SERYCYT-mika biała charakterystyczna dla skał metamorficznych!!!

TALK - Mg₃(OH)₂Si₄O₁₀.

talcuc (łac.)= tłuszcz

To najbardziej miękki z minerałów . Można go z łatwością zarysować paznokciem, a nawet skruszyć lub kroić nożem, rozpoczyna on skalę twardości Mohsa. Jego blaszki są giętkie, ale nieelastyczne.

Nie występuje zazwyczaj w postaci wykształconych kryształów lecz w postaci skupień łuseczkowatych, blaszkowatych lub upakowanych. Kryształy spotykane są niezmiernie rzadko.

Talk jest pochodzenia metamorficznego, występuje głównie w skałach powstałych w średnio wysokich temperaturach (300 - 400 stopni C). Powstaje także z hydrotermalnego przeobrażenia skał ultrazasadowych (oliwiny i pirokseny) oraz w wyniku metamorfozy marmurów dolomitowych.

Miejsca występowania to głównie: Austria (Rabenwald w Styrii, Zillertal w Tyrolu, Karyntia), Szwajcaria ( St.Gothard - w Hospental znaleziono kryształy), Niemcy (Gopfersgrun w Smreczanach), Indie (Madras) i RPA.

W Polsce występuje w Górach Sowich (w serpentynitach) i Wieściszowicach (w łupkach talkowych).

Zastosowanie

Jest stosowany w przemyśle kosmetycznym (do wytwarzania pudru, dodatek do mydeł), farmaceutycznym (maści, puder), gumowym i papierniczym (jako masy wypełniające). Jest ważnym nośnikiem magnezu i używany jest jako spoiwo w produkcji ceramiki cordierytowej do produkcji materiałów ognioodpornych.

EPIDOT - Ca₂(Fe³⁺,Al)Al₂[O/OH/SiO₄/Si₂O₇].

Nazwa pochodzi od greckiego epidosis = dodatek, ponieważ przez długi czas był uważany za odmianę turmalinu i po wyodrębnieniu konieczne było uzupełnienie klasyfikacji.

Właściwości

• Układ krystalograficzny: jednoskośny

• Pokrój: słupkowy, pręcikowy

• Barwa: zazwyczaj zielony z licznymi odmianami

• Tw. W skali Mohsa: 6-7

• Gęstość: 3,25-3,50 g/cm³

• Rysa: biała, jasnoszara

Występowanie

Epidot jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym. W Polsce występuje na Dolnym Śląsku oraz w Tatrach.

Zastosowanie

Kryształy epidotu znajdują zastosowanie w jubilerstwie. Ponadto ma znaczenie naukowe dla określenia charakteru metamorfizmu.

Odmiany

• Allanit - brunatnoczarny lub czarny z domieszkami ceru, lantanu, itru, toru i uranu.

• Piemontyt - czerwonobrunatny lub czerwony z domieszką manganu.

• Pistacyt - żółtozielony (pistacjowozielony) bogaty w żelazo.

• Puszkinit - ciemnozielony z domieszką sodu i litu.

• Tramwait - czerwonozielony z domieszką chromu.

SERPENTYNY Mg₆[(OH)₂Si₄O₁₀]

Minerały wtórne powstałe przez przeobrażenie piroksenów rombowych, oliwinów lub innych minerałów magnezowych. Tworzą serpentynity skały masywne i zbite.

• Skład: uwodniony krzemian magnezu.

• Odmiany: antygoryt, inddingsyt, chryzotyl, lizardyt

• Układ krystalograficzny: jednoskośny zwykle w postaci mikrokrystalicznych skupień.

• Pokrój: płytkowy- (antygoryt) ,igiełkowy -(chryzotyl),blaszkowy - (lizardyt) .

• Barwa: zielono szara w różnych odcieniach - (antygoryt), zielonkawa - (chryzotyl), rdzawo brunatna -(inddingsyt).

• Tw. W skali Mohsa: 2,5 do 3.

• Rysa: biaława , szarobrunatna -(inddingsyt).

• Połysk: jedwabisty, szklisty.

• Łupliwość: doskonała.

• Przełam: niewidoczny.

• Gęstość:2,3 - 3,5 g/cm³.

Występowanie:

• na świecie: duże złoża serpentynu występują w Kanadzie, Rosji i we Włoszech.

• W Polsce- na Dolnym Śląsku w Sudetach- Góry Sowie Masyw Ślęży okolice: Nowej Rudy Ząbkowic Śląskich ,Niemczy, Jordanowa.

• Uwagi: włókniste odmiany chryzotylu to azbesty chryzotylowe.

CHLORYTY

grupa minerałów skałotwórczych krzemiany magnezu, glinu i żelaza, niekiedy z domieszką niklu, chromu, manganu, litu i boru; zielone lub prawie czarne, kryształy jednoskośne; dzielą się na ortochloryty (zawartość magnezu przeważa nad żelazem), które krystalizują w postaci blaszek o doskonałej łupliwości (klinochlor, pennin) i leptochloryty (przewaga żelaza nad magnezem), tworzące zwykle skupienia ziemiste (szamozyt, turyngit); stanowią produkt przeobrażenia innych krzemianów (chlorytyzacja); występują gł. w łupkach krystalicznych oraz w niektórych typach skał osadowych (zwł. oolitowych rud żelaza).

DYSTEN, cyjanit Al₂SiO₅

minerał, trójskośna odmiana krzemianu glinu; niebieski, szary, białawy; minerał skał metamorficznych; w Polsce występuje na Dolnym Śląsku; stosowany do produkcji wyrobów kwasoodpornych i ogniotrwałych oraz ceramiki szlachetnej.

Andaluzyt Al₂SiO₅

Nazwa pochodzi od Andaluzji (Hiszpania), gdzie po raz pierwszy minerał ten znaleziono. Jest to minerał kruchy, z kamieniami oprawionymi należy obchodzić się z dużą ostrożnością. W jubilerstwie kamienie cięte są w taki sposób, aby wykazywały różowe, prawie bezbarwne odcienie lub barwę zieloną w centrum, a zabarwienie brązowe na obrzeżu kamienia.
Używany do produkcji materiałów kwasoodpornych i ognioodpornych.

Występuje w skałach metamorficznych, zwykle w łupkach, jako minerał kontaktowy. Występuje w USA, Afryce Wschodniej (główne źródło andaluzytu przydatnego w jubilerstwie), Sri Lance, Birmie, Polsce

SILLIMANIT - Al₂SiO₅

EPIDOT

DYSTEN

---