AKADEMIA TECHNICZNO-ROLNICZA w BYDGOSZCZY Instytut Telekomunikacji i Elektrotechniki |
|
ZAKŁAD PODSTAW ELEKTRONIKI |
|
Laboratorium z Elektroniki
|
|
Nr ćwiczenia 1 Temat: Diody półprzewodnikowe |
1. Andrzej Cisowski 2. Piotr Zając Nr grupy VI Semestr III |
Data wykonania ćw. Data oddania spr. Ocena 16.10.2006 r. |
|
1). Wstęp teoretyczny
Diodą półprzewodnikową nazywa się element elektroniczny zawierający spolaryzowane złącze p-n o dwóch elektrodach:
anodzie A,
katodzie K,
o nieliniowej i niesymetrycznej prądowo- napięciowej.
Rys. 1 Charakterystyka prądowo- napięciowa diody:
idealnej,
teoretycznej,
rzeczywistej.
Dioda idealna wykazuje nieskończenie duża rezystancją w kierunku zaporowym oraz zerową rezystancję w kierunku przewodzenia.
Rezystancję dynamiczną diody definiuje wyrażenie:
Zastosowanie diod w elektronice:
diody prostownicze -przeznaczone są do prostowania prądu przemiennego,
diody Zenera - przeznaczone są do pracy w układach stabilizacji napięć,
diody tunelowe - charakterystyczną ich cechą jest występowanie na charakterystyce prądowo- napięciowej odcinka z ujemną rezystancją dynamiczną.
2). Tabela Pomiarów
Pomiary w kierunku przewodzenia dla prądów od 0 ÷ 250 mA
I[mA] |
0 |
5 |
10 |
15 |
25 |
30 |
45 |
50 |
60 |
70 |
80 |
90 |
100 |
120 |
130 |
140 |
150 |
180 |
190 |
200 |
220 |
235 |
240 |
245 |
250 |
U[mV] |
0,8 |
255 |
292 |
314 |
344 |
354 |
380 |
386 |
399 |
409 |
418 |
426 |
434 |
449 |
455 |
462 |
466 |
485 |
490 |
495 |
505 |
511 |
511 |
514 |
516 |
U[mV] |
0,7 |
634 |
666 |
684 |
705 |
713 |
730 |
735 |
743 |
749 |
755 |
759 |
764 |
773 |
775 |
778 |
781 |
788 |
790 |
793 |
798 |
801 |
802 |
802 |
803 |
Pomiary w kierunku przewodzenia dla prądów od 0 ÷ 0,5 mA
I[mA] |
0,00 |
0,02 |
0,03 |
0,09 |
0,10 |
0,12 |
0,14 |
0,16 |
0,18 |
0,20 |
0,25 |
0,26 |
0,30 |
0,35 |
0,37 |
0,40 |
0,41 |
0,45 |
0,48 |
0,50 |
U[mV] |
0,6 |
28 |
36 |
67 |
72 |
80 |
85 |
90 |
95 |
99 |
108 |
113 |
117 |
123 |
126 |
129 |
130 |
135 |
138 |
139 |
U[mV] |
0,6 |
413 |
426 |
464 |
468 |
477 |
481 |
486 |
491 |
495 |
504 |
506 |
512 |
518 |
520 |
523 |
525 |
528 |
531 |
533 |
Pomiary w kierunku zaporowym dla napięć od 0 ÷ 30 V
U[V] |
0 |
2 |
5 |
6 |
8 |
10 |
12 |
16 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
I[μA] |
0 |
16 |
16 |
17 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
27 |
29 |
25 |
25 |
25 |
27 |
29 |
29 |
I[nA] |
0 |
5 |
6 |
8 |
9 |
10 |
11 |
16 |
18 |
19 |
19 |
20 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
26 |
26 |
Pomiary w kierunku zaporowym dla napięć od 0 ÷ 0,5 V
U[V] |
0 |
0 |
0 |
0 |
0,1 |
0,1 |
0,1 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,3 |
0,3 |
0,3 |
0,4 |
0,4 |
0,4 |
0,4 |
0 |
0 |
0 |
1 |
I[nA] |
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
2 |
2 |
2 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
I[μA] |
1 |
6 |
9 |
14 |
14 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
15 |
16 |
16 |
3) Opracowanie ćwiczenia
Podczas ćwiczenia przeprowadzono badanie diod dla dwóch kierunków: przewodzenia i zaporowym.
Dane napięcie zasilania, wartość oporu oraz zmierzenie spadku napięcia na diodzie, jak również prądu płynący w obwodzie, pozwala skonstruować charakterystyki prądowo - napięciowe diody.
Wartość rezystancji dynamicznej obliczono korzystając ze wzoru:
Dla IF=20mA w kierunku przewodzenia
Dla IF=0,3mA w kierunku przewodzenia
Rezystancja statyczna wynosi:
Dla IF=20mA w kierunku przewodzenia
Dla IF=0.3mA w kierunku przewodzenia
Z wykreślonych charakterystyk diod można określić ich napięcia progowe.
Dla diody pierwszej wynosi ono około 0,35V czyli jest to dioda germanowa.
Dla drugiej diody wynosi około 0,72V czyli jest to dioda krzemowa.
Rezystancję szeregową wyznaczono poprzez narysowanie stycznej do wykresów logarytmicznych oraz odczytaniu z nich prądu i różnicy napięć.
W kierunku przewodzenia dla prądów 0:250mA
W kierunku przewodzenia dla prądów 0:0,5mA
Z nachylenia części prostoliniowej charakterystyki logarytmicznej można wyznaczyć współczynnik nieidealności złącza (m) zgodnie ze wzorem:
Wybieramy z tabeli dwa punkty położone obok siebie na prostoliniowej części wykresu.
Dla diody germanowej:
Dla diody krzemowej:
Analiza prostownika jednopołówkowego.
Z napięciowego prawa Kirchoffa widać, że w każdej chwili czasu napięcie na diodzie UD(t) plus napięcie na rezystorze UR(t) = Uwy(t) da w sumie napięcie wymuszenia US = Umcos(wt).
Zauważmy w tym miejscu wpływ wartości rezystora Ro. Otóż dla większych Ro (1kΩ) prosta obciążenia byłaby nachylona do osi napięć pod większym kątem, punkt pracy wypadłby dla mniejszego napięcia, zatem napięcie na rezystorze powinno być większe (co potwierdzają wyniki ćwiczeń). Można również zauważyć , że im większa wartość Ro tym większa amplituda przebiegu wyjściowego.
4) Wnioski
Dioda p/p jest elementem złączowym p-n. Ćwiczenie nasze umożliwiło nam zbadanie dwóch najbardziej rozpowszechnionych typów diod :diody krzemowej i diody germanowej. Odczytane z wykresów wartości napięć progowych są charakterystyczne dla danego rodzaju diody. Określają nam one po przyłożeniu jakiego napięcia dioda zacznie przewodzić. Podobnie wyszły wartości rezystancji dynamicznej i statycznej dla obu diod. Są one porównywalne z danymi katalogowymi.
Diody p/p mają bardzo wiele zastosowań .Są one stosowane w detektorach światła , źródłach światła , w układach stabilizacyjnych , w prostownikach oraz jeszcze wielu innych urządzeniach. W naszym ćwiczeniu mieliśmy do zbadania układ prostownika jednopołówkowego. Okazało się , że zastosowanie diody germanowej lub krzemowej powinno być zależne od tego co chcemy uzyskać. Jeżeli mamy obciążenie o małej rezystancji (100 i zależy mam na dużej amplitudzie napięcia na nim to powinniśmy zastosować diodę Ge. Dioda ta w porównaniu do diody Si ma amplitudę zawsze wyższą ,co najbardziej jest widoczne przy dużych wartościach amplitudy napięcia wejściowego.
Dioda Si charakteryzuje się dużą stałością amplitudy napięcia prostowanego bez względu na wartość rezystancji odciążenia. Dioda ta w odróżnieniu od diody Ge ma także wyższe napięcie progowe , czyli dopiero przy wyższym napięciu wejściowym zacznie pracować.
5) Wykresy
I
ΔI
ΔU
3
1
2
U