EKG
Objawy kliniczne i postępowanie lecznicze w:
migotaniu przedsionków
bloku IIIo
częstoskurczu komorowym
częstoskurczu nadkomorowym
migotaniu komór
/ przyczyny, objawy, leczenie
/ kardiowersja czy defibrylacja, leczenie farmakologiczne
/ masaż zatoki szyjnej, manewr Valsalvy
Migotanie komór (VF)
objawy:
- NZK i omdlenie po kilku sekundach
przyczyny:
- świeży zawał serca
- przebyty zawał serca
- kardiomiopatie o różnego pochodzenia
- rzadko zespół wydłużonego QT
leczenie:
- resuscytacja (niskonapięciowe --> wysokonapięciowe)
- defibrylacja
- adrenalina, amiodaron (po trzeciej defibrylacji)
- leczenie zapobiegawcze - amiodaron
- jeśli przyczyna nieodwracalna - wszczepiany ICD (rozrusznik)
Migotanie przedsionków (AF)
przyczyny:
- nadciśnienie tętnicze
- wady serca
- kardiomiopatie (powiększenie jam serca - głównie pozawałowe)
- choroba niedokrwienna serca
- zaburzenia elektrolitowe (często po alkoholu)
- nadczynność tarczycy
objawy:
- napad AF - uczucie kołatania serca, zawroty głowy, zła tolerancja wysiłku, często bezobjawowo
- utrwalone AF - zwykle bez objawów związanych z samym AF, objawy choroby podstawowej np. niewydolność krążenia
- tachykardia z wąskimi zespołami QRS, arytmia i zachowane tętno
leczenie napadu:
- jeśli objawy mało istotne, tachykardia
leki zwalniające rytm komór
Werapamil (isoptin, 1-2 amp. i.v., 5-20 mg) lub
metopropol (betaloc - 1 amp i.v. 5 mg.)
- jeśli AF nie ustępuje w ciągu jednej doby
leki przeciwarytmiczne (w praktyce stosowane już w dniu przyjęcia)
propafenon, rytmonoum - 1 amp. (70 mg powoli i.v.) lub
amiodaron (przeciwwskazany przy podejrzeniu nadczynności tarczycy)
cordarone - 2 amp rozpuszczone w 5% glukozie (300ml, w pompie na 3 godz.)
leczenie przewlekłe:
- zapobieganie napadom AF - leczenie przyczynowe
- przetrwałe AF - kardiowersja lub zostawić jako utrwalone AF
- utrwalone AF - stabilizacja częstości rytmu serca (werapramil, betaloc, leczenie przeciwzakrzepowe)
Częstoskurcz nadkomorowy (AT)
objawy:
- kołatanie serca
przyczyny:
- bez żadnej choroby lub
- na skutek m.in. nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, zapalenia serca, nadczynności tarczycy, infekcji, toksyn (w tym alkoholu), leków, zaburzeń elektrolitowych, napięcia układu nerwowego
- może mieć tło wrodzone (zespół WPW)
- uszkodzenie serca lub płuc
leczenie:
- próba Valsalvy (może służyć do zatrzymania AT) lub
- masaż zatoki szyjnej (uwaga na miażdżycę tych tętnic)
- leki antyarytmiczne
- kardiowersja (jeśli AT oporne na leczenie farmakologiczne)
- leczenie długofalowe: farmakoterapia, rewaskularyzacja mięśnia serca (angioplastyka wieńcowa, by-passy), korekcja wady serca, ablacja RF (utworzenie przy pomocy prądu niewielkiej blizny na fragmencie serca, który odpowiada za arytmię)
Częstoskurcz komorowy (VT)
objawy:
- osłabienie, spadek RR, zaburzenia świadomości, bladość, niewydolność serca, duszność
przyczyny:
częstoskurcz komorowy może wystąpić bez choroby serca
leki przeciwarytmiczne
zmiany w badaniach biochemicznych krwi (np. niski poziom potasu)
zmiany w gospodarce kwasowo-zasadowej (pH)
brak wystarczającej ilości tlenu
“Torsade de pointes” jest formą częstoskurczu komorowego, który jest często z powodu wrodzonej wady serca lub stosowania niektórych leków.
leczenie:
- jeśli VT dobrze tolerowany - leki przeciwarytmiczne (np. amiodaron 300 mg i.v.)
- jeśli VT źle tolerowany - kardiowersja w trybie natychmiastowym (u dorosłego: moc początkowa 100J, synchronizacja z załamkiem R, następnie 200J i 360J)
- VT bez tętna - defibrylacja
- VT z wąskim zespołem QRS:
zabiegi zwiększające napięcie nerwu błędnego (próba Valsalvy, masaż zatoki tętnicy szyjnej, zanurzenie twarzy w zimnej wodzie)
stosowanie leków antyarytmicznych i.v., najlepiej adenozyny lub niedihydropirydynowego blokera kanału wapniowego (werapamil lub diltiazem)
stymulacja antyarytmiczna lub kardiowersja elektryczna
Częstoskurcz komorowy typu `torsades de pointes':
przyczyny `torsades de pointes':
- bradykardia
- pobudzenie dodatkowe z przerwą wyrównawczą (długi odstęp RR, wydłużenie QT w następnym pobudzeniu)
Objawy `torsades de pointes':
- omdlenie
- (często przechodzi w migotanie komór) NZK
leczenie `torsades de pointes':
- leczenie ogranicza się do zapobiegania kolejnym napadom
- siarczan magnezu - 2-4 g i.v doraźnie
Na stałe:
- b-bloker
- układ stymulujący (zapobiega bradykardii)
- ICD (po NZK)
Blok AV III całkowity
objawy:
- wystąpienie (krótkotrwałej) asystolii - zespół MAS: bladość, zawroty głowy, utrata świadomości, drgawki, zatrzymanie oddechu, nieodwracalne zmiany w mózgu, zatrzymanie krążenia
- wystąpienie bradykardii (<40/min.) - niewydolność krążenia
przyczyny:
- choroba wieńcowa serca i zawał serca, kardiomiopatie
- wady wrodzone
- wady pourazowe
- wady toksyczne/polekowe
- samoistna degeneracja układu bodźco-przewodzącego
leczenie:
- przy napadzie MAS reanimacja (jak przy NZK)
- rozrusznik
1