Zadanie 4
Ciężar
umieszczono na sztywnej, nieważkiej belce o długości l, zawieszonej na dwóch sprężynach walcowych, wykonanych z tego samego drutu. ,
Wyznaczyć:
częstość drgań swobodnych ciężaru
okres drgań ciężaru,
częstotliwość drgań ciężaru.
Dane:
D1 = 0,05 m (średnica sprężyny (1);
n1 = 20 (liczba zwojów sprężyny (1);
D2 = 0,06 m (średnica sprężyny (2);
n2 = 25 (liczba zwojów sprężyny (2);
d = 0,002 m (średnica drutu obu sprężyn);
Q = 100 N
G = 8·106 N/cm2 = 80·109 N/m2 = (moduł sprężystości postaciowej materiałów sprężyny).
Rozwiązanie
Obliczamy stałą sprężystości obu sprężyn. Korzystamy przy tym ze wzoru:
gdzie d jest średnicą drutu, zaś D średnica sprężyny.
N - liczba zwojów.
Zatem stałe te dla danego wynoszą:
Obliczamy zastępczą stałą sprężystości układu. Zakładamy, że belka - niezależnie od wychylenia sprężyn - pozostaje pozioma. Niech k oznacza nieznaną sztywność zastępczą układu. Załóżmy, że pod wpływem działania pewnej siły F belka obniżyła się o długość a. Siła F równoważona jest siłą sprężyny. Oznacza to, że zachodzi równość:
Część tej siły pochodzi od lewej sprężyny, część od prawej. Można zapisać to jako:
skąd:
/:a
Oznaczmy wychylenie ciężaru przez x, przy czym dla nieruchomego układu x = 0. Równanie ruchu zapisać można w postaci:
gdzie
rozwiązujemy równanie:
/:m
równanie charakterystyczne:
niech
Równanie to ma dwa pierwiastki urojone:
Wobec tego całka ogólna równania przybiera postać:
Zakładamy, że maksymalne wychylenie drgającego ciężaru (amplituda drgań), wynosi A. stałe całkowania wyznaczamy z warunku początkowego oraz warunku maksymalnego wychylenia.
dla t = 0:
stąd:
Zatem:
, stąd C2 = A
Równanie ruchu ma postać:
po podstawieniu danych wielkości:
Częstość drgań wynosi więc:
Okres drgań obliczamy z zależności:
Zatem:
Częstotliwość jest odwrotnością okresu: