Prasa - Wielka Brytania

Ogólna charakterystyka prasy w UK - Prasa w Wielkiej Brytanii jest wyjątkowo skoncentrowana. Połączenia i przejęcia w segmencie gazet stały się na wyspach brytyjskich normą poczynając od przełomu XIX i XX w. Obecnie wymagana jest opinia Komisji ds. Konkurencji w przypadku możliwych połączeń gazet, których nakład jest wyższy od pół miliona sprzedanych egzemplarzy. Mimo ograniczeń proces koncentracji mediów dalej postępuje, czego dowodem jest wskaźnik - 86% gazet ogólnokrajowych kontrolowanych przez zaledwie 4 wydawców - News International, Trinity Mirror, Northern and Shell, oraz Daily Mail and General Trust.

Istnieje ogromny narodowy sektor podzielony na 14 codziennych i 15 niedzielnych tytułów. Około 60 procent mieszkańców Wielkiej Brytanii czyta krajową gazetę codzienną, a 70% niedzielną.

Brytyjski sektor prasowy jest podzielony na trzy rynki. 'Jakościowy', 'pośredni' i 'popularny'. Wszystkie 'popularne' i 'pośrednie' gazeta są tabloidami. Rynek pośredni znacznie się jednak pomniejszył w latach 60-tych, teraz ulegając marginalizacji. Wśród kategorii tabloidów niektóre tytuły z powodu wyglądu pierwszej strony określa się jako `red-tops'. Ten termin jest często używany jako wyraz pogardy przez gazety, które uważają się za poważniejsze.

Na terenie Zjednoczonego Królestwa jest wydawanych około 1,300 lokalnych gazet, głównie weekendowych. Jednak największa z nich - the West Briton sprzedaje nie całe 50,000 kopii, do tego tygodniowo. Dla porównania, w Wielkiej Brytanii istnieje co najmniej 25 darmowych tytułów z nakładem przewyższającym 100,000 egzemplarzy

Dzienniki Prestiżowe

1. The Daily Telegraph - ukazuje się od 1855 - początkowo jako gazeta masowa, o nieco lżejszym charakterze, dzisiaj ma opinię dziennika prestiżowego. Konserwatywna, wyznająca tradycyjne wartości , wyraża poglądy bliskie byłej premier M. Thatcher.

W 1985 - zakupiony przez kanadyjskiego magnata Conrada Blacka (posiada około 200 tytułów). 18 stycznia 2004 roku Conrad Black został usunięty ze stanowiska prezesa zarządu Hollinger International po pojawiających się zarzutach o nadużycia finansowe. Dziś jest własnością Press Holdings Limited, firma należąca do braci Barclayów. Jest ulubioną gazetą brytyjskiej klasy średniej.

W 2002 roku Telegraph osiągnął status najlepiej sprzedającej się gazety wielkoformatowej w Wielkiej Brytanii z przeciętnym dziennym nakładem w wysokości 920,000 egzemplarzy. W tym samym czasie The Times osiągał 620,000 sztuk, The Independent 230,000, a The Guardian 400,000.

Osobiste powiązania pomiędzy ekipą redakcyjną, a przywódcami konserwatywnej partii Torysów są na tyle silne, że gazeta zyskała bardzo silny wpływ na partyjnych aktywistów przejmując niemal rolę opiniotwórczego lidera ugrupowania. Z tego powodu gazeta bywa złośliwie nazywana The Torygraph.

(ciekawostka) W 1908 roku Cesarz Niemiec Wilhelm II udzielił gazecie kontrowersyjnego wywiadu, który straszliwie pogorszył stosunki niemiecko-brytyjskie i wzmógł międzynarodowe napięcia prowadzące do pierwszej wojny światowej.

„The Daily Telegraph” zapoczątkował w prasie brytyjskiej tzw. penny press, czyli „gazetę za grosik”.

2. Najpoważniejszy konkurent The Daily Telegraph - The Times - wydawany od 1785 w

Londynie, od 1981 przez News Corporation Ruperta Murdocha. Został założony przez Johna Waltera, który był też przez 24 lata redaktorem naczelnym. Początkowo gazeta nosiła nazwę The Daily Universal Register. Od 1788 ukazuje się pod nazwą The Times Od samego początku bogaty serwis zagraniczny. Wiedzę czerpano przede wszystkim z obcojęzycznej prasy, a gdy okazało się, że dostęp do niej był blokowany przez pocztę (pracującą często na rzecz konkurencji) właściciel Times'a zorganizował własną sieć korespondentów zagranicznych a nawet własny transport, poprzez kurierów specjalnych przewożących informacje do redakcji. Mówiono, że w każdej drugi nieoficjalny, mianowany przez redaktora Timesa, czyli korespondent tej gazety.

Pod koniec XIX wieku jego istnienie było zagrożone wskutek rozwoju taniej prasy bulwarowej. W okresie od grudnia 1978 do listopada 1979 nie ukazywał się na skutek długotrwałego strajku związku zawodowego.

Obecnym właścicielem jest koncern Ruperta Murdocha - News International - brytyjska odnoga News Corporations

W 1986 - przeniesieniósł on redakcję z fleet street do portowej dzielnicy Londynu Wapping (gdzie zbudowane zostało nowoczesne centrum wydawniczo-redakcyjne tego koncernu).

The Times jest konserwatywny, opowiada się za utrzymaniem monarchii konstytucyjnej na wyspach, choć odnosi się krytycznie do nadmiernych przywilejów jakimi rozporządzają niektórzy członkowie rodziny królewskiej. Jest gazetą proatlantycką, jednak umiarkowanie sceptyczną wobec procesu koncentracji europejskiej i zbyt dużym uprawnieniom brukselskich władz.

Charakterystyczną cechą dziennika jest istnienie specjalnego komitetu powierniczego, który czuwa nad merytorycznym poziomem i polityczną niezależnością pisma - w skład komitetu wchodzą osoby cieszące się publicznym zaufaniem.

Oprócz regularnego wydania The Times (nakład w połowie 2004 r. ok. 650 tys. egzemplarzy) od 1822 r. ukazuje się też siostrzany, ale redagowany przez odrębny zespół The Sunday Times, a od 1914 r. literacko-kulturalny The Times Literary Supplement. Od 1 listopada 2004 pismo ukazuje się wyłącznie w formacie tabloidowym.

Od 15 października 2007 w Polsce ukazuje się dziennik "Polska", którego redakcja blisko współpracuje z "The Times". Wybrane materiały o tematyce międzynarodowej ukazują się w obu pismach w tym samym czasie.

Wojna cenowa „dwóch wielkich baronów” brytyjskiej prasy - R.Murdocha i Kanadyjczyka Conrada Blacka - The daily telegraph, Sudany Telegraph

3. The Independent - nakład 240 tys. egz.

The Independent jest najmłodszym brytyjskim dziennikiem jakościowym. Po raz pierwszy gazeta pojawiła się w październiku 1986 roku. Wystartowała ze sloganem "It is. Are you?".

Pomimo deklarowanego braku politycznych sympatii Independent ma charakter liberalno-demokratyczny. Dlatego też o czytelników od początku walczył The Guardian.

Kierowany jest do inteligencji. Uważany za najbardziej obiektywny spośród brytyjskich dzienników.

Wydawany jest przez Independent News & Media - koncern jednego z najbogatszych Irlandczyków - Tony'ego O'Reilly'ego. Gazeta bywa pieszczotliwie nazywana `Indie', a jej niedzielna edycja `Sindie'.

The Independent to dzieło Andreasa Whittam Smitha, Stephena Glovera i Matthew Symondsa. Wszyscy trzej byli w przeszłości dziennikarzami Daily Telegraph, którzy odeszli z Daily w proteście przeciw reżimowi lorda Berry'ego. Gazeta powstała w czasie sporych tarć w brytyjskim dziennikarstwie. Rupert Murdoch wprowadzając zmiany technologiczne i przenosząc siedzibę wydawnictwa z Fleet Street do nowego kosztującego 80 milionów funtów budynku na północy Wapping zwolnił ponad 5000 pracowników. Spowodowało to prawdziwą wojną ze związkami zawodowymi, która doprowadziła m.in. do długotrwałej okupacji `Fortecy Wapping' jak ją później ochrzczono. W tej nieprzyjemnej atmosferze nowo powstała gazeta była w stanie przyciągnąć bardzo dobrą ekipę z wielkoformatowców Murdocha.

Pierwotnie dziennik był publikowany w formie wielkoformatowej, jednak od września 2003 roku czytelnicy dostali do wyboru tradycyjną, szeroką edycję oraz format tabloidowy (oczywiście z tą samą zawartością). Wersja tabloidowa została nazwana `kompaktową', prawdopodobnie po to, by nie przywodzić na myśl pejoratywnego zabarwienia kojarzonego z terminem tabloid. Mniejszy format został dobrze przyjęty przez czytelników i wyznaczył nową drogę rozwoju dla pozostałych brytyjskich gazet - m.in. Rupert Murdoch widząc jak radzi sobie na rynku kompaktowa wersja The Independent, zmienił format The Times. 14 maja 2004 The Independent wypuścił swoją ostatnią wielkoformatową edycję tygodniową.

Pojawienie się Independenta na jałowym rynku było jednym z czynników, które spowodowało ogólne odświeżenie wyglądu gazet i treści, ale także kosztowną wojnę cenową.

W trakcie wojny cenowej jego nakład zmniejszył się o około 14%. tylko podczas pierwszego roku jej trwania. Dzisiaj ze swoim jednorazowy przeciętnym nakładem (około 240 tys.) gazeta jest daleko w tyle za konkurentami.

W 2004 uzyskał tytuł National Newspaper of the Year w konkursie British Press Awards 2004.

5. The Guardian założony w 1821 - początkowo ukazujący się jako tygodnik pod nazwą „Manchester Guardian”. W 1855 przekształcony na dziennik. Ma umiarkowanie lewicujący charakter, zbliżony do Partii Pracy. Ta liberalno-lewicowa reputacja związana jest z nazwiskiem C.P.Scotta, jego wieloletniego właściciela i redaktora naczelnego (1872 - 1929). Przez wiele lat drukowany był w Manchesterze. Dopiero w latach 60' XXw. Przeniesiony został do Londynu, aby podkreślić ogólnopaństwowy charakter. Szczególnie chętnie czytywany przez liberalne środowiska brytyjskiego establishmentu, osoby wywodzące się z dużych środowisk akademickich oraz radykalizujących przedstawicieli klasy średniej. Stanowi w dużej części własność rodziny Scott, a wydawanyjest przez Guardian News & Media (część Guardian Media Group plc). Zawiera obszerny dział międzynarodowy, zajmuje się też tematyką literacko-artystyczną. Jest pierwszym brytyjskim dziennikiem wydanym całkowicie w kolorze.

W 2006 r. został uznany najlepszym dziennikiem roku przez British Press Awards. Jury przyznało gazecie nagrodę za zmianę formuły redakcyjnej i graficznej ( w tym przejście do formatu „berlinki”). W lutym 2006 roku The Guardian otrzymał, wraz z Rzeczpospolitą, prestiżową nagrodę The World's Best Designed Newspaper - po zmianie formuły sprzedaż dziennika wzrosła o 6%, podczas gdy brytyjska prasa codzienna traci czytelników.

Financial Times - Dziennik jest umiarkowanie konserwatywny. To autorytet w sprawach gospodarczych, wydanie sobotnie publikuje też artykuły poświęcone kulturze i sztuce. To autorytet w sprawach gospodarczych. Łączny nakład wynosi ok. 450 tys. egzemplarzy. Od 2000 roku ukazuje się też Financial Times Deutschland, w nakładzie ok. 90 tys. egzemplarzy.

Charakterystyczna cecha - Wydawany jest na łososiowym papierze sprowadzanym ze Szwecji.

Dzięki drukarniom na całym globie czytany równocześnie w Paryżu i w Tokio.

FT pojawia się zazwyczaj w dwóch częściach. Pierwsza skupia się na sprawach krajowych i międzynarodowych, podczas gdy druga skupia się na newsach finansowych wraz z całą masą tabeli gospodarczych. ( tę część - o financial Timesie - jeszcze dopracuję ).

7. The London Gazetce - jest najstarszą działającą gazetą w Wielkiej Brytanii. Jej pierwsze publikacje pojawiły się w 1665 r. Gazeta jest oficjalnym dziennikiem rządowym Wielkiej Brytanii. Posiada też oddzielne wydania w Edynburgu i Belfaście.

Tabloidy ukazujące się w niedzielę

Middle-market tabloidu, czyli tabloidu ze „średniej półki”

1. The Mail on Sunday - pierwszy egzemplarz powstał w 1982 r. Jest niedzielną kontynuacją Daily Mail (jednak w obu gazetach są osobne redakcje). Profil skierowany jest w prawą stronę - konserwatywny. Należy do Daily Mail and General Trust, a wydawany jest przez Associated Newspapers Ltd. Rozprowadzany jest w ponad 2 milionowym nakładzie (2,213,112) I jest drugą pod względem sprzedaży gazetą niedzielną ( po News of the World).

2. Sudany Express - założony w 1918 r. Średni nakład to 1,6 mln egz. - nieco więcej niż macierzysty Daily Express.

Brukowce

1. News of the Word - publikowany przez News Group Newspaper; największy tabloid niedzielny w GB . Pojawił się na rynku w 1843 roku pod nieco przydługim tytułem „Novelty of the Nation and Wander of The Word” - przede wszystkim sensacja obyczajowa i sport. W szczytowym okresie swej popularności - 1951 r. pismo osiągnęło nakład blisko 8,5 mln egzemplarzy, co oznacza najwyższy w świecie nakład gazety drukowanej w języku angielskim. Potem czytelnictwo gazety malało, by zatrzymać się na poziomie około 4 mln egzemplarzy. W 1967r. gazetę przejął Murdoch. Była to jego pierwszy zakup w brytyjskiej prasie - testował na niej formułę gazety sensacyjnej - zamieszczał w niej liczne materiały dotyczące seksu i skandali obyczajowych, szokujących jak na owe czasy - było to m.in. publikacja pamiętników byłej call-girl Christie Keeler, ze szczegółowym opisem romansu z ówczesnym ministrem Johnem Profumo, co stało się najgłośniejszym skandalem obyczajowym w GB w latach 60.

Znaczną część pisam wypełniały też ilustracje - w tym zdjęcia z roznegliżowanymi dziewczynami oraz bardzo rozbudowany dział sportowy, jak i liczne reklamy i ogłoszenia. Taka nowa forma pisma została zaakceptowana przez czytelników o czym może świadczyć nakład 4,7 mln egzemplarzy - 2,5 krotnie więcej niż innego znaczącego tabloidu „The People” ukazującego się w blisko 2 mln. Egzemplarzy.

2. Sudany Mirror -

nakład około 2,5 mln egzemplarzy powstał w 1915 roku jako “Sunday Pictorial”. Nazwę zmienił w 1963 r. Jest przedłużeniem niedzielnym „Daily Mirror”. Maksymalnie epatuje sensacją społeczną i obyczajową. Na tekst przeznaczone jest 25-30% powierzchni gazety. Właścicielem gazety jest Trinity Mirror, który posiada również Daily Mirror , (Sudany) People i Sudany Mail (szkocki tabloid).

3. The People - wcześniej znany jak Sudany People, założony w 1881, właścicielem jest Trinity Mirror. Gazeta zajmuje się głównie plotkami z życia celebrytów

Dwaj przedstawiciele prasy prestiżowej - The Independent i The Times — rozpoczęli próbne wydawanie edycji tabloidowych w niektórych regionach królestwa. The Independent zmienił się całkowicie, by przejść na mniejszą, bardziej poręczną edycję z maja 2004. The Times z kolei zmienił się na początku listopada, wbrew początkowym oporom ze strony bardziej konserwatywnych i przyzwyczajonych do dawnego formatu czytelników. Jeśli chodzi zaś o The Guardian to zmiana formatu z niezwykłego jak na Zjednoczone Królestwo formatu Berlinera, Le Monde, czy La Vanguardii na tradycyjny tabloid spodziewana jest w okolicach 2006 roku.

W prasie brytyjskiej mimo prób utworzenia magazynu informacyjno-politycznego, nie istnieje takowy. Jego miejsce zajmują przede wszystkim prestiżowych gazety niedzielne oraz weekendowe, magazynowe wydania codziennych gazet.

Istnieją jednak brytyjskie czasopisma elitarne przeznaczone dla wąskiego, lecz wpływowego grona specjalistów danej „branży”. Do nich zaliczają się -

• „The Banker” - pismo poświęcone problematyce finansowej, którego właścicielem jest Financial Times Limited. Założone w 1926 r.

• „New Scientist” Najbardziej znany brytyjski tygodnik popularno naukowy. Porusza najtrudniejsze, często kontrowersyjne zagadnienia dotyczące ostanich osiągnięć w dziedzinie nauki, techniki i technologii. Mimo, iż pole jego zainteresowań to nauka i technologia, jego formuła nie jest specjalistyczna. Ma reputację tytułu, który prezentuje dokładne, inteligentne i aktualne komentarze i reportaże dotyczące postępu. New Scientist czytają inteligentni odbiorcy, którzy nie muszą wcale być naukowcami ani technologami.

• Kolejnym tygodnikiem popularno naukowym jest „Nature”

• Prestiżowe medyczne pismo “Lancet” - jedno z najdłużej wydawanych tego typu czasopism - zaczęło się ukazywać w 1823 roku

• Socjologiczne „New Society” - (1962) lewicujący

• Czy magazyny dotyczące sportów specyficznych dla GB - jak golf czy krykiet

DODATKOWO:

Co z agencjami prasowymi?

Reuters - agencja prasowa - głównie informacje ekonomiczne i gospodarcze

Extel - Exchangign Telegraphic Company

Sprawa timesa :

Możesz żądać przeprosin, podpisz petycję do Timesa

Felieton Gilesa Corena zamieszczony w gazecie The Times oburzył nie tylko przedstawicieli starszego pokolenia Polaków w Wielkiej Brytanii. Młodzi polscy imigranci zachęcają do podpisywania petycji do redakcji brytyjskiego dziennika z żądaniem przeprosin.

Zjadliwy tekst oskarżający Polaków o antysemityzm i pogrom społeczności żydowskiej wywołał żywą reakcję środowisk polonijnych. "The Times" odmawia sprostowania publikowanych przekłamań historycznych i opublikowania oficjalnych przeprosin społeczności polskiej.

 W odpowiedzi powstała inicjatywa obywatelska młodych polskich londyńczyków. Do końca tego tygodnia można składać podpisy pod petycją skierowaną do redaktora naczelnego gazety.

Petycję można znaleźć tutaj: http://www.thepetitionsite.com/5/campaign-for-historical-truth-fighting-against-libel-in-the-mainstream-media-about-poland-and-its

 W piśmie do redakcji organizatorzy akcji domagają się sprostowania i przeprosin za publikacje oskarżające Polaków o współodpowiedzialność za Holocaust.

 To jedynie pierwszy krok dużej kampanii. Ostatecznym celem jest obrona dobrego imienia Polski i Polaków. Do dalszej części kampanii mają zostać zaangażowani uznani historycy i przedstawiciele gminy żydowskiej. Planowana jest debata i inne regularne działania edukacyjne.

Nie jest to pierwsza tego typu inicjatywa młodych londyńczyków.  Większość z nich była wcześniej zaangażowana w kampanie "Polacy Głosują" związaną z majowymi wyborami na burmistrza Londynu. Teraz działają w stowarzyszeniu Polish Professionals w Londynie.

Po publikacji obraźliwego felietonu Gilesa Corena w lipcu tego roku na stronie internetowej gazety od razu pojawiło się wiele wpisów krytykujących tekst. Wysłano wiele listów do redakcji gazety. Oficjalny głos w sprawie zabrała ambasador Polski w Wielkiej Brytanii Barbara Turge-Erecińska, a Zjednoczenie Polskie wysłało oficjalną skargę do Press Complaints Commission, organizacji monitorującej media w Wielkiej Brytanii.

Żadne działania nie przyniosły jednak efektu. Gazeta za wystarczające zadośćuczynienie uznała publikację innych autorów dotykających problemu z innej perspektywy. Argumentem redakcji "The Times" pozostaje wciąż prawo autora tekstu do wyrażania własnych opinii. Nawet jeśli każe on „współczesnym `Polaczkom' wynieść się z Anglii”.

---