Budownictwo rok I |
Pomiar długości fali świetlnej na podstawie interferencji w układzie optycznym do otrzymywania pierścieni Newtona |
Data: 02.04.2008 |
Nr ćw. 6 |
|
|
Wprowadzenie:
Rozdzielenie wiązki światła na dwie wiązki zawierające po jednej części każdego ciągu falowego uzyskuje się m.in. w układzie do otrzymania pierścieni Newtona. Obraz interferencyjny w postaci prążków w kształcie współśrodkowych okręgów uzyskuje się tu przez umieszczenie soczewki płasko - wypukłej o dużym promieniu krzywizny na płaskiej płytce szklanej, pomiędzy którymi istnieje cienka warstwa powietrza o stopniowo rosnącej grubości w miarę oddalania się od punktu centralnego (styczności). Monochromatyczne promienie równoległe, padające prostopadle na płaską powierzchnię soczewki przechodzą przez szkło i częściowo ulegają odbiciu od powietrza (na drugiej powierzchni granicznej soczewki), a częściowo przechodzą dalej przez warstwę powietrza, ulegają odbiciu od płytki szklanej i wracają do obserwatora. Część wiązki odbita i ta, która dwukrotnie przeszła przez warstwę powietrza o grubości d odbijając się interferują ze sobą. Różnica ich dróg optycznych wynosi:
Wielkość
wynika ze zmiany fazy na przeciwną przy odbiciu od ośrodka optyczni gęstszego na powierzchni płytki.
Rys. 1 Geometryczna interpretacja warunku interferencji.
W celu ustalenia zależności między promieniami pierścieni jasnych lub ciemnych i długością fali przeprowadzamy analizę geometryczną:
Ponieważ d jest bardzo małe w porównaniu z 2R, można ostatnią zależność wyrazić:
Gdy różnica dróg optycznych równa się nieparzystej wielokrotności połówek długości fali, powstaje pierścień ciemny o promieniu rn:
Podstawiając kolejno za n 1,2,3 . . .,a następnie odejmując stronami dowolną parę równań otrzymujemy:
gdzie: rm - promień pierścienia kolejnego,
rn - promień pierścienia wcześniejszego,
R - promień krzywizny soczewki,
m, n - rzędy pierścieni ciemnych.
W ćwiczeniu należy dokonać pomiaru jest długości fali światła monochromatycznego, które uzyskuje się przez wydzielenie z wiązki światła białego, wąskiego przedziału długości fal przy użyciu filtrów interferencyjnych. Ćwiczenie dzieli się na dwie części:
Wyznaczenie promienia krzywizny soczewki:
należą mierzyć w dwie strony od środka w celu uśrednienia wartości. Promień krzywizny Promień ten wyznaczamy przy oświetleniu monochromatyczną wiązką światła o znanej długości fali, otrzymaną z palnika sodowego przystawionego do oświetlacza. Po ustawieniu ostrości mikroskopu, naprowadzić punkt centralny pierścieni tak, aby pokrywał się z przecięciem krzyża na okularze mikroskopu. Następnie ustawiamy czujnik mikrometryczny na połowę zakresu wskazań, co umożliwia pomiar promieni pierścieni w obydwie strony względem punktu centralnego. Promienie pierścienia wyliczmy przekształcając wzór na λ :
gdzie rm i rn - wartości średnie promieni niezbyt odległych od siebie λNa - długość fali równa 589. 10 -9 m.
Wyznaczanie długości fali światła monochromatycznego otrzymanego przy użyciu filtrów interferencyjnych:
W tej części ćwiczenia należy użyć lampki mikroskopowej z żarowym źródłem światła, a następnie między nią a oświetlaczem umieścić filtr interferencyjny. Pomiar promieni przeprowadzamy w sposób podobny jak w pierwszej części ćwiczenia. Następnie obliczamy długość fali.
Tabela pomiarów:
Rodzaj światła |
Rząd pierścieni ciemnych |
Odczyt z mikrometru
|
Średnia wartość promienia pierścienia r [mm] |
Promień krzywizny soczewki R [mm] |
Długość fali λ [nm] |
|
|
|
w przód [mm] |
w tył [mm] |
|
|
|
Sodowe
|
|
|
|
|
|
|
Filtr 1
|
|
|
|
|
|
|
Filtr 2
|
|
|
|
|
|
|
Filtr 3
|
|
|
|
|
|
|
Filtr 4
|
|
|
|
|
|
|