Katedra Budownictwa Ekologicznego |
Rok akademicki 2008/09 Rok studiów V |
Projekt Więźby Dachowej
- Płatwiowo - Kleszczowej
Dariusz Jaworski
Mateusz Kania
Tabela zbiorcza obciążeń charakterystycznych i obliczeniowych działających na połać dachową
Obciążenie |
Wartość charakterystyczna obciążeń |
Współczynnik obciążenia |
Ψ |
Wartość obliczeniowa obciążeń |
Składowe obciążeń prostopadłe do krokwi |
Składowe obciążeń równoległe do krokwi |
||
|
|
|
|
|
Wartość charakterystyczna |
Wartość obliczeniowa |
Wartość charakterystyczna |
Wartość obliczeniowa |
Ciężar własny pokrycia [kN ∙ m-2] |
0,95 |
1,3 |
1 |
1,24 |
0,742 |
0,968 |
0,593 |
0,775 |
Śnieg [kN ∙ m-2] |
0,774 |
1,4 |
1 |
1,08 |
0,472 |
0,659 |
0,302 |
0,421 |
Wiatr [kN ∙ m-2] |
0,15 |
1,3 |
0,9 |
0,2 |
0,15 |
0,2 |
- |
- |
*Siły skupione [kN] |
1 |
1,4 |
0,8 |
1,4 |
0,781 |
1,093 |
0,625 |
0,875 |
OBCIŻENIE 1m2 POWIERZCHNI POŁACI DACHOWYCH SUMA [kN ∙ m-2] |
1,97 |
2,68 |
1,40 |
1,90 |
||||
OBCIŻENIE 1 mb KROKWI O ROZSTAWIE a= 1,2m [kN/mb] |
2,37 |
3,22 |
1,67 |
2,28 |
* - zastępczo obciążenie ciągłe (2 osoby z narzędziami)
Obliczenia pomocnicze do wartości objętych w tabeli.
sin(38,50) = 0,6247
cos(38,50) = 0,7809
Schemat działających sił na więźbę dachową
Obciążenia śniegiem (PN 80/B-02010)
S = Qk ∙ c
gdzie:
Qk = 0,9 kN ∙ m-2 - dla II strefy klimatycznej
c = 0,86 - współczynnik kształtu dachu
S = 0,9 ∙ 0,86
S = 0,744 kN ∙ m-2
Obciążenie wiatrem (PN 77/B-02011)
pk = qk ∙ ce ∙ c ∙ β
gdzie:
qk = 0,25 kPa - charakterystyczne ciśnienie prędkości wiatru i strefy klimatycznej
ce = 1,0 - współczynnik ekspozycji
c = 0,3775 - współczynnik aerodynamiczny
β = 1,8 - współczynnik porywów wiatru
pk = 0,25 ∙ 1,0 ∙ 0,3375 ∙ 1,8
pk = 0,1519
p = pk
γf
γf = 1,3 - współczynnik bezpieczeństwa
p = 0,1519 ∙ 1,3
p = 0,2 kN ∙ m-2
KROKIEW
Wartości charakterystyczne Xk (z normy) dla klasy drewna C30 i wilgotności 12%
Wytrzymałość na zginanie fm,k = 30 MPa
Wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien fc,o,k = 23 MPa
Wytrzymałość na rozciąganie wzdłuż włókien ft,o,k = 18 MPa
Wytrzymałość na ścinanie fv,k = 3,0 MPa
Wartości obliczeniowe
Wartość obliczeniowa Xd właściwości materiału określa się według wzoru:
gdzie:
kmod = 0,8 - częściowy współczynnik modyfikacyjny, uwzględniający wpływ na właściwości wytrzymałości czasu trwania obciążenia i zawartości wilgoci w konstrukcji, zależny od klasy użytkowania konstrukcji klasy trwania obciążenia. Współczynnik przyjęto dla klasy II użytkowalności konstrukcji, dla obciążeń średniotrwałych z tabeli 3.2.5 PN-B-03150:2000.
γm = 1,3 - częściowy współczynnik bezpieczeństwa dla właściwości materiału w tym drewna i materiałów drewnopochodnych. Współczynnik przyjęto z tabeli 3.2.2 PN-B-03150:2000.
Wytrzymałość obliczeniowa na zginanie fm,k = 18,60 MPa
Wytrzymałość obliczeniowa na ściskanie wzdłuż włókien fc,o,k = 14,26 MPa
Wytrzymałość obliczeniowa na rozciąganie wzdłuż włókien ft,o,k = 11,16 MPa
Wytrzymałość obliczeniowa na ścinanie fv,k = 1,86 MPa
Wymiarowanie krokowi
Obliczenie momentu zginającego dla dolnej krokowi
gdzie:
q = 3,22 kN - wartość obliczeniowa składowej prostopadłej z tabeli nr 1
l = 3,75 m - długość dolnej krokwi
Obliczenie minimalnego wskaźnika wytrzymałości materiału
Tabela 2. Wartości wskaźnika zginania Wy [cm2]
h[cm] b [cm] |
12 |
14 |
16 |
18 |
8 |
192 |
261 |
341 |
432 |
10 |
240 |
327 |
427 |
540 |
12 |
288 |
392 |
512 |
648 |
Przyjęto krokiew o wymiarach 10cm x 16cm
Warunek nośności dla przypadku wytrzymałościowego ze ściskaniem osiowym
gdzie:
N = 2,28 - wartość obliczeniowa składowej równoległej z tabeli 1
b = 12 cm , h = 14 cm - wymiary krokwi
Warunek został spełniony
Ścinanie na podporze
warunek spełniony
Sprawdzenie warunku stateczności
Obliczenie smukłości
gdzie:
ld = 3,75 m
h = 0,16 m ∙ 2/3
b = 0,1 m
fm,d = 18,6 MPa
Ek = E0,05 = 8 ∙103 MPa
E0,mean = 12 ∙103 MPa
Gmean = 0,75 ∙103 MPa
δ na podporze uśredniony q = 6,44 kNm
Sprawdzenie warunków użytkowania
Obliczenie strzałki ugięcia:
gdzie:
q = 3,22 kN - wartość obliczeniowa składowej prostopadłej z tabeli nr 1
l = 4 m - długość dolnej krokwi
Warunek został spełniony
PŁATEW
3. Zestawienie obciążeń płatwi
Obciążenie |
Wartość charakterystyczna obciążeń |
Współczynnik obciążenia |
Ψ |
Wartość obliczeniowa obciążeń |
Składowe obciążeń prostopadłe do krokwi |
Składowe obciążeń równoległe do krokwi |
||
|
|
|
|
|
Wartość charakterystyczna |
Wartość obliczeniowa |
Wartość charakterystyczna |
Wartość obliczeniowa |
Ciężar własny pokrycia [kN ∙ m-2] |
0,95 |
1,3 |
1 |
1,24 |
0,95 |
1,24 |
- |
- |
Śnieg [kN ∙ m-2] |
0,774 |
1,4 |
1 |
1,08 |
0,774 |
1,08 |
- |
- |
Wiatr [kN ∙ m-2] |
0,15 |
1,3 |
0,9 |
0,2 |
0,12 |
0,16 |
0,1 |
0,13 |
*Siły skupione [kN] |
1 |
1,4 |
0,8 |
1,4 |
1 |
1,4 |
- |
- |
SUMA [kN ∙ m-2] |
2,85 |
3,88 |
0,1 |
0,13 |
Obciążenie na połać w kierunku pionowym
Powierzchnia połaci =
Odległość między słupami - l” 3,60 m
Odległość miedzy mieczami - l' 1,78 m
Powierzchnia połaci =
Obciążenie od masy krokwi
Przekrój krokwi 10x16cm
długość =
Objętość krokwi
Vkrokwi = 0,1 ∙ 0,16 ∙ 4,1 = 0,066m3
Obciążenie od masy krokowi:
qkrkowi = Vkrokwi ∙ a ∙ ςmean ∙ 1,3
gdzie:
a - przyśpieszenie ziemskie
1,3 - współczynnik bezpieczeństwa
q25% - 546 kg ∙ m3 - 25 % wilgotność drewna
qkrkowi = 0,066 ∙ 9,81 ∙ 546 ∙ 1,3
qkrkowi = 0,460 kN
Pomiędzy mieczami przyjmuję 3 krokwie
qkrkowi = 1,38 kN
Obciążenie od masy płatwi
Zakładamy wymiar przekroju pławi 12x16 cm
Odległość miedzy mieczami: 1,78 m
Obciążenie od płatwi
Suma sił obciążających płatew na odcinku 1,78 m
Q= Q1 + Q2 + Q3
gdzie:
Q1 - siła od obciążenia połaci
Q2 - ciężar krokwi
Q3 - ciężar płatwi
Obciążenie na odcinku 1,78 m płatwi
Potrzebny wskaźnik wytrzymałości na zginanie:
Przyjmuję wymiary płatwi 12 cm x 16 cm
Obciążenia od połaci w kierunku poziomym
Powierzchnia połaci
l" = 3,6 m
Obciążenie od połaci (siły poziome)
0,13 kN ∙ m-2 ∙ 14,71 m2 = 1,91 kN
Obciążenia od masy płatwi
Suma sił obciążających płatew na odcinku 3,6 m
Q = 1,38 + 3,88 = 5,54 kN
Obciążenie ciągłe na odcinku 3,6 m
Potrzebny wskaźnik zginania:
Wskaźnik zginania płatwi
Tabela 4. Wartości wskaźnika zginania Wy [cm3]
h[cm] b [cm] |
12 |
14 |
16 |
18 |
8 |
192 |
261 |
341 |
432 |
10 |
240 |
327 |
427 |
540 |
12 |
288 |
392 |
512 |
648 |
Przyjęto płatew o wymiarach 12x16 cm → Wy = 512 cm3 > 384 cm3
Sprawdzenie warunków nośności - wytrzymałość na zginanie ze wzoru w dwóch płaszczyznach
km - współczynnik dla przekrojów prostokątnych wynosi 0,7 [-]
Wytrzymałość na zginanie fm,d = 18,6 MPa
Warunki zostały spełnione
Wytrzymałość na ścinanie
Warunek spełniony
Obliczenie strzałki ugięcia - sprawdzenie stanu granicznego użytkowania
gdzie:
q = 3,22 kN - wartość obliczeniowa składowej prostopadłej z tabeli nr 1
l = 1,78 m - długość dolnej krokwi
Warunek został spełniony
SŁUP
Obliczenia wymiarów słupa.
Przyjmujemy wymiary słupa 12x12 cm
Obciążenie ciężaru połaci na długość l” = 3,6 m
Obciążenie ciężaru płatwi
dla długości l = 3,6 m
Sprawdzenie stanu granicznego nośności słupa osiowo ściskanego
gdzie:
δc,o,d - naprężenie obliczeniowe na ściskanie
fc,0,d - wytrzymałość obliczeniowa na ściskanie
kcy - współczynnik wyboczeniowy
Obliczenie naprężenia obliczeniowego na ściskanie
gdzie:
ΣQ - suma obciążeń działających na słup
A - pole przekroju słupa
Obliczenie współczynnika wyboczenia.
βi - współczynnik prostoliniowy dla drewna litego
βi =0,2
- smukłość względem osi y
- długość wyboczenia
Dla prętów na obu końcach opartych przegubowo na nieprzesuwnych podporach współczynnik długości wyboczeniowej jest równy μ = 1,0
Warunek został spełniony