ANTYBIOTYKI
DZIAŁANIE |
ZASTOSOWANIE |
DZIALANIE NIEPORZĄDANE |
INTERAKCJE |
PRZECIWWSKAZANIA |
|||
PENICYLINY |
|||||||
PENICYLINY NATURALNE |
|||||||
-mają wąski zakres działania G+ i ograniczona liczba G- -optymalne działanie przeciwbakteryjne w pH 6-6,5 |
-wrażliwe są: Streptococcus , Staphylococcus , Corynebacterium , Listeria monocytogenes , Erysipelotrix rhusiopathiae , Pasteurella multocida , Actinomyces , Leptospira , Clostridium , Fusobacterium necrophorum , Bacillus anthracis , Camylobacter |
- znaczny wzrost liczby szczepów gronkowców i częściowo paciorkowców opornych |
|
|
|||
BENZYLOPENICYLINA POTASOWA LUB SODOWA Benzylopenicillin , Benzylopenicylinum calcium /natricum |
|||||||
-wiąże się z białkami w 30-50% -osiąga w surowicy wyższe stężenia a niżeli w tkankach z wyjątkiem nerek -osiąga bardzo małe stężenia w mazi stawowej , płucach osierdziu , przestrzeni opłucnowej , szpiku , trzustce , śledzionie -krótki okres półtrwania podawana co 4-6 h -w 90% wydalane przez nerki |
-antybiotyk pierwszego rzutu w zakażeniach : Gronkowcami , paciorkowcami , włoskowcem różycy , beztlenowcami rodzaju Clostridium , fuzobacteriami , leptospirami Actinomyces bovis , krętkami -KONIE :infekcje dróg oddechowych , zołzy , kulawka źrebiąt -BYDŁO : promienica , infekcje dróg oddechowych , kulawka cieląt , zapalenie wymienia , zakażenie pępowiny i inne ropne infekcje , zakażenia poporodowe -ŚWINIE: różyca , ropne powikłania pokastracyjne , zakażenia stawów , wtórne zakażenia pogrypowe -OWCE: ropnie , ropowica , szelestnica -PSY: infekcje dróg oddechowych , leptospirozy , infekcje skóry , bakteryjne powikłania ponosówkowe |
-silne właściwości uczulające ( zmiany skórne - wstrząs anafilaktyczny) częste u bydła i psów |
-antybiotyki bakteriostatyczne : tetracykliny , chloramfenikol i jego pochodne , makrolidy , linkozamidy bo najlepiej działają w fazie intensywnego wzrostu -synergizm z aminoglikozydami- po uszkodzeniu ściany kom . mogą wnikać do kom.
|
-infekcje wywołane przez drobnoustroje wytwarzające beta-laktamazy -uczulenia na penicylinę -ciężkie uszkodzenia nerek |
|||
BENZYNOPENICYLINA PROKAINOWA Procaine benzypenicyllin , Benzypenicilillinum procainum |
|||||||
- penicylina o przedłużonym działaniu |
-KONIE :infekcje dróg oddechowych , zołzy , kulawka źrebiąt -BYDŁO : promienica , infekcje dróg oddechowych , kulawka cieląt , zapalenie wymienia , zakażenie pępowiny i inne ropne infekcje , zakażenia poporodowe -ŚWINIE: różyca , ropne powikłania pokastracyjne , zakażenia stawów , wtórne zakażenia pogrypowe -OWCE: ropnie , ropowica , szelestnica -PSY: infekcje dróg oddechowych , leptospirozy , infekcje skóry , bakteryjne powikłania ponosówkowe |
-po podaniu parenteralnym Cmax pojawia się z pewnym opóźnieniem -występowanie w organizmie dwóch alergenów prokainy i benzylopenicykiny -szczególnie wrażliwe świnie: drżenie , niezborność ruchów , wymioty , gorączka poronienia
|
-antybiotyki bakteriostatyczne : tetracykliny , chloramfenikol i jego pochodne , makrolidy , linkozamidy bo najlepiej działają w fazie intensywnego wzrostu -synergizm z aminoglikozydami- po uszkodzeniu ściany kom . mogą wnikać do kom.
|
-infekcje wywołane przez drobnoustroje wytwarzające betalaktamazy -uczulenia na penicylinę -ciężkie uszkodzenia nerek |
|||
BENZYLOPENICYLINA BENZATYNOWA Benzathine benzylpenicyllin , Benzathini benzylpenicillinum , Debecylina |
|||||||
-wolno wchłaniania z miejsca iniekcji- stężenie terapeutyczne utrzymuje się przez 7 dni -nie zapewnia odpowiednio wysokich stężeń antybiotyku we krwi i nie nadaje się do leczenia zakażeń ostrych lub podostrych -zwiększenie dawki prowadzi tylko do przedłużenia działania |
-infekcje o przebiegu przewlekłym -osłona profilaktyczna( aseptyczne operacje) -można łączyć z penicyliną G -kontynuowanie leczenia zakażeń po wcześniejszym użyciu P. G lub prokainowej |
- uczulenia |
-antybiotyki bakteriostatyczne : tetracykliny , chloramfenikol i jego pochodne , makrolidy , linkozamidy bo najlepiej działają w fazie intensywnego wzrostu -synergizm z aminoglikozydami- po uszkodzeniu ściany kom . mogą wnikać do kom.
|
-infekcje wywołane przez drobnoustroje wytwarzające betalaktamazy -uczulenia na penicylinę -ciężkie uszkodzenia nerek |
|||
FENOKSYMETYLOPENICYLINA Phenoxymethylopenicillin , Phenoxymethyl penicillinum , penicylina V , V-cylina |
|||||||
-wchłania się szybko lecz niecałkowicie -wydalana z moczem -stosowana co 6h |
-podawana per os -PSY i KOTY zakażenia wywołane przez G+ i w celu kontynuowania leczenia po parenteralnym stosowaniu penicylin naturalnych |
|
|
|
|||
FENETYCYLINA Penethicillin potassium) |
|||||||
-półsyntetyczna oporna na działanie kwaśnego środowiska żołądka -lepiej wchłaniana niż penicylina -V -podawana co 6-8 h |
|
|
|
|
|||
PENICYLINY IZOKSAZOLILOWE |
|||||||
-półsyntetyczne -50-250 razy bardziej aktywne w stosunku do gronkowców do gronkowców wytwarzających penicylinazę -działają słabiej na bakterie G+ niż penicyliny naturalne |
|
|
|
|
|||
KLOKSACYLINA Cloxacyllin sodium , Cloxacillinum natricum ,Syntarpen |
|||||||
-podawana per os i parenteralnie -wchłaniana w30-50-% , wiąże się z białkami w 90% -wydalana głównie przez nerki |
-profilaktycznie dowymieniowo przy zasuszaniu wymienia -leczniczo zapalenie wymienia na tle gronkowców opornych na benzopenicylinę G oraz wszystkie inne zakażenia na tym samym tle ( iniekcje dróg oddechowych , ropne schorzenia skóry , powikłania pooperacyjne i poporodowe -podawana przed karmieniem, |
|
- może powodować oporność krzyżową z cefalosporynami |
-infekcje wywołane przez drobnoustroje wytwarzające betalaktamazy -uczulenia na penicylinę -ciężkie uszkodzenia nerek |
|||
OKSACYLINA Oxacyllin sodium |
|||||||
-półsyntetyczna -posiada w cząsteczce atom chloru |
-zakażenia wywołane przez gronkowce oporne na penicyliny naturalne |
|
|
|
|||
DIKLOKSACYLINA Dicloxacillin , Dicloxacillin natricum |
|||||||
-lepiej wchłania się po podaniu per os -wolniej jest wydalana |
-zakażenia wywołane przez szczepy gronkowców opornych na penicyliny naturalne i przy infekcjach na tle A. pyogenes |
- nie stosowana domięśniowo ze względu na silne odczyny miejscowe |
|
|
|||
Inne penicyliny oporne na gronkowce wytwarzające penicylinazę |
|||||||
METYCYLINA Methicillin sodium |
|||||||
-wrażliwa na środowisko kwaśne oporna na penicylinazę , półsyntetyczna -wyłącznie parenteralnie ma dobrą dystrybucję w organizmie |
- wyłącznie w zakażeniach wywołanych szczepami opornymi na penicyliny naturalne |
|
|
|
|||
NAFCYLINA Nafcilline sodium , Nafcillinum natricum) |
|||||||
-półsyntetyczna penicylina o wąskim zakresie działania -oporna na działanie penicylinazy -podawana parenteralnie i doustnie |
-zakażenia wywołane szczepami gronkowców opornych na benzylopenicyliny w zakażeniach paciorkowych lub mieszanych -infekcje dróg oddechowych , tkanek miękkich , skóry i ropnym zapaleniu szpiku |
-odczyny miejscowe po podaniu domięśniowym |
|
|
|||
PENICYLINY PÓŁSYNTETYCZNE O SZEROKIM ZAKRESIE DZIAŁANIA |
|||||||
AMINOPENICYLINY |
|||||||
-wrażliwe na działanie betalaktamazy -stabilne w środowisku kwaśnym |
-szerokie spektrum działania |
|
|
|
|||
AMPICYLINA Ampicillin , Ampicillinum natricum/ trihydricum |
|||||||
-oporna na działanie kwasu , per os wchłania się niecałkowicie -w małym stopniu wiąże się z białkami
|
-słabsza aktywność w stosunku do większości G+ , 10 krotnie silniejsza w stosunku do G-(Haemophilus influenzae , Salmonella, Shigella , Proteus , E,coli -infekcje układu pokarmowego oddechowego i moczowego (cieląt , świń) -zakażenia skóry oczy i uszu u psów |
-znaczny wzrost oporności na ten antybioyk -słabe właściwości uczulające -wysypka-podawana per os powoduje zaburzenia trawienia u koni i bydła -nadkażenia Pseudomonas aureginosa , Candidae albicans -utrata łaknienia , biegunka wymioty |
|
|
|||
ESTRY AMPICYLINY : PIWAMPICYLINA , BAKAMPICYLINA , TALAMPICYLINA |
|||||||
-znacznie szybciej i lepiej wchłaniają się z przewodu pokarmowego - ulegają hydrolizie we krwi i tkankach uwalniając ampicylinę |
-rzadko stosowane u psów i kotów |
|
|
|
|||
HETACYLINA Hetacillin , Versapen |
|||||||
-skondensowana ampicylina i aceton -właściwości jak ampicylina |
-słabsza aktywność w stosunku do większości G+ , 10 krotnie silniejsza w stosunku do G-(Haemophilus influenzae , Salmonella, Shigella , Proteus , E,coli -infekcje układu pokarmowego oddechowego i moczowego (cieląt , świń) -zakażenia skóry oczy i uszu u psów |
|
|
|
|||
AMOKSYCYLINA Amoxicilline , Amoxicillinum natricum/ trihydricum |
|||||||
-szybciej I lepiej wchłaniana po podaniu per os -osiąga wysokie stężenie w tkankach -w małym stopniu wiąże się z białkami |
- infekcje układu pokarmowego , moczowego , oddechowego i skóry |
-znaczny wzrost oporności na ten antybiotyk -słabe właściwości uczulające -wysypka-podawana per os powoduje zaburzenia trawienia u koni i bydła -nadkażenia Pseudomonas aureginosa , Candidae albicans -utrata łaknienia , biegunka wymioty |
|
|
|||
KO-AMOKSYLAW Amoksilav , Augmentin |
|||||||
-połączenie ampicyliny I kw. Klawulonowego -silny inhibitor beta-laktamaz -zwiększona efektywność antybiotyku |
-przewlekłe infekcje ,wymagających długotrwałego podawania penicylin aminowych |
|
|
|
|||
KARBOKSYPENICYLINY |
|||||||
- rozkładane przez betalaktamazy i środowisko kwaśne |
Szczególnie aktywne wobec P. aeruginosa i niektórych szczepów Proteus |
|
|
|
|||
KARBENICYLINA SODOWA |
|||||||
-wyłącznie parenteralnie -osiąga duże stężenie w organizmie zwłaszcza w płynie mózgowo-rdzeniowym i w żółci -wydalana głównie przez nerki |
-dużą aktywność wobec szczepów Pseudomonas aeruginosa , Proteus , i niektórych szczepów E.coli , mała aktywność na G+ -zakażenia dróg moczowych , układu oddechowego , zapalenie opłucnej , posocznice i zakażenia pooperacyjne , zwłaszcza na tle drobnoustrojów z rodzaju Pseudomonas , Proteus |
-odczyny miejscowe |
|
-uczulenia na penicyliny , ciąża |
|||
TYKARCYLINA |
|||||||
--u psów krótki okres półtrwania , stosunkowo niska objętość dystrybucji |
-bardzo silne działanie na pałeczki ropy błękitnej -wyłącznie w leczeniu ciężkich zakażeń(pooperacyjnych , drób oddechowych , posocznicach) wywołanych przez Pseudomonas aeruginosa i szczepy Proteus indolo+ |
|
|
|
|||
UREIDOPENICYLINY: MEZLOCYLINA , PIPERACYLINA SODOWA , APALCYLINA |
|||||||
-wrażliwe na penicylinazy gronkowcowe -mniejsza wrażliwość na beta-laktamazy G- |
-bardzo szeroki zakres działania : Enterobcteriaceae , beztlenowce -Bacterioides , Clostridium perfringens , liczne szczepy P . aeruginosa , ziarniaki ropne -ciężkie zakażenia dróg oddechowych , moczowych , posocznicach , zakażenia pooperacyjne |
|
-kojarzone z penicylinami izoksazolinowymi lub gentamycyną lub tobramycyną przy zakażeniach wielorako opornymi szczepami bakterii G- |
|
|||
PENICYLINYAMIDYNOWE |
|||||||
MECYLINAM |
|||||||
-podawany tylko parenteralnie , bo nie wchłania się z przewodu pokarmowego |
-nie znalazły zastosowania w weterynarii -duża aktywność w stosunku do G- pałeczek jelitowych ( E. Coli , Klebesiella , Salmonella , Shigella , Haemophilius influenzae i niektórych szczepów Proteus -mało aktywny na G+ |
|
|
|
|||
INHIBITORY BETA-LAKTAMAZ |
|||||||
-unieczynniają beta-laktamazy wytwarzane przez G+ i - -nie wykazują znacznej aktywności przeciwbakteryjnej |
|
|
- łączone z penicylinami półsyntetycznymi lub cefalosporynami |
|
|||
KWAS KLAWULANOWY |
|||||||
-wytwarzany przez Streptomyces clavuligerus -pozbawiony większej aktywności przeciwbakteryjnej -hamuje aktywność beta-laktamaz wytwarzanych przez Staphylococcus aureus , E.coli , Klebsiella pneumoniae , Proteus mirabilis , Haemophilius influenzae -w połączeniu szybko się wchłania i rozmieszcza we krwi , płynach tkankowych i skórze |
|
|
-stosowany z amoksycyliną , cefalosporynami , karbenicylinami |
|
|||
SUBLAKTAM |
|||||||
-trwały chemicznie inhibitor beta-laktamaz -zwiększa aktywność antybiotyków beta-laktamowych wobec drobnoustrojów wytwarzających enzymy rozkładające te antybiotyki -stosowany dożylnie |
-połączenia z ampicyliną przeciw szczepom opornym na nią Pasteurella , Haemophilius pleuropneumoniae , Staphylococcus aureus |
|
|
|
|||
CEFALOSPORYNY |
|||||||
-pochodne kwasu 7-aminocefalosporanowego -półsyntetyczne antybiotyki o szerokim spektrum działania -hamują syntezę ściany kom. Bakterii , wiążą się z PBP zlokalizowanymi bezpośrednio pod powierzchnią ściany kom. Zaburzając funkcję transpeptydazy i innych enzymów ściany kom. , w wyniku tego następuje uszkodzenie ściany kom. A następnie liza kom. -są stabilniejsze w środowisku kwaśnym od penicylin -mają w cząsteczce pierścień beta-laktamowy -wrażliwe na działanie beta-laktamaz -szeroko rozmieszczane w organizmie , osiągają duże stężenie we krwi , moczu , płynie osierdziowym , opłucnowymi maziowym oraz kościach -wydalane przez nerki |
|
|
|
|
|||
GENERACJA PIERWSZA |
|||||||
- relatywnie wrażliwe na działanie beta-laktamaz |
-silnie działają : G+ i słabiej na G- -nie działają na beztlenowce |
|
|
|
|||
CEFALEKSYNA |
|||||||
-prawie całkowicie wchłania się z przewodu pokarmowego -w 90% wydalana przez nerki |
-zakażenia wywołane przez gronkowce (zapalenia ropne skóry ) , w profilaktyce chirurgicznej , zakażenia dróg moczowych i układu oddechowego |
-przy podawaniu doustnym u psów i kotów mogą powodować wymioty i biegunkę -wysokie dawki i wydłużony okres podawania powoduje neutropenię , trombocytopenię , agranulocytozę , uszkodzenie wątroby |
-zwierzęta uczulone na penicyliny mogą reagować na cefalosporyny |
|
|||
CEFRADYNA |
|||||||
|
-działa silnie na G+ -zakażenia drobnoustrojami opornymi na penicyliny ( infekcje dróg oddechowych , moczowych , zakażenia pooperacyjne) również w przypadkach uczulenia na penicyliny |
|
|
|
|||
CEFADROKSYL |
|||||||
-wchłania się w75% per os |
-zakażenia drobnoustrojami opornymi na penicyliny ( infekcje dróg oddechowych , moczowych , zakażenia pooperacyjne) również w przypadkach uczulenia na penicyliny |
-przy podawaniu doustnym u psów i kotów mogą powodować wymioty i biegunkę -wysokie dawki i wydłużony okres podawania powoduje neutropenię , trombocytopenię , agranulocytozę , uszkodzenie wątroby |
|
|
|||
CEFALOSPORYNY I GENERACJI STOSOWANE PARENTERALNIE |
|||||||
CEFALOTYNA SODOWA |
|||||||
- w niewielkim stopniu wiąże się z białkami |
-infekcje wywołane przez oporne na penicyliny gronkowce i inne G+ ziarniaki , zakażenia na tle E. Coli ( zakażenia dróg moczowych , układu oddechowego , posocznice , zakażenia otrzewnej) , zakażenia tkanek miękkich |
-w miejscu iniekcji mogą powstawać : bolesne odczyny , zapalenie żył -reakcje alergiczne o różnym nasileniu - u kotów wielokrotne podawanie może spowodować niedokrwistość |
|
-niewydolność nerek |
|||
CEFAZOLINA |
|||||||
|
-zakażenia tkanek miękkich , infekcjach układu oddechowego i moczowego, w przypadkach wywołanych przez drobnoustroje oporne na inne podstawowe antybiotyki |
-w miejscu iniekcji mogą powstawać : bolesne odczyny , zapalenie żył -reakcje alergiczne o różnym nasileniu - u kotów wielokrotne podawanie może spowodować niedokrwistość |
|
|
|||
CEFAPIRYNA |
|||||||
-podawana parenteralnie u psów , kotów i koni , u bydła mlecznego dowymieniowo |
-zakażenia dróg moczowych i posocznica u psów , kotów , źrebiąt |
|
-nie należy łączyć w jednej strzykawce cefalosporyn z aminoglikozydami -synergizm z aminoglokozydami |
|
|||
DRUGA GENERACJA |
|||||||
- mało wrażliwe na działanie beta-laktamaz |
-drobnoustroje G+ i G- -nie działają na Pseudomonas , Streptococcus Fecalis i G- beztlenowce |
|
|
|
|||
CEFAKLOR |
|||||||
- stosowany doustnie |
- psy , koty zakażenia układu moczowego |
|
|
|
|||
CEFOKSYTYNA SODOWA |
|||||||
-oporna na działanie beta-laktamaz |
-zakażenia wywołane przez pałeczki jelitowe (Enterobacteriaceae) , oporne na penicyliny aminowe i cefalosporyny I generacji |
|
|
|
|||
CEFOTETAN |
|||||||
|
-stosunkowo często stosowana u psów i kotów -zakażenia wywołane przez bakterie oporne na penicyliny aminowe i cefalosporyny I generacji |
|
|
|
|||
TRZECIA GENERACJA |
|||||||
-praktycznie oporne na działanie beta-laktamaz -przenikają przez barierę krew-mózg |
-umiarkowane działanie wobec G+ , szeroki zakres działania wobec G- w tym na Proteus ,P aeruginosa i G- beztlenowce |
|
|
|
|||
CEFOTAKSYM SODOWY |
|||||||
-zwiększona oporność wobec beta-laktamaz |
-aktywność wobec szczepów P aeruginosa -zakażenia wywołane przez drobnoustroje oporne na penicyliny aminowe lub cefalosporyny I i II generacji |
|
|
|
|||
CEFOPERAZON |
|||||||
- wydalany przez nerki - słabo wiąże się z białkami |
-szczególnie szeroki zakres działania przeciwbakteryjnego na G- , łącznie z Pseudomonac , Proteus , Enterobacter , oraz na G+ w tym wytwarzające beta-laktamazy - zwalczania zakażeń wymienia na tle paciorkowców , gronkowców i szczepów E.coli |
|
|
|
|||
CEFSULODYNA |
|||||||
|
-bardzo silne działanie na P. aeruginosa -leczenie zakażeń P . aeruginosa , oporne na karbenicyliny , ureidopenicyliny , gentamecynę |
|
|
|
|||
CEFALOSPORYNY STOSOWANE U GADÓW |
|||||||
CEFUROKSYM |
|||||||
-II generacja |
- zakażenia G- |
|
|
|
|||
CEFTAZYDYM |
|||||||
-III generacja |
-zakażenia G- |
|
|
|
|||
KARBAPENEMY |
|||||||
-półsyntetyczne beta-laktamowe -duża oporność na na beta-laktamazę -działają bakteriobójczo przez hamowanie syntezy ściany kom. Prowadząc do lizy i śmierci kom. -nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego |
|
|
|
|
|||
IMIPENEM |
|||||||
- ulega rozkładowi przez obecną w nerkach dehydropeptydazę I-stosowany z jej inhibitorem |
-bardzo szeroki zakres działania przeciwbakteryjnego na G- i G+ tlenowe i beztlenowe , w tym z rodzaju Proteus , Pseudomonas , Bacterioides fragilis -ciężkie zakażenia układu moczowego , oddechowego rozrodczego , zakażenia skóry , tkanek miękkich , kości , stawów zawsze w stanach zagrażających życiu |
-działa miejscowo podrażniająco , może powodować zakrzepowe zapalenie żył |
|
- ciąża i okres karmienia młodych |
|||
MONOBAKTAMY |
|||||||
-beta-laktamy jednopierścieniowe , syntetyczne -oporny na działanie beta-laktamów |
-głównie G- łącznie z P. aeruginosa , wobec G + i beztlenowców bezskuteczny -ciężkie oporne na inne chemioterapeutyki zakażeniach układu oddechowego , moczowo -płciowego , skóry , tkanek miękkich , stawów i kości wywołanych przez G- |
|
|
|
|||
AMINOGLIKOZYDY |
|||||||
-działają bakteriobójczo -słabo wchłaniają się z przewodu pokarmowego -posiadają aminocukry połączone wiązaniami glikozydowymi z aminocyklolitami -dobrze rozpuszczalne w wodzie i słabo w lipidach -stabilne chemicznie w szerokim zakresie pH i temperatur -działają w wyniku wiązania się z podjednostką rybosomu 30S powodując zaburzenia w syntezie białek bakteryjnych , dochodzi do uszkodzenia błony i zniszczenia kom. , dodatkowo działają uszkadzająco na struktury błony cytoplazmatycznej -ulegają dystrybucji głównie w płynie tkankowym , gromadzą się w części korowej nerek i perylimfie ucha wewnętrznego -osiągają stężenia terapeutyczne w płynie maziowym , opłucnowym i otrzewnowym -w niewielkim stopniu wiążą się z białkami - nie ulegają przemianą metabolicznym i sa wydalane z moczem -mają krótki okres półtrwania i małą objętość dystrybucji |
-działają w szerokim zakresie na pałeczki jelitowe E. Coli , Salmonella , Proteus , Enterobacter i inne tlenowe pałeczki , G- -w różnym stopniu aktywne wobec gronkowców w tym Staphylococcus aureus et epidermidis , oraz wobec prątków gruźlicy ( M. Tuberculosis) -nie wykazują aktywności wobec bakterii beztlenowych |
-łatwo rozwija się na nie oporność mutacja typu skokowego przenoszona przez plazmidy -uszkodzenia VIII nerwu czaszkowego oraz nerek , jest to spowodowane większą koncentracją fosfolipidów , a one mają powinowactwo do błon fosfolipidowych -receptory aminoglikozydowe -akumulują się w perylimfie i uszkadzają kom. Czuciowe ślimaka i przedsionka ucha wewnętrznego -uszkadzają strukturę kanalików nerkowych wiążą się ze strukturami komórkowymi kanalików nerkowych , potem gromadzą się w we wnętrzu kom. Kanalików w stężeniach 50 krotnie większych niż w surowicy -podawane szybko dożylnie mogą spowodować blok nerwowo- mięśniowy |
|
|
|||
PIERWSZA GENERACJA |
|||||||
STREPTOMYCYNA , DIHYDROSTREPTOMYCYNA |
|||||||
-poziom bakteriobójczy tych antybiotyków jest trudny do osiągnięcia -bardziej aktywne w środowisku zasadowym niż kwaśnym |
-działają głównie na G- -infekcje układowe parenteralnie a doustnie w zakażeniach przewodu pokarmowego -aktynomykoza u bydła , zakażenia górnych dróg oddechowych u cieląt , zakażenia gruczołu mlekowego , zapalenie macicy -per os zakażenia przewodu pokarmowego , leptospiroza u świń , bydła i psów |
-szczepy oporne zwłaszcza E.coli -u starych krów reakcje uczuleniowe -porażenie mięśniowe u gołębi -ataksja i duszność |
|
|
|||
KANAMYCYNY SIARCZAN |
|||||||
- bardzo krótki okres półtrwania biologicznego |
-parenteralnie w infekcjach układowych (ostre zakażenia o charakterze posocznicy razem z penicylinami , zakażenia dróg oddechowych) i per os w zakażeniach przewodu pokarmowego |
-duża nefrotoksyczność -przy dłuższym stosowaniu albuminuria , hematuria , leukocyturia -uszkodzenia nerwu słuchowego |
- nasila działanie leków zwiotczających mięśnie szkieletowe i środków działających ogólnie |
-uszkodzenie nerek , ciąża |
|||
NEOMYCYNY SIARCZAN |
|||||||
-silna toksyczność stosowany w postaci maści , pudrów i roztworów |
-ma szerszy zakres działania przeciwbakteryjnego niż streptomycyna ( Actinomyces pyogenes) -zakażenia skóry i błon śluzowych -per os infekcje układu pokarmowego |
- nefrotoksyczna |
|
- uczulenie na neomycynę , ciąża , karmienie |
|||
GENTAMYCYNY SIARCZAN |
|||||||
-dostępność biologiczna po podaniu parenteralnym duża -stosowana domacicznie u krów w 30 % dostaje się do krwi |
-efektywna przeciwko : Enterobacter aerogenes , E. Coli , P. aeruginosa , Klebsiella pneumoniae , Proteus mirabilis , Salmonella , Shigella , Mycoplasma -ciężkie zakażenia układu oddechowego , pokarmowego i moczowo-płciowego wywołane przez szczepy E. Coli ,pseudomonas , Klebsiella i Proteus |
-toksyczna -wiąże Ca++ w płynie zewnątrzkomórkowym oraz zwiększa jego wydalanie przez nerki -hipokalcemia , skurcze tężcowe , porażenia mięśni szkieletowych |
|
-uszkodzenie nerek , ciąża |
|||
SPEKTYNOMYCYNA |
|||||||
- niewielka siła przeciwbakteryjna nieosiągalne stężenia bakteriobójcze |
-szeroki zakres działania -per os zakażenia przewodu pokarmowego wywołane przez E. Coli i Salmonella u świń , cieląt i drobiu -parenteralnie infekcje dróg oddechowych Mycoplasma o Pasteurella multocida |
-szybkie rozwijanie się oporności typu skokowego -niewielka nefro- i ototoksyczność |
|
-nie należy stosować profilaktycznie -uszkodzenie nerek , ciąża |
|||
APRAMYCYNY SIARCZAN |
|||||||
|
-zakażenia przewodu pokarmowego na tle G- pałeczek jelitowych zwłaszcza E. Coli i Salmonella |
-w zalecanych dawkach nie powoduje działań niepożądanych -silnie toksyczna dla kotów |
|
- nie stosować u kotów |
|||
DRUGA GENERACJA |
|||||||
AMIKACYNA |
|||||||
Bardzo stabilna wobec enzymów rozkładających antybiotyki aminoglikozydowe |
-aktywna wobec szczepów E. Coli , Proteus , Klebsiella i Staphylococcus opornych na gentamycynę -zakażenia układowe , wywołane przez drobnoustroje oporne na gentamycynę |
- słabsze działanie nefrotoksyczne |
|
- ciąża , karmienie młodych , ciężka niewydolność nerek |
|||
TOBRAMYCYNA |
|||||||
-dobra dostępność biologiczna po podaniu parenteralnym |
-zakażenia wywołane przez P. aeruginosa u psów i kotów |
|
|
|
|||
NETYLMYCYNA |
|||||||
|
-działa słabiej na szczepy P. aeruginosa od gentamycyny i tobramycyny |
|
|
|
|||
MAKROLIDY |
|||||||
-związki naturalne wytwarzane głównie przez Streptomyces -inaktywowane w silnie zasadowymi i kwaśnym środowisku -działają bakteriostatycznie -hamują syntezę białek w wyniku wiązania się z podjednostką 50S rybosomu -oporność bakterii wzrasta w wyniku zmiany struktury rybosomu lub osłabienia powinowactwa drobnoustrojów do makrolidów , rozwija się przez plazmidy - nie są wrażliwe na penicylazę |
- G+ i nieliczne G- , Mycoplasmy |
|
|
|
|||
ERYTROMYCYNA |
|||||||
-bardziej aktywny w pH 8 nie aktywny w kwaśnym -wydalane w znaczym stopniu z żółcią w mniejszych ilościach z moczem |
-Zakażenia gronkowcami , paciorkowcami , pneumokokami opornymi na penicyliny naturalne -infekcje oddechowe wywołane mikoplazmami -zakażenie układu oddechowego , moczowo-płciowego , zapalenie wymienia i macicy , zakażenia szpiku , zakażone rany , choroby przyzębia , wtórne zakażenia bakteryjne w infekcjach wirusowych -mikoplazmoza u drobiu oraz zakażenia paciorkowcowe , zapalenie stawów na tle gronkowcowym , zapalenie worków powietrznych u indyków |
-częste stosowanie szybko wytwarza się oporność -rzadko pojawiają się wymioty , biegunka po podaniu per os , flora jelitowa nie jest tak niszczona -bolesne odczyny po iniekcjach domięśniowych -reakcje uczuleniowe -konie szczególnie wrażliwe: ciężkie zaburzenia przewodu pokarmowego mogące kończyć się śmiercią -potencjalnie hepatotoksyczna -zastój żółci wątrobie |
-nie stosować z linkozamidami -nie łączyć w jednej strzykawce i innymi antybiotykami |
-stosować z dużą ostrożnością u koni |
|||
OLEANDOMYCYNA |
|||||||
-dobrze wchłaniana po podaniu per os jak i domięśniowym |
- infekcje gronkowcowe i paciorkowcowe : trądzik , czyraczność ,ropne zapalenie skóry u psów |
|
-makrolidy często są łączone z tetracyklinami dają efekt synergistyczny lub addycyjny |
|
|||
TYLOZYNA |
|||||||
- stosowana doustnie i parenteralnie |
Działa głównie na G+ oraz niektóre G- w tym Mycoplasma , Spirocheta , Vibrio -infekcje dróg oddechowych u świń i bydła na tle mikoplazm , w dyzenterii świń (Vibrio coli) , zakażenia układu moczowo -płciowego , ropne zakażenia skóry , zapalenia macicy , wymienia wywołanych przez mikoplazmy -u drobiu przy zakażeniach Mycoplasma gallisepticum |
- u świń obrzęk błony śluzowej prostnicy , biegunkę ze świądem i wypadaniem odbytu |
|
-nie stosować u macior na 3-4 dni przed porodem |
|||
SPIRAMYCYNA |
|||||||
-długo utrzymuje stężenia bakteriobójcze w tkankach -gromadzi się w wysokich stężeniach w płucach , wątrobie , nerkach , tkance kostnej i limfoidalnej -osiąga bardzo duże stężenia w mleku i ślinie -dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego , pokarm utrudnia -przenika do wnętrza komórek w tym do makrofagów -metabolizowana w wątrobie , w większości wydalana z żółcią |
-nawrotowe i przewlekłe infekcje wywołane przez gronkowce , paciorkowce i mikoplazmy -świnie , cielęta: zapalenie płuc , zapalenie stawów , ropne zapalenie skóry na tle gronkowcowym -bydło , owce zapalenie płuc , mastitis na tle mikoplazm -drób: mikoplazmozy , zapalenie zatok u indyków , zakażenie kloaki na tle Neisseria u gąsiorów -psy , koty: infekcje dróg oddechowych , zakażenie skóry , stany zapalne jamy ustnej(zapalenie dziąseł , choroby przyzębia) |
- bolesne odczyny po iniekcjach domięśniowych |
- konkurencja z linkozamidami i chloramfenikolem o to samo miejsce wiązania |
- ciąża , karmienie młodych , choroby wątroby |
|||
TYLMIKOZYNA |
|||||||
-ma przedłużone działanie -osiąga b. Duże stężenie w płucach , długo się utrzymujące 3-4dni -metabolizowana i wydalana z kałem i trochę przez nerki |
-szerokie spektrum działania :Pasteurella multocida Haemolitica , Staphylococcus aureus , Actinomyces pyogenes, Fusobacterium necrophorum -szczególnie skuteczny w leczeniu zakażeń układu oddechowego u przeżuwaczy na tle Pasteurella , Mycoplasma bovis |
-kardiotoksyczna : tachykardia , osłabienie kurczliwości komór |
|
|
|||
JOZAMYCYNA |
|||||||
-po podaniu per os wchłania się szybko , osiągając duże stężenia w wątrobie ,płucach , tkance kostnej i workach powietrznych -wydalana głównie z żółcią |
-bakteriostatyczna dla G+ i mikoplazm -u drobiu w zapobieganiu i leczeniu zakażeń wywołanych przez mikoplazmy oraz bakterie G+ -sinusitis , synovitis i artritis |
- przejściowo może wystąpić rozrzedzenie kału i zmniejszenie przyswojenia karmy |
|
-niewydolność wątroby |
|||
LINKOZAMIDY |
|||||||
-aminokwas połączony z aminocukrem wiązaniem amidowym -osiągają duże stężenia terapeutyczne w płucach , skórze , jamie brzusznej , osierdziu mazi stawowej , szpiku i żółci -bakteriostatyczne |
|
- zaburzenia czynności przewodu pokarmowego , rumień skóry , pobudzenie nerwowe |
|
|
|||
LINKOMYCYNA |
|||||||
-szybko ale nie całkowicie wchłaniana po podaniu per os , pokarm przeszkadza -50% ulega metabolizmowi i jest wydalana przez nerki lub z żółcią -przenika do mleka |
-G + : Staphylococcus , Streptococcus , Clostridium tetani et prefringens , G- , Bacterioides , Actinomyces , nie które Mycoplasma -świnie: zapalenie płuc iii stawów na tle mikoplazm -psy , koty :oporne na leczenie penicylinami i makrolidmi zapalenie ucha , płuc , ropne zakażenia skóry , posocznica gronkowcowa , choroby przyzębia -ostre i przewlekłe zakażenie szpiku i kości |
-u trawożernych: zaburzenia czynności przewodu pokarmowego (niszczą florę jelitową ) -enterotoksyczne uszkodzenie błon śluzowych i ciężkie zapalenie jelita grubego w wyniku namnożenia antybiotykoopornych szczepów Clostridium difficile -psy , koty : biegunka , obniżenie ciśnienia krwi , -blok nerwowo -mięśniowy -odczyn miejscowy po podaniu domięśniowym |
- anesteyki i miorelaksanty zwiększają ryzyko bloku nerwowo -mięśniowego |
-nie stosować u koni , królików i chomików |
|||
KLINDAMYCYNA |
|||||||
-obecność atomu Cl poprawia wchłanianie i zwiększa aktywność przeciwbakteryjną -ulega przemianom metabolicznym w wątrobie -wydalana z żółcią i częściowo z moczem -przenika do płynu opłucnowego , prostaty , szpiku , stawów , narządów miąższowych -przekracza barierę łożyskową |
- infekcje układu oddechowego , zakażone rany , zapalenie jamy ustnej , choroby przyzębia , zapalenie szpiku |
-zaburzenia czynności przewodu pokarmowego , indukcja enterocolitis na tle Clostridium difficile -porażenia mięśni -szybki wlew dożylny działanie hepatotoksyczne |
|
- nie stosować u koni , bydła , królików , świnek morskich , chomików, szynszyli , noworodków |
|||
TETRACYKLINY |
|||||||
-mają czteropierścieniową strukturę hydronaftacenu -nie wchłaniają się całkowicie z przewodu pokarmowego -bakteriostatyczne , zakłócają syntezęe białek bakteryjnych wiążąc się z podjednostką 30S rybosomu bakteryjnego -w większych stężeniach i na niektóre bakterie działają bakteriobójczo -bardziej aktywne w stosunku do drobnoustrojów występujących w fazie intensywnego wzrostu oraz przy pH 6-6,5 -duża objętość dystrybucji , przenikają do większości i tkane i płynów ustrojowych -wysokie stężenia w nerkach , wątrobie , żółci , płucach , śledzionie i kościach -przenikają do jaj -w ograniczonym stopniu ulęgają przemianom metabolicznym -wydalane przez nerki i przewód pokarmowy (wydalane z żółcią i bezpośrednio) |
-szeroki zakres działania: G+ , G- , gatunki z rodzajów Rickettsia , Chlamydia , Mycoplasma , oraz niektóre pierwotniaki -zakażenia układu oddechowego , układu moczowo-płciowego , przewodu pokarmowego , zołzach u koni , wtórnym zakażeniu przy nosówce i panleukopenii u kotów , zapaleniu ucha i na zakażone rany |
-oporność plazmidowa E. Coli , Streptococcus , Pasteurella , Pseudomonas -u dorosłych przeżuwaczy powodują niestrawność w wyniku zniszczenia flory bakteryjnej po podaniu per os -wystąpienie nadkażeń przez grzyby , drożdżaki , lub oporne szczepy bakterii (E. Coli , Staphylococcus , Clostridium) - mogą wywoływać zaburzenia przewodu pokarmowego: wymioty , biegunki , wzdęcia - zniszczenie flory bakteryjnej -wiążą się z zwapnieniem w zębach i kościach , zaburzają proces kostnienia , powodują żółte przebarwienie szkliwa zębów - hepatotoksyczne , nefrotoksyczne - w miejscu iniekcji obrzęk , martwica i żółte przebarwienie tkanek |
- wchłanianie z przewodu pokarmowego hamują dwuwęglan sodu , wodorotlenek glinu , Mg , Fe , , sole wapniowe , mleko |
-ciąża , wczesny okres karmienia młodych , odwodnienie , wygłodzenie |
|||
CHLOROTETRACYKLINA |
|||||||
|
|
- silne odczyny miejscowe po podaniu domięśniowym |
|
|
|||
TETRACYKLINA |
|||||||
- dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego , przenika do wszystkich płynów ustrojowych, b. Duże stężenia w moczu |
|
|
|
|
|||
OKSYTETRACYKLINA |
|||||||
-dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego i po iniekcji domięśniowej -szybko rozmieszczany w tkankach i płynach ustrojowych z wyjątkiem płynu mózgowo-rdzeniowego -wydalana z moczem |
- w połączeniu z kortykosteroidami używana w miejscowym leczeniu zakażeń oczu , uszu , skóry i ran |
|
|
|
|||
ROLITETRACYKLINA |
|||||||
- dobrze rozpuszczalna w wodzie |
- ostre ciężkie zakażenia |
|
|
|
|||
METACYKLINA |
|||||||
|
- zakażenia układu pokarmowego i oddechowego |
|
|
|
|||
DOKSYCYLINA |
|||||||
-dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego -długi okres półtrwania w osoczu -wydalana z kałem w postaci nieaktywnych metabolitów nie powodując niszczenia flory jelitowej - wydalana głównie z żółcią -leczenie zakażeń przy występującej niewydolności nerek |
-większa aktywność wobec Staphylococcus aureus a również w przypadku szczepów plazmidoopornych na tetracykliny i penicyliny -psy , koty :ostre i podostre zakażenia dróg oddechowych , zakażenia skóry , ropnie , zakażenia układu pokarmowego i układu rozrodczego , zakażenia spowodowane przez Ehrlicha canis -Świnie cielęta: zakażenia układu oddechowego i pokarmowego - drób: zakażenia układu oddechowego i pokarmowego -ptaki ozdobne : psitakoza -zakażenia na tle wrażliwych szczepów Haemobartonella , Mycoplasma , Rickettsia , Campylobacter , Leptospira |
|
|
|
|||
MINOCYKLINA |
|||||||
-ma zwiększone przenikanie do kom. Bakteryjnych co powoduje wzrost aktywności antybiotyku wobec G- i G+ -wiąże się w dużym stopniu z białkami krwi -wydalana z kałem -osiąga duże stężenie w śluzie oskrzelowym , w prostacie , mózgu , gruczole tarczowym , ślinie łzach |
- zakażenia układu oddechowego |
|
|
|
|||
CHLORAMFENIKOL |
|||||||
-bakteriostatyczny -hamuje syntezę białek wiążąc się z podjednostką 50 S rybosomu -podany per os ulega całkowitemu wchłonięciu -obecny w prawie wszystkich tkankach , największe stężenie osiąga w wątrobie , żółci i nerkach -w niewielkim stopniu wiązany z białkami |
-G+ i - , riketscje i duże wirusy - wycofany z użycia u zwierząt rzeźnych -zakażenia układu pokarmowego i dróg moczowych , stany zapalne macicy , pęcherza moczowego , zakażenia dróg oddechowych u psów , wtórnych zakażeniach bakteryjnych po nosówce i panleukopenii kotów -biegunki zakaźne na tle E. Coli, Salmonella , Proteus -w okulistyce w postaci maści( ulcus corneae , keratitis , conjuctivitis et iritis |
-u zwierząt z uszkodzoną wątrobą może ulegać kumulacji nawet po małych dawkach -stany zapalne przewodu pokarmowego , zaburzenia trawienia i bydła , wymioty u mięsożernych -odwracalne zmiany w szpiku |
|
|
|||
TIAMFENIKOL |
|||||||
-niższa aktywność przeciwbakteryjna i rozpuszczalność w lipidach- wolniej dyfunduje przez błony lipidowe i ulega wolniejszej dystrybucji -bakteriostatyczny , w większych stężeniach bakteriobójczy -wiąże się z podjednostką 50S rybosomu i hamuje syntezę białka -słabo metabolizowany -wydalany przez nerki i częściowo z żółcią |
-G+ G- w tym beztlenowe Mycoplasma , oraz chlamydie i riketsje - zakażenia układu pokarmowego , oddechowego , moczowego , zapalenia macicy i gruczołu mlekowego , ropnie , ropowice |
|
|
|
|||
FLORFENIKOL |
|||||||
-wysoka dostępność biologiczna -wydalany przez nerki w postaci nie zmienionej |
-G- i G+ :Pasteurella , Haemophilius , Actinomyces pyoenes , Salmonella , Klebsiella i szczepy E. Coli -zakażenia układu moczowego , oddechowego , zapalenie wymienia |
|
|
|
|||
ANTYBIOTYKI PEPTYDOWE |
|||||||
BACYTRACYNA |
|||||||
- zawiera kompleks labilnych polipeptydów |
-G+ stwierdzane na skórze :hemolityczne i nie- paciorkowce , gronkowce i niektóre Clostridium -miejscowo u psów na zakażone rany , zapalenie ucha zewnętrznego i spojówek -stymulator wzrostu |
-oporność rozwija się rzadko -silnie toksyczny |
|
|
|||
POLIMYKSYNY |
|||||||
-cykliczne dekapeptydy wytwarzane przez Bacillus polymyxa -zasadowe , powierzchniowo czynne detergenty kationowe oddziałują na fosfolipidy błony komórkowej , radykalnie zmieniają jej przepuszczalność i funkcję -z przewodu pokarmowego wchłaniane powoli i ograniczenie -w dużym stopniu wiążą się z białkami |
-G-: E. Coli , Haemophilus , Samonella , Shigella , Pseudomonas aeruginosa , Aerobacter aerogenes , Pasteurella |
-oporność rozwija się rzadko( chromosomalna) -toksyczność układowa : neurotoksyczne i miorelaksacyjne ( parestezja , ataksja , porażenie mięśni szkieletowych , bezdech i osłabienie czynności oddechowych) -nefrotoksyczna: białkomocz , krwiomocz , skąpomocz |
|
- szczepy Proteus niewrażliwe |
|||
POLIMYKSYNA B |
|||||||
-rzadko stosowany parenteralnie ze względu na silne działanie nefrotoksyczne |
-ciężkie zakażenia dróg moczowych lub układowe infekcje E. Coli lub P.aeruginosa w przypadkach gdzie nie uzyskana poprawy przy użyciu innych antybiotyków- podawana parenteralnie -w postaci maści: zakażenia skóry , przewlekłe zapalenie ucha zewnętrznego -per os w zakażeniu układu pokarmowego przy nieskuteczności innych , wyjałowienie jelit przed operacjami w jamie brzusznej lub roztworach do przepłukiwania jamy otrzewnej przy peritonitis |
|
|
|
|||
KOLISTYNY SIARCZAN |
|||||||
- słabo wchłaniany z przewodu pokarmowego |
-doustnie- infekcje przewodu pokarmowego , wywołane przez wrażliwe drobnoustroje G- (E. Coli , Salmonella) -domięśniowo - ciężkie zakażenia układowe ( posocznice) E.coli , Slamonella , Klebsiella , Pseudomonas oporne na inne antybiotyki |
- słabe działanie niepożądane przy podaniu per os |
-osłabienie działania w obecności detergentów anionowych |
-niewydolność nerek przy stosowaniu parenteralnym |
|||
METANOSULFAN KOLISTYNY |
|||||||
- parenteralnie |
-zakażenia układowe G- |
|
|
|
|||
DEPSYPEPTYDY petolidy |
|||||||
- pseudopeptydy |
-paciorkowce i gronkowce , Haemophilius influenzae i Naisseria -antybiotyki paszowe przy dyzenterii świń ( Wirginamycyna) -per os w leczeniu zakażeń gronkowcowych ( Prystynamycyna) |
|
|
|
|||
INNE ANTYBIOTYKI PRZECIWBAKTERYJNE |
|||||||
TIAMULINA |
|||||||
-półsyntetyczna , bakteriostatyczna -łączy się z podjednostką 70S rybosomu bakteryjnego -ulega intensywnym przemianom metabolicznym u świń - wydalana z kałem i przez nerki |
-świnie :dyzenteria , enzootyczne zapalenie płuc i zapalenie stawów wywołane przez mikoplazmy , leptospirę -drób: infekcje wywołane M. Gallisepticum etmeleagridis |
-u świń rumień i zejście śmiertelne-uczulenia |
|
|
|||
WALNEMULINA |
|||||||
-hamuje syntezę białka na poziomie rybosomu bakterii -wchłania się dobrze per os -metabolizowana w wątrobie i wydalana z żółcią |
-Mycoplasma , Spirocheta , Treponema hyodysenteriae -dyzenteria i mikoplazmozy , również przypadki nie poddające się leczeniu tylozyną i linkomycyną |
|
- niezgodności zachodzą z antybiotykami jonoforowymi |
|
|||
NOWOBIOCYNA |
|||||||
Hamuje syntezę DNA i procesy oddychania kom. Oraz prowadzi do uszkodzenia błony kom. -bakteriostatyczna -dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego -wiąże się z białkami krwi w 80-90% , ma niska objętość dystrybucji |
-wąski zakres działania G +:Staphylococcus , Streptococcus , Diplococcus , Corynebacterium , Clostridium , Listeria , nieliczne G- :Bordatella , Haemophilius , Pasteurella -zakażenia gronkowcowe i paciorkowcowe wymienia oraz infekcjach gronkowcowych u psów i kotów w przypadku oporności na penicykinę |
-działanie hepatotoksyczne , działanie uczulające |
|
|
|||
RYFAMCYNY |
|||||||
-wytwarzane Streptomyces mediterranei -przenikają do wnętrza kom. -hamuje aktywność polimerazy RNA |
-G+ i M. tuberculosis |
-szybko rozwija się oporność |
|
|
|||
RYFAMCYNA |
|||||||
|
-G+ -zakażenia przez penicylino oporne gronkowce i paciorkowce -ostre i przewlekłe zapalenia wymienia w trakcie laktacji |
- szybko rozwijająca się oporność |
|
|
|||
RYFAMPICYNA |
|||||||
-szybko ale nie kompletnie wchłaniana z przewodu pokarmowego , pokarm przeszkadza - 80% wiąże się z białkami krwi - duża lipofilność szeroko rozmieszcza się w płynach ustrojowych i tkankach -metabolizowany i wydalany z żółcią |
- zakażenia penicylino opornymi gronkowcami u psów i zapalenia płuc na tle Corynebacterium equi u źrebiąt |
-nadwrażliwość niewydolność nerek |
|
|
|||
ANTYBIOTYKI GLIKOPEPTYDOWE |
|||||||
-połączenia cukrów i peptydów |
|
|
|
|
|||
WANKOMYCYNA |
|||||||
Wiąże się z prekursorem warstwy peptydoglikanowej bakteryjnej ściany kom. I prowadzi do zahamowania jej syntezy -bakteriobójcza -rozległa dystrybucja w organizmie -wydalana przez nerki |
-G+ :Staphylococcus , Clostridium , Neisseria -parenteralnie zakażenia wywołane przez szczepy Staphylococcus aureus , oporne na metycylinę -per os zapalenie jelit Clostridium difficile |
-oporność pojawia się rzadko -silny odczyn miejscowy , ze wzrostem temp. Ciała -nefrotoksyczne i ototoksyczne |
|
|
|||
TEIKOPLANINA |
|||||||
-bakteriobójcza |
-G+ , tlenowe i niektóre beztlenowe Clostridium difficile , Corynebacteriacae , Peptococci -zapalenia ropne skóry , tkanek miękkich , dróg oddechowych , kości i stawów |
|
|
|
|||
NITROFURANY |
|||||||
-syntetyczne zawierające pierścień furanowy z grupą nitrową -bakteriobójcze lub -statyczne w zależności od bakterii i dawki -zaburzają reakcje enzymatyczne uczestniczące w :metabolizmie węglowodanów oraz hamują wzbudzenie procesu translacji -optymalne pH 5,5 -50% wydalana przez nerki |
-zabronione u zwierząt rzeźnych -dość szeroki zakres działania G+ , G- , pierwotniaki , grzyby , duże wirusy -per os w zakażeniach dróg moczowych -miejscowe w zakażeniach skóry |
-oporność rozwija się powoli -wąski margines bezpieczeństwa -działanie mutagenne , kancerogenne |
-działanie słabnie w obecności krwi , mleka ropy |
- oporne są P.aeruginosa , Serratia , Proteus |
|||
NITROFURATONINA |
|||||||
Szybko i całkowicie wchłania się per os -nie powoduje znaczących uszkodzeń flory jelitowej -40% wydalana z moczem reszta metabolizowana |
-czynniki patogenne dla układu moczowego w tym Proteus , Aerobacter -ciężkie zakażenia układu moczowego , nie poddające się leczeniu innymi antybiotykami |
-wymioty , podrażnienie błony śluzowej żołądka |
|
-ciąża i szczenięta poniżej 5-6 tyg. |
|||
FURAZOLIDON |
|||||||
|
-zakażenia przewodu pokarmowego -pałeczki jelitowe G- z wyjątkiem Proteus i Pseudomonas |
|
|
|
|||
NITROFURAZON |
|||||||
- maści r-r do rozpylania , krople |
- miejscowo w zakażeniach skóry , błon śluzowych |
-toksyczny |
|
|
|||
NITROIMIDAZOLE |
|||||||
-metabolit metronidazol zaburza funkcję DNA |
-aktywne wobec pierwotniaków , bakterii , w tym beztlenowych -choroby pierwotniacze: trychomonadozy , histomonadozy , giardiozy , kokcydiozy -zakażenia Treponema hyodysenterie |
- mutagenne i karcynogenne |
|
|
|||
METRONIDAZOL |
|||||||
-bakteriobójczy -dobrze wchłaniany per os -dobrze rozpuszczalny w tłuszczach , szeroko dystrybuowany , w małym stopniu wiąże się z białkami -przenika przez barierę krew mózg ,osiąga stężenia lecznicze w ropniach i wydzielinie ropnej -metabolizowany wydalany przez nerki i z żółcią |
-bakterie beztlenowe :Bacterioides , Pseudomonas , Clostridium , pierwotniaki :Trichomonas vaginalis et foetus , gallinae , Histomonas meleagridis , Entameba histolica -słabo działa na beztlenowe ziarniaki oraz b, tlenowe a z pierwotniaków na świdrowce -indyki :histomonadoza -psy , koty : zakażenia wywołane przez beztlenowce: choroby przyzębia , ropowice , zapalenie jamy otrzewnowej , narządów rodnych , ucha środkowego , kości stawów , opon mózgowych i zakażenie tkanek martwiczych -profilaktycznie przy operacjach na jelitach lub miednicy -radioterapia guzów litych |
-neurotoksyczny: drżenie skurcze spastyczne mięśni , ataksja , czasami napady drgawek) -odwracalne osłabienie czynności szpiku -zmiana barwy moczu na czerwonobrunatny |
|
-ciąża , zwłaszcza I trymestr |
|||
CHINOLONY I FLUOROCHINOLONY |
|||||||
Pochodne kwasu karboksylowego , syntetyczne ,prototypem kwas lidyksowy -działają bakteriobójczo hamując DNA gyrazę , enzym odpowiedzialny za prawidłowe zwijanie się nici DNA -wywołują efekt poantybiotykowy -w płucach osiągają stężenie równorzędne lub wyższe niż w surowicy |
-tlenowe bakterie G-: Enterobacteriacae(E. Coli , Proteus , Salmonella , Klebsiella , Shigella) , Enterobacter , Citobacter , Yersinia -w mniejszym stopniu na G+ Staphylococcus aureus , epidermidis , Haemophilus , Neisseria , Campylobacter oraz mikoplazm -zakażenia układu moczowego efektywne stężenia tylko w drogach moczowych (I generacja) o przebiegu ostrym lub podostrym z powikłaniami lub bez u psów i kotów -infekcje układu oddechowego (cielęta i świnie)Pasteurella hemolitica , Mycoplasma , Haemophilus pleuropneumoniae -infekcje układu pokarmowego redukują patogenna florę bakteryjną ,leczenie zakażeń u prosiąt na tle E. Coli -zakażenia skóry i tkanek miękkich: ropne stany zapalne skóry u psów i kotów -infekcje u drobiu :Mycoplasma , E. Coli . Haemophiluc paragalinarum , Salmonella , Pasteurella multocida u kurcząt i indyków |
-oporność chromosonalna |
|
|
|||
PIERWSZA GENERACJA |
|||||||
KWAS NALIDYKSOWY |
|||||||
-stosowany per os pokarm przeszkadza -dobrze i szybko rozmieszcza się we wszystkich tkankach - w 90% wiąże się z białkami -wydalany przez nerki ale i z żółcią |
-wyłącznie tlenowe pałeczki G- -zakażenia dróg moczowych u psów i kotów |
-szybko rozwija się oporność |
|
|
|||
KWAS OKSOLINOWY |
|||||||
|
-drób: zakażenia G- -Ryby: G- Aeromonas , Vibrio , Pseudomonas |
|
|
|
|||
DRUGA GENERACJA -CHINOLONY FLUOROWANE |
|||||||
- mają atom fluoru co zwiększa ich aktywność |
-szeroki zakres działania przeciwbakteryjnego- bakterie wielorako oporne |
|
|
|
|||
FLUMECHINA |
|||||||
-b. dobra dostępność biologiczna -metabolizowana w wątrobie , wydalana przez nerki |
-G-: E. Coli , Salmonella , Pasteurella , Proteus , G+ Staphylococcus -samoneloza , kolibakterioza , pastereloza , stafylokokozy u drobiu cieląt , prosiąt I królików -ryby czyraczność na tle Aeromonas salmanicida |
- nie stwierdza się |
|
|
|||
NORFLOKSACYNA |
|||||||
-dobrze rozpuszczalna , wchłaniana i rozmieszczana w tkankach -dobrze rozpuszczalna w tłuszczach -duża objętość dystrybucji -metabolizowana w atrobie , wydalana z moczem |
- zakażenia układu moczowego , oddechowego i przewodu pokarmowego ,kości stawów , zakażenia pooperacyjne |
-uszkodzenie chrząstek stawowych u młodych psów , kotów i koni-kulawizny -przemijające objawy niestrawności -nefrotoksyczne dla mięsożernych |
- antagonizm z tetracyklinami , makrolidmami , chloramfenikolem |
-ciąża , okres karmienia , młode w okresie wzrostu -napadowe stany drgawkowe , padaczka -zaburzenia funkcji nerek i wątroby |
|||
ENROFLOKSACYNA |
|||||||
-bakteriobójcza -szybko wchłaniana per os - w20% metabolizowana w wątrobie |
-szeroki zakres działania G+: gronkowce , paciorkowce , Yersinia , Campylobacter , G- wielorakooporne E. Coli , salmonella , Klebsiella , Aereobacter , mikoplazmy , riketsja --zakażenia wywołane E. Coli , Salmonella , Pasteurella , Haemophilus , Mycoplasma u bydła , kurcząt , indyków , zakażenia gronkowcowe u psów i kotów -prosięta E. Coli biegunki , MMA -krowy maciory w stanach zapalnych macicy w okresie poporodowym |
-zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: wymioty , niestrawność Psy , rozżedzenie kału u kurcząt |
- antagonizm z tetracyklinami , makrolidmami , chloramfenikolem |
-ciąża , okres karmienia , młode w okresie wzrostu -napadowe stany drgawkowe , padaczka -zaburzenia funkcji nerek i wątroby |
|||
DANOFLOKSACYNA |
|||||||
- wchłania się . dobrze |
-szczególnie aktywna wobec bakterii odpowiedzialnych za zakażenia układu oddechowego (pastereloza) u bydła i świń |
|
|
|
|||
DIFLOKSACYNA |
|||||||
-bakteriobójcza |
-kurczęta i indyki przewlekłe zakażenia układu oddechowego -E. Coli , Mycoplasma gallisepticum , Pasteurella multocida -psy : zakażenia układu moczowego -E. Coli , Staphylococcus intermedius i Proteus , zakażenia skóry -G- , G+ mikoplazmy |
|
- antagonizm z tetracyklinami , makrolidmami , chloramfenikolem |
-ciąża , okres karmienia , młode w okresie wzrostu -napadowe stany drgawkowe , padaczka -zaburzenia funkcji nerek i wątroby |
|||
MARBOFLOKSACYNA |
|||||||
|
-psy , koty : zakażenia skóry i tkanek miękkich przez szczepy Staphylococcus , P. aeruginosa , E. Coli -psy: zakażenia drób moczowych , wywołane przez szczepy P.aeruginosa , Stephylococcus i G- pałeczki jelitowe -psy , koty zakażenia układu oddechowego Pasteurella multocida , E. Coli , Staphylococcusintermedius , P.aeruginosa -bydła infekcje układu oddechowego Pasteurella , Mycoplasma bovis -maciory MMA |
|
|
|