kwietnia 1995 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. (Dz. U. z dnia 11 maja 1995 r.) |
|
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy - Dz.U. z 2002 r., nr 191, poz. 1596 - dalej zwane rmw (wdrożenie dyrektywy 89/655/EWG), - Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 10 kwietnia 2003 r. sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa - Dz.U. nr 91, poz. 858 - dalej zwane rzw - (wdrożenie dyrektywy 98/37/WE). |
|
Rozporządzenie RM z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. 1996 nr 114 poz. 545) ze zm. (Dz. U. 2002 nr 127 poz. 1092). |
Lista identyfikacyjna zagrożeń
Lp. |
Czynniki mierzalne |
Czynniki niemierzalne |
Występowanie |
Czas ekspoz. |
|
- |
- |
Opis |
Tak |
Nie |
% zm |
1.0 |
Czy operacji lub czynności towarzyszy możliwość kontaktu z substancją niebezpieczną? |
||||
1.1 |
toksyczną |
|
|
X |
|
1.2 |
Żrącą lub gryzącą |
|
|
X |
|
1.3 |
Gorącą lub parzącą |
|
|
X |
|
1.4 |
Zamrażającą |
|
|
X |
|
1.5 |
Radioaktywną |
|
|
X |
|
1.6 |
Narkotyzującą |
|
|
X |
|
1.7 |
Rakotwórczą |
|
|
X |
|
1.8 |
Mutagenną |
|
|
X |
|
1.9 |
Inną szkodliwą substancją |
|
|
X |
|
2.0 |
Czy operacji lub czynności towarzyszy możliwość wdychania substancji niebezpiecznych? |
||||
2.1 |
Gazów |
|
|
X |
|
2.2 |
Pyłów |
|
|
|
70 |
2.3 |
Dymów |
|
|
X |
|
2.4 |
Par |
|
|
X |
|
3.0 |
Czy operacji lub czynności towarzyszy? |
||||
3.1 |
Hałas |
|
X |
|
80 |
3.2 |
Wibracja |
|
|
X |
|
3.3 |
Infradźwięki |
|
|
|
|
3.4 |
Ultradźwięki |
|
|
|
|
3.5 |
Gorący mikroklimat |
|
X |
|
50 |
3.6 |
Zimny mikroklimat |
|
X |
|
10 |
3.7 |
Częste zmiany temperatury |
|
X |
|
10 |
3.8 |
Promieniowanie jonizujące N |
|
|
X |
|
3.9 |
Promieniowanie jonizujące T |
|
|
X |
|
4.0 |
Czy operacji lub czynności towarzyszy możliwość kontaktu z czynnikami biologicznymi? |
||||
4.1 |
Bakteriami |
|
|
X |
|
4.2 |
Insektami |
|
|
X |
|
4.3 |
Wirusami |
|
|
X |
|
5.0 |
Czy operacji lub czynności towarzyszy możliwość kontaktu z czynnikami biologicznymi? |
||||
5.1 |
Grzybami |
|
|
X |
|
5.2 |
Riketsjami |
|
|
X |
|
5.3 |
Owadami |
|
|
X |
|
5.4 |
Gryzoniami |
|
|
X |
|
6.0 |
Jakie zagrożenia chorobowe może spowodować czynność dla osób trzecich? |
||||
6.1 |
Pożar |
|
X |
|
0,01 |
6.2 |
Przemieszczające się obiekty |
|
X |
|
80 |
6.3 |
Przesuwania palet |
|
X |
|
10 |
7.0 |
Czy praca wymaga wykonania? |
||||
7.1 |
Podnoszenia |
|
X |
|
30 |
7.2. |
Wymuszona pozycja ciała |
|
|
|
80 |
7.3 |
Przenoszenia |
|
X |
|
80 |
7.4 |
Przesuwania |
|
X |
|
20 |
7.5 |
Czynności uciążliwych |
|
|
X |
|
8.0 |
Czy podczas wykonywania czynności może nastąpić? |
||||
8.1 |
Wybuch |
|
|
X |
|
8.2 |
Pożar |
|
X |
|
0,01 |
8.3 |
Zasypanie, obsunięcie |
|
|
X |
|
8.4 |
Zalanie wodą |
|
|
X |
|
9.0 |
Czy podczas wykonywania czynności może nastąpić kontakt z nadmierną energią? NIE |
||||
10.0 |
Czy podczas operacji lub czynności można zostać uderzonym przez? |
||||
10.1 |
Obiekty w ruchu |
|
X |
|
80 |
10.2 |
Spadający przedmiot |
|
|
X |
5 |
10.3 |
Opuszczany przedmiot |
|
|
X |
|
10.5 |
Wyrzucany przedmiot |
|
|
X |
|
10.6 |
Odrzucony przedmiot |
|
X |
|
20 |
11.0 |
Czy można się skaleczyć o |
||||
11.1 |
Nieruchome obiekty |
|
X |
|
50 |
11.2 |
Wystające obiekty |
|
X |
|
40 |
11.3 |
Poruszające się obiekty |
|
X |
|
80 |
11.4 |
Ostre krawędzie |
|
X |
|
30 |
11.5 |
Szorstkie krawędzie |
|
|
|
X |
11.6 |
Szorstkie powierzchnie |
|
|
|
X |
12.0 |
Czy można być pochwyconym, złapanym, najechanym lub przygniecionym przez maszynę? NIE |
||||
13.0 |
Czy podczas wykonywania operacji lub czynności można? |
||||
13.1 |
Zasnąć |
|
|
X |
|
13.2 |
Potknąć i upaść na ten sam poziom |
|
X |
|
40 |
13.3 |
Potknąć i upaść na niższy poziom |
|
|
|
|
14.0 |
Czy istnieje możliwość przeciążenia układu kostnego, zwłaszcza kręgosłupa wskutek? |
||||
14.1 |
Podnoszenia |
|
X |
|
20 |
14.2 |
Opuszczania |
|
X |
|
20 |
14.3 |
Popychania |
|
X |
|
10 |
14.4 |
Podnoszenia |
|
X |
|
80 |
14.5 |
Przesuwania |
|
X |
|
40 |
15.0 |
Czy istnieje możliwość niebezpiecznego zablokowania? |
||||
15.1 |
Dopływu tlenu |
|
|
X |
|
15.2 |
Dopływu powietrza |
|
|
X |
|
15.3 |
Ogrzewania |
|
|
X |
|
15.5 |
Chłodzenia |
|
|
X |
|
15.6 |
Oświetlenia |
|
X |
|
2 |
16.0 |
Czy podczas wykonywanych czynności mogą wystąpić inne zagrożenia wypadkowe? |
||||
16.1 |
Monotypia- czynnościami jednostajnie powtarzanymi |
Lista kontrolna do analizy i oceny przyczyn monotonii na stanowisku pracy
Lp. |
Charakterystyka warunków pracy |
TAK |
NIE |
1. |
Jednostajność procesów pracy, zrutynizowane czynności powtarzające się przez większość zmiany roboczej, wykonywane w narzuconym rytmie, np. proste, nieskomplikowane ruchy rąk wykonywane w ten sam sposób podczas pracy w systemie potokowym |
X |
|
2. |
Konieczność zachowania stałej uwagi i czujności - stałe śledzenie i obserwacja sygnałów, w oczekiwaniu na pojawienie się ważnej informacji. Konieczność koncentracji uwagi w małym zakresie pola widzenia (np. monitor ekranowy, przeglądarka) |
X |
|
3. |
Niezmienność warunków wykonywania pracy - zawsze w tym samym miejscu, w otoczeniu tych samych osób, w jednakowych warunkach stymulacji bodźcami środowiska (np. jednostajny szum) |
X |
|
SUMA zaznaczonych odpowiedzi w kolumnie "TAK" |
3 |
|
Analiza i ocena obciążenia związanego z organizacją pracy
Ryzyko zawodowe |
Monotonia wynikająca z powtarzania jednostajnych czynności |
Zakres kontroli własnej pracy |
Inne czynniki organizacji pracy |
Małe |
cykl czynności powtarzanych sporadycznie w ciągu godziny |
możliwość dopasowania wykonywanej pracy do zdolności osobniczych wpływ na planowanie i organizację pracy |
pracownik bierze udział w różnych zadaniach albo w całym procesie pracy, łącznie z jego planowaniem i kontroląjest możliwość ciągłego podnoszenia kwalifikacji |
Średnie |
cykl czynności powtarzanych kilka razy na godzinę |
ograniczenie możliwości wpływu na organizację pracy; praca częściowo wykonywana pod kierownictwem lub w trybie narzuconym przez technologię |
pracownik uczestniczy w kilku zadaniach lub w całym procesie produkcyjnym |
Duże |
cykl czynności powtarzanych kilka razy na godzinę |
praca całkowicie wykonywana pod kierownictwem lub w trybie narzuconym przez technologię |
pracownik wykonuje jedno wydzielone zadanie w procesie produkcji nieodpowiednie szkolenie |
METODA ANALIZY I OCENY MONOTONII
A. Ocena monotonii według złożoności operacji roboczej
Lp. |
Stopień złożoności operacji |
Kryteria do oceny stopnia złożoności operacji |
Liczba punktów |
1. |
Duży |
operacja trudna, wykonanie jej wymaga od pracownika doświadczenia oraz wysokich kwalifikacji |
1 |
2. |
Średni |
operacja przeciętnie trudna, wykonanie jej wymaga od pracowników niewysokich kwalifikacji, przygotowanie trwa ponad 1 miesiąc |
2 |
3. |
Mały |
operacja prosta, łatwa do poznania i wykonania, możliwa do wykonania przez pracowników bez żadnych kwalifikacji, po minimalnym okresie przyuczenia |
3 |
B. Ocena monotonii według stopnia zmienności sposobu wykonania operacji roboczych w kolejnych cyklach
Lp. |
Stopień zmienności sposobu wykonania operacji w kolejnych cyklach |
Kryteria do ustalenia stopnia złożoności |
Liczba punktów |
1. |
Duży |
sposób wykonania operacji przy kolejnych powtórzeniach często (co 2-4 cykle) ulega istotnej zmianie |
1 |
2. |
Średni |
sposób wykonania operacji przy kolejnych cyklach sporadycznie (co ok. 5-10 cykli) ulega istotnej zmianie |
2 |
3. |
Mały |
sposób wykonania operacji po kolejnych powtórzeniach praktycznie nie ulega zmianie |
3 |
C. Ocena monotonii według liczby powtórzeń cyklu pracy
Lp. |
Częstotliwość |
Liczba powtórzeń cyklu pracy w ciągu zmiany roboczej |
Liczba punktów |
1. |
Bardzo mała |
mniej niż 100 |
1 |
2. |
Mała |
100÷200 |
2 |
3. |
Średnia |
200÷1000 |
3 |
4. |
Duża |
1000÷1800 |
4 |
5. |
Bardzo duża |
więcej niż 1800 |
5 |
D. Określenie stopnia monotonii pracy za pomocą sumy punktów
Lp. |
Sumaryczna liczba punktów |
Określenie stopnia monotonii pracy |
1. |
3÷5 |
mały |
2. |
6÷7 |
średni |
3. |
8÷9 |
duży |
4. |
10÷11 |
bardzo duży |
W tabelach składających się na tę metodę, wzięto pod uwagę i oceniono liczbowo takie cechy pracy, jak: stopień złożoności operacji, zmienność sposobu wykonania operacji roboczych w kolejnych cyklach, liczba powtórzeń cyklu pracy.
Niezależnie od obecnych tendencji, aby nie podsumowywać w prosty arytmetyczny sposób czynników, które mogą mieć różną wagę w kształtowaniu obciążenia człowieka, tabele te mają wartość informacyjną przy dokonywaniu analizy, zmierzającej do udzielenia odpowiedzi na pytania: jakie elementy pracy mają wpływ na obciążenie psychiczne i w jaki sposób mogą one wpływać na stopień obciążenia pracą.
W tabeli 8 zestawiono listę 10 problemów, związanych z czynnościami jednostajnie powtarzanymi, które mogą wystąpić na stanowisku pracy. Należy zaznaczyć odpowiedzi w rubryce „TAK” lub „NIE”. Podobnie jak przy ocenie monotonii na stanowisku pracy (tab. 1), im wyższą liczbę punktów uzyskuje się w podsumowaniu, tym gorsze są warunki i więcej problemów na stanowisku pracy. Każdy problem oceniony na „1” wymaga pilnego rozwiązania. Podsumowanie punktów pozwala na porównanie warunków na poszczególnych stanowiskach oraz na określenie postępów w poprawie warunków pracy przy kolejnej ocenie.
Lista kontrolna do analizy ryzyka zawodowego związanego z czynnościami jednostajnie powtarzanymi
Lp. |
Problem |
TAK |
NIE |
1. |
Praca wymaga powtarzania podobnych czynności przez ponad 50% czasu zmiany roboczej |
X |
|
2. |
Czas powtarzanego cyklu czynności wynosi mniej niż 1/2 min |
X |
|
3. |
Powtarzane czynności są wykonywane z dodatkowym obciążeniem (narzędzia, materiały) |
|
X |
4. |
Tempo wykonywania czynności jest narzucone |
X |
|
5. |
Rotacja na stanowiskach pracy nie jest przewidziana |
|
X |
6. |
W powtarzanych czynnościach zachodzi konieczność chwytania małych przedmiotów |
X |
|
7. |
Praca wymaga dużej koncentracji uwagi |
X |
|
8. |
Warunki środowiska pracy są niezmienne |
|
X |
9. |
Ocena ryzyka związanego z pracami powtarzalnymi nie jest wykonywana systematycznie |
X |
|
10. |
Czas i liczba przerw w pracy nie zostały ustalone na podstawie analizy ryzyka |
|
X |
SUMA zaznaczonych odpowiedzi w kolumnie "TAK" |
6 |
|
Ocena ryzyka zawodowego związanego z czynnościami jednostajnie powtarzanymi, precyzyjnymi oraz wykonywanymi z użyciem siły
Ryzyko |
Liczba powtórzeń operacji roboczej w ciągu zmiany roboczej |
||
|
Ruchy precyzyjne |
Przy wywieranej sile zewnętrznej (równej masie materiałów) |
Przy wywieranej sile zewnętrznej (równej masie materiałów) |
Małe |
< 1500 |
< 800 |
< 300 |
Średnie |
1500÷3000 |
800÷1600 |
300÷800 |
Duże |
> 3000 |
> 1600 |
> 800 |
NA PODSTAWIE POWYŻSZYCH LIST KONTROLNYCH ZIDENTYFIKOWANO NASTĘPUJĄCE ZAGROŻENIA:
Wyniki identyfikacji zagrożeń - ekspozycja
l.p. |
Zagrożenia (identyfikacja na podstawie listy identyfikacyjnej) |
Ekspozycja |
Monotypia |
8 |
|
Hałas |
9 |
|
Przemieszczające się obiekty, obiekty w ruchu |
7 |
|
Przenoszenie wyrobów,kartonów, układanie na palecie |
4 |
|
Możliwość wdychania pyłów |
5 |
|
Niewygodna, wymuszona pozycja |
7 |
|
Niewłaściwy mikroklimat |
3 |
Wyniki identyfikacji zagrożeń - czynności i narażenia
l.p. |
Zagrożenia (identyfikacja na podstawie listy identyfikacyjnej) |
Czynności wykonywane w trakcie ujawniania się zagrożenia |
Liczba osób potencjalnie narażonych |
Monotonia |
Czynności jednostajnie powtarzane podczes pokowania opakowań jednostkowych |
50 |
|
Hałas |
Praca maszyn.Podczas wycinania płatków na płatkarce |
80 |
|
Przemieszczające się obiekty, obiekty w ruchu |
Umieszczanie produktu na transporterze, podawanie warstwy włókien,podkładu |
40 |
|
Przenoszenie wyrobów,kartonów |
Prace pakowania wyrobu w kartony i układania na palety |
40 |
|
Możliwość wdychania pyłów |
Podczas procesu zgrzeblenia włókien bawełny i wiskozy, pył unosi się w powietrzu w strefie pracy pakowaczek |
40 |
|
Niewygodna, wymuszona pozycja |
Praca siedząca i wymuszone ruche skrętne ciała |
50 |
|
Niewłaściwy mikroklimat |
W sąsiedztwie pracy pakowaczek silniki emitują ciepło.Jest to uciążliwe w okresie letnim, kiedy temperatura na zewnątrz wynosi 25-30 °C |
20 |