PRAWO ADMINISTRACYJNE (CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA)

1. Konstytucyjna wolność zrzeszania się

Art. 58

1. Każdemu zapewnia się wolność zrzeszania się.

2. Zakazane są zrzeszenia, których cel lub działalność są sprzeczne z Konstytucją lub ustawą. O odmowie rejestracji lub zakazie działania takiego zrzeszenia orzeka sąd.

3. Ustawa określa rodzaje zrzeszeń podlegających sądowej rejestracji, tryb tej rejestracji oraz formy nadzoru nad tymi zrzeszeniami.

Art. 59. 

1. Zapewnia się wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz w organizacjach pracodawców.

2. Związki zawodowe oraz pracodawcy i ich organizacje mają prawo do rokowań, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych, oraz do zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień.

3. Związkom zawodowym przysługuje prawo do organizowania strajków pracowniczych i innych form protestu w granicach określonych w ustawie. Ze względu na dobro publiczne ustawa może ograniczyć prowadzenie strajku lub zakazać go w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach.

4. Zakres wolności zrzeszania się w związkach zawodowych i organizacjach pracodawców oraz innych wolności związkowych może podlegać tylko takim ograniczeniom ustawowym, jakie są dopuszczalne przez wiążące Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowe.

2. Pojęcie stowarzyszenia

Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych:

1. dobrowolność zrzeszania dotyczy przystępowania do stowarzyszeń (nikogo nie można do tego przymusić) oraz funkcjonowania w ramach stowarzyszenia jak i możliwości wystąpienia z niego,

2. samorządność stowarzyszenia dotyczy samodzielnego wybierania organów, określania struktury organizacyjnej stowarzyszenia, statusu członka, uchwalania aktów wewnętrznych dotyczące jego działalności jak i podejmowania decyzji majątkowych,

3. trwałość zrzeszenia odnosi się do struktury organizacyjnej, celów stowarzyszenia, statusu członka,

4. cel stowarzyszenia nie może być celem zarobkowym.

Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków; do prowadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników.

Stowarzyszenia skupiają osoby fizyczne (obywateli polskich) mającym pełną zdolność do czynności prawnych i niepozbawionym praw publicznych. Małoletni w wieku od 16 do 18 lat, którzy mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych, mogą należeć do stowarzyszeń i korzystać z czynnego i biernego prawa wyborczego, z tym że w składzie zarządu stowarzyszenia większość muszą stanowić osoby o pełnej zdolności do czynności prawnych. Małoletni poniżej 16 lat mogą, za zgodą przedstawicieli ustawowych, należeć do stowarzyszeń według zasad określonych w ich statutach, bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniach członków oraz bez korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia. Jeżeli jednak jednostka organizacyjna stowarzyszenia zrzesza wyłącznie małoletnich, mogą oni wybierać i być wybierani do władz tej jednostki. Cudzoziemcy mający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą zrzeszać się w stowarzyszeniach, zgodnie z przepisami obowiązującymi obywateli polskich.

Cudzoziemcy nie mający miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą wstępować do stowarzyszeń, których statuty przewidują taką możliwość.

Istnieją 2 wyjątki, kiedy członkami stowarzyszenia mogą być osoby prawne:

1. dotyczy to stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego

2. dotyczy to związków stowarzyszeń (gdzie członkami są poszczególne stowarzyszenia).

Rodzaje stowarzyszeń:

1. zarejestrowane - podlegają rejestracji sądowej, dzięki czemu uzyskują osobowość prawną

2. zwykłe - nie podlegają rejestracji, ustawa określa tryb legalizacyjny tego stowarzyszenia

3. związki stowarzyszeń - funkcjonują na zasadach stowarzyszeń zarejestrowanych.

3. Stowarzyszenia zarejestrowane (status prawny, rejestracja)

Osoby w liczbie co najmniej 15 posiadające pełną zdolność do czynności prawnych oraz niepozbawione praw publicznych, pragnące założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia i wybierają komitet założycielski.

Statut stowarzyszenia określa w szczególności:

1. nazwę stowarzyszenia, odróżniającą je od innych stowarzyszeń, organizacji i instytucji,

2. teren działania i siedzibę stowarzyszenia,

3. cele i sposoby ich realizacji,

4. sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków,

5. władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz ich kompetencje,

6. sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności jego uchwał,

7. sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich,

8. zasady dokonywania zmian statutu,

9. sposób rozwiązania się stowarzyszenia.

Stowarzyszenie, które zamierza tworzyć terenowe jednostki organizacyjne, jest obowiązane określić w statucie strukturę organizacyjną i zasady tworzenia tych jednostek. Osoba prawna może być jedynie wspierającym członkiem stowarzyszenia.

Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków. W sprawach, w których statut nie określa właściwości władz stowarzyszenia, podejmowanie uchwał należy do walnego zebrania członków. Statut może przewidywać zamiast walnego zebrania członków zebranie delegatów lub zastąpienie walnego zebrania członków zebraniem delegatów, jeżeli liczba członków przekroczy określoną w statucie wielkość. W takich przypadkach statut określa zasady wyboru delegatów i czas trwania ich kadencji. Stowarzyszenie jest obowiązane posiadać zarząd i organ kontroli wewnętrznej. Komitet założycielski składa do sądu rejestrowego wniosek o rejestrację wraz ze statutem, listą założycieli, zawierającą imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli, protokół z wyboru komitetu założycielskiego, a także informację o adresie tymczasowej siedziby stowarzyszenia. Wniosek o zarejestrowanie stowarzyszenia sąd rejestrowy rozpoznaje niezwłocznie, a rozstrzygnięcie powinno nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Sąd rejestrowy doręcza organowi nadzorującemu odpis wniosku o rejestrację wraz z odpowiednimi załącznikami. Organ ten ma prawo wypowiedzieć się w sprawie wniosku w terminie 14 dni licząc od dnia jego doręczenia, a także przystąpić, za zgodą sądu, do postępowania jako zainteresowany. Sąd rejestrowy odmawia zarejestrowania stowarzyszenia, jeżeli nie spełnia ono warunków określonych w ustawie. Sąd rejestrowy przed wydaniem postanowienia o zarejestrowaniu stowarzyszenia, jeżeli uzna za niezbędne dokonanie dodatkowych ustaleń, wyznacza w tym celu posiedzenie wyjaśniające. Na posiedzenie wyjaśniające sąd rejestrowy wzywa uczestników postępowania. Sąd rejestrowy wydaje postanowienie o zarejestrowaniu stowarzyszenia po stwierdzeniu, że jego statut jest zgodny z przepisami prawa i założyciele spełniają wymagania określone ustawą.

Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego. Terenowa jednostka organizacyjna, może uzyskać osobowość prawną, jeżeli statut stowarzyszenia to przewiduje. O wpisaniu stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego sąd rejestrowy zawiadamia założycieli oraz organ nadzorujący, przesyłając jednocześnie temu organowi statut.

Stowarzyszenia w liczbie co najmniej trzech mogą założyć związek stowarzyszeń.

Założycielami i członkami związku mogą być także inne osoby prawne, z tym że osoby prawne mające cele zarobkowe mogą być członkami wspierającymi.

4. Stowarzyszenia zwykłe

Stowarzyszenie zwykłe nie posiada osobowości prawnej. Osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych i nie pozbawione praw publicznych w liczbie co najmniej 3, pragnące założyć stowarzyszenie zwykłe, uchwalają regulamin działalności, określając w szczególności jego nazwę, cel, teren i środki działania, siedzibę oraz przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie. O utworzeniu stowarzyszenia zwykłego jego założyciele informują na piśmie właściwy, ze względu na przyszłą siedzibę stowarzyszenia, organ nadzorujący, podając dane.

Sąd rejestrowy, na wniosek organu nadzorującego lub prokuratora, może zakazać założenia stowarzyszenia zwykłego, jeżeli nie spełnia ono określonych warunków. Jeżeli w ciągu 30 dni od dnia uzyskania informacji o założeniu stowarzyszenia zwykłego nie zakazano jego działalności, może ono rozpocząć działalność.

Stowarzyszenie zwykłe nie może:

1)  powoływać terenowych jednostek organizacyjnych,

2)  łączyć się w związki stowarzyszeń,

3)  zrzeszać osób prawnych,

4)  prowadzić działalności gospodarczej,

5)  przyjmować darowizn, spadków i zapisów oraz otrzymywać dotacji, a także korzystać z ofiarności publicznej.

Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na swoją działalność ze składek członkowskich.

5. Nadzór nad stowarzyszeniami

Stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej.

Nadzór nad działalnością stowarzyszeń należy do:

1. wojewody właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia - w zakresie nadzoru nad działalnością stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego,

2. starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia - w zakresie nadzoru nad innymi niż wymienione w pkt 1 stowarzyszeniami - zwanych dalej "organami nadzorującymi".

Organ nadzorujący ma prawo:

1)  żądać dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia, w wyznaczonym terminie, odpisów

uchwał walnego zebrania członków (zebrania delegatów),

2)  żądać od władz stowarzyszenia niezbędnych wyjaśnień.

W razie niezastosowania się stowarzyszenia do wymagań, sąd na wniosek organu nadzorującego może nałożyć grzywnę w wysokości jednorazowo nie wyższej niż 5.000 zł. Od grzywny można zwolnić, jeżeli po jej wymierzeniu stowarzyszenie niezwłocznie zastosuje się do wymagań organu nadzorującego. Stowarzyszenie, w terminie 7 dni, może wystąpić do sądu o zwolnienie od grzywny.

Organem nadzorującym terenową jednostkę organizacyjną stowarzyszenia jest organ właściwy ze względu na siedzibę tej jednostki.

W razie stwierdzenia, że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub narusza postanowienia statutu w sprawach, organ nadzorujący, w zależności od rodzaju i stopnia stwierdzonych nieprawidłowości, może wystąpić o ich usunięcie w określonym terminie, udzielić ostrzeżenia władzom stowarzyszenia, wystąpić do sądu o zastosowanie środka określonego ustawie.

Sąd, na wniosek organu nadzorującego lub prokuratora, może:

1. udzielić upomnienia władzom stowarzyszenia,

2. uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę stowarzyszenia,

3. rozwiązać stowarzyszenie, jeżeli jego działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie prawa albo postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawem lub statutem. Do rozwiązania stowarzyszenia może również dojść jeżeli stowarzyszenie nie spełniło warunku dotyczącego minimalnej liczby członków lub też stowarzyszenie nie posiada organów wymaganych ustawą i nie ma możliwości ich powołania w terminie 1 roku,

4. powołać kuratora w przypadku, jeżeli stowarzyszenie nie posiada Zarządu. Funkcje kuratora są ograniczone, jego głównym zadaniem jest zwołanie w terminie 6 miesięcy Zebrania Przedstawicieli i doprowadzenie do wyboru Zarządu. Do momentu wyboru Zarządu Kurator pełni jego funkcje.

6. Konstytucyjna wolność zgromadzania się

Art. 57

Norma konstytucyjna gwarantująca tę wolność - art. 57 Konstytucji (zgromadzenia pokojowe) „Każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich.”

Ograniczenie tej wolności może określać ustawa. Zasady korzystania z tej wolności określają poziom demokracji w państwie.

Ustawa - Prawo o zgromadzeniach

Art. 2 - przesłanki ograniczenia wolności zgromadzeń:

1. ograniczenie może się wiązać z koniecznością ochrony państwa lub porządku publicznego,

2. konieczność ochrony zdrowia lub moralności publicznej,

3. konieczność związana z kwestią ochrony praw i wolności innych osób.

7. Pojęcie zgromadzenia i zgromadzenia publicznego

Każdy może korzystać z wolności pokojowego zgromadzania się.

Zgromadzeniem jest zgrupowanie co najmniej 15 osób, zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska.

Zgromadzenie publiczne natomiast jest organizowane na otwartej przestrzeni i może w nim brać udział niedookreślona liczba uczestników.

Wolność zgromadzania się podlega ograniczeniom przewidzianym jedynie przez ustawy, i dotyczy:

1. ochrony bezpieczeństwa państwowego lub porządku publicznego

2. ochrony zdrowia lub moralności publicznej

3. praw i wolności innych osób,

4. ochrony Pomników Zagłady w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41, poz. 412).

8. Organizator zgromadzenia

Prawo organizowania zgromadzeń przysługuje:

1. osobom fizycznym mającym pełną zdolność do czynności prawnych,

2. osobom prawnym,

3. innym organizacjom (np. stowarzyszeniom zwykłym),

4. grupom osób.

W zgromadzeniach nie mogą uczestniczyć osoby posiadające przy sobie broń, materiały wybuchowe lub inne niebezpieczne narzędzia.

Przepisy ustawy nie dotyczą zgromadzeń:

1)  organizowanych przez organy państwa lub organy samorządu terytorialnego,

2)  odbywanych w ramach działalności Kościoła Katolickiego, innych kościołów oraz związków wyznaniowych.

Postępowanie w sprawach dotyczących zgromadzeń należy do zadań zleconych organów gminy. Organem odwoławczym od decyzji wydanych w sprawach jest wojewoda. Zgromadzenia publiczne (zgromadzenia organizowane na otwartej przestrzeni dostępne dla nieokreślonych imiennie osób), wymagają uprzedniego zawiadomienia organu gminy właściwego ze względu na miejsce zgromadzenia. Jeżeli zgromadzenia organizowane są w pobliżu siedzib przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, misji specjalnych i organizacji międzynarodowych korzystających z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych, organ gminy zawiadamia właściwego komendanta policji oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Rada gminy może określić miejsca, w których organizowanie zgromadzeń publicznych nie wymaga zawiadomienia. Organizator zgromadzenia publicznego zawiadamia organ gminy w taki sposób, aby wiadomość o zgromadzeniu dotarła nie później niż na 3 dni, a najwcześniej 30 dni przed datą zgromadzenia.

9. Zawiadomienie o zgromadzeniu

Organizator zgromadzenia publicznego zawiadamia organ gminy w taki sposób, aby wiadomość o zgromadzeniu dotarła nie później niż na 3 dni, a najwcześniej 30 dni przed datą zgromadzenia. Zawiadomienie powinno zawierać następujące dane:

1. oznaczenie organizatora zgromadzenia (imię, nazwisko, datę urodzenia i adres organizatora oraz nazwę i adres osoby prawnej lub innej organizacji, jeżeli w jej imieniu organizuje on zgromadzenie),

2. cel i program oraz język, w którym będą porozumiewać się uczestnicy zgromadzenia,

3. miejsce i datę, godzinę rozpoczęcia, planowany czas trwania, przewidywaną liczbę uczestników oraz projektowaną trasę przejścia, jeżeli przewiduje się zmianę miejsca w czasie trwania zgromadzenia,

4. określenie planowanych przez organizatora środków służących zapewnieniu pokojowego przebiegu zgromadzenia oraz środków, o których dostarczenie zwraca się do organu gminy.

Organ gminy na wniosek organizatora zapewnia w miarę potrzeby i możliwości ochronę policyjną służącą stosownemu przebiegowi zgromadzenia, oraz może delegować na zgromadzenie swojego przedstawiciela. Delegowani przedstawiciele organu gminy, przybywając na zgromadzenie, są obowiązani okazać swoje upoważnienia przewodniczącemu zgromadzenia.

10. Zakaz odbycia zgromadzenia

Organ gminy zakazuje zgromadzenia publicznego, jeżeli:

1)  jego cel lub odbycie sprzeciwiają się ustawie o zgromadzeniach lub naruszają przepisy ustaw karnych,

2)  odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach.

Decyzja o zakazie zgromadzenia publicznego powinna być doręczona organizatorowi w terminie 3 dni od dnia zawiadomienia, nie później jednak niż na 24 godziny przed planowanym terminem rozpoczęcia zgromadzenia.

Odwołanie wnosi się w terminie 3 dni od dnia doręczenia decyzji. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji. Decyzję wydaną w wyniku rozpatrzenia odwołania doręcza się organizatorowi w terminie 3 dni od dnia otrzymania odwołania.

11. Nadzór nad przebiegiem zgromadzenia (uprawnienia przewodniczącego zgromadzenia oraz przedstawiciela gminy)

Zgromadzenie publiczne powinno mieć przewodniczącego, który otwiera zgromadzenie, kieruje jego przebiegiem oraz zamyka zgromadzenie. Przewodniczącym jest organizator zgromadzenia, chyba że powierzy on swoje obowiązki innej osobie albo uczestnicy zgromadzenia za jego zgodą wybiorą innego przewodniczącego. Przewodniczący odpowiada za zgodny z przepisami prawa przebieg zgromadzenia i podejmuje w tym celu przewidziane w ustawie środki. Organ gminy może delegować na zgromadzenie swoich przedstawicieli.

Z chwilą rozwiązania lub zamknięcia zgromadzenia jego uczestnicy są obowiązani bez nieuzasadnionej zwłoki opuścić miejsce, w którym odbywało się zgromadzenie.

Zgromadzenie może być rozwiązane przez przedstawiciela organu gminy, jeżeli jego przebieg zagraża życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach lub gdy narusza przepisy niniejszej ustawy albo przepisy ustaw karnych, a przewodniczący, uprzedzony o konieczności rozwiązania zgromadzenia, wzbrania się to uczynić. Rozwiązanie zgromadzenia następuje przez wydanie decyzji ustnej, poprzedzonej trzykrotnym ostrzeżeniem uczestników zgromadzenia o możliwości jego rozwiązania, a następnie ogłoszonej przewodniczącemu w obecności zgromadzonych, której nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzję tę doręcza się organizatorowi na piśmie w terminie 24 godzin od jej podjęcia. Organizatorowi oraz uczestnikowi zgromadzenia przysługuje prawo odwołania się od decyzji w sprawie rozwiązania zgromadzenia w terminie 3 dni od dnia rozwiązania zgromadzenia.

12. Konstytucyjne prawo do informacji publicznej (art. 61)

Prawo dostępu do informacji o działalności władzy publicznej zostało określone w art. 61 Konstytucji, a szczegółowe uregulowania w w/w zakresie określa ustawa z dn. 06.09.2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Konstytucja przyjmuje, że prawo dostępu do informacji obejmuje informację o działalności władzy publicznej (tzn. Sejmu, Senatu, Prezydenta, organów samorządu terytorialnego, organów władzy sądowniczej: Trybunału Stanu i Konstytucyjnego jak również sądów). Organem władzy publicznej może też być inny podmiot, np.: organ korporacji zawodowej, samorząd gospodarczy. Katalog organów zobowiązanych do udzielania informacji publicznej jest rozbudowany i w jego skład wchodzą organy, które wykonują działania z zakresu władzy publicznej oraz organy, które gospodarują mieniem Skarbu Państwa.

Konstytucja daje prawo dostępu do informacji w formie:

1. dostępu do dokumentów - w formie papierowej, elektronicznej (niezależnie od tego, w jakiej formie informacja ta powstała)

2. prawa wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów (Sejm, Senat, Rada Gminy, Rada Powiatu, Sejmik Wojewódzki). Konstytucja daje również prawo do rejestracji dźwięku i obrazu.

Konstytucja określa również zasady ograniczenia dostępu do informacji, a mianowicie:

1. ograniczenie może wynikać tylko i wyłącznie z ustawy,

2. ograniczenie musi być uzasadnione koniecznością ochrony pewnych wartości, np. wolności i prawa innych podmiotów gospodarczych, ochrona porządku publicznego, bezpieczeństwo państwa, ważny interes gospodarczy państwa (art. 61 ust. 3 Konstytucji).

Pojęcie informacji publicznej

Pojęcie informacji publicznej określone zostało w art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, zgodnie z którym jest to każda informacja o sprawach publicznych. W art. 6 ustawy określono kategorie informacji:

1. informacje o polityce wewnętrznej i zagranicznej - są to informacje o zamierzeniach władzy ustawodawczej i wykonawczej

2. informacje o podmiotach wymienionych w art. 4 ust. 1 ustawy (organy władzy publicznej, podmioty wykonujące zadania władzy publicznej) oraz o związkach zawodowych i partiach politycznych. Informacją publiczną w tym zakresie jest informacja o:

1. statusie - formie prawnej tych podmiotów,

2. organizacji,

3. przedmiocie działania,

4. kompetencjach tych podmiotów,

5. informacje dot. podmiotów i organów sprawujących w tych organach określone funkcje

6. majątku tych podmiotów,

7. zasadach funkcjonowania,

8. Informacje o stanie i kolejności rozstrzygania spraw.

3. dane publiczne - są to treści aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć podejmowanych przez organy władzy publicznej, między innymi: dane dotyczące kontroli, ocen, stanowisk zajmowanych w sprawach publicznych przez określone podmioty

4. informacje dotyczące majątku publicznego - Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, długu publicznego.

13. Podmioty legitymowane do żądania dostępu do informacji publicznej

Każdemu przysługuje (z wyjątkiem informacji niejawnych) prawo do dostępu informacji publicznych . Od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub fizycznego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej prawo to podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. Nie można, z zastrzeżeniem w/w sytuacji, ograniczać dostępu do informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa, w szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub innych podmiotów wykonujących zadania publiczne albo osób pełniących funkcje publiczne - w zakresie tych zadań lub funkcji.

14. Podmioty zobowiązane do udzielenia informacji publicznej

Art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej określa zakres podmiotowy zobowiązanych do udzielania informacji publicznej i zalicza się do nich:

2. organy władzy publicznej - Sejm, Senat, Prezydent, Premier, Rząd, organy administracji rządowej, samorządowej, Sądy, Trybunały: Stanu i Konstytucyjny

3. organy samorządów gospodarczych i zawodowych - np. korporacje zawodowe lekarzy

4. podmioty reprezentujące Skarb Państwa - np. lasy państwowe

5. podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne, podmioty reprezentujące inne jednostki samorządowych osób prawnych

6. wszystkie inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne oraz wszystkie inne podmioty, które dysponują majątkiem publicznych

7. związki zawodowe,

8. partie polityczne.

W/w podmioty zobowiązane są do udzielenia informacji publicznej trzymając się w granicach:

1. żądania, jakie będzie dotyczyło informacji publicznej

2. tylko w takim zakresie, w jakim podmioty te dysponują informacją.

15. Ograniczenia w zakresie dostępu do informacji

Ograniczenia w zakresie dostępu do informacji publicznej mogą wynikać:

1. z ustaw szczególnych, które określają inne zasady dostępu do informacji publicznej (np. ustawy samorządowe, ustawa o statystyce państwowej)

2. z art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, który wprowadza następujące ograniczenia:

1. regulacje dotyczące ochrony informacji niejawnych

2. ustawy, które obejmują ochronę pewnych kategorii informacji (np. tajemnica skarbowa w Ordynacji podatkowej)

3. ograniczenie ze względu na prywatność osoby fizycznej

4. ograniczenie ze względu na respektowanie tajemnicy przedsiębiorcy.

16. Formy dostępu do informacji

Są 3 podstawowe formy udostępniania informacji publicznej:

1) ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej,

Podmioty udostępniające informacje publiczne w Biuletynie Informacji Publicznej są obowiązane do:

1) oznaczenia informacji danymi określającymi podmiot udostępniający informację,

2) podania w informacji danych określających tożsamość osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji,

3) dołączenia do informacji danych określających tożsamość osoby, która wprowadziła informację do Biuletynu Informacji Publicznej,

4) oznaczenia czasu wytworzenia informacji i czasu jej udostępnienia,

5) zabezpieczenia możliwości identyfikacji czasu rzeczywistego udostępnienia informacji.

2) udostępniania na wniosek, o którym mowa w art. 10 i 11

Informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej, jest udostępniana na wniosek.

Informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku.

Informacja publiczna może być udostępniana:

- w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych,

- przez zainstalowane w miejscach ogólnie dostępnych urządzenia umożliwiające zapoznanie się z tą informacją.

Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem - jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

3) wstępu na posiedzenia organów, - dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia.

17. Udostępnienie informacji na wniosek

Zgodnie z art. 10 i 11 ustawy o dostępie do informacji publicznej informacja, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej udostępniana jest na wniosek. Po złożeniu wniosku pojawiają się 2 drogi zmierzające do:

1. udzielenia informacji publicznej (ustnie lub pisemnie)

2. odmowy udzielenia informacji publicznej w formie decyzji administracyjnej.

Udzielenie informacji powinno nastąpić w ciągu 14 dni od dnia złożenia wniosku. Żądanie co do formy udzielenia informacji jest wiążące. Jeżeli organ nie zachowa terminu do udzielenia informacji, art. 23 ustawy mówi o sankcjach wynikających z nie wywiązania się z w/w obowiązku (grzywna, kara pozbawienia wolności). Termin do udzielenia informacji może być wydłużony, wówczas organ zobowiązany jest do poinformowania strony o terminie udzielenia informacji, jednakże termin ten nie może być dłuższy niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Decyzja o odmowie udzielenia informacji może być wydana tylko wówczas gdy:

1. zachodzą wyjątki określone w ustawach szczególnych

2. zachodzi przeszkoda, gdzie ustawy chronią pewne grupy informacji (np. ordynacja podatkowa)

3. występuje ochrona informacji dotyczących osoby fizycznej

4. występuje ochrona ze względu na respektowanie tajemnicy przedsiębiorcy.

Odwołanie od decyzji odmownej rozpatrywane jest w terminie 14 dni. Skarga do sądu administracyjnego składana jest w terminie 15 dni od dnia jej złożenia. Sąd natomiast rozpatruje ją w terminie 30 dni.

Art. 22 ustawy stanowi, że jeżeli podstawą odmowy udzielenia informacji jest ochrona danych osobowych oraz prawo do prywatności odwołanie od odmowy udzielenia informacji można złożyć do sądu cywilnego.

18. Prawne formy działania policji administracyjnej

Policja posługuje się środkami o charakterze władczym(działania nie władcze występują jako pomocnicze, uzupełniające). 2 podst. grupy: 1. działania władcze zewnętrzne - kierowane są do podmiotów pozostających poza strukturami administracji publicznej 2. działania władcze wewnętrzne- adresatem są organy administracji publicznej pozostające w pewnym układzie zależności np. organy administracji zespolonej i niezespolonej.

Władcze formy zewnętrzne działania policji to:

1. przepisy porządkowe

2. akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym

3. rozkazy policyjne (nakazy i zakazy Policyjne)

4. pozwolenia policyjne

5. przymus policyjny

6. kary policyjne.

Przepisy porządkowe - akty generalne powszechnie obowiązujące, mające na celu utrzymanie porządku publicznego. Mogą być podejmowane na podstawie generalnego upoważnienia zawartego w ustawie o administracji rządowej w województwie, ustawy o samorządzie powiatowym i o samorządzie gminnym. Przepisy porządkowe mogą być wydawane tylko w zakresie nie uregulowanym w odrębnych ustawach lub w innych przepisach powszechnie obowiązujących. W przypadkach nie cierpiących zwłoki przepisy porządkowe może stanowić zarząd powiatu oraz wójt (B,P). W tym przypadku przepisy podlegają zatwierdzeniu na najbliższym posiedzeniu sesji Rady. Przepisy porządkowe wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, przy czym są ogłaszane w szczególnym trybie. Podlegają natychmiastowemu ogłoszeniu w środkach masowego przekazu oraz w drodze obwieszczeń lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze.

Akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym - jest aktem, który ma cechy aktu indywidualnego i aktu powszechnie obowiązującego. Zawarty jest w nim nakaz albo zakaz, adresowany do określonej grupy adresatów. Nie reguluje statusu prawnego adresatów, ale odnosi się do faktycznego czynienia, nieczynienia lub znoszenia. Są aktami bezpośrednio zobowiązującymi. Nie muszą być wydawane w sformalizowanym postępowaniu. Przykład: z zakresu ochrony pożarowej- gdzie osoba kierująca akcja ratowniczą ma prawo ewakuacji ludzi z zagrożonego terenu.

Rozkaz policyjny - akt administracyjny skierowany do konkretnego adresata mający na celu spowodowanie pewnego zachowania się w interesie porządku publicznego. Treścią będzie nakaz albo zakaz, np. nakaz rozwiązania zgromadzenia publicznego. Jeżeli polecenie ma na celu usunięcie bezpośredniego zagrożenia to podlega natychmiastowemu wykonaniu. Polecenia są wydawane w formie pisemnej, a wyjątkowych przypadkach w formie ustnej.

Pozwolenia policyjne - akty administracyjne o charakterze konstytutywnym. Są aktami uchylającymi ustawowy zakaz rozwijania pewnej działalności, Przy ich pomocy organ administracji publicznej stwierdza, że w konkretnym przypadku nie zachodzi przeszkoda z punktu widzenia interesu publicznego do rozwijania przez jednostkę pewnej działalności. Celem pozwolenia policyjnego jest utrzymanie i zabezpieczenie porządku publicznego . Z pozwoleniem policyjnym spotykamy się w przypadku pozwolenia na nabywanie, posiadanie, zbywanie broni i amunicji.

Przymus policyjny- tzw. przymus natychmiastowy - ma miejsce w sytuacjach, które wymagają natychmiastowego działania ze strony organów administracji w uproszczonym trybie. Dopuszcza się go w przypadku, jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązku groziłaby niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia ludzi, albo ciężkimi szkodami dla gospodarstwa narodowego lub jeżeli wymaga tego szczególny interes społeczny. Wówczas organy egzekucyjne , Policji, UOP, Straży Granicznej, Straży Pożarnej, kierujący akcją ratowniczą oraz inne organy powołane do ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku , zdrowia publicznego, mienia społecznego mogą stosować środki egzekucyjne(wykonanie zastępcze, odebranie rzeczy ruchomej, przymus bezpośredni).

Kary policyjne - to grupa kar administracyjnych mających na celu zabezpieczenie porządku publicznego. Są to kary pieniężne - kary grzywny w postaci mandatu karnego. Uprawnienia do wykonania mandatu karnego mają m.in. Strażnicy PSP, Inspektorzy Inspekcji Sanitarnej, Funkcjonariusze Straży Granicznej.

Władcze formy wewnętrzne działania policji:

1. polecenie policyjne

2. polecenie koordynacyjne wojewody

3. uchwała kierunkowa

Polecenie policyjne - Polecenia winny ustalać przedmiot działania lub wykazywać stan niezgodny z prawem , o którego usunięcie chodzi. Ustawa dopuszcza polecenia ustne i pisemne, lecz polecenie ustne wymaga potwierdzenia na piśmie. Polecenie takie jest wiążące i podlega niezwłocznemu wykonaniu. Polecenie naruszające prawo, w szczególności wydane z przekroczeniem upoważnienia ustawowego, jest nieważne. O jego nieważności rozstrzyga wojewoda.

Polecenie koordynacyjne wojewody - w sytuacjach nadzwyczajnych wojewoda może wydać polecenie obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego. Polecenia mają charakter wiążący dla organu administracji. Zapewniają współdziałanie tych jednostek na terenie województwa w celu eliminacji zagrożenia, które na tym terenie się pojawiły.. Mają zapobiegać zagrożeniom życia, zdrowia lub mienia, zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegać klęskom żywiołowym. O wydaniu polecenia wojewoda powinien powiadomić właściwego ministra. Polecenia mają charakter wiążący dla organu administracji,

Uchwała kierunkowa - w ustawie o Inspekcji Ochrony Środowiska Rada Powiatu dysponuje prawem do określania kierunków działania właściwego organu IOŚr. W celu zapewnienia należytego stanu środowiska.. Uchwała taka nie może dotyczyć wykonania konkretnych czynności, ani określić sposobu wykonania zadania przez organy IOŚr, lecz ustalać przedmiot działania lub wskazywać stan niezgodny z prawem.

1. Granice działalności policji administracyjnej .

1. policja administracyjna jest powołana wyłącznie do ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego - nie powinna wkraczać w sferę interesów i dóbr prywatnych

2. policja jest powołana jedynie dla ochrony i bezpieczeństwa publicznego, a nie dla innych celów

3. policji wolno wkraczać tylko przeciwko faktycznym naruszeniom i bezpośrednim zagrożeniom porządku publicznego

4. policja powinna zwracać się z odpowiednim nakazem, czy zakazem, do tego kto rzeczywiście zakłóci porządek

5. interwencja policyjna jest uzasadniona i wskazana tylko wtedy, gdy naruszenie czy zakłócenie przekracza pewną przeciętną miarę

6. przy usuwaniu danego szkodliwego stanu rzeczy władza policyjna musi przestrzegać zasady

7. proporcjonalności (umiaru)

8. policja powinna stosować środki jak najmniej uciążliwe dla zobowiązanego

2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako forma ograniczenia prawa własności i innych praw rzeczowych.

Jest aktem prawa miejscowego, uchwalany przez radę gminy, podlega opublikowaniu w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym.

Istota tego aktu polega na tym, że kształtuje ona wraz z innymi przepisami sposób wykonywania prawa własności, decyduje on o zasadach wykonywania prawa własności tak samo jak przepisy prawa cywilnego. Szczególne obszary, co do których przygotowanie planu ma charakter obligatoryjny - tereny górnicze.

Jest to istotna forma ingerowania w prawa właściciela. W sprawie prawa własności administracja publiczna ma możliwość wprowadzenia pewnych ograniczeń. W pojęciu tym mieści się również prawo zabudowy.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzenn.: 1.ustala przeznaczenie terenu 2.ustala rozmieszczenie inwestycji celu publicznego 3. określa sposoby zagospodarowania i warunki zabudowy terenu.

Czy na określonym terenie można zrealizować decyzję zależy od zapisów w miejscowym planie zagospodarowania. Obecnie plan nie jest obligatoryjny i warunki zabudowy można ustalić w drodze aktu indywidualnego albo decyzji o warunkach zabudowy, albo decyzji dotyczącej celu publicznego.

Procedura prowadząca do przyjęcia planu zagospodarowania przestrzennego składa się z dwóch etapów:

Etap I - przygotowanie przez gminę studium zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań, nie jest to akt powszechnie obowiązujący, określa podstawowe zasady i kierunki zagospodarowania przestrzennego na obszarze gminy, jest wiążące dla rady gminy przy uchwalaniu planu.

Etap II - procedura planistyczna:

1. następuje przyjęcie uchwały przez radę gminy o przystąpieniu do sporządzenia planu (ogłoszenie w prasie miejscowej o tym fakcie),

2. sporządzenie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

3. opiniowanie i uzgadnianie,

4. wyłożenie projektu planu do publicznego wglądu - na okres co najmniej 21 dni, po tym jest 14 dni na składanie uwag do planu,

5. projekt planu jest przedkładany radzie gminy z listą nieuwzględnionych uwag,

6. uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przez radę gminy.

3. Skutki przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Są to skutki wynikające z tego, że plan może wpływać na podwyższenie, czy obniżenie wartości nieruchomości, ograniczenia, utrudnienia w zakresie z dotychczasowego korzystania z nieruchomości.

Gdy postępowanie zagospodarowania przestrzennego powoduje zmianę wartości mienia,

dotychczasowe użytkowanie staje się niemożliwe lub zakłócone - właściciel nieruchomości: 1. może zażądać wykupu działki przez gminę

2. może żądać odszkodowania

Przy obniżeniu wartości nieruchomości (art. 36) jeśli właściciel albo użytkownik wieczysty chcą nieruchomość sprzedać mogą żądać od gminy odszkodowania równego w tej kwocie, o jaką wartość nieruchomości została obniżona. Tego roszczenia można dochodzić w okresie 5 lat od daty, w której plan wszedł w życie.

W przypadku zmiany warunków korzystania z nieruchomości - właściciel nieruchomości może:

a. wystąpić o odszkodowanie,

b. wystąpić o wykup tej nieruchomości,

c. otrzymać od gminy nieruchomość zamienną,

Jeśli wartość nieruchomości wzrośnie, to gmina będzie miała roszczenie do właściciela albo użytkownika wieczystego , który taką nieruchomość sprzedaje. Wójt,(B,P)w drodze decyzji adm. określa kwotę, jaką właściciel nieruchomości musi zapłacić na rzecz gminy (to tzw. renta planistyczna).Max. może to być do 30% wzrostu wartości nieruchomości. Wszczęcie postępowania w sprawie renty planistycznej może nastąpić w ciągu 5 lat od przyjęcia planu

4. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego .

Inwestycje celu publicznego to te , które służą realizacji celów publicznych. Chodzi o takie inwestycje jak: drogi publiczne i wodne, linie kolejowe, pomieszczenia dla urzędów publicznych, obiekty na potrzeby obronności ,na potrzeby ochrony środowiska. Decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego można wydać , jeśli nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Decyzje te wyznaczają sposób korzystania z gruntu, a zarazem sytuację prawną nieruchomości.

Uzyskanie takiej decyzji jest zdecydowanie łatwiejsze niż uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy.

Z inwestycją celu publicznego mamy do czynienia w przypadkach określonych w art. 6 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami. Cele publiczne należy wiązać z zadaniami administracji publicznej np. kwestia dróg publicznych, linii kolejowych, urządzenia do zaopatrzenia ludności w wodę, szkoły publiczne itd.

Procedura

Właściwym do wydania decyzji jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Inwestycje o znaczeniu krajowym albo wojewódzkim wymagają uzgodnienia z marszałkiem województwa.

Trwałość decyzji - polega przede wszystkim na tym, że po upływie 12 m-cy od wydania decyzji nie można stwierdzić jej nieważności.

Opinie i uzgodnienia - w zależności od rodzaju inwestycji

Zawieszenie postępowania - w przypadku jeśli plan zagospodarowania przestrzennego ma być sporządzony zawieszenie na okres 12 m-cy, jeśli plan w tym okresie nie zostanie przyjęty to wówczas również następuje odwieszenie postępowania i wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji.

Skutki prawne wydania decyzji:

- takie same jak przyjęcia planu - art. 36

- obniżenie wartości działki sąsiedniej - roszczenie do gminy o odszkodowanie lub nieruchomość zamienną.

5. Decyzja o warunkach zabudowy.

Decyzja o warunkach zabudowy

Każda zmiana zagospodarowania terenu w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego wymaga uzyskania takiej decyzji.

Przesłanki jakie muszą być spełnione w celu uzyskania decyzji:

1. wymóg dobrego sąsiedztwa - art. 61 ust. 1 pkt. 1 (chodzi także o dalsze sąsiedztwo),

2. nieruchomość musi mieć dostęp do drogi publicznej,

3. uzbrojenie terenu - takie, które wystarcza do realizacji planu budowlanego,

4. tereny rolne i leśne - wymóg planu oraz uzyskania decyzji o zmianie przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych.

Zawieszenie postępowania - na okres co najmniej 12 m-cy; jeśli rada nie przyjmie planu w okresie zawieszenia - konieczność wydania decyzji.

Decyzja taka nie rodzi żadnych praw do terenu, w oparciu o nią można uzyskać pozwolenie budowlane. Co do tego samego terenu mogą być wydane różne decyzje co do zabudowy różnym podmiotom. Istnieje możliwość przeniesienia takiej decyzji w trybie administracyjnym; organ, który ja wydał jest zobowiązany do jej przeniesienia w drodze decyzji administracyjnej na inny podmiot pod warunkiem akceptacji obydwu stron.

Skutki wydania decyzji dla właścicieli nieruchomości sąsiednich:

- roszczenia mogą być kierowane wyłącznie do inwestora.

W przypadku kiedy inny wnioskodawca uzyskał pozwolenie budowlane to inne decyzje wydane innym wnioskodawcom wygasają.

Decyzje wygasają również w przypadku przyjęcia planu zagospodarowania przestrzennego, jeśli jego ustalenia są inne niż decyzji o warunkach zabudowy.

6. Wywłaszczenie nieruchomości.

Instytucja wywłaszczenia - pozbawienie prawa własności

Odbywa się za odszkodowaniem. Wywłaszczenie może być dokonane tylko i wyłącznie na cele publiczne (muszą być określone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego).

Podstawą do dokonania wywłaszczenia jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o lokalizacji celu publicznego.

Zasada subsydiarności wywłaszczenia - jest ono działaniem ostatecznym, może być dokonane tylko wtedy, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób (np. zakup nieruchomości, zamiana nieruchomości).

Zasada proporcjonalności - wywłaszczenie nie musi dotyczyć całej nieruchomości

Wywłaszczenie może być dokonane tylko i wyłącznie na rzecz Skarbu Państwa (SP) lub jednostkę samorządu terytorialnego.

Postępowanie wywłaszczeniowe

- poprzedzone jest etapem wstępnym - rokowania

- etap II - podjęcie decyzji o wywłaszczeniu: z urzędu - na rzecz SP, na wniosek - na rzecz jedn. sam. teryt.

Odszkodowanie - składnik decyzji

W wyniki wywłaszczenia następuje przejście prawa własności na rzecz SP lub jedn. sam. teryt., ale dopiero gdy decyzja jest ostateczna. W terminie 3 m-cy od uzyskania ostateczności wygasają wszystkie umowy najmu, dzierżawy, trwały zarząd dotyczące tej nieruchomości.

Zwrot wywłaszczonych nieruchomości - gdy nie może być ona użyta na cel, w którym miała być zagospodarowana (w drodze decyzji).

Zezwolenie na korzystanie z nieruchomości w sposób szczególny

Inwestycje związane z dostawą mediów (prąd, gaz, łączność publiczna). W przypadku braku zgody właściciela nieruchomości starosta wydaje decyzje o zezwoleniu na korzystanie z nieruchomości i przeprowadzenie inwestycji liniowej.

Inwestor musi doprowadzić nieruchomość do stanu poprzedniego, właścicielom należy się odszkodowanie.

Art. 125 - zezwolenie na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin

W przypadku braku zgody właściciela nieruchomości starosta w drodze decyzji administracyjnej może zezwolić inwestorowi na dokonanie tej inwestycji. Właścicielowi należy się odszkodowanie.

Art.. 126 - zezwolenie na czasowe zajęcie nieruchomości np. w przypadku klęski żywiołowej, maksymalnie 6 m-cy - w drodze decyzji administracyjnej starosty, przymusowe zajęcie nieruchomości

25. Zezwolenie na korzystanie z nieruchomości w sposób szczególny (art. 124 u.g.n.)

1. Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

2. Zezwolenie może być udzielone z urzędu albo na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, innej osoby lub jednostki organizacyjnej.

3. Udzielenie zezwolenia powinno być poprzedzone rokowaniami z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości o uzyskanie zgody na wykonanie prac, o których mowa w ust. 1. Rokowania przeprowadza osoba lub jednostka organizacyjna zamierzająca wystąpić z wnioskiem o zezwolenie. Do wniosku należy dołączyć dokumenty z przeprowadzonych rokowań.

4. Na osobie lub jednostce organizacyjnej występującej o zezwolenie ciąży obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1. Jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, stosuje się odpowiednio przepis art. 128 ust. 4.

5. Jeżeli założenie lub przeprowadzenie ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1, uniemożliwia właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy albo w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem, właściciel lub użytkownik wieczysty może żądać, aby odpowiednio starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, lub występujący z wnioskiem o zezwolenie, o którym mowa w ust. 2, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa, w drodze umowy, własność albo użytkowanie wieczyste nieruchomości.

6. Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości jest obowiązany udostępnić nieruchomość w celu wykonania czynności związanych z konserwacją oraz usuwaniem awarii ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1. Obowiązek udostępnienia nieruchomości podlega egzekucji administracyjnej. Przepisy ust. 4 stosuje się odpowiednio.

7. Decyzja ostateczna, o której mowa w ust. 1, stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Wpisu dokonuje się na wniosek starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli zezwolenie było udzielone na wniosek tej jednostki.

8. ⁽¹⁰⁵⁾ W sprawach, o których mowa w ust. 1, w których stroną postępowania jest gmina lub powiat, prezydent miasta na prawach powiatu sprawujący funkcję starosty podlega wyłączeniu na zasadach określonych w rozdziale 5 działu I Kodeksu postępowania administracyjnego.

26. Zezwolenie na poszukiwanie , rozpoznawanie , wydobywanie lub składowanie kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa (art. 125 u.g.n.)

Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może, w drodze decyzji, ograniczyć sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu, wydobywaniu lub składowaniu kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa oraz węgla brunatnego wydobywanego metodą odkrywkową, na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody.

27. Zezwolenie na czasowe zajęcie nieruchomości (art. 126 u.g.n.)

1. W przypadku siły wyższej lub nagłej potrzeby zapobieżenia powstaniu znacznej szkody, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może udzielić, w drodze decyzji, zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. Decyzji nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

2. Po upływie okresu, na który nastąpiło zajęcie nieruchomości, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, jest obowiązany doprowadzić nieruchomość do stanu poprzedniego. Gdyby przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego było niemożliwe albo pociągało za sobą nadmierne trudności lub koszty, stosuje się odpowiednio przepis art. 128 ust. 4.

3. Jeżeli na skutek czasowego zajęcia nieruchomości właściciel lub użytkownik wieczysty nie będzie mógł korzystać z nieruchomości w sposób dotychczasowy lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem, może żądać, aby starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa własność lub użytkowanie wieczyste nieruchomości w drodze umowy.

28. Warunki uzyskania pozwolenia budowlanego.

Ustawa wymaga uzyskania pozwolenia budowlanego o charakterze ostatecznym dla realizacja celu budowlanego.

Wyjątkowo prawo budowlane dopuszcza inny tryb legalizacji jakim jest zgłoszenie, art. 30 ust. 1 - przypadki, w których wystarczy zgłoszenie - baseny, oczka wodne, boiska szkolne, korty tenisowe, altany do 25m2, obiekty małej architektury (kapliczki, krzyże)

Pozwolenie budowlane

Stronami postępowania w sprawie uzyskania pozwolenia budowlanego są (art.28 ust.2):

- inwestor,

- właściciele, użytkownicy wieczyści posiadający tytuł prawny własności w obszarze oddziaływania obiektu.

Ustawodawca nie dopuszcza do postępowania organizacji społecznych jako stron postępowania.

Warunki uzyskania pozwolenia:

- zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dopuszczający taką inwestycję lub decyzja o warunkach zabudowy,

- przed złożeniem wniosku trzeba uzyskać wcześniej wymagane prawem uzgodnienia odpowiednich organów (opinie, stanowiska np. PIP, Sanepid),

- złożenie oświadczenia o prawem dysponowania nieruchomością na cele budowlane,

- dołączenie decyzji środowiskowych (jeżeli jest wymagane),

- dołączenie 4 egzemplarzy projektu budowlanego.

Termin na wydanie pozwolenia - 65 dni od dnia złożenia wniosku; w przypadku niewydania pozwolenia w tym terminie organ wyższego stopnia nakłada karę.

Wniesienie skargi do sądu administracyjnego - sąd może uzależnić skuteczność wniesienia tej skargi od złożenia kaucji przez skarżącego.

Odstąpienie od projektu budowlanego - art.36a pkt. 5 - odstąpienie o charakterze istotnym

W ciągu 2 lat od uzyskania pozwolenia budowlanego trzeba rozpocząć prace budowlane, w przeciwnym wypadku pozwolenie wygaśnie (art. 37).

Zgłoszenie robót budowlanych

Organ, do którego zgłoszenie jest kierowane (starosta) nie wydaje żadnego rozstrzygnięcia, jest to tylko informacja o tym, że będzie inwestycja realizowana.

Zgłoszenie powinno zawierać:

- rodzaj, zakres, sposób realizowania przedsięwzięcia,

- termin realizacji.

Starosta może wnieść sprzeciw w ciągu 30 dni od dnia zgłoszenia robót.

Rozbiórka obiektu budowlanego

Samowola budowlana (wybudowanie obiektu bez pozwolenia budowlanego) - organ orzeka o rozbiórce obiektu; istnieje możliwość legalizacji - konieczność uiszczenia wysokich opłat.

Dopuszczenie do użytkowania - zakończenie budowy

Konieczność uzyskania w pewnych sytuacjach decyzji o pozwoleniu na użytkowanie

Nakaz rozbiórki

Eksploatowanie obiektu w taki sposób, że nie nadaje się do remontu, organ może nakazać rozbiórkę obiektu

Wyłączenie o obiektu z eksploatacji - zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi

29. Zgłoszenie robót budowlanych.

Art. 29. 1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

1) obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:

a) parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m,

b) płyt do składowania obornika,

c) szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25 m³,

d) naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m³ i wysokości nie większej niż 4,50 m,

e) suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m²;

2) wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, wiat i altan oraz przydomowych oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 25 m², przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki;

3) indywidualnych przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m³ na dobę;

4) altan i obiektów gospodarczych na działkach w rodzinnych ogrodach działkowych o powierzchni zabudowy do 25 m² w miastach i do 35 m² poza granicami miast oraz wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich;

5) wiat przystankowych i peronowych;

6) budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 20 m², służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa i będących we władaniu zarządu kolei;

7) wolno stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków telekomunikacyjnych;

8) parkometrów z własnym zasilaniem;

9) boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do rekreacji;

10) miejsc postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie;

11) zatok parkingowych na drogach wojewódzkich, powiatowych i gminnych;

12) tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu; zwolnienie to nie dotyczy obiektów, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów o ochronie środowiska;

13) gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m², przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa;

14) obiektów budowlanych piętrzących wodę i upustowych o wysokości piętrzenia poniżej 1 m poza rzekami żeglownymi oraz poza obszarem parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin;

15) przydomowych basenów i oczek wodnych o powierzchni do 30 m²;

16) pomostów o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m, służących do:

a) cumowania niewielkich jednostek pływających, jak łodzie, kajaki, jachty,

b) uprawiania wędkarstwa,

c) rekreacji;

17) opasek brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych umocnień brzegów rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód wewnętrznych, niestanowiących konstrukcji oporowych;

18) pochylni przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych;

19) instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m³, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych;

20) przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych;

21) urządzeń pomiarowych, wraz z ogrodzeniami i drogami wewnętrznymi, państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej i państwowej służby hydrogeologicznej:

a) posterunków: wodowskazowych, meteorologicznych, opadowych oraz wód podziemnych,

b) punktów: obserwacyjnych stanów wód podziemnych oraz monitoringu jakości wód podziemnych,

c) piezometrów obserwacyjnych i obudowanych źródeł;

22) obiektów małej architektury;

23) ogrodzeń;

24) obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych, położonych na terenie budowy, oraz ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach geodezyjnych;

25) tymczasowych obiektów budowlanych stanowiących wyłącznie eksponaty wystawowe, niepełniących jakichkolwiek funkcji użytkowych, usytuowanych na terenach przeznaczonych na ten cel;

26) znaków geodezyjnych, a także obiektów triangulacyjnych, poza obszarem parków narodowych i rezerwatów przyrody;

27) instalacji telekomunikacyjnych w obrębie budynków będących w użytkowaniu.

2. Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na:

1) remoncie istniejących obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych, z wyjątkiem obiektów wpisanych do rejestru zabytków;

2) (uchylony);

3) (uchylony);

4) dociepleniu budynków o wysokości do 12 m;

5) utwardzeniu powierzchni gruntu na działkach budowlanych;

6) instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym;

7) (uchylony);

8) (uchylony);

9) wykonywaniu urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, z wyjątkiem:

a) ziemnych stawów hodowlanych,

b) urządzeń melioracji wodnych szczegółowych usytuowanych w granicach parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin;

10) wykonywaniu ujęć wód śródlądowych powierzchniowych o wydajności poniżej 50 m³/h oraz obudowy ujęć wód podziemnych;

11) przebudowie sieci elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych;

12) przebudowie dróg, torów i urządzeń kolejowych;

13) wykonywaniu podczyszczeniowych robót czerpalnych polegających na usunięciu spłyceń dna, powstałych w czasie użytkowania basenów i kanałów portowych oraz torów wodnych, w stosunku do głębokości technicznych (eksploatacyjnych) i nachyleń skarp podwodnych akwenu;

14) instalowaniu krat na obiektach budowlanych;

15) instalowaniu urządzeń na obiektach budowlanych;

16) montażu wolno stojących kolektorów słonecznych.

Art. 29a. 1. Budowa przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20, wymaga sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

2. Do budowy, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy prawa energetycznego albo o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli inwestor dokonał zgłoszenia, o którym mowa w art. 30.

komentarze

Art. 30. 1. Zgłoszenia właściwemu organowi wymaga:

1) budowa, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1-3, pkt 5-19 i pkt 21;

1a) budowa, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20 - z zastrzeżeniem art. 29a;

2) wykonywanie robót budowlanych, o których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1, 4-6 oraz 9-13;

3) budowa ogrodzeń od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych i innych miejsc publicznych oraz ogrodzeń o wysokości powyżej 2,20 m i wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu:

a) krat na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz obiektach wpisanych do rejestru zabytków,

b) urządzeń o wysokości powyżej 3 m na obiektach budowlanych,

c) na obiektach budowlanych - urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne, będących instalacjami w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, zaliczanych do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu tej ustawy;

4) budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych.

2. W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2, oraz, w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada, w drodze postanowienia, na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw, w drodze decyzji.

3. Do zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 19 i 20, należy ponadto dołączyć projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane. Projekt zagospodarowania działki lub terenu, w przypadku budowy instalacji gazowej, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 19, powinien być uzgodniony z podmiotem właściwym do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

4. W zgłoszeniu budowy, o której mowa w ust. 1 pkt 4, należy ponadto przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, wykonany przez projektanta posiadającego wymagane uprawnienia budowlane.

5. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.

5a. ⁽¹⁵⁾ Jeżeli zostało wydane, w trybie art. 46b ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, postanowienie o konieczności uzyskania przez zgłaszającego decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, bieg terminu, o którym mowa w ust. 5, rozpoczyna się od dnia uzupełnienia sprawy o wydaną decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.

6. Właściwy organ wnosi sprzeciw, jeżeli:

1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę;

2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub inne przepisy;

3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.

7. Właściwy organ może nałożyć, w drodze decyzji, o której mowa w ust. 5, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować:

1) zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;

2) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;

3) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;

4) wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.

Art. 31. 

1. Pozwolenia nie wymaga rozbiórka:

1) budynków i budowli - niewpisanych do rejestru zabytków oraz nieobjętych ochroną konserwatorską - o wysokości poniżej 8 m, jeżeli ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości;

2) obiektów i urządzeń budowlanych, na budowę których nie jest wymagane pozwolenie na budowę, jeżeli nie podlegają ochronie jako zabytki.

2. Rozbiórka obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, wymaga uprzedniego zgłoszenia właściwemu organowi, w którym należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania tych robót. Przepis art. 30 ust. 5 stosuje się odpowiednio.

3. Właściwy organ może nałożyć obowiązek uzyskania pozwolenia na rozbiórkę obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli rozbiórka tych obiektów:

1) może wpłynąć na pogorszenie stosunków wodnych, warunków sanitarnych oraz stanu środowiska lub

2) wymaga zachowania warunków, od których spełnienia może być uzależnione prowadzenie robót związanych z rozbiórką.

4. Właściwy organ może żądać, ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia, przedstawienia danych o obiekcie budowlanym lub dotyczących prowadzenia robót rozbiórkowych.

5. Roboty zabezpieczające i rozbiórkowe można rozpocząć przed uzyskaniem pozwolenia na rozbiórkę lub przed ich zgłoszeniem, jeżeli mają one na celu usunięcie bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Rozpoczęcie takich robót nie zwalnia od obowiązku bezzwłocznego uzyskania pozwolenia na rozbiórkę lub zgłoszenia o zamierzonej rozbiórce obiektu budowlanego.

30. Samorząd zawodowy wolnych zawodów

Wolny zawód jest to zawód uregulowany przez prawo, który łączy się z osobistym jego wykonywaniem. Cechami charakteryzującymi wolne zawody są:

1. regulowany charakter - zawód uregulowany przez prawo - tzn. prawo określa kryteria, prawa i obowiązki danej grupy zawodowej

2. osobisty sposób świadczonych usług

3. kwalifikowane wykształcenie

4. obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej

5. odpowiedzialność dyscyplinarna

6. posiadanie własnego samorządu

7. posiadanie własnych zasad etycznych

Można wyróżnić różne grupy wolnych zawodów, np.:

1. zawody prawnicze: adwokat, notariusz, komornik, radca prawny

2. zawody lekarskie: lekarz, weterynarz, pielęgniarka - położna, farmaceuta

3. zawody techniczne: architekt, geodeta, urbanista, rzeczoznawca majątkowy

4. inne zawody: psycholog, doradca podatkowy.

Samorząd wolnych zawodów jest to forma decentralizacji władzy publicznej. Jednym z głównych zadań samorządu zawodowego jest czuwanie nad należytym wykonywaniem zawodu, decydowanie o przyznaniu prawa do wykonywania zawodu, określenie warunków wykonywania zawodu oraz kontrola należytego wykonywania zawodu. Samorząd zawodowy jest co do zasady przymusowy (np. dla radców prawnych, adwokatów, lekarzy). Obowiązek przystąpienia do samorządu nie występuje np. w przypadku tłumaczy przysięgłych.

Przykładem samorządu zawodowego wolnych zawodów jest samorząd zawodowy radców prawnych, który tworzą radcy prawni i aplikanci radcowscy. Do zadań tego samorządu należy w szczególności (art. 41 ustawy o radcach prawnych):

1. udział w zapewnieniu warunków do wykonywania ustawowych zadań radców prawnych

2. reprezentowanie radców prawnych i aplikantów radcowskich oraz ochrona ich interesów zawodowych,

3. współdziałanie w kształtowaniu i stosowaniu prawa,

4. przygotowywanie aplikantów radcowskich do należytego wykonywania zawodu oraz doskonalenie zawodowe radców prawnych,

5. nadzór nad należytym wykonywaniem zawodu radcy prawnego oraz aplikantów,

6. prowadzenie badań w zakresie funkcjonowania pomocy prawnej.

Organami tego samorządu są (art. 42):

1. Krajowy Zjazd Radców Prawnych

2. Krajowa Rada Radców Prawnych

3. Wyższa Komisja Rewizyjna

4. Wyższy Sąd Dyscyplinarny

5. zgromadzenie okręgowej izby radców prawnych

6. rada okręgowej izby radców prawnych

7. okręgowa komisja rewizyjna

8. okręgowy sąd dyscyplinarny.

Członkami organów samorządu mogą być tylko radcy prawni.

31. Nabycie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego

Zawód radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Radca prawny nie może występować w charakterze obrońcy w postępowaniu karnym i w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe. Radca prawny przy wykonywaniu czynności zawodowych korzysta z wolności słowa i pisma w granicach określonych przepisami prawa i rzeczową potrzebą. Nadużycie tej wolności podlega wyłącznie odpowiedzialności dyscyplinarnej. Radca prawny podczas i w związku z wykonywaniem czynności zawodowych korzysta z ochrony prawnej przysługującej sędziemu i prokuratorowi. Prawo do wykonywania zawodu radcy prawnego powstaje z chwilą wpisu na listę radców prawnych i złożenia ślubowania. Na listę tą może być wpisany ten, kto:

1. ukończył wyższe studia prawnicze w RP i uzyskał tytuł magistra lub studia prawnicze zagraniczne uznane w RP,

2. korzysta w pełni z praw publicznych,

3. ma pełna zdolność do czynności prawnych,

4. jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu radcy prawnego,

5. odbył w RP aplikację radcowską (która trwa 3 lata i 6 miesięcy) i złożył egzamin radcowski (do egzaminu bez aplikacji mogą przystąpić: doktorzy nauk prawnych, osoby które pracowały prze okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 8 lat na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego).

Wpis na listę następuje po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu radcowskiego na wniosek tejże osoby. Wpis dokonywany jest na podstawie uchwały rady okręgowej izby radców prawnych właściwej ze względu na miejsce odbycia aplikacji radcowskiej. Do wniosku osoba ubiegająca się o wpis obowiązana jest dołączyć informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed jej złożeniem.

Wymogu odbycia aplikacji i złożenia egzaminu nie stosuje się do:

1. profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych,

2. osób które zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, adwokacki lub notarialny,

3. osób, które co najmniej przez 3 lata zajmowały stanowisko radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

Na listę radców prawnych nie mogą być wpisane osoby, które:

1. wykonują zawód sędziego, prokuratora, notariusza, komornika, asesora sądowego, prokuratorskiego i notarialnego

2. odbywają aplikację sądową, prokuratorską lub notarialną.

W/w osoby nie mogą również wykonywać zawodu radcy prawnego.

Zawieszenie prawa do wykonywania zawodu następuje w wypadku:

1. wykonywania zawodu adwokata

2. podjęcia pracy w organach wymiaru sprawiedliwości, organach ścigania lub kancelarii notarialnej

3. podjęcia pracy w Prokuratorii Generalnej Skarbu państwa

4. uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego o zastosowaniu tejże kary.

Skreślenie z listy radców prawnych następuje w wypadku:

1. wniosku radcy prawnego,

2. choćby częściowego ograniczenia zdolności do czynności prawnych,

3. utraty z mocy wyroku sądowego praw publicznych

4. nieziszczenia składek członkowskich za okres dłuższy niż 1 rok

5. śmierci radcy prawnego,

6. orzeczenia dyscyplinarnego lub wyroku sądowego o pozbawieniu prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego.

32. Nabycie uprawnień do wykonywania zawodu adwokata

Zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Pomoc prawna może być świadczona na rzecz osób fizycznych, podmiotów gospodarczych oraz jednostek organizacyjnych. Adwokat przy wykonywaniu czynności zawodowych korzysta z wolności słowa i pisma w granicach określonych przepisami prawa i rzeczową potrzebą. Nadużycie tej wolności podlega wyłącznie odpowiedzialności dyscyplinarnej. Adwokat podczas i w związku z wykonywaniem czynności zawodowych korzysta z ochrony prawnej przysługującej sędziemu i prokuratorowi. Prawo do wykonywania zawodu adwokata powstaje z chwilą wpisu na listę adwokatów prawnych i złożenia ślubowania. Na listę tą może być wpisany ten, kto:

1. jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata,

2. korzysta w pełni z praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych,

3. ukończył wyższe studia prawnicze w RP i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w RP,

4. odbył w RP aplikację adwokacką (która trwa 3 lata i 6 miesięcy, przy czym co najmniej 6 miesięcy aplikacja odbywa się w sądzie, prokuraturze, kancelarii notarialnej lub innej instytucji publicznej na podstawie skierowania okręgowej rady adwokackiej) i złożył egzamin adwokacki (do egzaminu adwokackiego bez odbycia aplikacji adwokackiej może przystąpić: doktor nauk prawnych, osoba która pracowała przez okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 8 lat na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego).

Wpis na listę następuje po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu na wniosek tejże osoby. Wpis dokonywany jest na podstawie uchwały okręgowej rady adwokackiej właściwej ze względu na miejsce odbycia aplikacji adwokackiej. Do wniosku osoba ubiegająca się o wpis obowiązana jest dołączyć informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed jej złożeniem.

Wymogu odbycia aplikacji adwokackiej i złożenia egzaminu nie stosuje się do:

1. profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych,

2. osób, które zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, radcowski lub notarialny,

3. osób, które co najmniej 3 lata zajmowały stanowisko radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

Osoby, które wykonywały zawód sędziego lub prokuratora nie mogą w ciągu 2 lat od zaprzestania wykonywania zawodu wykonywać zawodu adwokata w okręgu tej izby adwokackiej, w której zajmowały to stanowisko.

Skreślenie z listy adwokatów następuje w wypadku:

1. śmierci,

2. wystąpienia z adwokatury,

3. przeniesienie siedziby zawodowej do innej izby adwokackiej,

4. objęcia stanowiska w organach wymiaru sprawiedliwości, organach ścigania lub rozpoczęcia wykonywania zawodu notariusza,

5. podjęcia pracy w Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa,

6. powołania do wojskowej służby zawodowej,

7. utraty z mocy wyroku sądowego praw publicznych lub prawa wykonywania zawodu,

8. orzeczenia dyscyplinarnego o wydaleniu z adwokatury.

33. Rodzaje pomocy społecznej

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, która ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Pomoc społeczną można podzielić na 2 grupy:

2. świadczenia pieniężne przyznawane w formie decyzji administracyjnej, do których zaliczamy:

1. zasiłek stały

2. zasiłek okresowy

3. zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy

4. zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie

5. pomoc dla rodzin zastępczych

6. pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki

7. świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla uchodźców

3. świadczenia niepieniężne (czynność materialno-techniczna), do których zalicza się między innymi:

1. praca socjalna

2. bilet kredytowy

3. składki na ubezpieczenie zdrowotne, społeczne

4. pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie

5. sprawienie pogrzebu

6. poradnictwo specjalistyczne

7. schronienie

8. posiłek

9. niezbędne ubranie i inne.

Zasiłek stały przysługuje:

1. pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,

2. pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Wysokość zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie i wynosi:

1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnica między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie

2. w przypadku osoby w rodzinie - różnica między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.

Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień doświadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej

2. rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

Wysokość zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie i wynosi:

1. dla osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może wyższa niż 418 zł miesięcznie,

2. w przypadku rodziny - do wysokości różnicy kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Okres, na jaki przyznawany jest zasiłek okresowy przyznawany jest przez ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.

Zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej. Może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów:

1. zakupu żywności,

2. leków i leczenia,

3. opału,

4. odzieży,

5. niezbędnych przedmiotów użytku domowego,

6. drobnych remontów i napraw w mieszkaniu

7. kosztów pogrzebu.

Ponadto osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.

Zasiłek celowy może być również przyznany osobie lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku:

1. zdarzenia losowego

2. klęski żywiołowej lub ekologicznej

Zasiłek celowy może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.

34. Pozwolenie wodnoprawne

Pozwolenie wodnoprawne wymagane jest - zgodnie z art. 122 ustawy z dnia 18 lipca 2001 Prawo wodne - na:

1. szczególne korzystanie z wód,

2. regulację wód oraz zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wody,

3. wykonanie urządzeń wodnych,

4. rolnicze wykorzystanie ścieków, w zakresie nieobjętym zwykłym korzystaniem z wód,

5. długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej,

6. piętrzenie wody podziemnej,

7. gromadzenie ścieków oraz odpadów w obrębie obszarów górniczych utworzonych dla wód leczniczych,

8. odwodnienie obiektów lub wykopów budowlanych oraz zakładów górniczych,

9. wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów,

10. wprowadzenie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego,

a także na:

1. gromadzenie ścieków, a także innych materiałów, prowadzenie odzysku lub unieszkodliwienie odpadów,

2. wznoszenie obiektów budowlanych oraz wykonywanie innych robót,

3. wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów oraz ich składowanie.

Wyjątki reguluje art. l 124, który stanowi, iż pozwolenie wodnoprawne nie jest wymagane na:

1. uprawianie żeglugi na śródlądowych drogach wodnych,

2. holowanie oraz spław drewna,

3. wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów oraz wycinanie roślin w związku z utrzymywaniem wód, szlaków żeglownych oraz remontem urządzeń wodnych,

4. wykonania pilnych prac zabezpieczających w okresie powodzi,

5. wykonywanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 m,

6. odwadnianie obiektów lub wykopów budowlanych, jeżeli zasięg leja depresji nie wykracza poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem,

7. 
   rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych,

8. pobór wód powierzchniowych lub podziemnych w ilości nieprzekraczajacej 5 m³,

9. odprowadzanie wód z wykopów budowlanych lub próbnych pompowań otworów hydrogeologicznych,

10. pobór i odprowadzanie wód w związku z wykonywaniem odwiertów lub otworów strzałowych przy użyciu płuczki wodnej na cele badań sejsmicznych,

11. odbudowę, rozbudowę, przebudowę lub rozbiórkę urządzeń pomiarowych służb państwowych na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzią.

Pozwolenie wodnoprawne nie może naruszać ustaleń warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni, ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy, wymagań ochrony zdrowia ludzi, środowiska i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków oraz wynikających z odrębnych przepisów. Zgodnie z art. 127 ust. 1 pozwolenie wodnoprawne wydaje się, w drodze decyzji, na czas określony W postępowaniu o wydanie pozwolenia nie stosuje się art. 31 kpa, co oznacza, iż organizacja społeczna nie jest i nie może występować w charakterze strony. W pozwoleniu wodnoprawnym ustala się cel i zakres korzystania z wód, warunki wykonywania uprawnienia oraz obowiązki niezbędne ze względu na ochronę zasobów środowiska, interesów ludności i gospodarki. Jedno pozwolenie wodnoprawne może być wydane na wspólne korzystanie z wód przez kilka zakładów.

Zgodnie z art. 131 ust. 1 , pozwolenie wodnoprawne wydaje się na wniosek. Ust. 2 rozszerza katalog dokumentów wymaganych przez kpa do złożenia wniosku o dołączenie operatu wodnoprawnego, decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzję o warunkach zabudowy oraz opis prowadzenia zamierzonej działalności. Art. 132 stanowi, iż operat sporządza się w formie opisowej i graficznej.

Organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego może - w przypadku naruszenia interesów osób trzecich lub zmiany sposobu użytkowania wód w regionie wodnym - w drodze decyzji może żądać wykonania ekspertyzy.

Wygaśnięcie, cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia wodnoprawnego następuje z urzędu lub na wniosek, w drodze decyzji, o czym stanowi art. 138 ust. 1. Instytucje te opisane są odpowiednio w art. 135, 136 i 137 ustawy.

Pozwolenie wodnoprawne wygasa, zgodnie z art. 135, jeżeli:

1. upłynął okres, na który było wydane,

2. zakład zrzekł się uprawnień ustalonych w tym pozwoleniu,

3. zakład nie rozpoczął wykonywania urządzeń wodnych w terminie 2 lat od dnia, w którym pozwolenie stało się ostateczne.

Pozwolenie można cofnąć lub ograniczyć bez odszkodowania, jeżeli:

1. zakład zmienia cel i zakres korzystania z wód lub warunki wykonywania uprawnień ustalonych w pozwoleniu,

2. urządzenia wodne wykonane zostały niezgodnie z warunkami ustalonymi w pozwoleniu wodnoprawnycm lub nie są należycie utrzymywane,

3. zakład nie realizuje obowiązków wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne,

4. zasoby wód podziemnych uległy zmniejszeniu w sposób naturalny,

5. zakład nie rozpoczął w terminie korzystania z uprawnień wynikających z pozwolenia,

6. nastąpiła zmiana przepisów,

7. wynika to z warunków korzystania z wód regionu wodnego.

Pozwolenie można cofnąć lub ograniczyć za odszkodowaniem, jeżeli jest to uzasadnione interesem społecznym albo ważnymi względami gospodarczymi. O odszkodowaniu orzeka organ właściwy do cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia wodnoprawnego w drodze decyzji.

Organem właściwym do wydawania pozwoleń wodnoprawnych jest starosta, wykonujący to zadanie jako zadanie z zakresu administracji rządowej, o czym stanowi art. 140 ust. 1 lub - jak stanowi ust 2 wojewoda bądź marszałek województwa.

Organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego jest właściwy w sprawach stwierdzenia wygaśnięcia, cofnięcia lub ograniczenia tego pozwolenia, a także orzeczenia o przeniesieniu prawa własności urządzenia wodnego na własność właściciela wody.

35. Obowiązki właściciela wód i innych nieruchomości

Obowiązki właściciela wód i innych nieruchomości regulują art. 21 do 30 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne.

Utrzymywanie wód stanowi obowiązek ich właściciela. Zgodnie z art. 22 ust. 1, utrzymywanie śródlądowych wód powierzchniowych polega na zachowaniu lub odtworzeniu stanu ich dna lub brzegów oraz na konserwacji lub remoncie istniejących budowli regulacyjnych w celu zapewnienia swobodnego spływu wód oraz lodów, a także właściwych warunków korzystania z wody. Do obowiązków właściciela śródlądowych wód powierzchniowych, zgodnie z art. 26 ustawy, należy: zapewnienie utrzymania w należytym stanie technicznym koryt cieków naturalnych oraz kanałów, będących w jego władaniu, dbałość o utrzymanie dobrego stanu wód, regulowanie stanu wód lub przepływów w ciekach naturalnych oraz kanałach stosownie do możliwości wynikających ze znajdujących się na nich urządzeń wodnych oraz warunków hydrologicznych, zapewnienie swobodnego spływu wód powodziowych oraz lodów, współudział w odbudowywaniu ekosystemów zdegradowanych przez niewłaściwą eksploatację zasobów wodnych, umożliwienie wykonywania obserwacji i pomiarów hydrologiczno-meteorologicznych oraz hydrogeologicznych.

Zgodnie z art. 27 ust. 1, zabrania się grodzenia nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywania lub uniemożliwiania przechodzenia przez ten obszar.

Obowiązki właściciela nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych reguluje art. 28 ustawy, który stanowi, iż jest on zobowiązany umożliwić dostęp do wody na potrzeby wykonywania robót związanych z utrzymywaniem wód oraz dla ustawiania znaków żeglugowych lub hydrologiczno-meteorologicznych urządzeń pomiarowych, a także zapewnić dostęp do wody w sposób umożliwiający to korzystanie; części nieruchomości umożliwiające dostęp do wody wyznacza zarząd gminy w drodze decyzji.

Właściciel gruntu, o czym stanowi art. 29 ustawy, nie może zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł - ze szkodą dla gruntów sąsiednich ani też odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie. Kolejne obowiązki właściciela gruntu reguluje ust. 2 tegoż art., który stanowi, iż na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie wskutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich. Jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom.

36. Rodzaje świadczeń rodzinnych

Świadczeniami rodzinnymi są:

2. zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego

3. świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne

4. zapomoga wypłacana przez gminy

5. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka.

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Prawo do tego zasiłku przysługuje niżej wymienionym osobom, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 504 zł (a w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności 583 zł):

2. rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka

3. opiekunowi faktycznemu dziecka

4. osobie uczącej się

Zasiłek rodzinny przysługuje w/w osobom do ukończenia przez dziecko:

2. 18 roku życia lub

3. nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do ukończenia 21 roku życia albo

4. 24 roku życia jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi:

2. 44 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia

3. 56 zł na dziecko w wieku powyżej 5 lat do ukończenia 18 roku życia

4. 65 zł na dziecko w wieku powyżej 18 lat do ukończenia 24 roku życia.

Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:

1. urodzenia dziecka

2. opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

3. samotnego wychowywania dziecka

4. wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

5. kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

6. rozpoczęcia roku szkolnego

7. podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Zasiłek rodzinny przyznawany jest na okres zasiłkowy.

Do świadczeń opiekuńczych zalicza się:

1. zasiłek pielęgnacyjny

2. świadczenie pielęgnacyjne.

Zasiłek pielęgnacyjny ma na celu częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy inne osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek ten przysługuje:

1. niepełnosprawnemu dziecku

2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności

3. osobie, która ukończyła 75 lat

4. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia

Zasiłek przysługuje w wysokości 144 zł miesięcznie.

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub inne pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad dzieckiem przysługuje matce, ojcu lub opiekunowi faktycznemu dziecka jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 420 zł miesięcznie.

Świadczenia rodzinne przyznawane są na wniosek strony zainteresowanej w formie decyzji administracyjnej.

37. Świadczenia osobiste na rzecz obronności

Uregulowane w art. 200 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

Zakres przedmiotowy: ust. 1 - „obowiązek świadczeń osobistych, polegających na wykonywaniu różnego rodzaju prac doraźnych na rzecz przygotowania obrony państwa oraz zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków”.

Zakres podmiotowy: „osoby posiadające obywatelstwo polskie, które ukończyły 16, a nie przekroczyły 60 lat życia”.

Wyjątek zawarty jest w art. 206 a ust. 1, który stanowi, iż obowiązkowi świadczeń osobistych nie podlegają dwie grupy osób, do których zalicza się:

• osoby zwolnione ze względu na funkcję, jaką pełnią: art. 206a ust. 1 pkt 1-3 (osoby wybrane do Sejmu i Senatu RP lub organów samorządu terytorialnego na czas pełnienia mandatu, żołnierze pełniący czynną służbę wojskową, poborowi odbywający zasadniczą służbę w obronie cywilnej lub służbę zastępczą),

• osoby zwolnione ze względu na stan, w jakim się znajdują: art. 206a ust. 1 pkt 4-8 (osoby, wobec których orzeczono stałą lub długotrwałą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, osoby uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji, sędziowie, prokuratorzy, funkcjonariusze Policji, ABW Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu itp. Oraz pracownicy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych w jednostkach organizacyjnych podległych, podporządkowanych lub nadzorowanych przez ministrów, kierowników urzędów centralnych, wojewodów, Prezesa NBP oraz KRRiT, kobiety w ciąży, osoby sprawujące opiekę nad dziećmi do lat 8, osoby zatrudnione na stanowiskach kierowników publicznych zoz-ów oraz na stanowiskach w opiece społecznej i placówkach opiekuńczo-wychowawczych).

Czas wykonywania świadczeń osobistych reguluje art. 201, który stanowi, iż nie może przekraczać jednorazowo dwunastu godzin, a nałożenie obowiązku wykonywania świadczenia może nastąpić najwyżej trzy razy w roku.

Zgodnie z art. 202 ust. 1, decyzję (w drodze decyzji administracyjnej) w sprawie nałożenia obowiązku świadczeń osobistych wydaje wójt lub burmistrz(prezydent miasta) na wniosek wojskowego komendanta uzupełnień, kierownika jednostki organizacyjnej stanowiącej bazę formowania specjalnie tworzonej jednostki zmilitaryzowanej. Od decyzji przysługuje odwołanie do wojewody, w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji. Decyzja ta może być zmieniona przez wojewodę również z urzędu, jeżeli została wydana z naruszeniem przepisów prawa. Osoba, na którą nałożono obowiązek wykonania świadczenia osobistego, jest zobowiązana stawić się do wykonania tego świadczenia w terminie i miejscu wskazanym w decyzji (art. 202 ust. 5). Zgodnie z art. 205 ust. 1, pracodawca zobowiązany jest zwolnić pracownika na czas wykonywania świadczeń. Za wykonanie świadczenia osobistego przysługuje wynagrodzenie, które zgodnie z art. 204 ust. 1 liczone jest w wysokości 1/178 kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

38. Świadczenia rzeczowe w czasie pokoju

Zakres przedmiotowy uregulowany w art. 208 ust. 1, który stanowi, iż obowiązek świadczeń rzeczowych polega na oddaniu do używania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych na cele przygotowania obrony Państwa.

Zakres podmiotowy - urzędy i instytucje państwowe oraz przedsiębiorcy i inne jednostki organizacyjne, a także osoby fizyczne.

Wyjątek stanowi art. 208 ust. 4, który wyłącza z przedmiotu świadczeń rzeczowych np. biblioteki, muzea, zbiory naukowe i artystyczne mające charakter publiczny, parki narodowe i rezerwaty przyrody, przedszkola, domy dziecka czy zakłady opiekuńczo-wychowawcze.

Czas wykonywania świadczeń rzeczowych reguluje art. 209 ust. 1, który stanowi, iż nie może on przekraczać odpowiednio: 48 godzin w celu sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił Zbrojnych, siedmiu dni - w związku z ćwiczeniami wojskowymi, czy też 24 godzin - w związku z ćwiczeniami w obronie cywilnej.

Zgodnie z art. 210 ust. 1, decyzję o przeznaczeniu nieruchomości lub rzeczy ruchomej na cele świadczeń rzeczowych wydaje, tak jak w przypadku świadczeń osobistych - wójt lub burmistrz (prezydent miasta) na wniosek organów i kierowników jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 202 ust. 1 ustawy. Od decyzji przysługuje odwołanie do wojewody, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Decyzja ta może być zmieniona przez wojewodę również z urzędu, jeżeli została wydana z naruszeniem przepisów prawa. Art. 212 ust. 1 stanowi, iż posiadacze nieruchomości i rzeczy ruchomych, wobec których wydano ostateczną decyzję o ich przeznaczeniu na cele świadczeń rzeczowych, zobowiązani są poinformować wójta/burmistrza/prezydenta miasta o rozporządzeniu tą nieruchomością lub rzeczą ruchomą. Posiadacz przedmiotu świadczenia wezwany do wykonania świadczenia zobowiązany jestr oddać go do używania w stanie przydatnym do użytku wraz z dotyczącymi go dokumentami.

Wynagrodzenie za używanie przedmiotu świadczenia przysługuje jego posiadaczowi ryczałt w wysokości odpowiadającej szkodzie poniesionej wskutek jego dostarczenia oraz stawce jego amortyzacji, o czym stanowi art. 214 ust.1 ustawy. Ryczałt za używanie przedmiotu świadczenia rzeczowego wypłaca jednostka organizacyjna, na rzecz której świadczenie zostało wykonane.

26

Kolor niebieski przy nauce można pominąć

Kolor niebieski przy nauce można pominąć

---