WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I ENERGETYKI
UNIWERSYTET ROLNICZY W KRAKOWIE
ĆWICZENIA LABOLATORYJNE Z PRZEDMIOTU
TECHNIKI CIEPLNE
TEMAT ĆWICZENIA
Pomiar natężenia i prędkości przepływu
za pomocą zwężarki
I. Teoria:
Równanie ciągłości strugi - jeżeli założymy, że dla płynu nieściśliwego temperatura jest stała i jednakowa dla każdego przekroju rurociągu to objętość płynu wpływającego i odpływającego w ciągu jednej sekundy z dowolnego przekroju przewodu jest stała.
Równanie Bernoulliego opisuje parametry nielepkiego płynu (czyli takiego, którego ruch nie jest związany z żadnym oporem) płynącego w rurze o zmiennym przekroju.
Wynika ono wprost z faktu zachowania objętości cieczy doskonałej (ciecz jest nieściśliwa, czyli nie zmienia swej objętości wraz ze zmianą ciśnienia) i zasady zachowania energii mechanicznej.
Równanie to możemy zapisać jako:
gdzie:
ρ - gęstość cieczy,
v - prędkość cieczy,
h - wysokość w układzie odniesienia,
g - przyspieszenie grawitacyjne,
p - ciśnienie cieczy.
Prawo zachowania energii - prawo Bernoulli'ego
Prawo Bernoulli'ego mówi, że każdemu zwiększeniu się prędkości, a co za tym idzie ciśnienia dynamicznego, musi automatycznie towarzyszyć zmniejszenie się ciśnienia statycznego i na odwrót, przy każdym zmniejszeniu prędkości i ciśnienia dynamicznego, rośnie ciśnienie statyczne.
Ciśnienie hydrostatyczne - ciśnienie wywierane przez ciecz dzięki jej ciężarowi.
Wzór na ciśnienie hydrostatyczne:
Ph = p*g*h gdzie:
Ph - ciśnienie hydrostatyczne - w układzie SI w Pascalach (Pa)
ρ - gęstość cieczy - w układzie SI w kg/m³
g - przyśpieszenie ziemskie (grawitacyjne) - w układzie SI w m/s²
h - głębokość zanurzenia w cieczy - w układzie SI w metrach (m)
Przepływomierze to przyrządy służące do pomiaru strumienia przepływającej cieczy
Dzielimy je na dwie grupy:
1.pierwsza grupa to przyrządy pozwalające ustalić średni strumień przepływu w czasie obserwacji należą do niej” przepływomierze jedno i dwu-zbiornikowe, przepływomierze wirnikowe, przepływomierze komorowe i kulkowe
2.druga grupa to przyrządy pozwalające określić chwilowy strumień przepływu. Należą do niej naczynia Panceleta, rurki spiętrzające, przepływomierze elektromagnetyczne, ultra dźwiękowe, kapilarne, pływakowe. Do grupy tej zaliczamy także i zwężki.
Mikromanometr Askania:
Mikromanometr kompensacyjny zwany również mikrometrem „Askania” stosowany jest do pomiaru małych ciśnień w zakresie 0 - 150 mm H2O z dokładnością sięgającą 0,02 - 0,04 mm H2O, oraz może być wykorzystany do cechowania innych przyrządów. Cieczą manometryczną jest woda.
Mikromanometr Askania posiada zbiornik większy podnoszony do góry za pomocą śruby mikrometrycznej, oraz zbiornik mniejszy przesuwany w górę i w dół jedynie
o kilkanaście milimetrów. Oba zbiorniki są połączone wężem gumowym.
Przy ciśnieniu atmosferycznym w obu zbiorniczkach należy ustawić zbiornik większy w położeniu zerowym, mniejszy w położeniu takim aby ostrze kolca zanurzonego w wodzie destylowanej dotykało swym końcem menisku. Gdyby nie było to możliwe należy dodać lub ująć nieco wody.
Obserwację położenia kolca prowadzi się za pomocą układu optycznego, który sprawia, że przy prawidłowym ustawieniu kolca względem menisku obraz jest taki jak na rysunku.
Następnie należy tak podłączyć przewody ciśnieniowe, aby w wyniku działania różnicy ciśnień obniżył się menisk wody w zbiorniczku mniejszym. Podnosząc zbiornik większy do położenia jak przed działaniem różnicy ciśnień kompensujemy zadaną różnicę ciśnień. Wysokość słupa wody odczytuje się na podzielni pionowej z dokładnością do 1 mm
i na pokrętle śruby mikrometrycznej z dokładnością do 0,01 mm.
BUDOWA
Budowa mikromanometru pokazana jest na rys. 1. Elementami wiążącymi poszczególne części są korpus główny oraz korpus boczny. W korpusie głównym znajduje się śruba mikrometryczna (2), która pokręcana głowicą mikrometryczną (1) nadaje ruch pionowy zbiornikowi wyrównawczemu (3). Zbiornik wyrównawczy i połączony z nim za pomocą węża gumowego (4) zbiornik obserwacyjny (II) stanowią naczynie połączone napełnione wodą destylowaną. Końcówki (7) oraz (10) służą do doprowadzenia ciśnień do obydwu zbiorników. Pod wpływem ciśnienia (podciśnienia lub różnicy ciśnień) następuje obniżenie poziomu wody w zbiorniku obserwacyjnym oraz równoczesne wzniesienie się jej w zbiorniku wyrównawczym. Zasada pomiaru polega na ustawieniu zbiornika wyrównawczego na takiej wysokości, aby utworzony słup wody zrównoważył mierzone ciśnienie. Jeżeli cieczą manometryczną jest woda, wtedy wysokość podniesienia wyrażona w mm odpowiada bezpośrednio ciśnieniu w mm słupa wody. Wskaźnikiem umożliwiającym ustawienie zbiornika wyrównawczego na odpowiedniej wysokości jest kolec pomiarowy (12). Układ optyczny złożony z soczewki (13) oraz lusterka (14) umożliwia obserwację wzajemnego połozenia wierzchołka kolca pomiarowego znajdującego się w wodzie, do jego zwierciadlanego odbicia od powierzchni wody. Punkt, w którym wierzchołek kolca pomiarowego zetknie się ze swoim odbiciem oznacza stan równowagi, a odpowiadające ciśnienie odczytuje się zgrubnie na pionowej podziałce milimetrowej (9) oraz dokładnie na podziałce mikrometrycznej (5). Dodatkowymi elementami mikrometru są śruba wlewowa (6), nakrętka regulacji zera (6), śruba poziomowa (15), poziomica okrągła sferyczna (16).
ciśnienie barometryczne = 1006,5 Pa |
|
|
dla temperatury 19°C |
|
|
|||
temperatura otoczenia = 19°C |
|
|
|
|
|
|
||
D = |
0,125 |
m |
|
|
gęstość: |
|
|
|
d = |
0,1 |
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
lepkość: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
S1 = π·D2/4 = |
0,012265625 |
|
|
|
|
|
||
S2 = π·d2/4 = |
0,00785 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dla 1 w1 |
1 |
m/s |
10 |
|
|
|
|
|
dla 2,3 w1 |
2 |
m/s |
8 |
|
|
|
|
|
dla 4,5 w1 = |
4 |
m/s |
6 |
|
|
|||
dla 6,7 w1 = |
6 |
m/s |
4 |
|
|
|||
dla 8,9 w1 = |
8 |
m/s |
2 |
|
|
|||
dla 10 w1 |
10 |
m/s |
1 |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 mm H2O |
→ |
9,81 |
Pa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|