WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I ENERGETYKI
UNIWERSYTET ROLNICZY W KRAKOWIE
ĆWICZENIA LABOLATORYJNE Z PRZEDMIOTU
TECHNIKI CIEPLNE
TEMAT ĆWICZENIA
Pomiar natężenia i prędkości przepływu
za pomocą zwężarki
I. Teoria:
Równanie ciągłości strugi - jeżeli założymy, że dla płynu nieściśliwego temperatura jest stała i jednakowa dla każdego przekroju rurociągu to objętość płynu wpływającego i odpływającego w ciągu jednej sekundy z dowolnego przekroju przewodu jest stała.
Równanie Bernoulliego opisuje parametry nielepkiego płynu (czyli takiego, którego ruch nie jest związany z żadnym oporem) płynącego w rurze o zmiennym przekroju.
Wynika ono wprost z faktu zachowania objętości cieczy doskonałej (ciecz jest nieściśliwa, czyli nie zmienia swej objętości wraz ze zmianą ciśnienia) i zasady zachowania energii mechanicznej.
Równanie to możemy zapisać jako:
gdzie:
ρ - gęstość cieczy,
v - prędkość cieczy,
h - wysokość w układzie odniesienia,
g - przyspieszenie grawitacyjne,
p - ciśnienie cieczy.
Prawo zachowania energii - prawo Bernoulli'ego
Prawo Bernoulli'ego mówi, że każdemu zwiększeniu się prędkości, a co za tym idzie ciśnienia dynamicznego, musi automatycznie towarzyszyć zmniejszenie się ciśnienia statycznego i na odwrót, przy każdym zmniejszeniu prędkości i ciśnienia dynamicznego, rośnie ciśnienie statyczne.
Ciśnienie hydrostatyczne - ciśnienie wywierane przez ciecz dzięki jej ciężarowi.
Wzór na ciśnienie hydrostatyczne:
Ph = p*g*h gdzie:
Ph - ciśnienie hydrostatyczne - w układzie SI w Pascalach (Pa)
ρ - gęstość cieczy - w układzie SI w kg/m³
g - przyśpieszenie ziemskie (grawitacyjne) - w układzie SI w m/s²
h - głębokość zanurzenia w cieczy - w układzie SI w metrach (m)
Przepływomierze to przyrządy służące do pomiaru strumienia przepływającej cieczy
Dzielimy je na dwie grupy:
1.pierwsza grupa to przyrządy pozwalające ustalić średni strumień przepływu w czasie obserwacji należą do niej” przepływomierze jedno i dwu-zbiornikowe, przepływomierze wirnikowe, przepływomierze komorowe i kulkowe
2.druga grupa to przyrządy pozwalające określić chwilowy strumień przepływu. Należą do niej naczynia Panceleta, rurki spiętrzające, przepływomierze elektromagnetyczne, ultra dźwiękowe, kapilarne, pływakowe. Do grupy tej zaliczamy także i zwężki.
Mikromanometr Askania:
Mikromanometr kompensacyjny zwany również mikrometrem „Askania” stosowany jest do pomiaru małych ciśnień w zakresie 0 - 150 mm H2O z dokładnością sięgającą 0,02 - 0,04 mm H2O, oraz może być wykorzystany do cechowania innych przyrządów. Cieczą manometryczną jest woda.
Mikromanometr Askania posiada zbiornik większy podnoszony do góry za pomocą śruby mikrometrycznej, oraz zbiornik mniejszy przesuwany w górę i w dół jedynie
o kilkanaście milimetrów. Oba zbiorniki są połączone wężem gumowym.
Przy ciśnieniu atmosferycznym w obu zbiorniczkach należy ustawić zbiornik większy w położeniu zerowym, mniejszy w położeniu takim aby ostrze kolca zanurzonego w wodzie destylowanej dotykało swym końcem menisku. Gdyby nie było to możliwe należy dodać lub ująć nieco wody.
Obserwację położenia kolca prowadzi się za pomocą układu optycznego, który sprawia, że przy prawidłowym ustawieniu kolca względem menisku obraz jest taki jak na rysunku.
Następnie należy tak podłączyć przewody ciśnieniowe, aby w wyniku działania różnicy ciśnień obniżył się menisk wody w zbiorniczku mniejszym. Podnosząc zbiornik większy do położenia jak przed działaniem różnicy ciśnień kompensujemy zadaną różnicę ciśnień. Wysokość słupa wody odczytuje się na podzielni pionowej z dokładnością do 1 mm
i na pokrętle śruby mikrometrycznej z dokładnością do 0,01 mm.
BUDOWA
Budowa mikromanometru pokazana jest na rys. 1. Elementami wiążącymi poszczególne części są korpus główny oraz korpus boczny. W korpusie głównym znajduje się śruba mikrometryczna (2), która pokręcana głowicą mikrometryczną (1) nadaje ruch pionowy zbiornikowi wyrównawczemu (3). Zbiornik wyrównawczy i połączony z nim za pomocą węża gumowego (4) zbiornik obserwacyjny (II) stanowią naczynie połączone napełnione wodą destylowaną. Końcówki (7) oraz (10) służą do doprowadzenia ciśnień do obydwu zbiorników. Pod wpływem ciśnienia (podciśnienia lub różnicy ciśnień) następuje obniżenie poziomu wody w zbiorniku obserwacyjnym oraz równoczesne wzniesienie się jej w zbiorniku wyrównawczym. Zasada pomiaru polega na ustawieniu zbiornika wyrównawczego na takiej wysokości, aby utworzony słup wody zrównoważył mierzone ciśnienie. Jeżeli cieczą manometryczną jest woda, wtedy wysokość podniesienia wyrażona w mm odpowiada bezpośrednio ciśnieniu w mm słupa wody. Wskaźnikiem umożliwiającym ustawienie zbiornika wyrównawczego na odpowiedniej wysokości jest kolec pomiarowy (12). Układ optyczny złożony z soczewki (13) oraz lusterka (14) umożliwia obserwację wzajemnego połozenia wierzchołka kolca pomiarowego znajdującego się w wodzie, do jego zwierciadlanego odbicia od powierzchni wody. Punkt, w którym wierzchołek kolca pomiarowego zetknie się ze swoim odbiciem oznacza stan równowagi, a odpowiadające ciśnienie odczytuje się zgrubnie na pionowej podziałce milimetrowej (9) oraz dokładnie na podziałce mikrometrycznej (5). Dodatkowymi elementami mikrometru są śruba wlewowa (6), nakrętka regulacji zera (6), śruba poziomowa (15), poziomica okrągła sferyczna (16).
Pomiar:
dla 10
4,45
43,6545
Pa
Re=
83892,62
c1 =
0,9705
dla 9
4,4
43,164
Pa
Re=
67114,09
c1 =
0,9704
dla 8
3,6
35,316
Pa
Re=
67114,09
c1 =
0,9704
dla 7
2,35
23,0535
Pa
Re=
50335,57
c1 =
0,9704
dla 6
1,77
17,3637
Pa
Re=
50335,57
c1 =
0,9552
dla 5
1
9,81
Pa
Re=
33557,05
c1 =
0,9552
dla 4
0,82
8,0442
Pa
Re=
33557,05
c1 =
0,9552
dla 3
0,68
6,6708
Pa
Re=
16778,52
c1 =
0,9381
dla 2
0,54
5,2974
Pa
Re=
16778,52
c1 =
0,9381
dla 1
0,43
4,2183
Pa
Re=
8389,262
c1 =
0,9705
dla 1
0,45
4,4145
Pa
Re=
8389,262
c1 =
0,9705
dla 2
0,56
5,4936
Pa
Re=
16778,52
c1 =
0,9381
dla 3
0,64
6,2784
Pa
Re=
16778,52
c1 =
0,9381
dla 4
0,74
7,2594
Pa
Re=
33557,05
c1 =
0,9552
dla 5
1,11
10,8891
Pa
Re=
33557,05
c1 =
0,9552
dla 6
1,42
13,9302
Pa
Re=
50335,57
c1 =
0,9704
dla 7
2,64
25,8984
Pa
Re=
50335,57
c1 =
0,9704
dla 8
3,59
35,2179
Pa
Re=
67114,09
c1 =
0,9704
dla 9
4,39
43,0659
Pa
Re=
67114,09
c1 =
0,9704
dla 10
4,51
44,2431
Pa
Re=
83892,62
c1 =
0,9705
β = d/D =
0,8
dla 1
k = 1,4
ε =
1
dla 10
k = 1,4
ε =
0,96
dla 2
k = 1,4
ε =
1
dla 9
k = 1,4
ε =
0,96
dla 3
k = 1,4
ε =
1
dla 8
k = 1,4
ε =
0,98
dla 4
k = 1,4
ε =
1
dla 7
k = 1,4
ε =
0,98
dla 5
k = 1,4
ε =
1
dla 6
k = 1,4
ε =
1
dla 6
k = 1,4
ε =
1
dla 5
k = 1,4
ε =
1
dla 7
k = 1,4
ε =
0,98
dla 4
k = 1,4
ε =
1
dla 8
k = 1,4
ε =
0,98
dla 3
k = 1,4
ε =
1
dla 9
k = 1,4
ε =
0,96
dla 2
k = 1,4
ε =
1
dla 10
k = 1,4
ε =
0,96
dla 1
k = 1,4
ε =
1
dla 1
p1 =
1006,5
Pa
p2=
1002,086
p1/p2
0,995614
dla 2
p1 =
1006,5
Pa
p2=
1001,006
p1/p2
0,994542
dla 3
p1 =
1006,5
Pa
p2=
1000,222
p1/p2
0,993762
dla 4
p1 =
1006,5
Pa
p2=
999,2406
p1/p2
0,992787
dla 5
p1 =
1006,5
Pa
p2=
995,6109
p1/p2
0,989181
dla 6
p1 =
1006,5
Pa
p2=
992,5698
p1/p2
0,98616
dla 7
p1 =
1006,5
Pa
p2=
980,6016
p1/p2
0,974269
dla 8
p1 =
1006,5
Pa
p2=
971,2821
p1/p2
0,96501
dla 9
p1 =
1006,5
Pa
p2=
963,4341
p1/p2
0,957212
dla 10
p1 =
1006,5
Pa
p2=
962,2569
p1/p2
0,956043
dla 10
p1 =
1006,5
Pa
p2=
962,8455
p1/p2
0,956627
dla 9
p1 =
1006,5
Pa
p2=
963,336
p1/p2
0,957115
dla 8
p1 =
1006,5
Pa
p2=
971,184
p1/p2
0,964912
dla 7
p1 =
1006,5
Pa
p2=
983,4465
p1/p2
0,977095
dla 6
p1 =
1006,5
Pa
p2=
989,1363
p1/p2
0,982748
dla 5
p1 =
1006,5
Pa
p2=
996,69
p1/p2
0,990253
dla 4
p1 =
1006,5
Pa
p2=
998,4558
p1/p2
0,992008
dla 3
p1 =
1006,5
Pa
p2=
999,8292
p1/p2
0,993372
dla 2
p1 =
1006,5
Pa
p2=
1001,203
p1/p2
0,994737
dla 1
p1 =
1006,5
Pa
p2=
1002,282
p1/p2
0,995809
ciśnienie barometryczne = 1006,5 Pa |
|
|
dla temperatury 19°C |
|
|
|||
temperatura otoczenia = 19°C |
|
|
|
|
|
|
||
D = |
0,125 |
m |
|
|
gęstość: |
|
|
|
d = |
0,1 |
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
lepkość: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
S1 = π·D2/4 = |
0,012265625 |
|
|
|
|
|
||
S2 = π·d2/4 = |
0,00785 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dla 1 w1 |
1 |
m/s |
10 |
|
|
|
|
|
dla 2,3 w1 |
2 |
m/s |
8 |
|
|
|
|
|
dla 4,5 w1 = |
4 |
m/s |
6 |
|
|
|||
dla 6,7 w1 = |
6 |
m/s |
4 |
|
|
|||
dla 8,9 w1 = |
8 |
m/s |
2 |
|
|
|||
dla 10 w1 |
10 |
m/s |
1 |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 mm H2O |
→ |
9,81 |
Pa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|