OBLICZANIE NAPRĘŻĘŃ W GRUNCIE I OSIADANIA FUNDAMENTU
Dla podanego schematu warunków wodno - gruntowych podłożą oraz schematu obciążeń określić parametry gruntów według metody B z PN - 81/B03020, parametry normowe gruntów odczytać z normy na podstawie normowych wartości parametrów kierunkowych.
Na granicach warstw obliczeniowych, pod środkiem prostokątnego obszaru obciążającego wyznaczyć następujące rozkłady :
naprężeń pierwotnych;
naprężeń wtórnych od obciążenia spowodowanego wykopem;
naprężeń dodatkowych od obciążenia sąsiedniego;
Wyniki obliczeń przedstawić w postaci tablicy, sporządzić wykresy obliczeniowych naprężeń na profilu podłoża gruntowego.
Obliczyć osiadanie całkowite fundamentu.
Schemat warunków wodno - gruntowych (przykład)
Schemat obciążenia (przykład)
TOK POSTĘPOWANIA PRZY ROZWIĄZYWANIU ZADANIA
Parametry obliczeniowe gruntu uwarstwionego
Odczytanie parametrów normowych.
Na podstawie normowych wartości parametrów kierunkowych (IL lub ID) z normy [PN-81/B-03020 tabele nr1 i nr 2] odczytano parametry normowe gruntów.
Numer warstwy geotechnicznej |
IL(n) lub ID(n) |
wn(n) [%] |
ρ(n) [g/cm3] |
ρs(n) [g/cm3] |
I |
0,29 |
15 |
2,10 |
2,65 |
II |
0,35 |
20 |
2,05 |
2,66 |
III |
0,33 |
28 |
1,85 |
2,65 |
IV |
0,42 |
24 |
1,90 |
2,65 |
V |
0,53 |
32 |
1,90 |
2,68 |
VI |
0,29 |
19 |
1,70 |
2,65 |
VII |
0,58 |
50 |
1,70 |
2,75 |
VIII |
0,44 |
22 |
2,00 |
2,65 |
XI |
0,63 |
26 |
1,95 |
2,67 |
Obliczanie gęstości objętościowej gruntu nawodnionego.
Wykonywane jest dla warstw w których występuje woda naporowa i swobodna nienaporowa (mokre M - dla gruntów niespoistych oraz warstwy gruntu niespoistego poprzez które przesącza się woda), w przykładzie dotyczy III, IV, VII, VIII warstwy geotechnicznej czyli 7, 8, 9, 15, 16, 17, 18 oraz 19 warstwy obliczeniowej.
ρd =
;
n =
; [%]
ρonw = ρd+n*ρw
gdzie ρw - gęstość właściwa wody;
Nr warstwy geotechnicznej |
ρd |
n |
ρonw |
III |
1,45 |
0,45 |
1,9 |
IV |
1,53 |
0,42 |
1,95 |
VII |
1,13 |
0,59 |
1,72 |
VIII |
1,64 |
0,38 |
2,02 |
Obliczenie gęstości objętościowej gruntu pod wodą.
Wykonywane jest dla warstw znajdujących się poniżej ustalonego źródła wody naporowej, w przykładzie dotyczy VII i VIII warstwy geotechnicznej czyli 15, 16, 17, 18 i 19 warstwy obliczeniowej.
ρopw = ρonw - ρw;
Warstwa VII: ρopw = 0,72;
Warstwa VIII: ρopw = 1,02;
Obliczenie gęstości objętościowej warstwy nieprzepuszczalnej.
Wykonuje się dla gruntów spoistych na które działa woda naporowa powodująca zmniejszenie się ciężaru objętościowego, w przykładzie dotyczy VII warstwy geotechnicznej czyli 15, 16i 17 warstwy obliczeniowej.
i =
gdzie H - różnica pomiędzy poziomem wody nawierconym
a ustalonym;
l - miąższość warstwy nieprzepuszczalnej;
i - spadek hydrauliczny;
j = i*ρw*cos gdzie j - ciśnienie spływowe;
- kąt odchylenia kierunku spływu od pionu;
ρ' = ρopw - j
Warstwa VII: i = 0,2; j = 0,2
; ρ' = 0,52
;
Obliczone gęstości gruntu z uwzględnieniem wody dla poszczególnych warstw są gęstościami obliczeniowymi ► ρ(r) = ρ - dla warstw nienawodnionych;
ρ' - dla warstw na które działa woda naporowa;
ρopw - dla warstw poniżej ustalonego źródła wody naporowej;
ρonw - dla gruntów nawodnionych.
Obliczenie naprężeń w gruncie.
Obliczenie naprężeń pierwotnych.
σzρi = hi * ρ(r) *g gdzie: hi - miąższość danej warstwy obliczeniowej;
ρ(r) - gęstość objętościowa danej warstwy (odpowiednio : ρonw; ρopw; ρ'; ρ(r) dla warstw);
g - przyspieszenie ziemskie;
Następnie liczymy naprężenia pod poszczególnymi warstwami sumując naprężenia z warstw położonych powyżej:
σzρ =
Obliczenie naprężeń wtórnych σzs
σzs = σoρ(r) * m gdzie: σoρ(r) - obciążenie gruntem na poziomie dna wykopu;
m - współczynnik rozkładu naprężenia pod środkiem obszaru
prostokątnego obciążonego równomiernie zależny od
stosunku wymiarów fundamentu Lw/Bw oraz głębokości
zi/Bw [PN - 81/B - 03020 rys. Z2 - 12];
Obliczenie naprężeń od obciążenia ciągłego (fundamentem) σzq.
σzq = q * m gdzie: q - obciążenie fundamentem;
m - współczynnik rozkładu naprężenia pod środkiem obszaru
prostokątnego obciążonego równomiernie zależny od
stosunku wymiarów fundamentu L/B i głębokości zi/B
[PN - 81/B - 03020 rys. Z2 - 12];
Obliczenie naprężeń od sąsiedniej siły skupionej σzQ.
σzQ =
gdzie: P - wartość siły skupionej;
Q - (Kr; Cu)współczynnik naprężenia zależny od odległości
przyłożenia siły r =
i głębokości
obliczeniowej zi [PN - 81/B - 03020 rys. Z2 - 10];
Obliczenie naprężeń całkowitych od przyłożonego obciążenia.
σzqc =σzq +σzQ ;
{suma naprężeń od obciążenia siłą sąsiednią i fundamentem}
Obliczenie naprężeń dodatkowych.
σzd =σzqc - σzs;
{od naprężeń całkowitych od przyłożonego obciążenia odejmujemy naprężenia wtórne}
Obliczenie naprężeń minimalnych.
σzmin =σzρ - σzs;
{od naprężeń pierwotnych odejmujemy naprężenia wtórne}
Obliczenie naprężeń całkowitych.
σzt =σzρ + σzd;
{suma naprężeń pierwotnych i całkowitych od przyłożonego obciążenia}
NA PODSTAWIE OBLICZONYCH WARTOŚCI NAPRĘŻEŃ SPORZĄDZAMY ICH WYKRES DLA ZADANYCH WARUNKÓW WODNO - GRUNTOWYCH.
Obliczeni osiadania fundamentu.
Naprężenia do obliczeń, obciążenia, grubości warstw są takie same jak w części I i II.
Obliczanie naprężeń w środku warstw obliczeniowych.
naprężenia wtórne
σzsi`=
naprężenia dodatkowe
σzdi`=
Obliczanie osiadań.
Z PN - 81/B - 03020 rys. 6 i 7 odczytujemy moduły ściśliwości dla poszczególnych warstw obliczeniowych.
od naprężeń dodatkowych.
si' =
[PN-81/B-03020 wzór 21]
od naprężeń wtórnych.
si'' =
[PN-81/B-03020 wzór 20]
gdzie - współczynnik uwzględniający stopień odprężenia podłoża po wykonaniu wykopu:
=0 gdy czas wznoszenia budowli nie trwa dłużej niż jeden rok;
=1 gdy czas wznoszenia budowli jest dłuższy niż jeden rok.
(czas wznoszenia budowli trwa od wykonania wykopów fundamentowych do zakończenia stanu surowego,
z montażem urządzeń stanowiących obciążenie stałe)
w poszczególnych warstwach
si = si' +si'' [PN-81/B-03020 wzór 19]
3. Osiadanie całkowite.
Obliczamy zgodnie z PN-81/B-03020 punkt 3.5.3 do głębokości zmax, na której σzd ≤ 0,3 σzρ
[PN-81/B-03020 wzór 22].
sc=
Jeśli jednak głębokość ta wypada w obrębie warstwy geotechnicznej o module ściśliwości pierwotnej M0 co najmniej dwukrotnie mniejszym niż w bezpośrednio głębiej zalegającej warstwie geotechnicznej, to zmax należy zwiększyć do spągu tej warstwy słabszej.
Przykład schematu rozkładu naprężeń.