USTALANIE UDZIAŁU
KAPITAŁOWEGO (STOPNIA WŁASNOŚCI)
Własności bezpośredniei pośrednie
Właściciele mający istotną ilość praw
głosu
- jednostka dominująca
- wspólnik
- znaczący inwestor)
Inne jednostki obejmowane skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym
Właścicielejednostki
(dawcy kapitału)
Jednostki spoza grupy kapitałowej
Niekonsolidowane jednostki grupy
kapitałowej
W związku z wprowadzonym podziałem
wyróżnić można właścicieliposiadających:
• udziały kontrolujące,
• udziały współkontrolujące,
• udziały gwarantujące znaczący wpływ,
• udziały niekontrolujące,
• pozostałe udziały.
Właściciele jednostki zależnej (Z)
• Jednostki tworzące grupę kapitałową
(tj. jednostka dominująca i inne jednostki GK objęte lub nieobjęte konsolidacją) - posiadają udziały kontrolowane w Z,
• Właściciele mniejszościowi spoza GK
- dysponujący udziałami niekontrolującymi.
Właściciele jednostki współzależnej
(wspólnego przedsięwzięcia - WZ)
• Jednostka konsolidowana,
• Jednostka niekonsolidowana spoza GK.
Każdy z właścicieli ma taki sam wpływ na politykę operacyjną i finansową jednostki (posiadają udziały współkontrolujące).
Uwaga!
W jednostkach tych nie występuje mniejszość
(brak udziałów niekontrolujących).
Właściciele jednostki stowarzyszonej (S)
• Mogą posiadać znaczący wpływ na politykę
operacyjną i finansową S
(są obejmowani skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym).
Posiadają udziały gwarantujące znaczący wpływ.
• Pozostali właściciele
(jednostki niekonsolidowane/ jednostki spoza GK) nie tworzą kręgu konsolidacyjnego sensu largo).
Posiadają udziały niekontrolujące.
Udział kapitałowy (efektywny)
jednostki dominującej M
• Udziały posiadane przez jednostkę dominującą będą wymagały przeliczenia jeśli w konsolidowanej spółce istnieje co najmniej dwóch udziałowców lub
jednostki dominujące wyższego szczebla są równocześnie udziałowcami innej jednostki obejmowanej konsolidacją.
• Jednostka dominująca oprócz udziałów bezpośrednich może posiadać w jednostkach
konsolidowanych udziały pośrednie, które
powiększą udział kapitałowy w kapitale jednostki podporządkowanej.
Udział kapitałowy (efektywny)
- PRZYKŁAD 1
Jednostka dominująca M
75% 96% 69%
Jednostka zależna Z1
Jednostka zależna Z2
Jednostka zależna Z3
Rys. Struktura właścicielska spółek przykładowej grupy kapitałowej
Udział kapitałowy (efektywny)
jednostki dominującej M - PRZYKŁAD 2
Jednostka dominująca M
85%
Jednostka zależna Z1
68%
Jednostka zależna Z2
Rys. Struktura właścicielska spółek przykładowej grupy kapitałowej wyższego i niższego szczebla
[1] Skrót pochodzi od skonsolidowanego sprawozdanie finansowego.
Udział kapitałowy (efektywny)
jednostki dominującej M - PRZYKŁAD 3
Jednostka dominująca M
21% 91%
S na poziomie GK (M-S-Z1) jest spółką
Jednostka
stowarzyszo
na S 40%
Jednostka
zależna
Z1
zależną.
Z1 wchodzi do GK sprawozdaniem jednostkowym.
Rys. Struktura właścicielska spółek przykładowej grupy kapitałowej
Udział kapitałowy (efektywny)
jednostki dominującej M - PRZYKŁAD 4
Jednostka dominująca M
68% 70% 93%
Jednostka zależna Z1
20%
Jednostka zależna Z2
10%
Jednostka zależna Z3
Rys. Struktura właścicielska spółek przykładowej grupy kapitałowej
Udział kapitałowy w cross holdingu - PRZYKŁAD 5
Jednostka dominująca M
8% 70%
% udziału jednostki M w kapitale Z1 =
% udziału M w Z1 - (% udziału M w Z1 x % udziału Z1 w M)
100% - (% udziału M w Z1 x % udziału w Z1 w M)
Jednostka
Zależna Z1
100% - (% udziału M w Z1)
% udziału mniejszości w kapitale M =
100% - (% udziału M w Z1 x % udziału w Z1 w M)
Rys. Struktura właścicielska spółek przykładowej grupy kapitałowej
Rozwiązanie:
% udziału jednostki M w kapitale Z1 =
70%-(70%x8%)
100% - (70% x 8%)
= 68,22
% udziału mniejszości w kapitale M =
100%-70%
100% - (70% x 8%)
= 31,78
Udział kapitałowy (efektywny)
jednostki dominującej M - PRZYKŁAD 6
Rozwiązanie:
Jednostka dominująca M
60% 70% 80%
Jednostka zależna
Z1 5%
Jednostka zależna Z2
20%
Jednostka zależna Z3
Rys. Struktura właścicielska spółek przykładowej grupy kapitałowej
Literatura:
Helin A, Skonsolidowane sprawozdanie finansowe. ODDK, Gdańsk 2009, s. 55-56.
Wartini-Twardowska J., Twardowski Z., Systemowe ujęcie procedur analizy finansowej. Wybrane zastosowania w zarządzaniu grupą kapitałową. UE Katowice, Katowice 2011, s.168-173.
Udziały właścicieli |
Z1 |
Z2 |
Z3 |
1. Bezpośrednie jednostki dominującej M (udziały bezpośrednie większości) |
75 |
96 |
69 |
2. Pośrednie jednostki dominującej M |
- |
- |
- |
I. Razem udziały efektywne M (w %) 1+2 |
75 |
96 |
69 |
1. Bezpośrednie Mniejszości |
25 |
4 |
31 |
2. Pośrednie Mniejszości |
- |
- |
- |
II. Razem udziały efektywne mniejszości (w %) 1+2 |
25 |
4 |
31 |
III. Ogółem I+II (w %) |
100 |
100 |
100 |
Udziały właścicieli |
Z1 |
Z2 |
1. Bezpośrednie jednostki M |
85 |
- |
2. Pośrednie jednostki M |
- |
57,8 (85%x6 8%) |
I. Razem udziały efektywne M (w %) 1+2 |
85 |
57,8 |
1. Bezpośrednie Mniejszości |
15 |
32 |
2. Pośrednie Mniejszości |
- |
10,2 (15%x6 8%) |
II. Razem udziały efektywne mniejszości (w %) 1+2 |
15 |
42,2 |
III. Ogółem I+II (w %) |
100 |
100 |
Udziały właścicieli |
Z1 |
S |
1. Bezpośrednie jednostki dominującej M |
91 |
21 |
2. Pośrednie jednostki dominującej M |
- |
36,40 (91%x40%) |
I. Razem udziały efektywne M (w %) 1+2 |
91 |
57,40 |
1. Bezpośrednie Mniejszości |
9 |
39 [100%- (21%+40%)] |
2. Pośrednie Mniejszości |
- |
3,6 (9%x40) |
II. Razem udziały efektywne mniejszości (w %) |
19 |
42,6 |
III. Ogółem I+II (w %) |
100 |
100 |
Udziały właścicieli |
Z1 |
Z2 |
Z3 |
1. Bezpośrednie jednostki dominującej M |
68 |
70 |
93 |
2. Pośrednie jednostki dominującej M |
- |
22,9 (68%x20%)+ (93%x10%) |
- |
I. Razem udziały efektywne M (w %) 1+2 |
68 |
92,9 |
93 |
1. Bezpośrednie Mniejszości |
32 |
- |
7 |
2. Pośrednie Mniejszości |
- |
7,1 (32%x20%)+ (7%x10%) |
- |
II. Razem udziały efektywne mniejszości (w %) 1+2 |
32 |
7,1 |
7 |
III. Ogółem I+II (w %) |
10 0 |
100 |
100 |
Udziały właścicieli |
Z1 |
Z2 |
Z3 |
1. Bezpośrednie jednostki dominującej M |
60 |
70 |
80 |
2. Pośrednie jednostki dominującej M |
- |
19 (68%x20%) +(93%x10 %) |
- |
I. Razem udziały efektywne M (w %) |
60 |
89 |
80 |
1. Bezpośrednie Mniejszości |
40 |
5 |
20 |
2. Pośrednie Mniejszości |
- |
6 (40%x5%)+ (20%x20%) |
- |
II. Razem udziały efektywne mniejszości (w %) |
40 |
11 |
20 |
III. Ogółem I+II (w %) |
100 |
100 |
100 |